장음표시 사용
171쪽
bus partibus spectatur; quod intellectum esse arbitror iis ex locis, quae passim hoc consilio excussimus. Ρutavi autem hoc monendum esse adversus hos, qui etiamnum parallelismo membrorum iniqui sunt eo nomine, quod omnia sic in utentur in frigidas tautologias. Fortasse tamen non liceat semper pluribus ex partibus spectare et explicare eXpressam sententiam, aut diversitatis aliquid verbis simillimis et plane idem significantibus obtrudere. Neque ideo vitiosa iudicanda est oratio. Etenim quum eX linguarum ανα- λογιορ et plurium linguarum consuetudine rite cognita discamus, esse eiusmodi συνα νυριιοις genera in bonis quoque omnium aetatum scriptoribus, neqUe eos propterea in reprehensionem inanis et frigidae ταυτολογίας incurrere; quidni illas facilius feramus et aequius in orientalibus scriptoribus, quorum omnis oratio consistit in tali comprehensione et repetitione verborum, non modo ad vim et ornatum et copiam, sed ad consuetudinem quoque et usum vitae communis p Ac monuit hac de ro ipse Mostvs
in sequentibus, monuitque sic, ut, qui sint limites huius praecepti, attentum lectorem iugere non
Praeceptum III. cur eadem res variis ex
partibus spectetur. Fieri id potest multis de caussis et multiplici comsilio; nimirum i) illustrandi caussa. Quod si lucrer inde aliquid
ad perspicuitatem; prodest et hoc ad interpretationem. Matth. ul, Ia. Johannes baptista de venturo Messia ait: in manu eius est ventilabrum et purgabit aream. Mem
172쪽
IOO PAR T. I. SECΤ II. CAP. Lbra parallela sunt haec: colliget trit eum in horreum, scd palesina extinguet igni. Haud est obscurum, sententiam palmariam esse: futurus doctor inter auestores suos discrimen faciet. Sed quale discrimen 3 Quale vulgo non faciunt doctores. Faciet enim puniendo acit praemiis ornando. Hoc illustratur membris parallelis. et) ob ornatum aut ob affectuinti Facit nempe hic parallelis mus ad ornandam orationem hominum orientalium, qui quum inciperent scribere ornate, Una ea demque serie semper per similia loqui solebant. Quippe haec indoles erat linguarum Orientalium, Ut Ornatum quaererent in tali habitu orationis. Effecitque deinde hic ornatus, ut orientalium linguarum poesis nominatim hoc habitu iudicaretur; quae etsi sic ta non caneret, tamen stilo utebatur elatiore, qui absolveretur cumulatione quadam ac parallelismo membrorum. Conferendus hac de re in primis est liber Britanni episcopi, ROBERTI LO THII, quein scripsit de sacra poesi Hebraeorum, quemque notis suis atque epimetris Dav. Michaelis, Gotting. II 68.69. 8. Locus est pag. 363. Add. IOH. GOTTFR. HER-DEst vom Ges der hebr. Pose, To. I. p. a a. sqq. Deinde idem ille Theologus Britannus in praefat. Comment in 'saiam haec ipsa repetiit et auxit.
Quemadmodum igitur in libris , poetico stilo scriptis, in Psalmis, Prophetis atque Apocalyps, ad
Orientalium morem elata, multa bis dicuntur Ob ornatum: ita potest etiam accidere commoto animo loquentibus, ut rem eamdem aliquoties exprimant, eX Variis partibus spectatam. In talibus, supra monuimus, eruendam esse maXime ac tenendam sententiam palmariam. Adhiberi pro exemplo potest ocus a. Cor. IV, 8.
173쪽
ubi Paulus, utens cumulata oratione, hanc sententiam exprimit: Gott ivbutetet Gefuhle lethcher Ges ren. 3 mera consiuetudiue sermonis. Neque enim semper ornatus aut poeticus stilus ibi est, ubi parallelis- Inus membrorum reperitur; sed apparet, abiisse hunc habitum orationis in quotidianam consuetudinem,
non modo tum, quum qui S commoto animo loqueretur, sed etiam in limplici genere dicendi. Enimvero si qua figura sic abiit in consuetudinem, ut vel in quotidiano sermone occurrat; pertinet ea figura haud dubie ad characterem illius linguae, cuius homines tam crebro hoc dicendi genere utuntur. Proinde ingenium liebraicae linguae recte ponitur in eo, quod omnia bis effert per parallela membra. Ac talis parallelismus, e quotidianae vitae consuetudine petitus, etiam in Novi Testamenti libris reperitur ibi, ubi, si ab Apoc lypsi discesseris, ille nec ad poeticum stilum, neque
ad ornatum valet, sed unice pendet a more et consuetudine scriptorum. Sic v. g. I. Cor. IV, s. verba illa: Occulta e tenebris In lucem protrahere, manifesare siensa pectoris et animi, efiiciunt parallolismum membrorum. Sed quia nec animus dicentis est commotus, neque Orn tus aut poeticus stilus locum potest habere; omnis iste parallelis mus referendus erit ad morem ex orientalibus scriptoribus ductum. - Pariter neque ad commoti animi indicium, neque ad ornatum aut poeticum stilum retulerim verba illa mulieris, Luc. XI, 2 T. Obeatum uterum, qui te gestavit, o beatu ubera, quae te iactarant f Quae verba etsi videantur est usa prae admiratione eius, quem mulier dicentem audierat: tamen, si quid video, merae sunt consuetudini tribuenda hebraicae mulieris, quae loqui sic amabat. - Simplicius est, ac nescio an luculentius, exemplum Luc.
