장음표시 사용
101쪽
Eonscii pii aerario vestro H. s. quadragidis rationem, i-eni imperii minister, quod meo ductu,iraeisque auspiciis his misites II. S. uberius feci. Neque enim huc puto
maligniratis ventum, ut de mea iurio centia qua reluium fit. Nam cum Africam totam poteliati velira in 'ec xim, nihil ex ea quod me un diceretur, Praeter cogia mea, retuli. Non igitur me Punicae,non fratrem meum Asiaticae gazae avarum reddiderimi et sed uterque i strum magis iuvidia,quam necunia locupletior est.Tam tonstantem defensionem Scipionis universus senatus comprobavit. v
Sicut & illud factum : quod cum ad necessarium
Reip. usum pecuniam ex aerario promi opus esset; idque aiiaestores, quia lex obstare videretur, aperire nouauderent, privatus claves poposcit, patefactoque aerario, legem utilitari cedere coegit. Quam quidem et 'fiduciam conscientia illa dedit, quia meminerat omneSIegas a se esse servatas. Non fatigabor ejusdem facta identidem referendo, quoniam uec ille quidem in consi. mili genere virtutis edendo fatigatus est. Diem illi ad Populum Μ. Naevius tribunus pleb.aut ut quidam memorant) duo Petilii dixerant: quo iugenti frequentia in forum deductus, rostra coustendit, capitique tuo cor na triumphali imposita, Hac , inquit, Quirites, die, Carthaginem magna sperantem, Ieges vel iras accipere jussi: proinde aequum est vos meciim ire in Capitolium supplicatum. Speciosi minam ejus deinde vocem aeque clarus eventus secutiis est: siquidem Sc senatiun torum s& universum equestrem ordinem, Se cunctam plebem Iouis Optimi Maximi pulvinaria petem,comite habuit. Restabat ut tribunus apud populum sine populo ageret, desertusque in foro cum magno calumniae suae Iudibrio, ibius moraretur: Cujus de vitalidi ruboris causa, in Capitolium processit, deque accusatore Scipionis
a. AVITI spiritus egregius Recessoe Scipio AE-
milianus, cum urbem praevalidam obsiderer, suadentibus quibusdam, ut circa moenia ejus ferreos murices spargeret. nimiaque vada tabulis plumbatis consterneret, habentibus clavo tum cacumina, ne subita eruptione hostes in praesi dia nostra impetum facere posIent: respondit, nouesse ejusdem, dc capere aliquos velle de
timere. 3. . IN quamcunque memorabilium partem exemin. Plorum convertar, velim nolim, in cognomine Scipionum haeream necesse est. Q ui enim licet hoc loci N fcam praeterire fideuris animi, dictique clarissimum auctorem
102쪽
CAP. VII. DE FIDUCIA sv I. s s
anctorem l Annonae caritate increbrescente, C.Curaimus Tribunus pleb. productos in concionem Cois. Com. pellebat, ut de frumento emendo , atque ad id negotiisum explicandum mittendis legatis tu curiam referrent. cujus instituti minime utilis interpellandi gratia Nam ea contrariam actiouem ordiri coepit. oburepente deis iude plebe, tacete quaeso Quirites, inquit. plus enim Ggo. quam vos quid reipubl. expediat, intelligo. Qua
Voce audita, omnes pleno venerationis silentio, majorem ejus auctoritatis, quam suoruiu alimentorum rein spectum egerunt. 36. LIVII quoque salinatoris aeternae memoriae tradendus animus : qui cum Asdrubalesn, exercitumq; Poenorum in umbria delesset, dc ei diceretur , Gallos ac Ligures ex acie sine ducibus dc synis, sparsos ac palantri parva mami opprimi posse; respondit, Parci eis oportere ne hostibus tantae cIadis domestici nuntii de-
s. BELLICA haec praesentia animi r togata illa, sed non minus laudabilis, quam P. Furius Psiliis consul in senatu exhibuit. enim Μetellum. Q. que
Pomprium consulares viros vehementes inimicos suos, cupitam sibi prosectionem in provinciam Hispaniain , qnam lortitiis erat,identidem exprobrantes , legatos se. cum illuc ire coegit. O fiduciam non soluin fortem, sed pene etiam temerariam, qua duobus acerrimis odiis latera sua cingere est ausiis, usumque ministerii vix t tum iu amicis, e sinu inimicorum petere sustinim.
