장음표시 사용
31쪽
qui in illius sunt substantia; qui pori ea deducum in nervos, Sc inde in musculos; hac aut ratione corpus movent tot & tam diverssmodis quot moveri potest.
Euomodo sani motus misculorum.
Sola enim causa omnium motuum membrorum est, quod quidam mustulieontrahantur, & qui ex adverso respondent iis extendantur, ut jam dictum fuit. Et sola causa quare hic musculus potius contrahatur, quam qui illi opponitur, est quod ad eum confluant paulo plures cerebri spiritus quam ad alium. Non quod spiritus qui immediatὸ veniunt ex cerebro surgeiant soli ad movendos hos musculos, sed quia determinant alios spiritus qui jam in his duobus musculis sunt,ad celerrime egrediendum ex uno eorum. & transeundum in alium. Qua ratione is ex quo egrediuntur fit longior & remissior, & ille quem ingrediuntur celerrime ab ipsis iustatus eontrahitur, & secum membrum cui innectitur traluti Quod facile concipi potest, modo sciatur paucissimos spiritus animales esse qui perpetuo ex cerebro veniant versus unumquemque musculum ; sed esse semper plurimos alios inclusos in ipsissimo musculo, qui in eo celerrime moventur: quandoque solummodosa circulum se movendo in loco in quo sunt, nimirum cum nullas vias apertas per quas exeant, reperiunt, & aliquando fluendo in musculum Oppositum; quia parvi hiatus sunt in unoquoque horum musculorum, per quos illi spiritus fluere possunt ex unoin alium, &qui sic dispositi sunt, & c sim spiritus qui veniunt excerebro versus unum ex illis habent paulo maiorem vim illis qui verius alterum eunt, aperiant omnia orificia per quae spiritus alterius musculi ponstat in hune transire,&simul claudant omnia illa per quae spiritus hujus possunt
transire in alium ; qaa ratione omnes spiritus antea contenti in his duobus musculis, confluunt celerrime in unum corum,&scianant& contrahunt eum, dum alter exleuditur & remittitur.
ARTICULUS XII. Euomodo objecta externa agant infensuum organa.
HIe restat adhuc investigare causas, quae essiciunt ut spiritus non semper fluant eodem modo ex Grebro in musculos, &saepius plures veniant ad hos quam Blos. Nam praeter actionem assimae quae revera ut dicam in 'rias in nobis estiana ex his causis, sunt adhuc duae aliae, quae pendent solum a corpore, quas notare viperae pretium est. Prima consistit in varietate motuum, qui excitantur in organis ensuum per psbrum objecta, quam satis Iare jam explicui in Dioptrica. Sed ne si qui legent hoc scriptum indigeant aliis, hie repet na tria esse in nervis consideranda, nimirum eorum medullam sive substantiam interiorem, quae sese extendit instar tenuium filamentorum a cerebro unde originem suam habet, usque ad extremnates aliorum membrorum quibus haec filamenta inaectuntur: Deinde petias liculas
32쪽
lieulas quae eos circumdant, & quae cum sint continuae cum illis quae eerebrum involvunt, parvos tubos componunt quibus haec tenuia filamenta includunturi Denique spiritus animales, quicumsciantur per hos ipsos tubos a cerebro usque ad musculos, essiciunt ut haec silamenta plane libera maneant, & tali modo extensa ut vel mini mares quae movet partem eam co oris, cujus extremitati aliquod eorum innectitur, movere faciatsimul partem cerebri ex qua venit; . ut cum exit ma sumeuli pinetram, simul alia et Oppi sta movetur. .
ne objectorum externorum actionem diversmode Iiritus in musculos deducereposse.
