Dominici Soto ... In libros Posteriorum Aristotelis, siue De demonstratione. absolutissima commentaria

341쪽

Poneriori Primus. usque ad extremum c.signando, sunt media finita vel infinitaJSi infinita,non poterunt pertransiri, de per consequens a.in infinitum distata.c. Si vero a. D.ada.sunt finita media, necesse est 'ab illo b adc.sint infinita si quidem admittis infinita inter a.&e. & si a.b.ad c.sunt finita,a.b.ad a.debent esse i finita. Et hoc est quod subiungit, D Nihil igitur in terest.i.quona primo sint infinita, siue quae statim, siue quae non statim, J idest, nihil differt quonam primo.cmedio sumas infinita,scilicet ab illo quod statim,i.immediatum est ipsi a.vel ab illo quod est mediatum. Nam ea qui post haec suntJ .i.media, quae post b.sunt versus c.debent esse infinita.

d negatio mediata ad ii

mediatam affirmati o- nem reducatur.

in VI ct in negativa demonnrationepatet finem proc monis esse , si in agrinatiua versus νtrunq; flatur. Supponatur enim fieri non pos-ρ, νt praedicatio aut ab ultimo versus supera , aut a primo versus ultimum in infinitum profici. statur: atque id ultimum dico, quod mP praedia

'tirationemded subiecti tantumodo subhisis idc.primum autem, idest quod no stajcitur cuia

quam

342쪽

suod negatio mediatia ct im. c.XVII. 3Πquam .sed solum de alio dicitur. Haec si ita sint,

erit profectionis in negatione etiam natus. ripliciter. n. oriendi negatiua coclusio potest. Et primo quidem hoc pacto. Cu b. cuilibet c. Oa.nulli b. competere humitur, b, c. igitur proposi

iis, ac interualium omnino minus, in ea nec serio reducetum qus medio vacant:quippe cu id sit, ut patet,agirmativum:alterum autem interuallum,si medio no vacet,ad id redigi poterit,quod medio vacat:nam si a. non sine medio non competat ipsi b, tu aliquid erit a. quo prius ipsium, quaa. b. remouetur, quod quidem cuilibet compete-τeb. oportet: atq; istud sit d. Rursisse interualla a. d. non vacat medio, aliquid item erit, is quo prius ipsum a. quam a.daemouetur. Atque illud sit c, quod quidem necesse est cuilibet competered. Cum igitur eius viae qua superiora petuntur ,

finis atquectatussit flabitur oe hic tande, eritq; aliquid anὸ primo,cui non competit ipsu a FSectindo autem hoc orienditur mo, cum baeuilibet quide a,nulli vero cinompetere sumitur, ct hoc. n.pacto a nulli competere concludetur. Si igitur

hoc oportet ostendere, aut per medium superius dictum, aut per hunc xt patet, aut per tertium ostendetur, at primus est dictus, per secunda autehoc onedetur pactoli qued cuilibet quide b, nu si νοὸ c. competere sumpserit,mn competat ali

quid ipsi b Quod si d. sine medio segregatura .c, bene est,m ν ero mediu cadit, necesse est illud Lquidem

343쪽

318. . Tosteriori Primus. 'quidem cuilibet inesse, nulli vero competere e Cum igitur in a mationib. cum superiora petutur nis occurrat, ct in negationibus itidem hic sese offert tandem. FTertio hoc osteditur pacto , se a. quidem b. cuilibet copetit, c. vero nulli eideinest,tunc.n.concluditur c.non cuilibet competere a. Et hoc igitur aut per antea dictos modos, aut per hunc tertium onendetur. At perbillos Ni ostendimusstatur,per hunc autem elendetur, Si b. quidem sumetur cuilibet competere d. ipsum τ' is cinulli eidem inesse,atque d.rursus cui' libet inesse e psium vero c. nulli eidem compete re. cum igitur suppositum sit Nersus etiam infera praedicationis virmative statum ac vitimum esse,patet ipsius etiam c. pudicationem negativa flaretandem, non in infinitu proccdere. mPerspicuum autem est, se non νna via, sied νniuersis nunc per primam, nunc per secundam , nMisc in tertiam figuram , vi patuit oriendatur ,