6. Η v I v s factum, si cui placet; necesse est L. etiam Crassi, qui apud majores eloquentin clari minus
sint, propositum non displiceat: aeam cuin ex consulatu provinciam Galliam obtineret,arque in eam C. Carbo, cui iis patrem damnaverat, ad speculanda acta tua v riisset; non solum eum inde non summovit, sed insuper locum ei in tribunali assignavit, nec ulla dere , nisi eo in consilium adhibito, cognovit. Itaque acer di vehe- meus Carbo nihil a Iiud Gallica peregrinatione couis eurus est, quain ut animadverteret fomem Patrem suum ab integerrimo viro in exilium missum. 7. CATO vero superior saepenumero ab inimicis ad caussie dictionem vocatus, nec ullo unquam crimine comictus: ad ultimum tantum fiduciae in sua innocentia repositi, ut ab his in quaestionem publicam deductus,Τi. Gracchii, a quo in adminiit ratione rei p.ad muti
tum odium dissidebat dudicem deposceret. Qua quidem Mimi praut intia pertinacia eoru Insectandi se inhibuit. E Α D E Μ Μ. Scauri fortuna, aeque senectuS
103쪽
gias aures exasperaret. Rex quoque patientia pueri maissis delectatus,noc certius perseverantiae experimentum Iunxere voluit e consulto enim sacrificavit diutius, nee hac re eum a proposito repΗlir. Si huic miraculo Daritis insiluisset oculos , sciliat ejus stirpis milites vinci . non possie, cuius infirmam aetatem tanto robore praedis tam animadvertisser.
EST & it Ia vehemens de eonstans animi militia, ILteris pollens venerabilium doctrinae sacrorum antistes Philosophia,quae tibi pectore recepta est hominum, i honesto atque inutili as ctu dispulso , totos in solido
virtutis munimento confirmat, potentiores metu ac d
a. INCIPIAM antem a Zenone Eleaterqui cuine et ici dispicienda rerum natura maximae prudentiae sinqne excitandis ad vigorem iuvenum animis prompti minus . . praece torum fidem exemplo virtutis sua publicavit. Patriam euim egressus, in qua frui stcura Libertate poterat, Agrigentum miserabili servitute o rutum petiit, tauta fiducia ingenii ac morum suorum fretus,ut speraverit & tyranno 3e Phalari vesanae menti, laritatem a se diripi posse. Postquam deinde apudiIlum plus consuetudinem dominationis, quam consili salubritatein valere animadvertit: nobilissimos eius civitatis adolescentes cupiditate Iiberandae patriae in flammavit. Cujus rei cum indicium ad tyrannum ma nasset, convocato in forum populo , torquere eum vario cruciatus genere emptu subinde quaerens quosnam coum filii partieipes haberet et At ille nec eorum quempiam nominavit, sed proximum quemque ac fidiuimum tr-ranno suspectum reddidit: Inerepitansque Agrigentinis ignaviam ac timiditatem, eliscit ut subito mentis lin- pulsu concitati, Phalarini lapidibus prosternerent. Senis ergo imius eculeo impositi, non supplex vox, neGanistrabilis Hulatus; sed fortis cohortatio totius urbis
3. EIUSDEM nominis philosephus, eum a Nearcho oranno. de crius nece consilium inierat, torqueretur, supplicii pariter atque indicandorum consciorum gratia; aoloris victor, sed ultionis cupidus , esse dixit quod eum secreto augire admodum expediret e laxato. que eculeo postqnam infidi is opportunii tempus anim. advertit , aurem ejus morsu corripuit, nec ante dimisit quam 3c ipse vita, di ille corporis parte privaretur. . TALIS Patientiae aemulus Anaxarchus, Cum a tyranno Cypriorum Nicocreonte torqueretur, nec ulla vi inhiberi Posici, quo minus et arissimorum eum
104쪽
maledictorum ureberibus invicem ipse torqueret: ad ultimum amputationem linguae minitanti, Non erit,inquit,effeminate adolescens, haec quoque pars corporismi tuae ditionis: protiliusqtie dentibus abscisain , Sceommanducaram linguam, in os ejii S irR patetis expirit: Multorum aures illa lingua,& in primis Alexandri re pis admiratione sui attonitas habuerat , dum terrae conditionem, habitum maris, fidenam motus, totiusque denique mundi naturam prudentissime di facundissime exprompsit Pelle tamen occidit gloriosius,quam viguit; quia tam forti fine illustrem professionis actuin comprobavit, Anaxarchusque vitam non modo non des ruit,sed mortem reddidit cIariorem.
