장음표시 사용
71쪽
vel ob ciborum mangonia, recondimenta, qui sua varietate, nouo sapore assidue orex in gulam prouocant. Qua ob causam talis varietasin exquisita epularia instructio omnibus sobrietatis,ficastitatis cultorib , imo omnibus qui suae valetudinis curam habent maxime vitanda, ut passim Medici tradunt. Qua de re supra diximus. Ex quibus perspicuum est, in sobrietate, abstinentia ad libidinem domanda longe maiorem esse vim, quam in alijs corporis afflictationibus, cilicijs disciplinis, chameunia , labore manuum . Haec enim exterius tantum corpus affligunt, cutem perstringunt causam vero mali, quae interita later, non attin 'unt. Abstinentia vero causam ipsam ex libris, invenis intimis subducit,
naturae temperamentum ad mediocritatem reuocat. Itaque haec omnibus, qui isto malo vexantur, consulenda .
Hactenus de sobrietatis commodis A seu cictibus que omnia possent sanctorum Patrum testimoni j confirmari, sed ea breuita, tis causa prStermitto, unius D. Chrysostomi sententia contentus Is Homi l. i. de ieiunio ita scribit: Ieiunium Angelirum imitatis est pro nostra virili, contemptui praesentium schcta precum alimcnia animae fraenum oris, mitigario concupiscentiae, ut probe norunt qui ieiunii emolli furorem, compesci iram, seda flus uicurae, excitat rationem, claram reddit mentem, allema; carnem, fugat nocturna foeditates, capisii dolores tollit, claret adfert oecolorei, ma-
72쪽
vecta cogitatio, Sc. Vide eumdem Homil. r. in Genesim Similia multa legere est apud Da filium oratione de ieiuniori Ambrosium lib. de Eliadi ieiunio Cyprianum orat de ieiunio, malio S.
Dicet aliquis molestam esse illam diaetae
,angi parsimoniam, ut quae homine perpetua sa- male me torqueat; ac proinde satius esse cito mo- ri, quam adeo duro remedio miseram vitam trahere, iuxta dictum cuiusdam, cui cum crus esita secandum , recusauit inquiens: lanus uanto digna dolire iis . Respondeo Primo, Initio quidem sierio ian: hi molestam ob contrariam consue- udinem, distomachi distentionem; verum se si mea molestia tollitur. Non enim re-
Pente a magna quantitate ad exiguam transaeundum, sed sensim singulis diebus aliquid detrahendo, donec ad iustam mensuram fit leuentum: a saepe Hippocrates docet. Sic enim sensi in absque molestia stomachus
contrahitur, auiditas, quae ante semiel, xur, tollitur. Stomacho autem ad iustum debitum modum contracto, nulla amplius est molestia in sobria diaeta: quia exigua illa luantitas eius capacitati taetribus apte re-ipddet. Cuius signum est, quod initio Quadragesimi abstinere ientaculo, pleris i. quialiter consueuere, sit graue sed ensim ipso usu dissicultas illa tollitur c tantum coni- inodi ex abstinentia multi sentiunt , ut perpetuo abstinere tantaculo cupiant. Idem multi experiuntur in carenda coenas Simili modo cum quis nonnihil afiueuit, non est
73쪽
molestum abstinere a quibusdam cibi nitru salubribus, etiana gula pratri eos valde affectaret. Itaque falsum est quod obiicitur, sobinam dictam perpetua sanae ovainem
Respondeo secundo: Esto aliquid molestiae in tali diaeta multo tempore sentiatur quod tamen non est ita sed cogitandu est,
exiguam illam mole litam maximis commodis infructibus compesari Sobria enim dixta morbos pellit, corpus agile, sanum, purum, a foetore ac ceditate alienum praesestat longaeustatem adducit, somnos quietos placidos inducit epulas communc suam ues' iucundas efficit sensibus incolumitatem, memor jq vigorem, ingenio peripi caciam, claritate, id diuinas illustrationes excipiendas aptitudinem confert passiones sedat, iracundiam rem cerore pellit, libidinis impetu frangit. Denique corpus inanimam maximis bonis replet: ut merito mater sanitatis, hilaritatis,sapientiae, inomnlum virtutum dici possit. E contrario vita inordinata exiguam it Inehu, lam&breuem voluptatem quam gulae ad nil d. fert, innumeris compensat incommodis . ,
Nam ventrem suo pondere grauat, sani-int ne hiatem Perdit, morbos plurinios introducit, at corpus foedum olidum, sordidum muco excrementis plenum reddit, libidinem accendit, passionibus animam subiicit , sensua obtundit, memoriam debilitat , ingenium iudicium obscuratu denique mentem ad
omnes suas unctiones , ad disciplinas, ad
74쪽
orationem tameditatio in ad sublimia' salutaria omnia hebetati ineptiorem reddit quo fit ut hin pulcherrimarum rerum scientia, minuit sanctitate, .in meritas honorum operum minor sit profectus. At quale quantum bonum est, cuius causa aec omnia mala sustinentur petie uis' momentanea Rul voluptas Tu tunc sola in
