장음표시 사용
141쪽
iai DIFFERENTI ARvMSed longe diuersa est haec species, a specie g. nostri. hie enim de fratribus, inter quos est Ius legitimae successionis: in illo F.de libertis loquitur, in quibus nulla est legitima successio ideoque ex voluntate testatoris inuicem substituti in telliguntur, cum eorum fidei commissum sit ne fundum vendant. Praeterea hic loquitur de substitutione directa, in qua iudicanda nunquam coniecturas admittimus: illic de precaria, in qua iudicanda admittimus coniecturas. lege cum proponebatur .dc legatis secundo. l. V.F Tit .
Si Titius coliandi suo substitutusfueris , deinde ei Sempronius,
veritu puto in utramque panem Semproniumsubsuatam esse. Non spectamus 'ordinem scripturae, adde non spectata etiam ordinem successionis scilicet utrum secundus primum
repudiauerit, an postea, vel contra ut ostenditur In l. cohae- ω
redi.in princi p. hoc tit. idem scrvatur in substitutione precaria : in hoc exemplo finge, duos filios heredes pater instituit, eosque inuicem per fidei commissum substituit, deinde adiecit , si υterque e liberis decesseris, rogo ut hereditasperueniat adrertium: quod si unius decedat ira estsubsis ut m quartus. Nunc finge tertius prior decessit, & ita nihil ad eum peruenit, quare quarto nihil reliquit, sed si deinde decesserint filii sine uberis, an quartus succedet, an vero proximi cognati ab intestato. M argumento l. I. dicendum est quartum succedere, non Vt mortis ordo spectetur, atque ita Gratianopoli iudicatum ego testatur Ioannes Papon lib. I. placit. Verum obstat lex 47. infra. hoc tit. finge pater habet filium & filiam impuberes, filium instituit, filiam exheredauit: filio si impubes decedat,substituit filiam, in eundem casum filiae substituit uxorem dc sororem, hoc casu: si filius prius impubes decesserat filia ei succedit ex substitutione pupillari : verum s postea filia quoque moriatur impubes, ei succedent uxor de soror, M in eius filiae hereditate inuenient hereditatem filii, atque ita ad eas duae hereditates peruenient. at finge filiam prio ς dςccuisse impuberem, hoc casu Diqitirso by Cooste
142쪽
LIBER I. ras uxor & soror ei succedent ex substitutione pupillari, sed si
deinde filius impubes moriatur, tunc non uxor&soror, scd proximus cognatus filio succedet,ait,antequam nuberet.
Verum dicendum omnino, aliud seruari in substitutione pupillari, aliud in vulgari & precaria: nam in vulgari & precaria,de una tantum hereditate agitur, ideoque ea non scinditur per legitimum heredem, sed eam totam unus substitutus vindicare potest: in pupillari vero substitutione duplex est testamentum filiae de filii, & duae hereditates. itaque nihiluctat unam hereditatem ex testamento vindicari, alteram ab intestato dcferri.
Lex Cornelia, quae testamenta eorum qui in hostium potestare δε cesserunt,confirmat,non solum ad hereditatem ipsorum qui resumenta fecerunt, pertinet sed ad omnes hereditates qua ad quemque ex eo rum testamento pertinere potuissent A in hostium potestatem nonperuenissent. Gapropter cum pater in hostium potesate δεισιι filiormpubere relicto ιn ciuitate ,-is intra tempus pubertatis decesserit: hereditas ad substitutum pertinet. perinde arsipater in hostium po- restatem non peruenisseis sipater in ciuitate decessi, filius impubes apud hostes :si quidem monuo patre stilius in hostium ροιestatem perueneris, non commode dicitur hereditatem eius ex ea lege adseυι- tutos pertinere si vero vivo patre filius in hostium potestatem peruenerit no existimo legi Corneliae loci esse, quia non efficitur ι u quinasta bona in ciuitate reliquis, heredes habeat . quare etiam si pubes filius vivo patre captus fuerit, deinde mortuo in ciuitate parre in hο sium potestate decesserit: patris hereditas ex lege duodecim rabula. minon it,ex lege Cornetia ad adgnatum proxιmum peninet.
