R. P. Corn. Cornelii a Lapide ... Commentarius in Esdram, Nehemiam, Tobiam, Judith, Esther et Machabeos

발행: 1717년

분량: 271페이지

출처: archive.org

분류: 유대인

181쪽

2 8 Con 1nentaria in Lib. I, IIachabaeo; mn. Cap. V II.

quod iccit Iudas: sed & Alcimum impium constituit in iacerdotium, sic taxand ivit ei fac re ultio

ite in in hii Israel. Io. Et surrexerunt, ex venerunt cum exercitu nugito in Iernam Juda: de

inii erunt nuntios, & locuti sunt ad Iudam, & ad stat res ejus, verbis pactucis in dolo. ii. Et

ii in intende rum sermonibus eorum: viderunt enim quia venerunt cum exercitu magno. Et

c invenerunt ad Alcimum&Bacchidem congregatio scribarum requirere quae justa sunt: i 3. α primi, Assidaei qui erant in filiis Isiael, & exquirebant ab eis pactan. I . Dixerunt enim: H mo sacerdos de semine Aaron venit, non decipiet nos. I . Et locutus est cum eis verba pacifica:&iuravit illis, dicens: Non instremus vobis malum neque amicta vestris. Io. Et crediderunt et i de comprehendit ex eis sexaginta viros, & occidit eos in una die, secundum verbum quod scriptum est; II Carnes sanctorum tuorum, & sanguinem ipsorum est uderunt in circuitu Isrusalem, & non erat qui sepeliret. I 8. Et incubuit timor & tremor in omnem populum: quia aixerunt: Non est veritas es judicium in eis: transgressi sunt enim constitutum, de ausiurandum quod juraverunt. I9. Et movit Aicchides cat ira ab Jerusalem , de applicuit in Bethae cha: & misit, di compreliendit multos ex eis qui δ se effugerant , quosdain de populo mactavit, & in puteum magnum proiecit. χo. Et commisit regionem Alcimo , dc reliquit cuinco auxilium in adiutorium ipsi. Et abiit Bacchia 's ad regem: χι. α satis agebat Alcimus pro principatu sacerdotai fui : 22. S convenerunt ad eum omnes, qui perturbabant Populum suum, in obtinuerunt teriam Iuda, oc fecerunt plagam magnam in Israel. 23. Et vidit J udas omnia ita illa quae fecit Alclinus, qui cum eo erant, salita istaei, multo plus quam Gemes. M. fiduxiit in omnes fines Iudaeae in circuitu, oc fecit vindictam in viros desertores, oc cellaverunt ultra exire in regionem. α s. Vidit autem Alcimus quod praevaluit Judas, Ecqui eum eo erant: de co-pnovit quia non potest sustinere eos, es regre itus est ad regem, sic acculavit eos multi, criminibus .is. Et misit rex Nicanorem, unum ex principibus suis nouitioribus: qui erat inimicitias exercens conina Israel: de mandavit ei evertere populum. 27. Et venit Nicanor in jurulalein cum exercitu magno, demisit ad Judamoc ad fratres eius verbis pacitici, cum dolo, 28. dicens: don sit pugna inter me de vos: venia in cum viris paucis, ut videam iacies velitas cum pace : 29.&venit adiu-dam, de salutaverunt se in vicaeni pacifice: ochoiles parati erant rapereJudam. 3o. Et innotuit 1π-mo J udae, quoniam cum dolo venerat ad eum: 6c conterritus est ab eo,& amplius noluit videre faciem ejus: II. Et cognovit Nicanor quoniam denudatum est consillium Mus . exivit obviam J ude inpugnam Iuxta Capharsalama. 32. Et ceciderunt de Nicanoris exercitu tere quinque millia viri, fugerunt in civitatem David. 33. verba ascendit Nicanor in moniciu bion: de exierunt de sacerdotibus populi salutare eum in pace, id demonstrari: ei holocautomata, quae offereban tur pro rege. 3ε. Et irridens sprevit eos, de polluit: & locutus eii super , 33. Ociuravit cum ira, disciis: Nisi traditus fuerit J udas, de exercitus eius innianus meas, continuo cum egressus suero in pace, succendundo:num illam. Et exiit cum ira magna: 36. oc intraucrunt sacerdotes, oc steterunt ante iaciem aliaris de templi: ocilentes dixerunt: 37. Tu Domine elegisti domum illam ad invocandum nomen tuum in ea, ut e let domus orationis de obiecrationis populo tuo: 38. fac

vindictam in homine isto, dc exercitu eius, & cadant in gladio. memento blasphemias eorum, di ne dederis eis ut permaneant. 39. Et exiit Nicanor ab Jcrusalem, Ec Castra applicuit ad B thoron: & occurrit illi exerci us Syriae. I. Et J udas applicuit in Adarsa cui utribus mitissius viris: & oravit Iudas, di dixit: qi. Qui mi:li erant a rege Sennacherib, Domine , quia blasphemaverunt te , ex ait angelus, de percutiat ex eis Ceurum Octoginta luinque millia: 41. sic sontere exercitum in conlpectu nostro hodie: oc sciant ςeteri cluia male locutus est super sancta tua :&judica illum secundum malitiaiu illius. ψ3. Et commuerunt exercirus pr.elium tertiadecima die mensis Adar: eccontrita sunt castra Nicanoris, dc ccclialc ipie Primus in praelio. M. Ut autem vidit exercitus eius quia cecidii let Nicanor, Profecerunc arma sua, dc iugerunt: Q. ocpersecuti sunt eos viam unius diei, ab AdaZer utquequo Vematur in Gazara, α tubis cecinerunt post eos cum significationibus: ψ s. ue exieruix de Omnibus satiellis Iudaeae in circuitu, de ventilabam eos cornibus, de convertebantur iterum ad ec', & ceciderunt omnes gladio, de non est relictus ex eis nec unus. 47. Et acceperunt spolia eorum in Praedam: de caput diicanori, amputaverunt, de dexteram usus, quam extenderat iuperbe, oc attulerunt oc iuspenderunt contra Ierusalem. o. Et laetatus est populus valde, dc egerunt diem illum in laeticia magini. M. Et consistitit

agi omnibus annis diem illam, tertiadecima die mensis Adar. Io. Et siluit terraJ uda dies paucos.

restem storiam tune ab ovo intelligas, nota ex Appiano, Iuit D ' hi no&aliis Anti num Magnum cum Hannibale devicti imo D - a L. Scipione, S: Romaeus pacem cum eo milite, acob. dem pacis misisse Romam filium iuniorem Antic nium Epiphanem cap. i. v. tr. Mortuo Antiocho . lagno luccet- sit illius senior Seleucus Pli: lopater, qui tiat rein ruum

Ant. Epiphanem Roma revocavit ad se, ut Mus opera Syriam recuperaret de typ:um occuparet, ac eius loco vi, em Ronianis dedit tiliam ilium Demetrium cI com .m,

de quo lue agitur. Desiuiti paulo poli Selauco luccessit

frater Ant. Epiphanes, qui ii. alvus regnavit: quibus Haciis morielisia iitruit tibi fit um An tiochum Eusato

rem puerum novolnera. D. metrius Κ iiive id audiens Per ita Ra nanis militonem, utremam paternum, quod

ei tanquam Seu Mi umoris Epipnanis uatris silio iure debebatur, excluso Eupatore consobrino suo, adiret. --

garunt Romani, lavraiamque Eupatori, a quo quasi Puero nil metuctant. vid is id inniet ius clam Roma iuste in Syriam e Syii id a uictrici turmatim ad eum, quasi Iegitimum reisi lucciali Oiem confluxetunt, imo milites Eupatoris ad co ad Demetruam , quas regem desec ruiu, esu ac tui a Eupatorem Oam tutore Lysia occi.

182쪽

Commentaria tu Lia L Machanorum. Cap. VII. 29

ergo ob cautim Demetrius hic cognominatiis fuit μεν, id est, fau--, inquit Euseb. in ron. &Appianus in

atriis Ais j scilicet Tripolim, ut dicitur α. Maciab. I . r. itaque uuis sucis, ut legitimus rex agnitus cmpit π-gnare, donec exercitus Syriacus Eupatoris audieii se usadu nium, cum Antiochiam invitavit ad occupandum regni Syriae metropolim, unde sequitur:

A ET Misi T llax Nac Aμοκε M J loco Racchidi Q Uait . 16. cum validioribus copiis, ut Iudam ω Iudaeos contereret,& A lcimum eveherct. Ex ut uix Nicatio a I Hic multa suppletida&in- UE s. intexenda sunt, quae narrantur a. Machab. a 4. nimirum Nicanorem praefectum fuisse elephantorum, qui iuub Demetrii veniens in Iudaeam, illico uies gentiles in ea resi- quos aeque ac apollatas Iudaeorum ad se vocavit, ex eisque copias contra Iudam, & Iudaeos instruxit . iudas cum suis de more ad preces, &D iopem implor altila in consu-git . Simon stater Iudae in aciam contra Nacanorem pro biit, sed viden, tantas ejus copias,e territus retrorsum abi it. Nicanor metuens Iudae vires δε victorias petiit cum eo col. loaui,&de pace pacisci. Iudasdie dicta comparuit solus , seia iuxta se iii latebris milites armatos conitituit, ut si quis dolus patesceret illico ad se defendialdum accurrerent. v rum nullus tum fuit dolus, sed serio rem egit Nicanor, accum Iuda sincere paceminiat. videns hoc, dolensque Alcimus, Nicanorem apud regem Demetrium accusavit, quod infideliter rex regis egisset, ae cam Iuda laoste amicitiam contraxissiat. Rex hac de re indignans acres ad Nica out ν TasM s. OEUM , id est, uriam rmiam, re B norem dedit litteras, quibus iussit, ut Iudam caper l,&gnique metropolim,puta Antiochiam , COMRREREM DITEx Excirus syriacus Elipatoris lavetis Demetrio , ad eumque, quasi lagitimum regem transiens γ AMTto-

n: Eupatoris consoormi mei pue, i alpccita ad mitericord ain, & vitam ei condonandam sectar, q. d. malo eos a I icere mortuos, quam vivos, ne si ego eos occidam, habear saevus & crudelis: vos ergo, quasi inicio me eos occidite, ut solus secure sine annulo reguem, unde sequitur: ET OCCi ir Eos Exha CITos I Huic patet Eup torcm vix bron trium regnaste, ripitenta regnare post mortem patris Antiochi Epiphanis, quae contigit anno s. Graecorum, ut dictum est, desiit vero anno is r. Graeco-ium , quo Demetrias regnum adiit,& Eupatorem iam undecim annorum occidit, ut liquet ex v. I.

