장음표시 사용
241쪽
Sed vide quae dicta sunt ad i. nonnunquam, nam l. nepos, loquitur de nepote, cui deserebatur contra taburas, quum spreuit & amplexus est legatum, hic autem loquitur de nepo. te, cui non deferebatur contra tabulas bonorum possessio.
ix tit. de ventre in possessionem mittendo, oe de
Extramo pshumo herede instituto, non aliter venter inpossessionem mittitur nisi mater aliunde si alere non possit, neforte ei, quinatus bonaram possessorsaturin est,ringasse alimenιa videamur. Opponitur l.3.h. t. quae ait ventrem mitti, etiamsi mulier aliunde se possit sustentare & exhibere. Sed l. s.loquitur de ventre , qui suum est pariturus ad que hoc edictum potissimum pertinet, at l. 6. loquitur de ventre exuaneo,itaque plus datur suis, qui iure naturae veniunt ad bona quasi propria l. r.*.largius de succetario edicto. Deinde liberis plus tribuitur quam agnatis aut cognatis l. . hoc ti. in cuius initio ostenditur, ventrem mitti in possessionem ex omnibus partibus edicti ab intestato, & potissimum contra
Si ventris nomine mulio missasti in possessionem D. Hadriamia Calpurnio Flacco disserendam, accusationem adulter, , res Vsit, ne
quodpraeiudiciu eret naIo. Sed opponitur. l.Titia. Infra. tit.prOX. 59I. I. g.Vlt.& l. 2.eodem. Sc l. 2.1. quae propter.ad i. Iuliam. de adulteriis & l. I. C. ad i. Corneliam de falsis. ubi traditur non differri quaestionem adulteriJ ob partum,S si mulier suppositi partus accusetur, vel si vocetur in iudicium libertatis nomine. Sed aut mulicr missa est in possessionem ventris nomine, aut non: si missa sit, hae quaestiones diueruntur,quia iudicium
quod de matre suscipitur, suscipi cur etiam de ventre qui est
242쪽
portio viscerum matris l. I. g. ex hoc edicto. supra de liberis agnoscendis. Idem est, si populariter quaeratur de bonis pa . ternis. aliud est, si mulier vcntris nomine non sit in possessione: nam iudicium,quod suscipitur populariter de matre, non scipitur de ventre vel eo qui iam editus est, itaque cum populariter hae quaestiones mou entur matri, non differuntur, quoniam ea maiore fide & constanti Pite actura est, eo quod ipsa capitis & famae iudicium suscepit principaliter, itaque multum interest, an quaestio sit principalis, an incidens.
Guamau sicripto heredi non promisti bonorum possessionem ex edicto Carboniano certumsit tamen quaestionem status in tempus pubertatis disseret proculdubio est, ergo siquidem de parentis bonusimulor de stata controuersiast hoc essictum locum habebit, sin vero tam rum status, doretur quaestio in tempuspubertaIis sed non ex Car
Opponitur l.si impubes f. si pupillus hoc t. quae ait, iudiciustatim expediendum esse, si de statu tantum quaeratur. Sed ille s.lo uitur de edicto,ex quo non daaur dilatio. s. si quis liben
Si quis liber se heres ese iussin, status coireae am impuberi faciat
qui filius esse se testamemu patris rupsse ricitur, Iulianus ait utraque tussicia o bereditatu or libertatis in tempus pubertatis disserenda. eutrum enim eorum ita expiscari potest,υι non conditιonι eius qui si silium esse contendate iudicetur catera quoque libertatis qua uiones ex testamento pendentes in tempus pubertatu disserunIur. Sed obstati. I 3. dc rcc. sed duo sunt quaestionum genera ruaedam enim pendent ex testamento, cruaedam non penent ex eo. Illae sunt ut quaestiones libenatis legatorum Se
fideico russorum , sed propter petitionem hercditatis
243쪽
non disseruntur legatorum quaestiones Luit. F.vit. C. de pet. heredit. Verum hic dices legata repraesentari, non autem libertates,hoc fit quia legata reuocantur non libertates. Sed opponitur l. 31. de iure fisci, ubi cum fiscus vindicae hereditatem, quaeriturin inhibeantur eo casu actiones creditorum .lex ait sustineri interim, sed id extorsit fauor fisci virecte Accursius ait ne publicae causae praeiudicetur. Praeterea opponitur l. 2.de exception.rei iudicatae, quae ait creditores si agant cum scripto,qui timet praeteritum .repelli Ilac exceptione si sint in ea causaλ vicis i si praeteritus. supr. de honorum possess.contra tab. Verum in illa lcge non opponitur exceptio λ quod praeiudicium hereditati non fuit,quae creditoribus non opponitur
sed ea si non in ea causa sim tabuia testamenti.
