Sam. Frid. Nathan. Mori theol. quondam doctor. er professor. ordin. in academia Lipsiensi super hermeneutica Novi Testamenti acroases academicae

발행: 1797년

분량: 413페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

71쪽

LXVII

Socordia typothetarum dum ad finem praefationis admodum lente progrediebatur, in mentem recurrit liber, de quo supra pag. XL. di Cereoblitus, hic lectores admonere volui. Est illo

da in in Universitate Marburgensi Professoris, studio ConseCtus, et anno ante Ernestianam interpretis Institutionem hac inscriptione , in lucem omissus: Elementa hermeneuticae sacrae, eo qu9

in scientiis feri debet, modo propo sita, Marburgi,

176O. 8 inii liber etsi lectorem elegantiae assuetum absterreat et reiiciat barbarie sermonis, qua scatet: tamen praeceptionum salubritate, ordine etiam, plurima istius aetatis et nostrorum quoque theologorum similia scripta superat: ut Turretini intelligentem se Ctatorem facile agnoscas. Vere et subtiliter in praefatione compendiorum hermeneuticorum in primis, ut opinor, Baumgartentani et Rambachiani, vitia deteguntur, quorum alia sint in philosophiae Wolfianae abusu, alia in adiectione rerum, e diversis ab hermeneutica disciplinis petitarum, alia in omis sione capitum, quae ad rei summam faciant

72쪽

xxv 111 ADDENDUM PRAEFATIONI

quale est caput de versionibus sacri codicis componendis , alia in neglectione ordinis et iustae brevitatis, alia denique in defectu illus frationis atque exemplorum. Hae C igitur vitia uti estugere Wyttenbachius studuit, ita Lindenii, Reckenbe geri et Zenhelii, celebrium Ecclesiae reformatae theologorum, eorumdemqtie hermeneutiCeS sacrae enarratorum, eXempla sequutus, pertractationiS eum modiam tenuit, ut per definitionem, propositionum demonstrationem, illustrationem et arctis 1mam connexionem singula argumenta persequeretur. Ac multa sane

perite tractavit ; potissimum quae de significatu verborum et loquutionum sensu, de circumstantiis exegeticis, de parallelismo scripturae sacrae instituendo, de Contextu seu antecedentibus et consequentibus, ac de adminiculis hermeneuticae scripsit. Neque enim in tractatione istorum omnium vis ulla erat notionum dogmaticarum de inspiratione. Darum luce nisi Wyttenba.chius caruisset, in iis etiami, quae de sensu mediato, regularum logicarum ope ibi eruenda, ubi plures conceptus, quam primo intili tu apparet, a Spiritu Sancto innuantur, de emphas biis porro

aliisque huius generis disputavit, dignum sese Ernestii antesignanum praestiturus fuisset.

73쪽

HERMEN EVTICA

NOVI TESTAMENTI.

75쪽

De necessitate atque utilitate scientiae interpretandi Ern nterp=ta f. l. , non est, quod multis disseramus, quum ea pertineat omnino ad sacras litteras cognoscendas et intelligendas. Quum enim Christus doctrinam suam ore tradiderit discipulis, per scripta propagandam : sponte intelligitur, neee sariam esse Theologo interpretandi scientiam ad cognoscendos fontes, e quibus doctrina Christiana haurienda est. Apparet etiam, eamdem recte iudicari nepefariam ad servandam religionis puritatem eiusque veritatem ab adversariorum criminationibus vindicandam. Accedit, quod nostris temporibus haec disciplina tanto censenda est A a ad

76쪽

PRO LEGOMEN A

ad fructum uberior, quanto magis recta et sobria et subtilis litterarum sacrarum interpretatio dubitandi inodestiam praecipit, studium ulterius inquirendi commendat iudicandique impudentiam et temeritatem arcet atque compescit V. MORI πItome theolog.

chrisianae, Praefat. p. XII. et cap. de Scriptura jacra 9. 3 o. Nihil itaque mirum, quod ERNES TiVS ad commendandam hanc scientiam addit, principes Theologorum omni tempore numeratos esse eos qui hac in arte excellerent. Magna est auctoritas Ortigenis et aliorum quorumdam veteris ecclesiae doctorum ; maior Lutheri, Melanchthonis eiusque discipulorum, qui hermeneutices et linguarum studia insigni cum fructu revocarunt, et ad interpretanda

religionis monumenta tranStulerunt. V. ERNESTE

opuscula theolog. p. 386. Idem testatur recentioris aevi historia. No EssELΥ Amraeei . zur Bilii angebend. Theologen, P. 29 S. seqq. E.J

Di cultates N. T. recte interpretandi.

