D. Francisci Toleti, Societatis Iesv, Commentaria, vnà cum Quaestionibus, In Vniversam Aristotelis Logicam Adiecto Indice ...

발행: 1596년

분량: 539페이지

출처: archive.org

분류: 철학

71쪽

plex pilor est. Genus hic definitum comis prehendit decem Genera supremari nam, tingula sunt Genus, at nihi potest esse G nus Generis supremi ergo Genus non potest definiri per Genus Posterio tu Genus hoc comptehendit Genera Substantiae de eccidentis, sed lubitantis&Accidenti ni .hil est commune:Vm vocum ergo non potest allignari ipsi Genera. Hae rationes Ammonii fundantur inhoe culic definiatur natura Veneris, ut sublia intentioni si definis debet quid

ditatiue, erat dandum Genus non solum expalle intentionis. led ex parte materia,

iis,quod cite no potest et quia materiale est Substantia. vel Accidens. que non possunt

trabere Genus cominu ne, sed accidens aliis qui ii Asel lium proprietatem, tiae est praed caritam propterea dicit esse desse aptao. nem .de est lententia . . berti, tractis crip. I. Vnitur tale enito ex palle solius inten io, nis. Genusquidcm cst non tamen ex parte mater alis.

Sed ita, sententia ammonii de eius tationes non placent: nam insto ictetis accidentalibus definitio dcc Centia attendenis

dis est secundum formam quae potest esse

unius rationis etiamsi materialia non sint eiusdem rati iis: fc certum est rationem

via luci salis eandem esse siue materiale sit Accidens. siue substantia, sta ut in distinctis etiam substantiis potest ergo esse Ge.nus proprium atque ideo dicendum 'st, D fin monem esse potu ille quidditativa, quantum csse ex parte Generis, si deinde addita fuisset essentialis Diste tertia ut si diceretur:Genus est niuersale, quod in Author te est multas Specie differentibus: scd tamen iecti coli cum pC praedicabile, tanquam per notius Ammo nobis d. finierit Porphyrius, puto descrinii opinio ptionem hac esse ut dicit secunda opinio, nibus secum id e Porphyrius . quia non per Distcrendam appro iam . sed perpallionem, id est, praedicatio-

Ad Ratio Et ad primam Rationem Ammonii dinem . m. cendum csse polle aliquod Accidens gemoni j neri cum .imo Specilicum,quod couciIiat supremo genera,ekalii, Genetab' scilicet ratione ipsam Generis Ratio, Io poste--di Ratio io Ainnioni no valet , diuertis Prens dieamen iis nihil esse, ni vocum quid ditati uc potcst tamen aliquid iste accitam

tale quales sunt hae intention et sicut etiare latio, ni uoce conuenit multo tu miram dicamentorum fundamenti squam uisi cundum Porphylium non portiatur Uniis uersale,ut Genus ut in sequenti dubio di

cetur.

EST IO III. sevi obtineat locum Generis in hac dese

S L iunc dubitabis circa tertium quid

saltem constituatui loco Generis se cund lim Porphyrium : Breuiter re Respondet spondebo; non uniueri Ne loco Genera, ad questi sed Praedicabile constitia: Huius est ratio nem. conuinccns . Dis Terentia, in definitione planitur, ad exclud cndum ea, quae sub eo. dem Genere convcniunt. V et rationale pomi ut inaec finitione hominis,ut separet illa animalia. quae non sunt rati alia noautem ponitur ad dist i etiam lapidis . aut alterius extra Genus: sed Porphylius exclusit individuum a ratione Generis; peril iam differentiam praedicari de plurib e go Genus non est Uniuersale.quia indiuiduum non continetur sub uniuersali cintinetur autem sub praedicabili nam individuum est praedicabile. sed de uno: Genus autem de pluribus praedicabile largo erit loco Generis.

QVAESTIO IV. Infit recte posita Generi definitio' OB jcitur contra desinitionem ipsius in

G cneris. Primo contra vltimam pat et liculam. in qua Diste tentia distimguitur D stetentia praedicar ut in quid.e go non differt in hoc a Genere Piobatur antecedens ex Arist. expresse. . Topic c. I. dc .Top. . . ubi non in hoc dist urea G nete docet sed quod Genus de pluribus, quam Dinerenta praedicetur. Sccundo Accidens nec est de substantia rei nec parsit bstantiae rei ergo non

praedicatur in quale quid,ut dicit Porphy

rius

Tertio, Multa sunt Propria. quae de plu- ,ribus Speciebus praedicantur crso no disset in hoc a Genere,quod solii de una sp cie Proprium praedicetur Antecedesit batur,mobile, aequale, simi e sunt passi r a nes

72쪽

. CIRCA FINITIONEM GEN QUA EST. IV.

nes propriae,que tamen de pluribus corpo no est. Si enim esset superior illo est. G ribus Specie differentibus praedicantur. nustat Genus. Species sub ipso, non di

Quarto, differentia non praedicatur de cuntur differre Specie, ut ait Arist ita Me pluribus Specicbus, ergo non conuenit in tapli cap.ri Genus igitur est quod de plu-noccum enere: patet antecedens ratio ribus Specie dii Terentibus praedicatur,ut

nate enim est Disserentia, quae tamen uni cunque Specie dii Drant, siue primo , siue Speciei est propria secundo,aut tertio modo.

s. Quinto . Genus praedicat ut de pluribus Est secundo notandum duo esse neces Nota r.

