장음표시 사용
271쪽
mortalesco inprius eratveniale.ergo.3n op oosita arma: qr runt due diuerie species:ee tia iis via trinre non potest.Cvis solutio tanotadus auestio duplice pol habere sensum. 'primus rata do modo est venullei ut actus volutatis stanteete iam posita possit vinci mortale. Scia sensust an actus ata ueniale sImpliciter et absolutet stipers
diate.i.de actu interiori.EQulitii zterior qui de lacto est veniale peccatas possit effici mora die .dico . sic. nam possumus cotinuare eande ambu cata veniales possit effici mortale.Quatu ad n inlia et doctoreo dicges . illa volitio que non habet fine.petos sed est causata a volitione finis solunt i supueniente
ire decclesita: et incipi1 dabere
272쪽
nib pena mortabatuc si cotinuerserit mortale. Similiterea pomouere π non metietur iocose.n edtinueti illud mὲ Metu post vota enumini erit mortale.ergo apparet . e cle volitio succemue pol esse venialis et iiiortalis. dicit acthoc vim riccat mortaliter: qr vult ineliri iocose contra preceptu vel contra vota:et doc qo erat prius veniale sciricitur pars mortalis: et illa eade volitio que prius erat van si eis mortalis superueniete votovel nouo scepto. vitricultas. ponat in sola emittat votu . no peccabit von iter deubvate o tota hanc hora. iani in ista hora ve, ut metiri iocose deliberato an talisvolino sit mortalist urvenialis Si mortalis:ergo per illa no transgredit tu deno peccado venialiter.Si venialis: ergo itasgredie vota. emo est mortalis.forte dices in no peccarevenialiteri non pol esse materia voti :qrvotii est de materia licita et erilicum opposita est licitui puta de conuis. sed supposito mpomi uota fieri de preceptisi dico M solutide argumeri . Miud uota est intelligedus no peccabo venialiter.i.no eacebo actu qui alias secluso voto esset peccatum veniale. ideo illa volitio est mortalis. zotras ergo per eli no peccat venialiter.pcedo.ergo non transgrediti vota:nego consescuentiS:qr intelligitur non peccabo venialiter.i. non eliscia actum qui secluso voto esset venialis. Prima igitur dimvera est pura . veniale pol effici mortale.CAlia diisn veniale posnt emci mortale ex cometudine τι lolii ex circunst1tia persones laicut pinuniter doctores in veniale ex obiecto su non superueniat preceptu vel voatas quSincunae cometudine vel quataculam dignitate non pol emo mortale. ex quatacunis cosuetudine n6riat mortales dumodo non superueniat alia noua circum Gin cirinstantia psone no aggravat infinite:eta mutaret mortales aggravaret infinite: ut simplex fornicatio inplato est sema limplex Drnicatiosi is op dignitatem sit
grauior o in altero.ergo ex quatacum circumtia planetrio mutata spe necd etiΣpsuetudinemo e veniale ex obsiecto eifici mortale. Sequit iteru alia dissicultas de pet5veniati. Crin veniale fuerit cdpossibile iustitie orisinali. capitu. xxii.lTra ueniale fuerit eopossibile statui in ocealtiel hoc est an si tueniale by copossibilitate1ad gratia gratu iaciente hqr vocatur ideo ve niatesqrno aufert gratianusimiliter babeat
ἰcompossibilitarent ad iustitiam ousinatetur
273쪽
Tn passi veniale suentespossibile
puro solutione notanda . nec questio dupliciter p5t iliti culino modo sic sutra entima que tisic peccata uenia in i potuisset elici ab eo d habebat uistitia originare:
vatione stat' fuisbi peccatu mortale:et ita ex demerito est zimi perdita iustitia originalisi Secudus sensus:vim ipta iustitia originalis ita stibdiderit i. a vires instriores
mo primi: sed secudo primi qui ponunt aruerunt copossibiles iustitie originali. et oea in hoc conueniat: m iuuitia originalis reddebat portioni superiori ratidis: ita*iustitia originali statet nopotuisset insurgere motus cotra iudicia rationis:ergo ropugnabat in in habete iustitis originale fuisset talis nios venialis rone indeliberatiois. S3 duncultas est de venia ii ex opere operatos id est ex obiecisi quodveniale est eliberatus de medacio iocoso:an tale fuerit cerabile iustitie originalie menet sanetus xdmiae et ulu, ex antiquis in iid:et difficultas hui' materiectionempradicta.vicunt isti doctores insentale exeioz5 est ominis iustitie originali Querievtin talis incoin bilitas apueniat ex eo in habes iuditiS originales si elicuissetvelle metiri iocosei peccasset mor: citctrone talis staret et sic fuisset odita iustitialis:uel sola mpter hoc . habes iustitia originate no potuir stitate Sidicas prima: runc ponaturu'Ed1 elicuisset uelle metiri iocose.sequitur π in ptimo im stanti elicitionis non habui t iustita originale .et per c seques fuisset extrastata innocetici ergo talis actu Mortruisset mortalis ratione illius status. et hoc argumenta est si in inlinitu diminuit de unoaergo et de quolibet. vi frergo quodlibet pctili pro statu nature inpla erit suaeveniale. patetlqr eadem ratioetate homicidii.etnbpdtin infinita diminuere de homdio quin ipsunt faciat transire in aliam q)ecie pecςati. Mduo peccata eiusde specieii neutra alte di
