장음표시 사용
181쪽
MuIia, manus dandum est: Sed Plura accedere debent, Donec alescundi summum tetigere cacumen. Inde minutatim vireis et robur adultum Frangit, et in partem Peiorem liquitur, aetas. Quippe etenim, quanto est res amplior, augmine ademto, Et quo Ialior est, in cunctas undique parteis Plura modo dispergit, et a Se corpora mittit; Nec facile in venas cibus omnis viditur ei: Nec satis est, pro quam Iargos exaestuat aestus, Unde queant tantum suboriri ac suppeditare, Quantum opus est, et, quod Satis est, natura novare.JIure igitur pereunt, quom rarefacta fluundo Sunt, et quom eXternis succumbunt omnia plagis: Quandoquidem grandi cibus aevo denique desit; ii a Nec tuditantia rem cessant extrinsecus ullam Corpora conficere, et plagis infesta domare. Sic igitur magni quoque circum moenia mundi Expugnata dabunt Iahem, Putreisque ruinas. Omnia debet enim cibus integrare novando, Et sulcire cibus; cibus omnia SUStentare. Nequidquam; quoniam neC Venae Perpetiuntur Quod satis est, neque, quantum OPUS rat, natura ministrat. Iamque adeo fracta est aetas, essetaque tellus Vix animalia parva creat, quae cuncta creavit, Secta, deditque serarum ingentia corpora Partu. Haud, ut opinor, enim mortalia secta Superne Aurea de coelo demisit lanis in arva rNec mare, nec fluctus, Plangentes saxa, crearunt; Sed genuit tellus eadem, quae nunc alit ex Se, Praeterea nitidas laugeis, vinelaque laeta Disit iroo by Coo
182쪽
LIBER II. V. I 159. Sponte sua primum mortalibus ipsa creavit; Ipsa dedit duIceis latus per pabula Iaeta:
Quae nunc ViX nostro grandescunt aucta Iabore; Conterimusque hoVes, et Vireis agricolarum Conficimus, seris Vix arvis suppeditati: Usque adeo pereunt se tus, augentque Iahoret Iamque, caput quassans, grandis suspirat arator Crebrius incassum magnum cecidisse laborem: Et, quom tempora temporibus praesentia confert Praeteritis, Iaudat fortunas saepe parentis. Tristis item vetulae vitis sator, facta peragrans JTemporis, incusat numen, coelumque satigat; Et erepat, antiquum genus ut, Pietate repletum, Perfacile angustis tolerarit finibus aevom, Quom minor esset agri multo modus ante virilime Nec tenet, omnia paullatim tabescere, et ire Ad capulum, spatio aetatis defessa Vetusio.
183쪽
Postquam Lueretius naturam et affectiones, quas dicimus, atomo. rum in superioribus libris explicaverat; quatuor reliquis ea, quaa ex atomis istis fiunt, persequitur. Ac primas quidem partes il tulit animo et animae : de quibus hoc toto Istro ita disputat, ut a laudibus Epicureae doctrinae auspieetur, v. I - 13. Quoniam enim Epicurus docuit primus, non a Deo quodam, sed ex forintuita atomorum concursione mundum hunc omniaque esse faricta ; e sententia Nostri egregie perseeit, qηod alii philosophi ses.stra conati sint, ut mortis, poenarumque post mortem metu antis mos hominum liberaret, V. I 4 - M. Quo metu, poeta dicit . et eos saepenumero excruciari , qui robur animi simulent, V. 4r 38. et seelera omnia atque flagitia progigni, v. yy - 93. Haec ita praefatus, porro docet, animum et animam partem esse hominis. aeque ac pedes, manus, brachia, reliqua membra, V. 94 - 97. neque habitum esse vitalem totius corporis, seu omnium paristium eo oris intentionem atque concentum eum, quem veteres quidam philosophi harmoniam appellaverunt, v. 93 - 1 6. Hane enim opinionem partim eo labesaetari, quod interdum, qui eorpore doleat, animo laetetur, et qui nihil doloris in corpore senistiat , animo perturbetur, V. -r a. partim hoc everti, quoaetiam in somno animi sit effetentia, π. III in t 7. Suam autem poeta sententiam firmat duo I argumentis: primo, quod in
184쪽