differetibus numero Animal enim de Pe saria ut aliquod praedicatum praedicetur Oue dicanistro. de Ioanne praedicatur ergo a Specie in quid: unu quod sit de natura, vel pars tui in quid . non disteri naturae rei: nec hoc suificit. nam Disseren-Notat. Pro horum argumentorum solutione; tia est pars naturae rei,tamen non praedica Quae disse est primo notandum, duo esse necessaria, tur inquid, sed est nccessatium alterum. rant specie ut aliqua disserant Specie alterum est ut scilicet. quod praedicetur per modum na- habeant distinctas definitiones qua pro turae, scilicet, quodno sit con notativum, pter Petrus d Paulus de indiuidua,nuis quando subiectum fuerit absolutum tuc Speciei specie non diffferunt alterum est enim significat per modum Accidentis: quod sub eodem sint Genere quod docet sed vel utrunqtie absolutum, vel utrunque Arist. O. Met cap. ii dii Terre ergo Specie connotatiuum Genus erget respectu Spe, est sub eodem Genere distinctas habere ciet habet utrunque dc est de natura spe- dc finiti 'nes ciei de praedicatur per modum natatae dc

Tribuimo , jo illamus etiam tres modos diffferendi substantiae propterea predicatur inquid, di aliqua Specie desumere ex Arist.s Metap. cap. io At disterentia habet unum scilicet. est dedinc unc Primo, illa dii Teiunt Specie, quae sub eode natura rei, non tamen habet modum prae Uccic Genere distinctas habent definitiones de dicandi pio pterea no predicatur in quid, ipsa in alias Species inferiores diuidi ne sed dicitur in quale quid. Quid .quia est dequcunt et quo pacto disserunt Species viti substantia rei:Q tale, quia est ad modii Ac-rnae homo tio de ista dicuntur disterre cidetis de Accidens ne ut tum habet . pr Specie atoma, haec est proprie Disteren terea simpliciter in Quale raedicatur: untia specifica. de fit, ut constituatur praedicatio in quid, Secundo. illa dit crunt Specie,quae sub rein quale quid, e in quale eodem Genere ex aequo continentur . dc His suppositis Respondeo ad primum. Adt. rursus diuidi possunt in alias Species sub Dil Terentia predicatur in quid secundum

se: sicut corpus animatu, corpus inani rem, sed non secundiam modum sicut Gemalla, chista dicuntur disterre Specie sub nus . quod absolute inquid pia dicatur. alterna, seu Genere mici medio Dicuntur Nec ri n. dicit oppositum. sed asierit pr autem ex aequo contaneri iub Genere, que dicat in quid sed differt a Genere,qui se per equales Disterentias illius Generis co habet .vt qualitas in quo manifestat praemponuntiat: sicut corpus animatum reor dicari in quale quid.pus inanimatum corpus enim, quod est Ad secundum Respondeo: Qitando di- illorum Genus aequaliter pc animat uni citui quale quid est coruuet illud.Qii id. n ' β' ocinanimatum diuiditur petra naturam . sed idem est, ac si dicature Tettio,illa d fiet unt Specie. quae sub eo quale en est coruus dem sunt Genete tamen non aequaliter A tertium Italpondeo admittendo a Adiscum videlicet unum est communius, alte liquod Proprium de pluribus Speciebus rum minus com mune quia pluribus in m. in sed id non habetur ut Propitii. termediis Dist erentiis, ab illo Genere. in chiolphvrius hoc intendit quodpi aedi- quo conueniunt, distant licet non unum catio quae necessario e semper constituit

sit superius ad alterum quo pacto homo Genus est de plutibus Specieb predicari;

di planta Specie dii Teriit: clarum est enim . at praedierit necessaria Propito est dev- quod planta comunior est, quam homo, aspecie:reliquum est per accidens. dc se-

sed non ad hominem, quia homo planta udario, P. . illa sua Species, de qua prediacabitur,.

73쪽

cabitur erat sub terna. Dici etiam pol co ui duo Accidentis illa definitio competit cedendo illationem: aliqua. inquam, Pro Melius Arist dixit i. Per lier m. ca. e Singu pri ac siet enetica, quae de Genere imme lare est, quod non de multis praedicatur. diate praedicantur aliqua elle Propria spe . Ista sententia videt ut Arist ca. de substan-cifica, quae de Specie ultima praedic tui: tia. 5 Metapae c. apa Prima substantia, indifferre autem Genere e Specie, quia no quit. id est,indiuiduum substatiae de nul- in quid. sed in quale praedicantur. lo praedicatur,no enim uerro es vult preA idem Respon ad quintum de praedica dicationem esse eiusdem de seipsa. I. Priotione de indiuidui . hec enim praedicatio rum, in digressione de quarta figura, quae est primo de immediatem per se Speciei, est Galem inquit Si daretur quarta figu- non autem Generis,nili secundatio dc me ra, idem de se ipso praedicaretur, quod est

diate in fine abominationis. xio Meta .co m. s.

an Ad quatium Respon Porphytiu existi oc . Meta. comis dicit illam esse nugatois

masse nullam ess e particulare dc propria iam, neque habere subiectum. neque pre- Specie Disserentiam, sed omnes este com dicatum.

munes, de Rationale non solum homini. Tertia opinio est Caietani, cap. de spe ob; hi,

sed de Angelis couenire. Sed de hoc latius ciet ubi distinguit duplicem predicationei

dicemus capite,de Dii Terentia naturalem, di artificialem. Naturalis est. quae est vera. tamen non est apta ad dispu-

DE INDIVIDVO. tationem aliquam de talis est illa in qua

i de de seipso praedicatur: elia est artificia-QVAESTIO I. lis sicut sunt reliquae . quarum usus arti re scientiae deseruit: dc per hac distinctionem

Vtrum Indiuiduum praediceturm eonciliat opiniones.

