장음표시 사용
81쪽
Argumentis pluribω. iisque invictis, demonstratur, Protestantes de verbo Dei, verά3ue eius interpretatione certos non esse. ysynopsis rationum Protestantibus adversavis
Protestantes non sunt certi de verbo Dei, ni Ver Ecelesiam advergariam, cui tuta conscientiά non possunt fidere, quia haereticam censent.
Nullam possunt rationem adferre solidam recu interpretationis , ct non nisi talem , qua etiam Bareticus utitur, atque ex qua tam falsum, quam verum sequi
Ad originarios texim provθcant, unde cum vulgus haurire nequeat , incertum manet s.c- teneatur credere Doctorιbm errora obnoxiis.
Incertisunt , an ipsi Oxiginarii textus manserint incorrupti. In ip Io originario textu multiplici expositione , tum in sacrorum librorum delectu a se invicem Hs-dent. In ambigua interpretatione, modo ad Ecclesiam, mad. ad
82쪽
N. it. infallibili consequentia posunt eminerre. i ir. Vulgo si elium eo Iare nequit an infallibili expo-
ad ys. Ipsi Doctores, ruiniquis e M ob xii, certiIue' expositionis se nequeunt.
N. I 6. Vnim etiam Regula nima de Analogia .veret a tio ostendituris impossibilis cum A catholici ipsum 1 mbolum is fundamentale cripturas evertant.
N. IT. Nullus certo argumento demonstrare potest ; lem colla-l tione scripturarum o tenuisse aia itum ordinem, O, ve, i, i rum expluribus Jequm deugisse.
Σ3. 18. Nemo certus esse potest, 'spiritui, veritatis Da tare ρνι-
tatione , 7secutum Use . . N. I9. Nemo certim, an iubstantialis articulos, atque ad salus emereditu necesssarios renear,cum de his nondum Adversarii i
N. 2 O. Suo ipsorummet iudicio depravate scripturam inte=pretari convincuntur., quod communi sententia sese invicem omnes erroribus obnoxios esse statuant.
l Etiamsi cuilibet Novatorum parti hoc , quod postulant,
cliteinus e Veram Crethodoxamque per Lutherum , Calvi num ves, aut quemvis aliuml, excitatam csse Ecclesiam, Romanam vero apostaticam erroneamque videri : sana tamen Scilpturarum divinarum interpretatio illis crudi otavissimis de caussis numquam posset. N'n diu eitcumducam, strictim hanc veritatem cuivis prudenti demon lisabo. I 6
I. Eten i m de ip sis S .: Scr i piut is nihil certia , tuta possint conscientia acquiescere,' teperiei, by sola hominus fides, at an e qui bio erit, i hult latur. Siqui dem non alia, quam auroritas e t raditi ob eq; Ecclesiae S crip tuam per manus hominum acceperunt. Cujus illi uxoris i
83쪽
6 8 Catholicorum 6, Protestantium asserant, quo argumento docebunt, se ab illa, quae sallere potuit, salsos non esse ZDeinde a Romana acceperunt Ecclesia, quam cum ipsi haereseos condemnent, qua conscientia illi fidunt, hac in causa, unde totum Religionis fundamentum velitasque libratur rQuid Z quod eandem multatum in S. Scriptura corruptelarum arguant, libros apoclyphos pro Vesis acceptare conten dant, adeoque in ea damnent parte, in qua ipsi potissimum suae religionis robur collocatum possident. Ut proinde hac secum in re manifeste pugnare Videantur, eandemque Eccle-sam, ut lynceram integramque in Scripturis tradendis audire, rursumque, ut corruptam depravatamque aspernari ; Scripturam non Ecclesiae, sed suo postreinum Ingenio probare , auiejicere.
