장음표시 사용
501쪽
potestate adnuere non prohiberis. omnino legendum cli in ea L filiae peculium, re ita Thalelaeus legit & confirmat l. do
nationes .g. pater. D. de don. nam l. filia . facit differentiam inter dotem & peculium .pater potest adimere filiae peculium, quandocumque etiam nuda Voluntate: dotem vero semel pro ea datam non potest ei auferre in soluto matrimonio,cam non potest repetere sine consensu filiae,siue filii .ut in I. h. hoc tit. lui.matrim. Non pugnat l.fructus. D. de usuris.cum l.bonae fid. D.de acinquir. terum dom. uam ille articulus intcrim qui est in l. bon. fid. vi interim omnes fructus suos faciat, rem omnem dirimit de diluit,facit quidem fructus suos omncs interim,scd re eui cta restituit cos,qui sua sponte peruenerunt,& COS tantum rat et qui facto eius prouenerunt pro cultura dccura e &ita etiam quod ait d. l. bon. fid. g. Pomponius,fructus perceptos post scientiam rei alienae, id est,postquam possessor cognouit rem esse alienam, possessorem suum no facere, & cotra quod ait l.qui scit. 3. vlt. D. de usuris. post scientiam rei alienae, interim possessorem fructus suos facere,hςc nullo modo inuicem pugnant, & res cst exploratissima: facit quidem fructus suos, interim, sed rem euictam restituit cum fructibus. In l.Σ.C.ne fidei uis dotium legendum est omnino, suamque dotem parti mariti,non patri, ut ait Basilius. Constituitur alendosesie liberos a patre pro modo facultatum. l. 3. & 4. C. diuortio facto, apud quem liberi morari vel
educari debeant,etiam emancipatos liberos. D. de agnosc. Malend. videlicet si fiat maiores trimis alendos esse a patre,no a matre.Galliccis iis om plus de Imsans. l. pen. C.de patria potestat. quoniam ea state sblent repelli a mamma,a lacte:& tunc dicuntur exuberes, qui ieiens encores, dc apud Caelium AP cium domini sub ingrati. Tit.de concubin. C.&abutitur vulgus eo nomine du Scor . ta vocat cocubinas; hic serui matrimonii usus in desuetudino abiit, audio tamen eam retinere districte vascones aliae nationes Galliae non nouere concubinatum, Sc vero etiam damn ta est Nouel. Leonis philosophi 9I.dc const.eciam tit. seque n. damnant magis quam probant concubinatu cum liberus cxconcubinatu susceptos, in bonis patris nolunt habere solidi
502쪽
capacitatem, sed portioni S tantum certae capiendae ius, cur enim malis retinere ut concubinam, quam possis habere ut uxorem, S ut eleganter ait Nouell. Leonis I9. cur malas coenum, aut lutum,quam fontem.
Est differentia hac in re inter patrem & matrem, nam a mutre datus,vel extraneo non aliter confirmatur quam si pupillo heredi a se instituto datus sit. l. .C. de testamentaria tutela. & l. q. supra de testitui. C. ubi iamdiu abundare docui negationum, Sc omnes agnoscunt hoc esse verissimum .in l. .supra tit. ut sit legendum affirmative.
Ex quo earator datur ventri. loquitur tantum de curatore non tutore. haec est ratio. l. ventris. D.de tutoribus & curat. hoc totu est legis vel edicti,cuius verba, nulli licet immutare nec pro tutore curatorem, nec pro curatore tutorem constituere: ergo generaliter curator testamento iure risi datur, sed confirmabitur auctoritate & decreto praetoris. l. 2.C. de confirmando tutore. l.3. D.eod.nec mirum di ex edicto praetoris, ventri curator darur non tutor. l. ventria quia de tutore constituendo praetor edicere non potuit, sed facit curatorem vi-
Frater emancipatus vocatur ad legitimam hereditate ει- tris vel emancipati, vel integri ex constitutione Anastasij. g. vlt.instit.degradib. cogna.3.I. inst.de success. Cognat. uno in Ioco,ut hoc admoneam, Iustini. nos remittit ad pleniorem lectionem constitutionis Anastasii, quae tamen nusquam inuenitur, quia scilicet inserta fuerat priori editioni Codicis, quae antecessit editionem Iustiniani, posteriore autem editione Codicis,qui est is, quem habemus, annotata fuit ex libro prioris Codicis.1itia.de legitima tutela.
