장음표시 사용
51쪽
Commentaria in TobLrin. Cap. I.
fur νι limm . V Tum ob ardoris juv intutu, ' ποῦ. Dculum incontinentiae muliis salutarius est tantam aetatem non expretare, sed citias uxorem datere. v as. o. FiLIUM tuum Aa in AvTi A DE M TIMERE
Idem filios suos docuit David Psalm. 33. rL. & Salomon IVoverb. 4. 4. &Eccles cap. 3o. r. &s . Sic s. Blanca filio tuo S. Ludovico Franciae regi hoc crebro inculcabat:
puta idolothytis, id est,ili, qua idolis fuerant immolata vel lege Mosaica vetit is , uti erat caro porcina, S c. γ1 T NUMQUAM CONTAMi MATos Es T. j Idem it Daniel o. i. Eleararus, & Machabaei v. Machab. G de . qui maluerunt ab Antiocho ex camificari, & in sartagine urgi, quam sit illam lege vetitam edere. Vras. it. Quo M HOR MMT DOMI xi S omnitim praeceptorum eius IN TOTO EO DE xoo i iit totum cor applrcaret, di daret ad cognoicendam, &exequendam in omnibiis Dei legem, &voluntatem: hinc Deus ei vicem, & gratiam rependit; nam uis urtur: B
time usus est Tobias, odeundo domos Hesyraeorum , etiaqtie monita salutis dando, ut sequitur. Recundum tuere ampla dona, SP munera, adeo ut ex eis decem talenta tradiderit Gabeso, ac copiosas in eger tes Hebraeos eleemolynas secerit, ut patet v. I9. & xo. Fuitoso Tobias ex regiis donis, &oificio, de quo mox, duves, & opulentus. Tertium addunt Graeca quae habent; Et fui e torrerit, Graece αγγα sis, id est, omnium, quae ad regem si arent, emptor. 8e procurator, sive eis: t annona, sive vestis, sive dilui, sive arma, sive praedia S c. fuit ergo Tobias dispentator domus regiae, utituit Iosephi haraonis Genes. s. unde Hebrata habent: Cons tutur μιr super omnia, buit Sa -Gae. Fuit igitur Tobias ciconomus regis, quae prima est in aula regia dignitas, ideoque hono
d. m. Vide hic maritatem, &liberalitatem Tobiae .
sos κληεα TJ ab initio regni sui, sed maxime post asceptam cladem i8s. millium exlbrum ab Angelo in Iudaea, anno a 4. Erechiae regis Iuda.
soLLiri Tus Ex Ni BEEAT. J celi ec sunt opera Dintatis, A misericordiae tam corror alis, quam serritualis, in quibus opta, &vires suas pie, sancte lueexmusit --bias, ob quae martyrii spem, ac pene rem, de lauream consimitus est; uti s. Ianuarius , S. Μaram & Martiis cum filiis, pluresque esu vistantes, alentes & lepelientesmai tyrum corpora, mri yrii coronam adepti sunt. Tobiae aemulator fuit S. Malachias Episcopus Hiberniae, de quo ita scribit S.Men. in ejus vita post initium: Dεα ευε
TiAM a Ius. J Tobias ergo stolium bonorum omnium, ac fugam, & exilium, quin & 1ententiam mort is Pro talia,& eharitate sua libens accepit: fuit igitur ipse conticor,&
rata, & magni stipendii lucrique: ex quo proinde To- Ο rum festa nihiIprodes deplora ns, sed marrae amerent bias evasit locuples, ut omnibus Hebr. egentibus luali- meliam minorem suo um euaro μα-Verio arbitratur. Pie, & sipienter S. Bern. in sentent. ta
dicti Reg. 31. I. ET RE v asus EsT Tolli As IN DOMUM Uberalitate succurreret. ET ax HIs Ru nos MOMORA Tos id est, muner va axis. tus, &ditatus γ FU RAT A REGE , HA utSSET D CEM TAL pNTA ARGENT . J Nonnulli, ait serarius, decem hec talenta consecisse putant, ro71. coronatos Franci eos. Alii sexies mille, eo quod uni talento dent cor natos sexcentos. Alii, ut Cardanus lib. de libris suis, uni talento dant ducatos quingentos, unde decean talenta facerent quinque millia ducatorum. Nil enim certi hic assignari potest, eo quod isnoremus, an talentum hoc fueris Babylonicum, an Persicum,an Hebraeum: sed cer tum est, ingentem fuisse summam plurium millium aurem rum; unde patre Tobiae opulentia , aeque ac charitas, de Iiberalitas in Gabcium, aliosque H braeos inopes. ET CUM MULTATUR A GENER is sui semis sus
Et J duae nimirum adhuc supererat. Nam multa fuisse ab officialibus regiis, satellitibus, &militibus consumpta, direpta, distracta, dissipata, liquet ex eo quod Anna uxor
Tobiae texendo auaesierat vitium, ut dicitur cap. I. U. 19. UndeL Ambros. c. i. Vix t sdem, inquit, peram: - -rme, diseno patramenis . egenus ,σ extit restir ων suis. Vibi
id est, μὲν fuit, quasi iure pecunia suerit depo- nota st se amictima nam Hebraea&Gram addunt, Tositum datum Gabeto ut illud servaret, donec Tobias illud biam bonis si repereret, S in egenos Iudaeos, in Rages&Media defentes dii tribueret, ita tamen, tu Gabeto potestatem iaceret eo ut elidi pro urgenti necessitate sua: quare depositum hoc fuit simul & mutuum: sed nullam mutui usuram ex git Tobias, tinti nec quippiam petiit pro lucro sibi cessante, di damno emergente , ait S. Ambros. libr. de bia, cap. 24. non pignus quastar, nan fideiussorem poposor. Et cap. a. plus h sati, nec stati eo uis em sua deerant,
in de suo senesina, in a vit suis et neu tam evaenas suis restitutum f. isse preMhiacharaim, sive Ahaharum, nepotem tuum, qui ia magna erat 1 ratia, S honore apud Asarhaddon quem Gm vocant sarcholon filium, de successorem .sennacherio. Amacharus enim quem Nollere. r. v. dici. vocat Achior erat filius Anaelis, qui erat frater Tobiae, quem Asathan consistitit primo ηι ,.suum pincernam; secundo ab annulo regio, ut quali sigil- οῦ is, nouo liser eo litterras resus obsignam, qualis suit Mardochaem -- apud Assuerum Esthere. 3. tertiis totius imperii Assyrio. , id est, gubernatorem: quarthratione us nibus praefectum, seu Rationalem s quinto l cundum a se sive vicarium suum, ut habent Hebraea de Gra a.
52쪽
Commentaria in Tobiam. Cap. II.
