Climax Ioannis Scholastici ab Ambrosio monacho Camaldulensi è graeco in latinum conuersus, et nunc primum editus. 1531

301쪽

Io s C ET O L rotristitia fumo ac tenebris plenam animam emcita lacrimarum4 exsiccat aquas . Vt sagitta rius caecus reprobus est ita & discipulus coua. dicens petit.Sicut probatu krrum improbum acuere potesttita frater litus dc alacer negligotiore saepe seruauit. Sicuti volucru Ouasi fi ueantur in stercore: vivificantur: & in laetum erumpunt ita & cogitatioes, nisi ex cordis abinditis productae manifestetur in opus prodeuia sicut currentes equi cursu inuice certant: ita de optima quael societas se inuice excitat. Sicut nubes Solem abscodunttita cogitationes ma Iae obtenebrant,& petimunt mentem.Sicut is, qui sententia cotra se lata ad damnatione prosficiscitur: nihil de spectaculis curat, aut loqui turrita ne ille quidequi veraciter luget,Ventrefouebit aliquando.Sicuti pauperes,cu thesau ros regios aspiciunusta paupertatem amplius agnoscunt: ita & anima magnificas patru vir tutes relegens, mente suam omnino amplius humiliat. Sicut ferru, etia si nolit,ad magnetem perfugit, naturae vi secretissima pertracturita & qui anticipationibus delictoru affuerim

earum habitu transierunt: violenter ab eis op primuntur.Vt oleum mare inuitu etiam traia

quillum facit: ita & ieiuniu nolentia quot, &reluctantia incentiva corporis extinguit.Sicut aqua angustiis coclusa in altitudinem tumens cngitunita se aia angustata periculis ad deumn per

302쪽

CVLVI per poenstentiam ascenditi 3e saluata est. Sicutis,qui fert aromataretia si nolit, ex odore pro diiunita Ad qui dei spiritu habenex verbis suis, atq; ex humilitarepropria agnoscitur.Ut venti perturbant abyssum: ita furorpiusqua reliqua

exagitat mente.Sicut quae oculus no vidit, ea

ex auditu solo quis no nimiu gustare appetit: ita de casti corpore inges inde leuamen habet. Sicuti fures cit arma regis aliquo in loco posiata viderinimo illuc facile ascendunt: ita δὲ qui cordi orationem colunxit: non λrtuito ab injtellectualibus latronibus violari poterit. Sicut ignis niuem ex se non gignit: ita de qui in hocssculo honorem quaerit: nunquam coelesti ac Pereni honore potietur.Sicuti una spe fauilla ingentem sylva consumpsit: ita unu reperitur honu:quod magnope scelerum ingente mul/titudinem delere possit. Sicut sine armis feras belluas perimere no possumus: ita nec sine humilitate intrascentia acquirere.Sicuti per naturam viui absq; cibo no potest: ita de ei, qui sal/uari cupinad morte usq; Vel ad breue momentum negligere no licet. Vt Solis radius domu per λramen ingressus, cuncta, quae in ea sunt, illum inanita ut tenuissimus quoq; puluis Vo

litas videri possit: ita de timor domini, si fuerit

in anima:cucta ei peccata sua etia minutissima

ostendit Sicut ii,qui dicuntur cancri,capi facillime potanneo quod aliquado antefialiquan

303쪽

Io s C H o L rudo retro gradiantur: ita & anima iasie quidem ridens, nuc lugens, nunc vero delitiis affluens proficere unqua non pote Sicut qui somno grauantur acile furibus patent:ita & qui secus

mundu virtutes arripere aggrediuntur: i prae

donibus facile violabutur. Sicut is,qui aduer sus leone pugnati si ab eo oculu aliorsum de flectaticolastim perit:ita & qui contra carnem sua pugnati si hac per quiete nimium fouerit. Sicut iiMui scalam putre ac fragile ascendunt: ruere periclitantunita honor omnis & potetia& gloria, quae humilitati aduersissima sunt: timem se habente deiiciunt. Sicut impossibile est ut qui esurit, non recordetur panis: ita fieti non potest,ut qui saluari cupit,exitus sui, aeter/ni iudicii obliviscatur.Queadmodum aqua delet literastita & lacrinas peccata abolere possunt.Sicut ii,quibus no adest aqua: modis aliis literas delere soletnta & aninas,quibus desunt lacrimae: per moerore & gemitu summam miristitiam peccata delent, atq; abscidunt. Sicut stercoris copia multitudine vermium gignita ita multitudo ciboru lapsuum, & mala pe cogitationu, atm somnio' operatur multitudine. Sicutis,qui copeditus etiam ambulare no vi

leuita & qui pecunias sibi thesaurizant in cinium ascendere no possunt. Sicut plaga recens facile curari pot: ita & diuturna animς Vulne ra difficillima ad sanandu sunt: etiam si sanariu a Vnquam