Porro Eupator tam cito regno, & vita Deo vindice sp liatus est; tum ob scelera patris Anti Epiphanis ι tutu obsita, praesertim ob periurium, quosdzm Iadae N Iu . Graeca, ipsos cogendi , ut cibos immundos datam violavit, ut dictum est Praeced. v. 62. comederem vel Deo osterrent. ad se Antiochiam perduceret. Nicanor ac piis litteris satagit regis justa explere, ac Iudam per dolum, &pristinam amicitiae simulationem capere, &ad regem civitere. Advertit id Iudas , ac se ab eo subduxit, ut hic narratur. are Nicanor aperto niarte Iudam aggressus ab eo caesus,

capiteque truncatus fuit. ET E xxv IT O v IAM IUDAE IM ν OMAM IUTTA

CAνκARsALAM A J ideli, juxta Antipatridem . nam V I, urbs haec amoena, &dives in tribu Manasse , pollea ab Herode Ascalonita instaurata, S: aucta a patre lito Antipatrue dicta es h Antipatris, vel Antipatrida, ad qitame erusalem captivus abducti is est S. Paulus itipatus po. militibus Actor a 3. Hodie villa est, quae Assur dicitur. Ita Adtich.& alii. Ex ν uoxa fur reliquii Iuda non Occisi N Gi vhi , , ,. vii AT M DAvιοὶ puta in arcem Stua, qtiam Aut νωehillae obtinebant. Ex potiti uir J profanavit templum In sim , inse- v. , , tendo in illud Gentilex idololatras cum suis idolis & spurcitiis. Secundo dcaPtius polluit ipsos saeredoresattiadainll

& pollutos

xi saea Dos I summus, id est, Pontifex. Impius &ambitiosus Alcimus invidens Iudae Pontificatum, N Primcipatum, eum ab Ant. Eupatore obtinuit, muro libeundem sibi dari, vel potius catum confirmari petiit a Demetrio, & obtinuit. Fuit ergo ipse Pseudo-Portifex, imo apostata,& proditor Israelis: nam omnes veri IsraeIitae I dam Machabaeum habebant pro vero I vitifice& Principe.

uicos Toos J puti Duces&milites Syros, quos contra eos misit Ant. Epiphanes , ejusque filiu, Eupator, quorum ille tuus fuit patruus, hic con brinita , q. d. mille ergo o Demetri mecum Ducem cum copiis, qui Iudam hostem tuum Ponti tu, de Principatu privet, meque tibi amicum, & fidum in eius locum substituat. Credidat Demetrius sceletio Alcimo mi aiatori, misitque cum eo Bacchidem contra Iudam. ET ELEGiT Ex Memmius 1ου uicti aulicis

Locurus a, T suppa E J blasphemans templum, legem, & Deum, ideoque quasi alter Sennacilath caesus est veri. 3.&47. Cum enim quirime Iiidaei, dixi t Deum vivum in coelo, quinundasset tervari sabbathum , respondit Nicanor: EI meni sum sum terram, impinosismi -- in sabbatho ὶ σνuga regis impuri, 1. M chab. 1 f. ub: Ac additur linguam Nicanoris braiphemam, klcirco paulbpost suisse minutim concisam, Aravibus ad devorandum projectam.

is τAM J id est, succendam tempIum. Fusius haec omnia

narrantur x. Machab. i . & s. v. s. ET COM M sani MT PRAELIUM TERTIA ECIMAiallusis AD Aa Februarii ) ET COMτα tra suu TQ As Tax Nic Aia is xxx ccaesis 3s .millibus et cacr. Di T I sh να i Mus I iit qui primus, redux fueratia blasphemia & culpa, primus pariter , &Dux ceter rumioret in poeira de vindicti. Addit Gotionides Iudam

Mesop*amia: haec enim inter Tigrim de Euphratem intei jacet, iisque undique ambitur, de cingitur, indeque vincatur Mesopotamia, quasi dicat, in i iis duorum flumilium sita.

Us s. i. ET PRIMI Ass I RIJ de quibus c. i. v. i. qui erant

viri pii, religiosi, ac zelosi, ideoque cum Iuda pro Israeles isti me depugnantes, qui nimis creduli Alcimo quasi i certai Raronico ab eo decepti, capti &caesi sunt.

V RI. 17. rhasi ba, unde nomen, id est, sancti, pilia misi ricordes. Ad literam ergo de Assidaeis hie ab Meimo occisis, ante tot centenos annos illo Halmo vaticinatus est David. Va s. I. ET v Di τ Is Das J Iudas se opposuit Alcimo , ceteris aue apollatis It raelis , eoique quasilino laniavit & discera sit.

stauiosuo, π discuis in duas partes. verum haec conficta videntur. In tanto enim holitum numero, totis aciebus praeliandum erat, non sigillatim duellandum. Additur x. Machab. t s. Iudam suis narrasse somnium, quo onias ostenderat sibi Ieremiam porrigentem aureum gladium, d cent quer Acei miradi , --s a Deo , tu quou κμι advers-- ρυαι mei Ist , illoque eos animasse ad Pugnam, Grtamque victoriam.

183쪽

a o Commentaria in Lib. I. Machabaeorum. Cap. VIII.

bant&repellibant eos suis armis, & gladiis, sicut tauri ET eo x, rixo tv Iudas aci quasi sestum cete v ' s. s.

stes a Iudaeis undique concurrentibus repulsi revertebantur Iudaei ab Ama: destinati internecioni per Elther liberati ad Iui am&Iud osse insςquentes ibique ab eis profligati. fueram: Unde dies hae &sestum vocatur, ροιώ M Wd

C et D RUNT OMNνs GL A lo, a T Mou asT - chai: hoc enim selliim Haerationis pra Es er & Mardo vic Us xx xl. Nuc u Mus J q.d omnes ad unum sue. chaeum celebratur 14. die Adar, felium vero hoc ob cie σe mactati ita ut ne unus quidem evaderet, foret me tantae sunt Nicanorem s. die Adar. a. Machab. I . 37.

cladi superstes. Magna, &int olita suit lim Iudae victin ετ si Lur τ τ η A IUDA D ν-J v. . i. Da,&Nae oris strages, i dilue ob eius luperbiam de blas- scilicta usque ad annum sequentem, qui suit Graecorum

phemiam . Hoc ergo lecundo Nicanoris pi aelio ceciderunt I. uo Demetrius novum Ducem, novumque exercitum

militum ejus sicut primo praelio v. cecide- in Iudaeam immisit, eum quo Iudas confisens eiuruit,

rant quinque millia . . ut audiamus cap. nono.

CAPUT OCTAUUM .

R Ecensentu scinia o fidelia fas .i Romanisum, ob quae Iudas cum eis foedus init. Unde Romani iubent

Demetrio, Meesset ab infestatione Diuestrum.

r. 'C T audivit Iudas nomen Romanorum, quia sunt potentes viribus, &acquiescunt ad omnia,L , quae postulantur ab eis: &quicumque accesserunt ad eos, statuerunt cum eis amicitias, &quia fiant potentes viribus. x. Et audierunt praelia eorum, & virtutes bonas, quas secerunt in Ga-l.uia, quia obtinuerunt eos, & duxerunt sub tributum: , quanta fecerunt in regione Hispaniae, di quod in potestatem redegerunt metalla argenti & auri, quae illic sunt, & DIIederunt omnem locum consilio suo, &patientia: φ. Iocaq. quae longe erant valde ab eis, &Reges qui sit pervenerant eis ab extremis terrae, contriverunt, &percusserunt eos plaga naagna; ceteri autem dant eis tributum omnibus annis. s. Et Philippum & Persen Cet eorum regem, S ceteros qui adversum eos arma tulerant, contriverunt in bello, & obtinuerunt eos: 6. dc Antiochum magnum regem Asiae, qui eis p gnam intulerat habens centum viginti elephantos, & e iuitatum, S currus, & exercitum magnum valuc contritum ab eis. I. & quia ceperunt eum vivum, & statuerunt ei ut daret ipse,& qui regnaret post ipsum tributum nragnum, & daret obsides, & costitu Lum, g. regionem Indorum, & Medos, ocLydos, de optimis regionibus eorum: & acceptas eas ab eis, dederunt Eumeni regi. p. quia qui erant apud Helladam, voluerunt ire, & tollere eos: de innotuit sermo his, I o. & iniserunt ad eos d

