장음표시 사용
521쪽
ne contrariu statuat, sed non secundu ius antiquit sed secudunouum id est secundu legem Papiam SX qua pars concurrentis coniuncti caduca fit, siue per vindicationem, stac per damnationem coniunctim legatum relictum sit, & ita dissidium illud componi debet. Pars collegatarii,quae deficit, collegatario adcrescit si sint
conlucti per vindicationem .vt l.si duobus I6.3.Vlt.l. legatum. g.I. l.plane 34 3. si duobus. D.de legar. r. l. si seruo sub coditione. D. de statu liberis, sed si sint coluncti per damnatione, parsquet deficit,non adcrcscit collegatario,sed remanet a pud heredem, M ita est accipienda,l. si duobus I S.de legat. I. l. si seruo sub conditione. D.dc statvliberis.l. plane. 34 g. si coniunctim de legat. I.de L 7. de leg. 2. nec inuenio hanc differentiam esse sublatam quae est inter legatum per damnationem, & lcgavum per vindicationem.
Ius omne quod populo fuit,transsatum est in principem 1 populi fuit leges ferre &perferre. l. de quibus. D.de legibus. hodie est principis.l. vlt. C. de legibus, populus creauit magistratum. hodie princeps lcg. hostes. D. ad i. Iuliam. de ambilu .populus indixit bella. l.hostes. D.de verb. signifi. hodie princepsiolus.l. 4. D.adbegem Iuliam maiestatis. apud populum adoptio fiebat .lego.& 2. C. de adoptionibus, hodie apud principem solu populus a magistratibus appellabatur. hodie princeps solus.l.I. D.a quibus appell. non licct. bona Vacantia populo deferebantur, ut ait Vlpianus libro, regularum. litui. de possess dand.& l. quidam. 3.quotiens. l. Iulia. D. de ic gat. I. ScCornel. Tacitus 3. ann. populuVelut parentem omnium vacis Cantia tenere, hodie vaccantia fisco deseruntur, siue Principiaeque ut parenti omni u .ut constat ex titu. dc bonis vaccantibus .li.Io. C. quod fuit populi. hodie cst fit ci,stic Principis. Minde liber sententiarum Pauli titu .de iure fisci,& populi inde liber 21. Callistrati de iure fisci S: populi, ut in inscriptione. l. I. de bonis damnatorum, & Lampridius in Alexandro, leges de iuro fisci & populi moderatas 5c infinitas sanxit. L.I. quado dies legati, vel fideicom .ccdit. C. ait initio culti . que anni, legata annua peti posse, neque quicquam obstat. l. si in annos de conditionibus & demonstrationibus, quae i. RRR is.
522쪽
dicit legatum relictum in annos Io. non deberi initio cuius que anni sed nouissimo die annorum lo. nam quod debemus respondere perspicuum est.in eius legis specic, testator non
legauit in singulos annos,sed legauit certam summam in an--s io. & rccte certam summam pecuniae. nam si v sumseu -ctum legauerit in annos Io. Vel operas', 'pateret haec debeti initio cuiusquc anni, quia haec sui natura diuiduntur in anianos vel mense vel dies nec unica praestatione funguntur, vecerta pecussi a.l. quaesuum. D.de vici fructu. Et nJtandum est etiam ex l. . C. quando dies legati. vel vestigium ruris antiqui. quo uxori, & non habenti solidi capacitatem ex testamento viri,Vel contra, praeter decima partem bonorum matrimonii nomine licebat etiam legare, ut proponitur. l. . V sum fructum tertiae partis bonorum, de cum liberos habuerit eius proprietatem,ut in l. Lucius. s. maritus ad Trebellianum. Vlpianus lib. 6. regularum. titu. de decimis. vir & uxor, inquit, praeter decimam, etiam usumfructum
tertiae partis bonorum capere possunt: de quandoque se est in originali, non quodcumque' ut formae expresserunt. de quandoque liberos habuerit eiusdem partis proprietatem.
