장음표시 사용
121쪽
indebiti id est, restitutoria,obstat etiam ignoranti condictio nem indebiti ἡari non scienti, is enim donare videtur, ignorans ibi non accipitur pro imperito Iuris, sed pro rerum de factorum ignaro.
ι.ε. si uit. Suscit nudus constensu ad constituenda bponsalia. denique cen-
Τ.i ct absenti absentem ristonderipsisse hoc quotidie fieri.
In l. 4. hoc tit. dixit sponsalia posse constitui inter absentes,subiici nuptias etiam verum in l.6. infra. tit. proximo malela ursam qui absentem accepit uxorem . nam ut indicat. l.I. g. I. titu. proximo,absens mulier non potest uxor accipi,nam non accipitur, quin de ducatur in domum mariti, atqui absens non potcst duci. at absens potest ducere per alium in domum suam uxorem,potest aqua & igni accipere, ut olim fiebat' & domum ducere per procuratorem. ergo legendum eum absentem qui, vel eum qui absens. quod exigit etiam necessario. l.I. Eisitu. de excusationibus.
Diximus eos qui tres tutelas habent, ad quartam non euocari. quaesitam est igitur, si quis binas tutelas habens post ad tertiam euocatus avemuerat, or cum avelutionis Iudicium adhuc penderet, ad
quanam Iutelam euocatus sit, Urum inter excusettones quin aduersus quandm asseret, memorabis etiam hanc tertiam, an eam prorsus omittet. se repeto a diuu Smero se ita Iovino constιutum ne ad quartam creetur, is quia ιertia prouocauerat: sed dum lenia creatia-nu causa sustensa est, ut ipsius exitus expectetur, quι de quarta crea tione desolet bona sane ratione. quo enim eam que quarta ordine delata est. anquam re ipsa tertiam recipiat, O appestatio a tertia ιο- iusta pronunci Iur, quatuor muneribus contra legumfrscripta onerabiIur. Disiligod by Ooste
122쪽
Nunc transeamus ad spcciem. l. 4. Titius duas tutelas administrat, defertur tertia. appellat, Vulgo existimant a tutelς delatione non appellari, quod ego non oncedo, moueor
laoc loco. moveor l. cum in Una .f. tutor. infra. de appellat.l. penuit sup.de tutori b.Vel curat. l.tutores. F. tutor datus .sup.
de administrata tui. quae ostendit vel tutorem appellare, vel se excusare. excusat se, &excusatione non recepta appellatex constit. D. Marci . l. I. 3. si quis tutor. infra. quand appelland. sit l. I 6. ins hoc tit. Appellat ex Iure antiquo a decreto. at hodie ex illa constitutione necesse non habet appellare.sic loquitur l. I3. infra. hoc titu .l. tutores. C. eodem. nuda enim excusatio sufficit Gne appellatione,qua in re distat tutela a caeteris muneribus.
Ex titu. qui testamentafacerepossunt.