cem unum, &pugnaverunt contra illos, & ceciderunt ex eis multi, Si captivas duxerunt uxores e rum, de filios, tidiripuerunt eos, & terram eorum postederunt, id destruxerunt muros eorum , dc in si vitutem illos redegerunt usque in hunc diem : ii. &reli sua regna, &insulas, quae aliquando restiterant illis,exterminaverunt, de in potestatem redegerunt. iχ. Cum amicis autem suis,& qui in ipsis requiem habebant, conservaverunt amicitiam, de obtinuerunt regna, quae erant proxima,& quae erant longe: quia quicumque audiebant nomen eorum, timebant eos: is. quibus vero vellent auxilio esse ut regnarent,ra regnabant; quos autem vellent, regno deturbabant:& exaltati sunt valde. I . Et in Omninus istis nemo portabat diadema, nec induebatur purpura, ut magainearetur in ea. is. Et quia curiam fecerunt sibi, & quotidie consulebant trecentos viginti, consilium agentes semper de multitudine, ut quae digna sunt, gerant: i& 6c committunt uni homini inagistratum suum per singulos annos domiti ruri universae terrae suae, de omnes obediunt uni, & non est invidia, neque zelus inter eos. I . Et et . git Iudas Eupolemum, ullum Ioannis, filii Iacob,&Ialanem, filium Eleazari,&misit eos Romam . conitituere cum illis amicitiam, de societatem: I8. ut auferrent ab eis jugum Gnecorum, quia viderunt quod in servitutem premerent regnum Istael. iv. Et abierunt Romam viam multam valde, introierunt curiam & dixerunt; χα Judas Machabaeus, & fratres ejus, oc populus Judaeorummis runt ad nos statuere vobiscum societatem &pacem,&conscribere nos socios Se amicos vestros. 1 i. Et Placuit sermo in conspectu eorum. 22. Et hoc scriptum est, quod rescripserunt in tabulis aereis, & m

strum in Ierusalem, ut esset apud eos ibi memoriale pacis &societatis: Σi. BENE SIT ROMANIS, di genti Judaeorum, in mari & in terra, in aeternum: gladiusque&holiis procul sit ab eis. H. Quod

si institerit bellum Romanis prius, aut omnibus sociis eorum in omni dominatione eorum: Σy. auxilium seret gens Judaeorum, prout tempus dictaverit, corde pleno: 26. Spraeliantibus non dabunt, neque subministrabunt triticum, arma, pecuniam, naves, sicut placuit Romanis: de custodient mandata eorum, nihil ab eis accipientes. Σ . Similiter autem & si genti Iudaeorum prius acciderit bellum, ad iuvabunt RQ ni ex animo, prout eis tempus permiserit: Σ8. oc adjuvantibus non dabitur triticum, arma, pecunia, naves sicut placuit Romanis: & custodient mandata eorum absque dolo. 29. Secundisin haec verba constituerunt Romani populo Iudaeorum . 3o. Quod si post haec verba hi aut illi addere aut demere ad haec aliquid voluerint, tacient ex proposito suo: de quaecumque addiderint,vel dem-Pserint, rata erunt. φ I. Sed & de malis, quae Demetrius rex secit in eos, scripsimus ei dicentes. Qua re gravasti juguin tuum super amicos nostros, &socios Judaeost 32. Si ergo iterum adierint nos, asversum te ficiemus illis judicium, & pugnabimus tecum mari terraque. E T

184쪽

Commentaria in L ik L Machabaeorum. Cap. VIII. 3 I

. T Aoui vix Iso As MoMxκ amam bellicae . c. fortitudinis&vit tutu politicaram Rou Auo uraldiota. το , significat heroica sacra Romanoraim, quae deinceps narrantur auditu & finia fuisse perlata ad Iudam&Iitisaeosi tunc tamen non sequitur omnia illa esse vera. Fama enim saepe maior eit veritate, acrem supra velitatem adauget, vel detorquet, dum qui mutnae ex suos quid audit, vel dernit, uti quotidie in sta rationibus non tantum auritorum , ted & oculatorum te. itium experimur. Hoc relponderi posset Novantibu , quili, Macha, e canone expungunt, ob eruntes eos, nicmaiora tribuere Romanis , quam eis tribuant Liviis , Horiis, Diodor. Plittar. Ira rarius, Salianus, Sancher&alii. Verum si messe singula, quae de eis hic dicuntur, examinentur, nmilest invenire, quod falsi argui posse, quodque recte eum historicis prophanis conciliari ne- mirat, ut sigillatim ostendam. Sic in Evangelii, multa 1 Ii dxis dicuntur de Christo, ut quod iit Raniaritanus, P tator vini, dei macus, quae fuere salsissim, sed Iud emea dixisse verissimum est, &hoe laritum vult. Sisip. uti docet S. Aug. q. 6. ad Orosium.

TOR AB Ii, si nimirum pol tu lata sint aequa&sulta, nec Romanorum commodis, vel iuribias contraria. x. ET Au D i 1κυκτ Iudas & Iudaei γ ν cI A E M UM ET V a Tu Tin ania Asὶ Graece λαγid est, virilitates, strenuitates, res fortiter gellas, i titudit: s, praeclare iacta, nam ullam eis, quod viriliter ago, virum me scio, sortiter ago, sortem& boaum virum me praelio. ωI FhC1κυωT iM GAι Arta I hane enim sub hoc tempus armis subegere Romani, ut patet ex Livio, I lepho, Iulii no&aliis. Per Galatas intelligit Gallo graecos , quos Romani bello appetivere, eo quhd Antiochum Magnum contra Romanos pugnantem adiuvissent, unde contra eos miserunt Manlium votionem, qui eos vicit,& post biennium de eis triumphavit teste Livio I. 38.

p ut a ceam per multa & longa bella sibi subiugando: γ

nam auri, Z argmtiscidinas seraei maxillo aevo fuisse in Hispania tellantur Plinius, Strabo & alii. Argentis senas etiam umibi esset ellatur Mariana, aliiqι chronographi&hiltorici. Vide Pinetam lib. . de rebus Salomonis

cap. 4. n. 6.

Ti AJ Graece id eit, Ion animitate, quam maxime Ronuni ostenderunt indomanda Hispania: nam eam omnem non domuerunt nisi poli is o. annos, quibus assi,due , sed successive progrediendo cum ejus ineolis bella gesserunt, nam alias provincias longe citius occuparunt. Ita Livius, Diodor. Iuliinus, Florus & alii. Po to in Hii pania praeclaras res gesserura Scipio Africanus, ς usque pater, & patruus. Mora L disce hic a Romanis omnes hostes tam corporis, quam animae, adeoque omnes cupiditates, & pastiones animi, omniaque uitia superari consilio,& patientia,id est, longanimitate, longanimique constantia, reperieuerantia in illis debellandis; nil enim tam insolitum , tam p tens, tam efferum, quod consit vim & conliantia non edomcnt, uti docet s. Bas l. Cassia. & alii. Mystice Hugo: Sancti, est , possident coelum consilio, dum lcilicet sequuntur consilium Christi: B ati tau res I ritu ,1 aiam ipsorum est νε tumeae o mn , Matis. s. ter. ram vero post; d ne patientia, juxta illud Christi ibidem rmalim res quoniam spvi ecdit rerram, Rursum Martyres obtinent ccclum patientia, Consessores lifilio.

tum in Asia, tum in Africa, ac praesertim Carthaginem Romae aemulam &c. coNTaivgRusTJ Bella enim R mari. cum Hannibale &Carthaginensibus per O. Fabium Max. de P. Scipionem Africanum hoc tempore gesta suere . unde de iis hunc versum explicat Iosephus. s. ET PHi ιννυM , eiusque lilium spurium Pasti κ quem Likius, aliique vocant CETE OROM , id est, Macedonum uti dixi e. r. v. a. &Epiri a Ga M&c. CONTRI v κυMT J per L. Amilium Paulum, qui poli bellum quatuor annorum Perleum captum R .mam in triumphum duxit , ac Macedo iam , Epuriamque Romanis subiecit anno urbis conditae Ex Aiat hoc μυM MAGMυM patrem seleuci & Utas. c. Antiochi Epiphanis, avum Demetrii aeque, ac Ant. Eupa, in rix J CONTR TUM An sis 3 puta a Romanis per Scipionem Asiaticum fratrem Scipioliis Asricam. Nam, ut

ait Livius lib. 37. Ad so. minia militiam eo die casa diuisatur, equitum Paluorems lia, mιlle Aoo. ea ti, C qumdecim eum recto ιι s eleph-D, nec mirum Antiochum contra Romanos in aciem eduxis e ixo. elephantes, cum idem contra Ptolemum Epiphanem eduxcrit cenetum &duos, telle

lybio lib.

ET A c νεκσω et v υM vivo M I Hoenonas riserunt Appianus, Livius S Iustinus, 1 ed nec negant, imbsubindicant, duin narrant Antiochum ita a Romanis fuisse constrictum, &conclutum, ut quasi captus Scipioni visectori manus dederit, conc seritque omnia, quae postula bat,ac praesertim TRI Bo MN HAGK PM,bis mille talentorum quotannis,tam a se,quam a suis polleris pendendum ιET DA ET O si v x , Inter quo, primarius fuit Ant. Epiphanes suntor eius. si laus. Et eo N, Tiro et o M J Graece δρα ελῆι, id est, dia divisionem, uti cilacet, divit, iis regno in duas partes unam nartiorem daret Eumeni regi Pergami, suo aemulo ,&amaeo Romanorum; alteram vcro viliorem sibi servaret, ac sere in Syria 1bla, locisque cis Taurum montem sitis regnaret ι hoc enim quasi con ilinitum regnorum suorum pensum Roman is dare coaetus su:t Ani iochiam

unde explicans subdit: Ex κ solo 91M Iisono κυM J ita vocat provincias v. o. a.

ultra Taurum montcm sitas ab Antiocho occupatas, uti ex Procopio, Strabone, A aliis demonlisat Serarius. Ex MLoos AT Lx Dos DE OPT MI REGIO M Eos sonu M J q. d. Antiochus coaetus fuit cedere Romanis regiones ultra Taurum sitas, item Mediam a Lydiam, quae erant optimae regiones ipsius, ac patium Se posterorum esus, quas AB at AC εν Tas Romani Da. oh oKT E M ut κε si Romanorum amico, sed Antiochi utimico. Id praedixit Daniel cap. ia. v. g. vide ibi

dicta.