Neque est, cur, ex Graecis Hebraeisque fontibus sese limpidiorem haut ire credant. Ut quae in ejusdem Ecclesiae relicta manibus, pluribus etiam objecta hostibus, facilius nullo ob servante depravari potuerint, clim vulgatae versioni plurium oculi advigilarent. Denique per traditionem Ecclesiasticam ad nostra haec
tempora S. literae deferuntur. cum tamen adversarii traditiones ejusmodi repudient, aut igitur has tolerent necesse est, aue S, simul Script uiae obnuntient. Si patres Conciliaque in hac Merrare traditione potucrum, ut in partibus bibliotum erratum
asserunt, quomodo in reliquis libris facto ipso non aberrasse levincent 7 Ut hic se nobis explicent Novatores, alii ad Scripturam ridiculo se conatu vertunt, quam, unde sit, nondum cer- lto habent exploiatum ὁ & hanc di versis locis testati asserunt, se esse verbum. At quo pacto probabis, has ipsas sententias, quae id ad lituunt esse verbum Dei Z Etiam Alcoranus Maho- meticus,& Talmund Hebraicus hoc sibi test1monium dicunt, an idcirco his cred1mus λ Alii s. Scripturam sua veligi ex fronte,& divina quam spirat indole agnosci posse dictitant, non secus ac solem tuo ex lumine I ita uti Pasit, quae simul& cernitur, & qua oculi intellectus nostri irradiantur. Quid tibi de tam specioso phantasmate videtur I Euge , baptizato ad ultiori,&ptimis fidei rudimentis imbuendo , hinc tibi os Talmodicos, inde S. nostra Bibl ia propone ; putasne nativa haec ab illis luce distincturus est Hoc si ex soletan ra lux a D
84쪽
sulgeat, cur ad eam gentes no p sestinent Taut si tantum te nati pateat, cur non eam peri e his in libiis Luther auus & Cai vini sta observat i cur ex his nonisuli ψs, - qucri alii repudiant,
unoscunt alii ' An quidam tantum ex il lis aquilae, CathHi
vero omnes in tanta luce talpae aberrant Q Scriptura cadem . eodem di flatanoquensque spiritu , cur primum accedentestam ambiguo confundat lumine,& hos ad yelitatem; alios ad errorem ducat, cum eandem lucem Mnbioq
omnes 3 Postremo, cum haec lux aliud nihil sil possit, quam dictamen aliquod Spiritus i ncti loquentis testanxisque ani
mis nostris, hanc, illam ve esse necessatio, cum Enthusiastis admittendum eris v una aliquod Deianternum, non scriptum, quod si uno hoc admittamus contro- Iersiae articulo, ut ubique non dominetur, nullargito impediet. Accedit, quod haec dux latiquiorthodox te fulsetit Ecclesia, quosdam Scripturae libros acceptanti. repud uti alios. Et si haec errare potuit Iut contenduisti ipis in nonnullis , aberrasse) quis privatus majorem sibi ab hac luce securitatem l promittat 3 Quid, quod ipsi, qui hanc sibi lucem vindicant, inter se de Iacobi epistula, alitique scii pluris, pugnent len- xta xiis Z qu ni Rm ergo huic lumini fidendum nemo non intellitet. Ali igitur hoc quoque deturbati praesidio, aut adtraditionem redeunt , aut hanc simul cum distis, hac i ii ceco juniunt. Et Iud aeis,inq uiunt, Christiani credimus, sta am nobis scrip turam transcribentibus.quid ni igitur Romanis Evangelici fidamus t sed fal l uia uti no Judaeis, sed Christo, Apo' stolis, prim laque Ecclesiae hoc pi. iis transiti istum cIe imus. Quanquam Judaei,aliis C fristialiae Ecclesiae originem, calvisam etiam, Scripturam Veter. Testament. corrumpendi nix llam habuerint ; utpote fideles ejusdem custodes. Sed si poste iri ora consulamus tempora. Esine qui deinde post, seclusani, ab Ecclesia Dei synagogam, Taim udicos Ddaeorum libro
pro Sactis literis ab iisdem traditos, Venere cur uocir ca argumentum retorqueo, dc ut Iudaeia ab orthodoxa feci u sis Ec clesia , nemo Sacrae Scripturae auraritatem inviolatam cle-dit, ista neque Rompnae eadem sicci sidenda esset , si totus eculorum periodis ante Lutherum a veta fide ad perfidiam defecisset. Quis enim existimet, hanc tua pia: sidia. , unde ab
hostibus deinde suis expugnari facilξ possed, ultio adve lanis
85쪽
et o Catholicorum o Protestantium intacta relicturam fuisse Τ Quare nisi majora luae certitudinis testimonia possident, quam quae uicio ab haereticis deferunis
tur, omni ieculitate exciderunt. Neque lane ullum arga. mentum Novatoribus luppetit, quo falli non possint, adeoque in conscientia tuto possint acquiescere. II. Faciamus tamen S. Scripturam a i manus illorum integram intactamque pervenisse, ex quo demum capricin fallibili pars quae vis Nova totum probare poterit'. sele t se lolam, quae verum S. Scripturae inicilestum assequatur, & op positas sibi partes abertate univeriai Z . Impossibile est, ut ad-04 serat rationem aliquam veritatis a se cognitae, quam opposita pallium, cui errorem imputat, Dro ic nequeas adducere. Si ad clarissima lese S. Sctipturae testistioni a provocare, ad in ternam fidem, aut Spiritus S prae si dia confugere, afferat. idcu, alii Novatorum, idem 