장음표시 사용
211쪽
lego, existimans mancipia non contineri lando instructo species, inquit illa, quae nominata est, non minuit generale' legatum: Species quae subiicitur non derogat generi,cum de eidem de genus Iesatur de species, postea per imperitiam sed ex abundanti iubiicitur species. d. l.9. desupellis. legat. hoc, ut dixi, cum vni eidemque legatur genus 6c species. de si uni legetur genus, & alteri species, tunc sane species derogat generi, quod ocind. l. quaesitum significatur, haec cst species illius ν. penalt. excutiamus cam quae est in hoc nostro f. hic legato specialiter vino in amphoris Amingo de Graeco subiecit genus,ibi generi subiecit speciem, hic speciei, id est,uino Amphorario, Aminaeo de Graeco spccialitcr. legato subiicit genus de dulcia omnia,& videmur species propositae modum facere subiecto gcneri, ut legatarius tantum habeat. dulcia.eiusdem specici,quae scilicet potui sunt,non esui.
Virum itaque posthumin panem faciat 1 an es si tus non sit qua-ritur ego commodius dici puto si quidem Aratus non est: mιmme eum partem facere .sed totum ad te peramere quasi ab initio tibistido relicto,sin auIem naim fuerit, vιroque accipere quansam cuique relictum est: is uno naIo pars tibi dimidia debeatur: duobus natis tertia tibi debeatur,tribus natis, quia ιrigemini quoque nountur, quarta debeatur, or nostra quidem aetateSerapim alexandrina mulier addinum hadrianum perdam es cum quinque liberis, quos uno θ-
η enixa est. sed tamen quod vitra irra nasiitur, fere portentosum
Opponitur l. qui filiab. f. i. sup . de legat. I. ibi ostenditur multum interesse, utrum lcgetur posthumo, an Titiae M post humo . Nam si posthumo lcgentur centum, pluribus natis, tantundem singulis debetur. at s legetur Titio de posthumo,pluribus natis, non debentur,nisi una centum, verum id comparatio de collatio Titii exigit. Oppo Disitigod by CO dile
212쪽
Opponitur etiam l. si quis Attio.sup .de usu fru. accrescend. l. interdum supra de heredib. instit. de qua in l. D.supra delegatis.I. Dicendum, multum interesse, utrum legauerit Titio Mfiliis,an Titio & posthumis,nam si Titio,& filiis legauit, duae partes fient, quia videtur omnes filios coegisse in unam partem: at si legauit Titio &posthumis, diuisio fit pro numero personarum, & in capit quod dixerit post humis, nec enim potuit singulos nominare, ideo tribus natis, debetur Titio quarta tantum,non dimidia,ponit tres natos quia tergemini nasci possunt. Et siquis moriatur intestatus relicto filio de uxore praμgnante quia possunt nasci tergemini, nec plures nisi portentose, Sabiniani interim filio non dant petitionem hereditatis paternς, nisi pro quarta parte. ι.sedsi restituatur. 3. vlt. su p. de Iudi . l. 3. si pars heredit. pet. dissentit Pomponius in l. cum quidam. 3. suum .de acquirend. heredit. obtinuit Sabinianorum sententia.
Si inter urrum or uxorem donatio facta fueris: priare defuncto, eui donatam es,ad eum res redit,qua donauerat, quodsi imul tam is, cur donatum est quam is qui donaueris, quaestioms decuenda gratia,
metu placuit, valere donationem eo maxrme, quod vi nator non seu peruruar, quι rem condicerepsit.
Opponitur, l.quiduos 3. si maritio. hoc tit.& l.s possetacde religiosis, L s maritus, accipiunt de stipulatione reddendae dotis, sed est de stipulatione lucrandae dotis, id est ut maxitus luctetur eam morte uxoris ut constat ex l. i possessor sciendum dotem profectitiam non remanere apud Virum, uxore mortua, nisi aliud cautum sit, ideo cautum est in s. si
maritus,ut mortua uxore remaneat. Dos aduentitia ipso ium
remanet apud maritum ut ostend. inl.3. de his quaeve indig. ergo ita conuentum est,simul interierunt quid fiet dicemus, Priorem videri mulierem .decessisse, & ideo maritus dotem lucrabitur : quod putant aduersari, Lysister. nihil ve-
213쪽
II 4 ' . . DIFFERENTIARUM rominus, nam in Finter. Videtur prior decessisse qui donauit, similiter in s. maritus, videtur decessisse, quae do- . tem dedit ut in l. inter donatio. cffectum habet, ita etiam in hoc g. Male opponit Accutitus regulam Catonianam, quod ab 'initio. dicendum hoc fieri ex Senatusconsuli. vi confirmetur l.cum hie satus.