EXplicui etiam in Dioptrica,quomodo omnia visus objecta nobis per id solum
communi centur quodlocaliter moveant, interventu corporum daaphanorum
quae internos & illa sunt, tenuia sit amenta nervorum opticorum quae infundo ocu lorum nostrorum sunt, dc consequenter partes cerebriunde hi nervi veniunt, quod ea, inquam, tot& tam diversis modis moveant quot ostendunt nobis varietates in rebus: Nec immediatὰ motus qui fiunt in oculo, sed qui in cerebro peragum tur, animae haecobjecta repraesentare. Cuius ad exemplum facilὰ concipi potest, sonos, odores, sapores, calorem, dolorem, famem, stim, dc in genere omnia obialem, tam aliorum nostiorum sensuum externorum,quam nostrorum appetitu internorum, excitare quoque aliquem motum in nostris nervis, qui transi per ipsos usque in cerebrum. Et praeterquam quod hi diversi motus cerebri in anima nostra excitant diversossunsus, possunt etiam absque illa inicere ut spiritus suum eursum dirigant versus quosdam mustulos potius quam ad alios, & sie moveant membra nostra. Quod hic solum uno exemplo probabo: Si quis cito extentetit manum in oculos nostros tanquam nos verberaturus, quamvis sciamus, eum n his amicum, L non nisi ioco id sacere, stenturumque ab omni maro nobis inse rendo, vix tamen possumus nos cohibere ab illis claudendis. Quod ostendit, eos non claudi asumae uostrae Opera, cum id fiat contra voluntatem nostram, quae sola aut saltem praecipua illius est actior sed quod mactrina nostri corporis se composita sit, ut motus illius manus ad oculos nostros, excitet alium motum ianostro celebro, qui deducit si tus Mimalesia eos musiculos qui palpebras de
Marietatem quae es inter spiritua, etimposse variare
eorum curμου. cALtera eausa quae inservit deducendis diversimodo spiritibus animalibus in musculos, est inaequat is agitatio eorum ψirituum, & varietates partium quibus
33쪽
s eonstant. Nam cum quadam ex illis partibus mssores & concitatiores sene aliis, transeunt ulterius linea recta in caritates & poros cerebri, & sic deducuntur inauxinusculos, aquos non deducerentu si minorem vim haberent.
Suae sitit cause meritatis issare.
ET haec inaequalitas procedere potess dic diversis materiis ex quibus e posito
sunt; ut in iis qui multum vini biberunt videmus, vapores illius vini ingredie tescitissime sanguinem, ascendere ex corde ad cerebrum, ubi in spiritus convertuntur ; qui fortiores cum sint copiosiores iis qui ordinario ibidem sunt , corpus plurimis miris modis possum movere' Haec inaequalitas spirituum potest etiam proeedere ex diversis dispositionibus cordis, jecoris, stomachi, lienis, & aliarumoremium partium quae ad eorum productionem aliquid conserunt Nam praecipuo hic observandi sunt parvi quidam nervi inserti cordis bas, qui inservilitat explicandis εἰ contrahendis orificiis eoncavitatum ejus; qua ratione sanguis illic sese plus aut minus dilatam,spiritus diversimode dispositos producit. Notandum quoque, quod etsi sanguis qui ingreditur cor eo veniat ex reliquis omnibus corporis partibus, saepe tamen accidit ut eopiosius impellaturae quibusdam partibus quam ab aliis, sita nervi & musculi qui respondent his partibus . eum magis pre- cntiunt veI agitant: &quod secundiim partium varietatem a quibus magis manar, . sese in eorde diversimode di Iater. dcconsequenter producat spiritus qui dii serenses qualitates habent. Sic, exempli gratia, is qui a parte inferiore 'coris veni ozbi sel est, sese dilatat alio modo in corde, quam qui ex liene venit, & hic alio m do quam qui venit ex venis brachiorum aut crurum, & denique hie aliter qui alimentorum succus, cum recenter egressus ex stomacho & intestinis, transit ce-krrime per iecur usque ad cor
DEnique notandum es machinam nostri corporis ita constrinam esse, ut omnes murationes quae accidunt motibus spirituum, essicere possint ut aperiam quossam poros cerebri magis quam alios ς & reciproce, ut cum aliquis ex his roris paulo ma xvel minus solito in apertus per actionem nervorum qui sensibus . inserviunt, hoc muter aliquid in motu spirituum,& essiciat ut deducantur in mutaculos qui inserviunt movendo corpori, eodem modo quo ordinario movetur occasione talis actionis. Ita ut omnes motus qui nobis eventuas, vesuntate nostra nihil ad eos conserente, cut saepe evenis nos respirare, ambulare j & denique omnes actiones sacere quae nobis cum bestiis communes sunt non aliunde pendeant quam 1 conformatione nostrorum membrorum, ac cursu quem spiritus excitata
34쪽
excitati per calorem cordis naturaliter sequuntur in cerebro, in nervis, & in mus. Glis: Eodem modo quo motus automati Producitur sola virtute manuclae α λgura suarum rotularum.
ARTICULUS XUILmaenam Iint sinctiones animae.
