장음표시 사용
281쪽
DE REPERIENDO USU LOD'ENDI N. T. 2O9
runa sacrorum N. T. potissmia in aetate, graece scripserunt, veluti Aelianus, M. Antoninus, Libanius, Cha- riton. Qui omnes sunt non nisi imitatore S veterum ex auia rea aetate et exquisitiora fere assectarunt, et variam inscripta sua phrasium et dicendi generum commixtionem contulerunt. Quapropter perverse fecere, qui in illa puritate N. T. aestimanda corraderent verba et plarases ex omnibus Graeciae scriptoribus promiscue,
i nihil curantes, an illi ipsi, e quibus corraserant, pure scripsissent ac probabiliter. Denique nec iis erat utendum, qui traxerunt alia quid vel e verone Veteris, veI ex ius libris Novi Tosamenti . r). FIi sunt uno verbo Patres graeci, quibus loquentibus de religione , necesse erat multa existis fontibus haurire. Parum itaque profecerit, qui
ad defendendam N. T. puritatem uteretur auctoritate
Theodoreti, Chrysostomi, aliorum, qui etsi doctrina praevaluerunt, linguae tamen, qua usi sunt, purita te commendari ne uti quam possunt. Omnino autem conferendi erant scriptores cum sui
ilibus, ex iisque explicandi; historici ex historicis, dogmatici ex dogmaticis &c. IV. Vsi interdum sunt defensores puritatis N 72
etiam hoc argumento, ut dicerent, debuisse scriptores sacros varia dicere aliter , quam Graeci , quia loquuti essent de rebus novis , quas Graeci penitus ignoravissent 9. 3 . Hae res novae sunt ipsa religionis dogmata, ad quae exprimenda isti putant opus fuisse aut verbis novis, aut novis significationibus, quas usitatis verbis ex hebraicae linguae consuetudine tribUerent. Verum hoc non efiicit impuram dictionem N. T. Quaevis O enim
282쪽
2IO PAR T. I. SECT. II. cap. III enim doctrina habet verba sua propria et technica peculiarique significatione usurpata; et inter latinos quoque scriptores ii, qui erant praeter modum puri, quum de rebus incognitis populo bo in ano loquerentur , usi sunt vocabulis novis, e graeco potissinum sermone ductis. Ita Cicero introduXit verbum quatitas , mores dixit aliter quam in communi Vita; aliten etiam perceptiones 3 quae omnia se monet repetiisse e graecis, et repetere debuisse, quum graecam philosophiam inferret Latio; sed nemo hinc barbarum ei obiiciet atque impurum scribendi genus. Quare nisi alia in promptu essent argumenta , quae puritatem Novi Testamenti vocarent in dubium; propter hoc quidem nemo eam posset a scriptoribus sacris abiudicare. V. Alliud argumentum defensores puritatis inde r
petunt , quod dicunt, si impura sit N. T. dictio, multum ei de pretio detrahi; neque enim habere laudem elegontis et exquisitae dictionis. Verum ea res primo propterea nihil ad dignitatem librorum divinorum incommodi habet, quod naec in rebus tantum est posita et a veritate nihil incommodi proficisci ad res divinas potest; deinde quia inde cognosci potest vestigium divinae providentiae, quod N. T. Judaeis jaXime scriptum, sermone scriptum est hebraietante ; denique quod multa commemorari possunt, propter quae tale genus orationis in libris sacris adhiberi consentaneum ac necessarium iuit I. Ea quae sint, deinceps tractabimus. a. Scriptores N. T. omnia cogitabant hebraice g. I 3) potuit, quin non bene graece scriberent. Vix indiget res exemplo. Qui natus est et educatus inter Germanos, et hos tantummodo nOvit,
283쪽
DE REΡERIENDO USU LOQUENDI N. T. II I
it, is, necesse est, Omnia germanice cogitet, et adscribendum appulsus , scribat gerinant Z in s. Pariter Apostoli non curaverant commercium cum aliis gentibus graece loquentibus in Palaestina, neque deponere poterant consuetudinem res cogitandi hebraice, quam inde a puero contraXerant. b. Scriptores N. non erant graece ad scholae legem docti I 3). Ne gram senatice quidem illi didi