Ergo sicut in hac specie filius habet legitimam ab intestato cx lege Cornelia,ita etiam ex tostamento, si pater ei testamentum secit. Nec obstat .lex quod si filius. de captiuisqpostli.reuersis. ubi finge ater captus est ab hostibus, deinde mortuus filius impubes, quoniam si pater reuertatur, non valent pupillares tabulae, quia filius uitelligitur vitio patre mortuus. sed si pater
143쪽
non streuersus ab hostibus, tunc necessario tenebit substi tutio pupillaris. l. pater. in princi p. dici. tit. quoniam pater prius videtur mortuus. ait dicta lex quod si filius hostium po. litus id est,qui in hostium potestatem venit. Si filius igitur in ciuitate decesserit, substitutus haud dubie succedet, ut ostenditur in fine d. I. quod si filius. & hoc
eodem pene modo proponitur in l. sequent. si pater. ait, quoniam etsi ambo in ciuitate decessissent, veniret substitutus. Male aptatur haec ratio ad duos casus m l. propositos. ergo neque regulae, neque exceptionis est. nam quod utroque decedente in ciuitate veniat substitutus, non sequitur, ut uno decedente veniat, sed notandum hoc factum esse errore
librariorum, Sc legcndum est quanquam pro quoniam. ut M int. pater. δεω iuu o positimi.reuersis.
Ex duobus impuberibus ei qui supremus moreretur. heredem substituit,sisimul morerentur, utrique heredem esse προσώ, quia seu premus non u demum qui post aliquem, sted etiam o ante quem nemo sit Dielligitur. Obstare videtur lex eum qui. 34 infra. ad Trebell. cuius species haec cst: pater duos filios scripsit herodes,deinde cum
qui supremus morcretur, rogauit, uti partem suana restitue 1 et Titio, illi simul perierunt in naui, nec appares quis prior perierit,lex ait fidei commissiim intercidere, & matrem viri que succedere ex Senatusc. Tertulliano, cum incertus sit ordo morientium.
Respond. non est in hac re constituenda differentia inter substitutionem directam S: fidei commissariam, sed certa est ratio, quam notauit in glossa Accursius hic, in hae lege. substitutus rotum omnino crat habiturus per supremum morientem. ad in lege eum qui, partem tantum per fidei continissum
erat habiturus. nam si ordine decessissent filii, totam habuit-set substitutus: verum hoc totum in substitutionc pui lari ita facta, priore loco moriente fratre pertinet ad fratrem su perstitem, a quo hoc pcrvcnit ad substitutum, atque ea est Dissilirco by Coo e
144쪽
mens testatoris in ea substitutione . quare etsi non appareat, uter prius sit mortuus, non minus hereditas utriusque peruenit ad substitutum. idem omnmo dicemus in substitutione precaria, si scilicet testator supremum rogauerit totam hereditatem restituere. hoc casu videtur tacitc per fideicommissum eos inuicem substituisse. l.Titio . . Scia.de legatis. 2 quoniam a duobus institutis voluit totam hereditatem ad substi tutum peruenire, secus tamen est, si is qui supremus moreretur, non totam hereditatem, sed partem tantum restituere rogatus sit,&haec est sententia. t. ravra qui. ad Trebellia. quare cum silpremi pars restituenda sit, ncc constet de supremo moriente, intercidit fideicommissiim.
Ex titu. r. de conditionibus sestitutionum.
