장음표시 사용
81쪽
daten tu infiniti homines non quidem actu . sed potentia: quia nunquam cc starenti alii,&alii continue nasci desse. De hoe Infinito est intelligedus Porphyrius, qua do si crat, Indi uidua esse infinita non quidem actu, sed potentia. At species vir que modo finitae sunt, tactum potentia quia semper sunt caedem species, licet non eadem indiuidua. Defendentibus cietur ad specialissima trecesse et , me. Hic Porphytius, quantum existimo, t spondet obitationi, quum quis potes obiicere: si enim generalissima decedunt. quare species tot iunt di in diu dua infinita Re pondet, ni uersalia in se multa inferi, ra includeret ita .ut sub una specie . singularia innumeras sub uno Geneti, species multae: sub Genere superiora, multa inseri ra comprehendant ut uniuersale enim tu collectivum. quo magis uniuersale, magis est collecti uia xparticularia sunt plura,&quo magis particularia,eo plura sunt: propterea superiora Genera per dissere-itas vatias in varias species multiplicatur.
Nota duo Hic notandu est dupliciter aliquid posbus modis se dici magis collectivum , ut notat Cale aliquid di anus: ptiora modo id quod ci magis v-ci magis num . quod dieitur magis collectivum in- collective tenti uc:alteio modo id, quod plura comprehcndit. sic dicitur magis collecti uti extensiue Iuxta hoc intelligeminus uni. uersale esse magis collectivum intensitae; quia magis sunt, num,quae in minus uniuersali conueniunt qua quae solum in magis uniuersal Hat magis uniuersale est a. gis collectivum extensue quia sub septu.ra continet:& sic loquitur Pot phylius. 6etrato autem Genere M specie. Ordinem praedicandi horum quae in Predicamento constituuntur, hic explicat,
reex his,quae clare: recte dicit,ista coclusio potest colligi: scilicet super ora de inferioribus, xdenis,de quibus dicuntur inferiora, praedicantur, aequalia de aequalib. unde genus de specie b. indiuiduis pret icatur, genus superiur de inferioribus Generibus, horum speciebus, earu indiuiduis:& tandem generalissimum de omnibus inserioribu non tame econtra inferiora de superio tib praedicitur: haec intellige de praeduatione orditiata, c di tecta.
Indiuiduam autem dii ita Socrate meat. Haec est te ilia huius capitis pars, in qua quid individuum sit, quotu ple v. di qua te individuum dicatur tractat. Ei igit ut in diu uiuum, quod de uno praedicatur, ut diximus superius triplex esse indiuiduit, exemplo ira nifestat est individuum sub.
stantiae determinatum. vi Pcitus. IoanneF,
die individuum ex suppositione, ut filius Petti, si unicum habeat filium:est etiam individuum Accidentis. vi hoc album.&sub hoc potest cita individuum ex demonstratione. scilicet, iste homo hoc animal. Dicitur autem Indiuiduum, eo quod collectio proprietatum . quae in uno sunt, in altero esse non possit optinu dixit coli coeo item proprietatumet quia mum accidens unius indiuidui nihil prohibet esse in altero: ut quod sit excit dem parentibus natus, vel eodem loco vel eodem l porc: at omnes simul, quae in uno sunt in altero esse nequeunt, sicut proprietates speciei. quae omnibus sunt communes. Hae autem proprietates indiuiduorum ad septem plus minus reduci possunt, sub quibus omnes continentur: quae iunt haerto ima, I lgura. Locus Tempus, Sanguis, Patala. Proprii inique nomen per formam intellige temperiem per figulam vultum coloremque corporis. statutam,aequarilitatem: per sanguinem .cognationem, parentes, reliqua.Hoc loco Averro es reprehendit Porphyrium quia ista definitio indiuidui sol Lindiuiduo Accidentis videatur competere ita eius iudicio melius esset cum Aristot. Peti herm. cap. s. dicere. In diui. duum est quod non praedicatur de multis. Sed iam de hoc quid sentiendum Hlset, quodque Averrois sentcntia non situsquequaque vera, latius diximus cap. de
Est unicum dubium: nam habetur . M taph caprie indiuidui vel singularis non esse definitionem, neq; scientiam quomodo ergo hic definitur 'Ad hoc dico . In diuiduum posse dupliciter cosiderari: uno modo, primo intentionaliter. scilieci pro ipsare,quae est singularis secundum se. scilicet pro Petro,aut Paulo:& si nullatenus p te definiri. Petrus enim non definitur: alicio mod secundo intentionantcr, scili-
In diuiduuvnde dic tu ilseprc promprietates
indiuidui. Dubium Respon. In diuidui duplexis dissideratao.
82쪽
cet pro re singulari.quatenus habet hane proprietate intellecius, quod de uno piae-dicctur, vel non possit in alia in seriora dis vidi: e sic definiri potest, in praesenti definitur a Porphyrio. i. Ventillata igiti, Ied da in sub specie
Porptiytius ex his quae dixit: scilicet genus de speciebus d speciem de indiuiduis praedicati insert, inuiuiduum sub specie. de speciem sub Genere constitui: unde species id Genus refertur di ad indiuidua. sed alitet ad unum, alit et ad alterum ad Genus enim ut pars ipsius, ad indiuidua vero ut totu in ipsis A ad explicandas has daas diuersas relationes. 'respectus, diuerso loque di modo est usus, scilicet: Species est alterius, scilicet Generis quia est eius Ius 'Species est in aliis scilicet indiui risitan quam totum in partibus Tandem epilogat Porphyrius ea, quae dicta sim t. Nota. Eli notandum totum cIta triplex, ni- Totum est uersale. De fimbit Acantes tale. Universa- triplex. le est supti sus te spectu inferiorum .d inscriora dicuntur partes potentiales totum De finibile est delinitum rei pectu parti uindesinitionis:totum Integrale est compositum respectu partium integrantium c
quantitatis .ut manuum .pcdiani, capitas.