Neque quicquam huic legi penulti m.qua lo dies.obstae
lex si Titio. D. eodem. & pleraeque aliae similes, in quibus ves recte Ioannes docuit, ab initio iugato conditio iniicitur, hoc
modo illi cum erit annorum tot,do, lego,legatum est conditionale;hac autem lege ab initio pure legauit, hoc modo, illi decem do, lcgo, deinde solutionis dicina diecit, hoc modo, quam pecuniam accipere debebit, cum ad Legitumum statum p cruenerit,idclt,aet.ltem, iustam aetatem 2I. annorum. Vt l. cum pater. I. curatoris. D. de legatis 2
Etiam addendum in I. ro. Codic. quando dies legat. vel
fidei comm i vulgo male ita legi, ubi annorum successio mor- te interueniento a scutitur capitis diminutio paterna, reponas materna, vicit ita CO d. Jheodbi. oc in s. Basilicon. obscuritas loci fecit, ut mutarent vocem maternana perperam , nam sensus cui dentissimus hic est quem quisique facile capje si conferat patrem cmanc parum,cum ma
523쪽
nem patris mei natus sum Iure ciuili non succedam in bona aut, sicut nec pater meus ei Iure ciuili succedere potest, Iure praetorio 3c ipse de ego, quia praetor emancipatos vocat
inter suos. at contra finge: auus meus emancipauit matrem meam,& post emancipationem matris,meae natus sum, an
succedam auo lic sanc: quia in matre non est inquirendum inquit an sit capitc diminuta, id est an sit emancipata, nam etsi emancipata sit,non habet potestatem familiae, non habet liberos in potestate & haec est sentcntia huius legis. Ex Senatuscons. Orficiano filius matri intestatae non sucieedit per se si infans sit,sed pcr tutorem,aur per patrem,l. I. ad Senatuscons. Tertylli. C. de l. s6. f. si pupillo. D. ad Trebellianum. l. si infanti. 18. de Iure deliberandi .l.3. C. de legitimis heredib. abrogatur Nouella M. item l . penuit. F. Vlt. hoc tir. est abrog. eadem Nouella emancipati admittuntur ad legiistimam hereditate patris,cum suis ut suis bona propria confe
L. liberos. C. de collat. quae est coniungenda cum l. II. C. de legitimis hercdibus.& animaduertendum. l. liberos. loqui de successione patris, in qua emancipati suis Conferunt. at l. II.hoc titu. loqui de successione fratris, in qua non est collationi locus. itaque in l. D. hoc titu. hic versus qui est appositus in extremo lcg:s: collationibus tamen ab his secundum
ea quae super emancipatis statuta sunt, quotiens hic inquam versus merito abest totus ab emcndatiori b. libris quam plurimis, & in Basilicis ex lib. 4s. qui editus est iamdiu latine ab
Hermero, eum quoque versum Accursius non agnouit . est
igitur spurius, cum nec res ipsa cum serat, propterea quod lex seruat inter omnes fratres, siue sint emancipati , siue suo Iure legitimarum hereditatum, puta ut sibi inuicem succedant, qua de re cum agitur, cessiit collatio bonoIum, quia non de hereditate patris agitur,sed fratris. Neque obstat l. dicta. l. vlti in. g. vlt. C. ad Senatusc. Τc tyllia. l. de emancipatis. quia ut reiiciam solutiones Accursit, illa lex ultima non loquitur de fratribus emancipatis, scd de
fratribus tantum uterinis, qui pariter admittuntur cum fra tribus cons anguineis,quo casu is qui decessit, fuerat emancipatu ,ea lex tautum patri dat usumfructum bessis, non usumin
524쪽
fructum assiς: ergo si quis legi. de emancipatis .hoc titu. C. deIegitimis lacredib. obiiciat dictam l. vltiniam. dicas non de iisdem fratribus in utraque agi, in hac agi de cmancipatis, in illa de uterinis . at longe haec omnia definiuntur Nouella Iustiniani nempe ut sine ulla retentione v suffructus, ves deductione pater, & mater, & fratres, & sorores, siue agnati, siue cognati, qui modo utroque parente Coniuncti sint, defuncto succedunt pro virilibus portionibus pleno Iure. Abrogatur haec t. vltima. C. communia. de successionib. quatenus fratres praefert patri. nam Nouella Π8. vult finires pariter succedere cum patre pro virilibus portionibus sne deductione v suffructus. exl. r. C. de hereditatibus decurionum. si quis coru qui in legione aut in vexillatione Comitata tensi,ut ait lex, in cuneo militat, vita decesserit sine ullis heredibus, ei fisco excluso succeda legio, aut vexillatio, aut cuneus in quo militauit, quod etiam est proditum in uno laco singulari in l. si quis filio. g. eius. D. de iniusto rupto test. vi bona militis defuncti nullo herede relicto legioni vindicentur& inde librarii caducorum in castris. l.vltima. D. de Iure immunitatis, qui scilicet conficiunt rationes, Sc seruant eorum qui morte militum in legionem cadunt, aut in vexilla