sab impossibili conditione vel alio modo factam insiluitan
Quod dicit in hac lege, vel alio mendo, sic enim est legendum, non modo. intellige ii quis heredem scribat ex die, vel ad diem .l. heres. supra. de heredib. instituend. item mendumest instituere heredem excepta re certa l.siquo ita heres. sv de heredibus inintuendo. his mendis detractis conseruatur institutio, quasi non mendosa, non autem sic in contractibus, ut alibi ostendimus. nota item quod dicitur in l. a. de his quapoena nomine relinquunt. illicite vel probroso datum non valere , hoc sumptum est ex constitu. Iustini. C. de bis qua parua nomine re
Id ne pugnaret cum constitutione Iustiniani, addita sunt' a Triboniano haec verba: istutie vesprobrose. Opponitur huic l. l. si filius. infra. eodem. nota filium qui est in potestate non posse institui sub conditione casuali, si hoc fit, inutile est testamentum. item nota impossibilibus conditionibus comparari illicitas & probrosas: quod illae lex non admittit. ait enim institutionem probrosam id-GO non valere, quod ea conditio non sit in potestate. undo
145쪽
Ia 6 DIFFERENTIARUM hic institutus quasi prataeritus rem vindicabit. hoc pugnat
Idem obstat quod in lege si filius. traditur, quod de probrosa dicitur habere etiam locum in impossibili. Verum omnino hic statuenda est differentia inter filium& extrancum: si extraneus sit institutus sub conditione ima possibili, valet Institutio, quia pro non scripta conditio habetur : sed si scriptus sit filius sub conditione impossibili, non valet institutio.l. I. quia non est potestativa, hac ratione filius
rem ab intestato vendicabit. I. 3. Ora.
Si ita berii institui sim si decem de sera, saccipere nolit,cui daretessis sumero impleta conditione habetur. Quaerit Accursius,an sit legatarius, cui sic iussiim sit dari. Is quis sub conditione. inst. si quis omiss. negat esse legatum
aut fideicommissum, ubi qui ex testamento omittunt & ab intestato succedunt, tenentur legatariis, sed in cuius personam conditio dandorum decem collata est, nihil consequitur. Contra est. l.fideicommissis. cum esset. de legatis .f. . Respondco,multum interesse, utrum qu is rogatus sit restituere decem, vel hoc modo Titio restituito, si Titius d cem dederit, nam primo casu heres ea decem imputat in Falcidiam, quod videantur quasi pro proemio data,in secundo non imputantur in Falcidiam. l. si dignum. l. in quartam. in fine. adi .Falcidiam.
Idem Iulianiusicribit, eum qui ita heres institutus est, neruum
herediturium non alienaverat, cauentem cohaeredi implere conditio
nem. rerum si sotm heres Acriptu sis iub impossibili conditione heredem institutum videri, quaesententia vera est. L. cum tale. de Conditionibu - prunus casus est legatum Dissiligod by Gorale
146쪽
est matri,sia liberis non decessem, tunc enim cautioni est locus, etiam contingerc potest ut liberi priores decedant, ratio est,quia votum matris est ut prior moriatur. secundus est, patronus liberto legauit certam pecuniam, si a liberis eius non discessisset dicit textus: permisi cauιionem interponi , ratio ibi additur. Est autem haec improprie cautio Mutiana, ideo dicitur quasi Mutiana ad exemplum Mutianae. alias semper exceptis his duobus casibus in iis conditionibus, quae expleri possunt vivo eo, cautio Mutiana non interponitur, hoc valde pugnat cum nostro g. cum etiam haec conditio possit vivo herede expleri, veluti sit ipse seruus vivo herede moreretur contra Ll uutiana, O Lcum sub hac conditione e conditionibus se deis monstrat. ubi ostenditur cautionem interponi, In hac conditione si seruum non manumiserit, & similibus, & tamen haee conditio potest adimpleri vivo legatario. Respondeo, quidam dicunt durum esse expectare mortem serui,quod non procedit,quia in l. pater. g. socrus.dc co-dit vi demonstrat. expectatur mors liberi hominis, cur non etiam expectari possit serui mors, Imperatores censuerunt periculosum esse liberi hominis mortem expectare d. l. cum
conditio. & demonstrat . in illis quatuor locis supra scriptis ostenditur ideomon expectari mortem, quia lcgatum est relictum post mortem tertii, ut l.cum tale. F. Titius.Vbi Titius rogatus est restituere fidei commistum, si fideicommissarius.