s. IN Theodoro quoque viro gravissimo Hieronymus tyrannus frustra tortorum mamis fatigavit. Rupit enim verbera, fidiculas laxavit, solvit eculeum,laminas extinxit prius, quam efficere potuit, ut tyrannicidii conscios indicarer. Quineum satellitem , in quo totius dominationis summa, quasi quodam cardine, versa batur,falsa criminatione inquinando , fidum lateri ejus custodem eripuit; beneficioqtie patientiae, non solum quae occulta fuerunt, trair, ted etiam tormenta sua ul. ruseit: quibus Hieronymus dum inimicum cupide lacerat amicum temere perdidit. 6. AP vD Indos vero patientiae meditatio tam obstinate usurpari creditur, ut fini qui omue vitae r pus nudi exigant, modo Caucasi montis glaciali rigore corpora sua durantes, modo flammis sine ullo gemitu objicientes: Atque haud parva his gloria contemnudoloris acquiritur, titulus nanque sapientiae datur. . Raec e pectoribus altis Sc eruditis orta sutit: ILIud tamen nou minus admirabit quod servilis animus cepit. Servus barbams Asdrubalem, quod dominiam suum occidit Iet, graviter ferens, subito aggressus interemit.
Cumque coinprehensus omni modo cruciaretur , laeti tiam tamen quam ex vindicta ceperat, in ore consta tissime retinuit. Non ergo fastidioso aditu virtus exincitata, ingenia vivida ad se penetrare patitur , neque haullum sui cum aliquo personarum discrimine lamgum, malignumve praebet ; sed omnibus aequaliter exposita, quia cupiditatis potius. qnam quid dignitatis
attuleris, pellimat: Inque captu bonorum suorum tibi.
ipsi pondus examinandum relinquit, Ut quantum stibare azimo suItinueris tantum tecum auferas. i
105쪽
v ALER. MAX. IIB. III. CAPUT IV. DE HUMILI LOCO NATIS CLARI EVASERUNT.
