Notationes in primam et secundam decadem Psalmorum auctore Caesare Malanima ..

81쪽

4 PS. V. v. 3. et 4. qui in Lexicis vulgo tribuitur huic Ebraicae radicἱ,

nempe auscultaest, attendit, attentus fuit. Rex mcus et Deus meus, o qui es Rex meus, quia es Deus meus: Horatius Lib. 3. Od. I. v. S. seq. Regum timendorum in proprios greges, Reges in ipsos imperium est Gois. Menim ad te oro, nimirum, ut Al-Κoranica phrasi eloquar, stare facio orationem. Sur. a. v. 3. et alibi frequentissime; ac si dicat, se observare stata orationum tempora: et hoc est meritum, quod pro se apud Deum stare jure optimo credit, ut notavimus

ad vers. sV. Quod oratio principem locum teneat in exibendo Numini cultu, Maimonides docet in Constitui. de Orat. cap. i. S. i. Praeceptum G malisum est orare in omni dis, quia dictum est, Et

coletis Dominum Deum vestrum. Exod. 23. v. 25.

Ei Traditione didicimus, quod euilus hic est Oratio, qui dictum est, Et coletis eum in toto corde

vestro. Deut. II. v. I 3. Dixerunt Sapientes: Qtaisnam est ista cultus in eorri' est oratio . Postea

narrare Pergens materias Orationis ait: Obligatio autem hujus praecepti talis est, ut homo suplicet et Oret in omni die, et enarret laudem Dei sancti benedictio deinde ut petat ea, quibus indiget, per modum supplicationis et deprecationis: demum ut det laudem et gratiarum actionem Domino pro be ninciis in se collatis. est. Dc. s. a. Haec igitur omnia David praestare Deo intendit orando; iisque fretus veluti meritis , poscit, sua audiri verba.

V. 4. Domine, mane audis vocem meam , superius orationem simpliciter commemoravit, hic tempus et modum orationis dicit. Tempus notatur dictione mane, quando scilicet offertur Sacrificium juge matutinum, et signanter quando fit suffitus, qui medius erat inter sparsionem sanguinis et Diuitia Corale

82쪽

PS. V. v. 4. 75

Combustionem carnis, unde preces sanctorum arpellantur θυμιαματα suintus in Apocal. 5. ω. 8. et cap. 8. v. 4. quasi una eademque res cum sussi mentis ascendant ad Dominum: qud respicit David inquietas , Fiat precatio mea svolus ad facies tuas:

eleDatis manuum mearum munus vesperiae. Ps. I 4I .

v. u. Memorat autem hoc tempus propter populi frequentiam, qui hora utriusque sacrificii, matutini et vespertini, ad Tabernaculum, postea ad Templum, concurrebat ea de caussa, quam refert Maiamonides in Constitui. de Orat. cap. 8. S. r. Orati

eoetus publica ) excluditur semper: et quampis inter precantes sint peccatores, Sanctus tamen ille δ nedictus h Deus non spernit orationem multorum publicam ). Deinde prosequitur. Idcirco opus est,

ut homo consociet sese cum coetu, neque oret solus, quotiescumque Potest orare cum coetu . Et semper

mane et vespere adibit homo Synagogam, quia Oratio ejus non auditur in omni tempore, nisi in S nagoga . De eo, qui impeditur, rautum est, ut Oret ea hora, quia coetus orat. Mulc. Aruch. Orach. Chase. Tu. 9o. S. 9. Legitimus autem Pst coetus, qui minimum e decem constat. mimon. d. cv. 8. S. 4. nfer Rhen ferilium Dissere. I. de Decem OtιosisS. 39. seqq. Ad orandi modum pertinet in primis ωOx: qua de re , ex mente Veterum , sic praecipit Naimonides in Constit. de stat. cap. 5. 3. 9. Comparatio i seu compositio ) Ῥoris quomodo ' Non

attollet vocem suam in Oratione sua, neque orabit in conde suo, sed scindet verba in labiis suis, et amdire famet ad aures suas per mussitationem, neque audire iaciat ωOcem suam etc. Orandum scilicet est, quemadmodum suo exemplo praeivit Hanna, Et Banna loquebatur in corde suo ψ tantum labia ejusmo bantur , et vox ejus non auinabatur. 1. Sam.