sentitur, cum cibus manditur, in ventrem traijcitur; queque inper se vilis est, utpote nobiscum et iij communis, exi- uam corporis partem afficit, nempe in uam palatum sauces. Huius caula Cmnia ista sustinentur,tantaque mala tolerantur Huius appetitio est ratio totius dim cuitatis, que in sobrietate sentitur. Si enim nulla esset in sumendo cibo sotu voluptas, xulla esset in abstinendo dissicultas. Nihil aliud boni habet intemperantia vi lem illam& momentaneam gul oblectationem. Quam miserum es in homine m-dionum, se reddere huius manci prum,elu: I; causa tanta incommodam dispendia sustinere 'apntum absinthisin fessis pro uri modica dulcedine resutiditur
de diligenter eo assiderandam perpen
denda viris prudentibus, maxime ecclesiasticis, Deo dicatis, quorum professio est humo uibus mentis vacare, inrebus diuinis intendere. Si enim ista accurate expendamus, seri nequit, quin sobrietas nobis sit Placitura actae illi ac iucunda sutura ; temperantia vero horrori rarie alio tan
udebit nos nulli emollitiei, pudebit tam g
75쪽
vilitati si inbecillitatis animi, quod putes
'bsic queris ita sinio subsecti, quod dii o tua 'di dio erui liter pareamus, quod vi
si ii iv momentaneis eius illecebris non possimus resis cre. Quid turpius aut magis dedecorosum nudm esse mancipium sui et ventri sp iiii stultius, quam propter modicam gul voluptatem renuntiare omni bus an corporis bonis quq nobis dister Lancta sol, metas in exponere se omnibus incommodis, malis que corpori animo irrogat intemperantia Misera o talium sollem , ut tant vanitati subiecta est, tantis tent bris occ cata, tantis erioribua obnoxia cuius mens in iudicando meli en do, mani specie bona delectabilis quasi ners omnium deluditur.
Hec de sobrietate, quatenus medium stta in uiumentum optimum sanitati, eorro scris, vigoris mentis in longam semctutem conseruandi maxima bona utrique parti, tam te inporalia quam spiritualia consequendi, dicta sufficiant quae ut multis salutaria sint Deum enixe rogo . Fine itaque iaciam verbis B. Petri omnes ad sobrietarem tortando fratres, sobri estote sibi. . , rates quia aduersarius vel erit ut tamquam
.eoriigiens circuit is crens quem deuoret cui re Praue surres inside. Dion enim solum ad caria is tensationes, quibus maxima pars mundi
succumbit, vincendas valet sobrietas, sed Iampliciter ad omnes sicut etiam ad omnes iuvat virtutes, ut ex ias, lula supra deduximus, est perspicuum.
76쪽
VENETITractatus de vitae sobriae com
Ei tum est, usum in hominibus succep teni roris verti m naturam: ita ut illos quodammodo cogat ad ea usurpanda, quibus consueuerunt,sive bona ea imisiue mala Pari modo in multis rebus videmus sum consuetum habere pluta
quam rationem . Neque id p*g-Π
Iino crebro cernimus, eum qui probus est, consuetudine improbi ex probo seri improbum si e re bona consuetudo acile con- tu auam: ita ecdtrario praua sub duci ut ad bonam . Nam is qui e pro
insuetudine praui factus estu rura
udine viri probi rursus redit ad probi Mentirutinam . Et hoc totum procedit
consuetudinis , quae re uera est uiri mecum ipse perpenderem
an aduerti ex vi usus in nostram Italiam
ores inuecios Pr mus est, raulic caelamoniae iecuridus, vive Ieruexta
77쪽
sensum doctrinam Lutheran an, quae ratio vivendi ab aliquibus immerito defenditur consuetudine Tertius crapula. Haec tria vitia, vel potius crudelia vitae humanae monstra, nostris temporibus ullulerunt vita crurii sinceritatem, ab animo religio nem, a corpore sanitatem. Quamobrem statui tractare de ultimo, ino flendere esse abusum ut, si fieri possit, tollatur. Quod ad opinionem ut heranam , Cadulationem attinet, breui pr clarum aliquod ingenium laborem sumet ea refutandi, sicque spero ante mortem me visurum hos tres abusus extinctos, Cnostiam Italiam antiquis sa iustis moribus sui restitutam Ut ergo veniam ad id de quo statui tra sctare: Dico crapulam esse rem perniciosam , crure quia vitam obtaam extinxit in pluran timsi subiecit. Et quamuis omnes nolint, crabat vim putam procedere e vitio gulae , invitam so ira briam a virtute temperantiae nihilominus aput habetur res liberalite honorabilis ri iam vita obta a res sordida contemptu digna e ea: Hoc totum procedit ex vi consuetudinis cessu quam sensus happetitus sensualis intro 'ras duxerunt, qui ita inescat unti inebri aiunt iuni ira homines, ut rei: cta bona via, se conuerterint ' rum, ad sectandam prauam , quae illos latenter . enaconducit ad peregrinas letiferas infirmi ne tales e praematuram senectutem , cum priusquam quadragesimum aetatis annum attingant, paene si ut decrepiti. Oppositum veta iobra , priusquam esset hinc abacta Praestabat, conteruando homines in pro-