hoc etiam pacto nare,ac sinem ipsius esse,hue nanque nitς sunt, ea vero quae sunt finita, finitius necesse est uniuersa esse finita. Patet igitur in ne gatione statum ac finem esse , si in assi mationi

bus statur. IN hoc capite Σ reducit Aristo. quaestionem de 'egativis ad quaestionem affirmativarum .Et diuiditur in quinque particulas. In prima constituit coetusib. conclxisionem hanc.Si in assirmativa demonstrati4

ne vejus utrunque extremum statur.i .non proce

ditur in infinitum,necesse est, ut in negativa qu

344쪽

umd nega. media. ad imme . Cas.XVII. 3 Ipstetur. Et subdit rationem , quia si amrmatius praedicationes ab ultimo subiecto ascendedo sunt finitar, necesse est ut etiam negationes sint finitae: bod est dicere, Si datur affirmativa praedicatio immediata, dabitur etiam negativa praedicatio immediata . Vltimum subiectum appellat, quod de nullo praedicatur,ut Petrus,primum vero praedicarum,de quo nullum aliud praedicatur,quod possit demonstrari,ut substantia: nam ens, Ut dictum est, i inon est demonstrabile praedicatum . Exponit conclusionem per exempla in tribus figuris. Tripliciater. n. inquit,ostendi potest negativa conclusio. In secunda ergo particula ostendit conclusionem in prima figura. Et est sane ingeniosa ratio. Detur. V. g. In prima demonstratio haec negativa in prima figura, nullsi figura. animal est qualitas,omnis homo est animal, ergo nullus homo est qualitas. Vbi maior est mediata negativa. Vult probare ,.si in praedicatis minoris jastirmatiuq non proceditur in infinitum, sed venitur ad supremum, nec in praedicatis maioris nega tiuae procedatur in infinitum. Et hoc est quod ait ,

Cum b. medium cuilibet c. s. minori extremitati,&a aior extremitas nulli b. competere sumitur, necessarium est ut b.c. s. minor propositio,& interuallum omnino minus . i. interuallum inter extrema

minoris propositionis reducatur ad immediata , postquam est affirmativa, & suppositum est in affirmativis non esse processiim in infinitu inseri, LInde sequitur alterum interuallum J. i. maiorem negativam , si medio no navacet . i. si non sit lim mediata redigi etiam posse ad immediata. Probatur consequentia,nam si a V.g.qualitas, non immediate negatur de b si de animali,detur ergo aliud medium de quo prius negetur,utpote corpus quod debet inmitiori affirmari deminori extremitate. Etsi a.d.i.

345쪽

3ro ' Poneriorum Trimus. nullum corpus est qualitas,non est immediata, detur aliud medium e , quod debet competere ipsid.Cum ergo ascendendo per praedicata minoris asfirmativae non sit procedere in infinitum,sed deueniendum est ad supremum,puta, substantia, illud proinde erit immediatum subiectum,de quo negabitur qualitas,ut si dicas, nulla substantia est qualitas,omne animal est substantia, ergo nullum ani-ris Acth 'ςst qu/lit In tertia particula, Secundb au εο , . tem-Jidem ostendit in secunda figura. Detur.n. hic syllogismus in Camestres, omne a. est b.nullum c. est b,ergo nullum c. est.a. Probatur eodem modo quod si ascendendo her praedicata maioris affirmativae non proceditur in infinitum neque praedicata minoris negatiuae procedant in infinitum . Si igitur hoc oportet ostendereJ idest si minor negativa nullum c .est b. est mediata, aut debet demonstrari per naedium superius dictum,id est, in prima figura,&in illa iam dicium est demonstrationem negativam non procedere in infinitum , aut debet demostrari in tertia figura,de qua statim dicetur, aut debet demonstrari per eandem secundam. Et tunc debet demonstrari per d.medium quod conueniat cuilibet b.& nulli c. f.omne b. est d, nullum c. est

