장음표시 사용
191쪽
rri DIFFERENTI ARUM. natum sit,& consequenter, si nihil natum si Horno, nihil de
belur,quia illa verba, quod ex illa vinea natum erit, tune ta-,ationis vicem obtinent. utitur hac ratione, &sane ita est qno praesentem tantu annuspectauit testator, nec adiecit in annos singulos,illa quasi tariatio, quod natum erit, perimitur& infirmatur, quia plures adscripti sunt anni, alter alteri fert suppetias, suppletur scilicet facile ex altero, quod deest alteri, ac si mutua cognatione mutuoue vinculo coniuncti essetat. Eodem modo respondendum est ad i. si debitor. s. i. de contrahenda emptione, quae etiam est coniungenda cum dicta l.cum certus. quae est ex eodem auctore & libro, Δρ definit similiter atque l. certus. Neque huic responsioni nostrae satis perspicue rursus os posueris re, e t Firmio. in princi p. quando dies legat.cedat. videlicet quod dicat quinquaginta legatis ex reditu vel ex fructu futuri anni, si primo anno qui secutus est, nulli fructus prouenerint, exspectandam esse ubertatem secundi anni, ex qua legatario reficiantur quinquaginta, ubi tamen non proponitur , legatum fuisse relictum quod praestaretur semel ex reditu futuri anni, &sane quia dixit ex riauu futuri anni, non proximum tantum videtur demonstrasse, sed eum annum qui fructum ferret,nempe primu m annum, veI primo non respondente secundum, vel si secundus non sufficeret tertium.
Damnis esto heres, Titium sinere in in domo habitare Fars
visa , unum .detur esse legatum. Obiicitur tamen aduersus hanc l. l. . I. quibus mod. Vsus fruct.amitt.ad quant facit etiam .l. si rem quae 3. vlt.dc euictio. quae lex dicit, vi unafructum ita legatum ut proponitur Icgata habitatio quoadum et legatarius repetitum videri, quoties amissiis erit usus fructus capitis diminutione: vel non utendo
192쪽
tur: nam certum est usum fructum finiri morte quia disertim expressa est, vim habet repetitionis, ne frustra videatur expressisse testator, quod tacite inerat: Cur ego etiam habitatione relicta,quoad vivet legatarius,non dicemus habitationis legatum repetitum videri, atque adeo multiplex esse legatum non unum
Magna est differentia inter habitationem & usum fructis In usu fructu utilis est repetitio quae fit in casu amittendi usu Lfructus capitis diminutione scilicet vel non utendo, nam in casum mortis fructuarii inutiliter fieret repetitio l. in princi p. quibus modis usus amitt. in habitatione autem inepta, Minutilis repetitio est,neque capitis diminutione amittitur,neque non utendo morte amittitur, non capitis diminutionc: non usu I. si habitatio. De usu &habit. l. legatum. de capit. minut. itaque nec si cui relinquatur habitatio, quoad vivat, repetita intelligitur, quae inepte repetita intelligeretur vehementius. Huic responso Marcelli obstare videtur l. II. in princ .su p. tit.pron quaeTitiae donec nubat, vel quoad nubat nihil refert Iegatis so .deberi .n annos singulos,ergo plura esse legata nounum. Non dicam quod DD. ibi agi de legato quantitatis, puta so. hic de legato habitationis, nam de habitatio non m nus, quam quantitas in annos singulos relinqui, atque ita diuidi temporib. potest. l.II. supra hoc tit. Sed dicam conditionem iniectam legato,in d. l. II. doneCnubat, hoc suadere & significare, ut videatur ic stator pecuniam annuam puellς legasse pro solatio viduitatis& solitudinis ut &ibi dixi donec virum nacta esset.vim l .vit. in fine Cis de indict. viduit.tollend. I. lysi alii fundum.
Si alij s. dum alii usumfractum eiusdem fandi testator legaueris:
si eo proposito facit,ut alter nudam proprietatem haberet, emore labitur. Nam detracto Uufructu lego: vel Seio eiusdem fundi usu ructum heres dato, quod nisi fecenti Umfructus mire en communιω-
bitum quod interium plus vales sin ura, quam peractum f.