ET QUIA Qui ERANT A Un ΗΕ L nAM J G - VER s. s.ce, in Hellata. ι ucst, in Gi cia: nam . λλη ς, id eit, Gradici votis Ru MT IRE EI OLL R, Eos furtim, , Seperinsidias trucidare legiones Romanorum, in eorum' vicinia de gentes. Rel pacet quoque ad Atolos, qui primi e Graecis cum Romanis bellarunt. Horum enim Dux Damoclitus T. Qhi intio Flam raro petenti respontiam dixit, se

id in Italia daturum , cum Stoti ad Tilieri in ca ira potauissent.

ET INNOT tr xt Mo res, sive cadis machin, tici uis , scilicet Romanis. ET Misa κι/NT Romani Ao nos G rem Dis esu . ωὐM J Nabim, ac deinde alios, qNivariis Usas. 16. conflictibus paulatim domu re, Se sit,egere Graecos univolos, uti narrat Livius, de alii.

QUIEM MARE BANTI Graece , aequiescebant Romanis, illorum jussis, vel postulatis sese accommodantes fideliter Cous xv AvERUNT A Mici TrAM , eosqtie ad magnas opes, & honores evexerunt, uti de Eumene

jam dictum est. Idem coni:git Geloni regi Sura se, &Nassanissae regi Numidiae, &Ptolomaeis Philometori, Physconi regibus . ypti. NEC IM DE AT E PURνυηλ id est, purpi reo paluda mento, quasi ccterorum rex vel imperator. Nam VERRI4. alioqui Senatores Romani purpurea toga ornabantur. Alia erat et go purpura consularis, alia regia , imo consules proprie non habebam togas purpureas, sed purpara tantum praetextas, uti ex Livio a et Salianus. ET .iA quod cuai AM FECERUNT. I iis est , senatum virorum senum, de Iapientum, puta pati, v tiorum, eisque curiam aedificaverunt, ut in ea quotidie congreSarentur de re publica consilia sua votaque coli

turi.

ET Q. OTIDI a Cous νι 1. Aur c eonsultabant, inter se sto. vlai a senatores, sive patritii. Romi ius primo statuit centum Scnatores; mox crescente Repub. Romanorum auxit eorum numerum ad ducentos; inde quiuius Priscus, ait Halicarnasseus, ad trecentos, imbi iovit hic dicit uer Graccho vero tumultuan te excrevit adtexcentos, inde ad nongentos & mille, uti narrat Livius ,

185쪽

3 a Commentaria in Lib. L Machoaorum. Cap. VIV

T 1M so ou J nam in periculis Romani cieabanturium disitatorem , qui toti Reap. praeesset. Alias duos creabant comities, sed ita ut unus foris bella Rereret, alter domi solus it p. adminiit raret . Quod si plura ingruerent bella divertis in locis, unus uni exercitui&orovinciae, alter ait ri praeerat . Ouin ta si uterque comuI in iisdem castris cilciret, alternis diebus eis praeerant singuli, ut scilicet uni istino die haberet falces, & im raret, alter altero, ut patet excude Cannensi, quae tuo hoc tempus contigit hae de causa , quod illo die praeerat castris Varro Consul, qui ii 'a audito socroconsule Paulo cum Hannibale constixit infelicissime. Sic alternis die luis ius imperandi habe, baiu trategi in Graecia, Epistatae Athenis, &Decemviri R , nae: hi enim decimo die ius populo singuli reddebant ,

i i i. illa v. lib. 3. Diodor, Plutare. de alii. Putat Emm ira ini Iudam narratione aliquarum deceptum putasset oinae timcum luisse magiitratum, cui opinioni Dictat ra prae trierat occasionem, cum tamen illa , nec annua fiae,rit, nec ocili iramus magi liratus, ut sitit Contulatus.

τ sos J Non erat invidia apud Romanos primos, qui paucis contenti, opes Ee honores spernebant, uti sue- re Camillus, Cincinnatus, Curius , Fabiu, &ci sed post ri t. Muna inhiantes opibus & dignitatibus Rei p. tempore ludae Macha sic ei re laborare ambitione, &invidia,

L interna: non enim audebant exterius eam Prodcre, ne hi temur superbi, avari, ideoque a gubernatione re. pellarentur, quare exteritis non apparebat in eis invidia, vel relux, id ei , aemulatio de contentio, ut ait hic Iudas: dpa .ib, PH interna ambitio&invidia in externam eru-

at , cara Marius cotura Syllam bello c: vili contend:t, Iaius Caelar contra Pompeium, Augustus contra Antonium; tuli. que Resi, eorum tundata est, ac Aristocratiae lac. cellit mona chia Augusti 3e sequentium Impeiatorum. Rud i Catociem apud S. Aug. l ib. 4. de civit. cap. I i. Nilua

V 7 Ilio M. M J id est, Iosue, vel Iesum; sic enim Hebr.

. Daturi sed quia Hebraei Graecis erant subditi a tempo. re Αl:xandri Magni, hine pariter Graeca assumpsereno mina, ut proIHur, id est, salvator vocarentur Iason .ideli, sat roris id est, sano. Sic Eupolemus, Me. nelaus, Alcimus graeca sunt nomina, & talia ambiebantapoliatae, ut Antiochi, Demetrii, &Graecorum gratiam

inirent.

Ficio M ELLAE Rr J Aliqui putant hune Iasonem fui ct filium Eleazari fratris Iudae Machabaei, de quo c. v.

v. s. alii Elearari senis nonagenarii, qui pro lege Molixenerosim obiit martyrium x. Machab. 18. sed nil cerit lueatui potest. ET MI sir vox ROMAM , C NaTITU RECOM ILL AHic TIAMI Premebatur Iudas hinc

validis copiis Demetrii, inde dolis Menelai, Iasonis,&Alabim Pseudo-Pontificum, ideoque apostatarum, aemu-Iorum, re hostium suorum: ac videbat se cum paucis fidis Iudaeis, diutis resistere non posse. Prudenter ergo ad Romanos tunc rerum dominos confugit, eorumque opem foedus ineundo imploravit: quod ex voto successit. Nam Romani scripserunt ad Demetrium, jusseruntque ei, ut Iudam&Iudaeostii eos non infestaret. Nec erat in Metoedere .periculum idololatriae, aut alterius mali, quia

Romani omnibus sentibus Trinittebant suor Deos, P

triamqtie religionem. Erant enim politici, nec nisi poli. ticum regimen tuum servare, de propagare istudcbant, ad qliod valde sibi utile fore seleban , si gentium iura &numina non mutarent, sed eas patriis legibus, & numini. bus vivere sinerent. se , fuit in Iosaphat rege Iuda, quia Propheta reprehemus surt x. Parat i . quod cum idololatra 1oram rege Israel Rediis, &eoniugium contraxisset; per Λ enim idololatria ingressa eii. & pervasit regnum uti. Sic David peria curionem ivit mensa Saule eonfiigit ad Achis regem Geth idololatram I. Reg. t . Idem cum Naas rege Ammon foedus iniit x. Reg. io. Et cum Tholmi rege Gessur, cujus filiam duxit uxorem, a. f. 3. 3. Sie Aisaham, Isaae&Iacob cum Palaestinis, &Syris idololatris laedera sanxerunt Genes e. t & 1 r. N 26. Licite edigo, imo pie de sancte Iudas cum Ronianis pactum iniit,

ut eorum ope patriam, Remp. Ecclesiam, veramque fi- .dem, de religionem, quam Antiochus, Napollatae eve tere conabantur, tueretur de propugnaret. Esto Ruper. tus Ble sensis, &alii contrarium lentiant, ut dicam cap.

sequenti v. 18.

Dices: hoc foedus elim Romanis suit oecasiis, cur Romani paulis poli Iudaeam subegerint, & deinde rebellantem evertoim. Resp. Causa hujus subactionis non fuit foedus, sed Hyrcani, Se Artitobuli nepotum Simonis Machabaei contentio de incipatu . Hi enim arbitrum delige. Nam Pommum, qui Principatum recte adiudicavit Hyrcano, quali semori, sed sim Arist aliis repugnaret, ac Ierusalem caperet, Pompeius eum cum urbe expugnavit, de contiantiente Hyrcano Iudaeam Romaius subjecit, ut suse narrat Iosephus. IM TAEOLIs AKEts I Romani scribebat usuake- Uxxxi,. dera aeque, ac imus in tabalis aereis, quas publice appendebaxit ad eorum perpetuitatem, ac ne quis ea lacerar c, vel abolere posset.

, .u J EM- initium de auspiciu in laederis, quosco de. U II. ri bene ominantur, &sclicitatem appr. cantur, q d. quod filix faustumque sit Romanis aeque, ac Iudaeis foedus utrimque inimas bene precatites, ut illud utriusque contra hostes salutare aeque, ac perpetuum sit.

λox ILIUM F RET Romanis bello appetitis

va a T coxua ν ι a M o J id est, sincero , integro, perfecto. q. d. sincerissime, integerrime & promptissime Iudaei juvabunt Romanos, si bellum eis ingrueret: vade

si impru praeliabunt Iudaei, ut gratis succurrant Romanis Ialioqui enim Romanorum non tam essent foederati & amici, quam mercenarii pretio conducti. Amicitia enim gratuitam, & liberalem opem amico egenti praestandam postulat.