tum c.est d,est immediata, & tunc bene est, idest habetur intentum.Si vero sit mediata,detur mediu

cum ergo praedicata in maiori affirmativa non pro Intestia , sqquitur quod nec in nega- figura. quarta particula s Tertio hoc ostenditur pacto. J idem tandem ostendi in tertia figura. Vbi detur v.g. hic syllogismus in Felapion , nullum b. est c,omne b. est a, ergo a. non est c, tunc si maior

negativa est mediata,aut debetresolui per primu

346쪽

nega.ME .ard me. II. 3 i atautfecundia figuram , in quibus iam dictum est

demonstrationes negatiuas non procedere is infinitum, aut debet demonstrari per eandem 'tertia figuram,& tunc debet resolui per medium d. hoe modo multum d est c.omne d.est b ergob.non est

c. quia uniuersalis non potest concludi in tertia figura quq reselutio sit descendendo sub subiecto minoris , nam in priori syllogismo b. erat subiectum respectu a, & in hoc d. est subiectum respectu b. Concludit ergo Aristote. quod cum descendendo in affirmativis non detur processus in insia iiiitum , fit , ut neque in medios Regative procedat. in infinituni , nam quicquid sumatur pro me'clio inter extrema negative, debet fieri subiectum in affirmatiua In quinta demum particula,sPerspicuum autem est.J respondet cuidam dubio,qa i detur stiperesse ex dictis. Possex enim quis dic re, quod qua uis in nulla figura procedatur in inta. Aitum, tamen demonstrando unam figuram pera- liam posset in infinitum abiri, Cui dubio r Ondet , τ cu in nulla figura prMed s tur in infinitum , nec figurae sine ipsi ita: , quamuis una figura demonstretur per . , tum,nunquam tamen erit pro- cessus in

infinia

347쪽

Drocessus in infinitum m

si primῖm disseretidi Wodo, deinde

ref latiuὸ id contemplabimur. In his itaque quae definiendis re

cumur,earumdemq; definitione ingrediutur, vum id esse patet:νniuersaliter autE hoc pacto camus.Fit enim ut Nerὸ dicatu cum albumbulare,ct magnum illud lignum esse: ct rursu dignum magnum esse, ac hominem ambulare dicitur. At differt hoc illo dicere modo: nam eum album dico esse lignum , tum lignum id esse dico,cui accidit ut sit album, sed non album esse sibiectum ipsius ligni non enim, aut album m-pliciter erat , aut aliquod album deinde sessum est lignum: quare non dicitur hoc pacto , nisi preaccidens. Cum autem lignum album esse dico , tunc non aliquid aliud album esse dico,atque iuli mist lignum accidit, veluti cu dico musicum album esse: tunc enim hominem eum album esse dico, cui accidit ut muscussit . Sed lignum es Tosteriorum primns.

348쪽

subiectum,quod quidem nihil aliud ut en erat, quam aut abolutes um, aut aliquodlignum: deinde factum est assum. Quod se oporteat nomina ponere, hoc quidem dicere pacto sit praedicare: illo autem pacto, aut nullo pari praedicare, aut absolutὶ, sed per accidens praedicare dicatur. En autem id quidem quod praedicatur, ut album: id vero de quo praedicatur, ut lignum . Supponatur igitur id quod praedicatur absolutὸ siemper de eo de quo dicitur,sed non per

accidens praedicari: hoc enim pacto demonΗ tiones demonBrant. Quare cum unum praedicatur de uno, iliud aut subit rationem eorum, quae definiendo subiecto competunt: aut est qua- ie,aut quatum,aut ad aliquid,aut agens,aut patiens, aut νbi,aut quando. .eterea omne quod