Videtur tamen obstar uic sententiae l. 2. D. de veter. Mmilit. sulcos squae post quintum gradum cognatorum in bona militis vocat fiscum,non legionem: sed quod nos dicimus lcgioncm succedere, obtinet locum in milite sua morte funis cto,de quo noncst sumptum supplicium, illa lex et . est accipienda de milite capite damnato, quod suadct vicinitas legis primae,quae nominatim est scripta de milite capite damnato, atquc etiam inscriptio legis secundae: nam lib. I 6. responsorum,ex quo ducta est illa lex 2. Papinianus scripsit tantum de
reis capitalium criminum: ergo licet illa lcx 2. nominatim non faciat mentionem damnationis, tamen duplici illo argumento moueor, & vero re ipsa moueor, ut a stirmem esso accipiendam de milite capite damnato, unde ita constituo, militi capite damnato ab intestato in bonis castrensibus succedunt cognati usque ad quintum dumtaxat gradum,& post eos fiscus d. l. 2. militi autem non damnato ab intestato in
525쪽
omnibus bonis succedunt cognati usque ad sextum vel septimum gradum,& post eos legio, aut vexillatio,aut cuneus, isue numerus in quo militauit fisco remoto S ita recte etiam ' Graeci interpretes distingunt illo loco 4s. Basilicon. Vlpianus scribens ad legem 2Eliam sentiam in l. verum. D. deverb. significat. definit quis vinctus dicatur, quae lex nisi secundum inscriptionem coangustetur,ad legem AEliam Sentiam,&caput de deditiis omnino pugnabit. cum lοῦ suc
curritur. D. ex quibus causis maiores. t. s. c. qui n/nposmi ad libertat .
- Docet seruum venditum a debitore fisci, qui soluendo' non est,recte manumitti ab emptore. haec enim est sententia.
l. s. nam in ea l. F. pro emptore omnino legendum est venditore,ut in Basilicis. De adulterio pacisci non licet, i. transigere. C. de trans ctionibus.quamuis hodie sit capitale, ex lcge Constantini, I. quamuis. in fine. C. ad legem Iuliam. de adulteriis. quia scilicet lege Iulia non fuit capitale , S de crimine non capitali transigere licet atque pacisci, & Constantinus, qui adulterium recit capitale crimen, δί in eo derogauit legi tuliae, non tamen ei legi derogauit in eo quod obtinuit ea, vide adulterio transigere vel pacisci non liceret, de haec est ratio excepti adulterii in l. transigere. Obseruanda est l. 6. C. de usucapione. pro emptore. quae videtur pugnare alioqui cum l. sequitur. L si rem. D. de vir pationibus.& l. si eum. D. pro emptore. l. 6. loquitur de hypotheca,id est, de re immobili, quam debitor creditori pignori
obligauit nuda conuentione non etiam tradidit,ut scilicet si debitor eam vendat,non possit res ab emptore usucapi, quia& rei suae furtum fecisse dicitur, & post furtum commissum res non rediit in potestatem eius, sed remansit apud emptorem. at l. contraria loquitur de pignore tradito, Meius sententia liaec est, ut si debitor pignus quod tradidit creditori, subripiat ac deinde vendat, res possit usucapi pro em- . prore, quia post furtum commissum res fuit in potestate debitori , qui dominus est eius rei,atque ita furtum fecit,simula
526쪽