78쪽
spera valetudine , etiam anno aetatis octua,tesimo miseram infelicem tali iam' non aduertis erapulam quotannis tibi plures eripere personas, quam posset e medio tollere vel tempus grauissimae pestis, vel multi aris uti, morum conflictus Quid dicam de tuis conuiuiis vere inhonestis, quae iam passim in usu; quae adeo sunt gratidia&intolerabilia, ut mensae satis capaces feri nequeant, propter infinitam ciborum multitudinem, qui imponuntur ita ut opus sit lances alias alijs in cumulum imponere 3 Quis posset
vivere in tantis excessibus, invitae humanae insisti venenis e Per amorem Dei ponatur in istis modus quia certustata, Maiestati diuinare a maxime displicere Abigatur' lanova mors illa nostris maioribus inaudita pestis, ne tanta damna animis corporibum;
inserat sicut publica auctoritate fiunt pio uisiones annonae salubris sita usu morderatio praescribatur, qua valetudini Cum
- Nec desunt crapuis exterminande etiam
beluata remedia quibus quilibet apud se uti
poterit; nimirum si vivat secundum natu re simplicitatem , qui paucis est contenta, tentate te medium sanctae temperanti exr1tionis p rq scripto, assuescat non comedere amplius quam vitine cessitas populat, certo sibi pei suadens, in ud amplius infirmitatem esse hortem . Cogitet voluptatem palati momentaneam , sed noxam quam
inset corpori e mola iam diuturnam .
79쪽
eam l. tandem ipsum corpus unx cu anima pertinere. Vidi ego multos ex meis amicis praestantisti mi irigenii, innobilis natu: q, florenti aetate abreptos pelle intimperantiae, qui si viverent,issent, udo ornamento, multis mortalibus solatio Ita l. vi tantis data is occurram in posset v. statui hoc bretii dis ursu patefacere, Imirnpirantiam esse abusum, qui sacile possit tolli, vita sobria in eius locu introducta. Quod eo libet ius saciau multa iuuenes ingenio praestantes me ad hoc obstrinxerunt.Cum. n. viderint parentes suos aetate lotet extinctos, reme in aetate 8 I. annoru adeo sania, invalentem, incesse sit illis desider ut odem perueniendi tantii, rogarunt, ut modii, que ea in re tenui,aperare. Ita l. vi illoru honesto desiderio acta salis, sinu alios multos, qui hoc ex pede revolent, iuvem: eclarabo causas qu me cdpulerunt intemperantia deserere, invitam sobriam capessere, narrando modum, quem
ea in re secutus sum, quidnam bonus iste usus in me sit operatus Hinc clare cognoscetur, quam acile sit, vitium intempeiani lar superare. Adiungam in fine, quanto si uectus
Dico ergo, infirmitates, quae non solum ginitia in me dederant, sed etiam magno cati e progressus fecerant, causam mihi pra bui si ei. . . relinquendae intemperantiae, cur multum H. eram addictus Per hanc enim pre uita iam s. . tem mei temperamentiri cum stomachus
mihi siet frigidissimus, humidissiti vh in .mpl.-cidera in varios morbos, nepe in dolore si quia hi, saepe lateris, initia i podagrae, cu
80쪽
viri febricula se: ecdtinua,&siit perpetua.
Ex hac pessima dispositione non aliud mihi
restabat expedi indus sit post multas vitae
molistias ac dolores fine accipei permo te: cum in vita mea tantu per natura adhuc abesset a termino , quantia per inteperantiae erat propinqua Cum igitur hisce modis affectus esse ab anno usq; ad O. itatis
meae, adhibitis,tate alis Oibus remedij absque fructi , lix et ut Medici, una adhuc meis malis sit periste medicina, si velim ea costanter uti, patienter cotinuare nepe vita sobriam, ordinatam hanc habere maximam vim ad sanitatem recuperandam, conseruandam, sicut ei contraria maximam vim habet ad eam labefactandam, Mextinguendam; ut ego iam experientia didiceram. Itala enim homines prauae complexionis, aetate decrepitos conseria a sanos haec etiam aetatem trientes, perfectissima complexionis prouernit, I Ggissimo tempore in morbis detinet. Aiod etiam ipsa ratio conuincit. Nam contrariae causa contrarias habet operationes, rei sectus vitia naturae saepe
arte emendari te irasci; eriles ita lignas mangonio agis cultura reddi ieroles, di frucis seras . Addebant, nisi tali remedio tunc uterer, intra paucos menses me ore lactum iri, ut ampliti uia ita pra-stea intra paucos 1lic moriturum. Auditis his rationibus, cum abhorrere morte adeo praematura, inpremerer assidue morborum
doloribus, persuasus sui ex temperantia, se intemperantia necesiui supradictos G tiaraus cis citis nasci debere; spe bona vi