장음표시 사용
271쪽
De Sinapi marinio Aeraptu . Op. XIX.Lantam nobis ex seminibus ex Aegypto delatis
natam in horto habuimus, quaelex una radice longa,gracili,lignina, ba,caule unico,vel duplici,as iurgit, rotundo rubeseente, pingui macro piper is crassitie oblique sursu,& non recte in aere acto, qui hinc inde inaequalibus interuallis fert alios cauliculos in apice habetes flores caeruleos, ut in Leucoiis paruos a quibus defloresceti- hos succedunt siliquae paruae, enues,oblongae, in acutum desinentes quaehabent minuta semina rotunda, gust ui accerrima ad rutae odorem inclinantia, solia haec planta habet pauca longa & lata utrinquefoliolis oblongis ordinatis quinis,sen tionis. aut cinerariae modo crena tis erassis, Pinguibus, re succosiiserucae colore dc quandoque rubescentibus, tota haec planta valde acris est,& ad erucae odorem aliquantenus inclinare videtur. Similis nobis visia est erucae marinae Myconi, sed tamenea non est,quoniam habet solia maiora, & nihil in gu-st u amaritudinis praebeant, sed solum acrimoniam, quae non
rutq esse videtur sed sinapi,& cum caeterae notae a si napi siluestri non abhorreant si napi marinum esse idcirco credidimus. Neque chaΚile etiam Serapionis esse poterit, cum no habeat saporem salsum similem nitro,qualem saporem chaxile habere,ex Abice Sera pio expressit. Calida lam planta & sicca tertij ordinis ex valida acrimonia merito esse videtur,omniu-que maxime semina,quo ob id eru ni essicacissima trita, & ex
vino epota ad mouendam urinam,quod nimirum crassos hamores incidant,ex tenuant. Audio etiam dari aquam stillat, tiam ex tota planta prolectaad mouendam urinam,darique etiam adflatu lentos dolores quamcumque partem corporis diu vexantes,nonnulli folia,&germina,in acetariis edunt,ataque etiam decocta ad frigidum stomachum roborandum.
272쪽
PROSPERI ALPI NIMaruuiasyptiorum . Nascitur
273쪽
Ascitur in Aegypti locis siccis, & squallidis iuxta
aedificiorum rudera planta quaedam odorata,quq caulem unum ab radice promit cubitalem,&liorem etiam geniculatu m colore albicantem,
ex geniculis utrimque solio, longo,crasto, hormino sylvestri,' magnitudine, & figura proximo, inodoro, ac fere insipidi saporis siccantis cum quadam leui adstrictione, & lanuginealda adeo ut ex singulis geniculis duo solia cernantur aeque ex opposito posita,& hoc obseruatur in parte inferiori ipsius
caulis, in parte vero superiori scilicet, a medio catalis supra Drrimque ex geniculis exeunt una cum folijs ramuli graciles, breues, quadrati, qui utrimque in geniculis ferum flores al-hi, scia reae seu herbae Sancti Ioannis storibus quam similimi, qui una cum suis soliolis grauem odorem praeualidum, respirant, non tamen ingratum, quibus succed ut in sti is paruis techis oblongis semina parua, rotunda,brasicae seminibus sim lia,acu tum odorem resipirantia. Cauliculorum omnium cymae cum soliis,floribus, & cauliculis fiunt admodum odor tae. In umbra siccatae seruatur ad usum vestium, illis enim insertae ipsas tuentur a teredinibus atque odorem gratum inducunt.Siccati vero ii cauliculi validum odorem in suaviorem mutant. unde flores & semina calefacientis sunt facultatis, digerentis & resoluentis, usumque folia sed praecipue cymarum ad dolores frigidos,& flatu lentos ex vino decocta,atque
dolenti parti apposita, mirificum praestant, Item soliorum succus ex aceto, & melle ad panas ex facie delendas praestat , Cardus
274쪽
275쪽
De Carduo minimo .. Qi P. XXI.
