장음표시 사용
61쪽
quos peto,gratias referant;quia nec hortator vitae mis, nec mortis spectator esse fallidisti. Ceterum ipsa hila.
rem Fortunae vultauri lemper experta, ne aviditate lucis
tristemiutueri cogar ; reliquias spiritus mei prospero fi ne, duas filias, de septem nepotum gregem superstitem relictura, permuto. Cohortata deinde ad concordiam suos, di itributo eis Patrimonio, dc cultu sito sacrisque dome Ilicis majori filiae traditis; pocustam,in quo vendi
nilla temperatum erat, conitanti dextra arripuit. Tum
de filiis Mercurio delibamentis, de invocato numine eius, ut se placido itinere in notiorein sedis infernaeta duceret partem; cuEido haustu mortiferam traxit potiovem . Ac ferinoite tignificahs ,quasnam subinde par. es corporis sui rigor occuparet, cum iam visceribus euin, dc cordi imminere esset locuta; filiarum manus ad supremum opprimeudorum oculorum ossicium advo-Gavit. Nostros autem, ametsi novo spectaculo obstupe. facti erant, suffusos tamen Iacrymis ditissit. s. SED ut ad Massilientium civitatem, undem hoc diverticulum excessi,revertar: intrare oppidum eo ruin nulli cum telo licet: praestoque est, qui id custodiae gratia acceptum,exituro reddat, ut hospitia sua, quem admodum advenieuubus humana suut,ita ipsis quoquo tuta sint. to. HORVM moenia egresso vetus ius mos GabIorum occurrit,quos memoria proditum est, pecunias mutuas,quae his apud inferos redderentur,dare solitos: quia perluasiam habuerunt, animas hominum immoria.
aes esse. Dicerem stultos, nisi idem bracair sensissent, quod palliatus Pythagoras credidit. xi. A V ΑR A 3c muneratoria Gallorum philoso phia: AIacris 3c fortis Cimbrorum, Se Celtiberorum,
qui in acie exultabant, tanquam gloriose de felicitet vita excelsuri:lamentabantur in morbo , quasi turpiter α miserabiliter perituri. Celtiberi etiam nefas esseda . Cebant proelio sit peresse, cum is oecidisset, pro cujus sv Iute spiritum Jevoveracita Laudanda utrorumque popa Iorum animi praeitantia, quod de patriae incolumitate fortiter tueri,& fidem amicitiae constanter praestandam
arbitrabanturora. T H R A C I m vero illa natio merito sibi ismientiae laufiem vendicaverit,quae natales hominum de Diliter,exequias cum hilaritate celebrans. iine ullis do eorum praeceptis , verum conditi ciuis nolirae habitum Pervidit .Removeatur itaque naturalis omnium animvlium dulcedo vitae,quae inulta di facere dc pati turpit cogita si ejus aliquanto felicior ac beatior finis reperie
62쪽
CAP. VI. DE EXTER. INSTIT. ytx3. QV O CIR C A recte Lycii,cum iis Iuctus inis
tidir,muliebrem.vestein induunt: ut deformirate cuI-tus commoti maturius stultum Projicere moerorem velint.
x . V E R V M quid ego fortissimos hoc in genere
Prudentiae viros laudem' Respiciantur Indorum feminae Iuae cum more Patrio complures eidem nuptae esse soleanti mortuo marito, in certamen judiciuInque u niunt quam ex iis maxime dilexerit: victrix gaudio exultans, deductaque a necelsariis laetum praeferens vuti tum,conjugis se flammis superjacit, Sc ciun eo tanquam felicissima crematnr : snperatae eum tristitia, dc maer Te tu vita remanent. Protrahe in medium Cimbricam audaciam,adjice Celtibericam fidem, junge animosam Thraciae sanientia ri,atmecte Lyciorum in luctibus ab- Iiciendis callide quaesitam rationem Indico tamen in τ' nihil eorum praeferes, oriem uxoris pietas in modum genialis tori propinquae mortis secura conscendit. x s. C VI floriae Poenicarum seminarum ut ex cinparatione turpius appareat, dedecus subnectam. Sicca enim fanum est Veneris , in quod se matronae conserebant; atque inde procedentes ad quaestium, dotes, corporis injuria contrahebant, honesta nimirum tam inhone. sto vinculo conjugia iuncturae. I . IAM Persarum admodinia probabile instituic fuit, quod liberos suos non prius aspiciebant, quam septimum implessent annum, quo parvulorum amissi Nem aequiore animo sustinerent.