TObtas eae sepultura fessus, o Gramiens stercore hirundinam exeaeatis . unde ab uxore, σ amicis randinis affectus, omnia, quasi aster ',is, mira excipit patientia. i. II Ost ham verb, eum esset dies sestus Domini, & factum esset pransium bonum in domo T I biae, M dixit filio suo: Vade, & adduc aliquos de tribu nostra, timentes Deum , ut epulantur nobiscum. 3. Cumque abiisset, reversus nunciavit ei, unum ex filiis Israel jugulatum ja-ecte in platea. Statimque exiliens de accubitu filo, relinquens prandium, ieiunus pervenit ad c pus: tollensque illud portavit ad domum suam occulte, ut dum sol occubuisset, caute sepelucteum. s. Cumque occultasset corpus, manducavit Panem cum luctu &tremore, 6. memorans illum sermonem, quem dixit Dominus per Amos prophetam: Diri festi vestri convertentur in lameη-tationem&luctum. 7. Climvero sit occubuisset, abiit, &sepelivit eum. 8. Arguebant autem eum omnes proximi ejus, dicentes: Iain hujus rei causa interfici jussus es, de vix effugisti mortis imperium, & iterum sepelis mortuus λ 9. sed Tobias plus timens Deum, qam regem, raplabat co pota occisorum, & occultabat in domo sita, & mediis noctibus sepelieiat ea. io. Contigit autem ut quadam die fatigatus a sepultura, veniens in d um sitam, Iactasset se juxta parietem, & obdormiisset, ii. &ex nido hirundinum dormienti illi calida stercora uiciderent seper oculos ejus, M. et-que caecus. Ιχ. Hanc autem tentationem ideo permisit Dominus evenire illi, ut posteris daretur exemplum patientiae ejus, sicut&sancti Job. II. Nam cinnab infamia in semper Deum timuerit, &mandata ejus custodierit, non est contristatus contra Deum quod plaga caecitatis evenerit ei, I . sed immobilis in Dei timore permansit, agens gratias Deo omnibus diebus vitae suae. Is . Nam sicut Beato iob insultabant reges, ita isti parentes&cognati ejus irridebant vitam ejus, dicentes: IS Ubi est spes tua, pro qua eleemosynas&sepultur raciebas II. Tobias verti iner abat eos inens: Nolite ita loqui 1 18. quoniam lilii sanctorum stimus, & vitam illam expectamus, quam Deus daturus est his qui fidem laam nunquam mutant ab eo. I9. Anna vero uxor eius ibat ad opus textrinum uotidie, & de labore manuum tuarum victum, quem consequi poterat, deferebat. 2o. Unde factum est, ut haedum caprarum accipiens detulisset domi: 2I. Cuius elim vocem balamis vir ejus audisset, dixit: Videte, ne forte furtivus sit, reddite eum dominis sius, quia non licet nobis aut edere ex furto aliquid, aut contingere. 22. Ad haec uxor ejus irata respondier Manifeste vana iacta est spes tua, & eleemosynae tuae modo apparuerunt . Atque his oc aliis hujusi di verbis exprobrabat ei.
'' quis eum apud regem accusaret, itaque vitae periculum
Iulium enim est ultimum mit ricordiae officium, naturae ebitum, quasi honor de iuncti, de cognatorum selatium , ac naturae desiderium. Auli S. Ambrochla capit. r.&x.
Adde fidelibu saneti lep ilianda esse corpora, ut Per hoc proteuemur fidem, de lpem resurrectionis, icilicerea con abiici , fit cadavera equorum , de canam , quo-x uiri animae cum corpore uriereunt, sed lepeliri, utre. surrectitra in anima, de corpore ad vitam immortalem. Rurium per lepulturam virtuti sanctorum, &martyrum magniis deseriur honos: unde tanta I milicibus primis sepelienda mari yroctara extitu ι imo S Nicomcd.s sere. Diuo corpus S. Feliculae Minyris , 5 S.Iullinus probi-λ- in Esdram σς. ter S. Laurentii, aliique plures per sepulturam nurty rum, mariyrii lauream adepti sunt.bic Marcianus, post cacumin corpus recen occisi in 'idiit et, illudque se ire vellet, captus est quasi ille cum cidissut, ideoque damnatus ad mortem; sed Dei provincn- tu is hum , ut deprehen seretur caedis auctor, itaque Ma cianus liberaretur, inquit Evavi lib. I. c. r. Atque nocopere meruit Marcianus evehi ad imperium, fieri quemaritus S. Pulcheriae sororis Theodosii Imp. quo pr'indet nullus melior, nullus fortior, nulliu pientior fui: Imri ratore Ita Baron. anno Christi so. CONTIG TAUTEM, UT ' VADAM Dix Graece ἔquae scilicit diem lunt ecolles, de qua V r. sublecura est I cras 1 et sal ox TA PAEtLTEM JHebraeus addit: Me ZMirangressus saem domum meam s e quod 'uutur essem supremo ναε ex contactu mor ui, quem sepelierat sumi gem Num. 19. vers tr.& 16. Iλ.
ulbi hirundines nidificant, & i Ercora in humum egerunt,
E Usa eri Cus J-, Graeca habent νιαθεα, id est, sed Septuag. τ .a ver- tulit pio Hebr. sin--, id est, aves, ut vertit Vatan. ius autem aves ex circumstantiis loci ope une Noster intellexit, tulisse hirundines; harum enim stercora oculos uxorant ι utide &alter totus Hebraeus hic habet in aserrer, id eli, avi, biκra, puta hirundo, quae ii re vola .
di littere cuin hominibus conversatur, de in tectis nidulatur, ait R David. Unde illud Pylliagorae tym tum t
mercio garrulorum , de lustrionum, uti ex Arist e. eo plicat S. Hiero . in Apol. contra Rufinum, de Clemens Alex. lio. s. Sta . c. biccta latims subinde q-b xλves nominamur passi rex, ut tolleudit itur Miarius.
53쪽
bi εα ετ sa cacus J quia hiruibilia uni iti reus eii siccum, calidum , & iirens, ideoque humorem oculorum siccat , itaque nat uraliter excaecat. Ita Fran. Vale. sus sacne philos. cap. 1. minus tacti ergo Lyranus hanc
excaecandi vim neis stercori hirundinis Probabilius
Dunti &Valesius centciat, Tobiam non fuisse excaecatum , sed albutinem, & membranam dumtaxat oculis es obducitam futue, quam subinde chirurgi acu deduc intes, oculos sua libertati, visuique restituunt, de quare plurae s. v.ς. Por hac demula pulli hirundinum inter parentum stercora volantes excaecantur, sed a parentibus ru sum visus eis redditur per herbaeri , quae dicitur chelidonia ... α Audi TertuOib. de Poeni entia C. I. is αδε, si excae Pulis v ullis , -uit litis larem a deo Aulidem . Et Plini lib.8.ox . CM--- ω sata rimam hirur
. . Mirum hoc est, aeque ac illud, quod idem scribit Plinici. .' Iib. Io. e. 37. hirunainum oculos erutos renasci. Idem as sesit AElianus lib. x. c. 3. citatque Arist. sed mutile, veri enim Ariit. Ita 6. Ust. Mitri. C. s. sunt: Pallor hirund
G eernenἀι vim postea lavi recipium. Iam aliud prosecto , ait Aldiovandus in Hirundine pag. 663. est, visum vexa. tum recipere, aliud oculos erutos renasei, quod asserit munus, & Plinius. Idem vero Aldrovandus v. 689. cinerem pulli hirundinis cum melle oculis in irrita earum caliginem allata claritate clispellere, ex Dio:coride & Avicenna asseverat, imo ad idem valere sel, & stercus frigi-dqin calidum enim acre est, &adurens, unde Tobiam
Rursum Dion. Carthus dormienti, ait, Ecclesia incidere nonnunquam ab haereticarum hirundinum nidis stereora, & multos exeae cari videmus. Porr. lib. a. cap. Thomas Cantipratensis explicat, quemadmodum apibus hirundines, Naves intestae sint, id est, piis, ii iique
Io s. J Tobius emo, & Iob sum duo patientiae exen pla, &specula omnibus caecis, re afflictis assidue intuenda, & imitanda : nil enim mali cuipiam fideli obvenit, nus exceria Dei praescientia, de voluntate ad eum, vel avulus purgandum, vel in virtute, N patientia perii tendum, itaque eius merita, &praemia in coelo augendum. Sic permast Deus tullum Abes impietate statem necari: Λ--hamum charissimi filii holocausto tentari: Ioseqhum astatribus impie vendi: Molen cum toto populo Draelatico crudeli Pharaonis tyrannide opprimi: Davus em implucabili Regis Saulis odiis subiici: Susannam impudicorum calumniis exponi: Prophetam Isaiam medium serra terrari: Danielem obiici leonibus . vide decem rationes, ob quaes Deus Dermittit Sanctos amigi recensentem S. Chrys.