Iuxta hoc intelirige Speciem esse totum desini bile, te spectu ipsius Generis. de G nu patiem: nam ex Genere, de differentia sit Species at Species cst pars potentialis Genetis, ipsum Geniis est totum uniuersa. le: de ita loqui tiri Porphyrius, scilicet, Genus est totum uniuersale. de Species est ipsis pars potentiali , indiuiduo lum vero est totum uniue sale Haec quantum ad campitis interpretationem.
QVAESTIO UNICA. An desinitiones Speciei ct reli trade Specie, Porphrri recte tradita Pty
Ixca ea quae in capite hoe de Specie
Scelus definitionibus dicta sunt . precipuae aliquot difficultates erunt agitandae Et primo obiiciam nonnulla conistra dc finitiones duas Speciei deinde con,
i. Argum sit crgo primum Argumentum Spe-
cies ut species est, est quoddam uniuersale, sed ille desinitiones non sunt de Specie,ut
de uniuersali .ergo non sunt rectae Maior est nota. Minor probatur. Quia uniuersaledicitur aliquid in ordine ad inferiora, sed Species telata ad Genus non sumitur, nisi in ordine ad superius. Secundo arguitur contra id, quod dicitur. vltimam definitionem soli speciei speciali ilimae competere.Genus etiam pridicatur de pluribus different: bus numero in eo quod quid rergo non soli specie ultime competit illa delinitio Antecedens est notum,animi enim de Petro de Paulo, ocreliquis in eo. quod quid praedicatur.
Tertio. Illa delim tio tertia non conueris titur cum S recte ergo non est bona robatu antecedens Sunt multae Specics.que de pluribus non praedriantur, ut Sol Phoenix, Mundus retro non omnibus d finitio competiti similite sunt ultriquae praedicantur de pluribus num et o diti etentibus
in eo. quod quid quae tamen non sunt Species. Probatur. Punctus praedicatur de multis punctis instans de multis instantibus. ammade multis animabus haec autem notant Species, quia sub nullo genere sunt: punctus enim non est in Genere, nec alia, cum in Praedicamento notrsint: sed reduci iue,ergo non sunt Species et aliter enim Species esset,quae non est sub genere contra aliam desin: tionem. Quario, Petruso Paulus, de similiter a. lia indiuidua proprie non differunt numero, ergo Species non praedicatur de dit&rentibus numero Antecedens patet: disseris re numero non potast .m si quod est numerus, sed Petrus petie di Paulus per se sunt unum, quod non est numerus, sed numeri principium ergo non disserunt numero. Praeterea:Quia sunt multae Species,quae nulla ratione de numero differentibus dicuntur, quia numerus pertinet ad quantitatem, indiuidua autem dc Species multae sunt extra quantitatem. Quinto, argumentor contra quaedam alia,quae in Capite continentur Genus est
prius Specie, ut superius probauimus et-go Genus &Species non sunt relata Patet consequentiari quia relata simul sunt natura ut docci Arist in Praedicamento ad aliquid e Sexto.
83쪽
Sexto. contra id quod dicitur, Genusin, set iuri eneralissimo. esse Genus subalternu Esse subalternu coecile subalteio. sed Genus ut iubaltero est. non est Genuri sed Species ergo est implicatio, in repugnata a
in adiecto dicere Genus sub alternum. Septimo ista Genera vocantu media . Contia. Medium participat naturam extremorum, ut color medius, scilicet, rubedo, ut videtur. constat ex albedinei nigrediae:at Genus non fit nec participat ex Iu-periori ustriori ergo non est dice dum
in auo. Contra id. qtiod dicitur, niuersale esse collectivum:Si ita cilci. Ista nomina est ni collectiva, homo.animalicordii, dg tandem omnis terminus comunis,
sed hoc manifeste est falsum ergo ante, cedes illud est salsum,scilicet uniuersale
est collectivum Alia possenti oponi argumenta con trasea, que de Specie dicuntur, que quia minoti momenti sunt, partim ex his quae diximus in Capite de Genere nota, piae termittuntur haec aute que proposuimus, eiusmodi sunt, quorum solutio maxime Speciei natu tam Messentia, peifcctaminae
Circa prin me go argumentia, Alpha rabius &- n. in sua I. ogica .ca de Specie mouent dubiu, an Species. ut ad Genus refertur, si Vmu et sal et Avicenna videtur
dubitare propter quod ab A berto reprehendi tui .uactatu quarto. c. r. asset item ira
Albettus cum Alpha rabio, Speciem ut ad Genus refertur, non esse Vm uersale: ruius ratio est fortis Species, ut ad Genus refertur,est subiectus nempe de qua Genus predicatur: sed Uniuersale, ut uniuersale est praedicarirmi est enim una uel sale unum in multis, Sc de multis ergo ut Species adge, nul resertur. non est uniuersale. Ex hac cocti in inscit Caietanus in pix lenti. Cum de natura Speciei,ut species est, sit ad Genus . species, ut Species nonii uniuersale de natura specie non est occe, ni uersale. scd si proprietate in A. 'ocidens quod sequitur ipsam Speciem . Atq;ita Porphytius definieas Specie i in ordine ad Gcnus. 8 finit illa micrandiarii natara:inordine vero ad indiuidua desinit per Proprietatem. undesccuudura, Albei tum e Caietanum, speciei .ut ad Genus riget, tur,accidit esse Uniuersale. Sed pace tantorum vi totum dicam. Ista sententia non mihi videtur recipienda, et
prius est xlle V niuei sale, quam, si e Spicier: cum Vniuersale sit communius Imo, ut
ante ostendimus . sit Genus ad Speciem, scati ad raedicabilia:erpo non accidit Speciei. Et praetereari quod me magis moliet.