193쪽
Obiicitur contra eam l. & puto g. Iulianus . familiae e eiscund. Obserua quod ait d. . Iulianus, in ea specie non communicari usumfiuctum, cum arbiter familia: erciscundae uni fundum, alteri usumfructum adiudicauit, id non alio respicere, quam ad legata,ex quibus usumfructum communicari certissimum est, non nisi aegre admissa aut periculose introducta quaestione contrariae voluntatis. Obserua item hoc scripssse Modestinum lib. singui. de curematicis quo quidem libro cautiones, consilia tua, vocavit euromatica sua. Obiicitur etiam inepte ti t. plus valere quod agitur quam quod simul concip. in quo tit. ostenditur actum plus valere,
Respondeo ibi actum significarerem gestam, hic actum fgnificare voluntatem,ibi actum significare,quod re ipsa gestum est, hic significare quod animo agitatum est, & contra ibi scriptum esse simulatam & fictam scripturam, hic scriptii
esse veram Nec ementitam scripturam, quo planum fit ineptam obiectionem esse.
Obiicitur etiam. l. s. C.de liberis praeteritis. quae his verbis: illis filius Meus alienus substantiae Meae fiat, ait filium recte
exheredari, solemnitatem enim verborum, Nempe exhameso. Haec sunt directa verba extares esto. Quibus summo Iure deberet concipi exheredatio, lemnitatem iniquam verbo Tum non esse exigedam,ubi manifesta est voluntas deiuncti. Resp. conuersonem harum propositionum nihil inter se pugnare, ubi manifesta sunt verba testatoris,quod Modestinus ait hoc loco, non requiri solemnia verba, ubi manifesta est voluntas defuncti, utraque propositio est vera. Postremo obiicitur I.non aliter de legatis 3. quae ait,aperi Erecedi posse a significatione verborum, si appareat aliud voluisse testatorem,quoniam propositio illius legis est accipi c-da aut interprctanda, secundum quod exigit exemplum ei subiectum, id est interpretanda est de verbis ambiguis quae varie accipi possunt, ut in subiecto exemplo,si quis omnes iuuenes ferulis suos quos in ministerio habuit, legauit, nam iuuenum appellatio varie accipi potest ,& dubium est valde a qua aetate,& in qua aetate dicantur Iuuenes,Vt eadem lex ex- Dissiligod by Gorale
194쪽
plicat , nos autem loquimur de verbis perspicuis, non ambiguis: de omnino licet hac in re costituere cum manifesta sunt verba & plana, voluntas obscura, no quaerimus voluntatem,& retro, cum manifesta est voluntas, verba sunt obscura, vel alabigua,non quaerimus verba.
Titio Uinfrucrin Stichi, aut sinauis ex Asia venerit, decem let rasum, non putet usumfructum, antequam conditio decem existat, vel deficiat,ne potestas heredu virum velis dandi,auferatur.
Cum in disiunctivo modo legatur,illud aut illud,& quaeritur cuius sit electio, heredis an legatarii, ius certissimu est ita esse distinguendum raut per vindicationem legatur, illud aut illud. veluti Titio illud aut illud do, lego, Titius illud aut illud sibi ha to, de tunc electio est legatarii. l. plane. s. pen .de legatis r. l. 23. deleg. v.& in hoc tit. l. ro.aut per damnatione legatur illud aut illud,damnas esto heres meus l. Titio fundum illu daretaut decem & tunc est electio heredis l. 19, si ita relictum k vle. de legatis 2. id verba legatorum citis demostrane,
cui electionem testator deferri voluerit. Nec tame in specie huius i. idem dicendum est,quod in specie l. cum illud, quan do dies legat. C. vide licet pendente conditione morientem legatarium non transmittere ad heredem legatum pecuniae, quia morte legatarii euanuit legatum usu sfructus, & consc-quenter legatum pecuniae tantum constitie,retroque cessi si bintelligitur ac si pecunia sola ab initio legata fuisset retro inquam cessisse intelligitur dies pecuniae legatae a morte testatoris ergo transmisit ad heredem i. si usus rauctus, qua do dies
legat. ced. dc quod in contrarium ait d. l. cum illud legatum non transmitti ad heredem locum habere non potest,nisi aliter ponatur species,veluti legasse testatore Titio centum novsumfructu,aut si nauis ex Asia venerit fundum illu,quia hoc casu moriente Titio pendente conditione, utrumque ex iis
