장음표시 사용
51쪽
figuram secto constabat, sed ex vi nil etiam frustis disesectorum abiegnorum asserum, qui intra contignationes tecti Collegii nostri a multis retro annis tabulatum prae-huere. Dissecta ea asserum frusta, adversis fibrarum ductibus, glutine, & quampluriinis ligneis, magna vi ad-ams clavis aretissime ita compingebantur, ut per totam tigilli longitudinem nuspiam commissura commissurae responderet, totumque solidam ac firmissimam compagemessiceret. Erat tigillorum altitudo pollicum ; latitudo 3 I; longitudo pro primae baseos dimensione hexapedarum sex; pro alterius dimensione hexapedarum septem: de quo paulo inserius. Singula, circum undique tripliaci oleaceorum pigmentorum , bona vernice mixtorum, strato imbuta sunt, neque id sine circumspectione. Ιnducto namque prinio strato id quod tempore sereno, atque aere sicco fiebat hidui intervallum datum est, ut
plene siccaretur; ac tum demum alterum, atque post justam iterum moram tertium est inductum. Hoc pacto variae tigillorum dilatationi utcunque praecavisse me autumabam , excludendo , quantum liceret, noxium humorem , cujus unius major minome quantitas non in ior minorve atmospherae calor) variae in ligno dilatationis vera atque proxima causa est, quod certissimis experimentis constat ι), ut adeo potius ad Hygrometri si quod satis idoneum hucusque haberemus quam ad Themmometri gradus, ejus dilatationis ratio exigenda foret. Equidem in basium dimensione Thermometro opus est, non ad ligneorum tigillorum, sed ferreae illius regulae, veluti hexapedae, statum proxime cognoscendum, ad c
52쪽
jus mensuram de mutata , vel non mutata tigillorum longitudine est statuendum. Haec interea obiter tironis lectoris gratia , ne plus aequo tribuat auctori , qui in opusculo quodam suo nuper edito , contrariam sente tiam acriter propugnat. Conferatur infra num. S. Tigilla ejusmodi habebam quinque. Horum quatuor, quae actuali baseos dimensioni serviebant , prope utrumque sui extremum numeros I, II, IlI, IV incisos gerebant. Extrernitates ipsae armatae erant crassiusculis laminis ferreis A, B, quae intra lignum ut idem cum superiore tigilli superficie planum haberent) immissae ac cochleis firmissime adfixae erant. Desinebant laminae hae in prismuta, semipollicem circiter crassa, quorum latus internum verticali tigilli plano ad amusiim applicabatur; externum vero uniuS latuS Planum erat, ut in a & c; alterius vero externum latus convexum uti in b; atque durante mensione semper ita collocata sunt tigilla, ut unius tigilli extremo b convexo responderet alterius tigilli extremum planum c , quo contactuS accuratior esset. E dem de causa superficies tum conVem b, tum plana c non omnino parallelae, sed inferiore sui parte aliquantum inclinatae erant versus planum verticale tigilli. . - Quintum tigillum, doctissimorum Parisiensium Sociorum exemplo m) quasi modulus erat, atque regula, ad quam ceterorum tigillorum longitudo exigebatur E- talon). Ejus unum eXtremum armatum erat Iamina crassa ferrea ABCDEF, alteri GH adserruminata. La
mina AD EF plano tigilli verticali; lamina autem GH, D pla-
53쪽
plano superiori horletontali adfigebatur. Pars i u n s r C splus dimidio pollice ultra laminam ADEF prominet. Latitudo illius ux pollicem sequat. In linea ux quae ad longitudinem tigilli perpendicularis est tenuissimum punctum t in medio latitudinis tigilli fignatum est, cui micrometrici circini cuspis imponitur, dum tigilli longitudo constituenda vel examini subjicienda est. Quamobrem ut infigendo in t pedi circini locus relinquatur, Verticale parallelepipedum Scr B, in x verius u ultra dimidium pollicem resectum est, nec nisi post punctum t, lupra laminae G H planum, ad trium linearum altitudinem eminet: eminentis hujus partis planum uir planorum sectioni ux verticaliter insistit. Cis punctium t , in x versus t pars S xt fere in aciem , juxta lineae ux ductum, desinit. Machinula, quam alterum tigilli hujuS extre-I - mum habebat, tota eo, quo in figura exhibetur, situ intra cavaturam in tiollo eriectam reconditur, solida lamina A B C D contecta, quae ipsa infra superiorem horizontalem tigilli superficiem aliquantum depressa cochleis rinnfirmissime adstringitur , donec partis prominentis N O planum τsm, cum superiore horiZontali tigilli plano congruat. Caeterum macilinula Omnis in eo est, quod cursor N O ee R, motu cochleae F G, intra prismata E H REI constrictae, in crenis parallelis ab & ed huc illucque
ad aliquot linearum intervallum moveri possit, dum ex- trema illius ora m s constitutam mensuram terminet. Id unum curandum m ime, ut partes omnes iustae soliditatis sint, omnisque vacillationis eXPertes. In superiore tigilli hujus plano ad singulas hexapedas defixae erant laminae orichalcinae , in quibus hexapedarum intervalla circini cuspide notabantur. Idem quod tigilli, lamina-Tum quoque planum erat, tum ut tenso per longitudinem filo, tigilli rectitudo explorari, tum ut tigilla sin
54쪽
gula huic modulo congrue imponi possent, dum eorum longitudo vel constituenda, vel eXaminanda erat.