QV O saepe evenit, ut 8c humili Ioeo nati ag
cii minam dignitatem consurgant, & penero ibiu marum imaginum scelus,in aliquod ddvoluti de decus acceptam a majoribus lucem,in tenebras conver taut. Quae quidem plauiora suis exemplis reddentur ἔNt primum de iis ordiar, quorum in meliorem statim facta muratio splendidam relatu Praebet materiam. 1. Incunabula Tullii Hostilii agreste tugurium emipit: ejusdein adolescentia in pecore pascendo fuit oc' stirpatar validior aetas imperium Romanum rexit, NHuplicavit: senectus excellentissimis ornamentis deto gata, in altissimo majestatis fastigio fulsit. . t a. V E R v M Tullus etsi magnus, de admirabilis inc menti; domesticum tamen exemplum est. Tarqlu l' .aiunt autem Priscum ad Romanum imperium occupad' i-um fortuna in urbein nostram advexit: alienum, quoa Drtum Corintho e fastidiendum , quod mercatore Dumarato genitum e erubescendum , quod etiam exure. ', ἰς eterunt tam pro ero conditionis suae eventu, indus Mriosum pro ignominioso , pro inviso g Ioriosum reddi cit : Di Iatavit enim imperii fiueis, cultum deorum no ivis sacerdotiis auxit, numerum senatus amplificavit s uestrem ordinem uberiorem reliquit : Quaeque t in dum ejus Consummatio est, praeclaris virtutibus effeci sne haec civitas poenitentiam ageret, quod regem , sirim itimis potius mutuasset,quam de suis legiiset. . l3. IN Ser. Mutem Tullio fortuna praecipite vires'h: suo ostendit: vernam huic urbi natum, regem dando: hocui quidem diutissune imperium oblivere , quater lus Vlistriun condere, Ur triumphare contigit : Ad summais, Vi ut unde proces Ierit, aut quo perveuerit; statine ipsim titulus abitude teminuti scivia cognomia dc regia P di Pella uuae PMPleae .
106쪽
. ΜIRO quoque gradu Varro ad consulatum ex macellaria patris taberna conscendit: Et quidem fortuna parum duxit sordidissimae mercis capturis alito, xt falces largiri; nisi etiam Let remilium Paullum dedis set collegam: Atque ita se in ejus sinum infudit, ut eum api d Canuas culpa sua vires populi Rom. exhausisset,
Paullum, qui proelium committere uoluerat, occidere pateretur, illium in urbem incolumem reduceret.
Quinetiain senatum gratias ei agentem quod rediis voluiiset, ante portas eduxit '. extuditque ut gravissimae cladis auctori etiam Dictatura deferretur. s. NON parvus consulatus rubor M. Perpema,utω pote qui consul ante quam civis; sed in bello gerendo utilior aliquanto reipub. Varrone imperatore. Regent nim Alistonicum cepit , Crassianaeque stragis punitor extitit. Cum interim cujus vita triumphavit , mors Papia rege damnata est. Namque Patrem illius, nihil ac se pertinentia civis Romani jura complexum, Sabelli iudicio peritiim,redire in pristinas sedes coegerunt. Ita M. Perpernae nomen adumbrariun,falsus consulatus,c liginis simile imperium caducus triumphus, aliena ita urbe improbe peregrinatus est. 6. . M. V E R O Porcii Catonis incrementa puhlicis votis expeteuda fuerunt: qui nomen latim Tuscilli ignobile, Romae nobilissurumi reddidit. Pruata sunt enim ab eo hierarum Latinarum monimenta,adjuta disciplina militaris, aucta majestas senatus, prorogata fatalia, in qua maximum decus posterior est ortus Cato
t. s EB ut Romanis externa lithgamus socrates
non solam hominum consensit, veriunetiam Apollinis oraculo sanientulimus judicatus, Phanarete smatre Obstetrice, de Sophornisco Patre marmorario genitus ad elatissimum lumen gloriae excessit, neque immerito. Nam cum eruditissimor itin virorum Ingenia in nilpura. tidire caca vagarentur, mensurasque Solis Sc Lunae, Meaeierosum siderum loquacibus magis quam certis argu- meatis explicare conarentur, totius etiam mundi ambis tum complecti auderent ; primus ab liis Go S errori-hsts abductum animum, iritima cducit Ilonis numanae, ac in secessu pectoris repositos affectus scrutari coegit: si virtus per seipsam aestimetur, vitae magister optimus.