83쪽

16 PS. V. V. 4. I. m. I 3. Deinde totius eor oris compositio, de qua idem Maimonides d. cap. S. S. 4. Ordinatio corPO-ris quomodo st Quando stat in Oratione, necesse eSt, ut dirigat pedes suos, unum juxta alterum, et Ps

nat oculos suos deorsum, quasi respiciat in terram, sitque cor ejus conoersum sursum, quasi stet in Gelo, et quiescere faciat manus suas supcr cor suum constrictas, dexteram super sinistram, et stet ut ser Mus coram domino suo in timore, in reoerentia, et Pανο re. Legenda est integra Obseruat. I. Partis VIII. Lia machcri.

mane fico tibi, origo verbi Dy Grammaticis Α- rabum sita est in radendo , terendoque, et hinc P testas fricandi, quae notio figurate usurpatur apud Arabsiadem Tom. I. pag. 5i4. lin. a. fricans digitis humanitatis aures ipsius. Eodem sensu Plautus in Asinar. Act. 3. M. S. B. 8o. adhibet phrasin fricare genua, pro supplicare, delinire , mulco , dicit enim Leonidae Atqui pol hodie non feres, ni genua confricentur . h. e. nisi mihi genua attrectans supplicaveris : cui Antemona respondit: Qui is egestas imperate fricentur: da nunc quoa

et vers. 88. idem Leonida :Πumquam hercle facerem , genua ni tam nequiterfricares .

Conser Felthium Lib. 3. Antiq. Homeri cap. 14. S. S. A blanda quarumdam partium corporis frications Per modum supplicationis vel delinitionis, venit violenta fricatio per modum certaminis, nempe

confricuit cum eo manus, iisque consertis eum contudit in pugna, pugnarit, apua Arabsiadem Tom. II Pv. 248. lin. 7. atque hinc Ebraeis struxit, ordinavit , disposuit, specialiter aciem. Priori sensu ve

84쪽

PS. V. v. 4. 77titur hic locus fleo tibi s supple genua, Vel aures, ut in vers. sv. Aitida, supple aures ) videlicet tibi supplex et orans adsto : posteriori, dispono tibi, nempe aciem orationum, quemadmodum Ioho dieit Elthuus, 'x dispone adfacies meas, aciem Rrgumentorum . cap. 33. v. 5.

et defees, Ebraica radix risu eadem omnino est eum Arabica 'tu, quae proprie Valet nituit, splenduit, peculiariter clarum, defaecatum fuit vinum, aqua etC. ut apud Caabum mers. 4.

Quod vinum) jugulatum sit θmpha frigida de m

ρυά Dei reeonditi, 'κου Defeciata in valle, clam, a vento sePtentris. nati adfata . et metaphorice apud Arabsiadein Tom. I. pag. IO. sin. 7. id quod nare clarum fuit ex vita ejus. In se cunda conjugatione niti pit, detersit, defaecaMit, apud eumdem Arabsiadem Tom. II. pag. I 24. sin.

3. donec tintitae detersisset eos mssipio suo: et in Aia rano Sur. 47. v. I 6. etfumina ex melle 'ex δε-

faecato. Huic conjugationi plane respondet Ptelica

Ebraeorum ; ideoque, congruenter sensui, pro expecto, vel expectabo, intenta scilicet oculorum acie

speculando, ut habent Lexica , fidenter reddidi d faeco, et quidem, habita ratione Pielicae conjug

tionis , accuratiori modo, per statas precationes, Et sacrificia ; ita ut hoc verbum in nostro loco responis deat Graeco ἀπολυμαίνω, sordes abluo, quod in sp eie est verbum sacrum, quando homines oblatis sacrificiis purgantur et lustrantur: cujus significationis luculentum extat exemplum apud Homerum Iliad. T. N. 3 3. Seq.Aαὰι r 'Aτρειδει corαλυμαίνεσθα α νωγε οἱ δ' -λυμω νοντο.

85쪽

8 PS. V. v. 4. et S. Populos autem Atrides lustrari jussit rIlliqua lustrabantur. In tertia conjugatione valet, sincero purogus Q etu fuit erga aliquem, et ita egit cuin eo, ut apud Haririum Consess. 4. ρας. aa. lin. 4. nequa 'BREae sinceritatem assectus ρraesto ei, qui denegat justiatiam meam: ubi vide Schullensium. Pro hac significatione noster hic locus reddi commodo potest, et

sincero Te prosequor affectu: id quod in Orationis

negotio est apprime necessarium, juxta magnum iblud praeceptum , Diligas Dominum Deum tuum I in

toto corde tuo et in tota anima tua , et tu tota intensione virium tuarum. Deut. 6. N. S. Similiter in quarta conjugatione, sincerum exibuit et praestitit amorem, penes eamdein Haririum d. Cons. 4. ρας 28. lin. a. neque 'BYκ sinceram exhisebo intentionem

meam ei, qui Optat fatum meum: unde pariter lux huc assanditur. Ad haec in prima conjugatione valet etiam , Obsequisse alteri ses subjecit, quasi limpido se

gessit cum eo: exempla extant in Arabsiade Tom. I. Pag. 72. lin. II. DBU et Obsequiosa se illi subjecerunt regiones. et pag. 83. lin. 3. Postquam naου Puro Oh sequio subjectae sunt ei ρ Minciae. et ραg. 124. lin. II. Postquam ni e sincere se subsecerunt ei re ones ,

proprie nituerunt. Hinc bene redditur, obsequissema sibi subiicio . V. 5. Quoniam non Deus molens improbitatem tu, Eumaeus in colloquio cum Ulysse Οὐ s. I 4.