Sequitur in hoc 3. si sit heres institutus ex parte sub hac conditione, si seruum non alienaverit, at quid ii solus ex asse esset institutus sub hac conditione λ dicit Iurisconsultus haec 'conditio est impossibilis, quia non est cui caueat, igitur pro
non scripta habetur haec conditio contra Noueli. 22. ait, cautionem Mutianam praestari legitimis heredibus ab iis qui cxasse sunt instituti cur igitur &in hac specie non cauet legitimis heredibus confirmat hoc I seruo invito.f.r.ad Trebelli anum .ubi ostenditur caueri Iis quorum.interest, id confirmat l.is cui sub conditione. de condicionib.& demonstratio,
147쪽
1as DIFFERENTIARUM ubi cauendum iis ad quos legatum vel hereditas Iure ciuili
pertinere potest, in Digestas id nusquam nominatim uaditur, cautionem praestari legitimis heredibus sed hoc allegatis locis significatur legatarios cauere heredibus, vel substitutis. sed in Novella Q. scribitur caueri debcre legitimis,quasi hoc sit introductum a Iustiniano. adieceruntque ibi scriptores in Pan cetis non reperiri. idem rc spondetur l. mulier. infra.
ia quis sub conditione heredes instituisseι, si inuicemiavissent se
nem , qura ad fraudem legum reficerenι, qua vetarent quosdam legata carire, quanquam es cauIum esseι in ima actione, excepιione tum in esset promissor. Contra est l. balista .ad Trebell. Respondeo,ibi no ficti in fraudem legum: licet autem siccauerint, hoc loco inanis est actio cac stipulatu .ua repellitur exceptione doli mali, fit autem haec stipulatio in fraudem te. gum, simile habetur in l. Seius & Augerius. infra. ad legem Falcidiam. ante Iustinianum testator non poterat prohibere Falcidiam, verum cx Noli I. scilicci nominatim id faciens, cum dicat prohibenda. at finge testator dixit,licredes suntosi cauerint se contentos fore, nec petituros.Falcidiam, haec conditio remittitur,cum fuerit facta in fraudem legis.
Zoa β.b eanditione Iarisiurandi relinquuntur, apraetore reprobantur. prouidit enim ne is qui sub Iurisiuranssi conditione quid
accepit, aut omitteηdo conditionem perderti hereditatem legarumve, aut cogeretur turpiser accipiendo condisionem iurare. voluit
ergo eum cuisub Iari Mari conditione quid retictum est ira capere,vι capium hi quibus nusta Ialis Lurisiurandi conditio in serua ,s recte: cum enim faciles sunt nonusti hominum ad ιurandum contem -ptu religionu, alii per quam timidi metu diuini numinis inque adseversitionem, se vel hi, vel isti aut consequerenιur, am perderent . quod Disiliam by Cooste
148쪽
quod relictam es praetor consumptae interuenis .etenim prauit is qui. voluit factum quad religionis conditione astrangit sub condiItone 6 ciendi relinquere: ira enim homines aut factenus admιIterentur,aut non saeuies deficerent conduιone. Hic proponitur Edictum in l. I x.exceptio ponitur Edicti. item non remittitur conditio contrahentibus. l. si quis eum. de Iureiurando. l. si cum pratum. C. communia utriusque iudieii. Mouetur cum male Aecursius i. pactum.de pactis.quia testamento remittuntur, putat etiam posse remitti pacto, haec cautio remittitur in testamento, igitur in pacto quoque oc
Ad maiorem respondeo, saepe quod lex admittit in testamentis, non admittit propterea in contractibus, ut est Mutiana cautici.contra est l.municipibus.de conditio .&demons rat.&: LAntistius. de adquir. rer.
illae leges conditionem non reprobant, in l. municipibus dicitur, legatum est municipibus si iurassent, haec conditio videtur impossibilis, cum municipum corpus sit incertum: lex ait esse possibilem , nam administrator eius potest iurare, ideoque conditio est explenda. in l. Antistius .ponit heredem institutum esse ita .si iurauerit, heres esto, ille iurauit, dicitur quod iurando se pro herede gesserit. Reiicienda sunt quae illic notantur, & notandum in iis locis agi de conditione nudi simplicisque Iurisiurandi,ut sinpliciter si iurauerit,sed si dixerit, si iurauerit, se decem dativitum, decem dando pctet legatum, priori casu non. haber, quod reponat pro Iurciurand c ideoque omnino necesse habet iurare,neque nouum est,ut quis simpliciter iuret, scilicet cum etiam testatur num1na, ut ille apud Poctam, vos ate i. Cur autem Edicto praetoris romittatur conditio Iurisiurandi, habetur cleganter in hac ι. quia sunt quidam qui contemnunt dianina numina iacpererant, quidamJunt itasversitis, ut lucri cassa nolint tarare. adeo dicit si quis iuraucrit, non ideo magis consequetur lega tum,nisi etiam dederit Io.