Species est ilo solum quod refertur ad ge, niis, sed quod refert ut immediate ad G nui sed quod immediate ad Genus tesser. tur, est niuersale . cum Genus ut Geniis immediate de singulatibus no predicetur: eigo Spccies, ut ad Genus icitatur est, niuei calc,oc de ratione tali est, quod sit niuersale.
Propterea dico. Species habetitia quod sit Viri uel sale, ei sit Species,&specialissi In Spe iema. quod sit niuersale, habet in oldinex Mnx ad inferiora quod sit species in oldine ad Polluc' superiora, ita tamen quod nisi sit uniuersale. non sit species quod velo sit Specialis smatae spectu ad inferiora diuidua de
quibus immediate praedicatur. atq; ita species specialissima constriuit secundi Pre dicabile,c est Spccic vereri , uniuersale eius Genus. Quod si Albeitus volui die re. quod illa Species non dicitu Uniuei sale comparatione ad Genus, sed ad inscrimi an rccipimus, si tamen velit dicere cae .ietano, quod non est de natura speciei.que ad Genus refertur.esse Uni uertate, salsum est, ut probaui . quia quod immediate ad
Genus refertur,est uniuersalere equo patet
teitia dctitastio Poro h iii. que est de specie
ut Speci cs specialissima est. Dici etiam potest, ut arbitror. faciliu ,ec Distinctio clarius adhibita quadam distinctione.quiomuem videtur euacuare diis cultatem V niuet a levi uniuersales sicut antea ostenissum fuit, dicit per se de intrinsece esse in
mullis ' ex naceius essentia, quia tale est. duas relatio es.seia duas proprietates con .sequi tuta qua tantia ieraces eis praedicabile.det multis: altera est esse iubiicibile, secutdum illa omnia multique in se continet: sicut et contrain diuiduu habet duo. que ipsum vitale est. consequutur alteiu quod de, tantum pix dicatur. alteriam. ix Dd
subii tu et ut unum tanturii. Vnde sit . ut si aliud est: ed . . ab . .e de multi , si licet . niue
84쪽
vnluet tale: allud praedicabile de uno. scili
cet inaurire dc individuum: ita subi j ibile.alterum sit subiicibile uniuersale, alie .
tum subiicibile, sed singulare.
Dicendu igitur, Speciem, ut Geneti subiicitur,esse subiicibile,sed tamen subi j cibi . te uniuersale. Nam Genus immediate non
de Indi uiduis, sed de Speciebus uniuersalibus pie dicatur: ita ipsae species, ut tales.subiicibilia uniuersalia sunt similiter, ut respicit in seriora, esse Praedicabile uniue tale: sed si in set tota sint uniuersalia quoque, esse Genus sub alternu . indiuidua ta-tum,esie Speciem specialissimam, praedicabile scilicet de iis tantum: ita tam secundum praedicationem, quam secundu subiicibilitatem est uniuersale,scilicet praedicabile uniuersaliter, subiicibile uniuersaliter: atq; ita per omnes gradus, praedicabile generi cum subiic bile generi cum.
prs dicabile specificum subitet bile specincum di predicabile ac sub ijcibile medium, scilicet subalternum. Imo veto si quis subtilius consideret .v- niuersale eo set per se prius est Mabstra.
hi a predicabili.&subiicibili, quatenus scilicet est in multis: si uentedicetur, siue subiiciatur. siue n6, nee sub talibut rationibus concipiatur, sed secudis .u intrinsectim, ut
est in multis: ita ex se ter se diuidii test intrinsece per esse in multis, in his ilicet,aut in illis.
Quoddam itaque est Genus generalissimum, si sit in omnibus quae non conueniunt Genere cum aliis. est Species, si est solum in his, que differunt ramum numero: est sub alternum,&ahius, minus alium,
quo est in pluribus vel paucioribus subseco utentis .Quamobrem nec per praedicabile, nee per subiicibile costituitur intrinsece uniuersale Genus . vel species, sed per esse in multis, in istis .eut illis. Nam praedicari
subiici postea consequuntii Lan quibus
tota difficultas euacuata est.
Adi Ar Adar metum dicitur, C. Od quamuis
species a tali relatione ad Genus non sit v- niuersale tame talitet non posset reserti. nisi esset uniuersale Herea dia ad Genus de fim turresecti .esse uniuersale definitur. Secundo respondetur, tali relatione ad Genus formaliter: intrinsecenoesicS .ciem aco uniueriale sicut nec a telati
ne praedicabilitatis sed ab eo quod est esse
in muliis, ve ita tanquam per duo propria essentiam, illis duab relationibus subiici 'bilitatis uniuersalis praedicationis uniuersalis explicari, merito qui adesse a. tiam ambae illae pariter consequuntur. Circa secundum Avicenna suae Logicae .cap . voluit propter hoc argumetum ad .dendam seu intelligendam particulam ex elusiuam,tantum: ut sit sensus. Species est. quae praedicatur tantum de pluribus disterentibus numero a Genus praedicat ut de his,&differentibus specie quam sententia recipit Caietanus. At quia posset fieri ar- 'gumentum Genus praedicatur etiam tantum de differentibus numero . quia praedicatur de indiuiduis quae differunt numero, di de specia bus,qus etiam dila erunt numero, nam maior distinctio includit mi norem, quae enim differunt specie diffe-
iunt numero licet non econtra.