Pro huius di terminatione est aduera

'Ircavltimam dii scultatem:an scili tendum . aliud esse necessarium ad veri- - ' eei In diuidu praedicet uti sunt tres ratem praedicationis . aliud ad propricta- ' opiniones. Pri tria est S. Tlim . Meta tem. Vnde aliud est praedicatio vera, a c. qui loque ' de Indiuiduo subli acie. in liud propria et assi eritatem sussicit, quod quit .id polle dupliciter predicari: uno mo ita sit in te. sicut ipsa significat ad propri

do de alio: vi. homo est hetrus animal est talem est necessat tum quod praedicatum c aes it c talis est praedicatio per accides, si forma. de subiectum materia, quod essedi in directa:altero modo potest de se prae non potest in ptaedriatione eiusdem de se dicari. scilicet: Petius est Petrus di talis est ipso. praedicatio per se se hoc videtur asserere Iuxta hoc sit prima Conclusio Praedica, Conesus. quoque Boetius. Nihil, inquit, veritia, qua tio.qua individuum substantie de alio pre: idem de seipso praedicata lino videtur A dicatur ut iste veniens est Petrus est per rist sententia. Peri herm .ca. vlt Bonum, accidens: ista est aristri. Priorum, c. 28. inquit, per se est bonum: ubi approbat pre Secunda Conclusio Plaedicatio, qua de r. Conesul, dicationem identicam , qua idem de sere' seipso aliquid predicatur . est vera, sed im-so predicatur. s. Met capris homo per se propria, propter rationem praedicta. Haec est homo Eiusdem sententiae est Porphy est Alber tract. cca. . de Auerio is neco' rius qui indiuiduis de uno praedicari astit positu voluit Boetius: dixit enim, nihil veniat. scilicet de se ipso. Cusinon autem dixit nil proprius Imodi. Opin Secunda opinio est Auer. ca de Specie nee S Thomas: Idixit illa esse per se eo Auenois mutanterpretans Porphyrii definitionum modo, quo etia vocat Arist per se, id est, illam: Indiuiditu de uno predicatur dicit non per aliam causam si enim dicas. qua- duplex esse individuum, substantiae, ut Pe re homo est homoldices, nulla causa . sed trus,accidentis,ut hoc album . md viduum per se: ita interpretatur Boetius . t. Periaccidentis. de uno praedicatur, at substan. et menias.

tiae indiuiduli,de nullo:&propterea non Teitia Cones usio est, quatum existimo J. Conclus. ae Porphyrius definiuit, quia soli indi etiam vera contia uertoem. Nec indiui

li a duum

74쪽

c DE INDIVIDVI

duum Aceldentis de uno proprie predica est Proprium alicuius Speciei:vt.homo est tuti quamuis vere de illo praedicetur. Hae risibilis. Communis est, in qua praedicatureli sententia expressa Arist.ca et Antepra Accidens commune: ut homo est albus . dicam Hoc album inquit, est in subucto. Accidentalis communis duplex .externa, sed de nullo praedicatur Ratio alitem est. Vin te ina interna. in qua praedicatur Ac- quia quando demonstratur Accidens in ei dens, quod inest subiecto de quo praedi- diuiduum. dc monstratur ipsum subiectu, carui ut homo sta bus: Externa, in qua Exter a in quo est.quia ab co indundu Murri unde accidens non inest subrecto de quo praedi- perinde est dicere Petrus est hoc album,ac catur . ut homo videtur Praeterea triplex Petrus est ipse. habens albedinem.

QUAESTIO II. Qirato quo finit praedicationum

generalvia de Predicatione loquuti sumus,vo in m ista ad Predicationem spectant; non erit inutile,quid Pi edica

est prima.quaesumitur ab actibus animae. ut paries uiuetur. homo amatur secunda,

quaesumauia secundis intentionibus ut homo est Species, animal est genu lcitia. quae tumulatur,aliquo alio extrinseco, siue loco ut homo est Romanus siue alia habitudine Philo phus est Platonicit . In ordinata praedicatio contra ordinem In ordinata ess, in qua id praedicatur. quod dcbet subii contra or-Quid prae tio, e quoi uplex sit ostendere Est igitur i. id subiictur, quod debet praedicari istae dinem. dicatio Praedicatio, arsit mala alicuius deal quo sunt oppositae scu conuertentes omnium Vule Philo propositio enim negatiua . non proprie ordinatarum, nec oportet nunc has rursus m. de hae praedicatio, sed diuitio quaedam dicitur distinguere. Aliti qui vocabant ordinatam praedicari. Haec praedicatio duplex est, quaedam pro Pixdicationcm in Muralem. in ordinatam Postico s. pria, quaedaim impropria: propria est, cuius non naturalch quam distinctione mi diri in The vetitas pendet ex propraesignificatione, nit Auerri. Mc t. comas diti. Phybdis ubi op. iacteta depropria acceptione termino tum: vilio soluit Problema I. I lcum, scilicet, cur A m. colo. i. moest albus impropria , cuius veritas ex rist facit ilogismos ex terminis conuer. impropria acceptione terminorum pen tibilibus in secundi figura ex puris assit. det: ut homo est bulla diuitiae sunt fumus malitiis cum pollit per cis et sionem eos Ptopria triplexust ordinata cli inordina facere in prim , ubi illi tonse quintiabota contra Oidinem , d inordinata praeter a d forma dicit deum fecisse ne dar

Praedicatio duplex.

ordinem.