XI, 9. ubi haec leguntur: petite, et dabitur vobis i quae-
174쪽
1o2 PAR T. Ι. s EcΥ. IL CAP. I. rite et invenIetis; pulsate et aperietur vobis. Quoniam enim nota est in ea re ornatus, repetitionem eiu S- idem sententiae do consuetudini.
Praeceptum IV. Vide, an paralielismus membrorum habeat , et ubi habeat usum exegeticum. Facit autem parallelis mus membrorum ad reperiendum sensuria, praebetque usum eXegeticum, dum Verba verbis, res rebus respondent Vel tit synonyma, Vel ut opposita, vel ut propria cum tropicis coniuncta, Vel sic, ut enumeratio fiat specierum seu partium totius. In his singulis unum regit iudicium de altero. I. Verba II non ma in parallelis occurrunt membris. I. Cor. IV, 3. Deus , qtim venerit, manifes abit
conssilia et singa pectorum τὰς βουλὰς
Hoc membrum sutis planum est. ln altero: in Iticem protrahet occulta tenebrarum, quaeritur, quae lsint τα : ρυπτα του σκότους. Sunt autem nihil aliud, quam quae antea cogitata et sensa pectorum dicebantur. Appellanturque occulta tenebriarum, quoniam nemo ea Videt, nemini sunt nota. Capiemus itaque hoc comma sic : Deus nemini nota , clandesina sensa pectoris in Iucem protrahet. Pariter in illo loco Lucae I, 33. Spiritus sanctus veniet super te, et vis alti simi obumbrabit te, liudicamus propter morem linguae, parallelismum membrorum usurpantis, quae sit in uno membro κις eam esse in altero πνευμα άγιον , et quod
in uno sit, veniet super te, id in altero etiam esse : te obumbrabit. Unde concluditur, dici hic simpliciter, divinam potentiam id esse effecturam, dicique id bis, et per synonyma. Sed quaerere interpretem porro oportet, si πνευμα ἁγιον idem sit quod δυναμις υψίτου, si κρυπτα του σκοτους idem sint quod βουλαι τοὐν
175쪽
DE vsv LO UVENDI UNIUERSE. IO3δ:ων, Consentiatiae etiam usus loquendi, et num V. C.
Pliunde confirmari queat, dici in libris sacris stinpliciter de vi divina. Nam usus ille parallelis mi huius exegeticus ducit tantummodo lectorem in viam, ut haec tractet tamquam sibi respondentia verba et res. Ductus sic in viam lector exquirere deinde debet, an idem etiam fluat ab usu loquendi. Caeterum in V eteri Testamento multa reperiuntur Verba λεγὀριενα, in quibus plane deest loquendi usus. Ea fere sunt unice interpretanda ex illo paralleli Smo membrorum, ita, ut illud λεγομενον habeatur pro synonymo alterius verbi, utque adeo acquiescere co- 'gamur in unico hoc argumento significationis. - Addam alium locum, in quo et ipso parallelis mus membrorum cernitur verborum, quae posita sunt, συνωνυ
Scilicet scripta sunt a Paulo u. Cor. XV, so. haec: Caro et sanguis non possunt sto fidere r*num Dei, nec comruptibile potes possidere incorruptibilitatem In aprico est, esse haec membra parallela. Verum quid in priore erit καὶ αi μοι Θ An impietas et flagitiositas Sententia foret vera. Sed parallelismus docet, esse hoc loco carnem et sanguinem nihil nisi corpus nostrum, carnibus et sanguine constans. Respondet enim his verbis in altero membro φ Θορά, corruptio, aut id, quod est corruptibile, caducum, fragile. Tale autem est corpus nostru in . Rursus in priore membro legimus : corpus fragile non potest psistidere βα λειαν του Θεου. Intelligitur autem futurus ille status aeternus; nam in parallelo membro legimus: corruptiabile non potes possidere τὴν α φ Θ α ρ ετ s ot v , h. e. statum, qUi non corrumpitur, qui aeternum durat. Ita sensus totius loci prodibit hic: corpus tam crassum, quod carnibus et sanguine constat, non est capaX aeternae durationis; mutandum igitur in aliud corpus est, ut possit durare.