Propterea alii dicunt disi tentibus solo
numero: unde duas exclusi uas addui Spe.
cies. est. quae praedicatur tantum de pluribus differentibus numero tantum.. Sed melius est cu Alberto dicere, tractatu quarto,cxi in fine hic fieri sermonem de predicatione immediata quando enim Genus de Indi uiduis praedicassur est me
di a. praedicatio quia prius pecie reperspeciem indiuiduis inest. at species immediate ab indiuiduis participatur Nec est liqua exclusio addeda, quia denominatio absoluta indicat praecipuum denominais tum perdifferentia vero numero,singulati simpliciter intelliguntur. Ad tertium respondet Boetius, explicas Ad . definitionem speciei,que fere in fine capi.tis uaditur reait, quod dupliciter potest excusari Porphyrius Primo, quia multo plures sunt species,quae de numerosis indiuiduis predicantur, quam de uno. Porphyrius autem definiuit,qui ut plurimum inuenitur.Secundo dicit quod intellige dus est Porphyrius de aptitudines potestate. In actu: ille autem speci cs quamuis actu de pluribus non praedicentur, potestate tamen predicatur: ista est melio solutio. Sed dubitabis, meritori an susticeret Dubium. hoc ad Genus, quod in potetia de pluribus speciebo praedicetur. quod est dicere, si v nica esset actuet pecies an esset Genus per hoc
85쪽
hoerilio in potestate de pluribus speciebus tur autem Species impersectae quae pro Quae sp dolutio. praedicate: ui Ad hoc respondet Boet lo prae non sunt pradicabilcs praedicatione cies rin per
coallegato, k paulo superius eodem ca praedicamentali fecimpite, quod nullata nus, sed neccssario, ut Ad quarium respondet Boet quod In Ad .
Genus inpluic actu species requiruntur diuidua non dicuntur numero dissit re, quam sentent .am ex proscis sustinet L quali enuniand .uiduum faciat distinctum bertus . tractatu cap o de videtur doctri numetum ab alio sed quasi dum num e na Aristo quarto Topicorum,cap. 3. Ilo, rantur diffcrant scilicci quando nume. rum ratio est Quia Genus contrahitur ad ramus singularia unum distinctum ab a-
speciem per differentiam . s. d. fierentia tio facimus .nce sub eadem unitate collo. non constituit nisi sim te dii linguens ab camus Adaliam partem respondeo ad. aliis.ergo Genui non est in una specie, sed mittendo csic alias Species praeter quan-
pluribus litatem tamen harum indiuidua numero Nota Pio declaratione est notandum, quod differunt per ordinc mad quantitate naGenus cur aliter se trabeat Genus ad Spcciem aliter distinctio numerica accidentium. sumitur plures sor Species ad indit idua natura enim Gene penes det uersitatem subiecto tum inquimas postu ris est natura imperfecta : in completa, ' bus est quantitas, vel habent ordinem adicti qua perficii ut per formam, sicut materia tranti latem haec enim albedo disset tabpci lotinam perficitur. O sicut ceta quae illa, penes subiectum.
quid instat me est in Genere aitificiatoria, Ad quintum facilis est solutio Genus per formam autem perte itur. Praeterea enim di Species pollunt dupliciter con muri Modo sicut materia oo per unam formam per siderari, uno modo undamentaliter se reisu, Ilia itur,quati tum ad totam eius potentiam cundum naturas ipsas materialiter signi s, die sed pet multas ita nee Generis natura per ficatas reicia uia Generis est prior natu A uomodo unam difflentiam solam habet peifici. a. quam Speciei natura: si vero altero Qui a sed per plures di ex hac parte natura e do considerentur formaliter,tunc sunt re. neris non potest existere perfecta in uni lata. nec unum est altero prius non enim ea Specie, e inde cum non sit naturam e dieitur Genus, nisi sint species.
nus nisi sit pellecta, sine est, quod plures Ad extum perinde facilis est solutio.
postulat Genus Species. At Specie natu Genus enim non dicitur subalternum. ra in se est natura perfecta nec ab indiui quia sub altero ponitur, sed quasi alterna-dui accidentibus perficitur sed multipli tim se habeat. vi modo supponatur altericatur, in uno tamen perfecta manet inde modo superponatur alteri modo sit e . est, quod susticit individuum unum, ut nus. modo sit Species.
dicat manete Speciem sussicit, quod pos Ad eptimum te spondeo medium mulside aliis praealcati quod in genere non is sum modis aliquando dicitur e ,s diues est,quia in una Specie non existit eiusna dium positive scilicet quod aequali ei di ut bti,ta, tura perfecta: Et haec doctrina est maxime stat ab cxtremis,ut punctus est medium nai, et, i. consideranda . Huius sententiae ast idem circulo, siue in linea:aliud est medium par
Boet. in libro de Diuisionibus, de D. Tho ticipative.quod ex extremis conficitur: ut mas, distio. quaest .art. 2. libr. i. Sentenis rubedo dicitur medius color inter albedi.
tiarum nem c nigredinem taliud est medium Ad Specie Ad secundam partem huius Argumen metaphoricum vel secundum rationem. duo neces tirespondet Caietanus.&bene quod ad quo pacto dicitur. Virtutem esse in medio: satia dc Speciem duo sunt necessaria: ex quod prae aliud est medium in praedicatione quale
quae dicetur de putribus numero differentibo est in praesenti,scilicet id.quod de alio . cinquid,&quod sit natura perfecta scilicet de quo aliud praedicaturivi animal dicitur pertinens ad lineam rectam praedicamen med .um inter vivens di hominem: hoc auisti sub aliquo Genere;oc nos ecundu deest tem medium, in multis dii scita medio ex illis, puncto,animi, instanti,quia non sunt participatione: in medio ex participatio. nisi partes naturae persectae, cum per se in ne extrema concurrunt per mistione napraedicamento non collocarentur dicun quandam accidentalem ad saciendum men diam,
86쪽
quandam accide talem ad faciendum me. dium. Vel per virtutem utrinque ex palle
commu uicatam Praetcrea, nulla est interea praedicatio cum nec medium de extremis nec extrema de medio praedicentur. Praeterea tertio medium est posterius extremis cum sit colu effectus at in medio
praedicationis non concurrunt extrema inon enim animal sit ex homine, uiuenti. sed vivens est deessenti ad substantia animalis, ela animal de substantia hominis.