ita qua aetate restamentum vel musiculi velfarmina facere possunt
videamus. verius est in masculis quirim quartum cimum annum si ecrandum, in seminis vero duodecim m completum. UIrom autem excesssse debeat quis quartumdecimum annum , ut testamentum
facere possit,an fassicii complebs t proEme aliquem Calendis Ianua .riis natum, testamentum ipso natali suo fecisse quartoderimo anno:
an valeat testamentum dico valere. plus arbitror, etiam spridie Calendarum fecerit post sextam horam noctis valere restamen um, iam enim complesse videtur annum quarιumdecimum, ut GMarciano via Iuria Variae causae facile varias temporum definitiones admi tunt, sic Mannus coeptus, modb habetur pro completo, mo do non, qua tamen in re circa candem spcciem A causain pugnat.l. qui filium .f. Fabius. infra. ad Trebellianum. cum L non putabam.infra.de condit.& demonstrat. referuntur autem in cis locis diuersa Imperatorum decreta, unum est Antonii Pii, cuius in consilio fuit Marcellus auctor. l. non putabam.idque plurimum sequimur. Alterum est Antonini Caracallae, & sic alia in re diuersae Imperatorum constitutiones inter se pugnantes in Iustiniau,
123쪽
ro . DI FPERENTIARUM 'libris reseruntur Adriani in g. thesauros. institi de rerum diui sione,& fratrum Imperatorum in l. . F. si in locis. infra. de Iu re fisci. Illud animaduertendum cst citari l. non putabam. ab Vlpiano in l. si cui legctur. infra. de lcgat. I. quibus inter se collatis apparebit nihil interesse siue testator dixerit, cum eritannorum XIV. siue cum ad XIV. annum peruenerit. item ex lege si ceti legetur apparebit in dicta lege non putabam esse legendum Xus I. non XVI.& vero cur in tempus pubertatis conferatur legatum magna est ratio.nec desunt alia exempla. l.si Titio. ins quand .dies legat. cedata. vltima. in fide fid. lib. cur in annum xv I. ideo ratio reddi nulla potest. est smilis errorint. Thais. in L de fid. lib. ut obseruat II. ostendimus.&ini. Seius. ins ad TrebelL ut indicant illa verba tutelam magis heredi.& l. nomen. f. uni. infra. de legat. 3. itemque in l. Publius. g. I. de condit. & demonstrat. nisi anno expleto x Iv. ita proculdubio restituendus estis F. alioquin nςmo mihi unquam recte explicauerit haec illius 3. Verba xv. anno impleto tot ervores creati sunt ex hac nota xIv. quam alii pro xvi. alii pro xv.acceperunt,cum significet x Iv. similes Livii, Tullii de omnium auctorum multos locos Occupauerunt,quos qui corum se interpretes profitentur, indicauerunt nostros auctores solos,putasne his esse mendis exortos. I. Tinfamilia.6. F. qui in patesue.
viis potestate parentis est, testimenti sariendi Ius non habet,
adeo ut quamuis p/ter ei permittat, nihilometa tamen Iure testari
Non obstat. l.cum pater . .surdus. infra.de togatis. 2.l. magis s. fundum .supra. de rebus eorum. l. si partem. sup. quemadmod. lseruit.. alniti. quod cnim ex eis colligitur legatum . ignoranti adquiri, sic accipiendum est', ut quia ignoranti adquiritur personalis actio, videatur etiam legatum adquiri, prope enim est ut nostrum sit id de quo actionem habemus,& sic in l.quaesitum. .pcnult.infra.de legat. I. his verbis lega, tu adquiritur,non dominii translatio, sed cessionis effectus Dissiligod by cdi, le
124쪽
LIBER I. Iossgnificatur recte etiam hoc in loco, legatu vel fidei commissum, nam hereditatem ignorans non adquirit, nisi cam in qua successit quasi neccssarius. l.furiosus. infra. de adquirenda hereditate. eadem ratione coniungcnda cit. l. si a furioso. de obligat.&actio. Lsui. Et veteres putauerunt eos qui proptersolemnia testamenti adhibentur , durare debere doneesuprema contesat1operagatur: non tamen intelligentiam sermonis exigimus. hoc enim dium in arcus Didio Iuliano in teste qui latine non nouerat, rescripsit. nam si velfensu' percipiat quis cui rei adhibitus sit, sufficere, sed si detentisini inuiti
ibi testes putant non valere telamentum. Dubitari potest an S adscribi dies, ac consul debuerit, qua de re hoc ex Modestini lib. . regularum .iitu. de bonis liberi. 8c de testam. fragmentum a Petro Pitheo viro studiosissimo, & omnium bonarum dita plinarum alumno se licissimo accepimus,cum inquit,in testamento dies, O consul adiecti non sunt, nihil nocet quominus valeat resamentum: idemque prorsus de cautione sciabitur in i .cum tabernam. f.I. supra. de pignoribus. diem quidem 6c consulem adscribi solere indicat l. 2. f. diem. quemadmod. Icst. aperi. &l. 3. C. eodem. quod uti fiat literis, non notis, Iusti manus constituit in No uel. cvH. sed si non fuerit adseriptus, non ideo minus test
I.s is qui testamentum. Si is qui testamentumfaceret heredibus prim- nuncupatis triusquam sicundos exprimeret heredes, obmutuisti: mago carpsse eam restamentum facere, quam fecisse Varus Digestorum libro primo Ser uium rei'ondisses sit. itaque primos heredes ex eo testamento non futuros. Labeo sum hoc verum 6' existimat,si consaret voluisseplures eum qui testimentum fecisset heredes pronuntiare, ego πα δε
125쪽
stituit ut nomina heredum testator vel propria nianu sub scribat,vel testibus nuncupat , quod tamen mutat in Noueli. cix. Se vi si quorundam nomina testibus nuncupauerit, quorundam reticuerit, hi soli succedant qui nuncupati sunt. atllaec species proposita similis non est, hic enim cum testamen. tum vellet facere per nuncupationem , non nuncupauit omnes heredes ibi cum faceret testamentum per scripturam,omn. quos voluit heredes, scripsit, sed non omnium nomina proprio chirographo subnotauit vel nuncupauit. ideoque censet Iustinianus,non ca quidem re quae ab ipso primum introducitur totum testamentum infirmari. sed eos tantum ab hereditate repelli,qui subnotati vel nuncupati non sunt. recte dixit si volentcna plurcs heredes nuncupare, Vox eum de in .