Postquam ita conlideravimus omnes firmisines quae pem ne ad solum compus, facile est cognoscere nihil in nobis restare quod debeamus tribuere nostrae amniae, excestis nostris cogitationibus,quae praecipue duum generum sunt; qua dam enim sunt Actiones animae, aliae ejus Passiones sive Affelius. Quas ejus Aetiisones voco, sunt omnes nostrae voluntates, quia experimur eas directe venire ab anima nostra, & videntur ab illa Ela pendere. Sicut ὸ contrario possunt in genero vocari eius Passiones, omnes species perceptionumsive cognitionum quae in nobis reperiuntur; quia saepe aecuit ut animanostra eas tales non iaciat, quales sivi de semper eas recipiat ex rebus per illas repraesentatis.
ARTICULUS XVII Laee Holuntate.
RUisus nostra voluntates fiunt duplices. Namquaedam sint actiones animρ quae in ipsa anima terminantur; sicuticum volamus Deum amare, aut in ge nere applicare nostram cogitationem alicui objecto quod non est materialer Alia su ni actiones quae terminantur ad nostrum eo us; ut cum ex eo solo quod habe mus ambulandi voluntatem, fit ut nostra crura moveantur Sc progrediamur.
ARTIeULUS XIX. De Perceptione.
IErreptiones nostrae sunt etiam duarum specierum; & quaedam animam prox causa habent, aliae corpus. Eae quae animam pro causa habent,sunt perceptiones nostrarum voluntatum, & omnium Imaginationum aut aliarum cogitationum quae ab ea pendent. Naincertum est nos non posse quicquam velle, quia percipi mus simul nos id velle. Et quamvis respectu nostrae animae sit Actio aliquid velle, potest etiam dicita illa esse Passionem percipere quod velit. Attamen quia hae perceptio & haec voluntas revera idem sent; denominatio semper fit ab eo
quod nobilius est ; & sic non solet appellari Passio, sed solummodo Actio ARTICULUS XX.
Pe Imaginat onism N aliis cogitationibu/ quae pre
animam formantu . CVm anima nostra sese applicat ad imaginandum aliquid quod non est, V. G ia concipienda Basilica quadam, Magica. aut Citimaera, vel etiam eum sese aritare Disitigod by Corale
35쪽
applieat in eonsideratione alicujus rei quae solummodo intelligibilis elὲ, non veloimaginabilis. Exempli gratia, in considerancti sua ipsius natura, perceptiones quas habet illarum rerum, pendent praecipud a voluntate; quae essicit ut eas percipiat; didaque solent potius considerari ut actiones, quam ut passiones.
De Imaginationibua quae pro causa habent solum corpus.
INter perceptiones quae corporis opera producuntur, maxima pars earum pendet a nervis; sed quaedam etiam sunt quae ab illis non pendent, & quae nominantur Imaginationes, ut illae de quibus modo locutus sum; a quibus tamen differunt in eo, quos voluntas nostra in illis Armandis non occupetur; unde non possunt reponi in numero actionum animae nec aliunde procedunt quam ex eo quod spiritus diversimode agitati, & reperientes vestigia diversarum impressionum quae praecessierunt in cerebro, cursum eo dirigunt sortuito per quosdam poros potiusquam per alios. Tales sunt illusiones nostrorum somnForum, & phantasiae quae nobis vigilantibus accidunt, cum cogitatio nostra negligenter vagatur, nulli rei secte addicens. Etsi autem quaedam harum Imaginationum sint Pasitiones sive AD sectus animae, sumpto illo vocabulo in magis propria & speei aliori significatione,&pomini ita omnes nominari, si in significatu generaliori idem nomen sumatur; attamen quia non habent causam tam notabilem & tam determinatam, ac pereeptiones quas anima recipit opera nervorum; & quia videntur earum tantum esse umbra &pictura, antequam possimus eas commode distinguere; consideranda est quae inter illas alias intercedit differentia. ti 'ARTICULUS XXII.
De disserentia quae es inter alias PerceptioneS.
OMnes perceptiones quas nondum explicui, veniunt ad animam opera ne vorum , & inter eas haec est differentia, quod quasdam reseramus ad objecta externa quae lenius nostros seriunt, alias ad nestrum corpus aut quasdam ejus partes, & denique ali d nostram animam.