176쪽
2. Verba opposita in parallelis membris occurrunt. LUC. I, sa. 33. Dei icit Deus potentes de sede , exaltat humiles s esurientes replet bonis , divites AEmittit vacuos aut trianes. Tralaticium hoc est exemplum oppositorum. - Quum in Psalmis dicunturn μου, intelliguntur homines religiosi, qui Deum verum colunt. Nam in talibus locis alteruin fere membrum loquitur de contemptoribus Dei aut idololatris, quibus opponuntur Veri Dei cultores. - Eodem modo iudicare licebit de sitne veritas existentiae Ddi etvur Eches Dah v o, an omnis omnino moralis eius sanctitaS,
benignitas, iustitia; veluti Psalm. XXXIX, 9. ubi quod
est in priore membro: benignitas tua, id eo nos ducit, Ut in veri ato omnem Dei moralem benignitatem a QVirtutem cogitemus. I. Cor. XV, 43. 44. Oecurrunt hae C: scpeistur corpus vile , excitabitur praefans s sepelitur cui pas debile , excisahitur forte , sepelitur c0rpus corruptibile, excitabitur incorruptibile. In his, qUum 3p-p3reat facile, corpus viso ac debile esse idem quod corruptibile r quid erit praesans corpus ac forte' Scilicet tale, quod non est caducum, quod in perpetuum durat. Caeterum plura huius parallelis mi in oppositis conspicui exempla suppeditant lectoribus Evangelium et Epistolae Johannis , cui in primis familiareb Oe est, ut eamdem rem bis dicat, negando, assirmando. 3. Propria et tropica in parallelis membris permutantur. Quum autem idem scriptor eamdem rem et tropiee et proprie e Xprimit, profecto non est, quod laboremus in eo, quam interpretandi rationem sequam
mur. Veluti in notissimis illis : Der Herr segne dicormae hehyte dich. Der Herr D sse sin Angeschi leuchten uber dir und si I Hr gn ael. Der Herr hebe sein Auge-ficht oris dico, und gehe dir Priede, in illis igitur priora sunt propria, posteriora tropica. Quid erit igitur:
177쪽
DE vs V LOQUUENDI UNIVERSE. IosDer Herr erleuchte &c., nisi quod additur: faveat tibi, Hi tibi prospera quaeque Z Sed hoc animadverso, porro laborandum est in caussis illius sensus repseriendis. Neque enim hoc dico, quasi verba illa:
per i e nihil aliud significent, quam :Detis sit tibi benevolus. Nam in hebraico stilo id est ,
pellere tenebras laetet et rugas ac veluti laetam faciem induere. Iam bene cohaerent haec veluti connotata :convertere faciem suam ad alterum, respicere eum, non avertere vultum ab aliquo, additurque explicatio- nis gratia altera phrasis: fortunare aliquem. Ita oportet etiam . interpretem in caussis versari, quo modo cohaereant ideae, et quo modo potuerit tropico proprium exprimi. - Job. VI, 33. parallela simi haec : ego sum panis vitae: qui ad me veniet, non esuriet ; qui Ba me credit , noet sitiet. Igitur qui in Christum credit,
h. e. qui doctrinae eius praebet assensum , is , tropico dicendi more, venit ad eum, ac tali S non esuriet, non sitiet; pro quo alibi legitur: non peribit, sed vitam aeternam habebit. - Matth. XII, 29. Suscipite iurum meum in vos et in cite a me. Alterum in his proprium est: Dis discipuli mei, alterum tropicum: sinite
a me vobis imponi iugum, h. e. institutionem et disciplinam. Sic scriptor ipse, quod in omnibus locis ob u-rioribus valde optabile est, mentem suam per adiuncta Verba propria explicat. . Denique sic construuntur verba verbis res rebus, ut enumeratio fiat specierum seu partium totius. Talibus in locis, iam supra satis ostendimus, interpreti id esse inprimis agendum, ut species singulas Coniungat in unam propositionem, quae genus et totum exhibeat, et ad quam caetera Omnia, quae per parte S tractata a scriptore sunt, recte referantur.
178쪽
1o5 PAR Τ. L sEC T. II. CAP. LHaec exempla varii modi, quo ad se invicem referantur res et verba, partim ad hoc confirmandum valent, esse usum rei exegeticum , eumque permagnum, partim illud poterunt inculcare, quod passim adspersimus, in iis non esse subsistendum, quae mem-' bra parallela doceant, sed porro caussas e lingua quaerendas et neXum cogitandum ipsius rei.