Neque illud novum est aut incognitum, interpretationem librorum sacrorum N. T. multis de causiis laborare dissicultatibus 3. , . Harum dissicultatum diligens consideratio, quoniam excitat ingenia liberaliora et diligentiam acuit, eae quales sint, breviter hoc loco adiiciendum videtur. Nimirum aliae dissicultates ei, qui hane palaestram ingreditur, obiiciuntur ab ipsis, quos tractat, scriptoribus, aliae ab interpretibus, quorum auctoritates suspicit et exempla sequitur. Quemadmodum enim scriptores sacri, alieni ab eruditione

77쪽

DE INTERPRETATIONE UNIVERSA.

ne, nec peritia scribendi instructi, quum de rebus

novis, lingua sibi non vernacula, eXponerent, sermone usi sunt ad hebraicam dicendi consuetudinem conformato, et multa praeterea adsperserunt ex illorum, quibus ipsi vixerunt, temporum conditione,

moribus institutisque illustranda, neque illa unius generis, sed mixta e variis: ita interpretes, etiam ii qui maxima pollebant auctoritate, subinde falsas

inveXerunt opiniones de omni ratione interpretandi: doctores ecclesiae, fere ignari linguae hebraicae, interdum ne graecam quidem satis callentes, ad eas quae tum ferebantur versiones confugerunt, quibus misere inhaerentes , verba scriptorum ex suae aetatis, moris, philosophiae etiam usu exponerent. Copiosius haec omnia pertractavit ERNESTI in dist. de difficultatibus Nov. Tes. recte interpretandi, Lips II 48. 4. recus in opuscuL philoc crit. p. 198. Praeterierunt nunc ista quidem tempora, neque supersunt adeo multi, qui praeiudicatarum opinionum vanitate impediantur, quo minus in studio N. T. critico severius, in exegetico subtilius et ad normam philologorum, qui humanos libros tractant, Versentur. V. HERDER Brime das Studium ae Theocheir enae, p. I. seqq. Tamen haec nostra aetas, interpretum Vitio ac pravo eXemplo, novas protulit

studii exegetici dissicultates, nova impedimenta, eaque duplicis fere generis. Nam alii violenta exegesi tollenda ex litteris sacris iudicaverunt, quae eX puriore doctrina sustulerat philosophandi inducta libertas v. s CAMID's Versuch einer Moralphilosephis,g. I a. p. 43); alii universam interpretandi sacros auctores rationem a subtilitate grammatica ad indagandum, qui lateat, altiorem atque sublimiorem sensum traduci voluerunt. Hae igitur dissicultates, quae propriae sunt librorum N. T. , et multorum

78쪽

PROLEG ΟΜΕΝΑ

vel admonitionibus vel exemplis in dies augentur, quomodo removeri debeant ac vinci, quibuSve praesidiis et praeceptis uti conveniat, ne aberremus a Vero, hermeneutica N. T. docet. E. J

III.

Aratio interpretationis.

Aperienda igitur ante omnia est notio interpretationis. Interpretatronem autem cum Ernestio 9. 3. nunc dico facultatem seu artem interpretandi. Quo quidem sensu interpretatio est facultas docendi, quae cuiusque orationi sententia subiecta 11t. Sententia est, quem vulgo sensum appellamus, res ipsa verbi S eX- pressa. Unde sententia stibioeta orationi erit sensu S verbis eXpressus, res oratione expressa. Ita qui facultatem sibi parat, tradendi aliis verborum sensum, is comparat sibi interpretandi facultatem. Hinc sponte sequitur, tamquam aliquod consectarium, qui doceat alios sensum verbis expressum, eum efficere, ut alii cogitent idem quod scriptor cogitavit. Apparet etiam inde, in interpretando et verborum et rerum Curam esse debere. Neque enim eadem licet cogitare, quae scriptor cogitavit, nisi rem verbis eXpressam teneam US. Sic desinito interpretationis vocabulo, uti illud ex doctoris sui mente b. Mo Rus definiit, pater, quaeri hoc loco non posse, neque de interpretatione cursoria et stataria, neque de universali et historica. Quamquam hanc quaestionem, per se haud inutilem, hoc loco attingendam putavi L nuperus Ernestini Interpretis editor, venerabilis AMMON. - Sed licebit forsitan ipsam notionem interpretationis, non qua iacultas est et ars aliqua, sed et mentis quaedam