Romanis militantes Iudaei Romanorum Duci per omnia subsint . perinde ae si is Iudaeus esset , ejusque mandata plane exequantur, uti faciunt ceteri milites Romani : ali. qui enim fruit raneum esset IudΞorum auxilium, si ipsis consilia a Romanis diversa, imo subinde adverta sequi vellent. Sic enim schima faceretit in exercitu, eumque

tuitum plane, sincerum & liberale praestabunt Romani Iu- deis. sii quopiam bello lacessantur.

iici Romani, aut Iudaei conditionibus foederisum di

scilicet ex communi utriusque partis voluntate, &con

S c ipsi Mox MJ Demetrio, ut Iudaeos vexare dem sui. Sed antequam hae litterae ad Demetrium ventrem, ille iam miserat Bacchidem, cum quo Iudas c stigem, ubcit quid , sed occubuit ut audiemus cap. Iequeati.

CAPUT

186쪽

Commentia ι est in Lib. I. Machabaeorum. Cap. IV 7ῖ

CAPUT NONUM.

B Acthios a Demetrio ses.s in Iadaeam eam vastae, Ddas Octintentos dumtaxas in aciem edueens , eum eo configit oe vincit , sed dumfugientes insequitur, a te di usus gloriosis eaest: mox Iudaei eum Baccho paciscimtur, qui dum fotios Iudae affligit , Iudaei probi Judae defuncto Dist vini Jonactam esus fratrem v. 28. Ride v. 3s. filia Iambri eapiunt, eaeduntque Damnem fratrem Ionatha, qui proιnde Dannis necem ulciscitur: mox V qq. eum Barebiae eonfligit, eaeditque mille viros: Alcimus quoque a Deo tutitur M. Baccbides υ. 8. ab Istatis in Judaeam revocatus, nune dolo ea re Ionatham nunc vis

tuti, fed ubique repulsur, tandem eam postatis eum Jonathastae ris usinit. I. VNterea ut audivit Demrerius, quia cecidit Nicanor&exercit in ejus in praelio, appositit Mea chidrin& Alcimum rursum mittere in Iudaeam, de dextrum cornu cum illis. 2. Et abierunt viam, quae ducit in Galgala , &eastra posuerunt in Massoth, quae est in Arbellis: & occupaverunt eum, Speremeruntani:nas hominum multas. 3. In mense primo anni centesimi&quinquagesimi secundi, applicuerunt exercitum ad Ierusalem: . &surrexerunt, & abierunt in Bereram viginti millia virorum, de duo millia equitum. Et Judas posuerat eas ta in Laisa, &tria millia vita lecticum eo: 6. & viderunt multitudinem exeicitus quia multi sunt, & timuerunt valde: multi subtraxerunt se de ea illis, S non remanterunt ex eis nisi octingenti viri. 7. Et vidit Iudas quod defluxit exercitus sirus, di bellum perurgebat eum, &contactus est corde, quia non habebat tempus congregandi eos, &dissolutus est. 8. Et dixit his qui restitui erant: Surgamus, & eamus ad

adversari nostros, si poterimus pugnare adversus eos. v. Et advertebant eum, dicentes: NO poterimus, sed liberemus animas nostras modo, & revertamur ad fratres nostros, &tunc Pugnabimus adversus eos: nos autem pauci sumus. io. Et ait Judas : Absit istam rem facere ut fugiamus ab eis: & si appropiavit tempus nostrum, moriamur in virtute propter fratres nostros, &non interam crimen gloriae nostrae. ii. Et nio vitexercitus de castris, & steterunt illis obviam: & divisi sunt equites in duas partes, te fundibularii de sagittarii praeibant exercitum, de primi certaurinis Dumdi potentes. I 2. Bachides autem erat in dextro cornu, dc proximavit legio ex duabus partibus, leclamabant tubis: II. exclamaverinit autem dc hi, qui erant ex parte Iudae, etiam ipsi, de commota est terra a voce exercituum, ScommisIumes praelium a mane tuque ad vesperam. I Et

vidit Iudas, quod firmior est pars exercitus Bacchidis in dextris, de convenerunt cum ipso omnes conliantes corde: Is . de contrita est dextera pars ab eis, de persecutus est eos usque admonrem Amti. I s. Et qui in sinistro cornu erant, viderunt quia contritum est dextrum cornu, de secim sunt post Iudam, de eos qui cum ipso eram, a tergo: i . de ingravatum est praelium, de taciderunt vulnerati multi ex hisic ex illis. 18. Et Iudas cecidit, de ceteri iugerunt. I p. Et Ionathasoc Simon tulerunt Iudam fratrem suum, de sepelierunt eum in sepulchro patrum suorum in civitate Modin. 2o. Et fleverunt eum omnis populus Israel planctu magno, dc lugeb1nt dies multos, xi. de dixerunt: Quomod3 cecidit potens, qui salvum faciebat populum Israel l 22. Et cetera verba bellorum Iudae, de virtutum quas fecit, de in ignitudinis ejus, non sunt descripta: multa enim erant valde. 23. Et factum et t. post obitum J udae emerserunt iniqui in omnibus finibus Israel, ct exorti sunt omnes qui operabantur iniquitatem. H. in diebus illis faeta est tames magiia valdό, ee tradidit se Bacchidi omnis regio eorum cum ipsis. 23. Et elegit Bacchides viros impios, Ecco stituit eos dominos regionis. 26. 6c exquirebint perscrutabantur amicos Iudae, & adducebant eos ad Bacchidcm, de vindicabat ia illos, de illudebat. α7. Et ficta eli tribulatio magna in Israel, qualis non fuit ex die, qua non est visus propheta in Israel. 28. Et congregati sunt omnes amici Judae, dc dixerunt Ionathae: U. Ex quo scater tuus Judas defunctui, est, vir similis ei non est, qui exeat contra inimicos nostros, Bacchidem, de eos qui inimici sunt gentis nostrae. Io. Nunc itaque te hodie elegimus esse pro nobis in principem, de ducem ad bellandum bellum nostrum. 3 r. Et suscepit Ionathas tempore illo principatum, de surrexit loco Iudae Dan is sui. 32. Et cognovit Ba chides, de quaerebat eum occidere. 33. Et cognovis Ionathas, de Simon frater Mus, Somnes qui cum eo erant: & fugerunt in desertum Thecuae, de eonsederunt ad aquam lacus Aspiar. 3 . Et cognovit Bacchidα, 6c die sabbathorum venit ipse, 6c omnis exercitus ejus, trans Iordanem. 3s. Et Ionathas misit fratrem suum ducem muli, de rogavit Nabuthaeos amicos suos, ut commoda rem illis apparatum suum, qui erat copiosus. Et exierunt filii Iambri ex . Iadaba, Sc com-Preti erunt Ioannem, Somnia quae habebat, de abierunt tabentes ea. 37. Postliauc vecta, r

nuntiatum est Ionathae, de Simoni fratri ejus, quia esii Iambri faciunt nuptias magnas, de ducunt

sponsam ex Madaia, hi iam unius de magnis principibus Chanaan, cum ambitione magna. 38. Et recordati sunt sanguinis Ioannis Datris sui: te ascenderunt , de absconderunt se sub tegumento montis. 39. Et elevaverunt mulos suos, de viderunt: de ecce tumultus, di apparatus multus τ&sponsus processit, te amici eius, de Datres ejus, obviam illis cum tympanis &musicis, de armis multis . M. Et surrexerunt ad eos ex insidiis, de occiderunt eos, de ceciderunt vulnerati multi,&residui superunt in montes, Ec ac perunt omnia spolia eorum: I. 6c conversae sunt nup in luctum, & vox musicorum ipsorum in lamentum. M. Et vindieaverunt vindictam sanguinis ει-

tris sui: dc reverii sunt ad ripam Iordanis. 43. Et audivit Bacchides, de venit die sabbMhorum usque adoram Jordanis in virtute magna. 43. Et dixit ad suos Ionathas: Surgamua, PMn n ra. inimicos nostros, non est enim hodie sicut heri te nudiustertius. s. Ecce enim bellum

187쪽

74 Commentaria in Lib. I. Machabaeorum. Cap. IX.

ex adverso, aqua verb Iordanis hine 6 inde, & ripssi, paludes, & saltus: & non est loeus

divertendi. M. Nunc ergo clamate in coelum, ut liue mini de manu inimicorum vestrorum. Et commissum cst bellum . . I. Si extendit Jotractas manum suam Percutere Bacchidem, de divertit ab eo retror s. & dissiliit Ionathas, & qui cum couant, in Jordaiiein, & trasnataverunt adedi IordasIem. 49. ceciderunt de parte Bacchidis die illa urille viri. Et reversi sunt in Jerusalein, so. de aedificaverunt civitates munita, in I udaea, ita unitioneHδ, quae crat in Iericho, S in Ammaum, de in Bethoron, oc in Belliel, de Thamiata, dei liaca, dc Thopo muris excelsis, oc portis, &se ris. si. Et posuit custodiam in eis, ut inimicitias exercerent in Israel: 12. de munivit civitatem Ilathsuram, Δ Gazaram, de arcem, deposuit inci, auxilla, dc paratum escarum: s3. 5c a cepit filios principum regionis obsides, de suit , in arcem Jea uiale in incustodiam. 1 . Et annocentesimo quinquagetanis terἔio, metuet iecundo, praecepit Alclinus destrui muros domus sanctae interioris, & destrua opera prophetarum: or cepit d. Illuere. Is . In tempore illo percuitus est Alei mus: Sunpedita luiu opera illius, de occlusurnesios usus,&diissolutus est paralysi, nec ultra potuit. loqui verbum, de mandri de domo sua. 76. Et mortuus est Alclinus in tempore illo cum tor-nietuo magno. 37. Et vidit Baccludes quoniam mortuus est Alcimus: de reversus est ad regem, deliquit terra anni, duobus. 33. Et cogitaverunt omnes iniqui dicentes: Ecce Ionatius, Ecqui cum eo sunt, in silentio habitant considenter: nunc ergo adducamus Bacchidem, de comprehendet eos omnes uita noete. 39. Et abierunt, de consilium ci dederunt. G. Et surrexit ut veniret cum exercitum uiro: demisit occulte epistola, sociis suis, qui erant in Iudaea, ut comprehenderent Ionathan, dc eos qui cum eo erant; sed non potuerunt quia innotuit elis consilium eorum. 6 i. Et apprehendit de viris regionis, qui principes erant milicia: , quinquaginta viros, di occidit eos: 62. oc secessit Ionathis, o Simon, oc qui Uum erant in Bethbessen, quae est in deserto, de extruxit diruta ejus, sic firmaverunt cam. 63. Et cognovit Bacchides, de congregavit univeriam multitudinem suam: de his, qui de ludata erant, denuiuia vit. 64 Et venit, dccastra posuit desuper Bethbellen: dc oppugilavit eam dies multos, oc fecit machi iras. os. Et reliquit Ionathas Sunonem fratrem suum in civitate, de exiit in regionem, oc venit cum numero, 66. &percussit cadaren, distatres ejus, de filios Phileron in tabernaculis ipsorum ; Scin pic cutalere, de crescere in virtutibus. 67. Simon vero, ec qui cum ipso erant, exieruat de civica te de succenderunt machinas, 68. sic pugnaverunt contia Bacchidem, S contritus est ab eis: Saulixciunt eum valde, suoniam consilium ejus, de congressus oui crat inanis. 69. Et iratus contra viros iniquos, qui ei consilium dederant ut venirent in regionem iptorum, multos ex cis occidit: ipse autem cogitavit cum reliquis abire in regionem