Figura Iet Quadrantem cum pede suo exhibet. Com- I S. pages universe ferrea est. Constat Quadrans limbo, a a. ac tribus serreis regulis CF, CG & CH, quarum in diae CS, circa gravitatis centrum E , aliae duae X & Y conferruminatae sunt, ad majorem firmitatem conciliandam. In hoc regularum concursu E quatuor cochleis firmi1sime adfixus est axis cylindricus EI, Quadrantis plano normalis. Regularum harum, itemque limbi serret nam superinductus orichalcinus latior est) latitudo pollicem unum ac dimidium, crassitudo lineas sex aequat. Radius Quadrantis est pedum duorum cum semisse. Axis EI longitudo est pollicum amplius septem; I6.
diameter pollicis unius ac trium linearum. Dum Qua- pedis paradranti situs verticalis dandus est, axis inseritur patentibus chalybeis annulis a, b, intra quos vi cochlearum c, d pro libitu coarctari potest. Dum vero usus Quadrantis situm horietontalem exigit, iisdem annulis a, b committitur cylindrus f; Quadrantis vero axis EI immittitur annulis g b, intra quos cochleis i, k adstrictus atque orbiculo lquinque pollices lato incumbens, quemvis horigonti parallelum vel obliquum situm nancisci potest, in eoque, valide adductis cochleis, firmari. partem hanc bis s Ient genu appellare. . Pars altera m aEuno aequabilem D et Qua-
55쪽
Quadranti, circum horiZontem, motum conciliat. Scilicet patentes, de quibus dictum est, annuli a, b cochleis adfixi sunt orbiculo rΕ, quinque digitos lato, dimidium crasso, a quo utrinque porriguntur duo hrachia m& 1i. orbiculus normalem habet axem cylindricum s μ, septem & amplius pollices longum, plus digito crassum, qui intra cavum columnae B E cylindrum receptus idem etiam intra inferiorem pedis columnam AB recipi potest quoquo converti, quaque libet vi, cochlea e firmari potest. Ad lentum orbiculo huic ac proin Quadranti motum procurandum adjecta est cochlea infinita q, cujus spirae agunt in dentes s s , qui in summo columnae si s limbo exsecti sunt. Cochlea infinita continetur hinc quidem intra parallelepipedum, orbiculi r si brachio n, subjectum, & circa axem verticalem volubile; inde vero intra brachium rpo, ita tamen ut sublato, qui eam propeo adstringit, claviculo facile separari a dentibus f s pos- sit, dum velocior aut maior Quadranti motus dandus est. Alteri orbiculi r E brachio m , cochleis adfigi potest ferrea pertica KL, dum usus Quadrantis situm verticalem requirit. Facile apparet ex figura ipsa, hanc partem substitutam a me esse illi, cui alias virga conductrix verge rege de de coiiduite, ou de rappel) applicari solet, cuiusque de- rvpς-- scriptio a variis, atque nuper explicatior a cel. de la Lande data est n). Portat pertica ferrea Κ L cochleam ca-Vam i, per quam trajessi cochlea ueto in cylindrum desinit , cui apte congruit fistula U. Cylindri intra fistulam M luxationem prohibet cochlea x, cujus vi pro libitu ad-- stringi potest. Adserruminatus fistulae is axis cylindricus fert furcam γ, quae circum hunc axem mobilis in postico
limbi F G H latere applicari, atque ope cochleae x adfigi
56쪽
potest arcui serreo, ad planum limbi Qtiadrantis normali d la regie de champ du limbe ), ut hac ratione, leni motu cochleae ueto, Quadrans attolli deprimique , atque in determinato altitudinis puncto constitui queat. Substitui vero hanc machinulam supradi,uae virgae conductrici, tum quod facilioris constructionis est, tum quod usui perinde esse possit, seu Quadrans superiori B C, seu inferiori duntaxat pedis columnae AB imponatur; tum denique, quod ipso consuetae virgae conductricis usu animadverti , facile contingere, ut annulus qui columnam pedis ambit, &virgam conductricem portat) non semper eadem omnino
celeritate moveatur, qua movetur axis verticalis , circa