fecerit. t. ex ea siciriptura.
criptura que ad testimentum faciendum parabaIursinut.
Io Iure testamentum perfectum esset, nec ea quasdeicommissorum verba habent peti ex his verbu.quascripturapaterfamilias addidit. His tria opponuntur. Primum I. intestamen. in f desd. lib. cuius haec est speci cs imperfecto testamento institutos filios, alumnae directo datam libertatem dc fideicommissa quς- 'dam, nec additam clausulam codicillarem, filios porro quasi ex voluntate intestati heredes extitisse, & perinde atque si adiecta ca clausula fuisset, veluti ex causa fidei commissi alumnam manumisiise,qti ritur autem an libera emciatur, Imperator decreuit liberam fieri, & fideicommissa manumis e praestari .at quin nec dirccto haec debebantur, quia imperfectum erat testamentum, nec fideicommissi Iure, quoniam omissa erat clausula cossiciliaris.
Sed hoc in alumna specialiter decretum est, ducta coin
iectura ex affectione testatoris. Secundo obstat l. vltima.infra.de Iuro codicil LN ili dicas no ideo testamentum imperfectum csse, quod heredem nuncupauerit, legata scripserit, caeterum lcgara quali ex codicillis deberi, qui pars esse intelliguntur nuncupati testamenti. Disiti oste
126쪽
Tertio obstat. l. Titia. su p. de inofficioso testamento. ubi apposita clausula codicillati fideicommisia cxinofficioso testamento non debentur. Sed hoc ideo, quia is cuius testamentum quas inefficiosum condemnatur,pro demente habetur, nec intelligitur ha-.buisse testamenti factionem, l. nec fidei comm . infide legat. 3. fideicommissa autem relinquere, Vel codicillos facere non potest qui testamenti factionem non habet,itaque in eius legis specie solida fideicommissa non debentur, quia pro parte rescinditur te stamentum a sorore instituti, filius namque institutus fuit,filia exheredata. ideoque sic in ea legendum est, Titi suum instituit,siliae legatum dedit.
Auid si nominaiis exheredari videamus, nomen,ὐ praenomen, o cognomen iam dicendam est: an si icu vel unum ex huὶ , con-- 'Utificere. Porminatim exberedatus sitim se ita videtur, filius meus exheres esto se nec nomen eluu expressum sit β modo unicu i. nam siplures sunt filii, benigna interpretatione potius apori uersondetur,
nastum exheredatum esse. Non fuit ipse Iustinianus, aut hi quorum opera usus est non fuere tam acuti, neque tam diligentes, ut non que madmodum aliarum rerum complurium a Iustiniano sublatarum, quarum tamen se vestigia nulla in Pandectis reliquisse impudentissime asseuerant, ita & huius antiquae disserentiae inter filios caeterosque liberos vestigia rclinquerent. in 1. suus.& l. d Sc si conditioni.f.I. infide heredib. instituend. MLI. I. sciendum. infra. de suis & legitimis heredib. ex quibus haec colligitur differentia, inter filium caeterosque liberos,
127쪽
iog DIFFER ENTI ARVM. potes, A caeteri liberi licci in filiorum demortuorum, vel emancipatorum locum quasi agnascendo succedant, cx secundo capite legis Velleiae sub omni conditionc institui posta sunt. Sed haec Triboniani errata mittamus.
