장음표시 사용
21쪽
inqui tionem rerum minimarum plurimi constare. V ae enimae omisis, ct aliis sicretorum russatoribus, qui solent omnia hisa Me modo dilapidare s audivi , solum magnetem plus quam quinquaginta milla coronatu constitiue Gilberto, quamus fuerit vir solidissimι ingenii, ut ostendit in eo quod primus fuerit qui reperit prae .cipuas proprietates hujus lapidis. Vidi quoque Instaurationem ma gnam ct Novum Atlantem Cancestarii Laconis e qai mihi vide. tur omnium qui ante te seri runt fuisse primus , qui habuit Optimas cogitationes , quoad Metfodum a ibendum ad colophonem perseetionis PQ sicae imponendum. Verum reditus annui duorum aut traum Regum toto orbe potentissimorum non sufficerent exequendis omnιbus quae ad id desederat. Et quamvis non putem , te tot experimentis egere , quot sibi imaginatur , quodpossis multa Fupplexe tum propria silertia , tum cognitione veritatum quas jam re perista s attamen ubi considero , numerum corporum peculiarium
quae examinanda tibi restant esse fere infinitum ; nustum ex is esse qώod non fuseat sat multas proprietates , unde queant sieri pia rimae explorationes, quibus impendi queat totum tempus se opus plurium hominum s Iuxta regulaου tuae Methodi opus esse expendi fmul omnia quae inter sese quandam amitatem colunt, ad eorum disserentias facilius explorandas ct faciendas enumerationes certas in quibus acquisas Posse te hoc pacto utiliter uti simul tot disersis experimentis , quot labore ct industria mustorum ingenioserum
hominώm 6ppeditari positent. Et denique talis Γomine, ingeniosis habere te non pose nisi magna pecunia vi , eo quod si quidam gratuitas operis hic addicere vellent, eo minus insisterent tuis praeceptiae , ct nil nisi tempus inutiliter terendι tisi occasionem praserent. Ubi, inquam , ista omnia considero , facile concipio, te a*isere
digne non posse quod coepisset in tuis Principiis, id est, explicares
ciat m omnia mineralia , plantas , animalia , ct hominem , eodem
modo quo jam explicuisti omnia elementa terra, ct quicquid in cae lis obser tur, nisi Republica sumptus ad id requisitos si pediante, ct qtio liberalitis isti tibi ne ditatuntur, tanto melius poteris exequit,a desinaca.
22쪽
Guoniam autem hac eadem possunt etiam facile ab unoquoque concipi, ct tam veras.nt ut in dubium revocari non possiat, non dubito quin , si ea ita repraesentares, ut pervenirent ad noιitiam eorum quibus Dein eum imperio in populos terra dedit quoque munus omni conatu promovendi sonum. usticum , nullus ex ι is Ρ-ret qui non vellet multum conferre in consilia tam manifeste xtilia toti mundo. Et quamvis Gallia nostra , qua tua est Patria, sit Status adeo potens , ut videatur sua posse tibi suppeditare qua eo requiruntur, attamen quia ad alias Gentes non minus Me θectant, confido , plurimas ex illis sat generosas fore ut Patria no-sra in hoc ossisio non cedant, ct nutum repertum iri tam baria- - qua istius rei particeps use nolit. Verum si id omne quod .iesripsi non potes sisere ut animi tui siententiam mutes , te saltem enixe rogo ut duneris tractatum tuum de Passionibus ad me miti re , o premittere ut illi praefigam Praefationem eum qua imprim tur. Eam conator ita construere , ut nihil contineat quod possis improbaaee, ct adeo eonveniat opinioni omnium qui ingenio posiens, est virtute praediti sunt, ut nullus sit futurus qui ubi eam legerit: non veniat in partem zeli quo ferveopro incremento scientiarum,
23쪽
Inter injurias de exprobrationes quas reperio in prolixae epistola quam dignatus; es ad me scribere, tam multa observo in ea pro me facientia , ut si eam typis mandares, ut scribis te velle facere vererer ne quidam sibi imaginarentur , internos majorem esse consensum quam revera est, & me rogasse ut illi insereres multa quae decorum non sinebat a me ipso in publicum edi. Quare hic ad omnia sigilIatim non respondebo. Tibi solummodo duas suggeram rationes , quae ut judico te impedient quominus eam publices. Prima est, me non putare , consilium illud quod videris habuisse eam scribendo , poste succcdere. Secunda , me nullatenus ejus esse indolis quam tibi fingis nullaque me tactium iri indignatione & fastidio quod mihi auserat desiderium faciendi quicquid in me erit ut inserviam publico : cui me multum debere profiteor , eo quod scripta quae jam in lucem emisi fuerint a multis favorabiliter excepta. Nec antehac tibi aliam ob causiam denegavi quod de Passionibus scripseram, nisi ut non tenerer ea ostendere quibusdam aliis qui nullum ex illis emo- Iumentum percepturi fuissent. Quoniam enim ea non alio fine compossieram , quam ut legerentur a magno Principe,. cujus ingenium adeo supra vulgus est, ut absque ullo labore concipiat quod videtur dissicillimum nostris Doctoribus, id solum in illis susceperam explicandum quod novum esse arbilli si trabar
24쪽
EPIST. SECUNDA AD D. DES CARTES. trabat. Et quo dictis fidem adhibeas, tibi polliceor, mere-
visurum denuo hoc idem scriptum Pathologicum , eique additurum quod iudicavero necestarium, ut intelligibilius reddatur, idque postea ad te missurum, ut cum eo facias quod libuerit : sum enim &c.
