장음표시 사용
631쪽
LO DIFFERENTIA RHMnatio. Concubina enim matrisfamilias honestatem non ha bet,nisi patroni concubina sit.l.probrum. D.de rit. nupt. Post Rufinae mortem filiam eius, id est,priuignam suam in concubinatum assumpsit. Non est nouum hoc, ut cum qua non est
connubium,sit concubinatus . nam Sc cum ancilla,cum adulterii damnata,cum quinquagenaria, cu muliere eius prouineiae in qua quis officium administrat, cst concubinatus, non etiam conubium. Ergo iure priuignam Cassianus in eoeubinatum habuit. Atqui erat ingenua, utpote Rufinae ingenuae filia. Caeterum eam vulgo quaestum fecisse apparuit.Sic lege dum arbitror. Nam &Flor. quaesitum legitur, non quaesitam ineverbo tamcn,'es1s, quod, ut & alia aliis locis,me auctore Iicebit addere. Iure ergo eam Cassianus in concubinatum habuit. Proinde quod ei sub alumnae appellatione Cassianus reliquit quasi educasset eam una cum matre, iure relictum videri, nec quasi cum ea commisso stupro auferendum Seuerus de Antoninus iudicauerunt. Fuit enim cum muliere ingenua quae vulgo quaestum fecerat,concubinatus non stii pru. Haec est huius g. sententia. Hodie si concubinatus non legitimae
coniunctioni,sed scortationi deputatur, quod plerisque placet,& relata hac de re est Constantini Porphyrogennetae costitutio quaedam apud Harmenopulum, quod ius diximus
eonstitutiocibus tribui nothis, nullis tribuetur. Ex eo enim necessario consequitur, filios ex concubinatu susceptos spurios esse, concubinas scorta non concubinas: ut in No uel l. IR de duabus concubinis eodem tempore domi retentis, &ex
eis susceptis filus Iustinianus dixit. Denique nullos esse hodie
nothos,nullos filios naturales. ι
Interdictum Devi armata annuum non suisse,scut inter dictum quotidianum unde vi M. Tullius his verbis significatis.Epist. ad Cassium. Postalabimus ex qua haresiva hominibuη 4 matta de ectus sis ιn eam restitaere. In hoc interdιcto non solet addi, In hoc anno. uare si iam biennium aui trienniam est cum virtuti nuntium remi ι, deoni in istecebra voluptatu, rn integro res no biseris. At Tribonianus qui ει caetera quibuI intes se ea m-
632쪽
terdicta distabant omisit aut confudit,in unde vi cuius prior pars est de interdicto,de vi armata, posterior de interdicto fructuario, ad finem prioris cum ita duntaxat scripsisset Vlpianus,stpost annum redituri adiecit ille, quatum auguror coniectura, In id quod peruenit ad eum qui prohibuit, inelegantem. Debuit enim dicere si idem illius interdicti & quotidiani vo luit esse ius. id quod peruenit ad eum qui armu deieci . Verbum
enim,Prohibuit, unum tantum casum complectitur. Si venietem in possessionem armis prohibuit. d. l. 3. g. si autem. Tu verib non scripsisset Vlpianus interdictum de vi armata post annum reddi in id quod peruenit,quin prius annotasse; id intra annum dari,sicut de interdicto unde vi scripsit in l. r. post cuius tractatione sumpto interdicto de vi armata, id tantum ad differentiam superioris interdicti adscripsit, me post annu red-H ut de interdicto precario scriptum est in l. quaesiitum. g. pen. D.de preca. Est & tertium interdictum restitutori u de cladestina possessione .l.7.3.Iul. D.com. diui. De quo non agitur li. 43.Digestorum,quod exemplo interdicti unde vi in possessiorem perpetuum, in eum qui clam, etiam si sine dolo & eulpa desiit possidere,annuum esse reor.Tribus modis mala fide albquid possidetur, vi,clam,precario, eorumque nomine tria interdicta sunt,de vi,de precario, de clandestina possessione.