503쪽
s. item maior. inst. eod.curator, inquam,non tutor,quia tutorem habenti, tutor non datur, nisi ex certis causis ex S.C. M tamen desinebat esse tutor, minoras. annis, quam praetor dedisset. l. 16. D. de tutorib.&curatori b. manebat tutor, sed excusabatur ad tempus tantum , interim curatore substituto in eius locum.. Tit. de tutarib illuserium.
Cauetur in extremo huius legis dati tutorem Iecreto
decurionum, periculo eorum, qui praesentes adfuerunt, in decernendo tutore: qua in re, ut constat etiam ex titul .d
convcniend. magistr. infra distat ordo decurionum a magistratibus urbanis: nam praefectus urbi, & qui ei consilio adfuerunt, S praetor tutelaris, in tutoribus constitueh-dis,vel curatoribus,in clarissimis pcrsonis non agnoscunt periculum administrationis,quod est valde notandum. In l.Io.C.qui dare tutores, male legitur adfuerit,nam I gendum est,ut in pandectis Florent.abfuerit.
In hac lege a. insinuatio litis significat denunciationem solemnem futurae litis,quae olim erat in usu, & fiebat apud acta ut demonstrat l.3. Cod.Theodosian. de denunciat. vel .de te script.unde sumpta est haec l .a. post quae obstabat agemti praescriptio temporis, sed hodie ei solemnitati nusquam locus est sub laris illis ambagibus,ut ait l.vltim.infra de inter. ita liquet mihi hodie hunc nodum satis dissicilem soluendum sic esse,alioquin est,inexplicabilis,scilicet,si legem vitimam non interpreteris secundum ius vetus,& secundum locum vnde iampta est. L. .s.Vsque eo .D.da tutoribus.& ratio. dist. Iegendum si non sint soluendo contutores,ita legunt vulgo Latini Grincique perspicue rectius quam sit in Florentinis. In l. .titui .de heri'dib.tutorum.C.& etiam inl.2.Cod.de magist.conueniend.detracta negatione in Basilicis leguntur, probatur ex ratione. aliquando S. instit.de perpetuis 6c temporalibuS.
504쪽
81 DIFFERENTI ARVM L .si oper. D.de operis libertorum assiimatiue est Iegenda Portio coheredis,inuito coheredi substituto accrescies. si v
D. de acq.her. l. pen .de iniusto rupi . test.C.de impub.& aliis, nec offendor i. si minor. de acq. her. quae nouit duos fuisse coheredes M unu ex iis fuisse minore 2 .ann. dc utrumque adiisse hereditatem pro sua parte mox minore,qui adierat pro sua parte, se abstinuisse beneficio restitutionis in integrum. Vnde quaeritur,an coheredi obueniat inuito lex ait,non obuenire iistito ex constitutione Seueri, ergo inquies , ius a re- edi non obuenire inuito λ sed dices non esse propricius accre iccndi,na certa definitio est, portioncno adquisita accrescere adquisitae,& portione no petitam accrescere petitae: acisemel adquisita portio cosociis siue coheredibus non accrescit portioni adquisitae excepto usust.l. I.3. interdum .de usu-Du. accres. l. aqua.*.vit. D.quem ad .seruit.at portione sua iam semel minor adquisierat,igitur no proprie ea defertur coheredi iure adcres Timmiti νιν crurar.C. Hodie ex Nouella Iustiniani etiam Uxor vocatur in ceratam partem bonorum mariti cum filus suis, si maritus locu ples fuerit, mulier autem inops M indotata, quod facile est
quaedam breuis huius ti t. constitutio ab Irnerio subiecta est. Paganus in procinctu,si forte fuerit casu quoda in acie, in
