Epistolarum Pauli Manutii libri decem, quinque nuper additis. Eiusdem quae Praefationes appellantur cum noua quoque accessione

발행: 1574년

분량: 455페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

71쪽

quae enim a virtute prosecta sit, non his tanquam adminiculis nititur, sed consistit ipsa per se, eoque iam proces si,ut ad summum pesvenisse vidcatur. praesta te mihi,ol 'secro,qualem adhuc cognoui, amantem mei,& in amiciti constantem. munus hoc erit omnium munerum praestantissimum, quod es' , qui sim mei erga te animi ipse mihi

conscius,quasi debit m exspecto. Vale. Asalae. .

SVperioribus diebus, quo magis incitabar cupiditate veniendi ad te, visend. pquq urbis, ut milio , pulcherriamae , qui essem litteris di tuis, Se filij tui, id est, u usque.

tui amantissime multatus eo me reuocabat magis pudor meus, neque tam, quid tua permitteret humanitas,quani quatenus mihi per modestiam meam progre i liceret, co 'sitabam. ac saepe mecum sic. An tu ad hominem quen nunquam allocetus ξ quem ne vidisti quidemλ adde: quem virum, quam nobilem, quam grauem, quam istrichum: magni acbus 7 ego utem quis Z infirmus o pura semper nunc etiam valetudine impeditus, exquisita quadam ratione M cura tuendus. Contendebam equidem cum animo meo: nec vici facile, sed vici tamen ali 1 ando,& de crevi omnino ad vos primo quoque tempore me coniserre. versor enim, dum valetuoiuis commoda i exspecto,&id ago, ut quas morbus ademit, vii es colligam, in hiemem ne incidam, id est, in imbres, & frigora :.quorum altero viae corrumpuntur, alterum scis esse λε δῶ ειωηι --λι ιο ς γ. nam illud, in quo tibi sortasse, vel domestici ruis incommodare mea mollicies, & paui' fastidiosior iii victu consu tudo potest, id non specto. aut enim exigvum quiddam erit , & teretur facilE: aut, si magnum, illustra

bit benignitatem tuam. Statutum igitur de re: nec est, cur sententiam mutem: videndum de ratione it eris: quam tu ad meam voluntatem, meumque consilium, quae tua est humanitas, totam reiicis. ego autem nihil puto commodius , nihil aptius viri in infirmitatem sustentandam, quam lecticut gestes i. sed habet species illa, quod ad Fabium tuum scripieram,quiddam nimis honorificum: nec ego is sum, qui, quod superat sortunam meam, eo libenter

72쪽

EPIST. LIBER II. O

benter utar. vertim ignos tur valetudini: quam satis infirmam,atque imbeciliam, concussus & vexatio facile frangeret. rheta quidem, qua mearum bene perita curationum ancilla cum filiola de puero vehatur, opus est. haec si habebo, vel potius cum habebo, tuis enim me a tua liberalitate omina expectare in dabo me statim in viam, &ea quidem spe,ut aliquem e caeli mutatione fructum capiam, maximum quidem ex tua bumaaitate, quam cantari ab Omnibus audio. Vale. Asalae

EIDEM, Brixiam.

Vod veritus sum, fieri video, ut imbribus mades at uimus, & puluis in lutum coacta vias impediat, ac

turpi foedet adspectus Moris etiam acres morsus hoc triduo lentire coepimus.quae cum sint iter habentibus incommoda:tum vero, maiora ut timeantur, hiemis propinquitas facit:vt mihi vel mature,nulla interposita mora, veniadum ad vos vel totum consilium necessario abiiciendum interuligamfebricula omnino tentamur quotidiana: sed,opinor, decedet, cum primum ex hoc me domestico moerere ereptum statuam in tuis aedibus, id est, in alisua, ut spero, tu cunditate, atque lettit,a.iniurias auteni caeli,lectica circum muniti polluimus contemnere.quamobre, quod tuo commodo nat, dabis negotium tuis, ut Saturni die,aul,qui sequetur,proximo, vehicula perducant. Lecticario mandetur,atque etiam aurigae rhedam moderanti,ne quid approperent, tuti me iubcnte: & omni o rationem itineris asmeam voluntatem accommodent. hoc tu scio Stella, vel ine Don scribute, mandasses. nillil enim te praeterit,ob eximiam prudentiam nihil porro non vis amicorum tuorum caussa,ob humanitatem prudentiae rarum. Vale.Asul M.

