장음표시 사용
151쪽
DOMINI cA INTRA OCT. EPIPH. Pueritia si senilis.
&i enectus puerilis. Tot c. I.ν. . qualiter pueri a paret tibvsed radi. 5 ab infantia initituendi. ib.&Tob. c. s. v. xx. filiorum laus&honor, est honor&latis parentum. Bid. c. v. io. adolescentes starietati studeam. Iudith c. . V δε-dia da να- . Doctores Ecclesiae exprimit canis Tobiae iuuiori ex Media domum redeunti praecurrens. Tob.c. ms. Doctoris persecti munia implevit Eldras. EM. . I. v.9. Me tuuι θ et letini. i. Parentes, solliciti pro salute fili
ram. Tob c. .v Io S c. v. ip.&c v. i. α seo. filii sunt baculus senectutis parentum. T c. I v. . o qua 'Meumn uomarma esse. Dei vocatio expectan. ac deinde sequenda est. I. Macha. .v.62. Mittis. Obedientia quam sit Deo grata. 3.Mach. v.v. I. α Esther c. v. v. LO. Inobedientia a Deo punita. I. Mach. s. .s6. 'servabat m,a meo da suo. secretum, utpote a quo pendet telarpi executio, celandum. Folia. D. I. Iudithς. s.f. I
DOMINICA II. POST EPIPHANIAM. Nuptiae Eltheris, utpote fidelis eum AD
uero infideli, an fuerint licitae. Esth. x.v.i6. nuptiae sic peragantur ut Deus non offendatur. Tob. 9.v m. nuptiae convetris in luctum. 1.Mach.c. 9. . . Uxor prudens datur a Deo. Tob. 3 v. . quomodo sit minriti sit soror, ibid. g. v.44 Esth.GI .v. II. Conjuges quem finem intendere debeant in copula. Tob. c. o.v. i. sobrii sint, maxime dum generationi vacant. ib 9. v.xx. vide M/ata in μdice Roum v. Conjuges , Uxor V - α -ent. Ut hic Dei para e benignitate est spons rum Mileita; sic&ipsa erga nos est mire clemens Semis ricors, pror sitque&recipit peccatores ac iustos ullictos ad secuntuLiantes. Ean. c. a.v. 7. in virga aurea Perquam Deus toti generi humano offenses reconciliatus eu . ibi .s .v. i. illi quas matri suae Christus nil negare potest. ibib. miae diduem Iter v. S. Matin mater Dei. Ex aqua olim tempore Nehemiae factus est ignis. 1.Mach.c. .v. 21.&Τ . Porro aqua est tribulationis, adversitatis de moeroris signum. Em. c. I veri. 6. Mnnm tame . Uinum meracum semper bibere, quia nimis c te tacit dei ictammat corpus, inuesanum est, ideoque mi. scendum a tua I.Mach. s .v. o. olim illud ad potandam batillesep rantis. I.Mach. 6. U.34. me minebriari. Drietas 3 mensis arcenda. Tob c s.v. x.est mater malitae, virtutisque inimica; fortem virum reddit ignavum. Iudith cap. ix.v. IS. rusunt quasi, imo plus quain porci. Est, 1 .v8.
DOMINICA III. POST EPIPHANIAM.-νιωπι . Servi cur dicantur corpora. dic. lo.v. o. intervitutis signum petebant Perseaquam diterram. I
antenis asexta es. Tenebrae sunt tristitiae causa & symbolum. Esdraeeap.s v.3. in Insermo probabile est esse uermes corpore qui carnes damnatorum rodant. Iudith rap. io
DOMINICA IV. POST EPIPHANIAM. I e vire. ἐ--ἀ-. asi de tempestate nihil Liret. sic justus in tribulationibus u adverss manet immobilis &constans;
imo D gratias agit & laudat. Tob. c.1. v. ix. & seqq. n hil ei accidit mali , nisi disponente Domino. ib. Porrhad. versa non movent virum sortem. Todie. I x.v.i3. sed ostendunt in colluctatione virtutem. I. lach. α . . I. Itaque in arctis & peticulis sonstituti illico Dei gratiam &opem imploremus. I.M V-7.& as. D--μιanat,3erimus, Deus cur immittat h-inibus etiam justis & sanctis tritillationes& afflictiones, Tob. c. 1
. Maarum mentium est timere culpam, ubi non est culpa. Tobcx. v. o. at conscientia malas elisos timidos facit, castigat&pulsat. I.Μach. 6.v. a.&c9.
Nempe post tempestatem a post nut bila phoebiu. Tob. I. . , . DOMINICA U. IT EPIPHANIAM. nit inimuin ejus. Satan quomodo per magos & sagas mediantibus certis herbis & maleficusgnis noceat bestiis &insantibus. Tobc.6.v. s. ejus proprium est intricare corpus Nanimam Mariis scrupulis , concupiscentiis&peccatis , ut fiat eius&gehennae pr/da. ibid.
ctvidia flatis istosi otio dediti regno orirantur. I inch e. Ir .38 Deus non iuvat desides, sed conantes decollabo. rantes. Iudith c. v. 3.& 1.Mach c. I. . I. μορον--. Operariis statim sta merces danda. Tob. c. 4.
An oculus risus. Oculi seminarum quam sint illecebrosi. I dith c. Io.v. 4. Ocillus benignus gratiae&savoris est sum ud. s.v. s. ad oculorum caliginem dispellendam valete is cum selle. Tob. . . . I. Multi sint triari. Voratio Dei est expectanda de sequenda.
Rauei vero L. Iudaeos quasi fideles Deus elegit ad gratiam&gloriam, a quibus infideles exclusit, ita tamen ut communem providentiae suae surtim&gratiam eis non denega
Et a voluptaraus vita. voluptas omnis hujus mundi quam fieanceps&instabilis. Tob. 7. v. i. eius damna. Iudith c. . v. ix. sunt spernendae exemplo Eltheris. Esth. c. 4. v. 18. Paditari quanta vis. 2. Mach. cap. v. 19. Deliciarum postridianus dies, est dies doloris. Esth.c. I. vers. Im&I.
Carus utam sede ι. Caecorum caecitatem amantium &e petentium. Deumaue laudantium exempla. Tob. . v I 4. caecitas curata. ibid. . I .m caecitatem mentis sustinene
Iudaei sub spe stultissima nascituri Christi, quorum typus est Tobias excaecatus. ibid. sitamabar. Clamandi mos in calamitatibus apud Persas. Esth. c. v. i. item apud Iutaos tempore precum. i, 9.v. i. FERIA IR CINERUM. sinere caput aspergere symbolam poenitentis. Nehem. 9 v. I. est signum mortis. Iudith c. p.v. . in cineres praecipis tricenum genus supplicii. a.Munc. 3. . Cum , j. eis . Ieiunio armata oratio ouam potens apud Deum Eac g. v. xi. illud vetat lex christiana in Dominica.
Neheme.8.v io. est funis quo ligatur daemon. Tob. c.8. v I. meliusquam murus tuetur. Iudith c. . v. a I. viri I, diem Rerum v Ieiunium.
Rae Deitatus qui odeνωνι - . Exemplo Tobiae Patris. Tob.
vote erga persem. Persectus est qui in adverssinρ gratias
Ckm erga facis euem imum .'Eleemosyna liberat 1 morte aere na&s a praesenti, oppilat quas os gehennaer est quasi baptismus. Tobe. v. seq. his: tu reginae apparuit S. Ioanni Eleemosynario ib. v. a1. est funis quoli urda mori. iba .s.v.3. solvit debitum proximo. c. 2 v.8. Ele mosvnarius quae in pauperes confert, in sinum Dei cust dienda deponit. Dis. v. io. eleemosynarii impii raro a in hac vita castigantur. D. v. ix. viri Iudi m M- ω.Eleemosyna.
152쪽
en m se . In ope ibus m)simico dix ram corporalisqi aras p.riri alis vile, de opes suas ex nautit Tobias unior, at ue. Tob. c. t. v. t 9.& o. mu r cordiam Dei is vulta ita litici ram,is actioiatias nothis. quam sit
Fn ibo in s. sabruit hi apud Iudaeos summa veneratio. N h.
Dic ut sede sint. Honore, natus mundi appetentas comparat btur pueri, papilio e sint querit tuas. Ean.c. s. v. s. Iuret ma. Amonio regnandi nillil non motu ur. Est h. c. 2.
Lini landi mos ad te pulchra& memoras turtur ii ii; it mini lium deium torum, quorum dubia erat talus per M. Ambrosium& Augullinum lublatus. T c. v. a. Et nemo uti dabas. A paupere qui faci suam aviariat, ab eo etiam faciem suam avertet Deus. I dic. v. .
P, nά, linurior . Luxuriolus per mulum designatui. N 6. vi I. Libido ubi ardet, abandant peccata. Iob 3 v s. eii inutiabilis, fastidiosa ac curiosa. Eit h. v. v. 19. quancum
m MINICA III. IN QxIADRAGESIMA.
Ad seditionem populos concitate nunt patriarum&rel Rionis avitae eversio. imach. c.3. v. 29. regna reu buxo Peccata percunt. Iul. . . mir. inresno cxl educi se unalurci Mon . Mach. . l.M34.