Praeterea,extremum superius de naedio, e medium de extremo inferiori praedicatur: dc te illo,unum extremum superaus est natura priua medio, sed medium is prius natura altaro cxtremo, ut vivens est prius natura animali, sed animal prius est natu, ra,quam homo.Adt. Circa octauum argumentum, nota. ali.
qua muli a tripliciter posse in unum con
Titpliei te limo. in urn aliquod extrinsecum, multa in v. pula locum, fitiem, causam, te ut cin cut num con plura giana congregari uno loco emptu.ueniunt res cluc unica Vibe. plures homines ad aliquid agendam: nomina significantia ista plura iecundum talem et uitatem dicuntur impliciter collcctiva. vlCiurias,
a. Secundo .aliqua plura conueniunt in a. liquod unum intrinsecum, suc accidentale, siue substantiale. quod tamen non est in
singulis per se perfecte.&toraliteri quo pacto plures partes domus conueniunt sub unica forma,c pluris partes totius subv-na forma totius, quaeiamen in singulis pcrse non est, ut Pctius, Ic annes, homo respoctu animae, de corporis: dc talia nomina significantia plura iubista unitate non sunt
s. Icilio.aliqua plura conueniunt sub aliqua forma intrinseca, quae tamen est in omnibus singulis peties talia nomina dicum ut uniueis alia Speci Q Genera. dereliqua quae de singulis divisim piaedicantur,quia forma, quam sigm scant, in singulis per septi secte inuenitur: di de tali collectivo hic loquitur Porphyrius, pconstat longe diuersum ab co quod sim pliciter vocatur collectivum istoc enim
tertium non proprie collectivum,sed , ni . uel sale dicitur.
Disserentis vertam commaniter C pro I. pri .e pruri Amidicis . Nam comm alter quidem disserae alterum ab altero duitur, aed
traira: quadam di fert quocunque modo HI. seipso vel ab alio Disseri enim Socrates a Platone averitate. ipse a seipso et puero existem te in viis acto, m faciente aliquidve quiescente: di semper in aliquo modo habendis alimritatibus spectatur Proprie autem disserre t rum ab alier dicitur u do separabili accidenti alteram ab aetero dissert. In eparabile
vero accidens est vi caelitas oculorum avi ni si curvitas.rat cicatrix, cὰm. Inere occalluerit propri)ssime autem diserre alteram ab alte ro dicitur quia iido specifica disserenita dij retrquemadmodι- homo ab equo pecifica disseremii dissert, ratiovadis quesitate. Vineisaditer ergo omnis disserentia addira adicat adrer amfacit. Sed eae quidem. eaaeem communiter improprie sunt, alit raram faciunt. ii ver. propriis fime , aliud tabe quisem igitur ali ad uiunt, M. icta vocantur Ilia vera quae a terat , smpliciter disserentis animali enim ad en, ex fratienaeis disserentia, estu fecit:ehu aviem quod est moueri alterasum solum a quiescente fecit. Me illa quidem lad haec vero ali ratum sol iam fetit decandὰm igitur aliadfacientes diserenitis, diuisiones Generum fantia Species, et definitiones assignantur, quae An ex Geuere mi is modi diserentias: sic nilὰ-aate meas, quae solum adterai m faciunt a teritat,
testiolis conti Iani, in aliqua medo phalenter
superioritas ergo rasus inchoavit L. cend m. di ferentiaram alia quidem est sep rasilc s. si vel insepa abitis Moueri enim,m , eicere di aegram esse e samum esse . emeaei 'que hi proxima unt, separabilia sani: i ver aqvilmam se vel sim m. vel ratio. n. e. ve irrationale , i etarcthias ni Infepa, rapulam ratem alia quidem sunt per se. Iiar ver. per accidens Nem ratiotale terse inesta
87쪽
o vero asi inaxm esse vel um per accidens, em non persenae igitur que per se sunt in b-fantiae rariove accipiantur, em faciam ali Lirae vero quae secundὰm accidem,nec a sabstra. iueratione accipiuntur,necfarium adiud,sedaterarum 2 e quidem igiturpe sesunt.non suscipiunt magis cmmmm:qua vere per accidis etsi hi separa, etsi intensiarem accip-t mr missionem Nam neque Gem. . a. magis em minis praedicatur ea, crumias'erit Genus neque generis di eremiasecundam quas dividitur. Ip. faenimi uni qua uniuscuiusque rationem c m-plent eis autem unicuique vetam di idem nes intensionem neque remissioremsuscipiem est. aquilinam aurem et e vc Isimum, vel coloratum
adiguo modo mixtenditem remittitur.
cum igitur tres species digerentiae eo si de rent r.e hae quidem' separabiles illae veriisse aras esci mrmius in parabiliam hae quidem fui per se ille vero per accidens rursis earum.quae per se imi disserentiarum. h. aidem sunt, secundum qua diuidimi genera in species, aliae vero secundum qua ea quae diaersa funis ecisci; M:v c.mper se Asserentiae merhuis stodi animalissim animarum e sensitiκκ.