n diu expectare me feeisti tuum factatuum δε PasAnistis,
tit ine iam de eo dserare , mihique imaginari , te eum alio sine non promisisse nisi ut impedires quominus typis mandarem istam epi. stuam quam ad te antehac dederam. Etenim justam habeo eausam Fusticandi, te moleste laturum, si dematur tibi excusatio quam praetexis ne Ph sicam tuam perficias. Eam tamen auferre illa epi ΤοLἱ intendebam , quoniam rationes quas protuli tales siunt, ni non putem , a quoquam legι pose, cui aliquatenus Virtus ct Honor siunt in pretio , quin mecum incitetar ad optandum , ut ostiisneas a publico quod requiritur ad experimenta quae tisi necessaria amicti erabam, utfacile incideret in manus quorundam , qui possent foc votum ratum efficere, tum quod cum is versemur qui de bonis publicis statuunt , tum etiam quod 'simet quoque de illis statuant. Sic mihi posticebar , te vel invitum habiturum quod ageres .
25쪽
Novi enim , te ita generosium ese , ut redditurus sis etiam cum farnore quicquia eo mori tibi Iatum foret, σ id te as i a negligent aprorsus abductarum, cuyus non posum nunc te reum non agere, es sim, oc. li . in i M il . i
Plane extra culpam sium illius artificii quo me ussim fuiLse pertcndis, ad impediendum ne prolixa illa epistola quam ad me superiori anno dedisti promulgaretur. Non opus mihi fuit eo uti. Etsi cnim nullatenus crediderim, eam posse sortiri essectum quem tibi fingis, non adeo otio me mancipaVi, ut metus laboris quem subire tenerer in examine plurimorum experimentorum , si a publico commoditatem ea faciendi accepi csem , possit praevalere desiderio quo flagro memet ipsum instituendi, & in lucem aliquid emittendi quod sit utile reliquis hominibus. Nec tam bene me excusare possum ab illa negligentia quam mihi imponis. Fateor enim, me plus rem p ris impendisse in revidendo tractatulo quem ad Te mitto, quam antehac in eo componendo ; licet non nisi perpaucaei addiderim, dc nihil in stylo mutaverim ; qui tam brevis& simplex est , ut facile inde appareat, mihi propositum non fuisse explicare Palliones Oratorio more , imo ne quidem instar
26쪽
instat Philosophi moralis , sed solummodo ut decuit Physi.
m. Ita praesagit mihi animus, hunc tractatum non magis prospera usurum fortuna quam alia mea scripta e & quamvis forte ejus titulus plures invitet ad sui lectionem . illis tamen solis qui dignabuntur eum cum cura examinare, poterit satisfacere. Qualiscunque est, eum in manus tuas dO, dcc.
27쪽
AFFECTUS ANIM SPRIMA PARS. DE PASSIONIBUS IN GENERE
Et ea occasione de tota hominis Natura. ARTICULUS L
Id quod Passio est respecta subjecti unim, stemper esse
Bionem resectu alterius.1 UI L A in re magis apparet quam maneae & descientes sint I luas a Veteribus habemus , Scientiae, quam in illis quae de Passionibus scripsere. Nam etsi talis hac sit materia ut ejus cognitio admodum curiosesemper fuerit investigata, & primo, obtuitu nimium operosa non videatur, eo quod unoquoquel eas in se ipse sentiente, non opus sit ullam aliunde peti observationem ad naturam earum explorandam: Attamen ea quae de his docucre Veteres tam parvi momenti sunt, &maxima ex parte tam parum probabilia, ut sperare non debeam, me ad veritatem rei perventurum, nisi plane ab iis quas institerunt viis recessero. Idcirco eo hic modo me oportebit scribere. ac si ita latem de materia quam nemo ante me attigisset. Et ut dicendi initium faciam, animadverto, id omne quod fit aut recenter accidit, generaliter a Plillos phis appellari Passionem respectu subjem cui accidit, Se Aetionem respectu illius qui in causa est ut contingat. Itis ut quamvis Agens & Patiens sint saepenumero valde diversia. Aistio & Passio tamen maneant una eademque res, quae haec duo habeat nomnia ratione duorum diversorum subjectorum ad quaereserti potest.