304쪽

quam possint. Sicut impossibiIe est mortuuincedere:ita possibile non est,eu, qui despera/uerri aluati. Qui fidem recta seruat:nec es peccatis destitit: is vultui sine oculis assimilatur. Qui fidem no habet: dc bona qus da forte operamnis ei similis est,qui hausta aquam in per λratu dolium imittit. Sicut nauis optimo gubernatore freta in portu tuto deo auxiliate in greditunita & anima, quς pastori optimo nititur:facile in coelum costendit: etia 11 mala plurima gesserit.Sicut qui sine duce est,etia si pruidentissimus sit facile in via errabudus incedit: ita & qui suo arbitrio monastica vitam pergit: etiam si omni mudana sapientia fuerit instru/ctus:facillime perit.Cum quis post grauia sce. lera corporis mala Valetudine impeditus fueriticia sanctς humilitatis*ius 'l proprietatum securus incedat. alia enim salutis viam no in ueniet.Sicut fieri no potest ut is, qui logis ima valetudine laborauit: uno mometo sanitatem acquirati ita ne Vitia quidem, o vitium ali quod protinus superari potest . Cuia 3 virtu iis, aut vitii signu quantitatis tibi denota: at ita nosse poteris profectu tuum.Sicut ii,qui tu.

to aurum comutant, detrimentu omnino pa

tiuntur: ita & qui pro corporalibus spiritualia sua in publicu efferentes enuciant:summis afficiuntur incomodis . Remissione quidem cito plurimi potiti sunt beata vero tranquillitatem

nemo

305쪽

I o s C H O L Irrnemo repente possedit. hanc enim Vt acquire re possimus,lepore longo, ac dei adiutorio,&singulari gratia nobis opus est. Solicite qu amus tq; observemus,quae nobis i semine usin herba, quae in messe ferae, aut Volucres sedientur:ut laqueos illis,& pedicas couenientes parare,ac tendere possimus.Sicut iniustu sinies est,& indignissimu ut is qui febrem patitur,seipsum necet ita minime conuenit,Vt quis ante extremu spiritu aliquando desperet. Sicut turχpe it inhonestu est His,qui patre suu sepelierit: mox ut et funere surrexit,ad nuptias proficiscatunita eis quot, qui pro sceleribus lugenti incouenientissimu est honorem, aut requiem, aut gloriam in pr senti taculo ab hominibus quaerere. Sicut alia est ciuiu, alia reose habita . tio: ita omnino imulatus, & varius esse debet pro culpis lugentiu to insontiu status. Sicut eum milite, qui in praelio durissima in faciem vulnera suscepit impator militia non abdicat: imo vero amplius in ea illu prouehit: atl maximis honoribus cumulat: ita & monachum,

qui pericula plurima st d monibus ppessus fuerit: coelestis imperator gloriosissime coronat. sensus anime,proprietas illius:eius aute sensus peccatu est colaphus. sensus sanitas, mali vel sedationem, vel iminutionem ex se gignit: ex

qua rursus costientia oritur. Conscientia Vero

est ratio,atq; reprehesio custodis nostri:qui ex

306쪽

ipso baptismi tepore nobis assignatus emAt

idcirco no usqueadeo iuenimus coses adhuc in animo illuminati no sunta pro malis ope isebus percuti: sed multo leuius, atq; clementius, qua qui lumine accepto peccauerunt.Et dimit nutio quide mali,mali abstinentia pariti mali vero abstinentia initium est poenitendi.porrobpoenitentiae initiu initium salutis est. Initium autem salutis propossitu est bonum. Ex bono autem proposito gignitur laborum tolleratior cuius item initiu virtutes sunt.porro virtutum initiu flos:flos aute virtutis initium est actio niMEx virtute assiduitas nascitur Assidus vero meditationis germe,ac fructus est habitus. Ex eo item ea qualificatio oritur, quae timoris est. genitrix Timor aute gignit mandatorum dei

obseruatione.Mandatorum aut custodia cha ritatis argumentu est. Charitatis vero initium

humilitatis est copia. Copia aute humilitatis tranquillitate parit.Eius vero possessio plenitudo charitatis est, siue dei placta inhabitatio iis, qui per beata tranquillitate mundi sunt corde.

ipsi enim deii videbuntdpsi gloria in stcula. iDE sACRA CORPORIS ET animae quiete. GR XXVII&-O S quidem,cum simus veluti emptio ii iii quida serui:ato imudissimis vitiis obnoxii: ex hoc ipso dolos quomo