VH fideia. F. Interdicti uti possidetis haec ex AElio Gallo verba prodidit Festus,ni nune possidetis eum fundum quo de agitur, quod nec vi nee clam nec precario alter ab altero possidetis, ita pagideatis: aduersus ea vim fieri veto.Nunc, inquit, id est, tempore editi interdicti.& sic in I. 3. f. Labeo. D. uti possid. haec huius interdicti
formula proponitur, scuti nune psidetis eas ades ex quin proiectum est, Se in l.r. D. definterd. hoc interdictum in praesens te-pus referri dicitur.In idem tempus hodie refertur interdictu
utrubi, quod est de rebus mobilibus. Id & utribi dixeris recte,ut Naevius in Tarentilla, & utrobi, ut Cato pro Lusitanis apud Charisium. Sunt vero in utroq, indiscret partes actoris& rei,cum tame in aliis soleat praetor singulari,no duplici sermone uti,ex quo fit ut sint illa simplicia haec duplicia. Vincit
633쪽
autem utroq; alteruter aut neuter. Ac siquide alterum posi disse iusta ex causa alterum non possedisse liqueat, possessor vincet. Si virumque Veluti iuste unum iniuste alterum, se cundum Trcbalii sententiam, qui hoc modo duos in soli dum possessores constituebat, quod bc similiter in precarii rogatore Zc rogato domino Sabinus admittebat. l. 3.*.ex con. trario. D. de adq. poss. cuius opinionis vestigium quod restat dissimulare non pos Iumus in I. 6c habet.f. eum qui . D. de preta. Est enim ex libris Pomponii ad Sabinu.Igitur licet,si verupressius intueamur, duos placeat magis pro solido eandem
rem possidere non posse, si tamen ex illorum sententia duos in solidum proponamus possidere erit haec suppositio potiusquam propositio ut si ponam me animo possidere iusta ex
causa te vi aut clam,si a me possides,ego te Vincam,quia posisessionem tuam aduersum me nemo circumscripsit, non tamen ita accurate, ut non resideat adhuc Seruianae actionis
mentio Quod enim Iulianus, yrria actio es adversm extraneas ct inier ipsos dari debebit, non utile interdictum signi fi cat, sed Seruianam, quae& utilis Seruiana dicitur, id est, generalem formulam hypotbecaria,ut in d.l.si debitor. Igitur si duobus res si t obligasa pro partibus actione Seruiana inter ipsos reddita, dimidia pars possessionis auocabitur, sed non ut hane persecutus speciem Vlpianus scripsit ind.l. vltim. interdicto Salviano, quoniam in interdicto Salviano de solida posses-ssione agitur non quaesto partium iure, cuius cum sit par causa,vincere possessor debet. In Serviana de iure quaeritur. Ius autem pignoris singulis pro parte competit. Hoc igitur iure probato ' possessionis pars dimidia auocabitur. Sic fit utqui vincit in Salviano non vincat in Serviana. His cupio adiungi quae de Salviano interdicto scripsimus lib. s. Sent. Pauli tiride interdictis, ut sit hic tractatus Usquequaque perfectus, in quo exequendo dici non potest quanta sit Doctoru
Deleantur omnia quae Accursius scribit ad i. Marcellus. udedon .inter vir. de uxor. Ac eius species repetatur exl. Se natus. F. Marcell. D.de lega. . ubi fusius M dilucidius exposita
634쪽
est. Cum vero ea sita Marcello tractata lib. vii. Digestorum in quo is plurima scripsit de donationibus inter virum & uxorem, ut constat ex l. s. s. vlt. l. . f. I. l. 9. D. Od.tit. amque
Marcelli sententiam Tribonianus sub cum titulum posue rit,si quaeratur quid ad eum titulum pertineat, dicam martiatum qui qui I suo sumptu in re mulieris aedificat, donare videri,quandoquidem aedificium cedit solo. Sed cum placeae donata pbsse reuocari, an & id aedificium reuocare & tollere, ex coue quid detrahere possit quaeritur. Mouet dubitationem S. C. quod factum est D. Adriani temporibus Acilio Auiola &Corellio Pansa Coss. At Marcellus negat locum iesse. S.C. Ea namque non promercii, sed usus sui causa maritus detrahit, sine tamen mulieris damno, id est, illaesa re mulieris, ut de in specie L Iulian. D.de rei vind. quae illi. l. Marcet Ius, vel inscriptionum argumento adiungenda est. De illo autem S.C. qui accipiunt. l. 2. C. de aedi L pri v. non animaduertunt id non bene cohaerere cum Verbis quae praecedunt.