EGo vero,comprimi a te mea caussa librum tuum, minimὰ volo.quin, si ad me resersint edas quamprimum, suadeo: rogo etiam pro eo, quantus est amor in me tuus: qucm non esse mediocrem, tuae litterae significant. an ego ita sim bonis artibus insensus,ut industriae tuae impedimenta oppona,& excellentis ingeni, fructus, cum benξ maturi sint, condi potius, ac domesticos intra parietes asseruari, quam in publicum esturri, dc communicari cum Omni-

73쪽

ca PAVLI MANVT II

bus velim 3 Illa de tuis hortis,& nostris sontibus, eleganter a te,nec sine sale prolata sunt. verum agam tecum perliberaliter, atque hinc partem libenter dirum alabo, tibique totam largiar. in reliquis etia habebo rationem amicitiae nostrae, nuper Institutae, maiorem tamen fortasse vetitatis. Tua scripta proximὰ edita doctrinam habent, Maccuratam antiquitatis obseruationem. itaque vigebunt

omnibus,de laudabuntur. quod si quid est,quod desiderari possit: primum id leue est, deinde, ut scis, non inimianuit. sed auget nquus in forni o corpore pulcbritudinem.

Vale. Venetiis.

EIDEM M

Noli officium litterarum a me requirere. nunquam scripsisti, uin rescripserim. quod si contra, quam res cst. videtur, alieno vitio st: a me quidem prorius abest culpa. De horologio quod iterum iam scribis, vincit pudo

rem meum humanitas tu . iam enim statueram oneris tibi nihil imponere,publica explanandi iuris cura occupato, quotidie aliquid scribenti,unde ad nos utilitas,ad te ipsum gloria permanet negotium amico dederam:& ille curaturum promiserat: nec tamen biennio fidem Gluit quare accipio libenter, quod das. tu mihi,quod tuo commodo fiat, horologium Augustae elaboratum,ego tibi,quantam scripseris,pecuniam statim curabo.quale velim, iam antea significaui,sactum elegateriartificio non vulgari. Audieram, Quae dicuntur egregia, minoris triginta scutatis emi nori solere. Hoc qui em esseti nimium: nec rei familiaris ratio ferret: cui consisere, quia copiosa non est, videor debere . porro genus hoc ornamentorum ita soleo cupere, ut non insistam: cupio autem valςtudinis, non libidinis caussa. cum enim me satis tristem natura finxerit, accersenda extrinsecus iucunditas est, quam a me ipse petere nonpos . sum: e6que magis, quod plurim is in cubiculo sum, af ctus iam quadriennio per totam hiemem oculorum morbo, molesto tamen potius,quam acerbo. nolim igitur impensam csse sipra dece scutatos, aut omnino quindecim, eamque ita seri, si horologium probetur oculis eruditis. ita lue vide, cui negocium mandes. nam neque omnes intelligunt:& aliis alia probantur. ego formam,& artificium,

74쪽

EPIST. LIBER II. ε'

non materiam, cupio emere. De tuis Institui. egi diligenter, hortatus sum, lucri maximi spe proposita. ubi ad pr eium ventum est, audire se negarunt. itaque tibi auctorsum,cum iis transigas : quos Aciles iam habuisse,& in tuo marito satis,ut augio,liberales. vale.Venetiis.