1 psi etiam C tholici tele facere assirmabant. At qui nullo alio utitur sv a: celtitudinis ac vetitatis argumento , quam illo, quod adversatius ad suum quoques deten 'endum errorem adhibet, is, vi illius, de obtentave 4ritate certus esse non poterit. Hic onmes Novatorum cO- . t natus haerent. In quamcunque enim partem seu defendendo, seu ai quendo s' vertet in t , idem in auctores telum recidit. Scripturae claritas , internae fidei aut Spiritus S. testimonia, pro se adduista ; contra obtenebiatus adversariorum 'intellect us, perversa voluntas, & quidqii id ejuscemodi est de- llictorum in hostes intortum, pari via reducitur, ac retorquetur. Facilior ex labytin thre sit exitu si quam ex hac piobandi reprobandique licentia. Res denique eo universa NovasO- rum recidit; ut suae quisque sententiae ex Scripturis ductiu
communem habeat. Quaere ex Lut liciano, quare lentiat in Euchari itia pan m siris ut Chiil tu que, secundum iubstan- 'ic tiam, praeientem este Rei pondebit, quia Hara ita Scriptura Dei allelit. Quaere ex Calvio ista, cur hanc neget tu Rane es
praesentiam, idem plane responnam auditurus es. Quareia ut utrique, aut nulli ctedas i esse est ; cum rantunden, uterque artu menti adierat. Si rro itimeas Iunce certus esse possit hunc clarae Scriptur, sensum ede, cum plurimi tiavissimique Doctores sensum ex eadem di versum et uant ZZCOn
86쪽
Meditata Concordia quam electo, prae ceteris , ad Antam sucem caecis affuit eat: aut etiam ad Spiritum Sanctum in consciencia sibi reddente Velitatis testimonium. Si instes, uixdehulic probet spiritum; cum adversalii eundem in oposito sibi senio vendicent: tur- sum terga; quia videlicet, cum hac, spiritiis iste eu fidei dictamen, conveniat. Si urgeas : unde evincat, hunc suum spiritum cum s. literis con . venite,cum id negent alii' Id sibi clarum esse asseret ex ipsistiteris. Sic plerique loquuntur Novato tum, demptis Ana- baptistis, qui ciun verbum Dei internum non scriptu on admittant , an Spiritus iancta dicta mane motuque uli1mo acquiescunt. Illi igitur suo horum Eulliusta statues insaniam dissimulemi misera vertigine ad eand e cili, a q u a, o b a m b i l uitatem, abierant, scIiptutam revertuntur, eisdemque, quibus aut e petebantur, telis manent obnoxii: Soli Cithoi ci cxtra omnem ictum subsistunt, quia verbo D inon tantum in I. Bibliis, sed etiam per scripta Patrum & Ecclesiae traditionem exhibito assentiuntur. Hoc enim est, quod illud ad plura sit nisi canda ambiguum, cetia sententiae interpretatione ac definitione , aut adstrin-rit , aut absolvit. Quod quicunque ab Ecclesia detrectant
accepra e, aut certum intensum haurire nequeun t es t v e capitis commentis supplere coguntur
hominum duumque iudicium, pro Verbo Dei amplexantur ut Novatorum Confessiones cum S. Scriptura collatae mani,
III. Ut credulum vultus , de veritate ex S. Scripturis hausta, facilius Novatorum Praedicantes tepeant, insitirem ad occultandas fraudes artem comm enti su n x. . Cum v id et i c et ad originarias linguas in S. Seripturae expositi' ne :ita enim pauci summam hanc exponendae Scripturae distatura m , vel ut sis premi j a dices tuti us occ up au t, dc s a rem omiseri sent entia conficiunt: judicant omnia, a nemine judicantur. Quos sic ego compello i I Vel vidum, ut tuae omnes interpretationi, tanquam bili te ut P.& di erto Dei verbo assenti an sui , ut concrduntra sua te etiam expositione falli poste. Si primum alterunt :
87쪽
- ergo agnoscunt interpretes S. Scripturae dati posse, qui in tali sebiles sint,& nullo errandi periculo, aut ipsi expositi, aut alios exposituri i adedque qui Lut heros, Calvinos, Bezas aliosque bomines fuisse, ac labi potuisse assirmant, leselon te supra easi dem,extra erroris orbitas, in eodem, cum Spiritu S. in fallibili- tatis throno collocant : digui prosectis quos in tanta aucto-xitate plus quam homines veneremur. Si posterius tolera ut, i atque homines sele etiamnum agnoscunt ; non modo credentium multitudinem in salutis negotio circumveniunt , quam sibi volunt fidete . quod originalios hosce textus bona fide sensuque promant, atque exponant: verum seipso S quoque fallunt, qui sibi firmissime perluasum habent , ipsa sese verba Dei , eorum que tensum , vetitate ac fide certa mentis
complexos esse: dum simul concedunt falli se potuisse, ideo - que duo contraria , in eodem fidei articulo e Scriptura hau sto, judicia formant , falli possum; & falli non possum : 1llud ut homo . hoc ut nixus vel bo Dei. Et multos horum non tantum potuisse falli, sed & te ipsa salsos esse , quando suam
conformem esse Scripturae sententiam dictitabant, multorum exemplo & resipiscentium confessione est cornitum. Qui ostenderunt sua se phantasmata pro verbo Dei amplexos fuisse.