Edicto, inquit, Diui Vella iam es Senatusio ullo. Ergo non Aciliano S. C. sed S. C. subsecuto edictum V cspasiani. Edicta
namque Senatusconsultis confirmari solebant.l.I. D. in qui. Cau. pig. Vel hyp. tac. coni.adhibita l. si ventri .g. I. D. de bon. auct. iud. poss. quod N tradidi Obser. I. cap. I 8. Malo errorem esse in nomine Imperatoris dicere. Est enim in propriis nominibus memoriae lapsus frequentissimus. Nam & quod in ea l. 1. exceptum fuisse dicitur, id S. C. illo quod auctore Adriano factum est, proculdubio exceptum fuit. l. caetera. s. item quaeri. D. de legat. I. Quod item additur, aedes integrardirui non possemateriae in alias aedes proprias transferendae causa, id Spartianus Adriano tribuit. Vettim utrisque salvis, ab aedibus in alias aedes etiam si in alia ciu itate sint, Iure ma teriam transferri placet. d. l. caetera. q. sed & si quis. Idem verberror fuisse videtur in nomine Vcspasiani l. Diuus. D. de Iure patr. cum sit verisimile Adsianum libertatis auctorem fuisseaam manus iniectione non scruata, quam seruata. Emendatur, i ιnpartem.I.solutum. Dae P. acta
Sortis M usurarum ratio inter caetera vel in eo diuersa est.
635쪽
bi DIFFERENTI ARVM quod propter sortem chirographariam pignus retineri potest per exceptionem doli, ut est constitutum in titu. etiam ob chirog.pec. pig. Propter Usuras chirographarias non item. l. .C. de usur. Tunc vero usurae sunt chirographariae,ctim pignus contractum est in sortem dumt at. Nam haec taxatiosi defuerit, dc in usuras tacitE pignus contractum videri Hariamenopulus existimat, qui eleganter ad sententiam l.si necessarias. g. vlt. D. de pig. actio. haec adiicit: is si Αἰγοι,
sortem chirographariam pignus teneri posse, pugnat cum eo apertissime .l.solutum .f. si in sortem. D.de pig. actio.Si insortemonDit,dumtaxat velin usuras obstrictum est pignus , eosoluto propter quod obligatum es locum habet pigneralicia. Certum hoc est, si in sortem dumtaxat.d.l. . At si in usuras dumtaxat, in- 'certum aut protinus falsum. Ita censeo. Ideoque sic lego, Si insonem dumtaxat nec in usuras. Nam x confestim e diuerso ponitur, Si tamen pigη- se in eas obligatum fueris: de idem omnino est eius f. tractatus, qui supra dictae legis illi.