107쪽
cu teIlos venditasse omnium pene doctorum literae I quuntur et Sed quid aut illius tragica, aut hujus orat Havὲesarius
SE QUI T V R duplicis promim pars adopertis il
lustrium vicorum imaginibus reddenda : quoniam quidem sunr referenda, quae ab earum splendore degeneraverunt, teterrimis ignaviae ac nequi ciae sordiabus imbuta nobilia portenta.
x- . I D enim monstro sinitius , quam superi ris Africani filius Scipio Qui in iam a domestica ploria ortus, a parvulo admodum regis Antiochi praesidio capi sustinuit ' cum ei voluntaria morte absimi satius fuerit, quam inter duo fulgenti mina cognomina Patris x patriti, at rero oppressa Africa iam parto, altero jam majore ex parte recuperata Asia,surgere incipient munus vinciendas hosti tradere, ejusq ua beneficio precarium 1piri uim obtinere: de quo mox L. Scipio speciosin sinum deorum laominumque oculis subjecturiis erat tri4
Idem praeturae petitor candidam togam adeo turpitudinis maculis obsoIefacta in tu campum detulit,ut ribs eratia Cicerei, qui partis ejus scriba laecat, adjutus ellet, honorem a populo impetraturus non videretur. in tanquam quid interfuit utrum repulsain, an sic adeptam praeturam domum reserret quam cum propin-riu ab eo pollui animadverterent, id egerunt ne aut selinam ponere, aut jus dicere auderet. Insuperque e manu ejus annulum in quo caput Africarii sculptum erae detraxerunt. Di boni quas tenebras ex quo fulmine
nasci pasti estis la. AGE Q. Fabsi Μax. At Iohrogici N civis , Mimperatoris clarusi ini filius Q. Fabius Max. quam pem clitam luxuria vitam egit e cujus ut caetera flagitia omitterentur, tamen abunde illo dedecore mores nudari possunt, quod eis Pomprius praetor urbauus paternit boni, interdixit et uegue Ia lauta civitate, qui illud d
108쪽
cretum reprehendem, inventus est: Dolenter enim hει- anes , pecuinani quae Fabiae gentis stit nidori
servire debebat, itagum disci. Quem elao ra, is
cher, adbuensque Fulvianx itolae pugio, militare de-ciu muliebri imperio subjectum habuit quorum filius Pulcher,praeterquasn quod enervem dc frigidam iuventam egit, perdito etiam amore vulgatissimae meretricis v st do genere consuinptus est. Abdomin in avide devorato,foedae ac sordidaei utemperantiati. ritum reddidit. . ,ΑΜ inquidem Hortensii, qui in maximo Scingenuorum civium, dc amplissimorum provelitu, summum auctoritatis atque eloquentiae gradum obtinuit. nepos Hortensius Corbio omnibus 1coriis abjectiorem dc obscoeniorein vitam exegit: ad ultimi unque lingua eius tam libidini cunctorum inter lupanaria prostitit. quam avi pro salute civium in foro excubuerat.