suam. Io. Et cognovic I athas i di misit ad eum legatos componere pacem cum ipso, ocreddere ei captivitatem. Ti. Lilioenter accepit, iciecit secundum verba ejus, de iuravit se nihil iacturum ei mali omnibus dissi vita: Gus. 7α Et reddidit ei captivitatem, quam pria, erat praedatus de terra Iuda; dc conversui abiit in terram suam, oc non apposuit amplius venire in fines ejus. 73. Et

cellavit gladi ex Israel; oc habitavit Jonatura in Macharis, de coepit Iovitas ibi judicare populum , di e Mermi vir impios ex Israel.

millia ait Gortoa:dri lib. s. p. o AD Ihnos ιε-l iso. xx xl si generoso enim duci turpe est suge sinem M. id reu.ee caperia i , sed auditiites Iudam coi- ω fugiendo .ictam se fateri, nullegae vitam fugiendo liget rcia , ut obsiditatem solveret, earclita abierunt, e Miservare, quam pugnanso gloriose mori: Et si em ut Iudae occurreretri. ratis licite ,& prudenter potui mi fagere , ac d re EV A UNT IM AEREAM victuri baris eam Demostilene: Π, fautumiana. pugna-ι prae A VIR Ruma T D o MILLIA EQUITUMI animi uiagnitudine, di quae nunquam inicu M suu et uIcum I adimicarent; reliqua enim ex triginta milli. sed semper pugnarat, di pugnando vicerat, for tu bufo m ilia Bacchides pre piaesidia dii tribui, ita ut gloriosia, esse duxit non sugere, sed pagnam, P iς Vira contra Iudam eduxerit dumtaxat in. mdlia. quia fid bat D:o, cujus ope cara paucis lozies hozla, tam

Uias. V U TRAx RuNT sa Da e As Tars I ii umerosos profligarat. Itaque vel vin ere voluit, minimirum bis mille&ducenti, nam ex tribus millibas cum edidero,c mori: Au em : ET A PRUPIA 1 Iuda mansere tantum scio. quos ipse maciem eduxit coa- , .umo, coecambri di, de mori ndist Mos T Rum no Ira Bacinidem . Mirum, emunmemores opis divinae iis eo statutum,&decretum ab aeterno, R LAMURtie e Petriae, S tot victoriarum Iudae, tami:irpiter eum iis .i iis τε, in fortitudine: nimirum fortaer Pu

deseruisse : sed haec eii hominum infirmita, , inconstan. cuinte, , ne iustii, sed magara strage hosti illata pie'tia, infidς litas, quam parit subitus metus pavor. Pra . damus ναον TER FRAT O NOSTRO fis Pro arriscretim accedente mala surtorum, libidinum, aliorumque εe socis , pro patria , pro religione, Pro Deo dimi militarium scelerum cνiilcientia: liare enim milites facit ta- cantes. Quae enim gloriosior mors nouis Otriata nudos, ut in ea moti lion audeant. Ixotest ET cour Acetos a T CORDE J id est , rasis E et voti iv x Mus csti MEM notam a V am ait S. Thom. 7tua ingentem hab/- xilum, nee B hem, dedecus otio in Nos TRAE J iit qai gl xosee; exequi potem, uti Chri.tas leuius Iudastitit ty semper in acie stetimux, fronteque adama tina liciti re in horto coepit pavere cetates e Mattia 16. Secundo M stitimus, nunc timidi fugiendo ei terga obv.rta a s mPlemus, P d. Perculsu, dc magna animi petivitatione ab eo inlequente quasi ores fugientes ignave CXOMur, corruptas pene concidit: nesciebat enim quia in rcbas tam mactemur. Gloriam ergo hie non hominum Varum Marct con ulli caperet, sed natura, naturalique ope, & inanem , sed D i veram , & solidam Iudas Capravit: consilio deficiente erexit animum per solitam in Deo coct- decrevit enim pio Dei religione pugnare N Vi cere, vel fidentiam, & magnanimitatem, cocistituens eum paucis moti; ita sanctus fimbrosus lib.primo inep. II a , confli&ere cum tam numerosol illa, &gloriose vel vin- ait, Noster&Septuas. habent in tange ceremi mori. Sic Iulias Caesar multos, validosque hin ti, Oisia uti M Uuse via τι πιθώ uaro, v mmus sim n n sugiebat, sta ambiebat, ut in iis virtutem suam Dia. a. o primeren/-I H. - mortems me bellicam est endreet, testes. Aug. lib. 1. de civit. c. I a. sed dilacra migrare qua Mιίσεε.

188쪽

Commentaria in Lib. I. Machabaomm. Cap. IX.

Sie S. Antonius solus daemonum plurimorum confitebunnon fugiebat, ted omnes ad duellum provocabat malens ab eis occidi, quam sugere. Nam cum ab eis caesus luisset usque ad mortem a suis semimortuus doenum relatas iustula ad locum Palaeitrae reportari, ibique daemones provin

vita.

Sic Iudas hie instar leonis, qui nunquam fugit, Quam licumque hos es eum invadant fugere noluit , sed cum paucis plurimos invasit, &superavit.

ET P ηs C Tvs a T Eos J Victor ergo in hoc praelio extitit Iudas eo gloriosior, quo cum paucis tam multos stravit. In hac pugna error commissus est, quM citeri milites Iudae non se opposuerint sinistro comiti Bacchidis, illusque praeliando, vel potitas pCelium simulando dillinii rint, ne Iudam Sc ceteros a tergo s)queretur de caedera. Haec enim suit causa caedis Iudae&fugae sociorum. Unde Vegetius lib. I. cap. xo. hunc modum, quo pauci multos

Va Lis. E r I u D A s CFc D LTI non tam ex vulneribus quam ex pugnandi, caedendique labore, &lassitudine, ait rionides. Idem asserit Iosephus, quem audi'. Ideo nouari

Alleg. Iudas heros fuit typus Christi, qui in cruce cadens, & moriem vicit ipsam mortem, uecata, diab lum de infernum, omnesque hostes sortissime debellavit. Iudae sortitudinem imitati sunt primi Gentilium Duces. Leonidas Spartanus eum trecentis Xerxi ducenti in aciem undecies centena militum millia ad Thermopylas seorponens vancendo occumbere maluit, quam sugiendo vitam servare, unde ad suos conversus sic ait: mandete dcommilitones tanquam apud inseros comaturi. Ita Va

Hutar. in Laconicis sequentia assest. Idem Leonidas ab Ephoris rogatus, num quid aliud facere lutuisset, respondit: NMI aliud ago , quam verbo enus barbarorum mansitu imp/d turus, sed revera pro Graris amoruar ur. Idem cum

aruspex diceret ex extis exercitui portendi victoriam, sed duci mortem, laetus navalem pugnam aggressus vincendo occubuit, suaque morte patriae victoriam peperit. Idem secit Codo rex Atheniensium mutato habitu hostem lacessens, i ouo occisus Atheniensi s victoriam sua morte juxta oraculum sancivit. Rursum Leonidas rogatus, cur fortes viri gloriosam mortem ingloriae vitae anteponant ,

Lacedaemoliti ait Plutar. iuventutem nil aliud docebant, quam ut nugistratui obtemperantes , omniaqt econtemnentes uitae pericula , aut in prat io vincerent, aut sortiter caderint.

Agesilaus rogatus, qua ratione Duci pararetur gloria trespondit, si mortem contempserit; nihil enim magnum geri potes ab eo, qui vitae suae metuit &consulit. Bias ab Iphicrate circumsessus togatus, quid eo articu- Io faciendum seret, respondit: aliud, inquit,

Lacaena clupeum imponens filio: Fili , inquit, Mi hunc aut sve huris, q. d. sic rem gere in praelio, ut aut victor clypeum reportes, aut mortuus in eo domum reporteris. Ielopydas iturus ad conflictum cum uxor obsecraret , ut vitae tuae caveret, ait, hoc dicendum esse privato , non Duci. Ducis enim est pro patria sortiter pugnando cocumbere. Haec omnia Plutari in Lacon. Epaminondas, ait Valer. Max. lib. 3. cap. 2. in praeliis: -υ---t ieetira hostia, sanguina Cr o miti issiciem,

patria moenia non intrasset.

