장음표시 사용
261쪽
a ι DIFFERENTI ARvMiia ρromisit, si intra Kalentas digito caelum non tetigeris: agi protinus potest bac o Manestus probat.
Neque obstat l. cum stipulatus,infra quoniam ait prope modum opponi etiam potest,t. veluti .f. vlt.l, quidquid, g .viti. insta hoc tit.sed neganda est consequentia. l.I si ita ju&I-. Si ita spulatus spem abs te, domum aedificari vel herede meum damnauero insiuiam ad care, Celseplacer,no ante agiposse ex ea causa quam tempus praeterisset quo insula aedificariposset, ne deiusso res dati ante diem tenebuq r. . Stipulatus sum domum aedificari,non adiecto die,quando committitur stipulatio M placet Celso non ante eam comitisti,quam praeterierit tempus quo domus aedificari potuit ideque in legatis. Obstat lex stipulationes non diuiduntur, F.vit. infra,quq non esse exspectandum ait,Vt latum temporis praeis tereat, sed ex mora statim stipulationem committi diximus
in l.9. in stipulatione Stichum dari, dissensisse Sabinianos a Proculiarus ex l. ita stipulatus,pari ratione dissenserunt,in stipulatione domum fieri. Celsus qui ex Proculianis fuit,exspectandum putat esse Ut tantum temporis transeat quo potuerit fieri domus Vlpianus in d.l. stipulationes moram sufficere scribit ex Sabini sententi at sicut diximus, cum ex sententia Celsi exspectandum sit. ut tantum temporis p terierit, quo domus consummari posset,quaeritur an parce domus aedifica,ta deinde combusta ,ex integro tantum temporis exspectandum sit, quod verius est,t IF .. --- . O pponit Accursiuis I. Martius. sup .l .locati in I. Martius,&I. vlt. longe aliud,cuius puta sumptu pars diruta conductoris non locutoris. ι silaum. Si Stichum avi Pamphilum mihi debeas; es aure ex eis meusALIussit ex aliqua Masa: re quum debetuν mibra te.
262쪽
gulae summae expressae sunt,nos tractamus de stipitiatione iacta infin ite,in annos singulos x. dabis. Obstat l.sancimus,f. penui.& vlt.C.de donat. quae plures 'donationes esse est,si quis stipuletur annuam qualitatem. nos unam esse dicimus eam scilicet,quae est infinita, dc perpetua, quod & Iustinianus admittit.in M. vir. & tunc dumtaxat plures esse ait in F. pen.cum temporales sunt. Verum in eo g.vlt.corrupte Iegitur, vel adiiciatur tempus vitae,quo modo si legas,pugnabit ex diametro f. vis. cum pen. legendum vel non adiiciatur,ut Isid. 4.Basilicon.
Obstat l. si seruus communis s.cum seruus. infra de stipui. seruo.sed ibi quoque non fuit infinita stipulatio sed in annos quinque.
opponit Accursius i. eaque .supra de donationibus inter Virum & uxorem verum in ea specie non fuit poena, sed pecuniae donatae in casum diuortii reddendae conuentio,quam& omissa conuentione tali, reddi oporteret donatario ex eo facto locupretior . l. 21 si diuortissem.
Si divini acto ea qua nihil in dote habeat,dotis nomine centum dari stluletur: vel qua centum duntaxat habeati, ducenta dotis nomine dari stipuletur, Procultu ait s ducenta stipuletur qua centum habeatisne dabis centum quidem in obligationem venire, alia autem centum actione de dote deberi,dicendum itaque est,etiamsi nihilsit in dote, centum tamen venire di stipulatione sicuti cum filiae vel matri velsorori vel alij cuiliber dotis nomine Iegaretur, utile legatum esset.
opponunt i cum ab eo g. vla.eod. tit de contrahen. mpl. quae non valere venditionem ait, si mensa argento cooperta Veneat pro argentea. ego inargentata, vel argentosa censeo separanda esse ab iis quae argento cooperta sunt.