rationale irrationale mortale di immeri :Mimati quidem 'sensitia disserentia tonstitui tua est ut sta maeam Iis est enim animal subflanti aximii sensitiva mortalis ver mim. Mortalis X ferretia, em ratio M. irration lis Eu, de sunt animesis disserEtiae. per eas enim genera inSpecies diuidimus Sede mdem qua diuisistae uni diseremiae generum , compleIidia fant,em constituitae periirram diiuditur enim animal rariptialis emitratio In differentia, mrursus mortalis Mummo talis disserentia . sed ratic natu e immortalis dissere vitiae constituitu. semet hominusi rationatu vero mammortalis, Dei irratiotialis autem inmortasi irrationalium auimalium Sicere supremae, stantia, cfim diis e fiat animari minanimati di ferent M. em sensitivi, em insenstitui animata quidem msensitiva, iuxta'istanti sumpta. animal per.
fecerant et animara vero min ensit tua perseterunt plantam. Aoniam ergo eaedem Iique in do quidem acceptaesunt cin 'iivtivae. alique modo Mem diu uesperiim omnes vocant .
st'Metiret determinarues Acmite differemtia est,ari, undat spetit a Genere Noma eximpis habet . quam animes, ratiosarum, morta eravim enim nihil horum est. Nam unde sipeties
haberent digeremia. Neque viro omnes nomia genm habet,quaniam idem fma habebia, posit Sed quemadmodum censem potestate quidem habet omnes eorum. qua sub se sunt disser/riis, actu ver. nacam aes reqi ex hi, qua neu sunt,uiquid' neque opposita circa idem erunt. Definiunt autem eam e hoc modo Disserentia est quae de pisibin m. ferreuibas Specie ire eo,
quod quais quid est praedicatur. Ratio tale enimem, ortale de homine praedicaxiur, in quod qua- Ie quid est. hem dicitur sed vanin eo, quod quid est. hidei exim homo nobM interrogatis com exiens dicere animal quali ratem animalium uisiis quod rariovale em mortale est. cauente ter C Unctim s. Rebus enim ex materia e forma constantibm,ve secandRm proportionem ad materiam di formam, constitutionem habenti, siquemadmodum statuae meseri quidem .ere ex forma aarem feturasi mi emo commae i. e specialis ex maeteri, uidem proportis nati ter confissi ex cenere,ex forma autem Differentia ter montem hoc animas rarienale moride homo est quemadmodum isti aeua D fri autem 'hoc modo Disserentia est, quod artum evix est diuisere e quae sub eodem Generesuvie. Ratiovile ex . Irrationali heminem em equum, e a sub eodem genere sunt quod est animal diuid init Assigetret autem hoc
modo Disseremia est, qua disertini a se egula:
namque homo.e equussecavsἀ- ere, differant sumus enim animalia nos,e eitti: edalditam rationale disiunxit nos ab H issem, tiara. Iessum s erit os em dij sed mortare appositum disiundii nos ab istis. Exactius a tem pertra adres ea . qu. ad disserentiam pertinent, dicunt non quodlibet diuidentium ea , quae iubet lem xenere sunt esse disseremiam , sed quod
ad esse conda. ii em quod quid erat es eumque rei pars est Neque travi laxo aptum natum est nauigare .est homini di serentia. cisi si propriam homini Ditere enim to inus anim iam hac quid apta ei e ed nitidaudrii a vetanta in ei e i. identes hominem ab elim sed aptum vas mechadnaalgadam, nec est ut .x: ta
88쪽
Eompletiseum nec eius p ir; sed aptit ad Iolam ipsi is idcire qui ina est taeis d. feremia,qMIes sunt. que specifica dicantur di ferentiae. Erptergo specifice disserentiae si cunque aeteros eiunt petiem,ma aere ei in eo, quod quid erat,
esse accipi iur. Ei de iusse remia quidem tot sufficiam. Non oportet, ut benedicit Boetius hiequariere,quare Differentia Proptio Sc accidenti anteponatui clim in dubium reuocatum iactit, an speciei esset praeponenda Nota quo est enim praedicatum essentiale. quod nec modo , de Proprio. ne Accidenti competit Non audistae tentia tem hic agimus de differentia concrete seivatur hic licet de ipsis, quae disserte dicunt iit, sed de ipso principio cla forma perquam unum ab altero disset tri ut differentia sit forma, per quam unum ab altero differt. Nec agimus de isto principio, di forma secundum se, sed ut per intellectum assumitur ad pre. dicandum de illo,cuius est Diste tentia.
Diffiibuti Hoc vetui caput in duas partes diuidi Capitis tur in prio ii sunt quinq; diuisiones Dic
ferentiae. in posteriori. quinque definiti Diui sol nes est autern prima diuisio Dii Terentia dili stcntia triplex est . quaedam communis quaedam
in m. propria.quaedam propriissima.
Diste tenti Dii Terentia communi sex eccidens se- comunis parabile, per quod unum ab alio vela se aliqualite dassert.ut Petrus sedens imo sedente,currens a quiescente.senex a seipso
Disserentia Diffcrentia propria est accidens insepam optia. rabile, per quod unum ab aliod: si et t. vi caesus oculis dissert ab eo qui non est oculis caesis illa oculorum assectione xc lo te caesio, quae dicit ut dilre retia propria: illa eloni,si io non separabitur a subiecto, dum ipsum fuerit.
ditarentia iisse tentia p:optii Creta est formata,
Irroprijssi stantialis per qu am vitum ab alio d: C Irin a. ut homo ab equo disiectic rat onale. Porphyrius ponit conuenientiam inter has, discrimen im ut seni mites hoc habct, quod faciunt diuersum, nunt ab altero. sed dii Tiunt , quod duae primae faciunt disset re in Accidenti.terii a veto in substalia: unde illae dirae primae dicuntur tantum facere diue sum , sed alteratum itertia vero facit aliud, id est diuersum in substantia.