His ducis mundi s quid nunc iaciat Dux, & miles Christi non pro vana, caducaq ue, ut illi, sed pro vera , sempiternaque gloria dimicans, &decertans Ex cavasti suo EaυNT J sicut fugiunt milites caeso duce, &oves caeso pastore, &sicut Apostol l fugerunt Christo crucifixo, cuius typus hic fuit Iudas sin eo enim consistebat totum robur Israelis. Quaeres, unde tanta clades Iudae& Itidaeorum tam r. . tium & invincibilium λ Res p. prima caula fuit militum me- tus & perfidia, quod bis mille & ducenti Iudam Ducem suum deseruerunt, de cum eo remanserunt tantum goo. qui humanis viribus non poteram diu resistere ii. ni illi is hostium. Adde militum rapinas, stupra, aliaque icelera , quae Deus punire voluit. Secumii causa fuit humana infirmitas & inconstantia, perquam fit, ut etiam litenuissimi,&peritissimi artis suae in ea aliquando aberrent, uti ergo impossibile est, ut ia-gittarius sagittandi peritiissimus adeo ut semper sere fagitis in scopum confisat, 'uintemel a scopo aberret, si sapius v. g. centies in eum sagittet, sic impossibile est , ut Duces& milites tallicosissima . ita temper pugnent εἰ vincant, ut nunquam vineantur. Hinc sicut peratissimi natatores pereunt natando, sic optimi Ducis & milites pereunt pugnando. Tertia, quod praelium sit res periculosissima , volant enim tela &l agittae hostium per aerim instar grandinis, quare nunc hunc, nunc illum tangunt S: occidunt. Nam, ut ait Eccles. capit. 3. Pui amas 'mu-- p.ra u is ιι ti , & , ut aiebat David vi coeso Uria in praelio: nurie

vi in Belgio Ducem audacissimum p cuius hoc erat axioma: generosum militem non polle diu urvere , quia cum se audacter assiduis exponat vitae pericalis , vix posse evadere , quin cito ictu aliquo lethali persematur. Utule & Poeta: Ne feno m.&ι ζ turpa ferratis amor. Deus enim permittit causas secundas suo cursui: R esto suos saepe protegat, tamen tandzm permittit eos cursui naturae, praesertim quia omnibus limes moricndum ell, permittit ergo quemque mori in tuo o Hre & exercitio, ut militem in bello, agricolam in agricultura , labrum ialabricando, doctorem in studio S c. Si e plerosquzmartyres Deus ab igne, leonibus, aquis &c. servavit iliaesos, tandem permisit eos gladio perimi, ut martyrii laurea

eos coronaret.

Quarta fuit, quia Iudas suorum fuga se videns deseriatum colisternatus noluerit sugere, uti prismo facere N.

erat

189쪽

a 6 Comment aria in Lib. I. Machabaeorum. Cap. IX.

tetat, sed exanimi niagrian itate inluerit pugnando oo Α-vigesimus, ante Christi ortum M. cumbere. Hoc enim Duci decorum est , adeoque haec nus 339. Ita Silianus&alii. mors ei est gloriosa . Unde generosi milites non aliam optant mortem, quam mori praeliando . Fuit ergo hac mors Iudae gloriosa, utpote quam obiit in pugna, qua eum paucis hostium plurimorum dextrum cornu coniregit, totque eorum millia cecidit, & fugientes insecutus vulnus lethale a tergo accepit, vitiorque occubuit. Qua re mors hae Iudae fuit instar triumphi, & tot victoriarum trophat, uti fuit Sampsoni , Ionathae, Iosiae , ceterisque heroibus, ait Serarius. Addunt Thasmudici: n. Me

dum docent , quae Imperatori Phocae volenti, ut militibus omnibus contra fidei hostes eadentibus , martyrum nomen , honosque impenderetur ι ab Antistitibus responsa lacere , ut quidem scribit in Can. 13 Balsamon E T CETE v Ea sa, i id est , gesta & faelaverbis

MULTA EN M RANT v ALDEJ q. d. pauca e multis Iudae heroice gelia recensui, ut ex ungue agnoicas te

nem: loerge enim plura gessit, quae nimis longum foret enarrare. Hinc patet incomparabilem belli Ducem fuisse Iudam, quo nullus fuerit luperior, vix ullus aequali, de par, nullus enim cum tam paucis traras itium copias toties superavit, &proliravit ι nullus pro patria, pro fide, pro templo, pro Dei cultu utque ad mortem per omnem vitam ita desudavit, ita praeliatus est, ac in m pugnando occubuit, ut Iudas . Quare non dubi neum Sania

Aorum Ducum si non marturum, quod tamen nonnulli Volunt cata lino i Deo inscriptum meritis per tot facis

nora coronis in coelo decorari, etsi nomene1M martyr

Icetiis Christianorum inscriptum non legamus . Historia& Baronius tomo Annalium octavo anno Domini filo. B tamen scholastica & Petrus de Natalibus Episcopus Es

Ita Serarius.

Quinta, qad Iudas eonfractus animo tam in tantis angustiis se constitutum videret, expresse non confugerit ad Deum, Me ejus opem implorarit, uti facere solebat, sed totum se, &suos ad conflictum initantem, &urgentem compararit. Esto enim implicite, & virtualiter om. nem suam fiduciam in Deo collocaret, tamen explicite S: formaliter Deum non obsecravit 1 quare Deus eum sibi&naturae permisit, iuxta quam solus tot hostibus succu- 1t. 1 mediice homines in arctis constitutos ita angustiis suis saepe absorberi, ut de Deo in vorando non cogitent ι quod tamen tunc maxime sacere deberent , cum

a nullo alio, nisi a Deo iis eripi possint. Qitare Iudae exemplo sapiamus, ut in magnis perieulis, vel tentationibus constituti, illicis Dei gratiam, opemque suppliciter ma-ra eum fiducia imploremus, Men:meam imi trabimus,: per eam salvabimur. Sexta. Deus hoc easu voluit humiliare Iudam, ne in suis viribus ι &victoriis superbiret. Sie Deus permittit virox sanctos in aliqua minora peccata labi, ut graviora , praesertim vanae gloriae, & superbiae effugiant uilinus Iudam vocant sanctum , eumque catalogo sanctorum ascribunt mense Octobri. Vide eum libr. p. Catalogi Sanctorum cap. x. ubi filia Iudae, o si sancti viri vitam enarrat, ac cap. seq. fratrum ejus Ionathae&Simonis aeque, ac patris Mathath , quos omnes sanctos nuncupM, vir utrique heroicas eorum , quasi Sanctorum recenset. PosT Gai TUM IUD M UNT NI Ru a Vast . II. q. d. apostatae, qui eo vivo hiscere non audebant , eo mortuo erexerunt cornua , ut imis Demetrii cintilismum& idololatriam in IIraelem inducerent. Hi ergo uris

serunt Iudaeos , ut se dederent Bacchidi mei Demetrii praesertim, quia ut sequitur:

. Ac Da J tum ex Dei amitatas castigantas vindicta, tum quod Bacchides frumenta, vel aiaumplarat, vel per siderati hisce de causis xx Auio Ts BACCHIM OMNra allato Eo υαὶ exceptis Ionatha&Simone, eorumque affectis, quorum electione derogatu

Pst lxciva Tuia a tam civilem , quam sinum , puta Septima . Deus Iudae , de ceteris ostendere voluit tam Ducatum, quam P tificatum. omnia in hoc mundo esse vana , fragilia & caduca , eumque ab iis per mortem transferre ad veram vitam ,& bratam immortalitatem : ad hanc enim ducit mors,

suasi via , illaque saepe in speciem misera , abiecta ,

Ee ut hominibus videtur tantis viris indigna : sic Princi s Apostolorum Sanctos Petrum & Paulum rimi ut Deus a Nerone indigne occidi, ut per hoc maiorem in coelis pazientiae coronam , accipere merere tui. Sic Iordanem , qui S. Dominico ingene satu o dinis Praedicatorum siccissit, permisit in marisub-rgi, eumque nonnulli indolerent , & pene murmurarent , quod vir tam cinctus tam vilem mortem subiisset, ipse nonnullis apparens eos reprehendit, aiterens se per illam mortem ab omnibus culpis, naevisque expiatum transiisse ad laeatam immortalitatem. Iullus enim quacumque m te praeoccupatas fuerit , in refrigerio erit, quia in iustitia sua inique gratia moritur . Sic S. Franc. Xaverius moliens a narum conversionem in ipso eorum aditu inextrema rerum omnium inopia desertus ab omnibus mileram, ut hominibus uidebatur, sed viro apostolico diagnam mortem Obiit.