N5 obstat l .II. g. si seruo,de lega. 3.na Ibi proponitur militia legara seruo,est quide eius incapax seruus, sed tam o debetur
263쪽
aestimatio, si scies seruo eam legauerit,quoniam tale legatum in quantitate potius, cuius non est incapax, quam in corpore consistit.l. mortuo.I. I. l.Titia Seio.de legatis L. Non obstat.l. sed si res aliena, supra de legatis I. in qua ut alias ostendimus, ita legendumsi cuius ius p dendi est, de hic est sensus, utile esse fideicommissum, si res cuius commercium legatarius non habet, ab eo per fideicommissum relinquatur et, qui eius rei commercium habet, quod verissimum
Cum iussamilias Siichum daristoponderis,scum per eum saret quominus daret decessi Stiebus,datur in patrem depeculis amo, quatenus maneret filius ex stipulatu obligatus. at si pater in mora fuit, non tenebitur flius: sed utilis actio in patrem danda est, q omnia se infriiussoris persona dicuntur. Obstat l .si fideiussor, supra de dolo, quae non utilem sed de dolo actionem dat in fideiussorem. Respondeo dubitater fideiussorem teneri de dolo, qua arbitrio iudicis restituetur actio ex stipulatu,in fideiussatem restitui ait l. cum quis . . pen. infra de fideiussoribus.
Cum quis sibi dat Tisia dari sipatitus est , soli Titio uos etiam
successoribus eius Naesoluitur. obstat I. Stichum. .vsumfructum, infra de solutionibus. Ni.prox. s. qui sibi ratio, g. vsumfructum, haec videtur ense sic stipulari possum , mihi aut Titio cum capite minutus erit, ergo si stipulor mihi aut Titio , capitis dimin tione Titii, facultas soluendi Titio non intercidit, ergo vi si in id tempus non fuerit collata, eo tempore ei solui Iotest. Falsa de vitiosa collectio est.
264쪽
ι46. vers= bomis .' Si haminem quem a Titio pare 'pulatinsueram, leuis mihisbeonditione promiserit, ct is pendente conditione post morum Tis, d cesserit: confestim cum Titio agere potero ne e leuis exsistente conditio. ne obligatur: at si Titio acceptu erissem leus exsistente conditione obligari potes idcirco haec tam varie, quod homine mortuo desinit e res in quam Divi obligaretur acceptilatione interposita, siveres homo quem Seiu promiserat. Neque obstat l. quoties. g. I. inse. de nouationibus. quoniam loquitur de mora iam facta a Titio ante stipulationem conditionalem. stipulatione conditionali mora iam ante facta purgatur & finitur.
uotiens in diem vel sub conditione oleum quis stipulatur, eius astimationem eo tempore θectari oportet,quo dira venit: tunc enim ab repeti potest, alioquin abas rei captio eris.
Obstati .cum quis. supr.tit.pr X. Puto distinguendum aut fideiussor intercessi initio obligationis, aut post diem. si initio reus &fideiussor debitores sunt in diem, melius erit si ponamus fidei utarem interuenisse cum iam dies venisset. Obstat l. 2.F.quqsitum.de priuatis delict.quae spectat tem pus litis contestatae, quoniam ut Steplianus inrerpretatur 2 Basilicon 6. Id ita procedit,spost furtum rei furtiuae aestimatio mutata non fuerit. Lusemur.
Seruus vetante domino si pecuniam ab abostipulatis sis, nihilominus obligat domino promisiorem. Nec obstat quod dicitur, ignoranti per procuratorem Possessionem adquiri. l. i. C. de adquirenda possessione. nam
265쪽
S s D IF F E R E N TI A R V Mhoc ideo fit quod procurator habeat Voluntatem, sue mandatum eius cui adquirit.