ARTICULUS IL dcognoscendas Passiones Animae, qua functiones a cor
porisfunctionibus distinguendas ese.
TUm etiam considero nos non an inadverte ullum subjectum dari, quod in animam nostram agat magis immediate quam corpus eui iuncta est, & per eonsequens cogitandum illud ipsum quod in ea passio vocatur, in hoc vulgo Actionem esse ; ita ut nulla tutior detur via deveniendi in cognitionem mistiarum Passionum, quam si prius expendatur differentia quae est inter animam& corpus , ut cognoscatur ulti unaquaeque functionum quae in nobis sunt is attribuet 1. 1
28쪽
E DE PASSIONIBU s' ARTICULUS II L
altis regusa eum in 'em sit sequenda.
a in re non magna reperietur dissicultas. si animadvertatur id omne quos experimur esse in nobis,&quod videmus etiam posse messe corporibus pia ne inanimatis, soli nostro cor se tribuendum esse; Et E contrario id omne quos nobis inest &quod nullo modo eoncipimus posse alicui empori convenire, nostrae animae tribui debere.
ARTICULUS IRCalorem motum memirorum, procederea corpore, cogitationes a anima.
Ι , quia nora concipimus corpus ullo modo cogitare, merito eredimus es innes species cogitationum quae nobis insent pertiuere ad animam. Et quiae non dubitamus, dari corpora inanimata quae sese movere possint in tot uno plures modos quam nostra, & quae habeniar tantum aut plus caloris, quod expe- sientia ostendit in fiamma, qua sola habet multo pIus caloris & motus quam est una ex nostris membris a credere debemus omnem calorem & omnes motus qui nobis insunt,quatinus non pendent at eo gitatione, solius esse corporiso
ARTICULUS HErroneum esse credere animam dare motum σ calorem corpor oma ratione declinabimus errorem notatu dignissimum, & in quem plurim lapsi sun ita ut putem eunr esse primam causam quae impedivit quo minus nuc ti que bene explicari potuerint Passioneςsve Affectus, &alia quae ad animam
tertinenta Is vero in eo consistit, quod euirromnia cassavera morus ae proindσcaloriS conss iciantur experiri, creditum sit absentia manimae causiam esse eessati rus illius motus & calaris. Et sic immerito persuasere sibi homines nostrum e larem naturalem, & omnes nactus nostrorum corporum, pendere ab anima pCum e contrario cogitandum potius suisset, animam cum morimur non discedere nisi quia ille calor cessit, & organa qua inserviunt motibus corporis rumpunturis
ARTICULUS VLEJuaenam disserentia sit inteν corpus milens π cadaver
π ΤΤ igitur vitemus hune errorem, consideremus mortem nunquam accidere: V vitio animae, sed solumnsodo quod quaedam ex principalibus partibus corporis eorrumpitur; & judicemus corpus hominis viventis differre tantum a eorpo re hominis morini, quantum di Hrt horologii maut aliud auromaton id est. alia machina qua sponte movetur cum recte dispositum est, & in se habet princi iumcori
29쪽
ese motuum quorum gratia Haboratum ell, cum omnibus quae ad eius actionem requisita sunt, ab eodem horologio, vel alia machina,cum rumpitur & priacipisum motus ipsus agere cessat.