II inrea patrem tuum, Crmaurem m. m. Honor parentibiis deis bitus commendatur. Tob c. v. s. Parentum laus S la nor , eli laus filio iam. ibid.C. . V. te. Frenuarenes. Farnicatio ab Apostolis nominatim hin vetita semitaus ad risium convcri s. Tob.z4 v I. to. nicari in ipso amplexu concubinae amo sulfure siderati exemisi luit i. ibid.c7.v. I. B oh m a. Bllasphemia punita in Nicanore. Mach .cap. . v.; .N 6 Por: convicia dccolitii metrae et ianitus haut hillo, ed sanctori Tob.c .v. .8 9.
T M autem ibi seu . mis&solis analogiae. Est h. c. o. v.6- sons eii quali ocillus terrae. ibid Ad bibendum aliquem cogere est conita na-.turam de tyrannicum. Eilla c. I .v. a. Iora Myatrem --rtraine. I eo serviendumHin voltate. Tob. 4. v. o. hanc inus cupit incile ommunet nos ais a ction: , s. b.dg I. v. . D. r. Deias ei spiritus purissimus. Iudo Is v. II.
nia contumat. I. Mach c. . . A.
Et lammi lutiam μυνοι, vi exH. chri itus saliva sua &Iutoliniens oculos caeci nati figuratus per Tobiam filiam ut minantem Tooiam patiem per fit. T it c. v.
Laetarus amicus nosse dormit. Mors in Scriptura vocatur som. nas spem resurrect onis. 2.MaclI. I .v. 4. R I. rget. De resurrectione corpor is . ibid.
nuuautioim. Pectato. inter peccata ita constricto ut nullas omnino abique riccato evadcndi aditu, rateat quid agendum. Tob.o6.v. s. ii fine. Vise Dulcem R. - υ. Ilaccatum. Non, benedictu ιι tor , una Ramaritanus rut contumeliae patienter serendae exemplo Iob&Tobbae. Tob. L. V. s.
FAIa sunt Eneania. Fellum Encamiorum, quando & quo. modo celebraretu Iudaei: illud mystice agunt Sancti iv
153쪽
DOMINICA PALMARUM. Passionis Christi dissiumine dira Duram. Esthop. s. Passionis Christi seria meditatio eii iunis quot iratur e
missumanaetum est. Oristus est consummatio legis S: Prophe
ρο meaemstiam G. Persei qui idenotetur, &in quid valeat. Tes,c.ε. v.f. Christius postsel gustavit mella SI favos . Η . 1. Σι υ υσυ is ea-. De velanda sine cui rex ossimus erat , reisque ad mortem damnatis olim, ac etiamnum capite mulctando. Hur. 7. .8.
Refovearis. Rasurrect em corporis exigit anima immort
pram Ierusalem dictam est Nicopolis. I. inch.e 3 4 . Tuo νυν--. Itinerantium praeses di patronus est S. Raphael Archangelus. Tob. I. x s. antequm mori-neatur Deum invocent ut iter ipsorum prosperet. ibi
Spes gloriae futura em imulus ad vim
veri ι-s Scriptinas. Lectio Scripturae est fimis quo ii. ratur daemon ne nobis noceat. Tinc.3.vd. olim etiam nebat post convivium. Ita. 6. . I.
DOMINICA II. POST PASCHA.' -- PQ μι-is. Uigilantia in belli Dum requisita exemplo Nehemiae &aliori . Nehert,cap. .v. a. hujus symbolum sunt dracones. Esth. . o. v. . reb princeps bonus subditos amat ut filios. r. Maes .c6. v. iet. Ec noctu visitat, repablicis negotiis invigilat.
Ieml-- - in s. Christus pro Eeclesiae&animarum salarem nullam laborem aut periculum, nec ibam moditem detrectavit; quod nolent Episcopi , Praelati, Princi
Procastitate tuenda morti se emposuerunt etiam matronae Vntilas. Iudith e. s. v. 6. &aliae virgines Christianae. ibi .io. 4. item Religioni &voto licet postponere vib
Ge- -ribit. Mundi raudia quam sint instabilia&uana. Esth.c . Io. gaudium impiorum breve. I. Machab αρ.us6. extrema gaudii Iuctus occupat. Iudith
vi atavo avenisu ναν--. inirent ii Mardochmi Estheri, totique podali Iudaeorum. Esth. g. rebratandum in solo Deo. Nehen .st. ro. Uth. I v. 13. saudium Domini duplα. Nehem .mo. . o.
Tristitia iacit homines incellos, pusillanimes & tar ib. MINICA PENTECOSTES.
In Pentecoste vacandum operibus charitatis. Tob. cap. I. I. Spiritus L in specie imis super Apostolos sedem reprae-tatus per ignem sacrum Nehemiae missum. E.Machab. cI. v.xx. quomodo astiterit Diptoribus hagiographis, ita ut a quam 1 veritate aberrarem. Φα s.v.38.
Deus dominatur tam eloquam teTrae. Iudith .s .v. s. Em et votis δε- . Dei mira erga homines dignatio. Tob. hvss. Deo duce facile est concludi multos in manu Paucorum. I. lachcap.3. v. 18. Iudae Machabaeo praesto esuit. a. iaci αι v.18.&c. 3. I distri.
DOMINICA I. POST PENTECOSTEN.υαι -δενι-das. Misericordiae tam spiritualis quam corpo. ratis opera. Tob. c. a...im quaru sit homini incisaria.
κιλλων-1- Nisericordia, Eleemosyna.
Eucharisve typus sint convivium ab Assuero institutum.Esth. s. i.v. . in ea Christus ut cibus apponitur. ib. est funis quo ligatur diabolus, ut uiaque uacundiae, luxuriae &α
C sati seu cem Risi. v. Eucharistia. DOMINICA II. POST PENTECOSTEN.υ--..M. Uxores de filii sunt abdicandi, ut Deo obsisquamur. Et irae c. O. . .
Angeli x Sancti in ela fertum agunt Moniorum de Peccatore Pinnitente. I. iacta.ε.v mul INICA U. POST. PENTECN,--ides. Occisio sui ipsius quando licita, quando non . . Mach. e. I v. . exempla aliquot eorum qui seipsos occiderunt; quorum aliqui laudantur, excusatitur alii. ibid. O armi KA-fratri Ira non sinit iratum quiusce re nec vindictam sumat. Evirere 6. vers. frater fratrem odit &supplantat dum agitur de honore di ambitu.
-rendiraὰ falsis Pro reis. Haereticorum communicatio suis gienda. Esdrae c. v. . sunt hirundino. Tinc .v xx. Lem. - - dia δε νι. Fama saepe major est veritate , ac remplas jullo adauget vel detorquet. I. Mac . .F. .
DOMINICA IX. POST. PhNT. -υ mistia iam sis o iamem. Similiter de excidio Ie. rusalem per Nabuchodonoin vaticinatus tit Todias.
DOMINICA x. POST PENT. Qui λδει---ν. Qui sibi ipsi magnus , candidas,&ν itias apparet, habet albusiam oculis sitis. Tob. II.
DOMINICA XIV. POST PENTEQ imae quanta fit dignitas.
154쪽
Uppono, duos hosce Iibros esseCM A ceps populi& Serutus, eulus nomine epistola seri M.
nonicos , ut definit Concis. Trid. tur, de quo plura lib. t. e. r. 14. inde Seram putat Iudam hune esse Α rem epistola, eumquec gnominat Essenum. Primus liber Machab. HMaire extabat tempore S. Hierisessi Cartilag. 3. Can. 47. Innoc.
II Lepub ad Exuperium, Gei sus, di alii. Apud Hebraeos non sunt nectici ι tum quia Hebraice non extam, unde ab Hebraeis ignorantur ι tum quia scripti luat pollononem siclorum liso a SP tragoga tempore Esdrae editum. Viise Bellam. . i. de verbo Dei c. s. Sixtum Seriensem l. s. Biblioth.& ferar. hic. Extat Esuper liber tertius Machabaeorum,&apud nomnesim qualius a sed hos intra Canonem Ecclesia non adau-st: mare hi duo similes sunt libro tertio, &quarto Eiarae. Argumentum tibii primi, di secundi Musia est, comscribere gesta , &praelia Iudae, Ionathia, de Simonis fratrum Machabararum contra Antiochum, aliosque hostes. 1li duo libri ergo continent hiitoriam Syliagogae, sive IGraelis&populi Dei, Eldras enim desinit in Iedd sive Iaddo P tulae, qui occurrit Alexandro Manno, a quo
liber primus Ma haeorum incipit, & historiam Iliae lis prosequitur per successores Alexandri, puta reges Asiae B Ofili-Ρ ,--Meροι - MAs, nimirum ι -- arad. iem quae significat extinguere, occidere.
delere, ut Machabaeus idem sit, quod extinctor&octi. uti iple fatetur in Prologo Galeato. Secundum quoque Hebraice extitisse insinuat Eusebius in Cliron. ad annum mundi 8oo. -haoco , inquit, bis a
suadet. Scriptus est enim ad Iudaeos per Myptum sparsos: Iuda mautem riva&materna linglia erat Hebraica, imo multi eorum alias ignorabant. Porro G Reditionis horum librorum Au res esse nequeunt Septuag. Interpretes, quia hi floruere sub Ptolo. maeo Intiladelpho, qui centum annis praecessit Antiochum Epinhanem, curus persecutiones hic describuntur.