r . NE Numidiae quidem reges vituperandi. qui more gentis suae nulli mortalium osculum ferebant. Quicquid enim in excelso fastigio positum est , humili ει trita consuetudine quo fit venerabilius, vacuum eae
63쪽
Cos. procos. Io Senatunico pro eos. II M. Max. σεν- EXTERNIS. γ itiano procos. .
VE NI O nunc ad praecipuum decus. de stabili.
mentum Rom. Imperii,salutari perseverantia ad hoc tempus sincerum,& incolume servatum,mit, tarIs disciplinae tenacissimum vinculum; in cujus simac tutela serenus tranquillusique beatae pacis status ac quiescit.
r. P. CORNELIUS Scipio, eui deIeta Carthago avitum cognomen dedit, consul in Hispaniam initIus,ut insolentissimos Numantinae urbis spiritus, superiorum ducum cuIpa nutritos , contunderet, eodem temporis momento,quo castra intravit,edixit: ut omnia ex his quae voluptatis catlia comparata elsent, auferren tur ac Himmoverentur. Constat tum maximum inde in stitorum , dc lixarum numerum cum duobus millibus scortorum abi ille. Hac turpi atque erubescenda sentina vacuefamis noster exercitus , qui paulo ante metu mor tis deformi se isderis ictu maculaverat, erecta virtute, recreataque,acrem illam & animosam Numantiam iacendiis exustam ruinisque prostratam solo aequavit. Ita que neglectae disciplinae militaris indicium, Mancini miserabilis deditio; servatae merces, speciosissimus Scipionis triumphus extitIt. a. EAM sectam Metellus secutus,cum exercitum in Africa, Iugurthino bello nimia Sp. Albini indulgentia corruptum consul accepissete omnibus imperii nervis ad revoeandam pristinae discipIinam militiae connisus est.
Nec fugulas partes apprehendit, sed totam continuo in statum suum redegit. Protinus namque lixas e castris summovit,cibumque coctum venalem proponi vetuit rIuo agmine neminem militum ministerici servorum iumen torumque,tit arma sua,& alimenta ipsi ferrent, uti passus est. Castrorum subinde Iocum minavit: eadem, a In quam Iugurtha semper adellet, viato fossaque aptissime cinxit. uiud ergo restituta continentia, quid repetita in-Hiimia profecit Crebras scilicet victorias, & multa
64쪽
tiola Imperatore, Romauo militi videre non contige
3. BENE etiam illi disiciplinae militari assuerunt. xi necessit idinum perruptis vinculis, ultionem vinditamque laeta cum ignominia domuum silariim exigero nou dubitaverunt. Nam P.Rupilius consul eo bello, quod i a Sicilia cum fugitivis gessit , Q Fabium gene rum suum quia negligentia,Taurominitana arcem ami serat,proviucia jumt decedere., 4. I A Μ C. Cotta P. Aurelium Pecuniolam tam mi ine sibi junctum , quem obsidioni Liparitanae ad atris spicia repetenda Nesianam transmuus praefecerat, virgis caesum, gregalis militi ae munere inter pedites fingi coegit. quod eju, culpa agger incensus, di pene caltra
r. in E TI A M Fulvius Flaccus censor , Fulvium
fratrem cohorrem legionis,lia qua trib militum erat, i jussit consulis domum dii rere ausum , senatu movit. Non digna exempla, quae tam breviter, nisi majoribus urgerer,referrentur. Quid enim tam dissicile factu,qua copulato societate generis dc imaginum , deformem in patriam reditum indiceret aut communione nomini,, a familiae veteris propinquitatis serie cohaerenti, virga. rum contumeliosa verbera adhibere t aut censorium si i- percilimn adversus fraternam charitatem distringere Dentur haec singula quamvis es aris civitatibus abunde tamen gloria disiciplinae militaris instructae videbuntur. 