m. a. aci populum. Vercia Rugii:Lser. 1 6. de Temp. qui est de Tobia: Ad Me, ait, caritatis incurrit ex/ nm . in Ararium fusciperet mricum. Nori Es T core TR TATus eo κYRA DEO M J ut VER . II. murmuraret, Wiquereretur, diceretque, Domine, cur
pcrmisisti me in opere tuo , ob sepulturam scilicet mortu rum, ab hirundine stercorari, &excaecari Audi S. Ambr. Iidi de T a, cap. I. Tamsau Iosessure spropheta,
Porro Graeca, ct ex iis S. Ambr. addunt: Et De Iasunt
vitandi causa, de quo uatine cap. vit. videtur e mT bias post care itatem rursum ab aliquo apud regem accina. tus. & bonis spoliat us, sed ut habet Graecus, re Hebraeus, ab Achiactaris altus& tentatus. Achi har vero, eam ob causam, videtur & ipse calumnum passus , prout Graece cap. ultimo dicitur, tumque Tobias, vel relex, tus esse, vel profugisse in Umiaiam, ut in Graecoles mus. Ita serarius & alii.
.. a. J Hie est actus heroicae patientiae, hic status viri js, o, ... sancti, perfecti, qui terrena cuncta, tam adversa, quam prospera de iciens, mente incccsis versatur, & iam in- Dischoat, praehillatque ccxlestemiclicitatem. Ita Iob undi- ita,
o que afflictus dicebat c. i. Ir. Dominus de ιν, Dominora a stulit , sit nomen Dominι benediectum. Iaadversis ergo om-n ibus Deo gratias age, & sanctus, imis luatus cris. Porro Auctor quaest. ex utroque testamento apud S. August. qu.ris. laudabstis, inquit, sir sancius Tobias, δενι-
Ita Sancti in caecitate Deo gratia, cura Tobla egcrunt, Ex ti h excitatem amarunt. CFi fuit S. P Smcnius Flartyr, e corum cui eum Iulianus Apollata circitatem exi robraret: Eso v - Deum
giam Christianae legi operam navatam, & Ruranorum everia idolorum monstra , in Tiberim proiectus , ex illo in coelum migravit : plus hic unus vidit caecus, uam omnes larvarum cultores oculati. Caecus fuit DL,inus S. Hieronymi praeceptor, quem ipse suum videntem vocat. Caecus per . annos fuit Sera Abbas, cuj smorientis anima specie columbae evolavit in coelum, redisse S. Greg. lib. . Dialog. cap. io. Plura vide apud nostrum Matthaeum Raderum parte 3. viridariis cap. 3. Caecus fuit S. Audomarus Te ani Episcopus anno D mini 638. qvi cum per S. Vedulum usum vi letidi dv. dum amissum recuperasset , sertur aegro id animo tu Iisse, & votis impetrasse ut reserata Iumina ri ruum oborista caecitate velarentur, quam in salutim suam, a Deo immisam Gi dictitabat. Hὰ vidit, quid commodi caecitas afferret, quantorumque malorum occasiones prae cideret . Sanctimonialis illa apud Ioannem Mosenum in prato spir. cap. 66. oculos ubi erutos misit ad adole scentem specie oculorum suorum captum, itaque eum compunxit, in monachum probatissimum esse erit. S. Α- quilinus tempore lodovaei, Ponti cx Ebroicensis creatus ih ivit ab aeterna luce, ut sibi morialia oculorum lumina clauderet, ut coeleslcm contemplari firmioribus mentis oeulis lucem posset: impetravit, nihilominus munere Pontificatus egregie concionando persuntius. Ita habet vita eaus apud surium dici t9. Octob.
o s. J Hinc paret, amicos Iob, scilicet Eliphar, Bal. V lad, re Sopliar fuisse reges, id eit, regulos, de pri cipes allium oppidorum , de quo plura Iob capite
a. & ulcim. Hi venerant consolaturi Iob, sed proconsolatione ingess runt desolationem: argueriuri enim eum scelerum gravium , quasi ob ea a Dco tam dire enitigaretur: unde intestaste eos Iob liquet. Nonne cap. 6.
54쪽
Commentaria tu Tobiam. Cap. II. SI
tra eos, Deo ipso uel tellis vel Iudex gravior eorumce te uni c. a. v. . Deus co litus occlamat: Dimis est furis
quam in palario marmorei 1 a malo.
v fi s. I . Uar set spas Tu A q. d. spes tua te sesellit, fuitque salsa, &sallaxa sperabas enim per eleemosynas obtinere a Deo prospera omnia, & ecce Deus per sepulturam mortuorum te caecavit & oculis privavit. Quid enim inlc-li eius, & mis rius o lis orbato Meam v xxx. IS. FILO SANCTO O M su Mus, J puta Abrahae, Ilaac, &saeos, &e eorum ergo fidem, spis, patientiam, Neonitam iam in adversis imitemur. Idem dicat Christianus a dictus: Filius sum Chtalli; eius ergo pallionem&cr ce in iugiter intuet bor ac patientiam imitator. Filius simSS Apostolorum&Martyrum, ut S. I auli, S. Laurentii, S Stephani, S. Vincentu, &c. qui tot, α tanta pro Clui-ilo pertulerunte ergo eos sequar, & ves modicum meum malum Christi amore libenter &sortiter sustinebo. Sunt
enim filius Sanctorum, ideoque ipse sum sanctus, id eli, fidelis Deo dicatus, & ab eo voratus, ad perfectam lanctitaterra, quae in patientia coasistit. Patientia enιm opusnrfectum halere, Iacobi t. 4.
MsTANT Aa Eo. I Respondet appoeste blas insultantiitiis sit: es s 1 ν- q. d. lpes mea non resertur ad bona praesentia, se afutura. Spero enim poti hancialiam .ia.. Utam beatam, deae emam, quam Deus dabit iis, cui m jde&spe illius contanter in quibusvis adversu persis uint. de selicis vitae excitavit septem fiat resaa v rt ' ut sartagines, tympana, equulao , &om nia tormenta luperarent, ii contemnerent; unde ad Antiochum tyrannum intrepidἡ dicebant : Tu quidemse. is
ch. r. Idem senserunt & dixerunt ceteri martyres sere ad unum omnes, qui, ut ait ApolbHebe. isam sumsi te πιαι sunt, mouisio gladia m. νιψ sint, M.