ΔΤui duas impubere lios habebat, ei qui supremus moritur, initum substi1uit uo impuberes simul m naueperierunt. quaesitum est, an substituto, o ιuius herediivi deferatur. dixi si ordine Gia decessissent priori mortuo frater ab intestato beres erit,posteriori subfluutus in ea tamen hereditate etiam anse defunctis Iu habebit heredis, rem inproposita autem quaestione,ubi ut perierunt: quia cum nes- infrater superstes fuit quasi virique ultimi decessisse stibi videantur an vero neutri, quia comparaιιo posterioris decedentis exfacto prioris mortui siumitur sid superior siententia mago admittenda est , ut virique heres sit. Nam. or qui unicum suum habet, si supremum mo. ximii substituiι, non videtur inurariter substituisse, se proximus quatus intelligetur etiam quisus est , quique neminem anteceditor hic virique, quia neutri eorum altersuperstrafuit, ultimi primι-que obieruntia
Obstat l. eum qui . infra. ad Trebellian. in Florenta incipit si eius. species ex duobus fratribus rogauit eum qui supremus moreretur, ut partem suam restitueret Titio, est substitutio precaria: ergo substituit Titium supremo mo xienti precario : fratres simul pereunt, an vocatur Titius, minime, heutrius pars Titio debetur , itaque inutilis est substitutio. Dicendum hoc ita fieri, quia Τitius fuit substitutus in partem cantum iu premi: ea pars Incerta est, quia incertumast, quis supremus decesserit, de consequenter in hoc incerto viciatur fidei commissum, at in species nostra non substi- uid tantum ui parte supremi, sed substituit supremo mcis
214쪽
tienti ea mente ut utriusque fratris herediras ad eum perueniret, ideo Vtroque simul mortuo facile ad utriusque hereditatem admittitur.
Idem es ,sidos uxori praelegata sit, o simul eam marito pe
rierit. Opponitur l.non debet actori, de regula iusis, in re obscura melius est repetitioni fauere, quam aduentitio lucro, cur ergo ubi est obscurum, uter superuixerit, non faueamus potius heredibus mulieris dotem repetentibus, quam heredibus mariti lucrari volentibus regula ait ad uesiti th3 lucro exempla ponit Harmenop.lib.I.ep Itom. tit. Is.'dotem etiam retinet maritus vel heres eius,quasi Uxore prςmortua non est lucrum aduentilium, sed rei iam sibi adquisitς retentio. lucrum est veluti donatio,quae extrinsecus accedit.
Si cognatis legatum sit aer bi cognati quidem ese desierunt, is cia
nitate autem manean'dicendum eberi legatum cognati enim tibia- menti facti tempore fuerunt. Cene si quis testamenti facti tempore cognatus non fuit, mortis temporefactus est per ad rogationem 3 aciissius legatum constequitur. 3. I siquis cognatione leget idem est atque si cognatis legasset. . Nec obstat l. non oportet, de legatis a. non oportet quaerere de capacitate, antequam sed ex eadem i. idem dicendum videtur contra illos, nam ait vellegarum. Verum ea lex tantum ad fiscum referenda est, est enim ex libris ad legem Iuliam de Papiam, fiscus exitum spe statia ut si tacitum fideicommissum relinquatur incapaci, fiscus de conditione non quaerit, nisi mortis tempore , at eo tem porc inuenitur capax, erget repellitur fiscus l.3. . quando de iure fisci.
215쪽
Nec obstat l. in mortis .de mortis caasa donat. in mortis lavisse donationibus, non esse i iciendum rempus donationis oed ma tis,an donaIarius sit capax. Id autem merito dicitur in donationibus causa mortis,nec vero trahemus ad legati, eae enim nominatim conferuntur
in tempus Se in condicionem, incapaci legari Ze donari recte potest,cum id solum tempus spectatur.
