장음표시 사용
61쪽
transeatur in furorem , si phantasia multo tempore in imaginatione iniuriae persistat. unde saluberrimum consilium est,cogitatione ab iniurijs acceptis auertere: quia carum consideratio non solum animo, sed etiam corpori est noxia. Simili modo humor melancholicus , mediante phantasia, excitat moerorem, nulla alia causa moeroris suppe- tente moeror per quamdam sympathiam concludit cor, impedit liberam eius diastolem: quo fit ut humor melancholicus aduratur, fiat a malignior, eo quod te ire fuligines non possint dissipari factus malignior, auget meroris affectum resaepe adigit ad desperationem, funestaque consilia. Tertium Commodum animae ex diaeta sobria proueniens, est incolumitas me in Memoriae maxime laedi solet ab homo ria conae frigido cerebrum occupante, qui potissi ser mum intemperantibus, insenibus est infestus Hic enim humor, invias spirituum angustiores obstruit, inspiritus ipsos refrigerat, torpidos reddit: quo fit x apprehensiones sint lentae, languidae, fluxae, saepe in media narratione hominem ita deficiant, ut nesciat quid dixerit, aut qua de re locutus suerit; rogeique socios, Quid tractabamus Pores autem id fieri tripliciter. Primo, ex eo quod spiritus animalis, iis Phantasia in recorda lo,i in omni actu suo utitur, ab humore pituitoso in transcursu raptim intercipiatur: quo intercepto cessat rei apprehensio, inconsequenter omnis recordacio. Secundo .ex eo quod apprehensis
62쪽
suit tanguida, absque reflexione, idque ob
spirituum inopiam vel ineptitudinena apprehensio autem rei facta abs i rellexione, non potest relinque sui vestigium, quod ad
recordationem sit sufficiens. Omnis enim recordatio immediate versatur circa actus nostros, B solum mediate circa actuum illo. rum obiecta. Non enim recordor proprie Pettum, si mortuum, sed me vidisse, vel audiuisse, vel legisse,&c. esse mortuum. Itaque
ubi nulla est reflexio super actus nostros, nulli potest relinqui vestigium ad memoriam sufficies. Tertio, ex sola spirituum in ptitudine. quia et vestigium sit aliquo modo sufficiens ex parte sua, tamen saepissime si, ut inopia, vel impuritate, vel torpore , vel nimio seruore spirituum non possimus leo vestigio congruenter ad recordationem uti Hac ratione interdum accidit, ut quis omnem pine memoriam perdat, momnium disciplinarum obliviscatur ut cum pituitae
frigidae copia meatus angustiores cerebri obstruit, e spiritus torpidos reddit, totam q. cerebri substantiam nimium humectat, ecrefrigerat. ITotum hoc malum mitisce vel arcetur, vel curatur sobria, congruenti victus ratione: nimirum abstinendo potu calido sclamoso nisi sorte exigua sit quantitas. Et si enim vinum sit calidum , tamen cerebro, magna copia haustam, frigidos morbos parit nimirum destillationes, tusses, coryZai, a poplex iam paralysim Ratio est, quia, a
P ut vaporibus implet , qui ibi lem refrige-
63쪽
tati in frigidam pituitam, quae istorum inatorum causa est, densantur. Neque tantiam potu calido mi uinoso, sed etiam a copia omnis humidi abstinendum, quantum heri potest, sicca ditia, tendiim. Hac enim sit ut supei flua humiditas vel non gignatur, vel genita consumatur; conseque i ter ut obstructiones , quae ab ea proueniebant, tollantur, si via spirituum laxentur. ipsi spiritus extenuentur, debitum duellatum consequantur, vicerebro natiuunt redeat temperamentum, atque uni cum spiritu idoneum, ut phantasiae, tam emoriae
Qia itum Commodum est vigor ingenis
iudicandos haptitudo ad diuina, illust ab IV litiones suscipiendarum. Hi ne fit ut homine, dabstinenti dediti sint vigilantes, circumspecti, prouidi, boni consilii, recti iudicii Side disciplinis agatur, facile excellunt in iis, quibus animum applicuerint. Si de oratione meditatione, contemplationes magna
facilitate, voluptate, iustu spiritali ea heunt Ostendunt id suo exemplo antiqui
Patres, Eremitae,qui ctim essent abstinentissimi, semper mente vigebant, stola si ctes in oratione rerumque diuinarum cori mentatione traducebant, tanto animi sola; tio, ut in paradiso versari sibi viderentur, temporis fluxum non perciperent. Hac ratione ad summam sanctitate in familiari tatem Dei peruenerunt, dono prophetiae