6. AT nostra urbs, qua omni genere mirificorum exemplorum totum orbem terrarum replevit, Imperatorum proprio sanguine manantes secures ine turbato militiae ordine vindicta deesset e castris publice speciosas, privatim lugubres duplici vultu recepit : incerta gratulandi prius,an alloqueladi ossicio fungeretur. Igitur ego quoque haesitante animo vos bellicarum rerum severissimi custodes, Postumi Tuberte.& Manli Torqiia-- te, memoria ac relatione complector; quia animadverto forem pondere laudi quam meruitti,, obrutus, magis imbecilli Latem ingenii mei detegam;qua in vestram vi tutem, licui par eit repraesentem. Tu namque Pollum dictator, A. Pollit natum quem ad generis penetraliumque sacrorii in successionem propagandam genueraes , cimus infantiae blandimenta simi atque osculis foveras ; quein pueritin literis , quem juvenem armis instruxeras , sau. min, fortem amantem tui pariter ac patriae ; quia riori
tuo iussu, sed sua sponte Praesidio progressus,holie& sim derat, victorem securi seriri jussisti ; dc ad hoc peragen rium impurum . parentae vocis ministerio iudicere Va
65쪽
iuisti. Nam oculos tuos,certu scio clarissima In Ium e- , nebris offusos, ingens auimi opus intueri nequi ville. v item Manli Torquate Latino bello consul, nitum, quoa Provocatus a Geminio Metio duce Tuscillanorum asdimicandum te ignaro descenderat, gloriosam vict
xiam Sc speciosa spolia referentem; abripi a lictore , dein modum hostiae mactari jussistit latius esse judicans, Patrem forti filio, quam patriam militari disciplina --
7. AGE, quanto spiritu puramus usum L .Quinmmum Cincinnatum dictatorem, eo tempore qii devi ctis AEquis de sub iugum missis, L. Minutium cousulam tum deponere coegit,quod caliris ejusdem hostes obsederanti Indignum enim maximo imperio credidit,quem non sua virtus, sed fossa vallumque tutum praestiterat.
cuique verectiudiae non fuerat, arma Romaua metu tre
pida clausis portis contineri. Ergo imperiosissunt xi 1.Lasces,penes quos senatus de equestris ordinis, & tiui, verse plebis luminum decus erat, quorumque nutu LM tium, ac totius Italiae vires regebautur. contusi atque fracti dictatoriae se animadversioni substraverunt. Ac
ne inulta soret laesa gloria militaris , consul delicti mnis vindex punitus est. His cur ita dicam, piaculis,
Mars imperii noliri pater,ubi aliqua ex parie a tuis a spiciis degeneratu erat, numen tuum propitiabatur: astiuium Sc cognatorum dc fratrum nota, nitorumq, stroge,ignominiosa consulum Huratione.
g. EIUSDEΜ ordinis est quod sequitur. Papi rius dictator , cum adversus imperium ejus inlabius
Rullianus magister equitum exercitum in aciem eduxis ser, quanquam fusis Samnitibus in castra redierat , tamen ueque virtute eius, neque successii,neque uobilitata morata,virgas eXpediri,eumque nudari jusur.O spectaculum admirabile , dc Rullianus,& magister equitum, dc victorincissa veste,spoliatoque corpore, lictorum verbe
ribus lacerandus: ut in acie exceptorum vulnerum no closis ictibus cruore renovato , victoriarum,quos modis
speciosissimos erat adeptus titulos,respergeret.Precibus deinde sitis exercitus occa sionem Fabio confugiendi in urbem dedit; ubi frustra senatus auxilium imploravit. Nihilominus enim Papirius in exigenda Poena pers veravit: itaque coactus est pater ejus,post dictaturam, textiumque consulatum, rem ad populum devocare, as, xili umque tribunorum plebis supplex pro filio petere. Noque hac re severitas Papirii refrenari potuit ζ cet rum, ciun ab universis civibus, dc ipsis tribulus plebis
rogaretur. testatus est. non Poenam illam se Fabio,sed
66쪽
CAP. VII. DE DISCIPL. MILIT- sy
populo Romano 3c tribunitiae coocedere potestati.