Ordin Ma est in qua subiicitur id, quod subiici debet. scilicet id . quod se habet ut

materia praedicatur id quod d. bet praedi. cara scilicet quod habet modum formae; quales sunt praedicationes in serio tum respectu superiorum praedicatorum Macci dentium de subiectis .e Diti rentia tu de

oldinata duplex.tur praedicatio non naturalis , scilicet in qua subiectum de Aecidenti vel definitio de passione praedicetur tandem distinctionem habet Themistius, i. Post cap. 38. Alii

praedicationem naturalem vocant directaminon naturalem in driectam.

Alia est predicatio in ordinata preteror Inoidinata

dinem hec est triplex; quaedam dentica praeter o suis speciebus. Haec ordinata duplex est quaedam Disparata. quedam per Accides dii tam .essentialis di accidentalis: essentialis est, a dentica qua idem de scipso praedicatur; in qua praedicatum . vel est natura via de mi sparata, qua disparatum de disparator natura subiecti:quae duplex est, est entialis , t. homo est leo vel contrarium de contra quidduatiua essentialis solati Essentialis hio. ut album est nigrum: per Accidens est, quid duariumqualis est praedicatio Gene 3 in qua duo con notaraua inuicem praediris de definitioni a. scilicet quando predicam cant ut, quorum praedicatio in abistracto tum est in quid Eisen. tialis sola quando insa est Est enim obseruandia . qua docoriae dicatum est l. quale quid, qualis est nota ilia praedicantur ad ver uatem propiae dicatio Disterenti T. Accidentalis in tosti ouum si isticere ideritatem subiecti: quai taedicari non est de natura subiecit ut albi est dulceri veritas huius pendet ex quae duplex est. propria,' communi : Ac eo quod albedo ec dulcedo sint in aliquocidentalis propria est, in qua Pindicatum , nos ubi et talc vo .amus per accidens, duo

75쪽

dum modo illo tum praedicatio in abstracto non valeat aliter enim erit non pet accidens: vi. album est co oratum . non est Per accidens valci enim albedo est co-Ior. Haeccstit ipl cx Prima, in qua con nolatiuum unius praedicamenti praedicatui de alio alte tuis Praedicamenti ut album sis mile: Missicus aedificat Secunda, in qua con notatiuum unius praedicamen ii praedicat ut de connotativo eiusdem Praedicamenti. ut .album est dulce. Tertia. in qua una Differendia, vel Pi optium de alto. vi. Ratio uale sensibile itii sibile est fi bile.

TVE SPECIE.

Cap. II.

Species amem dicit thidem, de uni cu--que fornis secundὰm quam dictam est Prima quidem specia digna est imperio Dititur amem petiere ea quaesi s. asernato Genere se, cundilm quam olimm dicere hominem quidem speciem animuis .cumsit gem anim A. Sum utem colori speciem striangulum vero figurae spei lem si etiamgen- ignavites spicui meminimm .dicentes quod de pluri aere disseremibus specie . eo quod quid est praedicatur: in speciem duimu id quodsub signato xenere est mos oportet. quod quoniam regre otia imest cenm, em Species assicut est Species idcire necelle est in virorumque rasiani Mistra quevit. Uguaui ergo heciem species est, auae renitur subgenem edide a cenm ineris adquid est praedic tar Amplias autemsie

tibus numero in eo quod, id est tragico γ' Sed haec quidem ignatio periviis a est coeque Iulum peties ei I non autem edi Gen-saliae vero ei uni etiam non peri t - .c Planum autem erit quod dicitis hoc modo In unoquoque Praedicamento sunt emetiam Gener sima. e rar uia Ieci istina mintergraerae ima e foeti ignia Iani alia, ria Genera m Specie dicuntur eadem Est a temoneratisimum quid M. Iura quod nusspm Miud sit sep rueniens Genm, dpe talissimum autem, o Louod non ecti adia inferior pectis. Inter xeaerusimum autem e spei tali inni m i. ut suae emrae Species nisi eadem, ad aliud tamen e .iud si nota Fin aluum in mno quidem Praedicamen: mani e Jum quod ducitur. S istantia est x Mem c ipsa Genu, subhu autem, est corpus tam sub corpore animarum cor in sub quo animes , arim I ver rati nate animA sub quo homo iubatimine ver S crates em Plato, em visunt partici Iare homines Sed horum tibi avii quidem gener fAmam est .m c. - hia m. homo vero Species Amum edi sol 'pectes CorpiM.Atein apecier uidem est, stamiae Genus vero animaticoris porre se m animatum corpi dpecus quidem est corporis Genus vero animuin rursus animes e pecte qai gemuli corporem mirii Cexm,e r. rvi lanulis amis iI si e ration e alii mii verse sis mi exiti in Geam Diem hominu: homo veri vectes quidem est rationes a L M. non a rem Genn particulariam Loini. n m. e. Ium species m emue , quod ante it diuidua propinque praedi. atur. Pecisseritu solam, non etiam

iram

Generum

76쪽

Generum ac Specierum in Praedicamento Substantiae ordo.