iaeres, qui& quales fuere Machabaei, undeqaeta appellati Iosippus Bengorion scribit, Iudam fratrem
Ionathae primis vocatum Machabaeum sortitudine, patrem enim Mathathiam moritarum s eum affatum fuit,erdereScs AEgypti, qui cum Iudaeis nune laederati suere , nunc balla cruenta gesserunt, in quibus enituit m ra Mactabaeorum sectitudo, & singulatis Dei, eis victoriam iantis, directio & protectio. Obiter autem , breviterque
tangit sella Alexandri Magni & successorum usque ad Am ι num Epiphanum, qui Iudaeos coepit persequi de bello lacessiere: unde esus de polierorum aeta fuse enarrat, nimirum Antiochi Eupatoris, qui Epiphanis suit filius . Demetrii regis de Alexandri, de alterius Antiochi, qui Lit Demetrii filius, qui eum Iuda, Ionatha de Simone Macria is bella gesserunt. Complectitur reso sella a
iis fuerit Auctor, ignoratur. Uerisimile est aliquem c Satardotibus, vel Potitificibus suisse: hisce enim data erat cura sentis suae historiam pertexendi, teste Iollaph lib. t. contra Appion. Probabile est primum librum scrip-Munsvisse a Ioanne Hyrcano, filio Simonis fratris Iu-blachabaei. Hic enim patri Simoni in Principatum aequς s
bet primi Pontificatum succedit, &omissius pene patris x patrui gestu uiter fuit: uia de eius illustris fit mentio in fine lib. I. lar filum. Ita Eusebius lib. 3. hist. c. Io. dicens:
. M. sie enim scribendum ipse censet a maee iid est, plaga pomo. esa enim est ferire, pereule re, occidere, ut se idem, quod permissor, ei sor, qualis suit Iudas in baeus, es usque socii. Haee duo elyma apposita sunt, ut ad illa illudi vix sit dubium. Alii derivant a verbo Greco id est, pugna, quis dicas pugnator, athleta, certator. Ita rus Pelii sima lib. 3. epist. 4. Macha - , inquit, P. ea ni m Dinae. Insuper alii Nactabatus derivanta ara eaab, id est, dolere, unde Benoni Himil a diu ma. eis, id est, datio faciam, crucians hostes Israelis. Alii Ad a quod ipse quoque fuerit prophcia, ut asseri I ' deducunt a dian id es , -- o, quasi ab amore
rit eum praedixi uehliorum suorum Ioue pugnantium PIPs eiu victoriam. Denique nicii. Mais Iuaeli Praeta taac pacem cum vicinis coluit, ideoque otio ad haec scribe dum abundavit. Ita Sanc a. Hic ergo avi sui Mathathiae, patris Simonis ac patruorum Iudae de Ionathae, tanquam limitiae sua hetoica praelia, gestaque conscripsit, ideo que in morte Simonis patris sui desiit. Secundi libri histo. Naesusea Iasone Cyrenensi quinque libris conscriptae iue re, quam in epitomen coturnit, di librum secundum consecit primarius sacerdos, id iue tuta Synagogae. Nam Symmae nomine totus liber secundus scriptus titit, qua si epistola ad Iudaeos per AEgyptum dispersos, ut eos experiecutione Antiocai di polier orinnaiticios remm m liorum nuntio soletar, ut patet ex eius inatio: F δυιπιε ardente Dei Iodas dictus fit arae aur, iaci , ---, vel Aminus. Alii a trapra miscina, id est,n lirau. Iadas enim fuit malleus Gintium.
Verum Hebraei & Latini passim tradunt Iudam dictum Maeliabaeum , eo quod ipse belli sacri eoatra infideles
Antiochi as as tesseram acceperat in Blasis devicto F aone concinentis Exodiis. it. Mira midis, Dis ilia Diam μι μι- ideoque mitiales ve rum horum literas brevitatis studio vexillis suis inscripssse, nimirum uera quae suppositas pun vocalibus in unam dictionem m
M fit quasi idem quod AMM. I, id est, uia a Dini; quod deinde nomen ad socios de sucis ores transinist. Id ita esse patet exsequentibus Iudaeus is &praeliis, in Dibus semper Iudas omnem victoris spem in uno Deo collo. cat, ideoque eum invorans, quasi leo in hostes imus eosque proii emas idemque fecit ante patris mortem a juventute fia , uti ipse pater asserit cap. a. ' ubi eum hae de causa belli populioue Ducem constituit . in in s επι μι μν IE γροι- μώ- μώιι -- ρ , are ante patris morimi emblema illius erat, ---πι -I M in Ie M s. In his autem erat Iudas , --- ώ-l- δελ- , id eit , simitu ναι inso ad. non Macrabaeas , ut vult Iarm. α alii , nam hierisaas u. erat Vita rutilius, ted aluis vel propliat . vel prin-
Gabio id in , --- . Q rca ipse cum Nicanore
155쪽
a Protegomena in Libros Machabaomm,
eoassi ius hanc belli tesseram sui; dedit, I ea n toris m, Aut patet ii, in αἶ. Ita in nebr. in chron. Sixtus S nenss lib. 1. Arias in D aiae α Io. raron. in Martyr. ad dicini. Augi illi, Strarius, Salianus, Sanctita & alii, similii cribetidi compendio exaratum fruit illud, M- . I PL- res. Daniel s. sim: les abbreviaturas passiim invenire ei in libris Ralilianorum , quibus per primam literani rinam dictionem significant, quas cmnos in unum corusit&ex-pi cuit Mercco. ix est: cuneti, e qua tribu suerit Iudas, ceterique eiust atro&nepotes Machabaeis Nonnulli cuniam tu ullae ti : a Iuda. Ex hac enim sceptrum non d tactui iam usque ad Christum praedixerat Iacob lacne l. O. ις. Unde&I. Mictiab. s. dicitur Ermma Data fiant. Vet..m dico , eos fuisse e tribu Levi S.' lacerdotali . Fabre ritim ipsi summi Pontifices ra siniit P. uicipo populi. id ita l. lectare liquet I b. i. cap. I. ubi Mailrathra, vociatur laceidos dcscctiaci sex Ioarib; Ioarib autem deiccndit ex Aaron&Levi, ut pater i. Para L 2 . 7. Unde Malliat litas vocat Painees filium Eleazari filii Aaronis, Patrem lutim re suorum lib. I. cap. i. v. sq. Ad locu n Geiu i. s. io. ibi d ni res pomst, ad locum Macha, interius ros Ponec bo . Potro Machabaei alio nomine vocati sitiat Aisa nonaei ab Abiam olim, qui fuit avus, vel abavus Mat iathiae, testet..i Haio, Ioleolio lib. ra. Alitiq. c. s. Salii . Hinc Hιbr. Agammar, iuemcti, quod uti Principo. T lcs enim fuere Machabxi. I ,rro Iudas , Ionathas , Simon , eorumque posteri lacliabaei a populo eleetia constituti sunt Re:p. Duces, aut Principes, ncm autem regcs , ut pateti lib. a. cap. 9.&34. Regia enim stirps Davidis defecRm Iechona in m Ioitem abducto, qui proinde a Ieremia cap. II. vocatur
qua fea/ar svor 1oliam David , id est, qui sit rex, undet Liathiel illius Iectioniae , de rota ut filius salatii. et lue re Duces populi, non regcs. D:ces, Aristobulus Ioannis
retur 63 M.AGam. q. d. qilia non c at cx ii irpe regia Davi dis, quaed tecit in ultimo rcger, decia. A vulgo tamen adulmic, indeque a Scriptoricias nonnullis pie Spollem elus vocantur reges, revera tamen non fuerunt reges
Meus est de Herode; hie enim a Senatu Ron a nodi ab Augulio 1 tam dominante Iudaeis regnum Iudaeae, refi1-que nomen a epat. Inde in eo sceptrum a Iu. translatum eii ad alienigenam, Ideoque tunc advenit Christus, cui lceptrum hoc d bebatur, ut vaticinatus est Iacob R-
Iudae, Ioralliae, Simai Machabaeis synchroui&comui tuere, Antiochus magnus, eiusque inius Antiochus Epi; hanes, ac huius filius Antiochus Eupator: cum his dbi obus enim bella viserunt. Item Ptolemaeus Philometot rex re gypti. Ad haec Scipio uterque, scilicci Africanus, qui vicitHam ibalem, re Carthaginem evertit, ac Asia tinus, qui de Antiocho magno triumphavit. Ad haec F, bius Max Hannibalis calligator. E philolophis Possidonius de Panaetius. Epoetis caecilius, Enmus, Naevius, Plautus. Porro Antiochus magnas duos reliquit filios Sele cum de Anti ium Epiphanem ι horum duorim filii de nepotes continua successione inter se eertarunt, Eedim, earunt de Asiae imperio per ducentos annos. Ita in punivit imp:etatem te scelera Epiphanis in polleris. Quaeres tertio , qui sint anna Graecorum , iuxta quos singula bracirabaeorum acta hoc libro consignam tur, & unde initium accipiant λ Relo. eos inchoari ab anno tertiodecimo a morte Alexandri magni : Poth Aleiandrum enim anno tertioedecimo Seleucus multis victoriis cognominatus Nicanor , devicto Antig montiae rege , secit se regi. in Asiae , indeque anni Gn. corum, sive Seleucidarum computari coeperunt . POPIOι. Dic orex Asiae rς. M lt ara Io. a. S leuco cecssit filius Anti ius soler, cujus tempore Iudaei insigncm iuxta Babylonem de Galatis inuere victoriam, quae rcccnsetur i. Nacti. 8. 1o. Soter hicrcsaavit anni, I 3. Soteri succes t filius Antiochus cognomento θεοι , id est, Deus, ita vocatus a Milesiis, quod Lymarchum eorum tyrannum eiecisset, ait Appianus in Syriaco. De hoc vaticinatus et Daniel c. II. v. s. vixit bello primo P nico. Rcgnavit annis M.