79쪽

DE INTERPRETATIONE UNIVERSA. τquaedam velut operatio, paullo aliter constituere, quo facilius, quae alio loco convenienter huic aetatia nobis disputabuntur , ad hanc notionem revocari, cum eaque conciliari queant. Scilicet interpretari locum, cuius integritas et lectio vera sit constituta, est declarare, quid auctor cogitaverit senseritve; adeoque essicere, ut, vi orationis cognita, lectorea indem percipiat sententiam , sensum eumdem, quam sententiam et quem sensum auctori fuisse demonstratum est. Proinde spectandum est: I ut vis et significatio verborum, tum singulorum, tum iunctorum ideoque formularum loquendi, eruatur ex usu linguae, consuetudine et oratione conteXta: ciUale grammatica interpretatio dicitur; a) ut sententia auctoris vera, verus sensus, asseratur historicis argumentis, quae doceant, non alium loco sensum inesse posse, tum propter rei naturam, tum propter ingenium scriptoris : quae historica interpretatio appellatur. Iam poterit insuper, et ab interprete acutioris erectiorisque ingenii vel debebit, excuti sensus repertus, sententiae inventae veritas examinari, ad nostras rationes cogitandi referri, docerique, quO- modo vel coniungi cum illis vel ad eas conformari

queat. Poterit etiam, si velimus populariter neque accommodate ad scholae subtilitatem loqui, interpretatio ista philosophica vocari, aut phyos hico - criti-

. Quamquam omnis haec ratio rectius, ut Opinamur, refertur ad crisin, quam ad interpretationem. Quemadmodum enim, ex nostra definitione, rectam interpretationem antecedere debet crisis,

tum facilior illa et inferior , quae et bonorum instrumentorum omnium stipata praesidio, et ingenii sagacitate suffulta, ubique genuinam auctoris scripturam rimatur, lectionis cuiusquese, non modo

suspectae, testes ordine interrogat, Iente eXplorat

80쪽

et cuncta veritatis argumenta ante colligit, qua intextui, tamquam facto laistorico, coniecturam sua nainterponere audeat; tum etiam altioris et nobilioris ea pars, quae de libris ipsis librorumque partibus Mistagulis locis, origine, authentia et aetate quaerit, non usa unice codicum aut aliorum testimoniorum et monumentorum multitudine, sed et internorum, quae Vocant , argumentorum pondere : sic altera huius cristos Imrs, quae appellatur versaturque in vitiis et virtutibus librorum exquirendis, veritate et vi sententiarum indaganda, eXponenda modi, quo sangula dicantur, convenientia, omninoque locorum philosophico examine et censura; haec, inquam, altera nobilioris criticae pars tum demum Cum fructu attingetur, quum interpretationis legibus omnibus satis iactum fueriti E.JIU.

suae requirantur a bono interprete.

Quae quum ita stat, duo maxime ab interprete bono postulantur, siubtilitas intelligendi hubtilitas explicandi g. 4 . Nam qui vult alios docere, debet ipse primum id, quod traditurus est, intelligere. Solemus autem intelligendi explicandique subtilitatem U- Dditatem vulgo vocant) tribuere ei, qui cum caussis

et accurate benau und grisinae co) intelligit atque explicati

I. Cum caussis. Nemo enim facile acquiescit, tradito sibi utcunque sensu, sed caussas poseit, Cur ita tradatur ; neque est in ullo disciplinarum genere subtilitas, nisi caussarum ubique ratio habeatur. Sunt autem caussae eae proferendae, quae nitantur certi S

SEARCH

MENU NAVIGATION