si isseti seris alanu sim, o transieris tempus quo potueris
facere, quamdiu litem contemι- Non , posse te facientem libe
rari placet, quod F sum litem cootesatu sim, nibri ubi prodesse, si
isdifices.. Huic tamen extremae sententiae opponitur l. 3. g. vlt. & I. 4. in f iudicat solui. quae lex ait absolui fidciutarem iudica tum solui, cum quo actum est, quanti ea res est, ob rem non defensam, si post litem contestatam reus defensionem suscipere paratus sit. Non dicit, si ipse fideiussor desensionem suscipere paratus sit,nihil eniin ageret se defensioni post litem contestatamine tendo sed quod per se non potest, per reum consequitur, quod saepe ita fit. l. 3. quae res pigno. oblig. 3cita Duarenus etiam respondit,qui in hanc legem setipsit feliciter. . Obstat etiam l. fideiu r. supra. de dol. excepi. in cuius specie offertur recte post condemnationem,& cuitatur actio iudicati. Quid ni vero offertur enim non res solum, sed etiam omne quod interest, non est dubium eum absolui debere, quod si offerat tantu m se daturum, facturumue quod debet principaliter sera & intempestiua solutio est.. Obstat item l. hoc Edicto. supra. de public.ubi post litem contestatam restituta re euitatur poena Edicti.
Sed id fit ex Edicti sententia, quod poenam infligit sub
hac conditione,ni restitutum sit.
Si per alium fiat quominus conditio existat, Se quidem sipet eum in cuius persona impleri conditio debuit,ut si ab herede mihi legatum est sub conditione, si Gaio decem dedissem,*Gaius nolit deccm accipere, videtur etiam impleta.l. Diuitigod by Corale
266쪽
LIBER I. a 4X in omnibus causis. infra. de diuersis regulis Iuris. at quid si per
extraneum non videtur impleta, siue adhuc possit impleti siue non .l .indc Neratius.*.idem Iulianus .su p. ad i. Aquiliam. Cui tamen obstat l.quae sub conditione. 9. quoties. supra. . de condit.instit.& l.turpia. g. penult. su p. de legat. I. Respondeo in specie l. inde Neratius. seruum occisum fuisse post mortem testatoris, quo tempore debuerat manumitti, in aliis legibus vivo testatore, veI Vt Graeci tradunt s. Basilicon in I. inde Neratius. occisus fuit ab alio, a quo heres indemnitatem consequi potest. in aliis fato functus est, prior placet magis.
Mora resfideiussori quoque nocet Visideiusser simum obtalis,
s rem moram fecit, mortuo Stichos dei oriseceurrendum est: sita sedes or hominem occiderit, rein uberatur dei ον autem exsi-pulatione conueniripotest. . Verum huic sententiae obstat l. in summa. f. penult. su . de condict.indeb.& l. si is cui . su p. de donat. causi mori. quae tamen sunt ex eodem lib. quibus significatur ignorantem c. cusari. ' .Puto a dati repetitione excusari ignorantem, non a petivtione,repetitiones sunt ex bono dc aequo.
si mihi se nito, in cuim potestate non si inpuler decem: n- tota decem, sed sola quinque mihi debentur. pars enim auena deduci-rur, τι quod extraseo inurisiur stipularus sum, non augeat meam
Si mihi & Τitio stipulet decem, duae sunt stipulationes, una utilis,altera inutilis,& mihi quinque sola debentur quod diximus in l. 38.3. in stipulationibus.sup. Obstat l.fundus. supra. de contrahend. empl. N l. s. supr. Omm . praed. quae sunt ex eodem lib. si emam fundum mihi.
267쪽
1 3 DIFFERENTIA RUM& Titio .lotus iandus,tota seruitus ad me pertinet. separanda est pecunia a caeteris rebus, pecuniae obligatio facile numero diuiditur,fundi aut seruitutis on aeque.pecuniae duae sunt stipulationes: fundi emptio una, seruitutis impositio una tr. exposui in l. 83. I. iis. ita jutit sum.