rini. Itaque meipie revocabo, ne si reliqua ejusdem generis naufragia consectari perseveravet O. aliqua iuutili relatioue impliceri Referam igitur Pe dem, deformesque umbras tu imo gurgite turpitudinis suae jacere patiar. Satius est enim narrare qui illustius v vltu,ceteroque ritu, aliqita ex parte iiovaadO,li. 1. culnin Sicilia augendo, traiiciendoq;: Hincam exercitu opportunum q inerendo gradum,naginis ruinam animo volveret r inter conii lia ac Biolitiones huius tantae rei oPeram gymnasio dedit. paIltoque Jc ei epidis usus est. Nec hac re segniores P Di- ω e1ercitibus maniis iuῖulit: sed nescio an ideo alacri
109쪽
ores, quia vegeta Sc strenua ingenia quo plus recessus nutu, hoc vehetuentiores impetus edunt. Crediderim etiam favorem eum sociorum uberiorem se adepturum existimasse, si victum eorum & solennis exercitatioues ivnprobalset: Ad quas tum veniebat, cum multum acriau fatigasteti umeros, dc caetera membra militari agitati e firmitarem suam probare coegisset: consistebarq; in his labor ejus, in illis remissio laboris. a. L. vero Scipionis statuam chlamydatam , dccre .pidatam in Capitolio cemimus: Quo hAbitu videIicet, quia aliquaudo usus erat ; efiigie In suam formatam possit voluit. 3. L. quoque SyIIa, cum imperator esset, chlamydato sibi & erepidato Neapoli ambu Iare defoinae nou duxit. C. autem Duilius, qui primus navalem tri iamphum ex Poenis rein lit, quotiestunqtie epulatu Tris erat, ad funalem cereum praeeunte tibicine, & fi- iliciae, a coena domum reverti solitiis est , insignem Bellicae rei successum nocturna celebratione testando. s. PAPIRIVS quidem Mam, eum bene gesta Repubi ica triumphum a Senatu non impetrasset, in Al- Bario monte triumphandi & ipse initium fecit, & cete xis postea memplum praebuit: proque laurea Coron; scum alicui spectaculo interesset, myrtea semper usus
s. IAM C. Marii pene insolens factum: nani post
Iugurthinum, Cimbricumque de Teutonicum trium- Phum cantharo semper potavit ε quod Liber Pater in . clytum ex Asia ducens triumphum, hoc usus poculi mere ferebatur ; ut inter ipsum haustum vini, victoriata jus suas victorias compararet. 7. M. autem Cato Praetor, M. Scauri, ceterorum que reorum judicia, nulla indutus tunica, sed inniuub Inodo praeteSin amictus egit.
110쪽
NI S. x Euripide poeta. et Antigenida tibicine.
4 Phidia sciolore. s Epeminonda Theba
SE P haec, atque his similia, virtutis aliques sibi in
consuetudine novanda licentiae sumentis indicia sunt. Illis autem quae deinceps subuectam, qka tum sui fiduciam habere soleat, cognoscetur. I. P. de Cn. scipionibus in Hispania cum maiore parte exercitus ab acie Punica oppressis, o milibusque provinciae ejus nationibus Carthaginensum amicitiam secutis, nullo ducum nostrorum illuc ad corrigendam rem proficisci audente , P. Scipio quartum M vigesimum annum avus iturum se pollicitus est. Quae quidem fiducia populo Romano salutis ac victoriae spesndedit. Eadεmque in ipsa Hispania usus est. Nam cum oppidum Badiam circumsederet, tribunal si anni adeuntes in aedem, quae intra moenia hostium erat, vadimonia in posterum diem facere jussit: continuoque urbe potitus, & tempore & loco, quo praedixerat, sella posita, jus eis dixit. Nihil hac fidueia generosius, nihil pra dictione verius,nihil celeri tate essicacius, nihil etiadignitate dignius. Nec msmis animosus, mimisve Prosperus illius in Africam transitus inquam ex SicilIa exercitum senatu vetante traduxit; quia nisi plus in ea re suo , quam patrum conscriptoruin consilio credidis fit; seeundi Punici belli finis invenius non esset. Cui facto par illa fiducia, quod postquam Africani artigit, speculatores Annibalis in caliris deprehensos, di ad sollrductos, nec supplicio affecit, nec de.consiliis ac viri iis Poenorum perram ctauis est. Sed circa omnes ina nipulos diligentissime deducendos curavit. Iuteri ora tosque an satis ea confiderassent, quae speculari j ussi mram, prandio dato ipsis , jumentisque eorum, incolun es dimitit. Quo tam pleno fiduciae spiritu prius animos hostium, quam arma contudit. Verum ut ad domestica eximiae ejus fiduciae acta veniamus: cum a L. Scipio. ne ex Antiochensi pecunia H. S. quadragies ratio tu ei ria repdsceretur, prolatum ab eo librum, 'uo accePloadi expensae summete continebantur, dc refelli inimicorima accusatio poterat, disterplite iudi natus de ea re