non suscipimus redemptionem , ut melιorem invenirens re μ'
Huinem; quia & Christus iple, ut ait idem ibidem cap. I x. . ob mia dis mox ruturae resurrectionis,&asce fouis gloriosae sustinuit crucem coinfusione eontempta. Quem imitatur S. Fraiiciscus. T la, ait, estgloria, quam ex
α addunt haedum hunc dono additum Annae supra mercedem texturae suae, cumque Annae hoc dicenti non crederet Tobias plane, illa irata eum irrisit dicens: in fas est Tobia - -r m. 'bat Tobias occasonem dubitandi dela rus de Am to, tum quia nunquam hordus talis domi suae comparue-do furitis nee talis dari solet pro mercede textricidiis, nec talem Iussus. unquam acceperat, de attulerat Annas tum quia Anna erat Pauper: timebat ergo, ne paupertas eam coegisset adlicedum errantem, di perditum in domum indurendum e tum quia i ple erat laetitiae amantissimus, & larito rare rimus, aeque ac tenerrimae N Δ:licatissimae conscientiae rBonarum μι- magium est νιmera culpam Mina est ID, ait S. Bem. Simili modo in summa rerum inopia, & fame oblatum divinitus panem, timent, ..Dnὸ alienus est, σαώjam vela.. ex atae metra e , suis apponere mercena
riis l. midabat S. Sanctulus apud D. Gritorium Discet
cum per eas te & me, totamque familiam in tantam exestatem, caecitatem, & anguiliam adduxeris. Disce hic a M. Napro, ne iactis maledida, imo maleficia etiam abi L mmis amicis recipere, & conitanter ferre. Hoc eli praemium paticntiae, haec ejus emonis , ut ipsa novam passionem pro. δ' de μι
vocet, in eaque nova majorique patinitia coronetur. Aa Ne nuntdi S. Aug. m. I 8. in Matth. anraputatur infelic ι ι -- ιν
Simili modo Sciaturus procurator domus Hunerici regi Arriani, cum ab eo maximis minis, indeque ab uxore propria multis lachrymis sollicitaretur ad Arrianismum, it trepide cum S. Iob respondit: νμε- ω ex in mi smutieruns luneris. Formidarem , -ων , Mola d 1 hu
minimν. Ita victor inicissis lib. a. persecutionis Uvanda. laeae iub finem . im privinaresIuσ Tobia. Iob&Tobias in multis suere persimiles, primblusis eleemo. Unis, de cuiuslibet misericordiae os ciis , t Aqualia de te depradicat Iob capita tr. & Tobias hic*-
secundo in eonstanti rerum adversarum, praesertim pam periatis, caecitatis, & morborum tolerantia, it giati rum actione . sunt enim ipsa Dei magna,iacticia, utpothmasciae virtutis magnique pMii materia. Dicebat ergo Iob patiens D mer salsurit,Anomem Do mim benediarum. Idem dicetiit Tobias.
Tettio, Tobias haec omnia iustinuit ob spmsu urae vitri misit
arto, Iob irritus fuit ab uxore, &amicis, sed Li- Ο.a ita dentes irruit: sie&Tobias. imo, Deus Tobiae opes ablatas visumque ressitatis Quinto. seM Iobo civit. omniariadidit duplicia. - a Lap. in Esdram
55쪽
52 Commentaria in I vitam. Cap. III.
Tobias irrisu ab uxore, Sara ab cilia, gementes cycirotes a Deo exodi is , qud minis mitis L
i. Unc Tobias ingemuit, & capit orare cum lachrymis, ta dicens: Iussus es Domine,&-I nia judicia tua usta sunt, & omnes viae tuae, misericordia, de veritas, de iudicium: 3. Et
nunc Domine memor esto mei, & ne vindictam si as de peccatis meis; neque reminiscaris delicta mea, vel parentum meorum. 4. Quoniam non obedivimus praeceptis tuis, ideo traditi sumus in direpti nem, de captivitatem, & mortem, & in fibulam, & imp imum omnibus nationibus , in quibus dispersisti nos. Et nunc, Domine, magna judicia tua, quia non egimus secundum prataepta tua,&non ambulavunus sinceriter co te. o. Et nunc, Domine, secundum voluntatem tuam rum cum, & praecipe in pace recipi spiritum meum: expedit enim mihi mori magis quam vivere. 7. E dem itaque die contigit, ut Sara filia Raguelis in Rages civitate Medorum, de ipsa audiret improperium ab una ex ancillis patris sui, 8. quoniam tradita fuerat septem viris, & daemonium nomine ALmo Rus Occiderat eos, mox ut infressi suissent ad eam. p. Ergo cum pro culpa sua inc aret puellam , respondit ei, dicens: Amitius ex te non videamus filium aut filiam super terram, interfectrix virorum tuorum . io. Nunquid de occidere me vis, sicut jam occidisti septem viros Ad hanc vocem perrexit in superius cubiculum domus suae: S tribus diebus, & tribus noctibus non manducavit, neque bibit: Ii. sed in oratione persistens, cum lachrymis deprecabatur Deum, ut ab isto improperio liberaret eam . Ιχ. Factum est autem die tertia, dum compleret orationem, benedicens Dominum, 13. dixit: Benedictum est nomen tuum, Deus patrum nostrorum: qui clim iratus fueris, miseriti cordiam facies, ta in tempore tribulationis peccata dimittis his, qui invocant te. I . Ad te Domine faciem meam converto, ad te oculos meos dirim. IS. Peto, Domine, ut de vinculo improperii hujus absolvas me, aut certe desuper terram eripias me. IS Tuscis, Domine, quia nuaquam con cupivi virum, S mundam servavi animam meam ab omni concupiscentia. II. Nunquam cum Iudentibus miscui me: neque cum his, qui in levitate ambulant, participem me praebui. 13. Utrum autem cum timore tuo, non cum libidine mea consensi suscipere. I p. Et, aut ego indigna sui illis, aut illi sorsitan me non fuerunt digni: quia Ersitan viro alii conservassi me. M. Non est enim in hominis potestate consilium tuum. 2I. Hoc autem pro certo habet omnis qui te colit, quω vita ejus, si in probatione fuerit, coronabitur: sautem in tribulatione fuerit, liberabitur: de si in correptione fuerit, ad misericordiam tuam venire licebit. 22. Non enim delectaris in perditionibus nostris: quia post tempestatem, tranquillum lacis: oc post Iacurymationem & fletum, exultationem infundis. H. Sit nomen tuum Deus Isi uel benedictum in tacula. M. In illo tempore exauditae sunt preces amborum in conspectu gloriae summi Dei: 21. demistus est Angelus Domini sanctus Raphael, ut curaret eos ambos, quorum uno tempore sunt orationes in conspectu Domini recitatae.
corporis arrit me. Dolor enim animi et eat dolorem corporis, &xSritudo mentis aestit uum parii carnis. Passio
enim, di affecito animi per lynapathiam in corpus lese diffudit. Victi hic quam verum sit inini Ecclec cap. . veri
bavit Tobiam, sed conturbavit eum calumnia uxoris. citatem enim sciebat tibi immissimi lino ex ratione sultatat calumniam nitebat sibi ab uxore seri non ex ratione , sed ex passione iNulla , Quae idcirco grave erat peccatum , quod proinde ipsum vat L affligerit. Magis enim osseula Dei creatoris sui, quam iniuria propria eum cmciabat.
cia sentu, deuotione, di compunctione, ideoque quasi vim intulit Deo, ut eum exau luet, &cciniolaretur. R di S. Augallinum Sermone ducenteiso vigesimo sexto de Tempore qui est de Tobia : tio esse .