Concisso loci de parallelismo membrorum. Possunt autem multo plura dici de parallelismo membrortim in Veteri Tesamento , in quo potissimum cernitur usus eius criticus. Nam quum eX hac comparatione intelligimus, si inite in altero membro esse debere, tum animadvertimus interdum, lectionem aliquam stare non posse, praesertim si exstet alia, quae bene respondeat parallelismo. Sed ad haec non licet digredi. Egit de hoc parallelismo in Vet. Testamento Ioll. AUG. DAΥHI Us ad GDspanae Philologiae eum locum, qui est de Quem enim hodie dicimus paralle-lismum membrorum , eum maiore S . nostri diXerefcfr. EI CHAORN Elateis. ins A. T T. I. p. 2oo. B A U E R Ent ι; f einer Einteituns in die Schristen des A. T. Nori in b. 170 .) q. LXXIV - VIII. BRUNs j tete im N. tbeoL Durnal, 179 S. P. VIII. p. TSa. E JAdd. IOH. FR. SCHLEUsΝERI Disp. de paralle- Iismo membrorum, egregio interpretationis subsidio, Lips.1781. 4o; ha qua et ipsa potis stinum ad Vetus Testamentum respicitur.
179쪽
Accommodate ad poeticos libro S V. T. Omnium que uberrime hac de re scripsit ROB. LOM THius de sacra poesi Hebraeorum, pag. 363. Ubi Vid. Michaecis. Ex his, de re in universum dictis, apparet, passim etiam in Novo Vestamento parallelis mi istius usu ni esse, qui tamen maxime a consuetudine huius linguae pendeat. Addam hoc unum, reperiri etiam interdum in scriptoribus exteris paralleli Smum eiusmodi Grationis. Sed concilauitas Oratr0Vis, quum membra membris , verba verbi S , re S rebUS respondent. Egit de hoc Io H. AUG. ERNESTI Init. Rhetor. in capite de Auris orationis.
Parallelismi observationem et usum adiuvat lectio cursoria.
Quoniam autem, quo quis celerius percurrit aliquem scriptorem, eo familiariorem illum sibi reddit eoque plures observat locos parallelos, ideo commendanda in primis est ad hanc rem lectio curseria, quae uno tenore aut brevibus interpositis intervallis absolvitur
9. r). Nam ita facilitas dabitur deprehendendi simitalia, recentibus in animo vestigiis locorum, in quibus interpres laborarit, vel quibuscum comparari praesentia possint.
Cautiones quaedam in usu parallelismi.
Vbi nobis videmur incidisse in locos parallelos, pro imum erit f. 80, considerare, an vera sit similitudo, seu an satis similia sint loca, h. e. an sit in utroque eadem res, non modo verbum idem, ut iudicium tuto fieri
180쪽
feri possit. Nam non sunt illico parallela loca, in
quibus idem vocabulum OCCUrrit, V. C. Hιμα, απολυ ωσις, ανθρωπος Quae omnia
vocabula varias possunt habere signineationes. Neque sunt omnes loci paralleli, in quibus legitur v. c. phrassis illa ενδυσασθαι τον Xριτον, Dumere cim mi. Etenim ut Galat. lit, a T. id suscipere retigionem Chriasianam: ita aliis in locis, ut Rom. XlII, I . est imitari Chri vita scietisque. Pariter in multis locis dicitur Deus per Jesum pacem fecisse. Sed non sunt omnes tales loci paralleli. Namque EpheL H, I q. hoc sensu Deus per Jesum pacem dicitur fecisse, ut tolleret odium inter Judaeos ac Pagano S, ut hoc modo consuetudine in communem inirent per religionis societatem.
Sed Coloss. l, eto. Deus per Jesum fecisse pacem dicitur sensu hoc, quod inter Deum et homines id essectum sit, ut hi sine metu illum cogitare, ab eoque veniam accipientes, Optima quaeque eX spectare possint. -- Perspicuum liis exemplis erit, quo iure scripta sit regula illa hermeneutica, videndum esse, an sit etiam in utroque loco eadem res. Eit autem id diiudicandum ex hau norma: Si est Utrobique consiliam idem, idem scopus scriptoris, si eadem utrobique est orationis series; eadem quoque res tractatur. Sic Ephes II, 1 . multa dicuntur de Paganis, ad Christum adductis, de lege rituali, quae Judaeos ac Paganos distinxerit, inter quos nunc pax inita esset. Contra Coloss. I, 2 o. quia ne verbum quidem legitur de ritibus, qui Judaeos dissociarent et Paganos, necessario alia erit pax hic intelligenda. Quod si conferre volumus locos parallelos, necesse est, ut alter sit altero clarior. Si non est, nihil inde lucri accipimus. Iam vero constituendum est interpreti, uter locus sit clarior, ut ad eum accommodari