Neiarii. Circa istam clinationem est primo no,
tandum ex Avicenna hoc capite, quod a ceptiones differentiae aliter se habet ni, qua acceptiones speciei,&Generis istae enim. Generi scilicet: speciei non omnes sunt Logicae, sed tantum tertia Generas, To, sterior Speciei:at istae tres acceptiones Differentiae oraues ad Logicum abysicumspectant.
Nota secundo cum Boetio, quod iste rota et duae primae Di rentiae, scilicet prima secunda sunt indiuiduo tum . di singularium: ista enim Accidentia proprie sunt singularium a Dii Terentiate tria est Sphcicrum, Generum . id est: per quam Species. Genera disserunt sicut per illam differunt In Suidua: qua de causa illae tres disterentiae superius positae, scilicet disierentia numerica specifica regenerica ad
has reducuntur et numerica enim ad duas priores, specifica velo. genetica ad ter
Nota tertio Disserentia prima dicitur Nota Dcommuniter dicta, iudicio meo propter D: si rentia exqui sit tale Acciden , quod sicut modo cur dicatur accidit uni extremo. quod per tale dister communis ab alio, ita vicissimi alteri extremo pos propria sit alias accidere vel in gratia sedens disse ita stante.accidenti.& disterentia communi secundum quam py stetiam , de qui modo stata sedente differre, nam stas potest sedere de qui sedet aliquando stare reliquae dicuntur propriae differentiae,
id ces, peculiares uniuscuiusq; quia quod semel per illas differt semper peccas dis
Disserentiarum ergo alia quidem. 'c Ex discrimine superius in te illas tres
Disserentias allignato.Porphyri in seii diuitionem secundam Qtuaedam Diae tentiae faciunt alterarum, id est,diuersitates in Accidenti quaedam faciunt aliud, id est, diuersam substantiam' subptioti mem Diuisio a. brosunt ditarentia prima, e secunda, set Dinctentia iliciis c . tnmunis cla propria sub posteriori um, velo est tertia scilicet propriissima inter quas est duplex discrimen: prius, dii T. tentaliae facientes aberatum , di cum ut simpliciter tali tum disterentiae , a facientes aliud, dicuntur Differentiae specime. quod additum est perfectionis . explicans huius. Disterentiae specificae munus,quod explicat in poste tori dilati ne nam definitioneta
89쪽
'emes quid ditativae: Genetum d vilio. dam aliud. quaedam separabiles, quaedamnes fiunt per has speciticas Disterentias; inseparabiles tam per iuri quam per acci-
facientes aliud . non ' illas secundum dens. quas non fiunt nisi alteratio nee minuta Postea vero Porphyrius Disserentia in niuisis tiones quaedam accidentales separabilem Pse scilicet specificam, quin disse tale s. superioribus ergam so inchomibus ta diuisione abdiuidit qu dam, inquit, deeifice Dri istos Rursus in comi nunt iterum tertio diui sunt alicuius Generis diuisiuae id est per dister dit Di Teientias. Quaedam sunt Disseren quas genus diuiditur quaed mullius Getiae separabiles, quaedam inseparabiles se ne iis costitutivae id est per quas Genus il-
parabiles suu Accidentia quae non con lud constituitur verbi gratia animal hastant, ut sedere, currere. sus hoc me bro. et has dit Terentias, animatum, sensibile. est Dii Terentia communis insepaiabiles rationale. irrationale mortale, immorta- sunt, quae nunquam a re manente dimo te: sed harum queda sunt, per quas animal uentur,quales sunt Diffcientia propria. constituitur,scilicet due priores animal propriis lima. nim est animatu dessent. bile coipus, per a-Diuiso Et hane sub diuidit in inseparabilem per lias diuiditur. per rationale mirrationale.dissiei Accidens, qualis est propria. quae Acci es mortale immortale Inter has unum est est quoddam inseparabile, sin separabile discrimen, nam per diuisivas Generis conpetita, qualis est propriissima quae ad rei statuuntur species illius Generis, non autei obstantiam, naturam pertinet & haec per constitutivas. ut per rati nate, mi orta
est quarta diuisio. quae subdiuisio est poti te, iuxta opinionem Porphyri constitui-
nius membri tertiae praecedentis. Consti tur homo, per rationale, immortales multuit autem duplex dricta me inter has duas cum animali, Deus: per irrationale vero inseparabiles Alterum inseparabili, per mortale constituit ut brutu. At vero qua in
Accidens facit diu et sum in Accidenti ut uis istae constitutivae non faciant Specita. superius dixim : at inseparabilis per se se tamen si ad superius tale ienus conside cit aliud id est . diuersum in subsantia ' rentur. tales disserentiae dicentur illius su- teruntem Isiarentia insepnabilis per Acci perio iis diuisiuae. ip u inferiorum tan dens suscipi nagis, minus, id est . non quam specta constitutivae Ut animatum,. aequaliter semper inestri nam aliquis ho di sensibile, sunt supcriolam diuisivae, cormo est magis caesius, qua alius. curuiori pus enim per animatum rei nam matutinato, quam alius diat inseparabilis per se uiditur: corpus animalia per sensibile. non suscipit magis aut minus. vn homo sin sensibile: animatu autem, &sensibino est magis rationalis quam alius. Huius te cum substantia,faciunt animal sicut indat rationem quia Dii serentia pertinet,ad sensibile,cum animatu facit plantam .vn- esse,&naturam rei, at essemnatura non de eaedem di Terentis simul sunt: diuisi- suscipit magis in his, quam in illis, aut mi uae, constitutius: scd insecorum constianus:vnus enim non est magis homo, aut tutivae, superiorum diuisiuae quaproptet animal quam alius,nec magis corpui,qua omnis Diis retia specifica dici potest . quia adius constituit Speciem aliquam siue subaltei-
ilmeum tresspecies Disserentia 'side nam, siue specialissimam.