I OTangum Vverter, cum aliquot abhinc annis Pata V vij adolescens daret operam Bonamico, dilexi mul tis nominibus plurimum. naim,vx omittam, quod & in adspectit species quaedam index nobilitatis , & in sermone. atque in moribus probitas elucebat: incensus litterarum studio colebat me, atque obseruabat diligentissimΘ, sic,ut

in magna frequentia amicorum nemo tamen inibi esset illo charior,nemo iucundior.tueor illum amorem,&,quoad vivam, tuebor, eique absenti memoriam beneuolentiamque, quam debeo, fratribus praesentibus officia, qua potero, accurate, praestabo Aoc cum mea sponte faciurus essem, quantum optime ' mihi accessisse voluntatis existimas, quod eos tu, vir inter maximos summus, dc in exercenda virtute semper occupatus, cominudandos. mihi tuis

litteris putastiὶ nam, si quis est,qui de tuo ingenio, de doctrina, in prinusque de eloquentia bene & sentiat, de loquaturas ego sum,planeque meos eo sensus libenter conferam,ut,qui tibi enari sint, eosdem ego quoque diligam. Quare, si vis, da mihi ornandos atque amandos, qui ad

nos veniunt,amicos tuos, officiis eos,si potero, sin minus, studio certe & Lumanitate complectar. ac ne dubita futurum, ut, quo tu sis apud me pondere, cum intellexerint, gratias tibi, quod eos tua commetidatione sis prosecutus, diligeter agant. Audio te quiddam pangore in Rhetoricos Aristotesis libros' ri uale exspecto. auguror futurum, praeclarum scilicet,ac te dignum. ge igitiuot α comm ni , talitati,& tuae gloriae consulas. Vale. . v i

' Os bic,optime ' ordiar a re tristi, quando laetae non suppetunt i annum habemus pestiletem, & pulcber

rimam ciuitatem quotidianus deformat adspectus mo tuorum. sui cre iam coepit morbus, &insultat in omnes

75쪽

ter,nec scia quenquam, nisi obscuri loci, infimaeque Attis

attingebat.quate diuina sunt imploranda remedia: h una Iaa quam iaceant, saepe docuit euentus. Vobis recte istic esse audio, perpetuoque sit opto, tum ab huiusmodi mo bo,qui non modis priuatas domos exhaurit, verum et arivrbes devastat, tum a cunctis discordiis, ac bellis dc intestinis, & externis. Te vero florere omni laude, valere auctoritate , valere gratia, ese unum, ad quem omnes confluant cons lis auxiliique causa, nisi plurimum laeter maJὰ sentiani de virtute, unde tibi ista fluxerunt mali etiam de ipse, qui tuam vitae rationem pri Mii quinna semper, s clitus autem sum, quatenus et Fuit enim certe mul- tb minus,quam volebam, unum ii addis, ut insentu tuum quo nullum vidi praestantius, languere non sinas, α otii tui rationem constare velis, hoe est, ut aggrediaris ad scriabendum illa praeclara, ouae te audio tuis tamiliaribus elis: pollicitum,aut, si iam has es instituta,perpolias,nobiscumque & cum posteritate communices. nae tu,' omnium fortunam vincis, & solidam plane possides felicitatem. Equia dem,quod ad me attinet, idem conor pro mea virili parte: α haereo,quoad possum, in scribendo: Ied mea ratio quam

non sit eadem, quae tua,cognosce. Valetudine sum ea, quae facile in morbos incurrat, imbecilla prorsus,& incomm da: itaque saepe in cursu institutorum meorum, cum progredi maxime vellem, consistere sum coactus. Accedunt, quae temporis haud exiguam partem auferunt, sali rationes multae multorum: ut quibus videtur esse honor, α est omnino quaedam species : sed valeat ambitio : odi omnia,

quae detrimentum studiis afferunt. Qibit domesticaξ non enim tantum a me pendent ij, qui meos intra parietes vivunt, uxor, liberi, Amilia: sed iratres quoque suas in me

Uno rationes habent sitas: uterque meis consiliis, alter etiam meis opibus, quantulaecunque sunt, nititur, ac sustentatur. Vides rerum mearum imaginem, ut in tabula depictam. nec tamen obrui me suo puctibus molestiarum : sed enitor saepe, & tonsequor interdum, ut ex omnibus curis, atque occupationibus emergam, meque sit rem per aliquot horas in portum recipiam litterarum. quos frui diutius liceret, in caelo essem: quia non licet, hortor te,cui otii satis est, ingeni j vero,scientiae,iudicij multo plu*, quam mihi,ut Laec omnia studiosorum ad utilitatem con-α seras.