149쪽
aotiens heres iurare iubetur, daturum ste aliquid, vel facturum quod non improbum est, amones hereritarias non alias habebit quam si dederiι vel feceris, id quod eras iussus turaro. Licet Iusiurandum remittatur, tamen dandum &praestandum, quod sub Iureiurando iubetur. quod autem si quisius' fuerit teruum manumittem,qui vivo testatore est mortuus3 dicitur non deficere Conditionem . . Contra Linde Mratrus. f. idem Iulian-.adi. quiliam. Iulio Accursit prima est vera, scilicet si post mortem testatoris decederet. t. I .ei sui. .
Ei qui ita beredem vel legatum accepit, si decem dederit, neque hereditas neque legatum aliter adquira potest, quam si post impletam eonditionem id egerit friptus beres vel legatarius, per quod hereditas auι legatum adquiri solet. Huic legi Accursius opponit. l. Antistius. de adquirenda
heredit.ita institutus est heres si iurauerit, hoc iuramento videtur se pro herede gessisse. igitur implendo conditionem heres fit. Verum ut supra dixi, nudum hoc iuramentum & si dixi exanimi mei sententia hanc hereditatem habeo. l. 2. C. de Iureiurand. propicr calumn. ex animi sui scientia, legendum, sententia. sic lib. a. de Orat. ex animi tui sentcntia uxorem
habes,id est Iura te uxore ruri carere .sic lib. 3. Ossic. Extitu. delegatis. I.
Hoc verba testarioris,quisiquis mihi ex suprasicriptu heres eris, ast si heres reis Setin, ve hereditatem adierit, siubiectum legarum vel Adeicommissium προfaciunt conditronale.
150쪽
LIBER I. Tyro Haec lex coniungenda est cum l. 8. de vulgari &pupit L substit.
Nunc opponitur l. si ita legatum. 6s.1.I.hoc tit .in l. nostra. proponitur hac conditione expressa, si heres crit, quae inest tacite, non magis legatum fieri conditionale, quam si non fuisset expressa conditio,quae tacite inest, si exprimatur,legatum non facit conditionale . at in lege contraria proponitur expressa tali conditione. si volet Tium, Titio lego. quae condi istio inest tacito: verum hac conditione expressasi ei, quamuis tacite insit,fit conditionale. Respondeo,non omne quod dicitur inesse, codem modo semper inest, nam vel inest simplicitur,vel inest secundum aliquid, legato ho inest simpliciter, si heres adierit, quoniam absque eo non consistit legatum: itaque frustra id exprimitur,sic homini inest simpliciter ut animal sit, itaque qui legat
hominem, frustra exprimit animal. at sc cundum aliquid hoc inest legato si volet, quoniam accidere poterit, ut repudici legatum , verum sine voluntate legatarii ipso Iure consistit legatum, imo & ignoranti acquiratur.l. si a furioso .de obligat. M actionibus. l. cum pater. s. sumo. lib. 2. l. s partem. quemadmodum seruituti amittan. I. filiustam . qui testa. facere poss. ideoque frustra hoc non exprimitursi volet, quoniata sc fit, ut legatum non adquiratur ignoranti ut legatum tale non consistat, antequam legatarius constituerit sc velle, quod tamen illo non expresso ita se non habeat. l. si ita cx- prestum . de conditioni b. Sc demonstrat. lex utitur hac ratione quia conditio illa si volet, personae ina uncta videtur, quia scitiqet illa conditio non inest naturae rei sed personae,ia fieri potest ut repudici,rc ipsa igitur non inest. ι. .si quis infundi orabati. Si quis in fundi vocabulo errauerit,es Cornelianum pro Sempro
niano nominauit, debetitur Sempronianus intasiis corpore errauit,
non debebitur. quod si quis cam vester vestem legare, suppellictilem adsicripsit, dum putaι suppellictita appellatione vestem contineri Pomponius si sir vestim non deberi, quemadmodum si quis putet σονι Vpestaιιone electramesauricalchum contineri,uel quod est v