cerant graecam linguam, qui inde a iuventute portitores, piscatores &c. fuerant, multo minus philosopllice ac rhetorice. Inde nec a gravioribus peccatis sibi semper caverunt, neque potUerunt omneS loquendi formulas graecas in promptu habere. Atque Act. IV, I 3. diserte dicuntur ἀγ ζα μ. ματοι, illiterati, ne iudaice quidem docti sic, ut a puero per magistros intelligendae et e Xplicandae scripturae aut legis facultatem acceperint, aut rhetoricis adeo scholis fuerint instituti. Paulus autem a. Cor. XI, 6. ipse se appellat λογω ratione dictionis non imbutum scholae doctrina, imperitum artis dicendi, idque in epistolis ad Corinthios passim repetit. Cur igitur nos obtrudamus viris illis doctrinam, quam ne
ipsi quidem sibi vindicarunt, neque natio iis umquam attribuit ps De his aliisque testimoniis Apostolorum, e quibus apparet, ipsos ingenue et crebro professos esse, doctrinam suam abhorrere ab elegantia sermonis et eloquentia, orationemque, qua Utantur, desumptam esse e vitae communi S consuetudine, V. JOH. LAMI UM de eruditione Apostolorum, c. Ull - IX. WEΤΥsΤENI 1 cihellos ad crisin et interpretat. T P. qκ. seqq. et THALEM ANNI disputationem mox
284쪽
2Ia PAR T. I. SECT. II. CAP. III. c. Scriptores N. T. non legerant scriptores graecos. Quis enim hoc exspectet a portitore dic. 3 Attamen in Paulo laborarunt multi, si hunc fortasse ostendi re poSsent eX arte, pure, clare et scripsisse, quamquam ipse doctum se esse negavit. Nempe quia Tarsi vixerat, in qua urbe fuerunt rhetores et philosophi graeci, illico ipsum et rhetorem faciunt et philosophum. Fuit adeo, qui scriberet de Bibliotheca Pauli. Nam quod Paulus adhibuisse videtur aliquot locos, e Menandro aliisque poetis ductos, hinc concludit, fuisse horum opera in eius supellectile libraria. Multo melius ista diiudicavit ChR. G U I L. T HALEM A N N U s in dis s. de eruditione Pauli Apo stoli iudaica, Πυπgrueco, L. IT69. q. Accedit, quod Paulus fuit Pharisaeus , ideoque alienus ab hel leni o 3. 13. ,
h. e. a studio litterarum graecaruin. Pharisaicae enim sectae animus του νομου et της tum fuit tenaciqimus, et qui ei adscriptus erat, non deducebatur ad studia graecae doctrinae, quippe quae impura iudicaretur et nequaquam coniungenda cum νομίμ. LO-quor de Pauli aetate: nam paullo post, mutatis temporibus, etiam mores mutati sunt: quod vel Josephi exemplo constat, Pharisaei quidem, sed graece pe docti, qui et opus suum probabili sermone graeco conscriberet. Facta autem est illa morum mutatio tum, quum Judaei iam subiecti essent Romano imperio, atque huc illuc dispersi, cogerentur etiam cum Graecisse coniungere.
Dixi paullo ante, quod libri N. T. scripti sint hebraigante sermone, ex eo elucere etiam divinae providentiae vestigia. Id quibus argumentis nitatur , nunQ. addam 3. 14.): a) Scimus omnes ac didicimus, libros illos scri
ptos a Judaeis tuisse, qui nullis essent litteris imbuti, quippe
285쪽
DE . REPERIENDO VIV LOQUENDI N. T. II 3
quippe oriundi e media plebe, et negotiis vitae infimis occupati. Qui si nobis reliquissent libros elegantissime scriptos, plane Xenophonteos; nonne adversarii recte hinc gravissimum essent argumentum petituri contra illorum authentiain Θ Quid Z quod ipse Paulus iam doctores falsos ac fraudulentos ex hac nota iubet cognoscere, quod eorum stilus ab Apostolorum simplicitate vehet Menter abhorreat. Adeo non impetrare a fastu et Ostentatione poterant falsarii illi, ut tenue illud et simplex et nil nisi veritatem spirans dicondi genus Apostolorum imitarentur. E. J