Missum autem ex Carboniano in poses unem sudent pratores possessorem constituere, quod si carperit aut hereditatem petere quasi bonorum possessor Carbonianus, aut singulaου res: rectissime istianus libro vicesimo quarto Digessorum scribit exceptione eum summouendum contentur enim ese dura hac praerogativa. quo possessarem eum prator tantisser consenuis ,si igitar uvis hereditatem aursingulas res petere,petaι,rnquu directa actione quasi heres. ut ea fletitione iudican possit,an quasi ex uberis heres sit, ne prasistis Carboniana bonoris possessionis iniuriam adueUarais adferat qua senιnta habeι rationem aequiιatem hec autim possesso intra annum datur sicuti ordιnana quoque, qua liberm dantur, rntra annum dantur sed oponebit hune qaisesilium dicit, o solum Carbonianam bonorum possessionem ac
ciperemve metram ordInanam agnosicere. Currunt autem tempora
ad virumque bonorum possessionemseparatim ordinaria quia m ex
qua patrem suum decessissescitio facultatem bonorum possessionis p
tenda habuit: Carbonrana vero ex eo tempore, ex quo controuersiam
sib eri cognouu. Sed opponitur ispen utc. h. t. quae ait Carbonianam prodesse ad bonorum posscssionem adipiscendam,& ad res per
244쪽
LIBER I. 22 ad bonorum possessionem adipiscedam,& ad res persequen- . das, quod hic negamus, sed lex ait prodesse ad persequodam possessionem, quod fit interdicto, quorum bonorum, quod est adipiscendae possessionisi &eodem interdicto persequiturres singulas.l. I.infra quorum bonorum.
Praeterea opponitur g. paruit h. l. 3. qui ait petitori hereditati dari Carbonianum.igitur fieri potest, ut quis si e S: Carbonianus& petitor hereditatis, finge petitori hereditatis ea intermissa petitione, si ei fiat cotrouersa status, dabitur Carboniana, at Carboniano non datur petitio possessoria hereditatis, Carboniano tamen datur ciuilis petitio hereditatis. . quasi heredi, sed nulla ei tunc datur dilatio, l. r. C.deor d. iid. l. liber,C. de petit. heredit.
Ex tit. de bonorum posses ionesecundum tabulas.
Sisub conditione heres institutus filius' abaxwperaque putauis secundum tabulas compraue ei quasi sierjιo bonorum possessione quata conditiosis detiamsi hae. Anauis ex Assia venerit o quamuis defeceriι conritio praetor tamen sitium, qai admiserissecundum tabula tueri debebit, ac si contra tabulas acceperit, qua tuitio ei qui emanci patus est necessaria est. Opponitur huic s. 6. infra hoc tit.hic enim q.comprehen dit suum S: emancipatum institutum sub casuali,& hoc modo suus est inutilitcr institutus, at emancipatus iure tantum praetorio, non etiam ciuili& inutiliter instituto pendente conditione, non datur secundum tabulasd.l.6.atan hoc 3. Iraditur recte dari. Dicendum est, filio dari secundum tabulas, quamuis sit inutiliter institutus, quoniam omnino rem est habiturus ab intestato, & ideo facile datur secundum tabulas d. l. 6. at in hoc f. l,qui ex liberis F.testamento hoc tit. Dich. aute l.6.est accipie da de bonorum possessione secum dum tabulas cum re, nam sinere inutiliter etiam instituto datur secundum tabulas.