RITA , ET IUDI tu M. J Viae Dei sunt Deiorestiati nes, consilia, decreta gubernationes, actiones opera. Hilce enim quasi viis utitur, &ad creaturas, hominesque regendos Icendiis q. d. omnia Dei opera sunt miserico dia, vera, &juila: misericordia, quia mille nostris miseriis, mjle miserationibus suecurrit. Rursum quia cum peccata nostra punit, punit citra condignum,&lustitiam mi ericordia temperat. Item pumi levibus poenis in hac vita, ut per eas metientes,& metuentes attrocissima gehennae supplicia, dininando a peccatis caveamus. Denique Pinnit unum, vel Paucos, ut ceterio ies eorum exe Io piant. Easem iunt vera, quia sapientiae ,& veritati Primae contorinia; de quia verissime quod promisit, quodque misnatus est, praestat. Est enim ipse in dictis, factisque verissi. A mus& constantissimus. Eadem sunt iudicium, quia manant ab aeterna lege, quaeli in mente Dei, & a priuia iusti. tia, iudicioque diuino, Me Nue iussissimo. Tropol .inus vult,ut in hisce tribus ipsum imitet r.c pit ergo in omnibus actionibus nostris miseνιωνdu- quam tam inesse, ut vel aliis sibveniamus, vel certe nobis aptar
veνι sem , ut convenienter naturae, ac rationi, convenien
ter etia fini uoltroi & siquid ulli dixerimus Miciis ipsis com
56쪽
Commemria in Tobiain. Cap. III.
inienter agamus: itidirium, ut cuilibet, quod suum est, A &MachIath. Secimdb, Asmodaeum esse eum, qu np,
- raptirasi Chales ira Iob 18. vocatur Sammael, qui tentavit, &superavit, ac conjuges exagitat, auctorq re est omnium rirarum. Cum illo Sarae certamen fuisse, quae ab Angelo Dei adiuta victrix abiit: unde ipsa a vincendo&praevalendo nomen accepit. Sara enim Hebri Hem est, quod dominans &Domina hoc posterius aditum verum . oue est. Tettio, Eccles I. . meus vertit r Asch Mias minis destri im , id est, Asmodaurox damon m. Addit Zohar, Salomonem rigno electum Deo, proximo, nnis ipsis tribuamus, prud:nterque vi
enim in assiduo, magnoque moerore noci est vita, sed mors, inio peior morte: quare recta ratio dictat, tunc satius esse mori, quam vivere, si nimirum ita placeret
supra viν uram , pta in raderet rem etiam vivere. Fortioris
tamen de generosioris animi est mortem non optare , sed adversa quaelit et invicto animo tolerare&siperare. V des. Aug. a vvandalis Hippone obsessust μυσνιris, in
axe, βω-d εν - ειαν , suos Io vas ad tof ἐ- suam ἱ--m fines μιar, avis certe, aer me de Mae saeuis ad saareeινι M. E hoc tertium obtinuit. Nam tribus mensibus ante linam urbs caperetur, vita functus es
a A J Nora hic miram Dei erga uio, fideles provi,ntiam.
Cominavit enim calumniam Tobiae cum calumnia Sarae , ac orationem & compunctionem Tobiae cum oratione &compunctione Sarae, ut utruque consolaretur per mutuum conimum. Et hoc significat itastio, quod respuit futuram coniugii narrationem. Hoc est, quia ait sil
Similia sunt in vitis Sanctorum. Ioannet Moschus in Prato spirituali cap. o t. narrat filium cujusdam Constantiri politani viri clarissimi, qui omnia erisa at in pauperes ac Ε - a. moriens non nisi Christum filio curator rara reliquerat , una filius iam depauperatus templum iuressus devote Deum invocaret, visum a Patmio quodam ditissimo, qui pro hac pietate filiam suam cum ampla dote illi despondit.
a 1 FUI s NT AD EAM . I Causam necis a Rapha Ie audiemus cap. 6. r. 17. D. Mum, Graece additur
π, rapa , id est, HAia malam, et nora Dis, scilicet pessi mum Zeno uismum, ut ait S. Prosper parte L.Promisc.3 Plato in Cratylo ait daemones dici, quasi id est . scientes, quod plenam habeam naturae & rerum n turalium cognitionem , idque probat Lactant. lib., divin. inst. Cλλ ι . S. Aug. lib. st. de civit. cap. xo. Meuadb, alii daemonis etymon derivant a id est, regere quod daemones sitit hominum guberitatores ι unde Plutar. solysit librum de genio Socratis , qui eum dirigebat. Tertio,
Euleia lib. de praepar. Evang. moa, inquit, dicitara δειμα νεμ, id est, terrere, quod tamines terrefaciat. Nam, Si quod, ait apud S Mnan. S. Anton. daminas in
ab Almodaeo in desidito fuisse detentum: 'tumque Asmo daeum interim speciem Salomonis assumpsisse, ac ius Hebraeis in Ieru talem dixisse. Verum haec Rabbinorii n si:nteommenta, ideoque figmenta. Dico ergo Asnimae esse daemonem, qui homines ad libidinem exagitae, ae superatos a se plectit , maleque mulctat, utiniale mulctavit septem Sara sponsos ob ira, pudicitiam. Id ita esse colligitur ex ea, qua Almodaoc.
Per. . I9. In eos ergo, quasi reos Aemancipias suppli. ciis suis grassatur Asmodaeus. Unde Asmouaeus, vel Asimodaei socius, aut Mitus fuit daemon ille, quem Primus primum magus, sed postea fidelis, & martyr suis incantationibus excivit, ut sanctam Iustinam Virginem, re martyrem in adolescentis, qui eam ambiebat, amorem inflecteret, sed frustra. Vicit enim eum signo crucis, orati uia constantia S. Iustina . Talis quoque Lit daemon ille, qui puellam ab adoleicente mago incantatam obtadcns, a Sancto Hilarione ri rus, cur ipsum adolescentem magum potius non obsedisset, responditr ve quid 3m
uti resert Sanctus Hieronymus in vita Sancti Hilarioni, D nique audi Sanctum Athanasium in vita sancti Antonii:
aeres secundo, cur vocetur . Odaeux' Re . pri- tis, tu Serarius, Asmodae dicitur quan του, id est, ignis Madai, id est, Mediae, quod eue - daemonum omnium, qui tum Mediam cin qua erat Rages, ubi agebat Sara, ejusque seri sponsi occisi ab A --ὶ vicinasque prouincias incolebant. Cum eo im in Media versaretur, ubi regem nisi in ea ipsa regione age re ipse eque omnes Medos ad libidinem iustitabat, ac superatos a te affligebat. Sunt enim daemones Irisci, Medici, Africi, Australes,
Μeridionales, sepulchrales , aerii , ignei , aquei, ter- rei, uti docet Rhodiginus lib. 1. cap. . res. Chaldaeus Cant. 4. G& Thomas Canti prat. lib lacundo Apum c. 17.
S. Athan. ad s. Amomum adductus est adolescentulus, yris et alem habens dam-- , quem addiscipulum tuum abi satisd cbat: Non est Memr ore. Nam ea-- μω ἀ- tuum ordinem, principalem scilicet , nondum fum d natur gratia , sed hae es Pauli rarias luti, prout Palbiadius c. g. narrat
Eugubia. lib. 2. de perenni phil. cap. t graecum δμι- , derivat ad Hebra omnis, vel percrassim seu id est, perditores, vastatores: tales enim sunt, & talis maxime est Asmodaeus.
Quaeres, quisnam sit Asmodavit Rabbini apud Eliam
in Thisbi, asserunt primb, Asmodaeum natum e Noema quae tuitio rΤubalcain, &Schimmnis uxor, in s. v.11. Quatuor enim monum esse matres, scilicet, No
inia, sive ut ipsi nominant, Nahema, Luith, Ogeret
Tertio, Asmodaeus idem est , quod τη es , id est, ignem, vel απκUeam, id est, peccatum, '' Inisdia, id est, metiens&mensurans . ut quanta fit concupita tia exploret, tantamque t nam culpe commensa irroget.
Qiiarib, Asmodaeus idem est quω disperditor, dei, Iator, ab πτN Ucans, id est, desolavit: vel 'ossc mad, id est, disperdidit. Quint b&aptiuime, Asmodaeus dicitiiro stas, id est,iseis, vel cam, id est, peccati, 'divum. d, id est, disperditor. Ipse enim inducitiir hic , ut libidinis ultor, de sponiorum impudicorum occisor.