rentiari Circa hor, nota istud exemplum rati, Notas Porphettius epilogat has diuisiones pro natis vero di immorta is Dei esse falsum. Non esse 'postas, insinuans unum cos de ratione di no etiam Deus est animat: nec corpus, nec liquod aniagnum,uidelicet Species Differentiae esse aliquod est animal . quod sit immo itale malim solum tres illas primo loco constitutae Porphyrius loqititur ut Pinlosophus a moliate. sed quia valiae sunt proprietat s illarum, tonicus, ut superius diximus. Notari. factae sunt tutius aliae diuisiones secun Nota etiam Cenus generalissimum so Genera su dum ea, que illae habent. unde eadem sunt Lum habere Dit Terentias diuisuas. non coma tantum Ororsus numero membra diuidentia sci stitui tuas cum nullum supra se habeat Ge habere Dificet illae irra Dit Terentiae, inter has que nus. specialissima vero solas habere dist e ferentias daminuendutu saci cute alie xum, quae rentia constitutivas, quia subde non has diuisiuas.
90쪽
beatio se forcs Species, in quas per Dissorentia diu: datur.
Nota similitet te itio si ista Differentiae ad idem Genus comparentur aliae di stinctae sunt differentiae diuisium aliae costitutivae: si veto ad diuersa comparentur. eadem potest esse dissetentia Z uisiva dcconstitutivata sed respectu diuersorum. superio iis quidem diuisiua, insecto tis vero constitutiva. s. Et hi maxime vis est ad diaisiones Gene
Hie Porphyrius duos usus hirum disse rentiarum specificarum ponit prior est ad diuisiones Genetum faciendas haec enim praecipue per tales Disserentias diuidui utri osterior ad definitiones componendas ipsarum specierum: aliae enim differentie per Aecidens tam separabiles quam inseparabules. non sunt apta ad precipuas diuisiones: d. finitiones sed ad deleti priones; diuisiones non e Centiales, di minus precipuas .cum sint acc:deati arci, nec
Hae est posterior pars huius Capitis, qua ponuntur aliquot ipsius Differentiae
definitiones. definitio Prima est. Discrentia est, in qua Species Tu eleti excedit Genus: ita rura enim speciei ex ge.ncie de Differentia constat unde plus includit in sua natura quam Genus LGenus enim non includi in sua natura Disterentiam Speciei, sicut ipsa species. diibum Posset tamen dubitare quis unde habet
species Disterentia mino uenim a Genere,
quia in Genere quomodo possunt tale plures Differentiae oppositae non autem Dicet est feretia potest esse ex nihilo a quo ergo est in Re ood eo quod differentiae sunt in Ge.nete . non actu,id est, non stant de natura epotes
ion; 'et tu, sed orotentia.quia ab illo fiunt: sicut nc ' aeeta extrahit ut forma alicuius imaginis: ra non est in conueniens. quod multae dis , ferenti sint in Genere in potentia,ut mul tae figurae cerae in retentia. S. un.'. desinit: oest: D Teictiacst quae piae dieatu de pluribu dii Terent ib. Si cie in quale quid quod exemplo clato osten
dri ut: utinam res componuntur ex mate
ria e sotnaa,vel aliquo simili materiae, dc aliquo simili sol me:vocat mille materiae subiectum in rebus artificialibus: ut statua fit ex aere. vi materia: de figura tanqlia sor 'ma dicit autem sub: ectu simile materiae. quia proprie materia est pars copositi sub statialis it inquit,species, scilicet homo,
componitur ex Genere,tanquam ex mat ria,' ex differentia, tanquam latina. ut ex
hoc intelligamur, quod Differentia est, talut qualitas sicin forma ideoque in quale quid praedicetur. Tettia definitio. Disserentia est, per qua s. genus separatur, id est.diuiditur in ea,quae iub se sunt. Quarta. Differentia est. secundum quam una Species abali adit cri. si quia istae due ultimae videbant ut insulsicientes,cum cssent aliqua, per quae Genus diuidit ut . de una Species ab alia differt, scilicet accidentia pio ptia dicit Differentiam non solum habere hoc ledetia esse de definitione ecquid ditate rei,d ipsius definitionis equid ditatis partem. Proptet ea addit quintam definitionem, . exactam, scilicet Dissurentia est qua una species ab alia separatur,cum sit ipsius, a. iurae Speciei pars.
sti actioves si dubiacuaedamsitu digniora in Caput,de' ferentia praesert:m cum erus definitionem recte neru
tradit C te hoe caput sunt aliquot dubia,que Dub. La nobis brcuiter erunt examinanda.Primuest Cum Logicus no tractet de rebus ipsis secundu se .sed ut intentionibus substant. tales iis tetiones considerando,cur hic Porphyti demisset cita ipsa reali tractat. quod minus videt ut esse Metaphysici,quod quidem tractat Aristis et .ca O. Inhaere dicendum, quod differentiae Nota. tres actus habent. Piimus diuidere seu Differetiae determinare Genus ipsum.Sccudus est c triplex est stituere naturam: Tertius cstia ab aliis di munus. stinguere stities duplicitet possunt cosi a tali: uno modo fundamentaliter, ut in rebus ipsis sunt Nam in rebus ipsis natura generi est determinata facta specic per D is rentiae natura di natura sp cifica ab aliis distincta destuc isti tres actu . Metaphysici pertinet, cuius est eo siderare disserentia recandu istos actus in rcbus. Altero