hostili loco,quoquo modo testamctum iacetit eius testam c- tum vale ,ctia si in puluere expresserit ultimam suam volutatem, in extrema mortis trepidatione. LVlti. de teli .mili. C. sed
dicamus militem. quod ius non habet Pagan Ps posse etia in expeditione, in castris, in hybernis, in praesidiis,in statiuis testam ceu iure milit. faccre,nec moueamur ex eo quod scriptuin inst. de mili. testu. militem in sedibus debere iure communi testari, testamentum quod fecerit in sedibus suis non valeare iure militari. nam male interpretantur scdQs, stativa, S: malim aedes: ut certe in l.Vlt.supr.de tat milita in sedibus suis: de Basilic. habet in propriis aedibus. aut certe idem est in sedibus l. i. C. Theod. δο quod in eodem loco instit. Theoph. sedes interpretatur Mom ut Suid. castra siue dicas csse stativa. vi l. 16. C. de epis,' audietia, Veru est in statiuis millic posse iure nulli te dari, no etia in qdib' suis,cu no est occupae circa res bellic.
505쪽
- Τὰ. qui telamenra facere passunt eIηεη. Verum est quod ait l.hac cosuit.de test. C. testes smul conuenire omnes, & subscribere uno eodeq; tcpore,no Vno eo deque die sed uno eodeque tepore,Vna eademque hora, non uersa l. 8. C. qui test.fac x Nou. 8. valet. de test. Valet testa.
iaciam si testes id signauerint horis diuersis, non simul ,eadem
1iora moinetoue,sed eo iure non utimur, na Omnino volunt Constitutiones h. tit. ut uno eodemque momento testes nomina sua subscribant. excipitur. l. 9. hoc si contagione ic stes sibi metu aut malum, casus maior, inquit, Sc nouus,id est, vis diuina quae potest contagionem adferre, haec est sentent. l. 8.huic rei impeditur opera, si ci forte contingat eo tcmpore, quo grassabatur pestis in praesentia cςterorum aliquem ex testibus eo morbo corripi, ita ut mox caeteri testes deterreantur,& is testis seiungat ire ab omni b. S: nihilominus ratum sit testamentum, licet ille testis seorsim signauerit propter casu maioris nocessitatis,& horrore caeterorum testiu .ctiam excipere nos oportet ex l. 9.lioc tit. ex solonibus testam elotu speciale priuilegiu patriς testatoris,ut no sit necesse,omnes testes venire in co speliu testatoris, sed ut possint singuli seorsim signare testa.ex quo loco intelligimus distinctiones interpretu alienas esse, more, inqua, patri et originis,alia in qua domiciliufixit.l. libertus.k solum. D. ad munici. magis Ppria est ea, unde orti sumus quasi deducto nomine a patre, ut indicat,i. I. C.vbipet.tui. An etia dices testa .notis scriptsi valere intor liberos, quod aliquado obtinuit. l. vlt.C. fam .ercis hodie no obtinet, ut quis scribat testimetum inter tib cros notis,no litteris. nullum cst testam ctu ex No. 27. f. ex imperscct.ait ex testam cto impersecto liberos obtinere hereditate quonia imperfectum testamentum vocat id tantum qyod neq; signatu est,neque subscriptum a testibus, non etiam quod alio vitio laboraret.
Uit,& priusquam cςteros nuncuparet, obmutuit, inquit, amissis verbis,& uccupante eu morte ut apud Poetam ille qui incepit offari, mediaque in voce rcsistit. quaeritur an ij qui heredes nuncupati sunt, futuri 1int lex ait herede nem inem fore.