b) Plebeii e Iudaeis, quibus maxime scribebatur,
ne probaturi quidem erant hoc genus dicendi, odio Graecorum et eloquentiae graecanicpe. Quum enim illi quoque Judaei, qui dediti erant graecanicae doctrinae, ut Philo, magnae parti populi vehementer displicerent: quo tandem animo g. c. Palaestinenses accepturi Matthaei evangelium fuissent, si talis in eo et doctrinae apparatum et orationis elegantiam deprehendissent Θ V. IOH. AUG. ER ΝESΥI disp. de odio Iudaeorum adversus litteras graecas, Lips. 1738. q. et in Opus- culis philol. criticis , p. 4O8. Atque hinc etiam fuere, qui dicerent, inde ab eo tempore, quo ad gentiles translata fuisset doctrina Christiana, et Judaeorum cum illis consuetudo et coniunctio magis coaluisset, multique pagani ad religionem Christi sese convertissent, Apostolos subinde elegantiore quadam et ad artem composita oratione usos fuisse: qualis deprehendatur in Actis atque Epistolis. Quam observationem si placuerit ad Paulinas Episto-
286쪽
2I4 PART. I. SECF. II. CAP. III. las referre, aliquantisper concedam : modo ne quis Epistolas PETRI, IACOBI et JUDAE eXistimet, iudaico deposito habitu et hebraismorum multitudine deminuta, elegantius et exquisitius orationis genus pr0bare elegantiae spectatoribus. Matthaeo et Mamco purior est Io H A N Ν Es, Apocalypsin si excipias, incerti illam Auctoris , refertam hebraismis et a graeca scribendi consuetudine disiunctissmam v. A M. GOTT L. LANGE Dis Schristen Rhanis , des ver-tra. ten Sobulers δε ιι , To. i79s. 809- q. R. ' purissimus omnium LUCAs, in Evangelii quidem perpaucis locis, sed multo crebrius in Actis. Quamquam in his etiam magis peritiam scribendi ostendit, quam studium et contentionem. In PAULI 'aulsem Epistolis quae speciem elegantis, splendidae et ab usu intelligentiaque hominum indoctorum remotae orationis habent, ea recte tribUUntur tum ingenio hebraicae linguae, cui assuetus erat homo iudaeus, tuta eruditioni iudaicae, quam imbiberat, tum ipsius lariptoris acriori ingenio animoque in rebus divinis tradendis concitatiori ac paene
lologia Thuc I ideo-Paulina notatio figurarum orationis Paulinae , cum Thuc didea comparatae , Hal. 1773. 8.Ej. Rhetorica Paulina , vel quid oratorium sit in oratione Pauci , Hal. 178 a. it. Vol. 8. Add. C. H.
TZSCHUCKIl Commentarius logico - rhetoricus de sermonibus i 8 r. 8. Haud temere laudavi libros, in quibus dotes Patilinorum scriptorum diligentissime explanantur. Has enim dotes si cognitas perspectasque habuissent ii, qui arguenda Novi Testamenti impura dictione, statuerunt de pretio illorum librorum detrahi v. supra pag. 2IO. , aut si
287쪽
DE REPERIENDO USU LOD ENDI N. T. a Is
virtutes caeterorum scriptorum sacrorum non tam
in singulis verbis ac phrasibus ponere voluissent, qua in in urit verso tractationis elocutionisque modo, ad obtinendum id, quod intendebatur, consilium apto et perquam accommodato : dubium non est, quin et libros ipsos rectius iudicaturi, et auctoritatem illorum prudentius vindicaturi, et defensores impuritatis cautius leniusque reprehensuri fuissent. Scite de his virtutibus exposuit MAEN LEI Ν Ernuit.
in die Schristen des N. T. L p. 3 8 4. Cuius acutissimi Theologi verba, quoniam ad caussam nostram faciunt, et brevitati adiunctam habent insignem perspicuitatem , temperare mihi non possum, quin huc transferam : is Ein facillieit und Wurde et eichnen die Ergahlung der ruic litigen Thallachen aus, aus deren
Manner Von religiosen Lehren und Hosinungen,
und der lebeia dige Abdruch thres eigenen religiosen Sinnes findet sicli liberali, wo se vOn den practi- schen Forderungen des Christenthum s sprechen.
