R. P. Corn. Cornelii a Lapide ... Commentarius in Esdram, Nehemiam, Tobiam, Judith, Esther et Machabeos

121쪽

II 8 Commentaria in Ebher. Cap. VII

nccidenda itim, seque tu privabcrisine regina , meoquc . boro , quem tantopere bivii tire ambis. Non tam ergo in me quan in te, o Assuere mi rex & marite Amanitie in tui ius S: violentus est aeque ac subdoliis& staudulentus.

e Areuntius ii a ut vita nobis condonata , lait: m Regi de Persis lamulari de ancillari possemus. NUNC AUTEM Hos Tas Mos et Ea EsT qui me N I idaeos, de omnes vult spoliare vita C v ν υ s proinde cKsu Liras Rauu NDAT IN Ra GEM Itum quia per suum dilictum necis Iudaeorum, qui ingentibus tributis eius aerarium locupletant, quique plurimas operas regi praestant , & ex quibus multos, validolquem ditcs prolui, regnique tutela conseribere valet, imo quos uelut tipientes provincirs tuis prae cere potest, uti Praelectus fuit Daniel cum tribus sociis. Hisce inquam &plurimis emolumentis , quae ex Iudaeis tu Assuere percipis, de maiora percipere potes,privat te Aman . Idem gravemdcmennem infamiam tibi constat apud omnes gentes, quod gentem nostram innoxiam, imo bene de te meritam sunditus extermines. In te ergo vel maxime crudelitas Amani Iudaeorum petens exterminium redundat.

Nota hie niamin:mitatem Estheris, qua non abiciat Amanum secreto, uti iaciunt timidae&viles mulierculae, scd praesintem palam coram Aisuero accurat, ut ipse sciat aeculationem esse sinceram& veram, quam Anian nee renen poli: Unde inopinata hac accusatione, quasi nil mine ictus Aman obstupuit re obmutuit. Distant ab Esthere prinins magnorum potentiam & insolentiam non metuere, sed premere&caltare. Hoc regum est. Vere Se neca in Hercule furente: Arato ream est, invidi Mi. Et in indip. Ret is Et in Theb.

Si in visa mundi em re posuit Deus i

Vix s. s. R RIV AMAN SUPER LE sM uoti noc mum ad somnum: sed convivalem, in quo mentae accumbebant , γ COR R. Is sh , 1M q o 3 ACEBATE, Tuta a ut supplex ad genua ejus provolutus ab ea postularet vitam sibi iuri. Unde laucius Athanasius in Sy

supplices tenebant genua eaus, O supplicabant, quasi sed in misericordiar, idque ob quatuor causas, quas fusurreensui Exodi 4. Is . Ex , tr Rex TYIAM a torvAM UULT . O .PRIMERE, Me PRAEx ENTE J Dixit hoc rex partini ex irai partim ex Zelotypia, qua deperibat Estherem: haec enim suspicax est mali&rivalium, etiam ubi re ipsa nil tale est, uti in Amano hic nihil erat. Suspicatur ei Amnum velle Estherem opprimere, id eit, non tam vitae squam pudicitiae eius vim afferre, illectum eximia ejus forma, uti eadem illectum se seruiebat Assuerus.

Ita 1aciebant illi, cui rex erat ostras , quasi qui indignus esset videre faciem regiam, &ne rex videns faciem sita invisam ad ma)orem iram& indignationem commovertetur. Rursum operuerunt laciem Atram, quasi rei morita& pene condemnati. Ita Lyram nam damn ali d .reebaranir ad

mort m oculis velatis , ne Icilicet videntes patriam , cives, amicos , liberos, uxores non iam 1 mel sed septies mortem obirent. Sic iam reis capite mulctandis velantur oculi, ne videant gladium in cervicem tuam vabrari, itaque expavescant, & ictum gladii cademio declinent ac mistrentur. Hinc illa priscorum Iudicum Roman. in reum is alis se

p xo Rica 3 puta pro regis salute detegens ei coniuratorum insidias. Harbona erat eunuchus, quia rege missus ad accersendum Aman, ut seciam iret ade vivium Esth ris, ingredrens domum Aniani vidit in ea patibulum, &a me:t:cis, ait Iosephus, intellexit Amanum illuderexisse Mardoctio, unde idipium hie regi denuntiat, videns regem illi offensum, di Amano ob lallum, ut videtur, i sensus, optansque eum e medio tolli & suspendi. Sus Erusus E T 1 TAQUE AMAM J non rid mo sua, sed in porta urbis su sorum, ut dicitur c. 16. I 8. Va s. ro. Eo enim patibulum ex domo Aman translatum fuit ad m, jorem eius ignominiam , ut omnibus ingredientibus &egredientibus urbem jam suspensus esset speetaculo, & Imdibrio, qui paulo ante ab omnibus adortatur ut Deus. Gretserus lib. t. de cruce C. t p. sulpicinar Amanum clavisi iisse cruci afiixum. alii lanueo in colliun injecto , ut ibam siti nil hac in re est certi. Illud critum , erucem hanc tuis. se altam so. cubitos, ut, qui altissima petierat,altissime suspenderetur, omnibusque fieret conlpicuus . vide hie pri

mo quantae essicaciae fuerint jejunia de preces Estheris, Mardochaei 3e Iudaeorum. Secundo, quam verum sit illud

Tertio, quam mundana omnia sint instabilia&vana: eoee enim repente Aman summus fit imus, & Mardochaeus imus fit summus: nimirum impii&superbi

Quarto, Ze proprie, quam malum, quod quis alteri Moimis

struit inique, in struentem revolvatur ,ac iusto Dei judicio minis .m in ejus caput recidat. Crux enim parata itardochaeo, d dii E. ta fuit paranti Amano. Sic Phalaris I crillum suggerentem rimm . sibi, ut reos torqueret in bove aeneo igne lubjecto, ut eorum mugitu aures liras oblectaret, primum in bovem mjecit, de quo ovi lib. i. de arie amandi r

Addit exemplum Busiridis, qui Thrasum suggerentem, ut hospites suos immolaret Iovi ad impetrandam pluviam, ipsummet Thrasum immolavit:

Unde hoc epiphobemate concludit:

Denique vide hic duanta sit mundi fallacia . Unde jure

' apud princi . sensim decidere , uti cecidit Seianus, M itophel, mnan, Ioab, alique plurimi. Qui sapit ervi ante casum tempestive se ab avia abducat . ex

122쪽

Commenta; ia in Eb her. Cap. VIII. II 9

CAPUT OCTAVUM.