506쪽
- DIFFERENTIARUM quia magis coepit restamentum facere, quam fecit. quae ratio, satis demonstrat statim quam distet ea species, aspecie legis iubemus: nam in illa specie legis, si quis coepit potius te. stamentum facere, quam fecit, in specie legis iubemus. perfecit testamentum, nimirum institutis iis omnibus,quos sibi heredes esse voluit. Sed qina in subscriptione test .
menti , non omnium nomina nuncupauit , . ideo heredi ias tantum defertur iis, qui sunt nuncupati. ex testameniato igitur perfecto, ut in illa specie in fenum est testamen tum de incoatum dumtaxat. in specie legis iubemus , factum est testamentum , sed quod subscriptio testatoris,
vel nuncupatio non nuncupauerit omnes heredes, quos instituit, ideo veniunt ad hereditatem subscripti tantum, non nuncupati. In l. hac constilliis . per nuncupationem. testamentum fit sine scripto per nuncupationem,uno eodem tempore audi tibus testibus septem, puberibus ciuibus Romani testato. te solemnibus verbis praedicente se rogare testes,&conuoca re testamenti sui nucupandi gratia, sed hanc solemne praedictione tollit Iustinianus in l. intestamentis.h.t.excostitutio ne Constantini, recte fit testamentum verbis precariis quod olim tantum fiebat verbis directis. olim non erat iustum testamentum quo quis heredem scripsisset, his verbis Titiu heredem meum esse volo,quia Verbum volo est precarium,non diremini. M ita in i .illud. g. i. de iure codicil . cum quidam ita scripsisset,Titium heredem meum esse volo, & tunc ea scriptura, neque valebat iure testamenti, neque iure codicillo- rum, itaque inutilis & inanis erat scriptura. Peregrinus nihil capere potest ex testamento.l.qui non militabit. 3.vit. dc sequent.ll. D. de testamentis.
Peregrini & aduenae nullo modo habet testamenti factio isnem, id o neque activam, neque passivam:vnde oritur ius , principum quod habent in aduenas, quod idiotissimo vocamus , Assisira deducto scilicet nomine ex Latino aduena, Vtin l. heres absens .s.perinde .de iudiciis. L.celebrandis non est in Basilicis, & in s. duoru.insti .de nuptiis. Theophilus addit negatione, tuasi essent illicitς nuptis
507쪽
3tiniustaeirger consobrinos. l.penuit .de institui. bst. obstat L quotiens. F.tantundem. de heredibus instituendis. quae val- , de cruciat Accursium, quae lex ait eum pro instituto non haberi quiheres scriptus est pure, cum testator eum destinasset scribere: sub conditione. videtur quidcm multum obstare,
sed hoc facile est expeditu, ut dicamus breuiter & perspicue
in illo g. tantundem. error fuit, quoniam pure fuit scriptus, quem testator scribi voluit sub conditione, quoniam minus scriptum est, quam dictum fuerit. error hic vitiat instituti nem, quasi non videatur scripta ex iudicio defuncti: in speeie autem legis penultimae nullus fuit error, sed obliuio polliciti morte vel omissio consulta, vel ptiestandi polliciti morte praerepta facultas. ideo nullius momenti est pollicitatio conditionis , & licae confirmat Iustinianus ex Responso Papiniani,id est, ex l. cum pater.f. Vidi de legar. a.