X seminibus etiam nobis nata est, qua pro Carduo minimo,ex Creta insula accepimus,& carduo esculento, nam q. calyces echinati, nondum dehisce tes teneros, ct dulces, ea gens cum sale, & pipere au i dissime comedunt, inquiuntq. non s gniter Venerem excitare elegantissima quidem planta est , quae ab una radice loga, tenui ad palmarem magnitudinem assurgit foliis longis, oliuaceis attractilis similibus,sed minoribus, ct mollioribus, spinulis tamen armatis, caulibus vero multis oblique exeuntibus , quorum quilibet utrinque duos surculos, sed inaequali interuallo ex caule exeuntes habet, in quorum medio calyx, echinusue breui pediculo caeteris maior, attractilis echino no, maior exterius. spinulis multis numero plerumq. tr decim tenuissimis per longum ipsum calycem vestientibus, armatus, tantoq. artificio ijs sipinulis tenuissimis reticulae modo a natura elaboratis,ut vix aurifex peritissimus id opus facere potuisset. Hic echinatus chalyx suo breui pediculo inhaerer,cum tribus foliolis oblongis, oliuacejs spinulis armatis fere stellae modo actis, singuli vero alii cauliculi in apices erunteosdem calyces spinosos, sed illo qui in medio ipsorum sit, minores. Qui omnes inhaeret surculis,ceu suis pediculis a caulibus exeutibus, sed calix inmedio illorum qui fit, breuiori longe pediculo inhaeret, quam in utrimque positis. . Calyces vero dehiscetes florem paruum, quiliumquam late dehiscit attractialis modo proferunt caeruleum, qui semina producit tu pappo parua, alba, suis staminibus mollibusinhaerentia, utilia attractili , quae calycibus late dehiscentibus in aere evolant . Sunt dulces yri sunt omnes calyces, qui immaturi esui sunt acceptissimi . Nulli usus ad medicinam. hactenus nobis innom
276쪽
277쪽
UAE magnitudinis origano oniti quam similena, Sc flo ribus, & foliis, & umbellis corymboru m modo
iunctis,que ab Origano Odore suauiori, Sc validio, ri distinguebatur adeo, ut si quis digitos duntaxat Olfaciat, qui plantam tetigerint validiorem Odorem sentiat, quam si origanum olfecerint. Haec planta fruticat ab una radice multis surculis,ab una radice vel ab unico caule exeuntibu S,non ex toto rectis,at oblique actis,soliis origani heracleotici sed candidioribus, & odoratioribus, & in caulium cacUminibus umbel, corymborum modo in rotae modum cernuntur flosculis albis quales in origano Onite apparent aquibus semen minutum nigrescens fit. Tota planta est eximie odorata,& gustui cum valida acrimonia acceptis Itima, tota q. albicat cum leui lanugine, at q. h i sce notis hac planta in aes a- te nobis innotescit, Incute autem hyeme sere ex toto faciem mutare videtur. Namq. ab una radice plures cauliculi assingunt sursum oblique luxuriantes sol ijs pulegii utrinq. binis ex Oppositio positis, densitus ab imo caule ad summitatem us .caule in vestientibus: caulibus . rotundis leuiter lanuginosis,
albicantibus . inualidioris odoris quam in aestate. Hanc plantam Origano Oniti adprime similein, esse legitimum Hysti, suvj sum est. Distinguitur ab origanis odore, ut etiam dic tam est, & suauiori, de validiori. Habet folia in magnitudine heracleotici origani foliis respondetia, & in figura, ct colore albidiore , & umbellis o nitis . Quibus notis Dioscorides suum hyssopum expressisse visus et An vel o haec planta sit ea qua Lobelius, & Pena viri cruditissimi pro genuino Dioscoridis Hyiampo proposuerunt, non parum dubito quod planta mihi
videatur procerior at q. et a quod,(vt LObelius, & Pena dixerunt flosculos purpureos proferat, S nostros candid CS. Addimmus hoc Hyssopi nomine eam plantam ex Creta Insula ab
amicii accepimus; quod vero ad istiusce stirpis, ct vir cs , α
278쪽
2 SPROSPERI ALPINI Hytapus Graecorum, tempore hyemali,
279쪽
BA PLANT IS EXOT IC IS. a Syvsus , iis quae de hac planta veteres Graeci tradiderunt, nihil addendum credidimus. Vehementer calfacit, &siccat, tenuioris est essentiae,incidit,extenuatque humoreS crast is,eoicdemq. detergit, unde ejus decoctum pectoris pulmonum q. viiijs maxime auxilio est. Ad splenis tumore S, emplastrUm exfolijs Histbpi,ficubus & nitro, maxime proficit, atque ad hydropem ventri appositum foliorum; decoctum liuorem sub oculis in mulieribus, si eo, pars liuore affecta foueatur, digerit. Ad venena frigida est maximi iuvamenti, & soliorum d coctum, & solia etiam per os assumpta. Indigenae eorum locorum, in quibus Hyssopus abundat, vescuntur familiariter folijs tenerrimis cum sale ad ex citandam appetentiam.