. Antiocho hinc successit Selcucus Callisaicus, de q-
s. Callini successit filius Seleucus Ceraunius, id est, fulmineu , quod audacia&celeritate similis fulmini appareret, de quo Irimelc. rhro. Rogitavit annis 3. 6. Ceraunio successi frater Antiochiis magnus, quia L. Scipione ad Thermopylas v:ctiis lilium iuniorem Anti chum Epiphanem Romam pro se obsidem misit, de quo Daniel cap. 1 i. v. ro. de seq. usque ad Io. Resnavit anni 7. Antiocho magno successit filius senior Seleucus Phialopator, qui initio sumptiis templo Iudaeorum sub nisit. B 2. Machab. I. I. scd pollea v. 32. per Heliodorum illude pilare voluit elim ille fagellatus ab Angelo rediens sese cum occidit. Regnavit hic Seleucus annis ix. S. Seleuco fratri seniori successit junior dictus Antimehus Epiphanes, id est, illustris. verius a nonnullis nominatus Epimanes , id est, insinus, quia crudeliter Scinsanet: mplum expilavit, &Iudaeos divexavit. Hiere gnum fratris dolo invasit anno a II.Graecorum, qui eodem amro Oniam sanctum Pontificem expulit, eique substituit fratrem impium Iasonem. I. Machab. 7. Idem anno se, eundo regni primam expeditionem suscepit in AEgyptum, inde pacificus ferosolymam intravit. Ibidem v. dii. Anno
inimum. a Machab. 4. v. 2I. &cap. i. v. 4. Anno sexto
rurstim Aguptiam ingrediens a Romanis iussus fuit egredi. Q recirca indignans egressus eii, R indasnationem suam in iudaeos vicinos effudit. I. Machab. I. at . di I b. 2. v. ii. α seq- ubi causam afferam. Quare tribus diebus ii te fecit se. millia Iudaeorum, o. milia vcndidit, &t iidem incarceravit . 1. Machab. s. 1 . Inde per Apollonium plures alios occidit vers. 24. & alios po Philippum m. 6. ii. idolum Iovis posuit intemplo v. a. tunc pariter die ' rarum v. 33. de leptem fratres cap. 7. illustri martyrio affecit, anno . re ni sui, qtii suit Graecorum s. Contra eum se, sitosvie erexit Mathathias lib. I. h. cui postpau eos menses moriemi successit, de bellum Antiocho morie Iiidas Machabaeus eius filius c. 3. qui seqυenti anno Apolloni lim v. ix. Reronem v. LI. vicit & cecidit. Anno II. r gni sui, qui sua: Graecorum i 47. Antiochus in Persidem p rrexit, ut Elymiadem diriperet, sed a Ilarsis fugatus fuit c. I. v. 37. Gorgia quoque ejus dux a Iudaeis repullus suit c. 4. Anno ix. Lysias parater a Iudaeis prostratus, &templum ab Antiocho per idolum pollutum expatrataim fuit. Unde m v. s x. Ineunte anno i a. qui fuit Graecorum 14 .e Perside reversus prae tristitia mortuus est cap. 6. 16. cumreynasset annis ix. 0. Antiocho Epiphani succcssit filius novennis Antimchus Elipator, qui cum suo rutore Lysia occisius est a Demetrio Seleuci Philopatoris filio I. Machab. 7. I. anno Grae. corum is i. qui it urbi Romae conditae sys. quo pariter vita lanctus est L. AEmilius Paulus, qui Perseum regem Macedonum superavit, & Macedoniam Rom nis subiecit. Regnavit Eupator annis x. io. Eupatori per vim successe Demetrius Seleuci filius anno Graecorum Is I. usque ad annum Iso. qui interfectus est ab Ale candro Veles, altero Antiochi Epiphanis filio. re fratre Elipatoris. Regnavit ergo Drmetrius annis i o. Ηxcpatent I. Macha, r. 7. c. io. v. l. & so. PorrbIudas Machabeus anno sectando Demetrii ab eius duce Ba chide liuerfectus est, cui illico Ionathas stater succellit. . Nachab. 9 v. U. 8.& yo. ra. Alexander Veles Atiliochi Eniphanis filius regnare
crepat a in Graecorum 16o. usque aia annum r67. quo interemptu est a Ptolomaeo Plialometore rege AEgypti l romo t. Machab. Io. v. t.&67.&c. II. v. 17. Resnavit e go Veles annis 6. ix. Demetrius cognomento Nicanor, filius De rii, filii Seleuci . coepit regnare anno Graecorum i 67. usque ad 1 1. quo victiis, captusque citarcge Persae Arsace i. a.
156쪽
Prologomena in Libros Mach Uaorum . 3
33. Antioch Meuniri Veiis filiasi Tryphone tutore suo promotus ad regnum, ab eodem post nuxime lini.im cum est. Res vitabanno Graecorum io3. uuae ad 1 1. Qciare qtinuor eius anni in chrono.ogia non lant adia undi , quia continentur in annis in metrii Nicano-u , cum quo regnavit r. Aiachab. I r. & s . Sic&IosEphus
r . Tryphon occito Antiochi pupillo . aeque ac I a-ehatratre Iadae Mactabaei perdoluin regnum vivasit , i ed post tramiti uino risus fuit ab Antiocho Sedete a. Machab.
I. . a. l . in niae. Regnavit ergo asinis
Is . Antiochus sedeto cognomento i uis, ira ter Demetrii Nicanorifi, ikatre ab Artace rege Persarum capto, regnum occtio Tryphone in valore occupavit, ac dixi cum Rinoaetratre Ioliat la aetatu, iud tregit r. Machiaia. Is .
te 7. occilus cli, ut narrant hiltoriae pioi tanae i fratre suo Immetrio a Persis redeunte , eo quoa incirem eius Cleopa tram cum regno sibi vendicasset, sed verius i sacerdotubus Naneae x. Machab. I. r6. Regnavit anniST.
a 6. Demetrius Nicanor i aice Sedelis dimissius ab
Mi ace, o Ib ira re S dete remum recuperat, ruri 1-que tenet per a. nos 3.1 . Alexander iabilia ope Ptolomi Phὶ lconis , o elis inmetrio Nicanore ri num in urat . Regnavit
18. Mitiochus Gryphus, ita dictus a nasi magnitudine, ait Iustia. Ita I 8. N 39. Demetrii Nicanoris 1 Cle rae filias, occub Sebina ore matris regnum capellit, eandiam matriandeuula sita parantem venenum, illudi piam per lpeciam ossicii & himanuatis bibere compulis , itaque eam interfecit. Regnavit annis i a. is. Antiochus Cyrtemus lilius Antiochi sedetis &Cleopatrae haec enim duobus fratribus, scilicet, Demetrio Nicanori, deinde eo a Persis canto fratri eius Sedetinupscrat laterempto Antiocho Grypho fratre suo uterino,
quem prius regno privarat , uno dumtaxat antro illi lupe vixit, in iversim tamen cum eo vivo regnavit annis Ig.
dio. Meucus Grypni filius clim iratre tuo Anz: ho, o cito patruo Cyriceno regnum obtinet, sed vectus. ab Antisclio Eictio fili , Cydiceni , cum domo regia concrematur. Regnavit cum stat re rariis et. xi. Antiochus Eiilebes, id est Pius Curiceni fit rus, eriso Grypho regnum occupat ; ted mox eodem a Philippo de Demetrio Gryphi filii si poliatMe. Pnilippus ergo de Demetrius primo simul regnant , deinde victo Demetrio s Ius Philippus imperat. Hi omnes simul sunt regnaru iuruinis 6. x. Tigranes rex Armeniae, fratribus iam dictis inter sede regno certantibus, simulans se eos contra Eusebem adiuturum, regnum invasit , donec ab illo a Gaianis per
Lucullum expulsus est. Tenuit illud annis 13. Antiochus Asiaticus quia in Asia minore educatusὶ filius Eul his, dum cum Tigrane & Mithridate pugnat Lucullus , patemum Syriae regnum recuperat , illud que concedente Lucullo icii et annis 4. Sed mox Pompeius
illud ei adimit, accum Iudea Romanis subsicit , Cicer
ne di Antonio consulibus. Anno urbis ες I. Regnum erzo Graecoram in Syria a victoria Seleuci regis, qua devicto Alitigono minoris Asiae rege totius Asiaermo Seleucus potitus est , duravit annos omnino 148. Ante devictum Antigonum regnaverat Seleucus, quamvis non annis integros II. Aletardet vero Magnus, qui primus civ cto Dario Monarchiam a Persis a d Grscos tranii ulit, a cruotcinpore multi num rant annos redii Graecorum mit iplam victoriam, vixit annos O. Regnum et Graecorum in Syria ab initio Monarchiae Alexandri Magni, usque ad illud eis ademptum per Pompeium & Romanos duravit annis 167. Quibus, ut dixi, potieri duorum fratrum Seleuci scilicet, & Antiochi Epiphanis comitruo de eo certarunt, ac successive omnes sibi tuere invio m carnifices. Omnia Iam diata liquent ex Adipiano, Iustino, Iosepho, Eustio , Oroso de aliis.