In suis heredibus euidentius apparet continvationem dominii eo rem perducere, ut nasta videatur heredi aufui se, quasi olim hi δε- mini fuissent qui etiam vivo patre quodammodo domini exist/mantur. vnye etiam filiusfamilias appellatur μut paterfam. sola nota hac adiecta , per quam distinguitur genitor ab eo qui genitus sit, itaque post mortem patris non hereditatem percipere vikntur, sed magis liberum bonoram a Inistrationem consequuntur. hac ex causa
licet non sini heredes instituit, nec ob ι quod licet eos exheredare, quos se occidere licebat. Nec me mouct.lAzum miles.supra. eX quibus causis malo. in qua possellio usucapionem significat, ut in l. denique .eod. tit. non usum rei, usucapio autem coepta a defuncto, procul dubio etiam ignoranti hercdi procedit. nihil etiam l. 2. g. filium.infra. pro lacred. qtiam in commentariis ad cum titulum satis cui denter exposuimus. ergo quasi dominus dumtaxat vivo patre filius cile intelligitur, Sc porro mortuo patro idem dominium penes filium deprchenditur, & licet heres institutus non sit,tamen eius est potior causa,adeo ut nec ullus ex eo existente herede pro herode vicapere pollit. l. 2. pro herede. sui vitio eo in cuius potestate lunt quodammodo domini ergo existunantur, Ausonius Eidyl. q. usta quidem series,patrisuccedere,verum
Hst simul dominos gratior ordo piis. t. i si ita stri uet. Si ita scriptum sitis silius mihi natu ueris,ex besse heres esto, ex
reliqua parte uxor mea heres esto. si verosilia mihι naid fuerit, ex triente heres esto: ex reliqua parte uxor heres esto, O 'ius se Asia
naii Useni, dicendum ess assem distribuendum esse inseptem pariti;
128쪽
LIBER I. Ioc οι ex his lius qgatvor,vxor duas, filia unam partem habeat: Da enim sicundum voluntatem IesanIis filius altero tanto amplius habebit quam uxor. item υxor altero tanto amplius quam silia. licet enimAbiiti Iuru retula conueviebat ruptum ferι testamentum , aι
1amen quoniam ex υιroque nato testator voluerat uxorem aliquid
habere, ideo ad huiusmodsententiam humanitate suggerente decu Fam s. quod etiam Iuventio Celso apertisimeplacuit. Obstat l .vltima in fine. in f de condit. institui. Sed ut breue faciam postrema eius legis pars non est in te. gra. sicut nec l .vit.dc bonis damnat. probabile autem c si cum ostendisset Papinianus filium sub conditione potestativa institutum M non impleta conditione decedentem, nepotibus non obstare, quominus auo sui heredes sint,addidisse eum similem casum, ut sit in l. r.3.sciendum. infra. de suis & legitimis heredibus.dc filio exheredato, & deliberantibus scriptis mortuo. quo quidem constat nepotes auo suo heredes esse, si postea scripti hereditatem omiserint, non assentior his qui in ea parte ita speciem ponunt,filius exheres esto,nepos cum
filius morietur, heres csto.Valet exheredatio, quia moriendi tempus Vitae, non morti deputatur: haec concedamus. Carte rum cum hoc sit propositum Papiniano, ut similem casum exponat,quo filius nepoti non obstat, quominus auo suus de necessarius heres sit, quid opus est fingere ita nepotem institutum, cum filius morietur, nonne idem obseruabitur si ita dixerit,filius exheres esto, nepos heres csto l. qui in aliena. g. interdum . de adquirenda hered. nec me mouet t. spostlitimus. l. si solus. g. I. eodem tit.quoniam institutionis purae institutio conditionalis quae extitit, appendix non est.