que furtum emendauit,ssimulqiae coepit S desiit esse furtum, ut usucapi possit, nec neccstecst ut redeat in potestatem debitoris,cui subrepta est, in quam tamen si redeat, fateor etiam furti vitium quod fuit, amoueri l. vlt. D. pro suo. & praetcrea 'Iisc sunt intelligdca de re aliena a debitore bona fide posses- sa, quam pignori obligauit. nam in Venditione rei propriae, quam fecit debitor,non potest intelligi usucapio pro empto-rc, quia res per traditionem statim fit emptoris. unde apparet& hic nos vii superiori subauditione, ut sit species contraria superiori,quae ponitur de usucapionibus, & haec quidem de re mobili. in venditione rei immobilis, cuius non fit furtum, ad usucapionem lassicit bona fides emptoris, nisi res a venditore vi possessa sit, quia usucapioni rei vi possessae obstat l. Iulia& Plautia .l.f. C.de usucapione pro emptore. L. sed etiamsi constante. D. de donationibus inter virum& uxorem. rectius vulgo sine negatione, quam cum negatione in Florentinis legitur ad illum locum, quia cisi non mortis causa donaretur ci, non impcdiretur usi capio, male Florentinae, ut sit laaec ratio I. C. quia res aliena mortis causa
donata uxori bona fide accipienti statim usu capi potest. L. E. D. de adquirenda possess. dicitur possedionem non amitti nisi corpore dc animo, id est, nisi corpore discedam a
fundo me non amittere possessionem, si mihi non fuerit an iamus derelinquendi fundi, atque ita non amitti solo corpore nisi concurrat 3c animus, & ita nihil obstat d. l. 3. g. in amitis tenda. D. eodem. quae dicit possessionem amitti solo animo, nam corpore quidem solo non amittitur,nisi ei derelinquendae possessionis fuerit animus, quia animo solo rctineri po-vest,i. quemadmodum. D. eodem.
Non omnis scientia rei alienae est mala fides.l .generaliter. D.de noxalib. actio. l. bonae fidei. de Usuris. sed scientia in tu sti tituli, Si iniust' no est titulus emptoriS qui prodiu numerauit,licet cmerit sciens esse alienam, dc ita Vlpiano videtur in F. si quis sciens.l.i3.de petitione hereditatis. scio tamen quosidam aliter arbitrari, Mex iis fuit Iulianus, ut apparet exl. non solum. 3. I. D. de Viscapionibus. qui duo loci sine caluamnia & crimine Iuris reconciliari non possunt, cum & Vl prunus dicac quosdamaliud δ bitraII. L. vlt. Diuitigod by Cooste
527쪽
I .vit. C .de adquirenda possess. dirimit controuersam unam quae fuit inter Sabinianos & Proculianos circa istam spe-
. ciem Proculus dicebat, facto coloni dominium non amittere possessionem, de extat Proculi sententia in l. cum quis. C. de dolo. Sabinus autem existimabat dominum amittere
possessionem, si colonus fundo discessit, & ideo Pomponius
scribens ad Sabinum in l. si colonus. D. eodem . si colonus non animo deserendae possessionis emerit eundem fundum. non possidere Sabinus putauit, dominum possessione a mi tere,ut apparet ex l. si ex sun do.3. I. D.eodem. quae cst Africa ni, Africanus, Sabinianus est,cum sit discipulus Iuliani: Iusti. nianus hanc controuersiam dirimit in hac l.vit.&pronunciat pro Proculianis,ut nihil intersit, deeesserit. an discesserit ce Ionus, id est, ut neutro casu amittat dominus possessionem,ut est etiam defundo scriptum, l. I. 3. seruus. D. de vi & vi ar
Si a non domino praedium accepero, & in eo habuero Iussu perficii,&Ius emphiteuseos, quod quidem tribuit actionem in rem,ut lege supeificiaria. de rei vindicatione. l. I. F. r. D.si ager vectig. Ius illud usucapere non possum, cu m sit in- Corporale, sed tamen longi temporis usu, & quasi possessione longa adquirere possum l. cum sponsus. s. in vecti g. D. dupublicia.in rem actio. huiusmodi sunt seruitutes praediorum eorum usucapionib. ex Scribonia obstat l. S. penult. de usucap.adquiri tamen possunt praescriptione longi temporis.I siquis diuturno. si seruitus vindicit.l. apparet. f. penult. D. de 4tinere actuque priuat. & l. vlt. in fine.C. de praescriptione longi temporis. ' . Sed usucapione dominium adquiritur non praescriptione longi temporis, usucapio parit actionem in rem directam, praescriptio longi temporis exceptionem tantum , & inde praescriptionis nomen. nam praescriptio de exceptio idem
est, & in hoc titui. de praescriptione longi temporis, id est, de adquirenda exceptione longi temporis, quae est peremptoria. ideoque non est necesse eam opponi statim initio, quia satis est ut quandoq; contestetur.l.siquis. l. 8. de except.