245쪽
Pro qua quissaeparae heresseriptus est, pro ea accipiti bonorum possessionem c tamen, ut si non* qui ei concurrat, habeat solus bonorum possessionem: quamdiu tamen ex heredibus unus deliberat, Grum admittat bonorum possessonem,an non: ponio boarerum possessonu eius cohereri non desuur. Mouebatur Ago. l. si heres. p. familiae emiscund. moue- . batur etia l.I.3 sed α quoties, p.ad Trebel praeterea mouet t. sub conditione in filae,ins de adsignandis libertis. Mouebatur etiam l.idem etsi vit.de usufructu accresce. Nunc AZo ait cur etiam in quaestione proposita, is qui pure scriptus est, interim non ex alie adibit hereditatem, & solus petet bonorum posscssionem. Respondeo illas omnes it. loqui de re coniunctis,qui solidum ab initio sed concursu partes habent,ergo non mirum,s interim insolidum admittantur. At obitat rcgula iuris: qui semel est heres, non desinit esse heres. at hic interim exstitit heres insolidum, ergo heres esse non desinet exsistente conditione. sed non desinit esse heres, nam decrescit de parte ea,ex qua factus est heres.
ἁσi ex liberis meis impubes supremus morietur, ei Titius heres eno. duobus peregre defunctu,si jubstitutus ignoret uter nouissimus
ditionis etiam prioris p se peti possessionem bonorum restandis filius h res institutus post monem patris ab hostibus rediis, bonorum possessionem accipiet, o an in tempus a quo re ιιι ,ra computabitur. Opponitur l. eum qui . sue.ad Treb.finge scripsit duos impuberes heredes,rogauit eum,qui supremus moreretur,Vt suam partem restitueret Titio, defuncti autem sunt simul, ergo succedet mater ex Tertulliano, S substituto non debetur
fideicommissum,quia non apparet,quis supremus decesserit. Disitiroo by Cooste
246쪽
Sed ea suit mens testatoris,ut supremo morienti succederet,at in I.eum qui substitutum .per fideicommissum testator voluit partem tantum habere quae non potest definiri, quia incertum est, quis supremus decesserit, deinde ex F. I. huius legis colligedum est captiuis institutis dari posscssionem bonorum secundum tabulas si redierint, & idco captiui partem interim faciunt,l. I. 3.si ex tribus. pra de bonor. posses .contra tabul.
Ex tit si a parente quis manum sussit.
Nepos ab auo manumissus dedis se adrogandum patri suo. De manens in potestate patris decesserit, siue manumissus Hem suum obeaι Isolus admittetur auas ad eius successionem ex interpretatione edicti, quia periori desupraetor bonorum posessionem, atque sim fruitute manumissus esset. porro si hoc esset,auι non esset adrogatus, . quia adrogatio liberti admittenda non e obrepseris,patroni tamen nihilominus ius ιntegrum maneret. Verum oponit Accursius t .si quando.f. I.de inoff. test . finge pater filio vivus quaedam donauit & cum eo: pactus est,ut rebus donatis contentus esset, lex ait, nihilominus filiu acturum. Cur ergo etiam hoc casu non dabitur actio parcnti, Mpatrono licet vivus aliquid acceperit a filio Sessin nostro casu data est patri debita Pontio,& ei satisfactum est,f. si parens.hac l.r .at in l. si quado filio datum est minus debita portione, nec ei satisfactum cst,& ideo adiecta est pactio, itaque poterit filius agere ad supplementum, vide S. haec generaliter,d . si quando. Ex tit. de iure patronatus.