Harmenopulus lib. 4. Epitomarum tit. QU.υπνωκ- αῖα, rei ex pecunia dotali emptae directam vindicationem uxori dat. At enim utilis cst, quia & rem eam non dotalem. esse,sed videri traditur in l.tes quar. D. de Iure dot.& generaliter mihi quidem liquet, rei ex pecunia nostra comparatae si emptor soluendo nem. sit, no a nisi utilem vindicationem darid. uxor marito. D. de donationibus inter virum & uxorem, sicut pecuniae nostrae,quam quis suo nomine crediderit, si is soluendo non sit, & pecunia bona fide consumpta sit, non nisi utilis nobis condictio datur,argum.l. . C. si cert. pet. l. si me & Titium. D.eod.Verum triplex est vindicatio, proprietatis, seruitutis, pignoris.l. .F. st autem. 3. Pompon. D. ad ex hib. Proprietatis vindicatio etiam si ea utiliter experiamur, respectu caeterarum directa est, ideoque eam Harmenopulus conferens cum hypothecaria, quae uxori in caeteris mariti bonis competit, non male directam appellauit. Haec enim
636쪽
proprie vindicatio est, caeterae quasi vindicationes. Id vel biotum quod eo loco Harmenopulus tradit de l. res quae sum. ptum est ex libris, ex qui b. apud eunde harita notarum loco ' 3'. reponendum Is fuit Iuris interpres quidam, cuius in componendo dissidio d.l.res quae,& l .ex pe .cunia. C. eod. tit.opinio reprobatur Sc merito. Ex tribus enim quae in eis libris reseruntur, postrema verior est,ut non nisi marito non existente soluendo res ex pecunia dotali comparata pro dotali habeatur,quae fuit Thalelaei. Est vero ea l. res quae sumpta ex Gali titulo de praediatoribus. Ideo & quaeri circa eam potest qui praediatores dicantur, quod Boetius in Topicis Ciceronis iis verbis exposuit. Vindex est qui atierius
edasam suscepit vindicandam, velari quos nunc Prariatores vocamus. Sic legendum ex ver. libris, non procuratores: vel potius praedicatores. nam praediatores sunt qui aerario obligati sunt. Explicaturi debitores. .depigna. cr poth. Erant qui ex l. debitores. C. de pign. colligunt prius debi tori denuntiandum esse, quam cum eo per onali vel hypothecaria agatur: aut nisi errant, pugnabit ea lex cum f.appellamus. insta de actio. ubi nullam hoc tempore debitori denuntiationem fieri,qua scilicet status, id est, certus condicatur dies, ni soluerit, Imp. Iustinianus ait. Malim ipse sic eam. legem accipere, ut si de pignore non distrahendo couenerit, vel ii pignus simpliciter acceptum fuerit nulla lege vendendi aut non vendendi interposita, quandoquidem de id tunc agi in lethgitur ne vendi possit. l. Arist. D. quae res pign. Obl. non poss. non aliter: liceat creditori pignus distrahere, quam si praesenti debitori donunciaucrit ut pignus reluat, secundum ea quae traduntur a Paulo H. Sent.& V lpiano in l. 4. D.de pigno. actio. quam denunciationem solemniter fieri oportet detesta. l. 4. D. de distr. pign. quando licet ut Graeci vertunt id est, si debitoris de testium suppetat copia. Et si autem lex, debitores, dicat, de nunciataoni non obtemperante debitore, creditori persequenti hypothecam, praesidem tuae auctoritatis auxilium impertiri, non est tamen existimanis dum ideo denunciationem exigi,ut tantummodo agatur lay-
637쪽
c1g DIFFERENTIARUM pothecaria, sed ut ablata hypotheca Ius suum creditor sole.