Sub conditione filius heres institutus, si pendente conditione ad- negandum se dediι inecessarius heres non erit. Huic sentcntiae obstat l. . s. interdum. supra. de adquirenda hereditate.l. filius patroni. de bonis liberi. filius exhexedatus est, nepos exco institutus, mortuo auo nepos recidit
129쪽
in potestatem filii,& nihilominus auo necessarius heres fit,&consequenter per cum filius quoque necessarius fit. At nos de adrogato loquimur, non de eo qui recidit in potestatem patris sui auo mortuo, qui arrogatur, capite minuitur. qui in potestatem rccidit, capite non minuitur, eadem namque familia cst. Item obstat l. 3. g. vltimo. infra. de heredibus instituendis. frater fratri impuberi substitutus est in secundum casum, impuberi necessarius heres est, nam quem sibi potest pater,eundem & filio impuberi necessarium facit. at finge nondum apertis tabulis, fratrem substitutum se adrogandum dedisse, an erit pupillo necessarius p lex ait necessarium fore. Sed hoc ideo,quia non ex apertis tabulis, sed a morte defertur hereditas paterna. mortis autem tempore in patris familia fuit: ergo Midem impuberi quandocumque decesserit,ex substitutione pupillari neccssarius heres erit, satis namque est, si in patris familia fuerit delatae hereditatis tempore, quoniam id omne pro uno testamento habetur, nec exigimus, ut & in eadem familia sit delatae pupillaris hereditatis
tempore. l. pater filio. codem titu.
Ex titu. de his quae in linamento delentur.
Proxime in cognitione principis cum quidam heredum nomisa induxisseι-bona eius ut caduca a co vindicarentur, diu de legatis dubitatum es, se maxime de his legatis quae a d crapta erant his quo rum institutio fuerat inducta. pleriqueeιiam legat alios excludendos existimabant. quodsanesequendam aiebam si omne cripturam flamenti cancestasset, nonnustos opinari id Iure i operimi quod inductumsit,catera omnia valitura. Ne dixeris cum Accurso,si ante consummationem testa- amenti induxerit: nam in hac specie de qua apud Marcum disceptatum est, constat post consummationem testatorem induxisse ex l.cum quidam . infra.de his quae ut indignis.
Vt ergo respondebimus ad diistam l.1.I.sed consulto. p. Disi tirocl by Coos e
130쪽
LIBER I. msolutio non est dissicitis. loquimur de hereditate, qsar ipso
Iure fisco vindicatur, si heredum institutio inducta sit, ibi autem dc legatis agitur, quae ab herede exigi & praestari solcnt, haec si inducta vel adempta sint, ab herede retinentur, neC addicuntur fisco . . .
Extitu. de here iub. in tituend
cim eos qui ha heredes in ituti sint, ex partibus quas adpri- ero: non putat inanestin eos heredes nullis adpriptis partibus: quemadmodum si ita essent heredes instituti, si eis partes a cripsero, sed magis est τιμ viraque institutio accipiatur, si voluntas defuncti non refragatur,ex quibus partibus adsert ero si mixus ex aequis quasi dvisci facta insititutione, quam sentenitum Celsus libro sextodecimo Digestorum probat. Maasi duplici. conditionali scilicet &pura, ac si omninoit. dixisset,ex partibus quas adscripsero, heredes sunto, vel si non adscripsero,ex aequis non obstat lex Titia in princip. infdelegatis. Σ. ibi namque libertati fidei commissariae euidenter iniecta conditio est si legauero nec duplex ad eam scripturam sensus commode adhiberi potest. Minus obstat.l.qui plures. infra. de viafructu legar. nam est in ea specie inutile legatum, non tam quia tellator id quod erat pollicitus, non perfecit, quam quod incertae sunt legatariorum personae. Non obstare etiam l. Clemens. ε vlt. infra. eo loco demonstrauimus.
ttius fundi Corneliani heres esto mihi, duo nisi illius insula heredes simio. bab.bunt duo Titii siemissem. Ottius semissem, tique Proculo placet, quid tibi videtur: resondit, vera es Proculi opinio. Dβο Titii. quia unius personae vice funguntur. l. liber.