Οὐ μἐν σκετλια εργα Θεοὶ μάκαρες φιλέουσιν , 'Αλλα δίκην τίουσι, καὶ α σιμα ζργ ω θρωπων .mud quidem improba opera Dii heati amant, Sed justitiam honoranit, et aequa Vera hominiam . et Catullus Carm. 3O. v. 4.

86쪽

PS. V. v. g. et 6. 79 Noe faeta impia fallacum hominum Coelicolis pla

cent.

non dioersabitur apud te malus, Verbum ' a pr prie valet sectere, desecterer quae desexto si fiat avia vel itinere, notat disertere ad et apud aliquem hospitii gratia, ideoque sub illius protectionem et

clientelam se recipere ς dein generaliter commorari, manere, habitare, micinum esse: si vero fiat a scopo et rectitudine, tum notat injustus fuit judicio contra alium, urannus imperio. Exemplum utriusque doloxionis sextat apud Haririum Cons. 4. pag. I 4. Obseros eum, qui ad me dioersat, etsi mi I dApertat a Iustitia. Similis constructio verbi 'ra cum pronomine adfixo habetur in ALXorano Sur. 33. m. 57. Certe nisi abstinuerint impii, et ii, quorum in cordibus est morbus, et turbas excitantes in Medina , profecto incitabimus te contra eos: deinde non 'lam 'a' cohabitabunt tecum in ea, nisi parum. Tale est verbum 'a a Iob. 3I. v. 18. V. 6. Non consistent insanientes, hi sunt, qui Graecis dicuntur e rασθαλα, qui scilicet facile agunt in incommodum suum, aliorumve, ex dein sectu consultationis attentae, valde amentes, Latianis vecordes: quo nomine Laerti dicuntur proci Penelopes , qui absente UI3sse Ithacam tenebant.

qui scilicet libidinem suam pro lege habent. Proprietas verbi Um, de quo legendus Schroederus ad Ps. ro. N. 3. sita est in splendore fulguris, nubis etc. ex alto coruscantis, unde apparuit, splenduit, peculiariter nova Luna, quae Arabice dicitur ,sin; Et hinc altera potestas lunaticus fuit, dein in genere insanisue nain qui in ipso interlunio nati sunt,

87쪽

8o PS. V. v. 6. et 7. furore , aut comitiali morbo laborare credebantuT . Adi Netate niti in ad Mith. 4. v. 24. ad convectum oculorum tuorum , quia , ut ait Chabakukus, Mundus es ocutis prae eo ut videas malum et reNicias ad molestiam, non poteris ferre.

odisti omnes o erantes iniquitatis, Helena apud Euripidem in Tragoedia sui nominιs v. 9O9.Mισει γαρ o S tu τὸν βίαν . Odit enim Deus υ .pit 'tina , verantes iniquitatis, proprie vacuitatis, εunt οἰ συτλιοι, qui scilicet duros labores aliis 1erendos imponunt, et sic viribus exhauriunt: quo nomine Iovis notatur ab Agamemnone Iliad. v. v.

a. propterea quod αrη ἐνεδησε βαράν, damno irre-truit pari. Non discessi a Schroedero, qui ad Ps.

O. N. 7. explicat no tram phrasin, facientes Nacui- ωωm et consumptionem, videlicet exhaurientes alios exatione et plagis, ita ut vix aliquid spiritus reliquum fiat: nam substantivum DK, intransitive sum-Ptum, est vacuitas, quam quis patitur; transitive autem, exsiinanitio , qua alterum anicit: atque hinc caeterae notiones, iniquitas, molestia, quae in Lexicis leguntur. Vide ad Ps. 36. N. I 3. V. 7. Perdes loquentes mendacii, Agamemnon Iliad. 4. v. 233. Ου γαρ επι ψευδεσσι πατηρ Ζευς εσσετ δρωγος. Non enim mendacibus pater Iupiter erit auxitiator. virum sanguinum, sanguinarium, caedibus ga dentem , sicarium . . et virum doli, nci': est quae παρνασις a Pindaro dicitur Minoor. Od. 8. N. 54. nempe fallax ratiocinatio, impostum, deceptio, cujus descriptionem, quia pulchrδ huc facit, libet asserre :