De Perceptionibus quas referimus ad obiecta quae fiunt extra nos9
PEreeptiones quae reseruntur ad res extra nos positas, scilicet ad objecta sensuum nostrorum, producuntur saltem cum nostra opinio salia non est ab his objectis quae excitando quosdam motus in organis sensuum externorum, ex eitant quoque nonnullos motus opera nervorum in cerebro, qui efficiunt ut anima illa sentiat: sicuti cum videmus lumen ledae,& audimus sonum campanae, hie sonus&hoc lumen sunt duae diversae actiones, quae per id solum quod excitant duos diversos motus in quibusdam ex nostris nerviS & eorum ope in cerebro, dant ani- . mae du-
36쪽
nis duas distinetis sensationes, quas sic reserimus ad subiecti quae supponimus esse earum causas, ut putemus, nos videre ipsam tedam, & audire campanam; non vero solum sentire metus qui ab ipsis proveniunt.
ARTICULUS XXIV. ais De Fercriptionibus quas ad corpua nosrum referimu3.
I Erceptiones quas reserimus ad eorpus nostrum, aut quasdam illius partes, I sunt eae quas habemus a fame, asti,&ab aliis nostris appetitibus naturalibus squibus jungi possunt dolor, eator, & alii affectus quos sentimus quasi in membris nostris, & non ut in o eis is quae sunt extra nos. Sic eodem tempore & opes eorundem nervorum sentire possiimus frigiditatem nostrae manus, & calorem . flammae ad quam accedit; aut e contrario, calorem manus & frigus aeris cui exponitur; nulla animadversa dissetentia inter actiones quae esticiunt ut sentiamus ealorem aut frigus quod in nostra manu est,& eas quae faciunt ut sentiamus id quod extra nos est; nisi quod una harum actionum succedente alteri judicamus, primam jam esse in nobis, & supervenientem nondum adesse, sed in objectoa quo producitur.
ARTICULUS XXV. De Perceptionibus quas ad animam nosram referimus.
Placeptiones quae solummodo ad animam referunturiunt illae quarum effectus sentiuntur quasi in anima ipsa, & quarum nulla vulgo cognoscitur causa proxuina ad quam referri possint. Tales sunt sensus Laet itiae, Irae, & aliorum similium, qui aliquando excitantur in nobis per objecta quae movent nervos nostros,&quandoque etiam per alias causas. Etsi autem omnes nostrae perceptiones. tam eae quae reseruntur ad objecta quae extra nos sunt, quam quae reseruntur ad diversos assectus nostri corporis, sint revera Passiones respectu nostrae animae, cum lwc ux .hum in latiori significatione usurpatur; attamen id solet resttingi ad eas demum connotandas quae reseruntur ad animam ipsam. Et has demum ultimas hic explicandas suscepi, sub nomine Affectuum vel Passionum animae.
Imaginationes quae solum pendent a motu fortuito pirituam,posse
non minua veras Passiones esse,quam perceptiomaquoependent a nervis.
Upeie Uuc notandum, omnes easdam res quas anima percipit opera nere tum, ipsi quoque posse repraesentari per cursum sortuitum spirituum, absque ulla alia differentia, nisi quod impressiones quae veniunt i a cerebrum per nervos, soleant
37쪽
soleant magis vivae&expressores csse illis quas spiritus excitant: quod Acit ut di-eetem in articulo M. has esse instar umbrae& picharae aliarum. Natandum etiam, quandoque evenire hanc picturairrita similem esse rei quam repraesentat, ut possit decipi quis ab ea qiload perceptiones quaereseruntur ad objecta quae si ni extra nos, aut quoad eas, quaereseruntur ad quasdam partes nostri corporis; verum nulli de eeptioni locum esse quoad passiones, quia tam propinqua: & intimae animae nostrae senti ut ei sit impossibile illas sentire, quin revera sint tales quales eas sentit: se sepe eum dormimus, imo quandoque vigilantes, nobis tam vehementer imaginamur quaedam, ut putemus ea coram videre aut sentire in nostro corpore, quamvis ei nullo modo insint. Verum etsi dormiamus ac somniemus, tristes nos metipsos vel commotos alia aliqua Passione sentire non possumus, quia verissimum sit animam in se habere hane Passionem. .
ARTICULUS XXVII. De itis Passonum animae.
T Ostquam sie consideratum fuit in quo Passiones animae disserant ab omnibus L aliis ejus cogitationibus, mihi videtur eas in genere posse des niri, Perceptiones, aut sensus, aut eommotiones animae, quae ad eam speciatim reseruntur, quaeque prota. untur, conservantur & corroborantur per aliquem motum spi
Explicatio primae partis huju/ definitionis.