Aliam causain dat Ruper t. libr. io. devictor. verbi Dei e. ulli. Petrus Blesensis Epist. 146. Enianuel Si& non.

nulli alii, nimirum displicuisse Deo foedus a Iuda& Ιωnatha initum cum Romanis, quod non satis eonfisi sint soli Deo, uieoqueptat hoc toruus omnia eis infelicitercessisse, eosque cito occubuisti . verum superita ostendi hoc foedus uilanter ab eis fuisse initum, sic enim fidendum eii Deo, ut humana adminicula non negli tur: Ita Miarius sub finem libri quaeli. as. Porro Iudas sex dumtaxat annis Dux praefuit Israeli, quibus tot, tantaque D ssit, quanta vix ulli gesserunt, qui annis Rei p. praefuerunt. Ducatum enim iniit anno I Q. Graecorum, quo mortuus eii pater ejus Mathathias I. Machab. 2. vers. 7o. occubuit vero annor z. Graecorum , ut patet hoc rapit. vers. 3. qui fuit

Demetrii retis Syriae annira secundus, Ptolemei reum

ET νυ GERUNT quia pauci erant, nec tot hostibus, V ε 3 II & apollatis resistere poterant M DE ARTUM TH e. ι J ex qua prodiit mulier illa Thecuita, quae Abla I

nem Daunti reconciliavit a. Reg. I x. ET IO MATH As MisIT FRATRaκ suuri s Ioan- Onem, de quo c. . a. Ducem populi a Ionat h creatum , ut Mus foret vicar ius & belli Dux : γ ET ROGA vir N p υτ Nisi os incolas urbis Nabo nobilis, de praeclara sitae

in tribu Ruben, Numer. 31.33. AMICO vos a UT

rum, & machinarum bellicarum, quo carebat Ionathas de Iudaei, qui pene inermes profugerant in desertum e.

aventes Bacchidi potio, quam Ionathae . Mada erat 'in tribu Ruben non longe a Nabo, & Nabuthaeis. Audi Adric m. Ma sa , -t Mariba inis, irim es , quia aqua

COM REM N DE UMT IOAMM MI spoliaverunt& occiderunt, sed eius necem egregie ultus est Ionathas,

ιυ τυ MI caeso sponso cum in iis , ac ceteris spoliatis. Sic saepe in hoc mundo plausus vertitur in lanctum , cantus in lamentum , & extrema gaudii

uctus Occupat. i lapit ergo, mundum contemnat , de colam ambiat. IM . 1 α τυτε MAGMA, J id est, eum exercitu vixi. .. mo&validor hunc enim significat id est, viri 'tua , robur , potentia, sortitudo.

190쪽

Commentaria in Lib. L Machabaeorum. Cap. I X. 3

ti re abire, vel pugnam declinare, vel 1M elabi. S mus enim hortibus numerosis vicini, &ab eis per e cingi. mur; nam alia ex parte Iordane, paludibus, di saltibus

inviis cones imur , ut effugere nequeamus, quare necet,le est cum Bacchide confligere. Faciamus ergo ex inevit bili nece late virtutem, & acerrime non tam pro vita,

quam pro patria , templo & Deo dimicemus, ut vincamus , vel pugnando moriamur, uti secit Iudas frater meus verss. Hunc esse sensum liquet ex eo, quod Iubdit.

t. Acer hie est militi stimulus ad pugnandum, quem

Dares vi proponunt, ut Lenerosu pugnet cura aut vincere dcbet , aut mori. Miuili modo Hanu:bal teste Livio lib.

miti es, est. Idem lib. 11. de Romanisma gustum redaciis. Abiatmbras motiter, Criacus, fronte, TAE purgo aries claudebat, an uinnuumo msi in

Aa xo v ETRO J q. d Mechides vertendo se , dc retroc- sum resiliendo ictum Ionathae declinavit. ET D ris ii T Graeca S: Latina notinulla Maum scripta, ac IIugo habem Io MATHAI ET

tlias cum vim homum repressiiset Gsis mille viris, ipso que pene Duce Bacchide, videretque se cum tam paucis te armatis diu cum tot millibus holium armatissimis confligere non posse, habuit tempus tuto te cum fuisse, ducendi. Nam insiliit in Iordanem, eumque vellitus de armatus natando transmissit, nec Miles, ut pote ab eo caesi , regressique eum insequi, aut transitum Iordanis impodire sunt ausi. Itaque Ionathas de Iudaei secure t anaveroneat eos, puta ad suos, qui paulo ante Iordanem transie

ναυ holles, scilicet, Bacchidis milites ad eos Ioram

dum , & pro trista νιον ν ad eos, legradum non tranaveruntal est, q, a. holles non ausi lant tranare Iordanem, sequi-q ae Ionatham & Iudaeos , qui eum tranaram , nea eis interimerentur, velavis sue arentur. Sed omnia ex . t latia latina legunt ammativerem inrtini ad eos juria semiam initio dictum. Ita sanchra.

x LLA NIL La TIRI J Iosephus auget incre suo numeratque bis mille. ET RE v ast sυκτ IM IERusALEM, Ionathas,

sed Bacchides cum suis copiis . Hic enim tenebat urbem Ierula lam, imo arcem Sicia, totam aue sere Iadaeam. Ita Iosephus, Salianus, Sanctet&alii, idq paret ex seq. ET A viri avgasNT Bacchides, usque assectaem:ssi a rege Demetrio ad occupandam Iudaeam v I T a-τετ MUNITAs IN IUDAEA J ut per eas reliquam Iadaeam sibi subsectam detinerent, ne IonMhas supervenires ex ea ipsos expelleret. ET P su IT CU TODIAM tu arat Custodiam

vocat praesidium militum, quos Bacchidra in urbibus iam dictis collocavit, ut eas conua Ionathae irruptiones custodirent, & propugnaren .ET posui T IN EO Aux L A scilicet, prae- . sidia militum iam dicta Ap ARAT. M a se ARUM hoc est, annociam copiosam , ut obsidionem Ionathae se absente diu sustineremssem, ne pressi tame cogerentur deditionem sacere. . ET Accipi T cincises tLIos νRIuc ipsua Gio NIs oas Inas J ne Principes, sive primores Iu-drae sibi rebellarent, &cum Ionatia conspirarent , ae que eorum filios, quasi obsides conclusit in arce Sion, ut ibi custodirentur, ne ad iam prolagerent. ν- ὰ Lap. - re. ET A MN o is I. Graecor Mgessa saeu Nnova acart T ALCi Mo J AEudo Pontifex, ae scelestus apostata & proditor, qui Dcmetrium regem excitarat, ut Bacchidem contra Iudam Macliabaeum, ei atque fratres mitteret, sibique Ponti tirazum exesulo Iuda confimet c.

INTER lollis , ut i e Pontificem, & templi domnium este ottenderet: Graece , iussit dirui inuruis avia fata se Doreurii. Nonnulli murum hunc accipiunt eam , quem Iudas Machabaeus cap. . ι . templo obtendit ad eius culi diam , ne in illud irruetrci,c Dc iurariam occupantes arc viculam iam . Ueriam hic murias erat aulae exterioris non interioris, nac rat Opus prophdiarum, uti equitur . sed Iudae Mach-aei. Q iare murus urc intelligeiadas est tem. pli, puta sancti, dilancti baucuu uin ι vel potius atri ita cerdotum, templo, si va rancto adiacentis. Hoc enim atrium dicitur aut sive donuas interior respectu atrii larcorum, quod diccbatur aula, sive domus exterior. Nam inter utrurnqach κatr .atu crjectus erat murus altitudinis traim cubitorum, qaem Ioseptuas Gylum vocat, ut sacerdotes alaicudillerminaret, ne laici ad atrium sacerdotum, de altare holocaudocam , quod in eo erat, accede reposteat. Alcim GgO murum hunc inici medium cc

pit deitruere , tum ut iacvrdotes , α incis profanam, tum ut laici, tagentiles ad altare holocaustorum acced reposent, in eo luet aeqac ac sacerdotes sacri care. Ita Salianus, Sanchea de alii.

rum marum atrii sacerdotum iam dictum : hune enimaeque , ac reliquum templum Iussu Dei extrui iuri erunt inop tae Assae racliarias , qui di suis ora ulis urgebant populum assidae ad inchoatam templi fabri. eam prosequendam N pcrficien in , ita ut templum, operaque lacti in templo ad Muso. natum dici Mint, debeantque horum prohetarum pariter, ac Eacchisis, qui de cap. o. templi labricandi deam descripsit . ut

juxta eam aedificarcnt. Fortu etiam peculiaria quaedam fuere in atrio hoc monumetuta horum, &aliorum prophetarum, quibus sisuificaretur, tum eorum sanctitas, de prophetia , Lum eos imicae templi suiue auctoresia promotores. Iu τε Mνυ rino cum scibis sieti legas ma- . nus immitteret in mar lacri Iam dicti demolitionem pax Cosso sT a Deo templi sui tutore, desinite, xii vindiee Acci Hus facili. gus et iis νε DITA 1. ουτ opha A ILL us in damuli do atrii templi muro J ET Occxu 1 M Esτ os gros blasphemum , quo murum hunc, quasi Pontifix dirui praeceperat

tum, nec de rebus domus suae disponere , qui inique de domo Dei disposuerat, illamque diruere voluerat.

Iussa ergo & congrua sceleri & sacrilegio Alcimi a Deo indicti est hac tama , scelestus hic Iudaeus & apostata, ut Demetrio , de Graecis placeret , pro Heb Ioacim quod ei erat proprium, Graecum nomen vicinum assumpsit, seseque vocavit Alcimum, Grace ἐλ μα', id est, tortem, validum, strenuum, ferocem, ut Demetrius eo

quasi Duce ad debellandum Iadam& Ionatham uteretur , qui&revera ipso usus eii, ted Deus sacrilegam mox mitigavit, eumque paralysi dat solvit; itaque debilitavit,&prostravit, ut ne verbum quidem eloqui porset, nimi

rums

S.quitum superiar ultor ater o Deus,

it M , id est, robullum iaciat, ελγeυν, id est, molestissimum, tri:issimum doloribus 5: miciatib is m

corum, ut dictum est v. 16. qui fuit annus secundus Dincatus Ionati x. Quare errat IOIephus , im scribit AIcimo morienti in I intificatu succestisse Iudam Machabaeum. Nam Iadas mania' praecedenti puta Isia Graecorum, ut dictum est c. 9. 3.de s l. Occubuerat .hliaico ergo tempore sua impietate &Pseud,Pontificitu ga .lsus est Alcituus, scilicet, per biennium dumtaxat. Nam eum iniit anno

ast. G corum, ut dactum elic. 7. v. t. de s. fiuiit vero a

no is 3 .Graecoriam ineast saeundo, ut bic dicitur. Tam , is est gaudium impiorum, tam is impietas, cui mox succedit longissima gehennae aeternitas.

SEARCH

MENU NAVIGATION