in Sicilia he Ilum adversus fugitivos pereret, Sc C.Τmus equitum praefectus , fugitivorum multitudine circumventus arma cum suis tradidisset: his praefectum ignominiae generisus assecit. 1ussit eum toga laciniis abscisis amictum , discinctaque tunica indutum, nudis pedibus, a mane in noctem usque ad priueipia per omne tempus italitiae adesse. Interdixit etiam ei convictum hominum, usumque balnearum et turanasque equitum, quibus praefuerat, ademptis equis in funditorum aIas transcripsit. Nasuum profecto dedecus patriae magno Pi uis decore vindicatum est, quoniam quidem id et rit, ut qui cupiditare vitae adducti, cruce dignissimis su-pitivis isoph a de se statuere concesserant, libertatique fine servili manu flagitiosum imponi jugum non erubueranti amarum lucis usitIn experirentur, morIemque quam est inate timuerant, viris iter optarent.
Io. NEC minus Pisone acriteri intellus: qui eum apud Contrebiam res gereretur, colocatas a se in quadam statione quinque cohortes , atque ex ea viri bus hostium depulsas, repetere eandem stationein evestigio jussit: non quod speraret ab iis amissum locum recuperari possie,sed ut Praeteritae cuIpam pugnae. insequentis certainiuis marii festo periculo puniret.Edixit etiam, ut si quis ex his fugiens castia petii siet, pro hoste interfice retur.uua severitate compressi milites, corporibus fatipatis , dc animis desperatione vitae implicatis, loci ra men iniquitatem, nualtitudinemque hostium superarunt. Hum auar igitur imbecillitatis efficacissinnuit duramentum est necessitas.
13. IN eadem provincia Fabius Max. roessibinae gemis animos contundere dc debilitare clipiens, mansuetissimuin ingenium sutim, ad tempus deposita clementia, taviorenti severitate coegit. Omnium enim qui ex praesidiis Romanis ad hostes tranqfugerant, emta; erant,manus absciditi ut trunca prae se brachia petes defectionis metium re Iiquis injicerent: Rebelles itaque manus a corporibus suis distractae , inque cruentato solo sparsae,ceteris, ne idem committere auderent,
ta. NIHIL mitius superiore Africano .' istaineri ad firmandam disciplinam militarem , aliquid ab ali
nissimasbi crudelitate amarHudinis mutuandLm Existimavit. Siquidem devicta Cartha pine, cum otriae, qui ex nostris exercitibiis ad Poenos transieram,in suam p o
67쪽
tiaos transfugas animadvertit. Hos enim tanquam
iriae fugitivos crucibus affixit, illos tanquam perfidos Rcios iecuri perculiit. Nou prosequar hoc factum ulte xius,& quia Scipionis est, & quia Romano san muni, quamvis merito perpello , servile supplicitim insultareuon attinet: cum praesertim transire ad ea liceat quae si, ire domestico vulnere sella narrari posIunt. t 3. NAM posterior Africanus,everso Punico im Perio, eXterarum genti tun transfugas,in edendis populo spectaculis, feris objecit. x . ET L. Paullus Perse rege superato, ejusdein teneris Sc culpae homines eIephantis Proterendos sub stravit: utilissimo quidem exemplo, ii tamen acta ex cel Ieurissimorum virorum humiliter aestimare sine inso. lentiae reprehensioue permittitur. Aspero enim Sc ab
LeitIo castigationis genere militaris disciplina indiget:
quia vires armis conlisur; quae ubi a recto leuore desci, verunt,oppres lira sun nisi opprimantur. et s. SED tempus eli eorum quoque mentionem fie. ri , quae jam non a singulis , verum ab universo setiatupro militari more obtinendo , defendendoque . adluitu- strata sunt. L. Marcius tribunus militum,cum reliquias duorum exercituum P. & Cn. Scisonum, quos arma Poenorum in Hispania absumpseraur,dispersas mira viris tute collegisset, earumque sulfiagiis dux et set creatuss. senatui de rebus actis a se scribens, in hunc modum orsis est: L.MARCIvs PROPR. Cujus honoris usurpatione uti eum Patribus conscriptis non placuit a quia
duces a populo non a militibus creari tolerent. Quollempore tam angusto , tamque gravi, propter immauo Reipub. daninum etiam trib. militum adulandus erat,nuoniam quidem ad statum totius civitatis corrigendum unus suffecerat .sed nulla clades, nullum meritum, valentius militari disciplina apud senatum festis cur xebat enim quam animosa severitate Tarentino bello majores eorum usi fuit Ient In quo quallatis attritis
Reipub. viribu,,cum magnum captivorum civium suo arum numerum a Pyrrho rege uItro milIum recepissentδHecreverunt ut ex iis qui equo meruerant, peditum nil Mero militareuir qui pedites fuerant,in funditorum auxilia transcriberentur: Neve quis eorum intra castra te cleret,ueve locum extra assignatim, vallo aut fossa cin Leret, neve tentorium ex pellibus haberet e Recursuruautem iis ad pristinum militiae ordinem proposueruula quis bina spolia ex hostibus tulisset: Quibus suppliciis compressi, ex descrinibus Pyrrhi munuiculis, acerrimi
ster trahis AISMem iram adversio luci senatus db
68쪽
strinxit, qui apud Cannas Rempublicam deseruerant. Nam cum eos gravitate decreti ultra mortuorum cor ditionem relegaffet, acceptis a M.Marcello literis, ut e rum sibi opera ad expugnationem Syracusarum uti liceret; reicripsit iudienos esse qui in castra reciperentur. Ceterum se ei permittere, ut faceret quod expediret Reipub. judicatset, dum nequis ex eis munere vacaret, aut dony militiae clonaretur,aut iii Italiam, donec hostes in ea essent . accesseret. Sic enerves ammos odisse virtus solet. Age, quam graviter senatus tulit,quod Petillium consulem fortissime adversus Ligures pugnatem occidere milites passi ellent Legioni enim neque stipendium anni proceaere, neque atra dari voluit; quiallo salute imperatoris, hostiiun telis se non obtuleratosque decretum amplissimi ordinis. speciosuin de aetemnum Petillii monumentum extitit sub quo in acie, not. te in Curia,ultione clari cineres ejus acquiescunt. Con simili animo,cum ei Aimibal sex millium Romanorum, quae capta in castris habebat, redimendorum potesta. rem fecisset,conditionem sprevit; memor tantam multi. tudinem armatorum juvenum , si honeste mori volui Goat,turpiter capi noti potville. Quoriuri nescio ut tum majus dedecus tuerisi quod patriadet, an quod hostis metus nihil tu his reposuerit: haec pro se,ille ne adversus se dimicarent,parvi pendendo. Sed cum aliquoties senatus pro militari dilciptiua se se verum exhibuerir. nescio an tiun praecipue, cum milites qui Rhegium injusto bello occupaverant mortuoq; duce Iubellio .M. Caesium scribam ejus sua spoute imperatorem delegerant, carcere inclusi, ac M.Fulvio Flacco Trib. Pl. demnatianis te, ne in cives Romanos adversus morem majorum animadverteret, nihilominus eropositum executus est. C terum quo minore cum invidia id perageretur,quinqua genos per singulos diesvirgis caesos, tecuri perculi tu Gstr eorumque Vora sepulturae inindar , inor em R1ugera vetuli.