Possunt nominari Perceptiones, cum hoc vocabulum usurpatur generalius ad fgnificandas omnes cogitationes quae non sunt actiones animae aut volitiones: verum non cum adhibetur demum ad lignificandas notiones evidentes: nam experientia docet eos qui magis a Passionibus suis agitantur, non melius illas nolle quam alii suas, easque esse ex numero perceptionum quas alchum foedus quod inter animam & corpus est, reddit confusas & obscuras. Possunt quoque vocari sensus siveIenlatimetes, quia in anima recipiuntur eodem modo quo objecta sensuum externorum, nec aliter ab ea cognoscuntur. Sed adhue melius dici queunt commotiones animae, non solum quia lice nomen potest tribui omnibus mutationibus quae in ipsa suini, id est omnibus diversis cogitationibus quae ipsi obveniunt, sed speciatim quia ex omnibus speciebus cogitationum quas habere potest, nullae aliae eam adeo agitant & quatiunt ac istae Passiones.
Ddo eas speciatim reserti ad anim.Dn, ad illas distinguendum ab aliis sensatio-ibus,quarum aliae rejiciuatur in objecta externa, ut odores, sonos, colores;
38쪽
alia in nostrum eorpus, ut fames, sitis dolor. Addo quoque eas essici, nutriti, te corroborari per quendam motum spirituum,ad eas dirunguendas a nostris volitionibus, quae nominari possiant commotiones animae, quae ad illam reseruntur, sed quae ab ipsiamet essiciuntur; sicut etiam ad explieandam earum ultimam Sc magis propinquam causam, quae eas rursus dii linguit ab aliis sentationibus.
ARTICULUS XXX. Animam esse unitam omnibus corporis partibus conjunctim.
Ed ut haec persectius intelligantur, oportet scire, animam esse revera jumstam Ploti corpori, nec posse proprie dici eam esse in quadam parte ejus, exclusive ad , alias: quia id unum est, & quodammodo indivisibile ratione dispositionis suorum organorum, quae Omnia i ad se mutuo referuntur, ut quodam ex illis ablato redis datur totum corpus mancum ac desectivum: &quoi uam ipsa ejus naturae est quae nullam relationem habet ad extensionem, vel dimensiones, aut alias proprietates materiae ex qua corpus constat, sed solummodo ad totam compagem organorum ipsius: ut vel inde liquet, quod animae dimidia vel tertia pars nullo modo concipi possit, aut quam extensionem occupet, & quod minor non fit, etiamsi resecetur aliqua pars corporis, sed ab eo integra separetur cum compages organorum ejus distatuitur.
ARΥICULUS XXXI. Dari glandulam in cerebro, in qua anima suasfunctiones specialius quam in aliis partibua exerceat.
SCiendum quoque, quod licet anima sit iuncta toti corpori, in illo tamen est quaedam pars in qua exercet suas iunctiones specialius quam in caeteris omnibus. Et vulgo creditur, hanc partem esse cerebrum, aut sorte cor; cerebrum, quia ad ipsum reseruntur organa sensuum; &cor, quoniam tanquam in ipso Pannones sentiuntur. Sed rem accurate examinando, mihi videor evidenter Cognovisse, partem eam corporis in qua anima exercet immediatὸ suas lanctiones nullarenus esse cor, neque etiam totum cerebrum: sed solummodo maxime intimam partium ejus, quae est certa quaedam glandula admodum parva, sita in medio substantiae ipsius, & ita suspensa supra eanalem per quem spiritus cavitatum cerebrianteriorum communicationem habent eum spiritibus posterioris, ut minimi motus qui in illa sunt multum possint ad mutandum cursum horum spirituum,&reciproce minimae mutationes quae accidunt cursui spirituum multum inserviant mutandis motibus hujus glandulae.
39쪽
uomodo cognoscatur, hanc glandulam esse praecipuam animae sedem.
RAtio quae me movet ut credam, animam non possie habere in toto corpore aliisum aliquem locum praeter hanc glandulam, ubi immediate exerceat suassunctiones, haec est; quod considerem, alias omnes partes nostri cerebri duplices esse, prout etiam habemus duos oculos, duas manus, duas aures, & deniquu omnia organa nostrorum sensuum externorum sunt duplicia. Et quia non nisi unam& simplicem cogitationem unius rei eodem tempore habemus, necessario oportet dari aliquem locum, in quo duae Imagines quae a duobus oculis venituit, aut duae illae aliae impressiones, quae ab unico objecto veniunt per duplicia organa aliorum sensuum possint convenire in unum, antequam ad animzm perveniant, ne ipsi repraesentent duo objecta loco unius. Et facile concipere est, has imagines aut alias impressiones uniri in hac glandula, opera spirituum qui replent cavitates cerebri r sed nullus locus alius incorpore est in quo ita possint uniri, nisi quatenus in hac glandula unitae fuerint.