76쪽

, sseras. quod si sacies,gloriosum tibi erit ex ipsa re,quem via

deo praestare posse maximarcaeteris non modo re, Vc umetiam exemplo fiuctuosam. iartasse enim, te praeeunte, o iij quoquo modo poterunt,inuitati laude subsequentur. Ego meas antiquitates, etsi, ut ille ait, spissum opus est, aliquando tamen At spero,pertexam. Vale.Venetiis

GRatae mihi tuae littera, gratissimus veto , qui te adscribendum animus impulit. atque ego te antea di ligebam: quod, ingressum elle minime vulgarem in viam litterarum ongeque per eam processisse,intelligerem: sed auxit amorem in te meum haec, a me nunc minus exspectata, eoque iucundior voluntatis erga me tuae minii dubia significatio.ioleo enim amare io uominibus humanitatem haud paulo plus mehercula,quam doctrinam. ac doleo factum esse antea, casu dicam, an voluntate tua3 ut Oriatur inter nos quibusdam ex opinionibus diisensio, iis tamen de rebus, quae si dilucide pateant, quod accidere potest utroque nostrum disputate,studiosis fortasse non nihil in eo consuletur id quod est in meis consiliis, & fuit seniper anti uissimum. Nam,quod mea quaedam improbas: si recte sentis,habeo gratiam: errare post ini, & eorrigi volo. sin, bi de meo Ansu iudicas, tua te sallit opinio: ego tamen ,' quae a studio vetitatis culpa manat, libenter ad laudem conuerto. itaque, quod at hanc partem spectat nemo audiet me quqrentem: excusabo te potius,atq; etiam, quoad licebit, ornabo. Quod autem , quς meis inscriptis non improbas,ea dissimulas, & in tuos commentarios, meo comine prς termisso,quasi noua transfers: miratus sum,& requisivi paulisper in eo modestia tua. agam enim tecu liberescuti natura mea postulat,&intcroo- nos viros mutim est. Illa de iudiciis extraordinariis , quet te scribis edidisse, si dederis operam ut ad me perierantur, etsi ea discrepare significas a sentcntia mea , gratiesima tamen erunt,& gaudeo te tam esse diligentem in meis scriptis peruolutandis occasionem mei admonendi. ia corrigendi tam libenter qu rere. se enim intelligam, ubi corrigendi finem seceris, Dimirum, quet supere runt, a te iam ala probari. ynum peto: it conditio par: des

77쪽

mihi,ut idem liceat per te, quod licere tibi per me vola. squid ego ae tuis itidem n5 probauero,noli grauius commmoueri. iudicemus pariter, ego de te,etu de me, utram in partem libet:amemus tamen inter nos, ut boni viri selen&,s quid sori ste de iudicio,nihil tamen de beneuolenti detranatur Libros,qyps petis,habeo nullos, Cicerone excepto,nec eius beneris,nunc quidem,tibi quidquam polliceor. quae vero ipse composuerim, paucis mensibus habebis,si valebo. commetarium in epistolas ad Quinctum fratrem,& librum de legibus Romanis:qui est antiquit

xum mearum sextus. De Sextiana oratione, si scriptam contuleris cum hi pressa, quaeque loc varia sunt, miseri amabo te:idque ut facias,rogo.Vale.Venetiis.