64쪽
ad mirabiles extitere clim enim perpetuo mei tem sursum erectam, eoque intentanaicuerent, digni habiti uere , ad quos De svicissinis inclinaret, eos eximie illustra ir-do,(iuxta illud Psal agi, cedite ad eum, diutumni inimi suorumque secretorum faciendo participes, &operum mirabilium admi ali ros nimirum ut mundus hinc intelligeret, quantopere vita illorum Deo placerete ad eorum imitationem ac venerationem
Sunt etiam hoc tempore plurimi, qui eadem abstinentiae via ad sapientiar, virtutum Christianarum culmen nituntur: quibus aliqui scriptorum suoru a multitudine eximia eruditione omnibus sunt admirationi Nemo absque sobrietatis praesii di simile quid praestare poterit: queo si obstinare conetur, se ipse ante tempus conficiet. remo sine huius virtutis ope passiones suas faenare, animi tranquillitatem obtinere, mentis functiones circa res diuinas facili modo,& cum volu ptate obire, ad insignem sanctitatis gradu pertingere . Horum omnium veluti basis tas undamentum est sobrietas, ut docet Cassianus lib. qui est de rastri margia, cap. Id mi et Unde Sancti omnes, qui celsam persectio nas Euangelieae
turrim aedificare voluerunt, ab hac tam
quam tandamento totius aedifici spiritalis,
33 Nec obstat, quod fide ceterarum Om
nium virtutum, e consequenter totius ruis
65쪽
sides est quidem intrinsecum pretinarium auudamentum, cui directe ceter virtutas innituntur; sed abstinentia et fundamentum extrinsecum, secundarium, .subseruiens quatenus nimirum remouet ea quae
usum fidei, functionem potenti intelle-ciaut vel impediunt, vel dissicilem, nam vi nam, laboriosam reddunt Simul ea suppeditat adminicula, quibus functiones illius potenti reddantur illustres, facile ecdelectabiles. Omnis. n. proscctus spiritualis pendet ex usu intellectus, infidei que in intellectu residet Non enim postumus ama re aliquod bonum, aut ita eius amore proficere nec odisse alii in aut in eius odio crescere, nisi illud ab intellectu ad mouendum
allectuna nobis proponatur. Unde qui ita diurno munere comparatus est, utc lestia&diuina semper eius menti obuersenturassiciat accidit Apostolis, multis Apostoli, cis viris is facili negotio terrena omnia contemnet, ad sublimem sanctitatis, Lineritorum gradum conscendet ac proinde mc lo illust tem glori coronam obtinebit, yoluntas enim sacile se conformat iudicio intellectus, quando res ei non raptim, sed continue macriter ab intellectu proponitur. Ex quibus patet, ea qu mentis functiones impediunt,obscurant, vel dissiciles, laboriosas reddunt, plerumque si causa esse, cur neque in disciplinis, neque in pietatis ossici js, neq in sanctitate vit , ad iii signem persectionis gradum perueniatur: qu vero suactiones Mellectus reddunt facilis, ex
66쪽
peditos, illustres, de lactabiles, pr stare lio, ininem idoneum, qui iacili negotio, reuua voluptate rebus spiritualibus intendat,&ad excellentem sapientiq sanctitatis i suram pertingat s Itaque cum sobrietas hanc vim habeat, ut collat ea quae mentis considerationem vel impediunt, vel disti cilem, inamoenam reddunt insuppeditet ea quq facilem, iniucundam efficiunt, merito fundamentum se- cudarium sapientie, profectus spiritualis dic eda est in autem ratione id faciat, patet ex dictis supra sauqenim speculationem impediunt ac dis licilem reddunt , sunt ista nimia cerebri humiditas, vaporum, resuliginum abundantia, meatuum cerebri
obstructio, nimia sanguinis copia , spirituum seruor a sanguine vel bile proueniens, vapore bilios vel melancholis adus qua-put petentes, humor biliosus vel melancholicus cerebrum occupans Hic omnia impedimenta si nondum adsint, ea pr(cauentur sobria dista, ut non irrepant si autem adsint, sensim vincuntur, ,emendantur, ad hi bita simul, si necesse sit, quorumdam pharmacorum ope, maxime initio nisi sorte malum sit inueteratum,&in curabile ut interdum in melancholiata pituita cerebrum per protopathiam occupante, ea quam amentia stabilis inducitur, accidit.