id est pecunia & sundus disiunctum tantum haesit legato, nec huius potius quam illius dies cessisse videri potest,moriente legatario, quo momento impleri conditio potuit, id est, nauis venire ex Asia, denique in specie h. l. mors Titii declarat pecuniam solam in legato esse, aut superesse aet
195쪽
proinde diem eius cessisse videri a morte testatoris, in specie autem d. l.cum illud. posita cum responso legis scilicet cousnienter ut posui,&potest poni varie, mors Titii nihil tale deis clarat, imo inoriente Titio, utrumque fuisse in legati causa, sub disiunctione scilicet, & dependisse utrumque ex conditione adscripta legato fundi, Verum est, nec fuit ignota haec distinctio Accursio in d. l. cum illud, & est verissima atque
Sempronius italin ab heredesuo fundum in Italia Gaispostd cenniam deducto Uufructu dari rust,quare cum medio hoc decenni statio heres vitaθηίI- sit,an post tempm decenni plenus fundus ad legatarium pertineat, mouet exim me, quod dies legati huius sitive M is3mio cesserit,arper hoc ad heredem legatar, peninerentureis: O ideo quasi circa debitu iam legatum mortuo herede in fructus exosinctus sit nec ad heredem here pertinere possu. Restondi dies quirim fideicommisis vel legati cedit lim,cumpos tempus lectum heres dare rogatur, siue iubetur sed usu fructus nondum est heredis, nisimm daminium deducto Uufractu praemiiι: o ideo capitis demi-οutione vel morte perire non potest,quod nondu habuit,idem euenit, si prorutas deducto Uufructusub conditione legata H,qpendente conditione heres decesserit. Tunc enim ab heredu herede incipis υβι- fructus, qui ex persona eis Miraur sed his casib. depentelia usatoris quarendum es,qui utique de eo Uufructu detrahendo sensit, qui con-ianctus esset heredis persena: quo extincto, solidam proprietatem adtigatarium voluit perrisere : nec plus ιrosemisti ad successorem
stum, qui nondum habere carpis Oumfractum, quam se iam haberet
Addam argumentu quod aduersus hanc Iegem Fulgosus
ducit ex l.Codicillis.sup.ti. prox.ubi heres heredis admittitur
ad fideicommissum primo heredi telictu ad diem, id est v ι
ad annum trigesimum quintum, cur & in specie huius legis heres heredis non admittitur ad deductionem ususfructus Resibi pure fuit relictu heredi fid omissu a legatario,sed usq; ad diem certu ,hic non fuit heredi relictu fideico .sed deductio tanta cocessa ei Vsusfructus,eaq; in die,no ad dic,quae
196쪽
. I rba: qui utique de eo Uufructu detrahendo sinsit, qui cont3Actu f. δει heredispersione, id est, qui co Diungcretur heredis personae,& adhaeresceret personae heredis exsistcnte dic legati, genere deductionis siue rotentionis. fidei commissa autem pure dantur non in personam, sed in rem, ut scilicet a legatario transeant in omnes successores in infinitum. Cui Uinfrinus legatus esset donec ei totius dotis sati fieret, cum .ei heres pro sua pane tis ridisset, quamuis reliqui satis non darent, yamen pro ea parte usum ractum desimere habere in lierem au La beo .ide eri, se si per mulierem mor erra, quominus satu acciperet.f. I.colono suo dominas Uumfractum fundι quem is colebat legauerat gat colonus cum herede Ia,ut iudex cogaι heredem ex locationis actione eum liberare.
Priori parti huius legis ex Labeone plurimum aduersatur l.inter cohaeredes. .penuit. familiae erciscundi Ea l .inter F. penuit. εx Cassio, qui diuersae scholae fuit, nonaeiusdem cum Labeone,verior est sententia Cassii, & propior voluntati defuncti: Labeonem decepit natura usu sfructus multa sunt vestigia harum sectarum. Is quifundum tecum communem habebat , usu ructum fundi uxor ei legauerat, post monem eius tecum heres arbitrium communi
diuidundo petierat,Blaesus ait: Trebatium restendisses arbiter certis regionibus fundum dimisisset eius partis qua tibi obtigerit, usumfructum mulieri nulla ex parte deberi: sed eius quod heredi obtigisset, totius inu ructum eam habituram, ego hoc falsum puto, ram cum ante arbitrum communi diuidundo coniunctus pro indiviso ex parte dimidia totius fundi ususfructus fuisset, non potuise arbitrum ινιιν alios Iudicando alterius Ius mutare, quod es receptum eis.