Accursius no male opponit l .falsa. I.vlt.de codi.&demost. qui tamen non respondit ita ut satis iat quidquam, sed ne circumscribar r,dissimiles sunt species, i. falsa. f. vlt. M l. εο hoc tit. nam qui ita legat, Stichum & Pamphilum do , lego, si mei erunt cum moriar, ita demum vult legatarium habere Stichum,si & Pamphilum habeat, nec aliter cum sit in potestate legatarii, si velit, cum uterque remansit in potestate te- statoris, repudiare Stichum,amplecti Pamphilum. at qui substituit coniunctim filio, uxori vulgariter, noluit solum substitutu enire in locum filii, nisi veniret etiam in locu ux iis, cum eum scriptura coniuncta vitique substitui in vulgarem casum, non alio fine quam ut Ius legitimae successionis, seruaret matri tu bonis filii,& subststutum vocaret,repudian te utroque, vel abstinente se, & ita est respondendum ad i. falsa. g. vlsimo. L. vlt.C. de codicilliso multa obiiciuntur quae diluere facile est: primul.& an eadem. actione. D.de excepi. rei iudi eadem res mihi debetur ex pluribus causis, pluribus obligationibus de cautionibus , si ex una egero nec obtinuero, non
PrQbi or gere ex alia, quod nimirum cum aliam ex alia
508쪽
DIppERENTIARUM. causa& cautione, in hac specie ago ex eadem scriptura, instrumento, 3c iam semel accepi pro testamento: nunc mut to consilio non admittar pro codicillis,quia ex eodem thstru
Nihil etiam obstat I.eum qui . C. de inofficio. test. quae ait eum qui egit de falso testamento.& non obtinuit,postea posse agere de inofficioso. Ad c contra. primum hoc Iure tantum proceditin liberis N parentibus,qui soli recte agunt de inoff. testamento. & qui excipiuntur a constitutione huius legis
Et non obstat l. 3. supra. de petit. hereditat.quae dicit potitam hereditatem materterae non infringere alterius hereditatis petionem ex alia successione,sed ut dixi hac l.ulti sepellitur tantum variatio heredis extranei, ratio differentiae inter extraneos,&liberos, aut parentes haec est in hoc L vlt. quod
illi veniant ad aliena bona: hi quasi ad sua bona, aut quasi ad debita sibi Iure sanguinis, necessitudinis. non sunt arctandi. constringendi nimis quia petunt propria bona l. r. I. largius. D. de successorio Edicto. ideoque cum agitur de bonis paternis, inter fratres praetor variantem filium non repellit,i. nonnunquam .de bonorum possessL. I 2. de legatis.C. non oqstatae vii.ε. vlt.de doli exceptio. ne,ad quam ut nihil amplius addana,Accursius respondetrectissime,sic non obstat l .praeterea. l.miles.g. vlt. D. deIe uis. 2. ex qua etiam in contrarium efficiunt, cum qui repudiauit hereditatem,integrum praelasatum non transmittere ad heredem suum,quia ut perspicue respondeam, illa lex non loquitur de eo qui repudiauit hereditatem, sed de e qui de .cessit inter deliberandum, id quia in eo nondum res fuit, ut totum legatum ad eum pertineret, quia deliberans decessit, transmittit tantum praelegatum in suum heredem pro parte cohaeredis: portio hereditatas quae est in praelegato, accrescit
cohaeredi. Neque obstat l. apud :3. si quis ex uncia. dedoli ex ptio. nam consentit omnino cum Papiniano, praeterquam in posteriori parte, cuius species liaec est: heredem cui relictii m rat praelegatum pretium accepisse hereditatis a substituto.
509쪽
ut repudiet hereditatem: is re ipsa non repudiauit,licet repudiauerit, quia habet pretium, Zc ideo si integrum praesegatum petat, repellitur, quia reipsa non repudiauit heredita
Neque obstat l. si non solus. g. I. D. si quis omissa musa te stamen. quia ibi no loquitur de eo qui repudiauit simpliciter, sed de eo qui dolo malo repudiauit hereditatem sibi delaeam ex testamento,ut eam haberet ab intestato, cum esset exta .ubi ostenditur eum qui recusauit adire hereditatem,vel qui eam repudiauit,quam erat rogatus restituere alteri, si coactus adierit, de restituerit amittere Falcidiam, de praesegatum: ratio est,quia adiit alieno periculo siue metu oneris: nemo enim cogitur adire suo periculo:alieno cogimur, nos autem loquimur de eo qui repudiauit, cum non possct adire sine suo pe. riculo,atque ita dissolui omnia puto huic legi contraria. Qui rem legatam pignori vel hypothecaedat, non videtur mutasse voluntatem exl. 3. hoc titu. cui valde obstat l.si maritus.C.de donationibus inter virum Sc uxorem, cui similis lex cum hic status . . si maritus. D. eodem titulo: nescio an
quisquam possit legem tertiam in concordiam adducere; non potest idonea adferri ratio diuersitatis, tamen tentant ad serre: sed non quo genere expleri possit animus, ubi non est idonea ratio diueFstatis,idem Ius est statuendum l. 3. f. nde iniust.rupi.& irrit test . quare dein d etiam Iust. in Nouel.