57쪽
ce, 017 eum M. M in uxoribus, id eit, Aameqi iam congrederentur. Non enim permisit Deus Saram tam casiam a tam inceliis tangi, sed ante laetum eos per A modaeum occulit, eo quoia vellent eam ciliani libidine invadere.
AQνι iss deinceps t nam nullum hucusque genue-
o o M T so u M. I Gravis fuit haec contumelia a etata ab ancilla, vel ut graecu eit, ab ancillis in Saram. Grae
Ubi nota tria vitia ab ancilla Sarae fuisse obiecta. Primo , quM leptem si mos occidistri, imo suffocasset, cum . idnis iecisset ipsa, sed Asmodos. Quid enim turpius, uid atrocius sponsae, quam dicere,tu occidisti tuum lima
um Secundo, quod nomen eios dcPrave e pro enim, id est,tamina,vocat eam id est,tribulatam αmiseram. Tertio, sterilitatem ei perpetuam imprezatur. πιο sic S. Monica ab ancilla vocata meri bibula, valdui ait alaflicta,ut res ri S.Aug lib.9 Conl. ssc s Sic di Sara hic adeo
duana impetrarit Sara a moret gnationem, de tranquil- . litatem animi cum mariun Deum confidentia, ut novam orationem ordiens pridi uret in Dei braedictionem de laudem: nam , ut ait Ni ol cap. i. Ini . Virg. B
TA ob quae tribuuntur, &eonsequenter tribulation ripiam: dimissa enim culpa saepe dimittitur di pinna
VER . 6. pavi via uti, Juteum ambiremex concupiscentia delibidine, sed tantum eum accepi prolis causa, ut parent lini obtemperarem, eisque nepotes & heredes proci arcm.
CONCupra CENTIA, I non tantum libidinis, sed&gulae, luperbiae, avaritiae, ceterarumque illecebrarum. M
gna suit haec puritas&continentia inae, ob quam merui a Deo exaudiri, α beari.
Vixi. idi ludum impudicum accipiunt, qualem lu- ' dunt obscoeni fornicarii. Sicque explicant illud Exodisi. 6. Sedit populus se care is με re, o surrexeratain udara, id est, minicari. Melius Hugo, & alii ludum quum libet a cipiunt puellis smaliarem, praestrum testat: cm,dech ream, ait Hugo, quam vir sapiciis de probus apud via rium lib. cap. it. vocat ludum maia , &Matili. lingua sui locis comm .cap. de tripudio &chorear ia M.,
mirum in ten tione di probatione manserit Deo fidelis de
ET IM Coxa εν Oua c ita legendum cum Rom.& Graecis, non corruptisma, uti legunt nonnulli
q. L si tuus cultor , b Domine, a te ob aliquod delictum corripiatur, &calliS Iur per Puni et: iam , veniam P itulans, illam a te impetrabit. Hoc fine enim eum corri. pullii, &caitigaili, ut eum ad delicti pinnitentiam im.
TUM h ULTATIO M M INFUNDas J nimirum post nubila Phoebus, post nostem aurora, poli hyemem aestas, post morbum sanitas, pOltdclblation consolatio, post crucem gloria , poli mortem relummo ut ait Tertul.
in Apol chrastus poli set favos, & mella gustavit. Vere
xv e TU Do Mi MI RECITATA . J Id .eu, praele mlatae de oblatae per Angelos utriusque cuitu es, inb per s. Ophaelem, ut ipse Tobiae astes it c. I i. I x. Ω- , In
M. Hinc Apoc. 8-3. dicitur Angelus stetisse cum thuris bulo aureo, eoque obtulisse Deo incentum. id est, orationes ranctorum. Ophaelis , dicitur quas Sκ ' ν- . . Meι, id vi , maaccus I ea, auto dum σ -atio Dei. R iis MIta S Greg. hom. in Evang. de S. Hier. in c. Danielis. iSic Deus ipse vocatur id eis, medicus , curator, & g salvator tuus, Graece . M. ες , id est , --1DA, σμη-ι te. Exodi I s. in. 4 Reg. 24. I al. . s. & alibi
saepe, Raphael ocit, Dei medentis vicarius, executor&orirator sanitatu. Vade Ecclesia in officio Mi liae-lis orat chrillum:
Apias Augustinum, ser. xi . ait ipse Raphael: Era fum
μωα, sit equis italum ρνases est. Unde in Romano Militati, quod anno 11 o. Parisiis editum, Musa est de S. R Phaci, Pro aegrotantibus, & peregrinantibus.
rum. Seeenaeit, Spiritus s. artR .Elias, ita dictus, quod habitet in sanctis a με- enim est, halitare. Greca Rouiana habent, An Lia est reatu amborum is em D. 'usia Mamum Raphaintia , id eli, magni Dei, qui summitaei Raphael, id est, medrcus de curator,uti jam dat. Aut q. α exaudita est oratio in coii pzctu Dei, ut vertit Nolier,
58쪽
Commentaria in Tobiam. Cadi. IV. 33
qui est coriam i Raphaelis. Deus enim omnium Amselorum& hominum, est decus & gloria, iuxta illud
ta est oratio amborum a Deo, in conspectu gloriosi , mas iique Raphaeli, qui eandem divinae majestati obtulerat. E to enim Raphael Tobiae esset praesens, ideoque a Sara absens, tamen absentis preces ipse videbat, & audiebat,
' lino poterat in ictu oculis Tobia avolare ad Saram, indeque revolare ad Tobiam, adeoque ad Deirm in coelum empyream. Angelienam sunt celerrimi, & instar Ligurae coelo in terram dilabuntur. Aileg Ut Alleg Gloisa: M,'ieia, ait, νιν Raphaaetem inrauigi rIUU Dpmmisis 1 re Iesus Mistus, qui clieιρων m. ra otii
cis porro dicuntur paulo signatius nonnulla: Missis es
quae illi velut optima hereditas debenatur, idque quia, ut ait Hebraeus ι Tobia irae νώμομυωDMis , id est, Pr pinquitatis jure illam lioi vendicare poterat.
30ώaιι bierarchia sit Raphael ' Dominicus
ok ... A. Banne in 1. p. quaeae it a. art. .mat esse ex infimo ordine .risI, M. Angelorum, quia ipse videtur fuisse Angi ius cultos T ' blaei Angeli autem custodes sunt ex infindo ordine. Unde P, Dia. S. Thora. I. p q, quaest. 1 II. art. ait, Michaelem esse ex ordine Principatuum, Giurielem ex ordine Archanget rum, &Rapiaelem ex ordine Angelorum. s.e,ia, . Secundo, Serarius hic q. a. putat esse ex ordine penultimo, qui est Archangelorum. Nam s. Isidorus lib. 7.Orig. cap. s. Prol per P. 1. promis. c. amia alii Raphaelem vincant Archangelum. πινιο . Tertiis, alii apud Ibannem Ernium inm. s. in stos. Nichaelis , censent Raphaelem esse ex ordine Poteritum. Hi enim potestatis tuae imperium in daemo aes exercen , uti fecit hic Riphael, ligando Mnodatum. Alii opinant reum esse ex ordine virtutum. Quarto Zc optime, plures censent Raphaelem esse ex ver. . primo ordine Seraphinorum, adeoque esse unum e septem primis Seraphinis. Hi enim proxime assistunt Deo, uti astare se ait Raphael eap. ii. is. ita Greg. de valentia L.