Ex tit. de his quibus ut indignis.
Diui fueras se Antaninas rescripserunt , quasi indignam earere tigato findeicommisso libertumi qua ei testamento patroni relicta erant,cum patronum siuum post mortem eius, quasi illicitὸ mercis negotiatorem detulerat, quamuis cir framium meruit. Obstat l. s. s. vltimo h. t.& l .edicto. f. penulti infra de iuressei. traditur eum, qui indignus est legato ei relicto, indignum quoque esse praemio delationis, aι in hae l. I. repol litur quidem a legato, reliquum tamen tulit praemium. Breuiter dicendum, illas leges Ioqui de eo, cui tacite in fraudem legum legatum est. Hic si se de rat ultro ex edicto Traiani consequitur pro praemio dimidiam partem, verum siruadam alia causa sit indignus vi quia falsum testimoniumixit, repellitur etiam ab illa dimidia parte, quoniam praemium delationis est pars legati, quod ob suam indignitatem dicitur amittere, at in specie legis primae, praemium delationis non est pars legati,sed pars mercium, ideoque licet ex ea delatione legato indignus iudicetur non tamen est indignus praemio,quod sumitur aliunde. Nec etiam obstat,si dicas absurdum videri, ut fiscus, euius facti praemium dedit, eiuslem poenam reposcat, praemium dedit liberto,ab eodem quasi indigno legatum aufert, itaque Videtur eundem dc poena de praemio ex eodem facto
Dico fiscum poenam non exig*e,sed eripere legatu, quod ei retustum est, legato est indignus, ideo oripitur praemium
216쪽
LIBER I. Ictrnon item, nam ipsa nuntiatio per se utilis Rei p. est. nec dicendum libertum poenam mereri ext.2s.vit. de Iuresisti. nam sic dicendum est,poena quidem dignum esse, si patronum capitis accusauerit. at in hac speciσ principaliter crimen non intendit in patronum,heredem potius persequitur,quoniam non proprie criminis mouet quaestionem, quod morte pa- .uoni id exstinctum est, sed mercium commissarum. Ob hanc delationem non poenam, sed praemium feret a fisco: indignus tamen est retinere, quod habuit ex iudicio patroni.
of κιαν hereditas ex asse, se adsi cum pertinet,si emancipa Iussim contra tabulas bonorum possessionem patris τι praeteritus petieris se exsubstitutione impuberis adierit hereditatem.item si quu contra mandata duxeriι uxorem ex ea prouincia in qua ossicium aliquadgerit, quod ra ex testamento uxoris adquisitum est, diui Seuerus O ntoninus rescripserunι retinere eum non posse: tanquam si isto pupilum contra decretum amplissimi ordinu in domum suam δε-xisu. utroque ergo caseu et sex asse heres instituIus adieris heredita rem sim secu st,nam quasi indiso et ausurar heredita per eonum rium autem dicta tam ab eo qui incium inprouinciare rebaι, quam a tutore isticitὸ : magis est ut dicatur capere istam ex res amento, nee
quasi indignam esse reperendam.idem erit si quis visi ignorantis bo
na, vel panem bonorum alicuius cognati donauerit.
Obstat l.vxori. 27. de v fructu legat. legauit uxori usum Rumimi εc alia,& dotem,si illicitum sit matrimonium, uxori ait, non deberi Vsumfructum, non dicit eum auferri a fisco, verum hoc ideo fit,quoniam non soler in fiscum unquam redigi nisi proprietas rerum, nunquam ususfructus L 9. de v fiuist. legat. at alia quae legauit fiscus, auferet dotem etiam, nam ea fit caduca propter matrimonium illicitum.l. dote. de ritu nupt.quod rursum pugnat cunil. praefectus. de ritu nupt. quae ait, dotem reddi mulieri prouinciali, vel heredi eius. Dicendum variis ex causis contrahi illicita matri Aonia,& plerumque dotem mulieri auferri & fieri caducam. virgo enim excusabitur, si secuta sit nuptias illicitas, ira est acci-
217쪽
198 DIFFER ENTIARUM. pienda l.L.Mira loquitur Lpraefectuι.aiis virgo nupserit, quo
aetas tenera Minfirma significatur, haec dotem non amittit. Obstat l.cum hic status. F. vlt. de donat.inter virum& sciendum donationem inter virum S uxorem in nuptiis faricham non valere: in sponsalibus facta valet.