Sedem assectuum non esse in corde-
inoad sententiam eorum qui putaηt, animam recipere suas Passiones in eo
de, nulla ratione admitti potest; nam in eo demum suta datur quod Passiones in illo excitent quandam alterationem. Et facile est animadvertere, hanc alterationem non sentiri tanquam in corde; nisi opera nervuli, qui ex cerebro ad illud descendit; prout dolor sentitur quasi in pede opera nervorum pedis, & astra nobis apparent tanquam in coelo, opera luminis sui&nervorum opticorum; ita ut magis necessarium non sit, animam nostram exercere immediate suas suntliones in corde, eo quod in illo suas passiones sentit, quam, eam esse in coelo ut ibi videat astra.
ARTICULUS XXXIV. αuomodo anima cT corpus agant in se invicem.
Concipiamus igitur hie, animam habere suam sedem principalem in glandula
quae est in medio cerebri, unde radios emittit per reliquum corpus, opera spirituum, nervorum & ipsi met sanguinis, qui particeps impressionum spiritillimeos deserre potest per arterias ad omnia membra: Et memores ejus quod supra dictum suit de machina nostri corporis . nimirum quod tenuia filamenta nostr rum nervorum ita distribtiuntur per singulas ejus partes, ut occasione diversorum monium qui ibi excitantur ab objectis lensibilibus, aperiant varie poros cerebri; quod efficit ut spiritus animales qui continentur in cavitatibus illius , ingrediantur. 3 varie
40쪽
varii musculos; qua ratione possint movere membra omnibus illis variis modis quibus moveri possunt; quin etiam quod aliae omnes caula qtrae possunt diversimode movere spiritus, sufficiant ad eos deducendos in varios musiculos. Addamus hie, glandulam illam quae est praecipua sedes animae,ita suspensam esse inter cavitates quae continent hos spiritus, ut possit moveri ab illis tot variis modis quot sunt diverstates sensibiles in objectis: Sed etiam posse varie moveri ab anima, quὰ talis est naturae ut in se tot varias impressiones recipiat, id est, tot habeat varias perceptiones, quot accidunt varii motus in hac glandet prout etiam recipmia machina corporis ita composita est, ut haec glans, ex eo solum quod varie movente ab amn a, aut qualicunque alia causa, impellat spiritus qui illam ambiunt versus potos cerebri, qui eos deducunt per nervos in musculos; qua ratione incit ut illis
Exemplum modi quo impressiones objectorum sese uniunt in glande quae es in medio cerebri.
SIe, exempli gratia, si videamus, aliquod animal ad nos venire, lumen reflexum ab ejus corpore pinsit duas illius imagines, singulas in singulis nostris oeulis;& hae duae imagines estormant duas alias opera nervorum opticorum in superficie interiori cerebri, quae spectit ejus concavitates; tum inde opera spirituum quibus hae cavitates plenae sunt, hae imagines ita radios suos emittunt versus glandulasti quam hi spiritus ambiunt; ut motus qui quodlibet punctum componit unius harum imaginum, tendat versus idem punctum glandis, versus quod tendit motus qui sermat punctum alterius imaginis, qui repraesentat eandem pariem hujus animalis; qua ratione ambae imagines qhlae sunt in cerebro, unicam duntaxat componunt super glandem; quae agens immediate in animam, ostendit ipsi figuis ram huius animalis.
Exemplum modi quo Passiones excitantur in anima.
V praetorea si haec figura sit valde inusitata & horrenda, id est, si multum
similitudinis habeat cum rebus quae ante fuerunt noxiae corpori, excitat in anima Passionem Metus, & consequenter Audaciae vel Terroris & Pavoris, secundum vatium temperamentum corporis aut robur animae, & prout qui que antea sese munierit defensone vel iuga contra res noxias , quarum praesens impressio similitudinem reserti Nam id reddit cerebrum ita dispositum in quibusdam hominibus, ut spiritus reflexi ab imagine sie formata super glandem, inde sese conserant partim in nervos illos qui inserviunt vertendo tergo & movendis eruribus ad fugam capessendam, & partim in eos qui dilatant aut contrahunt