274쪽
pictus altero infinite non sequitur ex hoe : omnia peccata huius stat' essentvenialia:qr in genere peccati mortalis una peccatum mortale est infinite peius alterro:sed ex hoe videtur concedenda in nullum peccata coamistim in statu innocentie ι esset eiusdem speciei peccare
P rale peccatu veniale fuimet mortale rati e statinet na ira dwor ilia tenet dub alias fuerit defensata in scholis. Dicit sanctus Thomas umentale est incopossibile iustitie originali ad ista senium . non fuit possibile habetem iumtia originalem O primo peccato elicere illa aeta qui sola
et venialis.et sorte ratio stia esit qr omne veniale ex obiecto est in inseriori parte rationis. vii ratio diuiditur in duas portiones in superiores que respicit obiectu increas enectus Opruis ipsius iustitie originalis erat no sotu rubdere sensitalitate rationi:sed etia portione inferiore tionis portioni superiori:ita in inferior pars rationis n5romisiet moueri ad aliquid niustoni leges eteritas quasiperior portio rationis conderat. sed peccare venialiter repugnat legibus super inerso -iustitia originali i5 at possibile elicere acta venialem. ergo similiter stanteruicit possibile senstialitate. moueri ad mecebra nem ad irant.coiitra hoc est misi unum fortis ima argumentu.Si deus potuit let de tactoohibuit Adane ederet de stuctu ligni vetiti stib pena peccati mortaliae
ctrina)hthere solum stili penas eccati venialis:quia
talis erus non est mortalis de se. et si prohibuisset sola sub pena peccati venialia i rida potuisset equaliter elicere ibi uim actu Iolo edere de tauri uetus posito etia illo precessio est venialiter niali tαBliud argumeta pol iseri.Edi in statu innocetie visabat non metiri iocose. ergo poterat illud transgredit nisi de illo quod potest adimpleri ei. tra edurili ucunt veru ee in de poteria adibilitavistitia oristinatis no repugnat venialii sicut charitas de poretia absoluta no repugnat mortali:0 de lege statuta remasnabat veniale iustitie originali:s, non de potesia abinusta. argumetu faciliter solueret:qr queadmoda die οῦ a mniortali et gratia O statu istos ita diceret de venia, uet institia originali ν statu innocentie.Bliter dicit Seiuin scoo in veniale ex obiecto et iid ex implactione acturi
est copossibile iustitie originaluet rationes est possunt esse P
275쪽
ille oue edmuniter fiunt eontra. S.Cho. S3-tur amvarenter pira Sco. si aliquis uoluisset in tali statu nature . integre ineriri iocose:ex illa repetitide fremeti illius ac potuisset generari unus habitus multa intensusqui fecu' It diffleuitate ad eliciendum actum contraris: qiBbi ' habethoe ex natura sua. ergo aliquis pro tali statu dadui set repugnantia et contrarietatem et rebellione ad beiis faciendii et tame doeponitur unus effretus iunitie priviisl puta nullam pati difficultate et rebellione ad bene agelida. preterea si tune peccasset venialiteri quomodo fuisset peccata remissum t pena soluta: qr Bdam in aestatu erat impassibilis: ergo no potuisset pui penamin inii statu M veniali i et sic mansisset impimitu. Bd pruriunt' dico . se dam potuisset reiterare sepes sed non fecisset. et ita notuislat generari habitus: mpatuis aeto. nam de ratione iustitie originalis erat dil licuitatem Mueniente ex parte aget xcludere . Bdj non fuisset genit' talis dabitus.CcviItum ad secus Eum dicitur u) fuisset illud veniale remissum per tranummi ' opinionibus:quarsi quelidet est O
In Alriiri me fit sectar mentii de habitu'
uultum appares. nec sufficit dicere Riustitia originalis pnibuisset generationem habitus:qrsequeretur hoc moago in nullus habitus fuisset genitus in illo statu vel saltesolunt habitus boni urindiflar temet in actus' fieri mavisset similiter indifferes:tuc volo . post. dabit' est geliit loe sim pena veniali xhibeatur talis actus ete.I
cilicin muniatur eternaliter. ca. iii.