sit Et quisquam sit, qui spretis hisce aliisque Doctoribus omnibus, tanquam errori obnoxiis, veritatem sese in fallibit 1 cer-
titudine, cum originario Scripturae sensu, assecutum polliceri ausit 3 Certe quam aliis, tot tantisque, non concedit in fallibilitatem, non est cur sibi tribuendam ab aliis postulet. Cum nemo sit, quin videat, nihilo se maris tali fidere possic interpreti, quam suis iste ante se fidat Religionis ducibus, atque ante signanis. IV. Demus vero homines repellit . qui id dijudicando Scripturae sensu aberrare nequeant. Unde constabit illos, ad
quos Novatores provocant, fonres impermixtos fluere λ Plus enim de integritate vel sionis inae non habent ori tinario textu certitudinis, quam receptae in Romana Ecclς si a versiones, po is dent. Nam I. pauci ex Novatoribus raotam Hebraica tum scientiam sunt assecuti , quantam aut D. Hie onymus, aut septuaginta delecti interpretes, aut qui vulgatam nostram Latidam tr didit neque etiamZIam incorruptis ex fomi-
88쪽
bus hauriunt, unde si quid ab his di versum exponunt, qua obsecro securit te defendent , Qua fronte , sicubi dissi
deant,eorum sele constituint judices, quasi erum cognitione, Deique, quo id , opii, delecti sunt spiritu, nullo aequo judice superare videbuntur 3 2. Oritinarii fontes de tua incorruptione minus h ben re quam antiqua Latina versio ; quod hujus major in Ecclesia semper cura tuerit ac ratio, ejusdem que ulu, inter Eces liae Dolibres frequentior, verb/ sententiaeque praecipito controversiam abstractae, io, quo ii l a sexta per vetetum Patrum scit pia, sparsae legantur. Cetera o Judaeorum ac Graecorum relicta manibus pletis' uelaxem farib iis , . cori u p i ione in passa sint ; ut securam reddere dς veru i inerae vix possint legeniis conscientiam. 3 Ochust dis scripturis V. r originalium in ii , t uni corruptionis non obscuru damnarunt,t quando aliis eum verbis sen
Ita Cainan inter Christi proavos Luc. 3. 36. ponitur,ab Hebraeis neglectua; ita & Act: .i . leptuaginta quinque'ni mas ita duxisse Iacob ad AEgyptum secum fertur ; ςum Hebraica scriptura Gen. Α5. 27. tantum me non erit IC. Sic Paulus Act.i3 36. Christum probat non vidisse corruptionem, ex Ps.ls. ubi originarius textus habet sepulcrum. Similia Hebr. '. 'v. I 6. & i 7. ai Gal'3. cum suis ,
sontibus collata invenies. In his vel 5 aliisque si quod xitium, ipsis potius Graecis Hebraeisque exemplaribus erit im-
& Bega, ex vulo ata nostra correxit Luc. 2. I 4.