peries periri Species vectes e legrariic Iclei

Animatum carpis enimal Rationale animal Homo Cotrares e Plato

gener. Fimum.

homines

ouemadmodum igitur Substantia lilm a. premasit eo quod nihil supra e sit. Genu, est generalissimum sic etiam homo chmsit Species. post eam non est alia specie; neque aliquid eorum. quae possunt diuidi indpecies.sed sol mindiuidua indiuidmim enim est Socrates, Iato, et hoc album Species erit sol in t ultima Species m vi dictum pectui Sina quaver sunt in medio eorum quidem quae ante la sunt, eruui species eorum autem quae post ipsi si iri Gener . Rare .eclaridem duas habent habitudines eam quae est ad ea quae antecedum, Iecavd. qui Species piorum esse

dicunt meam euae est ad posteriora, secundilmquam Genera ipsoram esse dicvvtur Extrema vero nam habitudinem. Nam im genera issimul ad ea quidem quae potieriora sunt, habet habitudinem, chm sit Cenus omnium, i , g od ei supremam eam vero . qua est ad superiora, non Hetor m sit supremum mprimum principiam,m ' diximini ivra quod non est alia superueniens Gram . Spectas imum otem unam habe m ipsam habitudinem, hari quidem . quae est ad superiora, quor misit species ea vero qua est ad posteriora non diuersam habet halitudinem sed eandem e Species indiuiduarum dicitur sed Decies quidem di, citur indiuiduorum, velut ea continent: Epeciei autem superiortim, velut qua af en comine

Determinavit igitumgeneralissimum Genis ita, quod cxm Genm sit, non est Species mrursus supra quod non est alia superueniens se . Deci uisimam vero vecum sic, quacὰmsi Species.non est Gevusne quam, cumsit Species in Species diuidere non possumum adhaeamem.mqt deplaribas disse, entibm numero in eo , quod, id est praedicaetur. Ea vero. quae in medio utit extremorum subalterna, cant Generam Species. 'numquodque ipsi r im Speciem esse, e Genm panunt:ad alitiae i. metiem aliadsumptum ea enim, quae sunt anIe

dentia, et cenera dicantur, e Species: ut Agamemnon Atrides e Pelo des m Tantat,

des mul imxm lexu. Sed tu familiis quidem

plerunque ad unum reducuntur principi-,Verbi gratia, ad Iouem in generi vivere specie bus non se habet. Neque enim est commune unum cent omnium Elis nec omnia eiusdem

generi sunt ecundὰm humsupremum Gentis, quemadmo amoti it Aristoteles sed posita sunt(quemadmodum in Praedicamentis dictum est prima, c genera quasi prima decem princi, pia Et si omnia et u enita vacet, aequi chlam-qui: vuncupate, sed non univoce. Si enim visnam esset commune omnium Gentis, En univoce omnia entia dicerentur. .m vero decem sint prima, commmio secundilm nomen e sis tum non tamensecandis rarionem, quae ecan-dὰm nomen est.

Decem igitur generalisiima quidem sunt: specialisima vero in numero quidem quodam sunt, non tamen infimito Indiaidua autem qua sunt post specialissima , infinita sunt tuapropter Uoue ad specialis ima a genera Isimis descendentes iubebat Plato quie cere, descendere ratem per media diuidenda

77쪽

C A Pgrego spicisco disseret is infaltaverὴ inquit

relinquenda sunt neque enim eornm sientiam

Descendentibus igitur ad saeclaesima necesse est diuidentes per multiandinem ire ascenden- libis vero ad generae ima neces , coctigere

multitudium in una coilectiti enim miato. rum in unam O:uram Species est in etiam magis id quod Geum tu particularia ver resin. gularia econtrari semper in multitudinem diuidunt id.q-d unum est . participarione enim Decie plures hominessunt uni homo In parii. cularibus autem msingularibas incommunis plures divi iuum enim semper est, quod

gulare est .co ectivum autem diadunarisium, quod commune est.

Uignato autem Genere e specie quidsit

trunt eorum e genere quidem uno exissent:

speciebus ver pluribis tenve enim in plures Soecies diuisio generi es, Genis quid semperde pectepraedicatur, et omnia superiora deinferioribus Species mitem neque de proxima ibi

Genere neque de superiorib- neque enim conis uertitur Oportet enim aut aequa de Mavis praedieari vi ivnibile de equo aut maiora de minor, basi, animal de homine minora veiδde ma a.

ribus minime neque enim dices avimal esse hominem: quemadmodus, hominem dices est, ani .m . De quibus autem Species praedicatur de brnecessario et Speciei Genm praedicabitur,mgeneris Gram usque ad generessimum si enim verum est dicere Socratem hominem hominem autem aximia anima autem substantiam Lue rum est Socratem anima dicere . atque substantiam semper enim cum luperiora de inferioribus praedicentur Species quadem de indiuiduis praedicabitur nus ante et de Specie. M de indiuiduo gener simum ver de Generem generibus i plura sint media em sub terna m de petie,m de indiuiduo. Dicitur en generaeiffinum quidem de omnibm subse positisgener bus,m speciebM.' indiuiduis et Genus autem,nuod ante pecialissimum est .de omnibus speci l imis emindiuiduis solum autem Species de omnibus indiuiduu indiuida autem de una solo particulari. Individatim a tem dici, Socrates, e hoe album,e hic veniens Sothroniscissim si lassicem SocratesFlius. In liuidua autem dicuntur hia modi quoniam ex prurietatibus consistit