Neque sol in tollit impedimenta speculi tionis, sed etiam suggerit adminicula speculanda, nimirum probum sanguinem, consequenter putus ti bene temperatos seu,
67쪽
piritus, congruum cerebro tem p ramentum. Nam' ipsu in tempera metitum cerebri, quod per intemperantiam tactu inest nismis vel humidum, vel frigidum, vel siccum, vel calidu, per di Stam sensim emendatur,
Fructus hic sobrietatis maximi estim adus est . Quid enim optabilius homini Christiano, prisertim religioso, quam in longa
senectute uti mente sana, alacri, expedita,&vegeta ad omnes suas functiones. Nampi Sterquam quod hoc per se valde iucundum sit, maximum nobis bonum spiritale si velim ux, adducit. Tunc enim post longam experientiam pr cedentis elatis,mundi vanitas clarius cognoscitur, animo vilescite tune ct lesti a nobis magis sapere, reterrena contemni incipientitunc sutura ut impendent assidue versantur ob oculos, ut digne ad ea nos comparemus: tunc omnis ea notitia' experientia, suam ab ineunte et ais te usq; ad illud tempus comparauimus, nobis est adminiculo eiusque suaves fructus earpimus. Tunc sedatis animi flectibus turbellis,cum magna voluptate infacilitate incumbere possumus orationi, meditationi
rerum diuinarum, lectioni sacr Scripture , sanctorum Patrum , assidue aliquid pii
animo voluere, aliquam diuini eloqui senistentiam emore sanctorum Patrum rumina in re preces canonicas insigni attentione e soluere, sacrificium Missi magna reueret tia deuotione offerre . Mirum dictu est,
quanta in omnibus istis mentis offitiis sobrie
68쪽
briae senectuti sit facilitas, quanta uolupta', quanta animi consolatio, inconsequenter,
quantum meriti tapiqnai possim hi ucsibi
v H e potissi cina causa me impulit ad
hunc tractatum scribendum, nimirum utlio minibus p ijs, ir sertim relagiosis, tantum bonum commendarem, quo rei publius an vivere,& Deo cum magna acilitateqWaudio seruire, in imum suum diuinis inspirationibus allustratio Oibus suscipi edis aptare, maximos bonorum operum thesauros sibi congregare possint. Parui quidem acienda, parum que utilis est longa vista, si seculo potius quam Deo seruit, si auaritiae se ambitioni, vel voluptati dedita: ve-ium si Deo tota est mancipata virtutiique ossa cijs addicta,maximi est pendenda, utili ima Ita l. etsi sobrietas eam vim habeat ut omnibus, iud solum qui pietati, sed etiam saeculo dediti,corpus sanum rementem v sciam praestet; tamen illis potissimum est sectanda, qui pietatem colunt,& Deo quam maxime placere studenti quia his maximam voluptatem etiam in hac vita, repostea copiosi stimuin in aeternitate fructum adsert.
et Quintum Commodum est , quod libidit viti nis impetum extinguat, hentationes car- ni mirifice sedet, magnam carna ac pari tranquillitatem conciliet. Recte dixit. quidam dine cerre o Bacchos riget Venus. sub te medio aduersus iii id malum, si sunt omnes quotquot factitate illustre suere. Et sat poli gratiam es inam, ullum est, E.
69쪽
racius: quia sobrietas materiam , incati Lam impulsivam, causam excitante subtrahet Materiam voco cos iam permatis: causam im iis uam coptam spiritu animalis, quo sperma expellitur scausam excitan
i magmationem rerum venerearum .
Haec imaginatio excitat primum concupi,icentiae passionem lase ita tim commouet
spiritus ad ex pullionem; hi commoti urget, nisi voluntas cohibeat, perficiunt. Vincere hunc impetum praecipuu certamen hominis Christiani, praesertim florenti aetate, ae natura adhuc robusta Sobrietas materiamin causam impellen iste subtrahit: quia si adsit copia permatis, facit, sensim snuatur tum quantitate. tum calore Similiter minuit copiam ieruorem spirituum, ab itinendo a calidis, fatu lentiscibes; a vini, cereuisiae potentis usuri saltem quamdiu opus est, ut ad mediocritatem deueniatur. Imminuto autem temperato spei male ac spiritibus, spontecessant libidinosae imaginationes vel si occurrant, facile excutiuntur ii si sorte Dei permissu a diabolo suggeratur: quia oriun- ur per quamdam sympathiam ex disp. fitione corporis, nimirum ex copia seminis&spirituum, sicut imaginaraones alie qua humoris dominantis conditionem sequuntur, ,
ut supra ostensum Orius signum est, quod sobrietatis cultores ab huiu nodi maganationibus uentationibus plerumque sint liberi, raro a innotium illis vexetitu Quod sic usarum L latuita copia non adsit, faci e
70쪽
sobrietas precauet ne nascaturi dum facit ut non come es aut bibas ait plius quana su- fictatio corporis postulat. Non enim quantitatem eorum que asium it metitur appetitu qui maxime salsax; sed ratione, quae spectat quid, quantum corpori conseruaudo,&iunctionibus animi congiuat.
et ' Cur vero appetitus salta sit,causa est da
r o plex Prima est, quian 6 solum appetit qua re i tum necessarium conseruando corpΘri, sedi R3, quantum set uire potest procreationa. Ad utrum i enim finem iusitus homini,
ceteris animantibus esculenti sipotulenti appetitus nimirum ad conseruationem ii diuidui,& ad propagationem speciei. Ita l. ratio dictat iis ut caste vivere, incitan e- iis libidinis carere volunt, no est obsequendum appetitui,sed dimidia solum ex parte ei satisfaciendum nimirum quatenus appetit necessaria corporis iustentationi quod
si fiat, nulla erit seminis copia, nunt vel exipui libidinis stimuli semen enim est super-
diuum alimenti nimirum quod corporis lendo non erat necessarium. Ubi ergo non plus alimenti sumitur quam alendo corpori lito pus, ibi vel nihil , vel parum est superitur, quod in semen dispensetur. Altera causa cur appetitus sit allax, eit, Quia saepe loni e plus appetit quam utrique fini nempe sustentationi propri corporis, 'propagationi naturae conueniat: id I. vel ob stomachi prauam dispostionem, ut hi insanae canina, boulimia, cum humor