G cotum tu ea talis potest decedere peise ca uno mortalit et uno ve
dicionatu :et nunter eternaliter in inst geliit scp sub pena veniali xhibeatur talis actus d En veniale aliqii puniatur eternaliter. ca. iii. I risemcter queritur de veniali quoad punitiones vim aliquando puniat eternaliters vel semper selu teporalitere rista difficultas agitatur a Scor.et. S. λα Iam dicit Sanctua o. et multi antiqui et veniale si fuerit iunoctum ni ortalit punietur eternaliter. vinoti et in infernoiqr erit m terno M veniali:dicit. S. et do. prinia vina est redistio:erso non punietur in inmado inii, sed auquado in inferno punier v veniam. uti reman et impunitu:erso senip in inlarno punio illa
276쪽
male ut quo decedit in mortalii num renuiteturquo alaeulpm ergo etia illinc premanebit sine pena. 'patet.&Gαrium ota doctores aiunt peccatum saltem acritate posto mimini est potest renum nia per aliquem bonum inoatum:etili Quis applicetur sacramentu: requiritur aliquis Usde sco. Dorius motus.sed in isto no potest esse bonus motus:qr d1 i. dist. ivt. natus no potest bene nioraliter agere: ergo non potest ve q.iii. xvi tuam cosequi de illo.3teni nunt remittitur peccatu quo dist.v.f.etria culp2 Φdiu placet:sed verisimile est in placet dJnatis vindisi. comitisse peccata.ergo. Ranoisitur quare veniale punies iii. t. eternaliteriest qr no potest remitti quoad culpa. Pincrepantia est de pena que debes adipue s mortali remisibet de veniali. quado eali mortale est remissum quoad culas 'am adhuc est obligatio ad pena.Picut multi xlicinisse probabile esse . in inserno solum teniporaliter puniae pro mortali remissosqr solum restat sustinere talem penZ: sed vcniale non est renii in quo ad culpa.ideo oes x nilane cocordat in eternaliter pro veniali punietur. Ccotravoc instatur appareterprinio:*Queret*veniale punireecia codaenus immomma codisnu. pateti veniale est solavistisi temporali pena et punie cternaliter. ergo supra coactignu. 3 te sequit F alido isti vel plus puniret proveniali sicut ν mortali.pseques est falsunn quia niortale qitantus cunae paruum est in infinitu maius: veniale quatuciis Inagnu:cino no puniretur secudum equalitate proportionis peccati ad peccatu :ergo deus esset iniustiis. parcise quela.sortes punitur eternaliter gradu distinero pene promiminiis et alio gradu disticio peneinveniali:qr pusue dius sibiliter plus b si decederet i R is inortali. tue su 3ste gradus pene quo punitur eternaliter ultra peni que debes naequare mortalis no est in infinituminor illo qui remondet mortali. ponar Φ siti decuplo minor:ergo itumvenia' te ratum punitur in inferno Φtum puniretur subdecupla mortale ad illud in quo deceditised doe est falsum:inae et illud ex quo sequitur.et boc argumentum est apparens. tamen respodericum sic arguituri sequitur . ali pro veniali issium puniretur sicut O aliquo certo mortalu negomam.Dicorno punis eternaliter pena sensusa veniali . qi perpetuo durat culpau, no punir eternaliter de perla pena tiani sed solum ν mortali. Dicos udo . illa penarensus debita veniali est in infinitum minor penaci pena
niret nisi rone adlucti no punis tua pena P te. et l3 ventiis re puniae eternaliter pena stilius et pena dant:hoe inestranoe adlucti:erso no punis de n seueade v accides.Pico temo ρε in infinita niin'ernaliter punita= veniali iba
277쪽
mcatali in ratione pene:et ratio est In infinitum est peiusu:sicut cεniuniter dicat docto.n eas: Ui - iam infligitur dana io culpas instigerer alicui sine culpat non esset ei pena sicut illi qui punitur pro aepa- IIentia ,inonis diuine n is ς isteribus nobis penas quia no insti,tur pro culidi i sederit penas quia infligetur pro culpa. Dicortra 'carentia in numero pro maiori peccato est maior penatet pro minori est minor: propterea quiactum ad eulpam. Ex quo sequitur πmo mortalis est in infinituni maior pena Φtur pro veniali: instigitur pro aliquo quod in excedit culpam venialem: ideo in genere pς lx rvtu maior-illud o infligitur pro culpa tutum minor in ratione Gype. Dico ergo in v me : is p venialii non est in infinita minoi
nem quo ad pena:et realiter manet culpa.et eu precipua