numquodque eorum , quarum collecti nun

tates nunquam is viqvo alio triticulirium erunt eaedem, ea ver. . quae sunt hominis proprietates dico autem eius, qui es commauis erunt eaedem inplaribus miguratem mi omnibus partic Iaribus hemiuibus iaeo, ad homines sunt continetur igitur ieg id vim quidem sub LSpecie Species autemsubvenere. Totum enim quoddam est Genus Vindiuiduum ratem pars: Species ver e totum est em pars, sed pals quidem alterius totum autem non adterius sed in . Ibs in partibus enim rerum est. De Cenere igitur. Specie, re quid Genera fimum, quid Speciessimum, em qua Genera eadem mvecies sint,au, etiam indi: idua, O quot mo dis Gentis et Species dicaa: Sciente A.

Eum est.

Cur de Specie possvenus, O non prius de

Disserentia egerit Post genus tractat Porphyrius de Spe

cie:qua in re non absque ratione potest quis dubitare,cum Diae rentia sit prior Specie; est enim eius pars, cum in prooemio fuerit ante Specie proposita, cur muti modo de Specie. postposita Differetia tractaueriti Ammon e Boeti huius unam assignat causam: nempe quia Genus. Spe i solutio.eies relativa sunt,ec unum relatiuum perfecte absq; altero cognosci nequit Avice. secundam huius dat causam quia Genus a.

est magis intrinsecum Specie quam differenti e propterea post Genus sequitur Spe .cies Species enim constat ex Genere&Differentia;Genere. vi materia Differentia. ut formari ut autem materia mastis cstinistrinseca composito cuius estia is quam formae; ita genus Speciei quam Diis .entiae,est magis propinquum. Poterit etiam .

tertio dici,quod quamuis in esse praecedat Dissetentia . tamen in praedicandi modo prior est Species;prsdicatur enim in quid, at disserentia in quale, cu fere ad modum

Accidentis. Species autem dicit r. mc.

Hoc igitur caput intres diuiditur partes Tre partes in prima tradit Acceptiones Specie dc De nutus Opi- finitiones: in secunda constituit ordinem i. G IT-

78쪽

so DE PECIE

praedicatorum in tertia definiti diuidit conueniunt vitique Speciei. specialissime. In diuiduu. Dupliciter igitur sumitur spe de subalternae:at tecti adcfinitio solum species .vno modo, pro forma pulahritudi cialissimae competit. ne rei quo pacto dicimus praestantissima

Species digna est imperio.scilicet homines ubi aliquoiscitu digniora inprim.im pulchri&fotmosi sum digni ut alii im partem Capitis, devecte.

perent Secudo modo dicit ut species, quae

subiicitur Generi, quo pacto dicit ut ho Circa hanc partem est primo nota dum mo est Species animalis . de qua in presen quod species est nomeptam S intentionis Notat. Quomodo ii loquitur Porphylius. Et quia poteramus id est, significans recipias secundum se de species ut

bluat lac ei obiicere , quare Specie per Genus de fi est nomen secundae intcntionis.vi rem si nomen Lectam obie niat. cum genus per Specic md finierit: vi nificat. qua latione praedicatur vel subii et . intcuti et ionem tuam enim est circulus in desinitionibus citur si priori modo consideretur,adhuc ni Porphyri'. scilicet definiri, num per alterum.&eco multiplex cst: significat enim apud Philo-tra:excusat se, dices id in his, quae telata de sophos similitudinem tei,quae in potentia ad aliud sum . non ei Te in conueniens: imo cognoscente recipitur, quo pacto loquuti unum per aliud definire necesi est sumus superi u .secundo,significatio ima Huius speciei tres ala gnat definitiones rei subit intialem que est altera pars comis

b Pt ma est si , ies est quae ponitu subce positi:compositum enim couilat ex mathn QRc te Seeunda . Species est, de quo Geniis in riae forma cum usus est frequens apud rum eo, quod quid piaedicat utri quamuis has Aristotalem, qui formim rei vocat Specie.S duas aliqui inter quos est Avicena unam Tertio sum iu pro pulabii tudine corpo