88쪽

8 PS. V. V. 7.

mes, doli meditatrix, maleficum opprobrium . Quas quid. m quod splendidum est deprimit, Obscurarum autem gloriam obtendis putridam. abominabitur Dominus, intellige tres scelestorum species ante memoratas. De loquentibus mendacium Plato. ΟJκ eἶσθα, ἐν δ' ἰγω, ὀτι το γε ώς ἀληθ- νε δos, My erou τε τουτο ἐιπεῖν, πάντες Θεοι καὶ ανθρωποι ροσῆσιv; Nescia, inquam ego, quod quam verissime mendacium, si licet hoc dicere, omnes Dii et homines odio halent' Lib. 2. de Rep. Tom. II pag. 382. Pr. De aversatione eorum, qui manus habebant sanguine caedis inquinatas, Tyndarus apud Euripi

dem in oreus v. 5 I. seqq. Καλως ἔθεντο ταυτα πατερες οἰ παλαι, Fis ouμάτων ρα ν μιν ουκ ει ων περμ, Οὐδ' ἐις ἀπαντημ', oc τις a P F κυρεῖ . Iterae sanxerunt haec patres olim, In oculorum convectum non sinebant venire, Neque in Occursum, quisquis sanguinis reus est.

De abominatione dolosorum hominum sic pergit religiosissimus Pindarus cit. Dc.

89쪽

8a PS. V. v. 7. et 8. φλυ y επισώρ- αλιτρως. numquam mihi imiis affectus, o Iupiter pater: sed viis Simplicibus vitam attingam, defunctus ut Liberis famam non ignominiosam affricem . Aurum optant alii, campum vero alii mensum. Ego vero ciribus placens, etiam Terra membra veria iam, laudans laudanda, vitvertam vero inspergens improbis. DE hoc nefariorum hominum genere est sequens Catulli expostulatio in Alphenum Varum d. Carm. Jo. Per tot. Alphena immemor, atque unanimis false sodaliabus: Iam te nihil miseret, dure, tui dulcis amiculi.

Iam me prodere, jam non dubitas fallere, perstae. Nee faeta impia fallacum hominum Coelieolis pla

cent,

Quae tu negligis, ac me miserum deseris in malis. Eheu quid faciant dehinc homines, quoios habeant

Certe ture jubebas animam tradere, inique, mo ducens in amorem, quasi tuta omnia mi frent. Idem nunc retrahis te, ac tura dicta omnia factuque Ventos irrita ferre, et nebulas aerias sinis: Si tu oblitus es, at Dii meminerunt, meminit Fides rQuae te ut poeniteat postmodo facti, inmeiat, tui . V. 8. Ego auitem in multitudine pietatis tuae introibo domum tuam, impii propter odium, quo

eos P Sequeris, non commorabuntur ut hospites et clientes apud te, nec alia quavis ratione consistent ad conspectum Oculorum tuorum; ego autem, a te Summa benevolentia exceptus , utar hospitio domus tuae: etenim radix κ specialiter signat inre Dissiligod by Cooste

90쪽

PS. V. v. 8. 33rit hospitium ; eaque significatio bene convenit cum verbo 'ra dioersari v. 5.

prostrabo me ascendens ad coenaculum sanctitatis

tuae, pro triplici modo exhibendi honorem, triaverha usurpant Εbraei: I. ' φ verticem, seu caput, et humeros Aesinapit, notione ducta a nomine 'p'pωertex: II. ν': incumatat superiores corporis partes

usque ad genua I III. nno in genua procumbens immtem humi posuit, prostrarit so adorabundusi. Hoc verbum frequentatur in conjugatione Ilithpaalhi, quaa formatur geminando tertiam radicalem, quae in omnibus verbis quiescentibus Lamed Ηe originaesh est Vau, aut Iod: vide Sehullensium ad Fun. dam . Ling. Hebri pag. 268. 284. 3o6. 384. 388. De triplici modo exhibendi honorem adeundus ΤΙ,

mas Hyde de Relig. veter. Pers. Cv. I. Pag. 6. seq. Nomen bam , vulgo palatium augustum et excelsum, derivatur enim a radice , ri, amplus, procerus, excelsus fuit, idem mihi est, ac μέλαθρον -- lathron Homeri, quod , auctore Damm in Lexim, proprie est trabs illa media, quae super aedificii tectum protenditur, et in quam alia tecti tigna utrimque se inclinant. Talis trabs media etiam in iis tectis erat, quae plana quidem, in medio tamen paulo altiora, erant, ut pluvia aqua posset defluere. Denominationem habet ἀπb τῆ μελαίνεσθαι, a n grescendo, propter fumum ardentis ignis, qui circa illud exibat, quum nondum quadrangularis lapidea

fistula reperta esset ad educendum ex domo fumum . Ab hac suprema tecti parte totum tectum vocatur μελαθρον melathron; et, si domus plures habet contabulationes, etiam ira serius laquear, maxime circa mediam ejus partem , ubi erat foramen magnum, ut fumus exiret, dicitur hoc nomine: Et