2. C. sentenr. rescind. non posse. .
In C. lib. 2. ponitur titulus si aduersus usucapione
528쪽
quia minor indiget restitutione, nullus ponitur titulus si actuersus praescriptionem longi temporis, quia ipso Iure munitus est beneficio Iustiniani l. .d . si quis a fisco. C. de petiti ne hereditatis. quae ait eum qui hereditatem quasi vacantem
a fisco cmit,quae tamen non Vacabat agnato,qui nunc emer-st, cum nullus superesse putaretur agnatus d cfuncti, teneri utili actione, utili petitione hereditatis, veluti emptorem uniuersorum bonorum: ergo qui hcreditatem emit a fisco, non statim tutus est,quia tenetur petitione hercditatis,quod olim intelligebatur secundum Ius vetus,nisi emptor ille munitus esset praescriptione quinquennii. denique ille s. accipiendus est secundum Ius vetus, quod obtinuit ante hanc Mnstitutionem Zenonis de quadriennii praescriptione C. icleo si obiiciatur,dicam eu hac l .corrigi,ac si praeterea sic obiiciatur huic l. 2. de hereditat. vcl actione vend. C. qnae dicit, eum qui emit a fisco hereditatem, tanquam caducam teneri creditoribus hereditariis, quibus dcfunctus teneretur, responde Zenonem in hac lege dare tantum securitatem eis qui emerunt a fisco, quibus cum tantum agitur de dominio vel hypotheca, non si cum eis agatur de aere alieno , quia respondere tenentur creditoribus hereditariis,l .eum qui. D. de Iure fisci. & similiter. Si obiiciatur l. s. C. de liberali causa, quae ait emptam an cillam a fisco posse proclamare ad libertatem,id est,cum emptore experiri praeiudicio, dicamus similiter ex Thalelaeo, Zenonem dare secutitatem emptori, si cum eo agatur dodominio,vel hypotheca tantum, nisi de statu mancipii emptis a fisco. Nec omittam circa principium huius i. a. eos. quinetiam
Iegendum esse eos qui ncsciunt, quibus quaecumque res, Mita in Basilicis. Quaest: o alia est de fine,alia de loco: quaestio de fine concluditur intra F. pedes. fines agrorum Utique constant s. pedibus, si quaeratur extra illos pedes, quidquam est quaestio de loco , id est, de proprieta C loci, non de finibus est actio in rem, non finium regundorum: ita Graeci actionem finium regundorum definiunt, circumscriptio autem illaquinque pedum,id est,finci adc. ς δ Gς i, Ut non posset quaestio iuDiqitigod by Corale
529쪽
la ulla praescriptione temporis perimi, id est,nec triginta, nec quadraginta annis quςstio loci potest perimi,non cliam quς- stio finium,& fuit mens t. quinque pedum. C. fini Um regun- dota quae manifestior fit ex constit. quam retulit Frontinus lib.de limitibus agrorum, sed hoc quia displicuit I ustiniano, ideo partem illam de actione finium regundorum quam cX- ceperat Theodosius l. 3. quia voluit Sc actionem finium regundorum tolli praescriptione tricennii. Si quae actio ecclesiae vel loco venerabili competere dicatur,excludi potest praescriptione 4o. ann. fuit initio eodem
Iure ecclesia quo priuatus , ne scit. actiones competentes viverent ultra Io. Gelasio teste in cap.facultates I 3. quaest.2. post Iustinianus aduersus ecclesiae iura Sc actiones, vel alios locos venerabiles & sacros desidcrauit praescriptionem Io O .ann. l. vlt. C.de sacrosanct.eces. M Nouell. 9. cuius rei causam non
satis laudato aperuit Suidas in prisco Emietcno, Epheetino, Mad extremum illa abolita praescript. Ioo. quam fauorabiliter requisierat in rebus ecclesiast. Iustini. contentus praescript.