Uiele assectvoltu Stellen in den Reden Iesu, in denBrielen Pauli, Petri Iohannis, viel Erhabentietides Aus dructis, und viet dictiterisclier Schinung in den Schil derungen Apocaldipse, fesselia und ruli rendas Herg des Lesers, und die aucti ina Styl und inder Sprache uia verhennbaren Spureia des Characters,
288쪽
c Fortas is et hoc sumi potest , tales Judaeos,
alienos plane a bona graecitate, vix intellecturos fuisse stilum bene graecum. Etenim per AleXandrinam versionem librosque apocryphos assueti erant stilo cuidam religioso seu sacro; quem si neglexissent Apostoli et repente Xenophonteo aut Platonico more scripsissent, quis Judaeorum scripta illorum intellexisset y VI. Uueruntur demque puritatis defensores de obscuritate dictionis x T. , quae oriatur necessario, s non sit ad graecum, sed hebraicum morem loquendi referenda. At ER N EsΤ I Us .rsd negare videtur, ex isto stilo oriri obscuritatem maiorem. Nam existimat, lectores primi saeculi, quo vixerunt Apostoli, intelligere istos libros potuisse, nec postulandum esse a scriptore, ut spectet sutura tempora, suam aetatem negligat. Verum quamquam id de Judaeis concedi potest, quos et Versio Alexandrina et Apocrypha satis assuefecerant huic graecitati; tamen reputo mecum et Paganos, qui omniς hebraici sermonis antea rudes fuerant et ignari. Nolim igitur simpliciter dicere, fuisse haec isto tempore omnibus perspicua, sine ulla obscuritate. Interea hoc etiam cogitandum , illa aetate exstitisse omnium Coetuum Doctores, qui, quum magnam partem fuissent
antea Judaei, hominibus graecis interpretari possent
289쪽
DE REPERIENDO USU LOQUENDI N. T. 2I7
ac deberent hebraicum sermonem. Poterit et illud adiungi, fuisse in coetibus Christianorum Laicos multos, antea Judaeos, qui et ipsi, hebraice scientes, talia edocere Paganos possent. Ita salvum manet illud, potuisse illo tempore illos legi libros atque intelligi. Ac si nonnullis visa nonnulla fuerint obscura, cui inopinatum id videatur, quum nullus in lucem prodeat liber, qui tum, quum prodit, intelligi ab unoquoque
Des1sores puritatis N T. recensentur.
Contenderunt igitur, pure graecos esse scriptores Novi Testamenti g. a.
S EB. ΡFOCHENI Us in Hatribe de linguae graecae T. puritate, ubi quam plurimis , qui vulgo fustuntur, Ebrat .mis Iarva detrahitur, et profanos quoque auctores ita esse loquutos, ad oculum demonseratur, i Amstet. 1629. iterum I 633. I a. J Signum sententiae huius et controversiae inde enatae sustulerat HENRICUS STEPHANUS, qui, quum Erasimus et Laurentius Valla saeculo XUI. recte iudicavissent de dictione Novi Testamenti impura, puritatem eius defendere princeps conaretur in praefatione ad suam N. T. editionem, quae prodiit a. Is 6. Hinc excitabantur Theologorum hoc in genere studia; animadvertebatur mira opinionum illarum diversitas, neque tamen controversae eXoriebantur ante sEBASTIANUM PFOCHENIUM,
cuius librum b. Auctor laudavit, insertum quoque cum multis aliis scriptis huc pertinentibus IACO EIRMEN FERDI dissertationum philologico - theologicorum
290쪽
PAR T. I. SECT. II. CAP. III. de silo N. T. Butagmati, Leo Vard. I Oa. 4. Add. T. H. Uau der H o Ν E R r sntagma issertationum desilo Novi Testamenti graeco , Aill stelOd. ITO i. q. In Germania Piochenii somnia primus, quod sciam,
repetiit ac tueri annisus est IACOBUS GROSSIUS,
qui Triadem proposition m theologicarum stilum Novi Te amenti a barbaris criminationibus vindicantium, Jenae I 64o vulgavit, adversatus inprimis I O A C H l M OI u N G I o , Piochenii acri, sed perdocto ad versario. Ediderat nimirum Jungius Sententius doctissimorum quor πdam virorum - de Hellensis et helleni fica dialecto, Jenae 1639: quem librum non poenitebit contulisse diligenter cum missionis , quos paullo post Ull.) indicabimus. Nec vero G Rossi US iste acquievit in illa Iungianae scriptionis reprehensione:
sed D Λ N I E LI etiam N U L F E R O , qui Innocentiam Hellenipartim vivescatam a. I 64O ediderat, non minore cum iniquitate opponere ausus .est Observationes pro Triade observationum apologeticas. idem postea IOHANNEM MUSAEUM congressus, huius Dis-quistionem desilo N. a. i64I editam, acerbissime contrectavit Tertia defenyione Triaris H amb.
I 64i , eidemque Defensioni, postquam tino destis- sirnus ille pariter atque eruditissimus Theologus Gn-ineias disquisitionis desiis N. a. I 642. publici iuris fecisset, impudens homo, ne cessisse tam verae totque argumentis corroboratae sententiae ulla in re videretur, etiam Uuartam defensonem Triados, Hamburg. a. I 6 a. adiunXit. E. JBALTHAS. STOLBERGIUS in EXercitationum graecae
linguae tractatu, de soloecismis et barbarismis graecae
F. dictioni false tributis , ut et de Cilicismis aliisque amulo nove usurpatis, cum praefat. C. S. Schurjeschii, Vileb. 1683. q. tertia edit. Viteb. I 688. q. J