mniter exaequatur,eamque distrahat.& ita quoque in l. debitori b. C. de ad min. tui. Debitorib- , inquit,parere solatiam deis nuncia. qui si satu non fecerim, in venditione pignorum mi comis mani Iure pura. . ni actio. 'ima multa tigri adducta in concordiam. Legatum puellae relictum sub conditione, si L. Titio nupserit,non debetur si post mortem testatoris moriatur L. Titius ante nuptias contractas leg4.C.de cond. inst. quia conis ditio defeeiise intelligitur, siue impleri testator eam voluerit post mortemssiiuc non satis egerit quando impletur ut leg.ro.& l. conditionum. D. de condit. & demon .cum eo tempore quo maxime impleri debuit non fuerit impleta, nec per L. Titium steterit quo minus impleretur. nam si per eum stellia set, pro impleta haberetur vi l. I. C. de instit. & substit. l. in omnibus causis. De reg. Iur. Recte dixi. Si post mortem testatoris moriatur L. Titius,sic accepta Ll.q.Vt leg. in testamento α. de condict. & dcm. nam si vivo testatore moriatur L. Titius, de testator voluerit post mortem suam conditionem impleri ,legatum debetur.leg. qui exfratribus. Di de condici instit. Eadem ratio est l.turpia. . D.del. I.&l. filiae suae. D. de cond.&dem. Si Titiae legaui sub conditione si arbitratu Selimpserit, de me vivo moriatur Seius, quo tempore Don de-.buit impleri conditio, & ea nupserit, ei legatum debetur. Contra,si post mortem meam Seius moriatur, cum ea non nupserit consulto Seii, videretur legatum non deberi, nisi forte quis dicat obstare sententiam legis IuliA Miscellie,ve bacerte non obstant.Et secundu eande distinctionem, hac conditione apposita legato,si Stichum seruum manumiserit, si Stichus moriatur Viuo restatore, quo tempore impleri conditio non debuit,legatum debetur d. Icturpia. f. penultimo. Ieg.8.6. quotiens. D. de cond. instit.s moriatur post mortem testatoris, quo tempore promiscua conditio impleri debuit, legatum non debetur,legande Neratius.F. i)em Iulianus.D. ad i. Aquil. eadem distinctio adhibenda est in specie leg.annua. in princ. D. M an. leg. Legavi Titio sub conditione si
638쪽
moretur cum matre mea. Mortua matre vitro testatore,
quo tempore impleri conditio non debuit,legatum debetur,
ut d. leg. annua. Contra mortua ea post mortem testatoris cum nondum cum ea in oraretur Titius, dicerem legatum
non deberi l. Stichum. g. vlt. de adimendis legatis, & ita haeconditione inserta legato, si Titio x. dederit, si Titius moria. tur post mortem testatoris antequam dederit legatarius pecuniam,legatum non debetur l.cum ita datur. D. de cond. Mdem.si vivo testatore legatum debetur.
Quod est constitutum l. s.C. qui test. fac. poss ut spadones testamentum facere possint, videtur posse referri ad cubicularios principis, ut & si serui sint, habeant testamenti factionem,ut Nou. Leonis 3 8. generalited constitutum videmus deseruis principis, ut plenam habeant testamenti factionem. Seruus publicus Populi Romani pro parte bonorum dimidia testamenti factionem habuit, ut Vlpianus scribit lib. Regularum cui similis est qui se stupro efforminari passus est. Nam&huic auctore Paulo, non ex maiore parte quam dimidia test. facere licet, seruo autem principis dat Leonis Novella
plenam testamenti factionem,& seruo cuilibet,nedum cubiculario, cum soli cubiculario hoc datum esset olim tanquam ingenuo. Ab intestato autem Spadones cubicularii legitimum heredem habere non possunt. l. p . C. de praep. fac. cub. Potest etiam d. l. s. referri ad Eunomianos Spadones quibus i. II. C. Thcod. de haeret. omnimodo adimit testamenti factionem, ut nec capere ex alieno testamento possint nec ipsi sibi facere testamentum. Et quod ait Eunomianos Spadoncs videtur attingere quam qui de haeretic. scripserunt turditudinem Eunomianorum crubescunt proferre in medium, & Theodoritus addita ratione honestissima,
videri mirum quod est in c. s. De corp. vit. & si oporteat presbyteros clericos esse tamen clero non remoueri eum qui imminente periculo elephantiae consilio medici execuerit sibi virum, nisi nos alius doceret ex Archigene Spad