D. stipulatis sium resisti in certo loco, si non steteris quinquaginta
aureos durassandes si dies in stipulatione per errorem omisius fuerit , cum id ageretur, vι certo diesisteres: imperfecta erit stipulatio, non secus,ac si quod pondere,numero, mensura continetur, siue adiectione ponderis, numeri mensura stipulatus siem : vel insulam ad
ean non demonstrato loco: vel fundum dara non adiecto nomine,
quodsi ab initio id agebatur,ut quocumque die sisteres, orsi non fleri sies , pecuniam dares, quasi qualibet stipulatiosab conditione concepta vιres habebit .nec ante committetur, quam fueris declaratum reo
promistenti fissi non posse: sed se si itinstipulatus fuero, si in capitolium non asscenderis, vel O lexandria non ieris centum darestondes non statim comm/ttetur stipulatio,quamuis capitolium ascendere,vel flexandriam peruenιrepotueru sed cum certum esse carperis, te capitoliam incendere vel Alexandriam ire non posse. item 'i quis itast puletursi Pamphilum non dedens, centum dari θondes Pegasus restondit, non ante committi stipulationem quam desiissera posse Pamphilis dari Iabinus autem existimabat exstentenιia confrahentium, postquam homo patuit dari confestim agendum, es tamdiu exstipalatione non posse agi, quamdiu per promi rem non stetit quomιnus hominem daret idque defendebat exemplo paenu legata. utras etenim heredem si dare potuisset penum, nec dedissei: confisim in pecuniam legatam teneri scripsit, adque utilitatis causa receptum est ob de. Dum voluntatem ipsius rei natura,seaquepotest Sabina Iententia recipi si stipalatia nona condicione carpit, veluts Pamphilum non dederis tantum dareθandes sed ita concepta sit stipulatis , Pamphilum dari θondes t si non dederis tantum dari θandes quod sine dubio verum erit, eum id actum probatur, ut si homo datus non fuerat, O homo pecunia debeatur .idem defendendum erit quoniam fuisse voluntas probatur,vι homo se a1ur,aut pecunia peιaιur. Non
268쪽
Non obstat l.qui Romae.*. Flauius .infra. hoc tit. v bi licet a conditione incipiat sti putatio, id tamen quod est conditione, peti potest. Hoc ideo quia id quod est in conditione,licet deductum in stipulationem non sit, est tamen deductum in conuentionem. ex qua nascitur actio pra scriptis verbis.
Duo fratres hereditatem intersee diuiseruηt se cauerant i, nihilse contra eum diuisionem facturos.etsi contra quisfecisset, poenam alter ati iri promisit, post monem alterius qui superuixis, petit ab heredibus eius hereditatem, quasi ex causa fideicommisiisbi a patre relicti debitam aduersus eum pronunciatum est, quasi de hoc quoque transactam fui ι.quasuum est, an poena commissa isset, respondit, poenam secandum ea qua troponun ur,commissam. Opponitur l. rescriptum .s.s pacto .sup.de pactis. quae eum qui usus est exceptione pacti, ait non posse consequi poenam in stipulationem deductam, si quid contra pactionem fieret, quod verissimum est,si id actum sit inter contrahentes.
Si pupillas sine istoris auctoritate Micham promittat' si orem dedis: seruus autem post moram a pupisto factaredecedat: nec fidei or eris propter papilli moram obligatas.nulla enim intellia giιur mora ibi fieri,ubi nulla petitis es, esse autem ei orem oblis
gatam ad hoc τι viso homIne conueniatur, vel ex morasuapostea.
Huic definitioni nostrae duo obstant loci, primum I. cum illud.ssieres. quando dies legat. ced. ubi cum pupillus mutuam sumpsisset pecuniam, nec locupletior factus esset, diserte traditur eum obligari naturaliter.
At illud, neci abest ab Archetypo Florentinarum, & Iegendum est accepisset,& locupletior factus esset. Item valde obstati. Stichum. s. aditio. insta. de solui. cui' haec videtur esse sententia, creditor adiit hereditatem pupilli,quod pupillo credidit sine tutoris auctoritate, in ponenda
269쪽
DIFFERENTIARUM ratione legis Falcidiae solidum ex hereditate deducit, & retinet sicut si ipse pupillus solidum ei soluisset. haec namq; adiistio pro solutione cedit, lidum inquit, non quanto locupletior factus pupillus est.