. π ΤoIomaeus Lagi post Alexandrii statim occupavit I AEgyptum, ab eoque omnes polieri citas nomirari sunt Ptolomaei , uti ante Pharaones. Reῆnavic anni, M. 1. Holomaeus IlludeIptas filius letoI. Lagi, holceius mortem rcἶnavit antii, 33. 1 Iic a Lo. Iudaeorim millia, auq ter captiva in AEgyptum abduxerat, Iibera dimisit , ac Eleazaro Pont. petiit rc Obtinuit 31. Interpretes,qui nitalia ex Hebraeo in cir cum idionia traducercnt. s. Ptolomus Euergetes tiater Philadelpiu Seleucum vinicum, ejusque rutum Ceraunum praelio vicit . , gnavit annis 16.4. Ptolomaeus cognominatus Philopator, tilia, anum patris per Antiphraim, eo quod interiecisset patrem , m trem, fratrem, sororem & uxorem inescatus illac is Agathocleae meretricis. Regnavit annis 17.
s. Ptolomaeus Epiphan: s filius IVol. Philopatoris , qui uxorem duxis Cleopatram filiam Antiochi nugni de sor rem Antiochi Epictanis A qua omnes deinde regina AEgypti incatae sunt Cleopatrae. Regravit annis 13. 6. Ptol. Philometor Ptol. Epiphanis filius senioraegnavit annis I s. Hoc regnante eius avunculus Antiochus Epia phanes ingrestus est AEgν plum,ut litem ejus cum fratre niore PioLPhystine uirimeret, sed revela ea mente, ut regnum occuparet, unde Philometore opem Romanoriam
implorante, ab eis ussus Ot Antiochus AEgypto excedere; quare stendens ipse iram sua in Iudaeos evomuit , ut audiemus lib. x. c. 4. ω lib. I. c. 1 1. Rurium I hilometor anno regni sui i8concestu Oniae, qui erat Uius Gaiae Sancti Pont. aedificare templum Heliopoli in AEgypto, simile Ierolbi, mitano, quod ab eo detum est Onion, fictitque annis i 33. eversum tandem uni cum templo Ieros bimitatio a Titodi Vespasiano. Ita Iosephus, Euseb. &altu Tandem Phil
metor subdole volens Alexandrum generum suum pri vateres Asiae, taco mortuus interiat anno Grariorum i 67.
I. Machabaeorum I r. vers. r. 8e 18.
. Ptol. Phylcon, sive Euergetes Philometoris stat , poli fratrem regnavit annis xv. Hic novo prodigio thit frater,niaritus, simul &gener Cleopatrae, nam eius filiam in uxorc duxit. Porro cum tacopatra, Physicone marito victo, sola regnaret, Phyicon tam suum, quam eam filium in fruita concitum , & arcae inclusum in natalitio nutris die ipsi inter epulas apDona curavit, teste Iauino lib. 38. & ἶy.8. Letol. Lainuri filius Ptol. Euergetis, abalus cognominatus Soter, regnavis annis i 6.9. Ptol Alexander fiater Lathuri cum matre, quae Luthurum eiecerat , rinnavit annis Io.
rurium regnavit aliis annis 8.
ii. Ptol cictus Auletes, eo quod choraulam exercuis.set, filius Latituri, ait Salianus. Hic genuit Cleopatram, quae ultima fuit Egypti resina. Idem cum filia Berenice
ix. Istia. Dionysius filius Auletis, quia puer , rexit AEgyptum per Cleopatram sororem annis s. 13. Cleopatra subverib fratre PtoLDm, sto, sola regna vit annis i .Hsceii celebris illa conculabia M. Ant. triumviri,qui ab Ausulio Ussare in proto victus occubuit Cleo Patra, ne in manus Augulti venitet, aspidum mortu seipiam interemit ι Augustus mox totam AEgyptum sibi di R manis subiugavit, tuneque pit esse monarcha anno u his conduae 714. Qui fuit Olmpiadis 18 .atinus tertius. Omnia haec tradunt Euieb. Iustin. S. Epiphan. Beda , balianus, Tornienus 5 alii. Haec magnam lucem asseteiae
viri que Machab. libro . Nam Antiochi & Demetrii rues Asiae, diu cum Ptolomaeisrmibus AEgypti de Iudaea , imbia imperio certarunt: nam interutroique media erat Iadaea, quae proinde erat utrasque pomum discordiae, ut de ea sibi arroseda utrique contenderet t.
chronotaris Machabaeorum, sive Agamonaeorum, qui populo praefuere non tantum ut Pontifices, sed σαι ncipes .
i. Athai contra Antiora. Epiphanem insurgens 1 vivio Epiphanis nono, qui titit annus Graec
rum 14s. Pontici tum & Principatum Israelis ceta paruos mensibus. I. Machab. 1. . .
157쪽
Prolgomena in Libros Machabaeorum.
6α. Iudas Machabaeus Mathathia mortuo,quasi filius pri- Amogenit iri in Ponti atu N Principatu iratri iuccellit, p*triam& verum Dei cultum krtissime &se issime propugnavit, templa e cto Anti K in idolo expurgavit anno
Graecorum 6. Ut ius tandem ac rime pugnam contra Bacchidem adno Graecorum I I. I. Machao. g. V. 3.& 38.
Ergo Iliaclan rexit de detendis annis O. s. Ioiiatnas fratri Iudae surrogatus est a populo , appromtante poli Alerandro Veles Ant. Epiphanis suis. i. Machab. io. v. s.& xo. Tande m per dolum interemptus fuit a Tryphone anno uraecorum 17o. I. Machab. 1 cum praeivisset annis ιν
Simon fratri Ionat me in Ducatu & Pontificatu strustitutus eii. I. Macrata per dolum interemptas a l tolomaeo tener tuo anno Graec rum I I. r. N clia . est. v. est. cum gubernasset annis r.
s. Ioannes Hircangs Simonis filius praesuit iu Dux Ze
renti: ex annis 3 t. Huius ni mentio I. Macha, est. v. ult.
atque in eo mitur sacra Machao rum, omnisque veteri testamerui historia, &S. Scriptura. o. Mi tobulus Ioanni. Hircani filius. Hic primus regis nnomen de coronam assumpsit, quod eius e simplo citeri Veius miteri assumpserunt. Hic iratrem Antigonum occieri , at que eodem anno Dei vindicti vom ns sanguinem
r. Ianne Aristobuli frater junior, qui , ut Gr is placeret , graecum nomen assumpsit, dictusquecst Aleianace. Hic duos reliquit filios, Hircanam&Aristobulum, qui inter suder gnoulque ad Herodem contenderiint , eiquet
praelae iueruat. Regnavit annis 17. 8. Alexandra uxor Iannaei, so mortuo regnum victis pans regnavit annis '.
q. Aristobulus Iunior Iannaei filius, Hiicano fratre se. niore excluso, Pontificatum & regnum invasit , sed a Pomptio captus Romam milsus fuit cum duobus filiis Antigono de Alexandro, cum restiasset annis 3. Tune Pompeius Ierusaleni cepit, totamque Iudaeam Romanis lubiecit vectigalem effecit Cicerone & Antonio Contulibus. io. Hircinus senior Iannsa filius, tui catui restitititur a Pompeio, eumque variis Rctatus casibus tenet per an .12.11. Alex. Aristobula filius Roma elapsusIudsam ocem pare conatus est, iud poti trienn tum a Gabinio captusa ἐPompς oratile mulctatus fuit I pater quo ue ipse Aristo. luscum altero filio Antigono Romanassiens, ope Parisi horum Iudaeam 3e reat ilicatum occupavit tribus m. cum dimidio. Verum Iulius caesar Hirtano Ponti statum ad-juditavit,uti iam ante fecerat Pompeius,ae Antiprum iam Iudaeae Sc Hirinni tutelam, quasi procuratori commisit: deinde M. Antonius Herodem de Phalellum filios Antipatri tetrarchas constituit. Deniq/ntigonus ult. πι baeorum, petente Herode capite truncatus fuit post m. In Antigono defecit omnis stirps Assamonaeorum, aequem eorum regnum & lmitificatus, cum litrumqi tenuissent per annos Ixε. ut vult Iosephus, vel potius pςr annos 13 o. ut vult Salianus&alii. Tot enim fluxere ad anno nono Λnt. Epiphanis u1que ad annum primum Herodis , quo ipse caeso Antigono pipno jure muri occupavit, atque in eo defccit sceptrum Iuda , ideo aue venit Christus iuxta oraculum Iacobi Genet 9. ro. Haec omnia parent ex Iosepho, Euiis. Saliano, Tormello, Pererio M aliis.