Patronorum querelas aduersu libertos praesides audire, or non transalitis exsequi debent ci7si ingratus libertus sit,non impaηest ' re eum oporteat, si quidem inoffisu patrono, parrona, liberisiue eorum Ν: tantummodo castigari eusub comminatione aliqua sieuem
247쪽
-18 DIFFERENTIARUM tatis nan defuturae , si rasum causam quaereti praebuerit, se dimisit
vorat enimuero si contumeliaserit,aut conuicium eis dixis etiam ineuitium temporale dari debebit, quod si manus intulit, in metaliam dandas erit,idemet' calumniam aliquam eis instruxit,vel delatarem subornauit, vel quam cassam aduersus eos ientauit. Verum huic sententiae obstati. .h. r.ex qua colligitur agnito legato hunc tutorem se excusare posse, at in hac specie se excusare potest,nam tutor cui legatum relictum est, ita ut alii praestaret, non repellitur a legato, quamuis recuset tu Iam, quia emolumentii legati,ad ipsum no pertinet, ergo propter fideicommissum legatum capiet.l. 27.de CXcusat. tutorum.
. Naturalis liberi liberti exheredati facti,alia ex parte herede in Lδato siper struum ex alia parte parenti successe tyr,obycιuntur patrono .f. 4. liberti filius heres institutus di bona repudiauerit, patronus
Sed Accursius obiicit,l. si patronus. g.cum libertus, de operis libertorum, finge patronus imposuit operas liberto, easq; stipulatus est sibi, non etiam liberis suis,an liberis datur petivio operarum, cum ius patronatus transeat ad liberos, minime nisi hcredes sint patroni,& per se exsistant heredes,non si per seruum,perse,id est directo & suo nomine, l.si line. 3.Cel- sus alias. si defensor, supra de interrogat.l.I. de coniunghndis,& l. I.*.vit. de succesibrio edistSed hic agimus de liberis liberti, qui quoquo modo heredes sint,cxcludunt patronum,ibi aute agitur de liberis patro ni exheredatis, qui non petunt operas a liberto patroni, nam nec habent bonorum possessi. filius patroni,de bonis liberi. Ex tit. 'unde cognati.
Si quis proximior c natus nascisteretur in ea conditione est,
τι dici debeat obstare cum sequeοIUM , sed ubi natus non est,
248쪽
LIBER I. admisi in eum qui post ventrem proximus videbatur, sed hoc is a demum erit accipiendum, si hic qui in mero esse dicitur, viso eo de cuim bonorumpossesione agitur, fuit conceptus. namsipost mortem neque obstabit alii,neque irae admitte u quia non fuit proximus co gnatus ei, quo vivo nondum animalfueris. Sed obstat l. 4. in fine. g. sciendum. de gradibus. quae ait,
spurios non.habere cognationem.
Sed ibi cognatio, id est, agnatio, 3. & quidem naturalis diaee l. 4.
Is qui aliqua ratione seruus factin es manumissione rati ratione
Sed obstat l. 19. de rebus dubiis. quae loquitur de legato
cognatis relicto. Cognati fiunt natura & adoptione. l. I. s. Cognationem.
hoc tit. & qui legat cognatis . his omnibus legat, qui quaesitici iam sunt adoptione. Sed rursus obstat rcgula Catoniana, quae ait, legatum quod quae & Iuris regula dicitur in l. cum legato. quando dies legat.& sententia Catonis in l. 8s. de condit. & demonstrat . itaque si testator statim decessisset, ii qui non crant cognati , non fuissent admissi, ergo ideo non sunt magis admittendi , quod diutius vixerit: & per adoptionem facti sint cognati. Sed regula Catonis ad hanc speciem non pertinet, cum loquatur de legato inutili, ut si quis rem suam tibi legauerit vel seruo suo sine libertate, i. sed si rem . dc ε. an seruus.de legat. hoc autem legatum relictum cognatis si testator decessisset,non esset inutile. Sed diceremus, non datum intelligi, pro non dato ha- heri: nam haec diuersa sunt. l. I. de regula Caton .l.2.e Od. Postrem obstat 1. illud. de serui cognat. ex quo appar manumissum recipere cognationem, sed videndum est hoc non dici in eo s. sed ait filiis dari successionem patris liberti Mam quasi legitimis, quamuis non sint cognati, quod Iure
249쪽
a3o DIFFERENTIARUM singulari introductum est, non datur enim reliquis propinquis, quia non sunt cognati.