rina Rau et . V Ides me tibi. satisfacere, &, quod olim petieras , i

nunc, tuae. memorem voluntatis, re pyaestaret non enim, ut sistebam,plebeio sermone teca ago, sed eo,quem

in quadam epistola patricium appellasti qui quam tibi fixin deliciis ,quantumque in eo studii posteris, M industriae

facile ex ea ipsa epistola potui coniicere. verum, 'uod ad me attinet, non ego meas litteras eius esse generis inteuligo, ut ab homine patricio scriptae videantur esse. quid enim habent,ut ita dicam,npbilitatis, quid splendoris aut in sententiis, aut in verba V conor equidem, huius me cupiditas laudis multos iam annos incitat: sed moratur rei dissicultas, occupatio domestica, valetudinis infirmitas : scribo tamen assiduἡ,quantum licet,& quoquo modo licet. animos videlicet mini Acit, quod inter nos dictum sit,multorum institia : cum quibus interdum me consero non sine yoluptate: sicuti cotra,cum in antiquitate ipsam intueor,conlcmno meli Eque ipse mihi displiceo. vera enim illa suit,sussque abseluta numeris eloquentiarnostr insantia est, mi Furnari ne,nos balbi, nos elingues penὸ Ω-mus in Latiua lingua. Sed quid agoi dum tecum suauissime loquor,nulla certa re proposita:paginam,verbis undique sua sponte confluentibus, impleui. erit igitur, quod initio scribere statueram, idem clausula mearum litterarum. Mitto ad te munustulum tenue, amoris tamen si-

78쪽

it a

stim

et a

gnificationem in te mei, commentarios, a me nuper editos, in epistolas ad Brutum , & Quinctum statrem: quos, cupio,diligenter legas. id si assequor a te,& a tui smuibus: honestabor, & gratia meis laboribus optima reseretur. Vale. Venetiis.

ELAEVINO TORRENTINO

Leodium.' Irabar, cem in tuis verbis tanta sit humanitas, qdae 1 VI tuo mehercule etia elucet in vultu, cur deberi mihi tam diu paterere tuas litteras,quas, ubi Leodium peruenisses,missurum statim pollicitus eras. hac admirationem, in qua molestiae quiddam inerat, sustulit prorsus epistola tua, strirta sanE elegautissime: in qua caussam tui silenti, confers in peregrinatione,& negotia. quod si iam in otio consedisti: exerce insenium tuum pr claris in studiis,non ut amicus tuus, qui nihil unquam parit, cum tamen pa xuriat semper, scd ut edas aliquid,quo tuum nomen aeterna cum laude coniunctum, ao hominum obliuione, omnique prorsus interitu vindices. Leodiensem Episcopum, de quo multi multa narrant,omnia praeclara, summoque digna principe,si quid habebo artis, aut facultatis, orna bo laudibus: sin,quqd suscipiam, praestare non licebit: amabit ille tamen, ut opinor, voluntatem. tu me interim de meliore,ut ille inquit,nota commendabis, ciusque in me beneuolentiam, si 'ua est, ea, ua apud illum vales, gratia fouebis. Vale, nosque saepe litteris, si otium est, taluta. Venetus.

cordubens Romam. Soles in nostris sermonibus, humanissime Leo, quod

mihi maximum est argumentum amoris tui, monerenae,atque etiam rogare,ut pro tenuitate valetudinis meae

litteris utar moderatius,& in studio virtutis, quod dissicillimum est, temperatiam adhibeam:amabiliter tu quidem, de officiose admodu: sed, hoc mihi persuadere si vis,prius illud persuadeas oportet, non magnopere esse de gloria laborandum:inanes esse nostras cogitationes, stulta con-

79쪽

slia,quae ad eam dirigatur. ad quam caussam non tu qui

dem unctuam tantam asseres eloquentiam , ut in re tam

praestanti mihi quidem probes modum esse seruandum

x uamquam quod ad rem attinet in quoque mecum seri tis, vel potius ego tecum. in litteris assirmas ei se vivet dum optandum in primis scientiae cognitionem , sed cuini eo tamen, ut salutis ratio habeatur. obsecro te mi Leo quid tu existimas dess,qui djuitias immoderate appetunt 3 num errare videnturὶ certe . at ips aliter putant: itaque persequuntur institutum. quid de iis, qui honoressitiunti non dubito, quin hos quoque sentias peccare. Scpeccant sane: timida est enim ambitio, ideoque misera: neque tamen pauci sunt, quos inficit haec labes. ego de υm bis intelligo me errare, S praeterea cum multis diuersa ratio est.alli eas res plus aequo appciunt,quas consecuti,meliores nunquam deteriores etiam plerunque effici latui ego in earu artium indagatione sum nimius, sic