in cap. x x. Apoc. Naaian. & Cyril. quos citat, & sequitur nostra Ribadraeira in se to s. Miesiae lis. Hinc&Missa A thyopica tam Raphaelem, quam Michaelem, &G brietini unum e praestantioribus Anseli, emittituit. Unde
Sept. Rom. hoc v. Opha - Uocant mmmor coram Ii rus, inquiunt, mum Raph sa. Hebraei, ut est apud Lyran. cap. g. Gen. tres Angelos
subvirili forma Meahamo visos, Michaelem, - - Rauha I , Raphaelem appellant . Primum ad tuinciandum
.r , μι Iu cfilii generationem ι secandum ad impuras urbes flamat,omum. Π d diruendas; tertium ad curandum Auraham a vulnere circumcisionis missos dixerunt: at refelluntur Hebraei Tollato cap. g. Genes. Porro Raytaei bonae valeriidini
praesidet; &ideo missus eth ad pellendam Tobiae caecitatem ι hinc nomen eius sbaat, mruicina Dei: Michael precibus, oblationibusque fidinum: Gabriel hominum pr.
liis praesecti sunt. Toletus in eap. r. Luci Ann t. s. agit de Gabriele bellis praesecto, ut D. Hlaron. in cap. 3. Dan. ac Ruperi. in Cap. g. At . Rursus Raphael est praeses itinerum . duxque profici- stentium, unde in Itinerario Ecclesiae ab iis in vota ur. Et im
Qua de re insigne exemplum cuiuidam Aurelianensis . er ra tingu.grim ab hollibus invali invocantis S. Raphaelem, & ab eo liberati recenset Petrus de Natal. Epilcopus Aquit. lib.
Q iaeres secundb, An Raphael prop-ie fuerit Angelus
custos Tobiae a smiat Domin Bannes loco citato. I ro, R
quia Angeli custodis munus est preces osserte eo ι hoc Het res. autem scit Ophel. Rursum ipse Tobiam per totum iter 'comitatus euii odivit, ae omnibus periculis eripuit. Fuit ergo esus cultos. Verum dico cum Servio & Greg. de v, lentia, eum non fuisse proprie custodem Tobiae, Primo,' et quia hicetaos est, ex nono di infimo ordine Angelorum I 'Raphael autem est, ex primo ordine Seraphinorum. S eundo, tutelares Angeli ab exordio vitae a Deo homnibus tr:buuntur, vel sue placet nonnullis a conceptus ac Raphael missus ciet ita, ruit, cum Tobias adcilai demiae
ageret annos. Totio, non fuit Praecipue missus ad su-niorem Tobiam regendum , tuendumque a sed ad M. abram patrem sanandum, Saram lue a daemone liberan. dam , ut patet capit. t 1. Hinc patet responso ad argilii en-tumr nam non ibium Angesi, sed S: Miaphini nostras
preces Deo osserunt: omisa eiiim μυ-θι- rua in mulserra m mi , ut ait Apollolus Hebr. i. veria ultim .
Denique sicut Asmodaeus est rex daemonum, &praesita luxuriae, sic eius Antagonilla S. Raphael & rex Ansel rum, eii praeses callitatis & callorum tutelatis, uti fuit hie Tobiae &Sarae. Unde iple , vel eiusa:sectae S. Thoniam
Aquinatem cingulo castitatis cinxerunt, ut habet elus vita ι ac S. Equitiam quasi castrando, castitatis docto primiarunt; uti refert S. Greg. r. Diat. cap .
Tropol. disce hic, quanta sit animae armitas, quantaque Dei&Angelorum, etiam Seraphinorum qualis est Raphael a dignatio, qua dignamur hominum catorum, vilium & miserorum tantam, tamque particularem, de roridam curam gerere, quantam lac gessit Raphael Tm
Tiliast marituras, uti putatu, filio dat ultima viretisis salutisque monita. I. TGitur clim Tobias putam orationem suam exaudiri, ut mori potuisset, vocavit ad se T A biam filium suum, 1. dixitque ei: Audi , fili mi, vesia oris mei, & ea in corde tuo ,
quasi fundamentum construe: 3. Cum acceperit Deus animam meam , corpus meum tepeli: &honorem habebis matri tuae omnibus diebus vitae ejus: g. memor enim esse debes, quae&qua in pericula passa sit propter te in utero suo . Cum autem & ipsa .compleverit tempus vitae suae , sepelias ram circa me . 6. Omnibus autem diebus vitae tuae in mente habeto Deum : de cave ne aliquando peccato consentias, & praetermittas praecepta Domini Dei nostri. I. Ex sub
stantia tua lac elaenarus, ium, de noli avertere faciem tuam ab ullo paupere: ita enim fiet ut nec
59쪽
s6 Commentaria in Tobiam. Cap. IV.
. te avertatur lacies Domini. 8. Qui modo potueris , ita esto misericors. p. si multum tibi fuerim, abundanter tribue: si iniguum tibi fuerit, etiam exiguum libenter impertiri stude. io. Pismium enim bonum tibi thesauri as in die necessiratis: II. quoniam eleemosyna ab Omni peccato S a morte liberat, & non pallatur animam ire in tenebras. I 2. Fiducia magna erit coram summo Deo eleemosyna, omnibus iacientibus eam. I i. Attende tibi, fili mi, ab omni innieatione, &praeter uxorem tuam nunquam patiaris crimen scire. I . Superbiam nunquam in tuo sensu, aulin tuo verbo, dominari permittas, in ipsa enim initium sumpsit omnis perditio. is: Quicumque tibi aliquid operatus fuerat, statim ei mercedem restitue, de merces mercenarii tui apud te omnino non remaneat. io. Quod ab alio oderis fieri tibi, vide ne tu aliquando alteri lacias. II Panem tuum eum esurientibus oc egenis comede, & de vestimentis tuis nudos tege. I 8. Panem tuum & vinum naum, super sepulturam susti constitue, & noli ex eo manducare &bibere cum peccatoribus . is. consilium semper alapiente perquire. μ. Umni tempore benedic Deum, & pete ab eo, ut vias tuas dirigat, & omnia consilia tua in ipso permaneant. 2I. Indi etiam tibi, fili mi, dedisse me decem talenta argenti , dum adhuc in tutus esses, Gabeto, in Rages civitate Medorum,&chirographulii ejus apud me habeo: χχ. de ideo perquire quo modo ad eum pervenias,& recipi 'S ab eo 1upta luemo ratum pondus argenti, & restituas ei chirographum suum. 23. Noli timere, i: limi: pauperem
quidem vitam gerimus, sed multa bona habebimus, si timuerimus Deum, &recellerimus ab omni peccato, & iserimus bene.
CVntea numero duodceim. Primum est de pietate patribis da δε- ci de matri tam in vita, quam post morim exhibendarim. veil. s. Se dum de ragione erga Deum vers. ε. dixo. Tertium de elimosyna vers. 7. & i . artum de fuga fornicationis, Se castitate versis. intum de fuga superbiae &humilitate vers. I 4 Sextum de iustitia&meris cede operariis julie statim persolvenda vers. is. Septimum de talume, ut nemini ficiat id, quod sibi fieri nolit vers. Octavum de cura pro mortuis vers. 18. Nonum de prudentia, ut nil faciat sine consilio viri sapientu vers. I9. Decimum de assidua Dei memoria, laude & invocatione vers. xo. Undecimum de providentia alandae familiae, i me o pecumam Gilicio mutuo datam vers 11. Duode. cimum ut paupertatem suam soletur lye in Deum , qui sperantes in se ditat . Samuaa aurea monita, & occume ea virtutum viri sancti morituri filiis, &p eris sui, tradidere, ut S. Ludovicus filio suo Philippo: lege ea invitas. Ludovici apud Surium die x s. Augusti ι S. EIhrem, ut patet ex eius testamento, &Τheodorus Studita, S. Dcmi.