ni ARTICULUS VILaere is explicatio partium corporis, G de quibusdam
X TTintelligibilius ii reddam, explicaboliae paucis totum ordinem quo ma-v china nostii corporis composita est. Nemo est qui jam nesciat nobis inesse
cor, cerebrum, stomachum, nauiculos, nervos, aucrias, venas,Asmilia. Compertum est quoque, alimenta quae comeduntur descendere in stomachum S in intestina, unde eorum succus fiuens in jecur,&in omnes venas, sese miseet sania guini quem continent, & eo pacto quatuitatem illius augent. Illi qui vel sando de Medicina quippiam audiverunt, seiunt insuper quomodo cor sit compini c&quam facile omnisi anguis venarum possit ex vena cava suere in dextram illius partem, &inde transire in pulmonem pervas quod vocatur venὸ arteriosa, & tum reverti ex pulmonean sinistram ejus partem Jer vas quod nominaturarieria ven D, & tandem inde transre in magnam arteriam, cujus rami per totum corpus diffunduntur' cymin etiam nemo eorum, quos Auctomas Veterum nondum plane excaecavit, vi qui oculos aperis e voluerunt ad examinanda Herexi opinionem de circulatione sanguinis, dubitat, omnesvenas&artenas corporis elIe instar rivorum, per quos sanguis indesinenter manat ,&quidem catissime, cursum suum exorsus a cavitate dextra cordis per venam arteriosam, cujus rami per totum pulmonem sunt disius, & juncti ramis arteria venose, pre quam transit ex pulmone in silustrum latus cordis, tum inde fluit in magnam arteriam, cujus rami per rellinquam partem corporis pars, iuncti sunt ramis venae cavae, qui iterum dei erunt eundem sanguinem in caritatem dextram cordis. Ita ut hae duae cavitates instar cataractarum, per quarum unamquamque fluit omnissanguis singulis circulatio. nibus quas per corpus absolvit. Dein scitur, omnes membrorum motus a mus culis pendere r di hos masculosita sibi mutuo opponi, ut cum quis eorum contrahitur, trahat secum partem eam corporis cui innectitur; qua ratione musculus illi oppositus simul extenditur. Tum si accidat alio tempore, hunc ultimum cou- trahi, essicit ut primus extendatur&ad se trahat partem cui innexi sunt. Tandem notum est,omnes hos motus musculorum, ut & omnes sensus pendere a nervis. qui sunt in Iurteuuium flamentorum aut instar parvorum tubotu qui ex cerebra oriuntur; dceontinent, ut&ipsum cerebrum,certum quendam aerem aut ve sum subtilissimum, qui spirituum animalium nomine exprimitur.
30쪽
Euodnam sit principium harum omnium functionum.
V Etum nescitur vulgo quomodo lai spiritus animales & tu nervi in serviant motibus & sensibus, & quale sit actioius eorum Principium coreorale. Idcirco etsi ali laid de hac re attigerim in aliis scriptis, dicam tamen hic sucein M, Calorem continuum quamdiu vivimus inesse cordibus nostris, qui species est ignis, quem sanguis venarum nutrit, & hune ignem esse principium corporale omnium
DRimus ejus effectus est, dilatare sanguinem quo cavitates tordis repletae sunt.1 Inde sit ut cum ilic sanguis debeat majorem occupare locum, transeat cum impetu ex cavitate dextra in venam arteriosam, & e laeva in magnam arteriam. Tum hac dilatatione cessitate, statim novus sanguis ingreditur ex vena cavam cavitatem dextram cordis, & ex arteria venosa in sinistram. Nam sunt pelliculae quaedam in orificiis horum quatum vasorum sie dispositae, ut essiciant ne sanguis possit eorsu ire nisi per duo priora. Novus sanguis eor ingressias statim ibi rarefit, eodem modo quo praecedens. Et in hoc solo conmit pulsus cordis & arteriarum, ita ut lue pulsus reiteretur toties, quoties novus sanguis cor ingreditur. Hoc quoque solum est quod sanguini motum dat, & essicit ut fluat indesinenter&citissime in omnes arterias & venas. Qua ratione calorem, quem sibi in corde comparat, ad reliquas corporis partes defori,& earum nutritioni inservit.
ARTICULUS X. aeuomodo producantuupiritus animales in cerebro.
SEd id magis hic considerandum est, nempe vividiores&subtiliores omnes pamtes sanguinis, quas calor in corde rarefacit,1ngredi indesinenter & maxima cumgopia cavitates cerebri. Ideo autem eis potius commeant quam alio, quod omnis sanguis qui e corde egreditur per magnam arteriam, dirigat suum cursum recta Iur a in illum locum: & cum non possit totus ingredi, quia viae valde an me sunt, Partium ejus magis agitatae&subtiliores transeant solae, dum reliqua sese dissim-dunt Pr omnes coporis partes. Hae autem partes sanguinis subtilissimae componunt sipiritus animales; nec eum in finem alia ulla egent mutatione in cerebro, nisi quod ibi separentur ab aliis sanguinis partibus minus subtilibus. Nam quos Inc nomino spiritus, minis corpora sunt, & aliam nullam proprietatem habent nis quod fiat corpora tenuissima, &quae moventur celerrime, instar partium flammae ex face exeuntis; ita ut nusquam cons stant, & quamdiu ingrediuntur quaedam ex illis in cerebri cavitates, similiter etiam egrediuntur alia per poros M