enim ipse ex stimast quarum cognitit, euellit ex animis

vitia, inscrit virtutes. itaque vides errorem aliorum cum turpitudine esse coniunctum, meum non modo non turpem,vὸrum etiam laudabilem. At morbis saepe tentamur. Primum hoc quidem non est praeter naturam : ars enim praestare non potest, ut recte semper valeamus : naro, si posset,ij, ut' scientia medicinae tenent,ipsi nunqua aegro tarent.deinde, est pr clarum in maximis Iaborare:&, qua cunque re virtutem emas, paruo enaas. non posse auten nos ad ea, quae summa sunt,sine sidore peruenire, indicat illud quod poetae ne Herculi quidem Iove nato,nis maximis exanitatis laboribus,caesum dederiit. Te ipsum in go,qui me mones,quem ego studia doctrinae video nunquam intermittet e: vllam ne voluptatem ea cum voluptate rutas esse comparandam, qua legentes,aut scribentes assici mur3 potest e ita lata suauitas, qua non maior ea sit, quae persundit animos nostros, earum rerum intelliget tia fruente; , quae sunt ad bene beatεque viuedum nece

sariae 3 QuZd si quis doctima contemnit:haud scio, qui liste curet.negligit animum quo nibit potest esse praestantius: se ipse ignorat,quo nillil turpius: corpori servitagri Liax deditus : quod est illi commune cum belluis: quibus

80쪽

otiti ira

Leo,neqse alios audiam, studiosissimὰ monetes: quorum equidem amo voluntatem, iudicium tamen cogor paululum requirere.&,ut ipse quoque crga vos amici parres, vestro excplo,siis si iam sinite meam vocem in aures v stras insuere, quae vobis artium studia optimaru assi lue cantat: quae vestra vobis bona commemorat, eaque ut agnoscatis, & quantum licet cxerceatis , hortatur. cui si parebitis,fiuctum capietis eum,que ipsi mihi,cum meam roprehenditis i 3 colcnda virtute constatiam, studetis eris Pere. Vale. Ex aedibus nostris.

bardino Farasitum. SCis,optime Lombardine,benignitatem a philosephis,

magis etiam a Christianis hominibus laudari:reche igquidem : nihil enim est, quod hominem aeque cum Deo coniungat:sed illa cautio requiritur, ut adsit cum volun tale prudentia. thesauros plerunque vidcas in aliquem conserri ab iis,qui dominantur quaere causam : laudabilem nullam teperies. quia igitur beneficium illud praedicabit, in quo neque meritum acci: acritis, neque tu ilicium dantis agnosciturὶ Equidem pro masnis opibus existimo hesternam illam animi tui significationem. quod enim ad inc munus misisti,tum est ipsum per se pra tum, quia per tinet ad ea commoda, sine quibus imbecilla valetudine qui sunt,aegre sustentanturitu in vero multo gratius,quia iudicii tui laude commendatur. nisi enim trui meae vitae ratio,nisi ea,in quibus assidue versor,studia probarentur: me tu cert),qui probitatem colis, qui doctrina insenioq; excellis,benescio non afficeres. quando igitur ex ista tua in me liberali voluntate , quid do meis moribus, quid de litteris sei. tias, facile possum comicere:contemno Princi pum diuitias.beatus cili possum in tua beneuoletia: unde honor,& decus, unde praeclara virtutis argumenta, Vnde etiam commoda manabunt. qucre conserua mihi, ii vis me selice esse, tuum amorem, quem certe intelligas mihi deberi si tibi, mea quae sint erga te studia, liceat intueri. Illa vero quae a tua benignitate proficiscuntur, persuadetibi, hoc potissimum nomine, quia sunt amoris argumenta, mihi esse charissima: neque ego te unquam ex bene sicio, j

SEARCH

MENU NAVIGATION