Fratris filius pro parte heres institutu cum patruum surdum esse
contenderet,atque ideo testamentum facere non potuisse, possessionem ut proximus cognatus accepit, ex die mortis temporis haberi rationem placuit, quia verisimio non videbatur tam coniunctum sanguini δε- μ λ valetudinem ignorasse. Surdus tantum non potest testamentum ordinare, nisi ex auctoritate principis.l.qui in potestate .f. I. Δ sequent supra. de testament. l. ex facto.de vulg.excipitur milos . tit. de militate stament. D. quia verba familiae emptoris exaudire non potest. Vlpian.in Fragment.tit. 2 o. Sed hoc hodie cessat: quoniam hodie non fiunt testamenta per aes Ac libram, sed quia non potest audire testes testimonium perhibentes. Paulus 3.sentent. titu. de testament. at hodie surdus potest testari, siue natus sit factus. l.discretis. C. qui face. testament.
Li. si qui proximior. Haec t. r. ait hoc casu Iure matrimonium durare cum liberta diuertit inuito patrono. Obstat l. vlt. in princi p. de diuort.ad quam male Accursilla proponit verba l. Iuliae. ut scilicet diuortii faciendi pote stas non sit libertae,quae nupta sit patrono,Vibi Vlpianus declarat infectum non fieri diuortium l. Iulia . quod Iure ciuilidi talitere solent matrimo. cum sit separatum, negat igitur matrimonium durare, sed mox subiicit in F. i. d. legis, quasi facto libertae, quasi diremptum esse matrimonium, id est, quantum in ea fuit,& id quod fecit illa, infectum non redditi. Iulia. Faxime cum repudium sol cmniter miserit. haec t. infectu non reddit.idem l .ideo.f. r. de donat. inter viru dc uxor. Diuitiaco by Corale
250쪽
LIBER I. 23 IHinc se concludimus facto libertae, quae discessit sol
mniter inuito patrono, quasi diremptum esset primum. dictat .vit. 3.I.ipso Iure matrimonium durare, & demum ita videtidiremptum esse matrimonium, si patronus desierit esse velle sub.d.l. vlt. S.I.
Ex tit. de veteranorum militum successione.
Bana militis integati defuncti castrensia conen vindicantur, cum heres legitimin ad Mem quinti gradus exstitit, aut proxιm- cognatus eiusdemgradu intra tempuspossessionem acceperit. Ait l. 2. post cognatos quinto gradu fiscum vocari. Obstat l. 6.ε. eius qui .de iniust. rupi.&l. 2. C.de hereditat. decurio. quae leges deficientibus cognatis in successione militis fisco praeferunt legionem siue vexillationem, Graeci vocant numerum militum. igitur si militi intestato non sint cognati numerus succedit,id est,comiti sones. quare olim erant in castris librarii caducorum. Leges quae praeserunt legionem, loquuntur de milite non . damnato. l. 2. est intelligenda de capite damnato. unde hic statuendum militi capite damnato ex militari delicto ab intestato in castrentib. tantum cognatos succcdere usque ad
quintum gradum,& post quintum gradum fiscus.
Ex tit. de adquirenda vel amittenda posse one.
Si vir uxori cedat possegione donationis causa , pleriqueputant possidere eam , quoniam res facti insemari ore ciuili non potest se quid attineι dicere, non possidere mulierem, cum maritud vel noluit poOdere,protinuι amisera possessionem. Obiicitur tamen primum l. 46. de donatio. inter virum MVXoIς l. q.infra.hoc in. l. 46. ait inter virum-VXOFm nec Diuitiaco by Corale