quem intra Columnam pedis contentum Quadrans libr-riZontalem suum gyrum peragit: quo fit, ut Quadrantis limbo facile vis aliqua inferatur , flexioque aut certe de- torsio a vero verticali plano causetur. Nil tale timendum esse autumo, ubi virga conductrix seu cochlea u ta sustinetur a solida serrea pertica KL, quae cum ipso axis illius verticalis capite, cum orbiculo videlicet rE, inam diate connexa eae Inferioris columnae altitudo A t fere aequat Pedes I . duos cum dimidio ; crassitudo pollices duos iu amplius. Di men- Cavo ejus culindro congruit superioris columnae BE axis Bu, cochlea e figendus. Columnae B E crassitudo sesqui- pollicem superat ', altitudo est pedum circiter ti: ain, aequalis nimirum duplae distantiae axis horiZontalis Et ab axe u . telescopii fixi M. Haec in duabus liis columnis altitudinum ratio magnum commodum adfert in examine, quo . investigatur, an axis relescopii Μ sit normalis radio C II; Fig. i. . de quo infra num. Dς. Si enim Quadrans in situ verticali imponatur primum inseriori columnae A B, telescopio M sunmum locum tenente; ac dein telescopio immuna
57쪽
Iocum tenente, Qtradrans imponatur superiori columnae B E, telescopium M tam in recto, quam inverse Quadrantis situ aequaliter supra solum, sive observatoris horiZontem elevatum erit; quae aequalis telescopii altitudo omnino procuranda est, nisi objecti horletontalis, in quod collimatur, distantia infinita, ut dicimus , censeri possit, aut ad alia remedia recurratur o .
18. Cochleae adstringentes vis de pressum) e, e, quae
Cochleae cylindricos axes intra columnas AB & BE coarctant, ne dstriR' in orsu suo eosdem laedam, non ipis per se axes attingunt, mediante brachiolo ab , quod coi gruit foramini ii in ' columna excisor scilicet brachiolum ab , cochleis in e fixum, crassiore sua Parte bg uSque ad aXem penetrat, concavitate sua convexitati axis congruente : parti huic bgimminet coeli lea e , quae per matricem, cochleis in ν & sadfixam transmissa, brachiolo admovetur , ubi opus est, emque adstringit.
1y. Columna AB superne gerit itidem orbiculum den-
Pars infi- tatum it, ut huic non minuS, quam columnae BE, omnesma Pedis. num. 16. expositae partes applicari possint , ad dandum Quadranti quemcunque seu horiZontalem, seu verticalem motum, certumque situm. Ahit a columnae basi A, prisma quadrangulare N, quod per Perserata crura Ο Ρ &QR penetrans, intra oblongum foramen recipit cuneumn hic validis mallei imbus impulsus adstringit arctissime non solum columnam A B, verum etiam ejuS obliqua quatuor fulcra a β; quae 8. lineas crassa atque inferne bifurca, crurum o P & R extrema amplectunturi superne vero lindrica insinuant se in quatuor foramina orbiculi it;
58쪽
ut adeo inserne adversus crurum partes O, P, Q, R;
superne vero contra orbiculum nitantur, firmissimamque compagem Praebeant, atque ejusmodii quae intra pauca
minuta componi possit distblvique. Crura Ο Ρ & QR ex
1 olido ferro cuia sunt, alta pollices fere duos i 8. lineas lata: qua vero columnae basis A , ipsis insistit , latitudinem pollicum trium, ac dimidii habent, per medium s ramine quadrangulari, I s. lineas lato pertusa, Per quod ut paulo ante dictum eis ) quadrangulare pruina N trajicitur. Crura OP & QR ita elaborata sunt, ut cruriS I. OP exsecta pars a, bene congruat exsectar parti a cruris QR , amboi amque superior superficies planum essiciat, cui coluanna A immota insistat. Longitudo crurum OP& R est pedum trium ac quatuor pollicum : altitudo arcus an a pedis dimidii: cochlearum δ, δ altitudo digitorum novem; crassitudo linearum quindecim ; gaudenthelicibus solidis planis ac matricibus aereis. Quod pedem hunc singularis tum firmitatis, cum Commoditatis esse expertus suin, in quorumdam gratiam enodatius quaedam explicanda centui; etsi pleraque mea non sint. Ferreo Quadrantis limbo orichalcinus, sere tres lineas crassus, adfixus est clavis orichalcinis quamplurimis, uti fieri adsolet. Per foramen centrale C penetrat axis orichalcinus conicus a, qui in averso Quadrantis plano a matrice c, interjecto manulo b, adstringitur. Axi a conferruminata atque normalis est lamina orichalcina d en, ultraque ipsam porrigitur pars axis b , in qua est punctum centrale inadrantis. Puncto centrali infixa es cuspis aciculae i, quae altero suo extremo sustentatur a brachiolo ι, portatque filum Perpendiculi. Axeos pars prominens h habet helices, quae recipiunt operculum m , quo