Dicendum eum s.loqui generaliter de illicitis nuptiis, denominatim de Senatore qui duxit libertinam, de tutore qui . pupillam : sed tamen quod ait,donata vindicari disco, id quidem in aliis personis omnibus procedit, in tutore &pupilla vix admittendum esse. si tutor pupi liae donauerit,ipsa non est indigna, quia non deliquit quae decepta est a tutore, idque I.
. F.;. Idem erit eiusdem I.opponitur l. Iuri entium. s. penult .alias l.& suum .de pactis .species: filius vivo patre pactus est cum creditoribus paternis ne peterent, id vero nimis festinanter,quod etiam accusandum videtur. verum lex ait, ex
hoc pacto filio dari exceptionem doli. igitur recte pactus est: verum alia hic subest ratio,nam in specie nostra cognatus largitur debonis viventisant.Iuristentium exonerat bona patris.ideo prodest pactum ad doli exceptionem. Obstat magis spe nule .pater.ins de castrens peculio. filiosamilias intestato mortuo, pater in peculio castrensi succedit Iure peculii, non Iure hereditario: nam non est lieres filii, nec bonorum possessor, sed occupat peculium antiquo
Iure quasi suum,& filio tantum concessium, quaeritur an valeat manumissio, si pater vivo filio,seruum castrensem mamunii serit. Distinguendum,aut te stamento manumisit,aut vindicta, si testamento de filius moriaturprior intestatus, manumisso valet. regula Catoniana non pertinet ad libertates: at si vindicta manum i serit, non videtur valere manumissio .lex ait, notamen si ut heres vivo filio vindictam seruo imposiait, ut heres, id est, quasi futurus heres filii in castrens peculio, male: nam nunquam futurus est heres filii in peculio. praetcrea
etiam si heres futurus esset, tamen fas non esset eam manumissu ein raram seruari quia pr natura,itaque puto legendum ut heres. hera cst vindictam impol re . hac voce utuntur
218쪽
LIBER I. I''opponitur etiam l. nec nos. de postliminio. respondetrecte Accursuis. opponitur etiam l. si quis seruum. supra. de actionibus empti. in ea lege primo Accursit solutio vera est.
Si seruam sisum rogatus sis mansmittere, qui legatum merula, vel etiam ipsi seruo virumque datum sit: direndum es non debere ob in seruo factum domini, sed a co redimendam is manumittaritur si tamen velit seruum vendere, quia non potest cogi qui iussiciam
Igitur seruo legauit, & dominum ut manumitteret,r gauit,domi stestamentum accusauit, emolumentum legati seruo relicti domino auferetur, sed fucus seruum redimet si possit, ne factum domini seruo obsit. Obstat l.I.sup.si quis aliquem testari prohib.& l. I.3. I quibus bonorum possesι non competit. species: is qui prohibee aliquem testari, repellitur ab omni commodo quasi indignus. at quid si in eodem testamento sit scriptus eius seruus, vel filius, deinde filius ille emancipatus est, vel seruus manu , missus est tempore adeundae heleditatis, an repelletur eius seruus ab hereditate ait repelli, igitur dolus domini nocet seruo .dicendum ideo seruum repelli, quod non habeat d functi voluntatem, nam erat mutaturus testamentum, ni fidolo prohibuisset dominus. at in hac specie seruo cui est reia licta libertas fideicommissaria, habet apertissimam voluntatem defuncti,repellitur etiam a fideicommisso.