Μ-dochaeus succedit in dignitatem Amani. Esther a rege flagitat impetrat , ut litterae Amani de mactandis Iudaeis remeentur,qn , ae in 'udκπmn favorem scriba . . Unde exultam Judai. i. I Ie illo dedit rex Assuerus Esther reginae domum Aman adversarii Judaeorum, & Mardo-LI chaeus ingressus est ante laclam regis. Consessa et lenim ei Esther quod esset patruus suus. Tulitque rex annulum, quem ab Aman recipi justerat, sic tradidit Mardoch. . Esther autem constituit Mardochaeum super domum suam. 3 Nec his contenta procidit ad pedes regis, flevitque,& locuta ad eum oravit, ut malitiam Aman Agagitiae, &Inachinationes ejus pestimas, quas exc gitaverat contra Iudaeos, iuberet irritas fieri. . At ille ex more sceptrum aureum protendit manu , quo signum clementiae monstrabatur, iliaque consurgens flatit ante eum, s. &aite si placet regi, id si inveni gratiam in oculis eius, ded recatio mea non es videtur esse contraria, Asecro, ut novis epistolis, veteres Aman litterae, insidiatoris oc holiis Iudaeorum, quibus eos in cunctis regis Provinciis pei ire praeceperat, corrigantur. 6. Quomodo enim potero sustinere necem S interiecti nem populi mei 8 7. Responditq; rex Assuerus Eliner reginae, cu Alata haeo Iudaeo: Domum Aman concesti Esther, di ipsum justi assigi cruci, quia ausus est manum mittere in Judaeos. s. Scribite ergo Jud.cis, sicut vobis placet, regis nomine, sigilantes litter annulo meo. Haec enim consuetudo erat, ut epistolis, quae ex regis nomine mittabantur, & illius annulo sgtiatae erant, nemo auderet contradicere. v. Accitisque scribis celibrarii, regis erat autem tempus tertii mensis, qui appellatur Siban vigesima & tertia die illius , scriptae sunt epistola: , ut Mardochaeus voluerat, ad Judaeos, & ad principes, procuratoresque & judices, qui centum vigimiscptem provinciis ab Indiauique ad AEthiopiam praesideiant; provinciae atque provinciα, Populo oc populo, Iuxta linguas te litteras suas, de Judaeis, prout legere poterant, & audita . 1 o. ipsaeque epistolae, quae regis nomine mittebantur, annulo ipsius ohsignatae sunt, & inis Per veredarios: qui per omnes pro- vilicias discurrentes, veteres litteras novis nunciis praevenirent. Il. Quibus imperavit rex, ut convenirem Iudaeos per singulas civitates, ct in unum praeciperent congregari, ut starent pro animabus suis, & omnes inimicos tuos, cum conjugimus ac liberis & uni fersi, domibus, interficerent atque delerent, sit spolia eorum diriperent. I x. Et constituta est per omnes provincias una ultionis dies, id est, tertiadecima mensis duodecimi Adar. II. Summaque epistolae lixc fuit. Ut in omnibus terris ac ρ pulis, qui regis Assueri subiacebant imperio, notum neret, Paraco esse Judaeos ad capiendam vindictam dehoitibus suis. i . Egressique sunt veletarii celeres nuncia perferentes, de istinum regis pependit in Susan. is. Mardochaeus autem de palatio, S de conspectu regis egrediens, fulgebat vellibus regiis, hyacinthinis videlicet ed aereis, coronam auream Porrans in capite, & amictus se-GO palliis atque purpureo. Omnisque civitas exultavit, atque laetata est. I 6. Iudaeis autem nova lux oriri vita est, gaudium, honor, de tripudium. 17. Apud Omnes populos, urbes, atque pro-Vincias, quocumque regis jussa venierant, vilaea exustatio, epulis atque convivia, detest dies: in tantum ut plures alterius gentis desectae, eorum religioni ec cirem iis jungerentur. Grandis enim cunctos Iudaici nominis terror invaserat.

pretiosa supellectile in Buctam, ac auro argeiu Jue reser ram, ut Atet ex Sept. de Ioiapho. Mira enim Amani quasi rei laesae ninnitatis rex hico add:xat, ceditque resanae, iuxta illud Cyri apud Iolephum L a I. antiq.

ci EM REGI 1 J q. d. factus cit regi intimus, coniuncta Dsmus , Ee familiarissimus quasi proximus i rege, ut i

MA noc καo. J Erat hic annulus regius , quo A. man litteras suas de Iudaeis interficiundis subsigraverat quasi sigillo regio. Itaque hie annulus erat summae dignitatis M auctoritatis, fecitque Mardochaeum regis vi. carium & ouasi alterum regem . Unde Alexanocr ab

Alexandrolio. x. Geniat. cap. 9. Apud Persas, inquit, donara Minuti a ναι πινυιitia signum erat , eo illos in intι-- sodalitatem Tmaxinufaederit al

mitiora R