esse velint di admodum Ababile videtur ris,que quod diim Accides est. Porphyrius scilicet, Species est que ponitur sub Gene duasi Mores praetermisit, quia obscurae e-re,dc qua Genus in eo. quod quid predica rant, tertiam explicuit . quia facilis est&situr, ut posterior pars siti Cotis declaratio militud me aliquam cum specie logica Tcitia, Species est . que praedicat ut de ptu habct ut enim rei pulchra ludo ex debitaribus di erent bus num ei in eo , quod partium compositione fit , ita Species ex quid ut homo praedicatur de P cito, ex de Generis: Dii Tetenti re, uniones co- Paulo. aliis lim Iibus. Statim hanc tertia iunctione quae Species dicitui I.ogica comparat cuiatiabus precedentabus. Si te secunda intentiomanis stat Porphyrius illas est e duas .dum Est praeterea notandum circa literam, Notam pluraliter de eis o a tur discrime autem aliquos textus habere, species Priami di vatam est, illae duae priores competunt omni Spe gna est Imperio Nita legit Albertus,&A lite iam . cici ista posterio soli speciei vhime,spe uerto es at Graece habetur, prima seu praecialissimae stans species .digna est Imperio,quasi pul- Est enim duplex species. quaedam, quae chritudo corporas animi virtutem arguat: solum est specie in relata ad superiora. ut dicit Arist. Rhetor. lineamenta corpore ita adinseriora ad superiora. quia infe licuit tutis animi signa sunt. rius dicit ut Species superiorum' ad infe Circa exemplum Porphyrii, quo trian-riora quid: m. quia sunt solum indiuidua, gulum assignat tanquam speciem, figu- singularia. de quibus praedicaturavi ho ram, ut Genus aliquid esse falsum existi. mo.lco,equus ,haec dicit ut species spe mant, crederes figit iam non esse Genus adci aliis via, seu atoma. seu species subiicibi triangulum . qua diangulum di alias, quia lita praedicabilis per prius dicitur de una. quam de alicia,&Altera speciescit.quae elata ad superio uia exti a rigulo reliquae componuntur. racst Spicies. ad inferiora vero est Genue Ammonius hic Porphyriia defendit nos quia infitiora eius sunt plura Specie disse hoc praetermittimus, quia in secudo de arentia: ut animal respectu vitrentis. Heu sub nima. Ibi malo hoc examina ossi tui stantiae, est Species a respectu hominis de occasio.dit Teremus interim id saltem supleonis est Genu Le hec dicitur Species sub politisse satis est. alterua Modo illae definitivaci priores Est lctro no .andum, Circulus in aliqua

79쪽

CAPUT II.

Notan dentat one vel demonstratione fit quan-Qua ratio do per d. quod definitum est,definimus a. ne in deo liquia eorum, quae in Desinitione sunt: nitionibus vel per id quod drobatum est probamus

demon ite tu mea, quae ad illi iis probatione assum.

stationi isimus, quod quidcm vit: um est ut docet bus fiat cit At istot. i. Poster. cari quia sequitur aliquid cuius esse notius seipso. Nam si hoc, verbi gratia. Adefinitur pei Bicu probatur per B noti

est B, quia definitio est notio I dc antice, dens limilitet notius est,quam conseques:

iterum sit de filiatur per . ei probatur per A, sequitur quod A. est notius, quam B ergo A. est notius seipso quia est notius eo. quod pinc notius . . t quamuis hoc non liceat in alus, in relativis licet unum

per alterum definire. quia iste defectus no com ridit titui in his relativa enm lunt aequo gnota per letola singula tamen ad alterum relativum comparata . sunt disi uiri notio laseipsis, non ad aliud relatus: di innotescunt cum aliis iumptis notius enim est relativum. paler simul cum tuo

relativo sumptum. quam ipsum per se, hoc

autem non est tiri onu emens.

Nota dum Est quarto notandum .esse dubium cit.bium circa ea definitionem primam Species est, quae definiti, ponitur si bGmere: videtur enim aliis dnem pri petere . quam flacciet: nam indura duum potnam nitu sub Genete: aliqua subantes ligunt v niuersale,alii praedicabile.asserun que hoc

debere intelligi de predicatione immedia . Soluitur. ta Albcrtu se Caicianus hoc videntes non esse cautum: quia individuum Genera sum.

mediate ponitur sub Genere, scilicet hoc animal est animal nescio quid imagina n. t ut scilicet quod Species est sub Genere. quantum ad ordinem positionis, de participationis, de totalis principationis quod est driere Species est inferior per se Genere,ordine naturali.&praedicandi .e iste est ordo positionis.& est inlatio ordine participationis.quia Species ici sua substantia participat Genus . Genus vero non speciem: Genus continet totam substantia speciei: nam Species constat ex Gene se cDisserentia. at Differentia in potentia concinetur subGencte: dc hoc est dicere Genus esse totale principium speciei, dc Speciem habere ordinem ad Genus totalis principationis. quod non fit in Indini duo. quia iudiuiduatio est in nuteii radi accidcnti,sibus, non autem procedit a Genere sicut Disserentia. Et sic volunt isti Doctores illud Subinde finitione, scilicet spicies est, quae sub Genere ponuur habete lios tres ordines haec optime diista sunt ab Alberio.

traii. cap. i.Scd prosecto nescio an praeterrem: cu sensus sit alia ex parte clarissimus. ec minus expositus cauillo. scilicet: Species

es quae ponitur sub Genere.tali politione, secundum qualem Genus est Genus de hoc nulli praeter speciem competit. Nec limiliter est curandis,cur Porphyrius dixit, sub allignato G iere et voluit enim. quod sub assignato id est,certod de soluitutterminato: qu avna Spccies ad unum per liud tinet Genus: patet enim ibi significare imlud verbum sub assignato genere id est. definito de descripto paulo ante:d hoc ID se declarat consequenter dicens . Genus assignantcs id est desinientes, seu descri

bentes.

Haec est capitis secunda pars, qua Portat secunda phyrius manifestat hoc quod dixerat de pars cap. duplici Specie. dc comparatione d ad su petiora. id inscriora describitque to.

tum Piae dicamcntum.quo ista continen

Haec autem pars intres alias diuidi potest: in prima ea quae in quoquo Praedica,

mento constiti untur, explicat. Sedisserentiam assignat,dcco tum similitudinem. In secunda . singula eorum definit. dc exemplo quodam manifestat,ostendens in quo similitudo dc dissimilitudo exempli con.

sistat. In tertia eorum numerum .dc moduea constituendi, de inter se praedicandior

dinem enarrat.