membris etiam mutilatis vita insit, V. Ir8 - Iai. altero, quod calore privatus et spiritu homo moriatur, V. 122-I 3T. Verum, ne Vocabulis promiscue usurpandis minus distinere disserore videatur, ostendit, animum et animam inter se quidem iunetissime teneri, sed animum τὲ λογιμὶν praecipuam esse partem , eiusque domicilium esse in medio pectore, utpote in quo affectiones animi exsistant; animam contra τὸ ἀλογον per totum diffusam corpus, ad nutum animi moveri, V. t 38-r6r. Animi et animae naturam corpoream esse : quippe ab animo tangi animam, quam moveat, ab anima autem corpus: nullum vero, nisi inter corpora, contactum, V. 162- III. Eum corporeum animum componi ex atomis minutissimis, subtilissimis et maxime rotundis, partim ex magna mentis mobilitate, v. I - 2 3. paselim ex eo demonstratur, quod corporis mortui eadem sit, quae fuit Vivenris, moles, idem pondus, v. 2 4 - 23 I. Nec Vero simplex est animus, sed conflatus e calore, Vento, aere et alia insuper re, quae ex tenuissimis, minutissimis et maxime mobili-hus atomis constans, sensus principium et origo est, V. 23a - Σy8. Quae quatuor res ita inter se miscentur, ut unam , pro di versa animantium natura, substantiam essiciant, V. asy - 323. Et tanta est animae et corporis coniunctio, ut sine utriusque pernicie separari nequeant, V. 324 - 3 Fo. Neque anima solum sentit , sed etiam eorpus; seu potius totum animal, e corpore et anima compositum, V. 3 3I - 3 . Post haec poeta refutat opinionem Democriti, singulas animae partes singulis corporis partibus oppositas esse atque conneXas asseVerantis, V. 3 l - 396. et, ut antea doeuerat, animum esse potiorem animalis partem, sie ab animo potius, quam ab anima, Vitam pendere, Salutemque con Servari demonstrat, v. 397 - Αρ7. Deinde animos et animas nais sci et interire eum eo oribus, sex et viginti argumentis ostendere conatur, derisa etiam obiter transmigratione Pythagorae, V. 4 8-84r. Istis autem ex argumentis concludit, mortem esse omnium rerum finem, nec post mortem mortali animae quidquam timendum esse; immo, si animae immortalitas concedatur, mortem tamen nihil esse, cum anima, corpore Seiuncta, non meminerit, Se unquam antea exstitisse, V. 842 - 882. Proinde ridet Vanum mortis metum, et inanem hominum de sepultura solli- Lucretius. 6
185쪽
eitudinem , v. 883-9 6. docetque, mortem non esse malum, quia mortui non indigeant honis, quibus vivi gaudeant, neque istis doloribus crucientur, qui miseros mortales aiuigant, v. 9πι - 943. vitam etiam ipsam non esse desiderabilem, quippe quae nihil novi afferat, sed easdem semper voluptates usque Mnauseam subministret, V. 944-988. Tum et terrifieas sabulas, quas poetae sunt de inseris et poenis post mortem commenti, allegorica quadam interpretatione elevat, v. 989 - Io 36. ad eo solandam vitae fragilitatem etiam historiae voce usus, quae s pientissimos pariter atque potentissimos homines vim dirae adicessitatis sensisse admoneat, V. o37 -IGI . Denique mortales ait vitam sollicitam et inquietam agere, quod mortis iustam eon. templationem refugiant, V. Io 8 2 88. stulteque et inepte v tis omnibus eam vitam expetere, quam aliquando amissuri sint, quae nullam novam Voluptatem serat, innumeris vero doloribus et perieulis obnoxia sit; praesertim eum vivendo et metuendo nihil detrahant de tempore mortis, quae omnes maneat aeterna,
O misgastis tantis tam elarum extollere lumen
Qui primus potuisti, illustrans commoda Visae, Te sequor, o Graiae gentis decust inque tuis nunc Ficia pedum pono pressis Vestigia signis; Non ita coriandi cupidus, quam propter amorem, Quod te imitari aveo. Quid enim contendat hirundo Cycnis p aut quidnam tremulis sacere artubus haedi Consimile in cursu possitit, et sortis equi vis pTu, Pater, es rerum inVentor; tu patria nobis Suppeditas praecepta, tuisque cx, incIute, chartis,