Huic legi nostraeBariolus opponit l. Iulianus.*.idem Cui
197쪽
sus. de actionibus empti. in cuius specie eadem ratio non se uat urciundi partem, quam cumTitio communem habebam, . pro indiuiso ucdidi tibi antequam traderem: arbiter commu- . ni diuidundo inter me S Titium fundum certis egionibus diuisit certisquΤ lineis seu finibus liborabor a te, cui vendidi partem pro indiviso, si partem quae mihi obtigit pro diuiso, tibi tradidero quamuis cam non tibi vendiderim, sed partem quam ante dantionem habebam, pro indiui .Omitto nugas Bariolianas. Dicamus igitur pstius quisn quod ipsemet ς. idem Celseas. suggerit, de eo quod astringit siue suggerit, contenti simus. nain in Iurc, quantum a scripto auctor uias ecedimus, tantum v a veritate rRedimus, a quo plane recessit ille dum excogita- 'uit distinctionem inter Ius in rem,Sc Ius in personam, quam Celsus in dicto 3. neglexit. dicamus igitur ex eo g. emptorem conicimma csse debere parte adiudicata venditori pro diuisse,quamuis cinerit partem pro indiviso, quia etsi totus fundus venditori adiudicatus fuerit, totum fundum emptor ha- . biturus cst, aut nihil ex fundo prorsus, totum inquam fundum habiturus est reddito venditori pretio, quod socio pro . cius parte persbluit, sicut si cum ipso partis pro indiuiso . actum esse communi diuidundo.eadem est conditio empto-'ris, idque aequitas suadet.
32gene si. f. a. ora agumstutium. Uxori Uu ructum domuum, se omnium rerum qua in his δε- mibus erant,excepto argento legauerat,item usu ructum fundorum orsa arum : quaesitum est an iana cuiusque colam mercis eausa parata . item purpura qua to domιbus erant Uufructus ei deberetur. Noondis, excepIo argemo ex his qua mercu causa comparata sunt a- erorum omnium usu ructam legatariam habere.
Ait autem Scaevola obiter, cum haec tractat: lanae cuiusque coloris,itemque purpurae, separat purpura a lana, ut &l, cum quaeritur .g.lana. de legat. 3.& l. pediculis. I Labeo .de auro& irgent.legat.quamuis purpura nihil aliud sit quam lana, purpura siue murice cincta,scdbs c lana ab alia lana separatur . Di siligod by Coosi
198쪽
propter purpurae eximium usum M pretium. cum vero puris puram cx aduerso lanae ponit, etiam lanam tinctam, lanam. esse putat,quod tamen Sabinus negabat, i. si cui lana.de lcga. 3.Paulus admittebat,ut patet 3.sentent.tit. delegar. admittebant etiam alii, idque & in hoc g. illa verba indicant, lane cuiusue coloris.quae non acceperim de colore naturali, sed de fucato,quem tinctura adsert.
Duas Aiasosilium mente captum heredes'ipsit bipertionis
mente capti data usu ructum legauit in hae verba: hoc ampliώsriblia Clementiana praecipiet sibi quartapartis hereditatis meae, ex qua Iulium Iusta lium meum heredem iUimi, petoque a te Publia Clementiana,mtifratrem tuam Iulium Iustum alas, tuearis, δε- fendas pro eo, pro quo tibi usu ructum portionis eius reliqui, donec mentis compos sat s conualescat. quaesitum est, cum filius in eodem furore in diem moriusiua perseverans decesserit,an et suffructus inter .ciderit, restondit verbu qua proponereutur,perseuerare legatum, nisi
manifesti me probetur,aliud tesatore ensisse.
L. illis libertis .de conditionibus &demonstratio. D.huic. l. adversam faciunt,sed omnino congruit exceptio illius. l. illis libertis. cum exceptione huius legis. responsum autem
Et praeterea etiam nihil obstat huic responso, l. alumnae. F. ab heredibus. de adimendis legat. ibi testator Lucio Titio legavit 6o. sub hoc modo: ut si moraretur testator in prouin-- cia, curaret cospus eius in patriam reportari, qua cura mox
eodem testamento translata ad heredes se os, proculdubio,ut ait ademi ste Lucio Titio, cuniae legatum videri. Quo nihil equidem moueor, quia ibuegauit sub modo, qui pro conditione est.l.LC.dc his quae sub modo, ut si ilicet ca pecunia curaret corpus p hic legauit pure addito onere fidei coninussi: item ibi transtulit Onus impositum legatario ad heredes suos: hic onus fidea commissi non transtulit ad alium,magna est igitur diuersitas in tu hanc& illam spe crem, nec ita temere cx qualibet specie argumentandum est.