4O. ann. Novell. m. & I I. ac perimi voluit omnes actiones,
omnia Iura ecclesiastica indistincte tam in Oriente quam in Occidente, ut plane sibi blandiantur qui soli Romanae Ecclesiae hoc datum esse autumant, praecipuo Iure Vt aduersus eam nulla praescriptio valcat nisi centum annorum, l.constitu. illa ultima non loquitur de Ecclesia Roma. 8c aperit trus latens & odium in Ecclesiam Romanam, nisi fuisset illi consulta cupido famae,& perpctuandae memoriae peiora scrisisset. Hac l. 4. C. de praescript.3o. vel 4o. non tantum Iura priuata, sed etiam publica tolli praescriptione 4O. annorum, puta si vindicentur praedia publicae domus, publici Iuris, nec quidquam obstat quid dicitur ex Nouell. 3o. temporis prolixitatem publico non nocere, nam & idem scriptum est m l. s. C. de operibus publicis. Iuri publico nihil obitate temporis praescriptionem: quod tamen non est generaliter accipiendum sed de praescriptione longi temporis tantum, quae
non potest fisco opponi vindicanti quod habuit S amisit, sed
praescriptio U.annorum tantum , praeterquam si nomine fi-sti petantur tributa praeteriti temporis, quod ab iis nemo ex.
530쪽
cusatur, quae est sententia l. 6. C. de praescriptione 3o . vell
Videtur alius casus excipiendus ex l. vlt. C. de sacrosan. eccles. ut si fisco publico vel ciuitati quid legatum aut fideicommissum sit,aut donatum,aut Venditum,his quatuor casibus tantum is qui nomine publico agit, non potest repellinis praescriptione Ioo. annorum, quia etiamsi ea lex diuitatibus coniungat ecclesias, tamen quam legimus abolitam praescriptionem Ioo. ann. eandem non legimus abolitam in , ciuitatibus: ergo in his quatuor casibus etiam manet praescri ptio Io o. annorum,alias fiscus qui persequitur,quod non habuit puta quod sibi competit, necdum habuit,repellitur prς- scriptione longi temporis. l. in omnibus. D. de tempo. praescript. l. 2. & 3. D. de requirendis reis.l.I.f.pe It.& vlt. de Iure fisci. & si persequatur bona quasi vacantia, repellitur praescriptione quadriennii. l. a. C. de quadriennii praescript. ex causa fideicommissi repellitur pr scriptione quinquennii I. I.de vectigalibus. C. 2o. Anni requiruntur in seruitutibus, ut Ius seruitutis probetur, nec sufficiunt decem, l. vlt. C. de praescript. longi temp.l. 2. C. de seruitutibus. de aqua, & ita etiam hoc ostenditur in I. si quis diuturno. D. si seruitus vindicetur.l .apparet. F. penultimo. D. de itinere actuque priuato. denique sic statuamus,uctustate adquiri aquaeductum, Ius aquae, id est, spa
Sed huic definitioni obstat primum t.2. g.idem.Labeo ait, .
de 3.seques D. de aqua pluu. arcen. quae lex exigit.Cuius me moria no extat, nec colenta est vicomo,sed annectendu in illo loco agi,non de Iure seruitutis,sed defossa& opera,quam factam habeo in alieno fundo Iure seruitutis, etsi non habeo id tantum adquiro longi temporis praescriptione, longi usus, Ius enim habendae fossae, in quam forte dimittam aquam,
quae abundat in agro meo, in alienum fundum, non habeo nisi sit Iure constitutum,vel nisi eius operis memoria perierita deinde nihil obstar l. hoc Iure. D. de aqua quotid.&aestiua,
quae ait aquaeductum , cuius origo hominum memoriam excesserit Iuris constituti loco haberi. in constituendo igitur aquaeductu requiritur immensum tempus, cuius memoria