Floriferis ut apos in saltibus omnia limant, omnia nos itidem dcpascimur aurea dicta; Aurea, perpetua semper dignissima vita. Nam simul ac ratio tua coepit vociferari Naturam rerum, haud divina mente coortam,
186쪽
Diffugiunt animi terrores; moenia mundi Disceclunt; totum video per inane geri res: Apparet Divom numen, Sedesque quietae; as neque concutiunt Ventei, nec nubila nimbis Actspergunt; neque nix, acri concreta pruina, Cana cadens Violat: semper sine nubibus aether Integer, et Iarge diffuso lumine, ridet. Omnia suppeditat porro natura, neque ulla Res animi pacem delthat lemEore in ullo. At contra nusquam apparent Acherusia templa; Nec tellus Oritat, quin omnia despiciantur, Sub pedibus quaecunque infra Per inan. geruntur, His ibi me rebus quaedam divina voluptas Percipit, atque horror; quod sic natura, tua vi
Tam manifesta patens, ex omni parte retecta est. 3o Et quoniam docui, cunctarum exordia rerum
Qualia sint, et quam, variis distantia sormis ,
Sponte sua volitent, aeterno percita motu ;Quoque modo possint res ex his quaeque creari: Hasce secundum res animi natura videtur Atque animae claranda meis iam versibus esse; Et metus ille foras praeceps Acheruntis agundus, Funesius humanam qui vitam turhat ab imo, Omnia suffuscans mortis nigrore; neque uliam Esse voluptatem liquidam puramque relinquit. Nam, quod saepe homines morbos magis esse timendos Irisamemque serunt vitam, quam Tartara leti;
Et se scire animae naturam, SanguiniS eme,
Aut etiam venti, si seri ita sorte voluntas, Nec Prorsum quidquam nostrae rationis egerer Hinc licet advortas animum, magis omnia laudis
187쪽
Iactari causa, quam quod res ipsa probetur r torres Idem Patria, Iongeque sugati Conspectu ex hominum, foedati crimine turpi, omnibus aerumnis assecti denique, vivunt; Et quocunque tamen miseri Venere, Parentant, Et nigras maciant pecudes, et Μanibu' divis Inserias mittunt; multoque in rebus acerbis Acrius advoriunt animos ad religionem. Quo magis in dubiis hominem spectare periclis Convenit, advorsisque in rebus noscere, quid sit.
Nam Verae voces tum demum pectore ab imo Hiciuntur; ει eripitur Persona, manet res. Denique avarities, et honorum caeca cupido, Quae miseros homines cogunt transcetistere sineis Iuris, et interdum, socios sceIerum atque ministros, Nocleis atque dies niti praestante Iahore 6a Ad Summas emergere opes: haec volnera vitae Non minumam partem mortis sormidine aluntur. Turpis enim serme contemtus, et acris egestas,
Semota ab dulci vita stabilique, videntur, Et quasi iam Iesi portas cunctarier ante. Unde homines, dum se, salso terrore Coacti, Effugisse volunt longe, longeque remOSSe, Sanguine civili rem conflant, divitiasque Conduplicant avidi, caedem caede accumulantes: Crudeles gaudent in tristi funere fratris: Et consanguineum mensas odere, timentque. Consimili ratione, ah eodem saepe timore Macerat invidia: ante oculos illum esse Potentem, Illum adspectari, claro qui incedit honore; Ipsi se in tenebris volvi coenoque queruntur. Intereunt partim statuarum et nominis ergo;
188쪽
Et saepe usque adeo, mortis formidine, visae Percipit humanos odium lucisque videndae, Ut sibi consciscant maerenti pectore letum; Oblili sontem curarum, hunc esSe timorem; Hunc, Vexare Pudorem; hunc vincuIa amicitiai Rumpere; et, in summa, pietatem. evortere fundo. Νam iam saepe homines patriam, Carosque parenteis Prodiderunt, vitare Acherusia templa Petentes. Nam veluti pueri trepidant, atque omnia caecis In tenebris metuunt; sic nos in luce limemus Interdum, nihilo quae sunt metuenda magis, quam
Quae pueri in tenebris pavitant, finguntque futura.