i. I Addo. Hic occurrit Alexandro Magno, eumque Iu- daeis institu urn rcconciliavit , relle losepho lib. 1 i. 13. iub finem. Praeroit avxta Eqlcbiqm annis i . Iaddi fratrer iunior fuit Manaues, qui lcmplum simile Ierosolymatano a Sanaballat locero suo fabricatum in m te Garitim adiit , ejusque ivit Pontilax, de quo Iudaeis eum Samaritanis per tua scit lis de contentio usque ad Chri-1ium, ut patet Ioannis vide Ioseph Uxi . c. 7.α . ias primas Jaddi filius,cui nonnulli dant annos i t. s. Simon oluae lilius Znomento iustias, cujus eIogia deteribit Eccles c. o v. . . Eleazarus Simonis fiater , qui i. interpretes misit ad Ptol. Philadelphum, ut vetus testamclitum ex Hebreo
1. Manasses filius Oniae primi, stater Sinonis&μ-truus Elearari.
s. ias secundus Simonis justi filius,cognome o Avarus. . Simon secundus, Oniae secundi filius . g. Oaia tertius cosnomento sanctus, filius Simonis secundi , qui orans pro Hcliodoro flagellato ab Angelis illi vitam impetravit. 1. Machab. 3.&I. Machaia I i. v. 7.
et s. Haius Oniae filius&ipse dictus Onias, sub Ptolom. Philo tore templum erexit Heliopoli in AESypio, quod
pontincatum emit ab Ant. Epie ane I. Mach. . Hic. .v. s.
io. Menelatas Onias imonis Beniamitae frater, Ponti catum emens ab eodem Epiphane deturbavit Ialbirem,scutille detu barat iam sanctum;led citin pecuniam Epiph
ni promissim prutare non posset in ejus loculusetius est
Lysimachus ejus frater. I. Machab. 4. v. 1 . mox lapidato Lysimacho Menelaus rursum noris p iis Pontificatum emit. ibidem Ruit. Hi emo suere invasores de pseud Pontifices.
II. Mathathias Iudae Machabaei pater: de quo& filiis iam dixi. Quare es iter eos dumtarat tacensebo, ut seriem Pontificum expleam. ix. Iudas Machabaeus.
ir, Ionathas irater Iudae. 14. Simon frater Ionatha.is. Ioannes Hircanus Simonis filius. is. Aristobulus filius Hircani.i . Iannaeus Alexandet, frater Millabuli. ig. Aristobulus filius iunior Iannaei. iq. Hircanus, senior hilus Iannaei.
. Antigonus Aristobuli filius. in quo desit surps AD
xi. Aiunctus ab Herode Pontifex constimatus. xx. Aristobesus. 3. Manes se db. 24. Simon Phabetis.11. Simon Boethi socer Herodis, sub cujus 'itae finem natus est chrillus , novus novi testamenti Pontuex secum dum ordinem Meschiseiab. Hebr. . Ex dictis viva mone Alexandri Magni usque ad annos Graecorum , sive usque ad initium rem i Seleuci in Asia
suxisse annos ii. inde usque ad Machabae anno I 4s de
nique a victa is usque ad Chri si nativitatem annos 16 3 .Mors erra Aic andri Cesilii ortu anti cis it annis 311. Vide Chroclousiae tabulam , quam praeposui Pentateuch
ordo σ remexis Dbromm Mactaborum. Moses in Genes descripsit originem mundi & Emelcis Dei , deinde ejus propagatio usque ad Rc Ilraclis Saulem&Davidem narratur in lib. Ios ue& Iudicum. Mox in lib. Regum eam progressus recensetur, quem Miniit , restimus, puri Mise, Davide , salomone M. item quae palia est a Regibus Alsyriorum &Chaldaeorum , quorum prima scit monarchia. Deinde in Esdra, Nehemia, Tobia , Iutah. Hi her, commemorramuro, quae eidem Ecclesiae, puta Israeli x populo Dei tam prospera , quam adversa contigeriant in secunda m narchia, quae fuit Cyri sum Persarum. Nunc in bileel iuris Nachabaeorum narrantur ea, quae eidem acciderunt commoda& incommoda in tertia monarchia, qus fuit Alexandri Magni & Graecorum , puta ab Antiochis r
sibus Asiae & Syriae , & Ptolomaeis regibus Agypti: inter
utrosque enim media fluctua. 1e semper Iudaea, nunc his, nunc illis, vel amica, vel inimica. Porro quatuor reperiuntur libri bruchisaeorum , ciu rum hie est ordo his loricus&chronologicus. IVimo loco ordine temporum& rerum festarum collocandus est liber
tertius Ma H orum , quia recenset ea, quae Israeli &potio Dei contigerunt sub Ptol Philopatore, rege AEgypri Antiocho magno rege Asiς. Secundo loco ponendus estis,quinunc in Bibliis ponitur secundus,quia complectiturgetia&bella Iudae Machabat cum Antiocho Epip ne, qui fuit filius Antiochi Magni. Tertium Iocum poscitis,
qui in liis est primus Mactis. quia ad acta Iudae addit
sella Ionathae de Simonis, fratrum& sit inorum Iudae.
158쪽
Commentaria in DA L Michabaeorum. D. I. s
rareum loeum vendicat l. e aliartus, quia eonscribit
um Ioannis Hircani, uui fuit filius Simo is fratris Iudae.
Sedit iter hos quatuor soli duo medii sunt canonici; α- teri vero duo, scilicet primu& vitiatus mi υφιε, id est, occultae Nincertae auctoritatis, non tamen salsi, aut damirati: quales pariter simi liber temus di quartus Esdrae
Ruriam liber primus Machab qui in Bibliis extat, quas canonicus ultura differt a secundo, & ab alio a*ctore
conscriptus esi: nam redolet phrasin Hrbraeam, i cunsus vero Grecam. Rursim prunus sua conlisirat per amios Graecorum numerando eos iuxta coimputum Alexandrinum ι secundus verbiuxta computum clialdaicum, qai ab Alexandrino distat integro anno citra mediorut suo io.
ostendam. Denique litis secundus narrat acta Iudae
alio modo , quam narrata sint Iib. r. nec unquam libri primi neminit. Deniquem minis Iudae addit via Icua tha&Simonis, quae omittit secundas.
Atexoder Magiuu moriturus sua rem ister Principes partitur. Ex horum uno, si et, seleuco ρν gnarus est tioebus Eri aries, qvi Ditiam vastavit, templum diripuit, meoque Detus idolumeollacavit, plurimos occidandata, eeteros ad idololatriam compiau, ac recli lantes Per varia tormenta
Tlacium est, postquam percussit Alexander Philippi Macedo, qui primus regnavit in Graecia, egrestus de terra Cethim, Darium regem Persarum S: Medorum : 2. constituit praelia multa, obtinuit omnium munitioli es, & interfecit reges terrae: b, pertransiit usque ad fines terme: dc accepit spolia multitudinis Gentium : siluit terra in conspectu eius. q. Et congregavit virtutem,&exercitum Hrtemnium:&exaltatum est,&elevatum coro : s. obrinuit regiones Gentium , 6c tyrannos r&tacti sunt illitii tributu in . 6. Et postli decidit in lectum, cognovit quia moreretur. I. Et vocavit pueros suos nobi las, qui secum erant nutrici a juventute &divisit illis regnum suum, cum adhuc viveret. 8. Et regnavit Alexander annis duodecim, cimorcuus est. 9. E. ob inue. uat pueri ejus regnum, uiIusquisque in loco suo: Io.&imposuerum omnes sibi diademata post mortem ejus, & mu eorum polianius multis,& multiplicata sunt mala in tecra. I i. Et exiit ex eis radix peccatrix ,Antiochus illustris, filius Antiochi regis, qui fuerat Romae obses: ®navit in anno centestino trigesima septimo regni Graecorum. 12. In diebus illis exieru.uex Israci filii iniqui, &suaserunt multis, dicemes: Eamus, &duponamus testuuentum cuin Gentio , qui circa nos sunt: quia ex quo recessimus ab eis, invenerunt nos mulis mala. Et bonus visus est sermo in oculis eorum. i . Et destinaverunt alitiqui depopulo, & abierunt ad regem: &dedit illi, potestatem ut lacerem justiti Maa Gentium. I s. Et aedificaverum gymnasium in Ierosolymis secundum leges Nationum: i 6. de fecerunt sibi praeputia, ec recesseruntate tamento tincto, &juneti sunt Nationibus, &venumdati sunt ut facerentnialum. I Et paratum est regnum in conspectu Antiochi, &coepit regnare in terra AEgypti, ut regnaret super duo rinna. i8. Et intravit in Myptum in multitudine gravi, in curribus, & elephiantis, & equitibus, &copiosa navium multitudine: rs. & constituit bellum adversus Ptolemaeum regem AEnpti l & veritur est Ptolemaeus a facie ejus, & fugit, de ceciderunt vulnerati multi. Lo. Et comprenendit civitatea munitas in Terra AEgypti: & accepit spolia Terrae AEgypti. aer. Et convertit Antiochus, postquam percussi. AEgyptum incentesimo&quadragesimo tertio anno:&ascendit ad Israel. 22.&ascendit Ierosolym in mulistudiae gravi. U. Et intravi in sanctificationem cum superbia, & accepit stare aureum, fic candelabrum lumitus, dc universa vasa ejus, demensam propositionis, delitatoria, & phialas & martariola aurea, & velum, & coronas, &ornaa1rutum aureum, quod in facis templi erat; & comminuit omnia. M. Et accepit argentum,&aurum, de vasa concupiscibilia: de accπhthesauros occultos, quos invenit: & sublatis omnibus abiit in rerram suam. αs. Et fecit caedem hominum, dolocutus est in superbia magna. 26. Et factus est planctus magnus in Israel, de in omni loco eorum: 27.& ingemuerunt principes, dc s niores: virgines, de iuvenes infirmati sunt: de speciositas mulierum immutata est. 28. Omnis marisus sumpsit lamentum: de quae sedebant in simo maritali, lugebant: M. de commota est terra super habitantes in ea,& universa domus Iacob induit confusionem . 3o. Et post duos annos dierum,
sic Rex principe tributorum in civitates Iuda, & venit Ierus em cum turba magna. II. Et i cuius est ad eos verba pacifica in dolo: &eriaiderunt ei. 31. Et irruit super civitatem repenze, αPercussis eam plaga magna, &perdidit populum multum ex Israel. Et accepit spolia civitatis :&succendit eam igni, di destruxit domos ejus, &muros ejus in circuitu: 3 . & captivas duxerunt mulieres. &natoe, &pecora postederunt. Et aedificaverunt civitatem David muro magno de firmo, & turribus firmis, de facta est illis in arcem: 36. posuζrunt illic gentem peccatricem viros iniquos, &convaluerunt in ea, & posuerunt arma, &escas, α congregaverunt spolia eruialem; v. de reposuerunt illic; & facti sunt in laqueum magnum. 38. Et factum est hoc adi Mira lanctificationi, de in diabolum malum in Israel: 39. & effuderunt sanguinem innocentem per circuitum sanctificationis,& eontaminaverunt cinctineationem. so. Et fugerunt habis t. Jerusalem propter eosra iacta est habitatio exterorum,&facta est extera semini suo,&nati ejus reliquerunt eam. I Sanctificatio ejus desolata est Mut solitudo,dies festi ejus conversi sunt in luctum, labbathaei mos probrium, honores ejus in nil illum. 41. Secundum gloriam ejus multiplicata est ignominia ejus.& sublimitas ejus eonversa est in luctum 3. Et scripsit rex Antiochus omni gno suo, ut ei set omis populus, unus:& relinqueret unusquisvilege suam . Et cosenserunt omnes Getes secudum y bu regis Antiochir s.& multi ex Israel conseruerunt servituti ejus,& sacrifica erunt idolis, di coinquinaverunt sabbathum. 5.Et misit Rex Iairos per nianus nuatiorum in Ierusale,& in omin