At ego arbitror longe alium esse sensam eius s. ac imprimis moueor, ut in eo legatur, ut Florent.scriptum est conle- queretur, non consequitur. hoc modo, non enim quando locupletior factus pupillus est,consequeretur, sed insolidum creditum suum ex hereditate retinet: & hac esse sententia reor
g. praescriptio. LI. Prascriptio autem viginti annorum, qua etiam circa requirendo. rum adnotatorum bona olersatur, ex constitui ione divi Titistit ex
eo numerari ex quo quιd ad Asium pertinere potuit. . cauo autem qua statim mora sun3. O tracta utira vicesimum annum , disserripsssor etiampost vicesimum annum. Verum quod ait, praescriptione vicennii perimi causam
fiscalem, ne existimes ei quid quain obstare lcgem omnes. 4.&l. comperit. C. depra scriptione 3o.annorum . quas obiicit Accursius,& in eis elaborat nimium,cum res sit expedita, aut
expeditu facilis, propterea quod leges illae dicunt Ius quodcumque priuatum vel publicum, Ius fiscale perimi praescriptione triginta vel quadraginta annorum ad summum, nec . sufficere igitur praescriptionem viginti annorum, quoniam m misello loquitur de Iure fiscali, & iam adquisito, non de Iure fi hali, quod nuntiatur, quod desertur,nondum adquisitum eth de quo hic agitur, nuntiatio vel causa nuntiationis fili tur praescriptione viginti annorum, non causa bonorum aut Iurium iam adqu isitoru m fisco.
Ista quoque causa qua a priore nuntiatora prodita dicuntur, etiampost anno; quibuη praeserem φΡmmacisco nuntiar I sensi
270쪽
LIBER I. 2IIIgitur ex hoc ν.vit.priore delatore rem contrahente ultra vicennium,alterum delatorem admitti post vicenium, quod causa quae coepta est, Sc initium datum causae perpetuant
Obiicitur huic regulae l.intra quatuor. de diueae temporal. praescript. a qua se non potuit expedire glossa. lex ponit
priorem dclatorem nuntia ste bona vacantia, agit de causa bonorum vacantium, quam coepit prior delator, quae non perpetuatur, cum posterior delator excludatur praescriptione longi temporis. Sed eadem est ratio in qualibet causa fi. scali: priorem inquam delatorem nuntiasse bona Vacantia, Et causa introduxisse,dcinde destitisse a denuntiatione,& lex ait denuntiationem eius non tantu posse, ut alter dolator veniens post quadriennium audiatur, quoniam agitur de causa bonorum vacantium,quam coepit prior delator, non perpetuatur, cum posterior delator excludatur praescriptione quadriennii, hoc praecipue expediam.
Illa lex intra ait priorem dclatorem destitisse, utitur illo verbo, quod est abiecisse in totum animum litigandi, τι in I. desiit e. de iudiciis. hic autem non destitit, sed traxit tantum
litem. litis contestatio, licet trahatur negotium, perpetuat actionem, at tergiversatio non perpetuat, quia qui destitit, nec coepisse videtur,& ita alias ostendi. Quod obiicitur superiori regulae,litis contestatione perpetuari actionem,quod inquam obiicitur. l. 2. in L Cod.ne de statu defunctorum.
Id co modo explicandum cst, quod dicatur in illa I. a. illum destitisse, qui litem contestatus est, dc ideo non perpetuatur actio, sed de ei repetcnti actioni, vel alii agenti post tempus constitutum,obstat praescriptio. Denique si quis obiiciat l. intra . sic breuiter respondeas in illa lege destitit a negotio,in hac traxit negotium, in illa tergiversator fuit,in hac morator & cunctator. 6. 2.item diu vires.I.1.ex imbusdam.
Dem alui'aires ad libelrum Cornes, Russi rescripseram, totiens e cyda se instramenta,quotiens de Iure capiendi, vel de Iure dom-