r. LENITER hoe patres eonscripti, si Carthaginiensium senatus in militiae ninotiis procurandis violentiam intueri velimus t a quo auces bella pravo conlilio gerentes etiam si prospera fortuna subsecuta effer, crucitameu sufligebantur quod bene gesserant, deorum an mortalium adjutorio;quod male comauseraut,ipsoru culpas imputanissa
69쪽
VALER. MAX. LIB. II. egregio dicto disciplinam nil litiae continebat, identi
cern exercitus sui auribus iuculcando, a militibus imperatorem potius,quam hostem metui debere. Quo aperae enuntiabat futurum ut spiritum poenae impenderent, quem pugna accepti im ferre dubitassent. Idque a duce . Praec pi Hon mirabantur, maternarum blanditiarum memores, quae exituros eos ad praeliandum monebant, ut aut ulva cum armis in conspe mim earum uenirent, aut mortua in armis referremur. Hoc intra domesticos Parietes accepto signo, Spartanae acies dimicabant. Sed aliena prospexasse tantummodo satis est, cum propriis
et Fulvistin L. Op - νunt. DI S C I P L INA militaris acriter retent prinis
patum Italiae Romano imperio peperir, & multarum urbium, magnorim Regiam, validissimanimeentium regimen largita est , fauces Pontici sinus par fecit,Alpium,Taurique montis chnvulsa cIaustra tradidit , omirnqlle e parvula Romuli casa totius terrarum orbis fecit columen. Ex cujus suu quoniam omnes triumphi inanariuit,seqiaitur ut de triciupliandi jure dicere incipiam. r. PB levia praelia quidam imperatores triumphos sibi decerni desiderabant: quibus ut occurreretur, lese Cautum est, ne quis triumpharet, nisi qui quinque anilliatiostium una acie cecidisset. Non enim numero, sed glinxia triumphorum excelsiis urbis nostrae futuriam decus majores existimabant. Ceperum ne tam praeclar4 lex cupiditate laureae obliteraretur , Iegis alterius adjut rio fulta est quam L.Narius,& M. Cato Tribb.pl. tui rusit. Pinuam enim I Peratoiibus minatur,quI aut ho
70쪽
st latita stium oecisorum in aetto , aut amisibriim civium fat. ni illait e sum numerum,literis senatui ausi essent referre.Iubetqu. eos,cum primum Vrbem intrassent, apud quaestores n= rim hauo jurare, de utroque numero vere ab his senatui id reacs esse scriptum. i blaρctuest a. - POST has leges judicii illius tempestiva mem rixoαYa tio introducetur,in quo de jure triumphandi inter o fili resimi rissimas personas & actum & excussiim est. C. Lut m AπX. tius consul & ἘValerius Praetor circa Siciliam insi-αjcabalet. 9 guem Poeuorum cIalsean deleverant, quo nomine Lut . cuspiso tio consuli triumphum senatus decrevit. Cum autem .pisthae Valerius sibi eum quoque decerni desideraret . negavit id fieri oportere Lutatius,ne in honore triumphi mitior Potestas majori aequaretur e Pertinaciusque progressa Contentione, Valerius spon fione Luratium provocavit, Ni suo ductu Punica classis ellet oppressa. Nec dubita-
Ni tuo ductu Punica clanis esset oppressa. Nec dubita-Α S P I, Vir restipulari Lutatius. Itaque judex inter eos convenit Atilius Calatinus,apud quem Valerius in hunc modum xt se egit;consulem ea pugna in lectica claudum iacuisse , se autem omnibus imperatoriis panibus functum. Tuno. stili, LRlaxinus , prius quam Lutatius causam suam ordire si is ur, aero, inquit, Valeri,a te,s dimicandum necne esset, contrariis inter vos sententiis dissedissetis r ut m. αβ o. qvod consul,an quod eratior imperasset, malus habitis. t rum fuerit momemunii Respondit Valerius , non faceve: l; sse se sonti oversiana quin priores partes consilis essent fuisis io Mum AP delude, inquit Calatinus, s diversa auspicia
't accepisIetis, cujus magis auspicio stareturi Item respou dii valerius,consulis. At judex, Iam meherctile,inqui cum de imperio & auspicio , inter vos disceptatioueullia susceperim,& tu utroque adversarium tuum mperiorem fuisse fatearis; nihil est quod ulterius dubitem. Itaque R Lutati quamvis adhuc tacueris, secundum te litem do. ηφί Mirifice judex, quod in manifesto negotio tempus teri
2 iis PQSui non est Probabilius Lutatius, quod jus amplissi- - , yat botioris constanter defendit. Et ne Valerius quidem
' i improbe , quia fortis & prosperae pugnae ut non legiti t. mum, ita se dignum praemium Periit. 3. Q v ID facias Cn.FuIvio Flacco , qui tam expo- ti l. rauduιn aliis triumphi honorem, decretum sibi a senatu stilii με bene gestas sprevit,ac repndiavit Nimirum non tu is, Plura praecerpens,q i iam acciderunt. Nam,ut VI hern in Vis tr it, conti uuo ipse qiiceitione publica amictus , exilio uis Uu est; ut siquid religionis insolentia commisis.
5 . SAPIENTIORES igitur Q. Fulvius, qu lis. OPua captaidi L. Opimius, qui Fregellauis ad dediti