nicus, S. Franciscus , culus testamentum extat in fine tom. V . a. 3. 4. Braioth. s. Patrum. HOMO EM HA apse Marat Ton 3 iuxta i DIud Dei in Decalogo: Hauara patrem'matrem, in f -
σεννι μεν προ- , miner. s. IS vide ibi dicta. Mirare hic uia aequanimitatem, qui acri probro exceptus ab uxore, ejus tamen honorem α curam nlio demandat, u que ipse memor fit dolorum , fastidiorum, &periclit Tum, quae ipsa pro eo passa est in utero, &deinceps. At
ux . a. s. 53 3LIA. 1AM IUXTA ME J Hebr. & Graecars otiose isextam ια sic. in eodem sepuliM . Vir enim& uxor sunt quas una caro, id est, una persona civilis, Geties x. x . Sic Abraham cum sara, Isaac cum Rebecca, .--- Lia eodem sepulchro sepeliri voluere, Ge. - s. 49. xy. Memorabile est quod scribit S. Gret. Turon. m. maiis . de gloria Confess cap. 3 . de duobus amantibus, vii osci. licet&uxore, in continentia Eccastitate mutuo conseruta viventibus. Cum enim uxor iam defuncta ferretur ad sepulturam, vir eius expansis in coelum manibus ait :
V G Matieta Masaxo D sis 3 puta in memoria, uriblius semperils memoria intellectu, &de illo crebro coguΑ tes Eemediteris; in voluntate, ut illum jugiter reverea. Vs s. 7.ris, ames, laudes, invoces, obedias, glorifices, ideo. 'caveas ab omni usoscnsa, & peccato, ut sequitur,
ULLO PAUPI E . J Sex hie eleemosynae fructus , &stimulos Tobias dat filio, primus cit; ira enim Aer, ut ne atomu nam facies Memni, quas dicat: talionem tibi res det Deus, quia ipse in curator pauperum. Quare sabeis fatum tuam averteris, negando eleemosynam, aut consolat onem , quam eis dare potes, av:rtet pariters ei lium a te Deus, negando gratiam, &opem, quam postulas.
t eoas 3 ut si habeas auriim, panem, cibum, illades, si non habeas, des consilium , verbo soleris pauperem, eique bene preceris , ostendens commiserario asasse .m ι commiseratio enim Ievat miltro miseriam,
mortis: quod illi dabit Deus utpote a se misericordiabus promissum . Pro nam, - , Graece est, depositum , quia quae in pauperes conferuntur, non pereunt danisti , lad quasi in sinum Dei Guodie iura deponuntur , ut is ea danti suo tempore reddat , tum in hac veta plinia , tum dupIicia , imo centuplicia in coelo hic addunt : PUMoris in rem in rivi σ tia in
Est hie secundus eleemosinae fructus& llimulus. Sequi
T MOM TE, aeterna, & saepe a praesenti Lx- saxa T . J Qua ratione δ primo dispositive, quia elae mosyna impetrae gratiam maiorem, qua sensim eleem senarii provehitntur ad remissionem eulpae, etiam mort lis. &ad illam dimonii, si nimirum fiat ex gratia Dei praeveniente, uti ad eandem disponunt fides, spes, timor , maxime si ipsa fiat ob motivum aliquod super. ιiaturale, verti gratia, ut peccati utariam adipiscaris, ut Deo placeas, ut eius gratiam impetres . Secundo, quia si culpa iam sit rem illa, eleemosvna meretur remissionem poenae rellantis. Terito, quaa Deus obelee- lynam , poenam prHentis vitae anteit, vel dissertet iam non remissa culpa. Unde eleemosyliarii, etiam alias impii , raro in hac vita a Deo castieantiar .
60쪽
. Qi circa Daniel cap. 4. Nabuchodonosori lavo , &
huncque Tohiae locum subiungit. vide dicta Ec-
N gehennae, quia ipsa quasi claudit, de oppilat o
sehennae. Obsicit &Λug. 1 erm. 18. de verbis Dominii cundum Matth. c. ac simul respondet: S., inquit, ei
elaemosynae tructus, sequitur quintus & sextus.
na habitu Irimae vir sinu coronam in rapite gestans ex ramis olivarum, in i nis apparuit S. Ioanna Elec. mosynario Archiep.Alexancteque dixit a uo sum una
Cr DIν- -έωι. ina villime excitatus sanctus Ioamnes omnia tua dabat pauperibus, & quo plura eroἶνbat, eo plura a Deo recipiebat , adeoque stannum inargentum convertebat: ita Leontius Episcopus Neapo. lis in Cypro, in ejus vita.
V I' et quam multi gentilium putarunt et se lictam ,
s CRIMEM sci ad q. d. Praeter uxorem nullam semianam cognoscas, ut cum ea cimen fornicationis admittas.
Idem ex Mose didicit Puto, Oxitquelidi 7. de legibus r
Supli BiAM MUN. AH IN TUO saκ s. c in tua γε s.14 mente, in tua cogitatione, aestimatione, iudicio, devinluntate γ A υτ iN Tvo v K o DOMI κARI RHIT xx xl ut licet tentationes superbiae sentias, tamen eis non contentias, ut ipsa tibi dominetur, sed tu generose eam reprime, eique domi re et IH x a MIM INITIυ a unus IT OMNI x DITIO J tam laici stridi se-Iorum, quam Adami di hominum,imb, ut ait S. Pros p. ii de vita contem. cap. 1 f. nullum peccatum sina saperbia poto υνιμιπιν esse ut teris, quia omnis qui peccat, Pr ponit se, suumque appetitum Deo, ejusque legi, quod utique est superbia. Audi S. Bern. sem. I. de adventu: Si
Commentaria in Tiliam. Cap. IV.
ante foli, oreasum, si pauper fit, ut Praecipitur Deuter. a
Idem docet S. Aus. I. 1. de ordine vitae α8. N L 3. de doctr. Christic. i quia & Alex. Imp. gentilis licet, terie Lampridio laniabar sapiat, ruod ambus minus sedara,
in v tua, quia faciet te cespitare di ruere in sesias de principitia indeque in gehennam.Hebr. Cavo tibi ι aleb ut
Tu Ius Ti CousTIT ulla Hebr.&Graece: omina. Θ Misas σ v vim tua- βρεν se ac Ma Iusto um. Mun. 1lena per sepulchra accipit ora ι q. d. acer e vinum tuum, de panem pone in ore jaltonim, ut amoriantur fame νsed nemo non videt hoc esse ineptim, senum &conto tum. Nota ergo olim apud rittianos Romae praeterim de in Africa moris suisse,ut fideles epulas ferrent ad 1epulchra, & memorias martyrum, quas per martyres hoc quis
D contactu sanctificatas , praelibabant ipsi & amici eorum , deinde eas et alunt in imperes, qui in Ecclesii ad agapen in martyrum natalitiis convocabantur, idque in hon rem martyrum, atque hoc solitam facere S. Monicam in trem suam narrat S. Aug. lib. 6. Lons esse. v. Nota secundo, idem eos tecisse in sepultura defunctωrum suorum, quorum dubia erat salus, vel gloria, scit, cet, eleem ynas, aut convivium , seu agapen hanc instruxisse in coemeteriis, aut templis; tum ad luctus Iola tium, tum ut animam destinctis, si poenis purgatorii d lineretur, eleemosyna hac& precibus pauperum e Pia rent. Verum quia ritus hic parentalis reserebat mores
gentilium, qui maminis suis c ita animas defunctorum,cλrumque genios, sive Deos praesides vocabant hocm do parentabant, quasi animae defractorum tuis epulis