I 62. abrogat l. maritus. idemque Ius vult esse in donatione inter virum Sc uxorem, quae legati partibus fungitur, ac in legato, Ut neutrum videatur ademptum quasi mutata voluntate,si res donata vel legata pignori vel hypothecae detur, No uel l. I 62. notandum est hanc legem tertiam pertinere ad logatum per vindicationem, quia heres debet praestare liberam l.cum filius. F. penult. de legat. 2. l. huiusmodi. f. vlt. 6 hsc qitent.& l .si seruus.xcum homo. de leg. I. item I. ro. hoc tit. res aliena olliri non potuit lcgari per vindicatione, de probat I. Stichus seruus. de manumiss .testamento, l. tantum. 88. do
tb signifiρat per damnationem legari potest. . proximioribus agnatis in fraudem scilicci testatoris. Neque obstat l. si pitroni. f. quid ergo. ad Trobi
510쪽
L .in testamento.de fidei commiff. liberi. l. heres praeceis pio. ad Trebellianum. legatum relictum coniunctis personis siue scierit, siue ignorauerit, testator debetur: nec moveor l. cum pater .g. Edictis. D. de legatis. 2. Vbi proponitur pater uni
est filiis praelegasse praedia, aliena quae existimabat esse sua: de lex ait filio cum fratribus & cohaeredibus nullam actionem esse, unde efficiunt legatum rei alienae, etiam filio relictum
aberrante,qui eam legat ut suam , noli valere eius legati nullam actionem esse cum cohqredibus. Nam ut respondeam, lex non ncgat cohaeredesfilios te neri ad aestimationem praediorum praestandam,si nondum est acceperit : sed si ea acceperit, Sc euincantur a vera domino. negat ei esse actionem, de euictione aduersus cohaeredes. quia regulariter heres de euictione non tenetur legatariis aut fideicommissariis, quibus res certa legata est: quiae legatarii aut fideicommissarii sunt rei lucrativae possessores, i. si a substituto. in fine. l.si legati serui. D. de legat. I. ergo in personis nobis coniunctissimis & carissimis non distinguimus inter scientem& ignorantem non utimur ea distinction in re herre dis legata seu in re aliena extranet. Obiiciunt l. 2o. hoc titu.ad quam respondeo, rei alienae
valet legatum,quod sciens reliquit, hoc sic intelligo: si in te nihil Iuris habeam. nam si habeam aliqua d, non videor rem ipsam legare,sed id tantum Iuris quod mea habui, ut si rem
cuius ususfructus est meus, nuda proprietate alterius, usum- fructum tantum lego, hac est sententia l. 2o. de licet ususfruus finiatur morte mea,tamen aliquo casu utile legatum esse
potest, ut si v iuus postea nanciscar proprietatem rei,nam post mortem meam viusfructus legatario aebebitur. Nec tamen in hanc rem quicquam cum Accursio existis mes facete, i. Sela. de auro dc argento legato. ubi proponitur, qui legauerat unionem cum hyacinthis, qui scilicet inerant Ornamcto muliebri, cuidam unionem soluisse: nam illo loco unionem soluere, non est legatum praestare, non est etiam quod tamen quidam eXistimarunt unionem aceto lique