Clica primum est notanduni, quod Prae Norari. dicamentum ut in praesenti sumitur, est quod sit quaedam multorum Generum de Specie Praedicarum ordinatio tu unico supremo con metum in tento tuem ut patet in exemplo, quod Por presenti.

phyrnis proponit de substantia est enim uoddam commune, substantia scilicet. ub qua est corpus, sub corpore est corpus

animatum sub corpore animato est animal, sub animali .animal rationale, sub ni mali rationali homo.In quo exemplo duo sunt consideranda .alicium,quod Lia defectu nominui,

80쪽

sa DE P

Notat hic nuntur vocabula coposita,tamen illa con- composita sideranda sunt,tanquam simplicia, quo- vocabula rum loco ponuntur.alterum est, quod Porpro simpli phyrius in ista ordinatione ponit animalcibus poni, rationale. tanquam Genus hominis quia atque pro ipse existimabat coelos angelos est ea. genere Ilo nimalia rationalia sed ista sententia est minis. Ani error, nec eam recipit Christiana teligio: mal ratio Imo nec schola Peripatetica sed animalnale astig rationale est solus homo: propterea istud

nati. Genus est praetermittendum. Nota'. cur Est etiam aduertendum tertio potuisse coordina istam coordinationem in praedicatis accitio Praedi dentis constitui quia vero notio est in camentalis subitantiis reprima, propterea in substannon in Ac tia fit exemplum. cidente, sed narrat Porphyrius ea quae in hoc Prae Substantia dicamento sunt Sunt autem tria Primum facta sit est generalissimum quoddam unu Genus. omnia alia complectens: est era am species vltima, decant intermedia,verbi gratia:Genus supremum substantia: specic ultima,

homo: G cnera: nt et media animal corpus,

de reliqua. Haec autem sic se habent Genus supremum non habet aliud Genus supra propterea semper est Genus Species vltima. non habet speciem hib se propterea semper est species:at intermedia utcunque habent .d supra se Genus,&sub se Species; propterea habent duas habitudines,quia respectu superi crum sunt Species, respectu inferiorum Genera at Genus supremum unicam habet habitudinem, sicut

Species ultima: vocat autem rabitudinem, relationem mutuantem denominatione:

unde species ultima duas habet relationes, di ad superius. 5 infelius: scd unica est habitudo. quia secundit utranqidicitur species Haec est prima pals huius sta udae partis. . De termitiant gute generes imum Genas

Hac secunda parte describit Porphyrius horum singula generali si mi autem duas

ponit descriptiones. Piima est:Generalislimum est, quod cum sit Genus. non est Species. Secunda Genet alii limum est Genus.

supra quod non est aliud genus.

Speciei autem ponit tres descriptioneq. Piima est: Species specialissima est,quaecusit species,non est Genus. Secunda: cum sit species, non diuiditur in species Tertia:

species est,qui praedicatui de pluributicis

ferentibus numero, in eo. quod quid Speciei vero subalternae est descriptio; quae cusit Genus, est speci cs. 'cum ut species,est

genu .iespccaudiuersorum. Hanc praedicator u seriem exemplo familiati naturalis generationis manifestat: in generationibui enim datur unum vitiamum, ut verbi gratia Agamemnon: ante quem est pater, scilicet Atrides: ante hune Pelops ante hunc Tantalus:ante hunc vero Iupiter. sed discrimen est, nam plerunq; ista ad unum referunt ut:at ista Genera pri maec Predicamenta sunt plura: sunt enim decem suprema Generasquae ad unum genus reduci nequeunt: nam si ad unum reducerentur. hoe esset Ens,quod non potest esse Genus. quia Genus ut constat.esse debet, ni vocum, at Ens secundum Aristot.

Me aph. cap et est analogum, quod hic

Porphyrius vocataeqUiuocum.

Circa quod est corii iderandum, ista Ce Notin eradrii geucra istima superlativo gradu 'remue sumpto. ut subnantia est Genus generalissimum no quod sit communioro in inbus, sed quod nihil illa sit commu- musaeadem rotio uingula aliorum generalis lima, d suprema dicuntur. Decem igitur genera issima sunt me. Hic numerum eorum . hae in Praedi camento collocant ut constitui tali Conclusione Genera suprema decem tantum sunt, specialillima vero plura sunt sed noinfinita Dat indiuidua infinita sunt. Haec duo piobat ex doctrina Platonis, quae habetur in dialogo dicto, Sophista Plato eis nam iubebat, ut quando ab aliquo genera ultimo descenderemus ad inferiora sisteromus in speciebus no ultra procedentes: quia ultra pecie sola sunt Indi uidua: haec autem sunt infinita propterea ad attem,ec scientiam non spectant: ars enim di scicntia certis limitibus continentur.

Hic nota, Infinitum bifariam sumi: uno modo in actu quo pacto si modo realite Nota, infiniti simul homines existerent dicere intini tum turm umetus infinitus in actu altero mo duobus do est infinitum in potentia: de hoc in nu modis,

meris apparet, quoium augmentum nun t tu aquam cella, sed multis datis adhuc plura dantur.quo pacto si mundus esset duratutus in aeternum, cum hominum perpetua

propagatiori, ut eaustimavit Porphyrius, datent

SEARCH

MENU NAVIGATION