199쪽
Nec obstat etiam l. liberto. g. filium. supra.tlt. prox. quam idem doctores obiiciunt. vii scilicet fidei commissum, quod pater ab uxore herede instituta filia reliquit, filio debet ut cum fructibus nec quicquam cst amplius. Si bretii ter vis tibi perstringi eum f. in eo g fideicommissum, quod ab uxore herede instituta pater fillo reliquit, cum peruenisset ad iustam aetatem, filio debetur maiore effecto cum fructibus propter rationem ibi illatam. Nihil ctiam eo moueor, quia ibi filius mortuus non est, &peruenit ad iustam aetatem,hic mortuus est, nec recepit sanitatem, in ipso furore mortuus est.
Nihil etiam obstat eius l .liberto.ς. vltimo.Vbi mortuo fratre maiore natu , a quo. pater fideicommissiim reliquit fratri impuberi, cuin adoleuisset, etiam antequam adoleverit, statim ei tutori ue fideicommissi petitio competit propter rationem, quam ibi explanavi,qula etiam ea species longe diuersa est: hic proponitur mortuus is a quo fidei commissum relictum est. fideicommissarius autem vivere.
Codicilia deicommissa in hae verba dedis libertis libertabusique
meis , or quos in codicistu manumi undum ubi me humari volui, . dari volo υι qui ab his decesseriι, portio eius reliquis adcrescat, Davi ad nouissmum pertineat. post cuius novissmi decessum ad Rempublicam Arelatensium pertinere volo, hoc amplius libertis libertabusiq; meu bubitatione n domo quandiu vivenι Pactia o Trophina Dia-L omnes quibus mi consueuit, habitu, quam domum post mortem
eorum ad Rempublicam penitiere volo.quaesitum est ineipublica frit commissum utrum ab herede an a libenti risum μ. resondit, secundum ea qua proponerentur,posse ita verba accipi, ut eius legatarii qui nousiimus decederet fideicommissium videatur.idem quaesiis defunctis quibusdam ex liberis quibus habitatio relicta eraι, an portiones
domus in quibus ιι habitauerant, iam ad Rempublicam pertineant, re*ondit,quoad aliquis eorum uiuatrideicommissum Reipublica nomriberi.
Sententiae primi responsi opponitur l. vltima. . penult.dq
200쪽
LIBER I. Igilegatis. 2. nunquam desunt doct.oppostiones, quoniam eas potuit unde , vel iuste, velinium , id est calumnioia vi plurin ii futiliter ubi libertis legato relicto iisdem rogatis, ut co contenti essent, quandiu viverent post eos, ut id legatum perueniret ad filios testatoris, ait prout quisque libertorum vita decesserit, filiis pro portionibus defuncti fidei commissiim deberi portionem defuncti deberi, superstitibus caeteris collibertis
Sed nihil est quod tam facile dilui possit, ibi neque liber
ti inuicem substituti sunt, neque filii nouissimo morienti: sed hoc tantum dixit, post vos res legatas filiis meis restituatis, quae verba post vos sunt diuidua,& sic accipiuntur,ac siseparatim legato relicto libertis, Gaio,Titio, Maevio dixisses, post Gaium, post Titium , post Marulum. Videlicet cum inuicem substituti non sunt cessante mutua substitutione , verba illa potoos diuidenda sunt pro numero personarum, idemque eadem ratione statuendum est, si dixerit post mortem vestra, ut in l. Lucius. g Gaio. ad Trebell. nam liaec verba diuidenda sunt,ubi facta non est mutua substitutio, id est, ubi liuiicem inter ipsos libertos non est fideicommissiam datum.
Ppponitur etiam superiori parti huius i. in qua dicitui non ab herede, sed a libertis legatariis fideicommissiim Reipub. Arelatensium rclictum videri.l. si seruus. f. penult.de legat. I. Vbi creditore pignoratilio rogato pignus vendere, M quod ex pretio supra debitum amplius redegisset, restitueret Titiae, ait fidei commissiam Titiae relictum videri ab herede, quamuis cum eo testator locutus non sit, nast a creditore, cum quo locutus est. Sed hoc ita quia creditae legatarius non est, nec poterat onerari fideicommisso, quem non honoro,non onero. in hac specie liberti a quibus relictum erat fideicommissiam, te qatarii erant,quod & Bariolus animaduertit.
Uxori Uumfructum vilia legauit in quin uennium a die mortissuadeιnde hac verba adiecit,speracto quιnquennio, cum ra- udos