159쪽
6 Commentaria in Lib. I, Machabae ori , CAEDI.
civitates J uda: ut sequerentur laeta Gentium terr*: I S prohiberent holocausta, & sacrificia, ct placat iones fierim templo Dei: 8. & prohiberent celebrari sabbathum, &dies isteinnes: coinquinari sancta, & sanctum populum Israel. So. Et jussit vilitari aras, &templa,&idola, & immolari carnes suillas, & pecora communia , st. & relinquere filios sitos incircumcisos,& coinquinari animas eorum in omnibus immundis, & abominationibus, ita ut obliviscerentur legem, &immutarent omnes justificationes Dei. 32. Et quicumque non iecissent secundum ver bum regis Antiochi, morerentur. 13. Secundum omnia verba haec scripsit omni regno suo: &pra polinit principes populo, qui haec fieri cogerent. y . Et iusterunt civitatibus Juda sacrificare. ues. & congregati sunt multi de populo, ad cos qui dereliquerant legem Domini: & fecerunt mala iuper terram: sct &effugaverunt populum Israel in abditis, & in abs ronditis fugitivorum locL.s7. Die quinta decima mensis QSleu, quinto&quadragesimo centesimo anno, &mificavit Rex Antiochus abominandum idolum desolationis super altare Dei, & per universas civitates Iuda in cir-xuitu aedificaverunt aras. 8. & ante januas domorum, & in plateis incendebant thura, de sacrificabant: sp. &libros legis Dei combusserunt igni, scindentes eos: co. S. pud que incumque inveniebantur libri tollamenti Domini, de quicuinque observabat legem Domini, secundum edictuin regis trucidabant cum . cI. In virtute sua faciebant hec populo Israel, qui inveniebatur in omni incit se te niense in civitatibus. 62. Et quinta & vigesima die mensis sacrificabant iuper aram, quas
crat contra altare. 63. Et mulieres, que circumcia bant filios suos, trucidabantur secundu in jut-1um regis Antiochi, & suspendebant puerosa cervicibus per universas domos corum: & eos:
qui circumciderant illos, trucidabant. 6s. Et multi de populo Israel delinierunt apud se, ut non manducarent immunda: & elegerunt magis mori, quam cibis coinquinari immundis: 66. eil noluerunt infringere legem Dei fandiat te trucidati sunt: 67. di facta est ira magna luper populum valde .
Iudaeae transmarinis has ea n Iudaei vocatu Cethim uti sunt Macedonia, Graecia, Cyprus M. sic hodie eos, qui
trae ra Alpes habitant Itali vocant tra:notrianos. Rurium nonnulli per Ceth .in accipitini proprie Macedoniam i quae
hodie Albania dcitu γ tuin uia I lippande Perie vocan-
perpoli hesin dictam a Ceth in , nemp:ι x ιτς& Az-3. a. tice lic&S Hierat,s. in I: aianae.13 &inca . H.Daniel per Cethim accipit innitas Maccdoni ;& S Epiph. haeresi Io. ait,Alexandrum dici egiellum ex Othim, id est, ex Macedonia, quia in ea erat genus Cyprio rum, ac Maiaiorum, quibus proprie competit hoc ni mem ethim etiam teste Ioseph. lib. I. Aiu. O . proprie dictata Cyprus, S: inde quaevis aliae insulae . Insulas autem vocant
Hebraei omnes ram marinas regiones, ut lunt Italia, Graecia Macedonia , Favia et , quod Livius libn D cade x. nominet in Macedonia Citrum, quo totus exeicitus Periai convenerat . Favet quoqiae vocis Maccdoniae attinitas cun Othim. Quare D:onysius de sit uoibi, S: Helychius in Lexi. co, Maccdoniam vocant Macetam,dc Macedones Macetas.
m n. in & Thuc dide, lib. I. c. i. ait, Cyprios ita Macedoniam transinigrasse , ut eis suum nomen Cethim initere
potuerint. Sic&Theodor. Annius, Pintus, Fore riusia Ititae i. per Cethim accipiunt Macedoniam . DAstruia a Gaia P εκ A UM J ultimum cognomento Codomannum. Hunc percussit & occidit Alexa der Magnus anno sexto regni sui, tumque Monarchiami Dariore Persis ad se & ad Graecostrattulit, factuique m narcia regnavit alios sex annos: mortuus ert enim auno regni sui duodetcimo. Porro Darius prius vocatus e .l C damus,&cauponam exercuit Susis, ait Dio Chrys. orat. . inde cruatus et praefectus Armeniae, ae tandem rexequare non er lex stirpe regia, sed id simulavit astumendo nomen regale Darii, ideoque eum Alexander invasit, de
regno sibi non debito privavit.
' omnia sibi armis subjugans usque ad Gangem & Oceanum Indicum, ait Ioseplius, Livius de Iullinus.
ET a ιυ r ThRRA IN coΜs νε cru us a praeterrore fortitudinis devictoriarum ejus continuarum, uenemo ei auderet resilere, nec contra eum hiscere, sicut mures silcm in conspectit selis, Be canes coram I me.
et o M J id est, exercitum non tam multitudine,quam viri te militum metuendum . Alexandri enim milites erant v terant,laboribus&praeliis affucti,continuis vitior iis an
mossit omnia pervaderent de subli creat. Est Headiadis.
A Unde Graece est: coatriam is virtAtem, id eii, exercitum
ET Li v ATUMCoa r νυέ adera ut divinitatem affectaret,&ab ipso Iove satum se esse coluentiret . iam opiis inlus h nionem vanam ex ingent ibus victoriis, &adulatium blam di inentis,& rebus lupra fidς prosperis imbiberat, ut Olym- f i. piadem telle Asellioli, i I. cap. . Iunonis Milicem saceret Ad Graeco tarii sit stolidus,5 ut ipsum Deum facerent justit, ut ait Atlanta .varillitior c. t s. sed a Lacedaemoniis derat , vecordi et e stupol istii utatur , ut uiem . EI . est autior lib. s.cap x. A dulatus vli ei lucr dos Hammon:s proe l .puer, Sue, vocari, eum πω. , id ei , Iotiis.
ini narrat Plutar. in eius vita, & eca epilt. 83. vel ex
veneno, ut enset Curtius. Er vocavIT POE κos J id est,Duces S Principes si V Ea s. I. hi intimos, utilaeie Ptolo:nxiis Lan filius Seleucus, Ilitigonus, Aridaiis,l erdiccas, allander 'alii xT DI v isi τ
quid. υτ testamento A x δει distra ta esse γοωmoas , is itura variis auctori b.is traditum asserit, lacet ivle coatrarium sentiat. Porro Auctori noli ro, inquati scriptori Hariographo Patres Graeci Latini, imo totai cclesia si semiac ain tribuit, bis cre dcndum cli, quam Diodoro, Iulu-noMurcio&orosi allarentibus, Periat campost mortem χAlexandri provincias inter Principes ditiri illis quodia. men fieri quoque potuit, nimirum ut Alexander I τdiccae εdato annulo, quasi secreti sui conscio mandarit, ut imperium suum in duodecim Principes divideret . Id enim fecit Perdiccas, utique id non facturus, sed sibi plurima retenturus, nisi id ei Alexander mandallet. Rursum S. Thom. Glossa, Dium. Iosephus, Stepilanus sic exponum: D tibis illιι regi mn, id est, dividendum reliquit,exposuit &obtu. lit. q. d. Alexander moriens nullum certum heredem desinavit, sed volt it, ut Principes inter se illud ex aequo divis
Porro inter hos duodecim Alexandri heredes & successores primarii fuere quatuor, nimirum Ptolomaeus, qui AEgyptum; Antigonus, qui Asiam; Aridaetis, qui M cedoniam; Seleucus, qui Syriam, Babyloniam & P:r,sam, ac victo Antigono Aliam occupavit. Ex Mox τυ ExTJRabulone, ex veneno dolo Anti' vix s. s.
patri ei dato it Beda &VCu: tius; vel ut alii ex crapula, el
160쪽
Commentaria in Lib. I. Machabaeorum. Cap. L
lex utroque plura de gestis Alaxatadri dixi Daniel. .g. A ti se consotniarunt, ut ab eo opes &.honores conse.