substantiam significat d quod illud est,aut quod

istudest quoddam, id esse significat de quo praedicatur: quod vero non Dinantiam significat , sed desubiecto dicitur alio, quod quidem nec

est idipsum quod istud,nec id quod illud est quo

dam, id omne accidens eIl: νt cum album, de homine praedicatur. Homo nanque neque id enquod album, neque id quod album est quoddam, sed animal fortasse : est enim homo id quod animal en . setque ea omnia, quae non jubna

tiam significant , de subiecto aliquo praedicari oportet, ct non esse quicquam album:quod quitem si album . non quia aliud quicquam eii: xa som

349쪽

at Pone rum Primus formae nanque valeant: dium enim sunt attrectationes , ct si sint, nihil prorsus ad praesen

temsermonem pertinent. Ipse nanquae demonstrationes de reous talibus sunt. FIPraeterea si non hoc illius est qualitas , ct illud huius , que qualitatis en qualitas, feri profecto nequit, νr hoc pacto mutuo praedicentur: sed sit

quidem, νς verum dicas, at non fit mi econtra praedices verp. 2 ram aut νt accidens, aut να.

substantia praedicabitur : relatisi sit genus, να diserenita predicati.Hoc autem demonstratum est,neque ad Uera,neque ad infera infinita esse. que enim homo est bipes, bipes animes, animal aliud: neque rursus animal de homiansibomo de Callia, ct is de alio hoc ipso quid est, praedicatur.Omnem enim talem sub istantiam de finire possumus. At fieri nequit, vi infinita quisquam intelligendo pertranseat: quare neque iasupera,neque ad infera sunt infinita . Fieri enim non poten, νt ea substantia de qua insin ita di

cuntur, definiatur. Vt genera igitur, mutuo non

tradicabuntur Erit enim ipsum id, quod ipsumost quoddam At verὸ neque de quali,aut de cyxeris quicquam nis per accidens praedicabitur, Haec enim omnia accidunt,ct desubnantqs praedicantur. FSed neque versus supera infinita e runt: de unoquoque nanque prsdicatur id quod fgnificat, aut quale quia, aut quantum quid aut aliqi id pallu, aut ea qua insubnantiasunt.

350쪽

Maec autem sunt finita genera praedicame' torum finita sunt:en enim aut quale , aut qua

tum , ct caetera, que iamdudum enumerauimus.

tquesupponuntur νnum pradicari de νno, ipsa vero de ipsis non prςdicarinis ratione ipsius . quid est predicentur. Et enim accidentia sunt ν- misersa:sed qusdam perse,qusdam alio modo: at . que sec omnia desubieno quodam dicimus prἴ dicari, en accidens non esse subiectum ν m.

hil enim rarium ponimus id esse, quod id est quod dicitur , non aliud quicquam, sed ipsum

in abys esse, e r ulla qusdam de alio dicimus prae dicari. Mque igitur ad superiora, neque ad inferiora amum de νno in infinitum dicetur te quisus enim accidentia dicuntur, qvscunque in ν- niuscuiusque substantiabunt , ea non sunt infinia .ra. Versus etiam supera, nec ipsi nec utraque

accidentia sunt infinita. Necesse est igitur alia uid esse , de quo primum aliquod, de hoc

aliud, huius p femonis tandem exitum esse, 'ti. quod de nullo viterius alio dicatur: σMetia, de quo non 'sdicatur aliud prius. Vnus igitur hic eIn modus a hoc propositum demo strandum. F Alius autem eItbis . Patet enim horum demonstrationem esse, de quibus priora aliquansdicantur ,σ item fieri non pol, ντ aut melius smus ad ea distositi, quorum es demonstrintis,quamssciamus, aut ea sine demon-