Hunc igitur terrorem animi, tenebrasque, ne MUeSt
Non radii solis, neque lucida tela viei
Discutiant, sed naturae species, ratioque. Primum, animum dico, mentem quem SaePeVOcamuS, 9 In quo consilium vitae regimenque Iocatum est, Esse hominis partem nihilo minus, ac manus, et Pes, Atque oculi, paries animantis totius; exstant. Quamvis multa quidem sapientum turba putarunt, Sensum animi certa non esse in parte locatum; Verum habitum quendam vitalem cor riS ESSE, 'Aρραννων Graii quam dicunt; qui faciat nos Vivere cum sensu, nulla quom in parte siet mens: Ut bona saepe valetudo quom dicitur esse Comoris, et non est tamen haeo pars ulla valentis; Sic animi sensum non certa parte neponunt: Magnopere in quo mi divorsi errare Videntur.
Saepe itaque in Promtu corpus, quod cernitur, aegrit; Uuom tamen ex alia laetamur parte latenti: Et retro fit, uti contra sit saepe Vicissim,
189쪽
Quom miser ex animo Iaelatur corpore tolor Non alio pacto, quam si, Pes quom dolet aegri, In nullo caput interea sit sorte dolore. Praeterea molli quom somno dedita membra, Effusumque iacet siue sensu corpus OnUSlum; Est aliud tamen in nobis, quod tempore in illo Multimodis agitatur, et omnela accipit in se Laetitiae motus, ac curas cordis inaneis. Nunc animam quoque ut in membris cognoscere Possis Esse, neque harmoniam corpus retinere soIere; Principio, sit, uti, detracto corpore muIto, Saepe tamen notiis in memhris vita moretur; Atque eadem rursum, quom corpora Pauca caloris Diffugere, larasque per os est editus aer, Deserit extemplo venas, atque ossa relinquit; IMNoscere ut hinc possis, non aequas omnia Parteis Corpora habere, neque ex aequo suIcire salutem: Sed magis haec, venti quae sunt calidique vaporis Semina, curare in membris ut vita moretur.
Est igitur calor ac ventus vitalis in ipso Corpore, qui nobis moribundos deserit artus. Quapropter, quoniam est animi natura reperta, Atque animae, quasi pars hominis; redde harmoniai Nomen, ad organicos saltu delatum Heliconis; Sive aIiunde ipsi porro traxere, et in illam Transtulerunt, Proprio quae tum res nomine egehat; Quidquid id est, habeant; tu cetera percipe dicta.
Nunc animum atque animam dico coniuncta teneri Inter se, atque unam naturam conficere ex se; Sed caput esse quasi, et dominari in corpore toto , Consilium, quod nos animum, mentemque Vocamus: Disiligod by Coosli
190쪽
LIBER III. V. 24 I. Idque situm media regione in pectoris haeret.
Hic exsultat enim pavor ac metus; haec loca circum Laelitiae mulcent: hlo ergo mens animusque est. Cetera pars animae, per totum dissila corpus, Paret, et ad numen meritis momenque movetur:
Idque sibi solum per se sapit, et sibi gaudet,
Quom neque res animam, neque corpus, commovet
Et quasi quom caput, aut oculus, tentante dolore, Laeditur in nobis, non omes conCruciamur Comore: sic animus nonnunquam laeditur ipse, Laetitiaque viget, quom cetera pars animai Per membra atque artus nulla novitate cietur. Verum, ubi vehementi magis es' Commota metu mens, Consentire animam totam per membra videmus: Sudoresque ita, Palloremque exsistere toto i55 Corpore, et infringi linguam, Vocemque aboriri, Caligare oculos, sonere aureis, Succidere artus. Denique concidere ex animi terrore videmus Saepe homines: sacile ut quivis hine noscere possit, Esse animam cum animo coniunciam; quae, quom animi vi Percussa est, min corpus propellit, et icit. Haec eadem ratio naturam animi atque animes Corpoream docet esse: ubi enim propollere membra, Conripere eX somno corpus, mutareque Voltum, Atque hominem totum regere ac vorsare videtur: Quorum nil fieri sine tactu posse Videmus; Nec tactum porro sine corpore; nonne laiendum est, Corporea natura animum Constare, animamque pPraeterea pariter fungi cum corpore, et una Consentire animum nOUS in corpore cernis.