a alacrovir falsum, heres legatario exstitis, vel herediscriptae nihil hic nocere dicendum es, ,. 8simile esses, ct qui io iciose dicit. Quid si defuncti nomine legatum petierit, & accepit, an Postea poterit suo nomine agere de inofficioso minime, quia probauit iudicium defuncti. de codem modo aduoca
219쪽
Eoo DIFFERENTIA RUM tus, qui petenti legatum adfuir, quia videtur probasse iudicium defuncti, repellitur a quaerela, neque eum excusabit ignorantia,qui non potui gnorare se exheredatum esse, vel praeteritum, qui cernebat alium heredem in l. vlt. sup. de inofficio.test. ideo ibi Accursus verissime respondet ad L inter p. de rei vindicat. quae ait aduocatum, qui rem vindicanti adfuit, cum ignoraret eam suam esse, non amittere suam .actionem, ait Accursus in Itanter. ignorasse rem suam esse. arin l..--.aduocatum non ignoraste inofficiosum testamen
at principale testame tum arguit, o a sicundis tabulis repellendis est sum a coduistis ad ιest amemum factu icu non confirmaris. non id sed'endum est, si secundaπ abulas ini coduima coaria guit, quia non inrumque hoc case improbasse wdesur. Opponitur l.Athales. alias Attaletus. 24. ad L Cornelianti de falsis. dicendum in eius legis specie seruum non fuisse testem, sed professus est taurum indicium, nec peregita ideo Non repellitur a fideicommisso ei relicto.
Obstat lex sub conditine, in fine. de bonorum possessi
contra tab. quae ait, cum qiris impugnauit testamentum petita contra tabulas bonorum possessione. repelli a mortis causa donatione,cur non etiam repellatur, quifalsum vel inofficiosum dixit.
Ratio differentiae summa est: nam is qui petit contra i bulas,obtinet successionem hac via,ideo priuari debet etiam mortis causa donatione,quae est instar legati, quia euertit tabulas.at qui accusat quasi falsum Vel inoificiosum, nihil obtinet. nam ponimus non obtinuisu semper, alioqui quaestio tollitur. ideo hoc saltem ei indulgetur, Vt retineat donationem causa mortis hoc colore, quia donatio non pendet ex testamento quod accusauit.
220쪽
LIBER I. ZOlnon retinere: or ideo si is qui quadraginta habebaι, uniuersa quadraginta legauit,s heres cenrum subtraxiset, tricenιorum quartam re
tinebis septuaginta quinque scilicet, o ducenta viginti quinque dabit legatariis. ex centum quassubripuit, legatariis quirim dubii septuaginta quinqueCreliqua, id est,uiginti quinqxe ad Ascum venior.
Idem videtur diccndum in quolibet legatario. l. non est. C. de legat. Obstat.tit. q- legat. ex quo intelligitur, legatarium non amittcre legatum,si id occupauit sine voluntate heredis, tenebitur quidem interdicto quod legatorum possessionis adipiscendae causa,verum legatum non amittit. Verum lex non est accipienda de eo cui res certa legata est, nam hanc si auferat,non punitur, sed de eo cui portio heia reditatis legata est, nam ait pro portione competenti, hic cui legata est portio hereditatis, si aliquid surripuerit ex hereditate, in eo actionem lcgati non habebit,lucrum quod captauit,ei auferetur. hodie ex Nouel l. heres qui non facit inuentarium, vel qui mala fide facit, non utitur Falcidia. hoc amplius legatariis tenetur vltra vires heroditatis.
Ex Senatusconsulto Trebelliano.
Virum autem praesArii, an etiam absenti restiiripsit procuratore adeunte praetorem,videndum est: ego puto. absenti quoque e commissario cogi posse heredem institutum adire or restituere nec . verres heredem oportere,ne forte in damno moretur.potest ex ιm e; per praetorem succurrisiue cautum ei at me non, o ante decesse ii Dei- commissariuν,quam ei restituatur hereditas, est enim huius rei exemplum evere ex rescripto diui Pij in secie huiustmodi. nisia δε- cedens Titium heredem instumi, O tibertatem dedit Ibinae directam eique filiam per sideicommissum reliquis, rogauitque vrfiliam manumitteret sed o Titium clauit, ut man missa Albinae Alidere- silueret hereditatem. cum igitu Titim sustectam diceret heredita-ιem,rescriptum est a diuo Pio, compellandum eum adire hereditatem, quo adeunte Albina competiistam libertatem, eique filiam trado