est inuinctio. i. r actione et operatione illius qui Ucca uit venialiter. δ modus est per satispassionei sin ille Uinaediuinis patitur poli ad qu1 obligar peccataeo dis
I eram .iodum dicendi est arsumetita tale so
tiam peccauit mentiendo iocose; qinferno.tune illud inuite remitterer.sed doc non videtur concedendum in via subi requiritur bonus motus. Noe primis motibus. . .' iturum iiiiii
278쪽
m' ivta ἔ, Une agenda est de peto veniali ex parte opes ris operatis: primo deprimis motibus:quia
D risit motuslet in quo sit subiective:eotisonisu Fis rinis motus primus ad obiecta illicitum et νοι H tibitas sit peccatum veniale. Dicitur . motus Nootus Adia λ nihil aliud est Φ qued1 ulitas partis sintiue iid sit. sequis aporehensione simplice subiectis ipstim suppontu iclinas ad prosecutione illi' obiecti vel fus1. cinde experientia docet in apprehensis obseetis rub ratioe conuontentisi causas in nobis quedam qualitasque nos mouet ad .psequutione illoro obiecto .Similiter apprebesis tectis sub ratione disconuenietis i causat in nobis qued1 qualitas in parte sensitiva inclitisis nos ad fugam illi' obiecti: ut notum est. Et voco motus primos d non sunt deliberati hcedetes omne deliberationem. Clauricultas est utra sint reperibiles in voluntate quemadmodulii in sensualitater et diciest sic. valet:qr experimur nos moueari istis moties apprehcto chiecto solii amimesioe intellectiva letia ubi nulla pcessit stantio: ut i absena obiecti Opotest illud apprehederet et hoc apprehinde intellectruat qua stante statim moues ad Osecutionem vel fugam illis obiecti:et non nisi motu volutatis.igitur.Secodo experis mur nos moueri istis mones in obiecta no sensibilia vi in heatitudines u no est circa sensibilia.illa em apphetast tim insurgit appetitus illi':et no nisi in voluntate. rQuo ritur igitur postib M certo baberet omnes concedunt priam motus reperiri in voluntate:τtru voluntas respectu
illo* motua se habeat pure passiues uel se babeat alid illo actute.Respondet roset'. le dabet pure passive s et nullo Rosenis. modo active respectu onio* motuu s Ru respectu motua ocedentiu omnem deliberationem: quod ide est. et facit tres randes. Mima:omne ages ibera qua doc is albis agit libere.s,volutas ii ubere ageret illos mores peccaretniortaliter:0 no peccat mortaliter set est ages liberu:isa nullo modo agit. Secuda: ciolutas i ordine ad istos moreno plus se babet active . sensus ad sensatides: sed sensita respectu sensationa se habet pure passive. viis. Celetia ro in ' est qr nullum patrum agit illii effectu a quo ipsum patiriet si agat agitur causa libera.sed voluntas patit seu recipit
u motu:igitur no agit illa: vel si asiti mere ubere asit. .. Esed doc nos quia peccaret mortaliter:isis. Sed quodlibet . . vitin quod assumiti e falsu :ideo argumeta sua parsi valet. finiuesti est falsu:miteret scom s qr sensus active cdcuriit . i ad sensationes.similiter Oinuaminiptu est falsum: masa est asta liberus et tame naturali ducitqtellectideo.Grtia dictu similiterest fassu:m intellect' in se .pducit intel
279쪽
tio est beneverariiun baliqo ages est causa totalis aucta sus es&et'oue immediate in se ruscipit:nis Isti cauta libeara. et ratio estim alias semper illum csfectum haberet i staesidi mi inconuenioem esset causa naturatio et totalisto non agereti ca necesilirio agat omnis causa naturalis. Dico igit picta voluntas est causa partialis inius mos prismi et naturalis: et in doc stat ut aliqua do sit libera in boeestremectu alteri' esseci'. Similiter ille inot' causat parstialiter acognitioe intellectiva:et dicitur more intellectistius:m mimonii cos nitione intellectivam.3am respons detur ad questione in qua est cotrouersia. SIcρο απα dieituniuersaliter . oia motus aiatis .i.4 psupponit coasinitionem edtra pcepta dei est venialio:vt patetix xui. distinctione secundi. edicit ibi Φ. distinctio doctorum de motibus primo omis et secundopniis nidit valet. 0 quin oppitast communiter tenetur: ideo defensabimus imur declarando illam diuinonriunde ille niolus vocatur prinio onius qui non est in potestate ipsius dominis ahq modor nec inses nec in sua causa:admin' que domo no tenetur vitare vllo pactos nec in sel nec in sua causa:vt plantata alicui pulchra mulieres ipso de illa nibit cogitater nec hoc me te: liciua uisi causat in