639쪽
α. άθοις- π,ης τ ι FUάθεντων ε φλμῖοί de Mnesiνα. ου ρα- γωῶυι Lm ως. lib. I 3. Boetius I. dedisc. sch.leghaν T'mothei lium lepra incambente castratum. Valdὸ autem quod ad nomen attinet noua est Stephani deductio, ut dicantur Spadones ab Spada, vico Persico, in quo primum homines
castrari coeperint.. l. 6. s. si tibi mandauero. D. Mand. cr Ls endita. D. de
Quod ait l. 6. f. si tibi mandauero. D. mand. Si tibi mandauero quod mea non intererat,veluti ut pro Seio interuenias, vel vi Titio credas, mihi tecum esse mandati actιonem, non pugnat cum I. g. f. mandati. D. eodem. quae non dicit ei tantum compete in
re actionem mandati qui mandauerit quod sua intererat,sed tunc competere actionem mandati cum coeperit interesse eius qui mandauit,& retro. . si tibi mandauero, non dicit ei actionem mandati cuius nihil interest, sed ei etiam qui mandauerit quod sua non intererat, id est, aliena,non sua causa, ut puta mecum agenti mandati eo cui mandaui ut pro Seio fide iuberet, vel ut Titio crederet, tum quia mea interesse
coepit, & mihi in Seium aut Titium erit mandati actio, quia qui palliis est a me mandati ut sibi crederetur, velut prosequis fideiussor intercederet, hoc ipsum ut mandarem, mihi ipse & mandasse intelligitur l.qui patitur. D. eo. Etiam illud adnot)bo quod initio ait t. si vendita. D. deper.&cOm. rei ventancendium sine culpa fieri nonposse, non pugnare cum eo quoc sequitur, incendium sine patrisfam. culpa fieri posse. Vtrumque enim est verum, hoc specialiter illuὸ generaliter. nam & si fiat incendium sine culpa patrisfamilias, non tamen sine aliorum culpa. & quod accidit aliquando fortuito casu, eo illud haudquaquam infirmatur. Recte enim NOMel. 44.3c
640쪽
obsieru/tursimiliter alia quad.m in tituli. δεριεῖ. Lialib-. In l. Io. D. de pact. dot. perperam ita legitur, auus pactus est,cum dotem pro nepote suscepisset, ne a se neuc a filio dos peteretur. Nam haec pactio est contra dotem & contra utilitatem nubentis, puta ne soluto matrimonio dos a pro cero qui accepit,vel a filio herede eius repetatur,&de ea tamen
quasi iusta & utili Pomponius in ea l. tractat. Igitur ex Celso, cuius auctoritate Pomponius utitur, id est ex L. auus, D. depach. ita potius videtur Pomponius scripsisse, auus pactus est, cum dotem pro nepte sua dixisset, ne a se neue a filio dos peteretur. quae pactio valet t. n. de pact.dot.& adiecit Celsus, quam ex filio habebat. Quod argumentum est etiam, Dixisset,verbo Celsum usum, quod ubique semper Tribonianus mutat in Promisisset. Nam auus dotem promittendo obligatur, siue ex filio siue ex filia neptem habuerit, dicendo ita damum si ex filio. auctor Vlpianus, qui auum paternum scribit
dotem dicere posse, non auum maternum. Ind. l. H. huius pactionis, ne se vivo petatur, neue constante matrimoniodos petatur, interpretatio fit repetitis his verbis , se vi-uo. quod in Basilicis eo loco est, H, in l.cum pater. 1.cum
imperfecta. D. de leg. 2. ad communionem. ex l. I9.e d. ii tui.
sumpsi animum ita emendandae l.7. D. de dot .praeleg. ut uno tenore in ea legatur, quia tunc iisdem diebus filio solui dotem responsum cst, cum patri pro parte heres extitit, & ad praeceptionem dulis soluto matrimonio, postquam heres extitit,admissus est,& deinde separata oratione, si foric per errorem, &c. Soluitur dos mulieri annua bima trima die .quod tempus legibus statutum dicitur,l. Atilicinus. D. de pact.dota
duodecim, ut opinor, a quibus & rei uxoriae actio morte mariti aut diuortio soluto matrimonio. Annua bima trima die, sic interpretor tribus pensionibus. Nam & tertiae pensioni dotis Cicero meminit u .ad Atticum. Livius 6. dixit, Triennio aequis portionibus. Neque tamen retro semper tribus pensionibus est annua bima trima die, ut li.xx Ix. Apud eudem tribus pensionibus est anno,triennio,quinquennio. Nam S lib. I.
Consequenter quinto anno narratur exacta pensio icitia
pro eo datus ager inde dictus Trientius. Illo aulcm loco lib.