Vide hic vanitatem regum & regnorum mundi.En tibi Me-xander, qui mundum subjugarat , & novos mundos. quosi jugaret , quaerebat , sex tantum annis imperio suo gavisus eth, ac sexto anno mortuus exiguo tumulo condi. tus, sepultusque Iacet. vere Iuvenal. satyra Io. inus PHIM 1u-ni Alexandro um sumit rebis,
Nine Apelles pinxit Alexandrum, quasi fulmen manu i nentem, eo quod initaria linitus omnia per raserit, sed&illico disparuerit , ut fulmen. Narrat Petrus Alphonsus plures philosophos forte cynnnosophistas, qui olim quaestiones ab Alexandro propolitas resolverant audita morte Alexandri ad ianus accurrisse. Atque unus, inquit, dicebat: Hiri totura ι-- star ias Alexandro non sessuit:
uerritur, ac ceteris Iudaeis praeficerentur, fierentqueontifices di subertiatorcs, uno Domini Judaeorum, ni
Si eut ergo pius rex David Iudaeos secit pios , se impius
tilium riciis, & mores, ac praesertim fallam religionem di idololatriam, liberamque libidinem sequerentur, &ia Iudaeam inducerent ι unde sequitur r
scilicet adolescentes discerent non tantum Gentilium sa- sua λ las&litteras, ut censent S. Thom. & Lyran item digladiari, sagittare, certare cursu, saltu, disco, ae luctari in palaestra M. sed etiam docerentur .omnem luxuriam, ctiam contra naturam parderallicam& sodomitica: ti,i inde disse' um antes. Alius, citra aurei im eius loculum o gymnasiis hisce adduntur ephebiae sive lupanaria lib. 1.c.4. ruis, Abdi .a -- ii. Et talia erexere impii reges olim in Iuda, quae esse-
. Denique mater Alexandri Olympias ingemuit: Ofti,
inquit, qui coeti 'nite eis uribas , ne ιυ qu/dem periri vades, qua mortalium emasum eommunia μοι , terra os
pultura. Mansit enim cadaver insepultum Alexandri ad triginta die, ob Principum dissidia. Ite nunc filii Adae,teserae, ut talpae inhiate. agros agris, urbes urbitas, resua regnis accumulate, cras mori uri . Oturas bomnum' o quantam H in re inanes Ilii Iehersuit Alexander, nune est putre cadaveri fuit Cyrus, nunc est Irus: fuit rcmex calicum,nunc est esca verismium: fuit terror gentium , nunc est praeda daemonum: fuit inclytus rex gloriae . nunc eli sollis & sementum gehennae , eritque semper in omnem aeternitatem. Hoc
speculum intuere is Lector, tibique dicito: Hodie in
ET Ext T Ex Ii AD Ix PECCAT x ANTI ' cisus; quare viphanisadiuvantibus Eumene&Attalo vi. . eui3s rLLus Tais J q.d ex uno ducum Alexandri, di cinis regibus fac.le patris regnum solus occupavit . Nec post ejus msrtem regum, prognatus est Antiochus Epiphais minatorum vocantur, quibus praeerat quasi sacerdotusati principisa mater Asae regis Iuda r .Reg. t s. i I. sed Asa, aliique pii reges ea sullulerunt, restituit v:rO Herodes te. ite Iolepho lib.14 capy.&lidiis. p. a s. Disce hic, quod sicut vera religioliis comes est puritas ac castitas, sic falsae,ac haeresis comes eli impurita, & libido: certe virginum tam virorum , quam seminarum agmina , quae votam Deo callitatem religiose per omnem vitam servant, non nisi iuorthodoxa fide repzries. Eτ s.ca υNT sl BI DR Pur Aa id est, P ' vi, Listia sibi in circumcisione resecta certis inlitumentis ta medicamentis attraxerunt, &recrescere fecerunt, ut circum. eisionem & Iudaismum Me fatiqevitarent, S: tilisimum profiterentur;huius enim rei symbolum erat praeputii reductio. Vade dictaa. Corinth. 7. 13. ad illa: non Adduin
, pu i ex Aleuco, qui victo Antigono sibi diadema Asiae impoluit anno ι i. mit mo tem Alexandri. A seleuco enim lexta genetratiotie cinctat Disib ra, Heli, illa tris. Verias ab alii dictas Non πιι, id eit, iocinus; tum quia multa stulta gemiti ia iactitavit, quae ex Leonico reccii sui Dau. I I. 21. tum si ita quali furiis iniemalibus actus inlis, vit,fecrudel smeiadu: it m Iudaeos. Aliam causam dat P lybius, quod amas spee Magam fuerit in toxicatus, &in mentis deliriam, vesaniamque actus. Epiphanes vocatur pauixpeccatrix, quia sicut ex radice gerimnant poma&fructus, sic ex Ep:phane germinarunt Omnia peccata, superbiae, avaritiae, libidinis, crudeliratis, imp etatis, sacrilesiorum sec. quae toto hoc capitere seq. audiemus. Hinc ipse fuit expressus typus&praecursor Antichriiti, qui x. Thessal. r. a Paulo vocatur homo peccati, quia erit impiissimus & stelastissimus. Fictos AN Tio cui asoti cognomento magni
qui ERAT ROMAE Oas sJAntiochus enim magnus eam Hannibale victus a Scipione Asiatico, fratre Scipi
nis Africani, eo quod Hannibalis consilia n flexisset, bus Deo osserti ant ii. panes ναον os ITION s , & LDScipioni&Romanis obsidem pacis&soederis dedit filium suum iuniorem Ant. Epiphanem. MdEpiphanes mortuo patre. & fratre seniore Seleuco Philopatore per dolum ab Heliodoro interfecto, clam Roma elapius in Syriam, ibi regnare coepit anno 337. R LGNI GRAECO υM , ideli, post mortem Alexandri Magni anno I s. Nam anni Graecorum incipiunt a Seleuco, qui ι x. anno a morte Alexandri regem Asiae sesecit, regnumque ad posteros prcse Pagavit, uti dixi in Prooemio quaest. 3.
ivretur a quorum dux fuit Iesus Onia Pontidicis frater,
qui Gentilaam & Graecaratis Ial anem sevocavit,&Pomtificatum fiatreonia eiecto, invalit, de quo lib. 1. U. I. Item Men. laus, Simon di similes, de quis is lib. x. cap. . Hi videntes iniquitatem aeque , ac potentiam Antiochi Epiphanis Syriae&Iudaeae inantis eius impiet
hoc contentus: Co1 pax ALGNAREνi ra nam ut sequitur:
c Avit id est, copiosa, puta numeroso , magnoque exercitu. Est Enallage; ponitur enim, quantitas conti. nua, pro discreta, puta gravis, sive ma na pro multa; sic missas ais, in vocatur plurima Exodi 8. 14. vide ibi dicta. Porro Ant. Epiplunes bis intravit in syptum, simillans se velle adiuvare Ptolom. Philometorem suum ex Cleopatra sorore nepotem re puerum, sed revera ea mente , ut excluso nepote ipse regnum . sypti suo regno Asiae adiiceret. Primo, intravit anno secundo regni sui, de quo agitur a. Machab. 4. v. r. Secundo, anno sexto regni sui qui fuit Graecorum I 41. de quo hic agitur. Iram anno sequenta i s. ex AEgypto ascendit in I traei, ut
dicitur v. LI. ET INGREssus Es T sANCTI νι CATIONEM, id is
est, sanctuarium, puta templum Iudam sanctii limum, 'indolue sacrilege abitulit ALTA κε ΛυκEUM, id est,
aliare thymiamatis; ET Mausa Mauream, in qualet. tris Erant lv. panes PRO pos III. N s svaro a , i id est, cyathos, crateres, aliaque vasa, quibus vinum, oleum sanguis victuantum Deo libabatur, id est, ad cornu altaris essandebatur. ET FEcix cADEM HOMIMUR J nimirum, ut diri- Ua xxx s.
larum neces. Erant autem to . t ..uoso. nvitia inremeat, . o. -Ilia vineti, non minias autem venun tr. Calila fuit,
quod Romani iusserim Anti .hum Eph traue m ex AEgyγto exciacre, ac lVol. Philometori regi amico illam liberam relinquere k Publius enim Pol dius Lenas Legatus Roman. qui Romae Antiocho Epiphani familiaris fuerat, navibus appulsus Alexandriam , Antiochum virga circumscribens circulo in arena illi dixit: Mnatus paput qua Romanus