uualitas dinclinat e dxsecutione illius obiecti: et talis Qualitas dicte motus primo pruiuis: quin ea visa non est possibile quin moueatur: cii impossibile sit secudum Bua , zumnunc on visis tangamur. et non tenemur vitare illa motu: quia licet potuisset vitare causam illius motus1 scis licet vitando presentationem:quia tamen sibi non costas vati non tenet vitare eam:et non potest vitare motu istut igitur talis motus est primo primus. ΤDotus igitur vox
fimo omus M illo tepore quo voluntas non potest vi notum amouere et reprina ere. S3 ille vel ali' dicitur se dqsmus quandovoluntas potest illa aliquo modo amoueret reprimere. Secundo supponis . illo motu insurgetpiet inte tu reflectente se stiper ulu smultipliciter se habere:ut dicit Gerson: vel se dabet ut to iter abiiciensu nolle detestatiuueti ad quod inclinat ille motus pel 't colantienos ur ut ii, tu naiidest nec cosentiensi nec dissenti l sed mere neu satiue se habens ad illa molunt Si sinu i non pec is ηο . Motii ema secadus peccat:quia acosentitri4eo ei impiniatur.litertia:qui3scilicet reri illum motum ri tame nuconsentit nec dissentit:dicit Bonaventura in securius indicere ipsa peccare mortaliter:m exponit se periculop
280쪽
vnum certum Israeliis deliberatus cirra materiam mors talem sest peccatum mortale: sed quando habetur actus indeliberatus circa materia peccati mortalis: est pecca, tum veniale. Quid autem sit ille actus indeliberatus:est 'difficultas.Et inquiritur sic. vr talis motus est motus seis itiuus vel rationisi vi naturalis.si naturalissigitur nudi io modo in se est peccatum: quia nullum est in se peccata nisi sit in se liberum. et ideo talis motus sensualitatis si sit peccatum lest peccatum secutario et extrinsece: et percon equens oportet * nt aliquid aliud qo sit in se peccatii: et illud aliud peccatum no potest esse nisi actus volutatio u heri vel negligentia qua tenebatur vitare duiusmodi nios ru:que negligentia dicitur consensiis virtualis seu intera prelativus. sed si sit cosostis liber verus vel virinalis est ' ccatum mortaleugitur et ille motus naturalis qui ab eo nominatur dicetur mortalis. CRes detur in verti est 'ς omnis consensus verus vel interpretatiuus liber cotra precepta deis est peccatum mortale: et nullus veniale:sea negatur in omnis consensus sit liber: quia requiritur deii 'veratio ad hoc ut sit uber. Unde deliberatio fit quadoini' 'quiritur de aliquo an sit faciendum vel rugiedum: an bonum vel malum etc.sed propriissime ultim' assensus qui Daber ex tali inquisitionesvocas deliberariosita in delibo . ratio fontialis nihil aliud est/iudiciu . hoc est a seque. 'dii vel fugiendumM. sciidetur sequi ex dictis in nullus taeditio. ini' motus est veniale ratum:qrsi talis motus nullo ni dodit liberi nulloniodo est peccatu nec veniale nec mors tale:et per dicta dic posιta si est liberi est mortales ergo nullo modo reperiretur veniale. Respodendu est et hie loquiamur de Penecta deliberatione et node semiplena:quenis . vii aliud est Giudicium sormidolorum i vrno iudicare de . bonitate vel malitia pro tempore pro quo tenetur iudicaare sub pena peccati venialisl puta tempus pro quo multa dissicile se reflectit super motum primit. et sic videtur momnis motus secudi prim' est omissio intrinseces extrina sece est ille motus.J Emeritur virum in sorte in quo est
moere secundo primus sit illud iudicium t vel non:scilicet iste motus est reprimedus. et si sic:igitur est vere liber: me motus est vere liber de quo habes perfecta deliber mo:quonia illa irabitas in potestate volutatis est in ille mo tus reprimae vel Grinuetur. Si dicas in non trabet:tune queritur:vi tenetur haberet vel nos si sic: isitur ide est aen habereti quia ignorantia no excusat a toto licet bene atato:et o cosequo dicis uber interplative:et peccat mora taliteris ino tenes baberensit est ignorlitia inulamilis:eto '