micula aeque ac ipsum punctum centrale contecta, a vi tio
59쪽
tio quovis tuta praestentur, dum perpendiculi usus non est. Eadem pars b prope laminam ii e fg crenam habet Fir. II. circularem, Cui imPonitur capsa AB Garde-fleto, quae, clausa ipsius portula CD , ambientis aeris agitationeS arcet a Perpendiculo; inseriae simul vasculum qua Plenum, ad minuendas immersi Perpendiculi oscillationes , recipit, portatque in infima portula FG microscopium H; insuperioris vero portulae CD antica parte lampadulam ad illuminanda notaurno tempore divisionis puncta. 'dii. Radio CD normale est telescopium fixum M. In Telesce- eo figendo procurare studui, ut ne id alia , quam ipsi
Pium β' Quadrantis massae propria dilatatione aut contractione un- , quain adiiceretur; quandoquidem providebam , non ra-' ro operandum mihi fore magno solis aestu ; quo necesse erat, multo amplius orichalcinum tubum M, quam ferream Quadrantis massam dilatari, ac flexionis periculo telescopium objici. Quamobrem in f radrante meo capsae O & P quarum illa lentem objeitivam hoc Micro-
metrum continet) brevioribus tubulis instructae sunt, &in Quadrantis serramentis firmatae. Tubus vero orichalcinus M senaratim firmatur annulo Ν, ita ut ejus extremis inserantur tubuli capsarum Ο & P, quin adversa e rundem plana ab ipso tubo N contingantur ; ut proinde tubus N libere calore dilatari ac frigore contrahi possit, quin capsis vim inserat; neque adeo aliud ipsius munus sit, quam ut lucis radios pulveresque excludat. Ad tu-hum hunc contra sortuitos impulsus muniendum additus.
est annulus N, perticae ferreae CH in T adfixus ; hinc vertebra n in ictus, illinc vero cochleis constrictus. Quadrata, tres pollices lata, dimidium profunda,
60쪽
ferruminata crassae orichalcinae laminae cd, supra centrum averso Quadrantis plano quatuor solidis cochleis m in fir- ι'. missime adstricta est. Continetur lens Objectiva in tu-hulo sibi proprio A, ut centratio , in ipso telescopio , conversione lentis examinari possit, de quo infra nub3n. O. Tubulum A capit tubulus B: huic Conserruminata est crassior orichalcina quadrata lamina CD Fig. 19. ). Lamina CD, adductis quatuor cochleis n, n, n, n, congrue adhaeret subjectae laminae E GH F, ita tamen, ut foramina, per quae cylindrica cochlearum n, n, n, n, colla trajecta sunt, oblonga sint, proindeque lamina CD tum versus E G, tum versus F H moveri possit. Lamina inferior
EGH F ipsi capta fundo a b Fig. i y.) quatuor itidem
cochleis eodem quo prior modo aditringitur , ut tum Versus E F, tum verius G H protrudi queat. Binae hae laminae cum parte tubuli B intra lentis objectivae capsam la- tent. Competens laminis his motus dari potest cochleis, capta a b hi e & f applicatis , eo sere modo, quo filorum mohilium cursor, vel etiam illorum fixorum quadrum in Parisitio Micrometro movetur , applicato etiam, si lubet, arcu laminae ei asticae. Id per se patet, foramina ade &s, in quibus moventur cocialearum colla , OblongaeX scindi debere: ne vero per ea Pulveres subeant, cochle rum capita longiores lamellas secum adserant, necesse est, quae per capta latus ita excurrant, ut seramen nusquam hiet. Lentis objectivae capsa hoc modo constructa magnum sane commodum adfert, atque ingens temporis