ἐν- lGo :iοι, vertitque. hominibu3 bona voluntatis, Et Lu c. - . λ. 'bi Graeca videntur asserere, die b u s o. a dia boloetentatum, ipse ex Latina nostra , tot diebus in deserto fuisse statuit. 'Porro vulgata haec cum corrρcti stimis Graec tum exem -- ptaribus quale etiamnum in Vaticano antiquissim'ina , alte
Cumque temporum lapsu,descriptione & reeusione multorum,sequosdam perincuriam IV. Sc V. deinde & Sixtus V. ac postremo Clemens 8 uduid ad labora- Iur. ut per doctissimos Ecclesiae Mitds ex maritis clipeis codicibus
89쪽
7 Catholicorum se Protestantium antiquissimis, adhibitis quoque H braicis Graecisque i quae
infideli Ecclesiae cullodia mau seranti bibliis tum Patrum an liquorum te Ilion bus, omnia ad
cerentur I ut aiu re cum & aca
rium annorum morum ex tota: lectissilui Ecclesiae viti pluverint , cumque probatissi- rorum copia sit adhibita ;idio, vel certitudine. vel autoritate, quod in suis editionibus huic vulgatae adversatii opponant Τ
Accedit Hebraici textus varia prorsus lectio, quaeq; ex puri ctorum subjectorum, alio atq; alio arbitratu, variati, inque di versos senius potest detorqueri. Cum ab ipla or tine haec pun 'ina it norentur. Quare non superest ulla ratio, quae provocantibus ad teT- tum originarium securitatem praestet. Sive enim ex parte subjecti hominem spectes , errori manet obnoxius , si Ve ex parte objecti propriis scripturam in fontibus, talis est quae cor-Iuprionis peliculo, tot leculorum periodis, expostra fuit ; ut hanc corruptam non esse, demonstrari ne oueat : quin etiam integritatis vitium passam fuisIe, satis o stendatur. V. Concedamus tamen originalios textus esse tales, qua les omnino volunt, claros, certoque sensu determinatos atque incorruptos ; nondum latis consultum erit securitati credentium. Patet enim experientia , qualiscunque deatum sit scri h tura oticinalia, Dod ores atque luter pietes ejusdem non satis in unam conspirare sententiam , plenis a se invicem nationum scindidissidiis, pacem unitatemque Ecclesiae uni v et i a lis di is pare.' Ad quos, obsecro , vulgus credentium, ut ne Veritate ac toto aberrent coelo, destinabitnus 3 Nova-
tores censent quoslibet ex his interpretum ducibus homines esse ossen diculo expositos , qui & errare pollini, & e X-emplo frequenti impegerint. Ad hAstamen ejusmodi erraticos duces plebs credentium ablegatur , ut ab iis veritatem hauriat. Misera prorsus atque in salutis negotio plena dis crimini S condicio , alios omnino quam . errori ora positos ductores habere non posse. ipsos adire fovites, per roe linguarum , ex quibus icaturiunt, ignorantiam nequcunt I versiones
90쪽
& hoc pacto omnis illa ad oriri Mithri provo
catio : aut fallere ρoterunt , 'rut 5 prudenterque
nequis. Q' te riti exivi angustiis
es I An dices version a l iquiis rigilias turn textuni plurium judicio probatas non fallere , lait olue lubriato S EC-clesiae lecuta illis posse , scientia acquiescete a Ita sane in-n libile in Ecclesia Docto tum iudicio rixa, missurus es. Quo semel tolerato , jacet omnis i Ila ab Ecclesia & D stolibus ad scri p tura in provocandi ratib. 9 An contra dices, poste has versiones fallere λ Et sic vulgo Novatorum . ad iptas nunquam fontes suo ingeniosnetrantium fallax lubricumque fidei ac salutis tandamen turri linquis. neque ab eis ab surda postulas, quando suo tum jubes Ptae sicanuum voces ad infallibilem S s eriptu aei inulam exploiare , uuam ipsi nes' ciunt. Q id si agitur prudenter illa conformale judicium suum Ecclesiae Doctoribus possunt, cur id cete iis facere noti liceat ' Aut si hoc satis ad fidem non est , quomodo rudis plebs salvabi rur Z Potro versiones plurium ex S. fontibus depromptas reipsa etiam fallere. mutua, atque ex ipsis nata textibus originariis , pugna faris arguit 3 non tanturi Calviniani a Lui heianis dissideant di sed suis pars q ia aeque inon nunquam & ide in auctor in derogarit versionibus. Neque e-- lniim Lut heiani prima L ii ineri transi tione prorsus acquiescunt ; nec Calviniani Bφae , qui ipse suam quinies versionem , aliam ab alia dissidentem , procudit. Deinde, quod nec ipsae , quoῖ qnm, in omni sit nificaudi.
ne cum suis fontibns conveniant , & satis ipsa convincit experienta a , & sua advertam ad Otat in ara Os textu S Provoca-
tione testatum faciunt. Pleri si suo iurDς, tam salutem , quam fidei certitudinem praeclusum aditum relin-qraunia erroneo omnes fundamento, Vel ni notans, Inhaerere