307쪽

IO SC HOL immores,& imperia, εἰ astutias eo', qui inlatici animae nostrae diu dominati sunt, spirituu vel tantisper nouimus Alii vero sunt,qui per Opes rationem sancti spiritus, & quod his iam libe, rati sint,artes omnes illo suprobe callet. Alius enim est, qui ex dolore infirmitatis quiete se nitatis coiicit:& alius,qui ex sanitatis gaudio,

S requie morbi moerorem coiectura compro

hendit.Itaq; ut imbecilles trepidamus admo

dum de tranquillissimo quietis portu in hoc

opere philosopharimo ignorantes, cane que dam ad sancti couentus melam semper assiste. Icipanem l ex ea, uidelicet anima diripere conari:quem cu ori suo apposuerit iam inde cursu discedere,vi illu secretius comedere. Quocirca ne cani huiusmodi locu per sermone nomstrum demus:atq; Occasione amputemm quaerentibus Occasionem: nefas esse arbitrati sub mus iis,qui in ardore prstii summa animi uir . tute & constantia costituti sunt impatoris no/stri bellatoribus modo de pace diuerere. id solum dicimus:quod ii qui λrtiter pugnantran

quillitatis etiam,& pacis coronis Gonadi sunt. Caeterum neque fortasse contristemus, si se mone de hoc in medio indiscussum relinquaχmuS:paucas placet,ueluti sub discretionis forana nuc loquamur. est quidem corporis quies. moru ac sensuu cognitio & moderatio. quies autem aninas est cogitationu scientia, atq; fu

308쪽

C'L I oribus nauiolabilis inretitio. Quietis amicusi est mnii quid a & pertinax uigil sensus, semper in cordis ianuis excubans, cogitationes 3 accedenteS aut necans, aut remouens. Qui semst cordis intimo quiescitiquod diximus intelγligit, dc cognoscit . qui uero adhuc infans est: hoc quia iacia gustauit, ignorat. Quietis secta ror prudens uerbis no indigebit . uerba enim illustrantur operibus. Initiu quietis est,strepi tus omneS ut qui fundum animae perturbens,

amouere.finis uero,tumultus no meruere. sed

inter eos sine ullo eorum sensu durare.Quietis amicus est,qui progrediens no uerbo progre ditur. Mansuetus est totus charitatis domici lium. Is difficile ad uerba moueri, & imobilis esse ad iracudia soleti quid aut huic contrariusi satis constat. Quietis est aemulus is, qui inincorporeae substantiae proprietate in fragili corporis domo,quod est omnino mirabile, coΠ cludere nititur.Obseruat murem,quae hunc uenaturinestiola.Intellectuale vero mure quieti solitarii intentio.Non tibi uile, uel reiicienduvideatur hoc documetum. sin uero alias:no dum quid sit quies, agnouisti. Verus mona chus profecto: non sic erit, ut monachuy alteri monacho adluctus. Monachus enim summa opus habet uigilantia,& mente omni elatione uacua.priori side saepe alter opem tulit ecun do uero cooperatur angelus Intellectuales uir

. . tutes

309쪽

tutes spirituali quiessi sectatori simul adstanti

uni ministrant:& in eo ueluti in iucundo diuersorio libentius inhabitanti quid huic sit

contrarium,tacebo.Dogmatum ingens est,&alta profunditas. mens aute solitarii no abs periculo insiliet in ea Tutum non est cu ueste natare:neq; cum passione aliqua theologiam attingere.Cella solitarii coclusio est corporistinius Q habet domicilium scientiae.ls qui animae morbo laborans quietem solitudinis arripere nititur:ei similis est, si ex naui in pelagus exiliens, per rabulam ad terra peruenire quae rit. Quicunq; aduersus carnem luctantur: his suo tepore quies non deerit:si tamen duce na cti fuerint.Ei enim,qui solus hanc sequituriangelica uirtute opus est. At mihi sernao est de iis,qui re uera quiete & corpore spiritu se/ctantur. Solitatius negligens medacia loque

rur: & p qnigmata se a quiete destitisse homi/nibus persuadere quirit.Cum reliquerit cellardaemones culpat: latet is seipsum miser: q, daemon effectus Lit.Vidi ego quietis studiosos flagrantissimum suum in dcu desiderium inex

plebiliter per huiusmodi quietem impleuisse:& ignem igne,desiderium desiderio genuisse.

Solitatius est forma terrestris angeli:qui ψra tionem sua charta desiderii & solicitudinis li/retis desidia & torpore liberauit. Solitatius est, qui re uera clamare potest Paratu cor meum

310쪽

deus.Solitarius quietus ille est,q ait.Ego doramio:& cor meum vigilat. Claude ianuam celluls corpori:&lingus ianuam locutioni, inχteriorem animi fenestra spiritibus inludis. Serenitas quide,ac meridianus Sol nautae pa/tientiam arguitanecessureoru uero indigentia quieti solitarii tollerantia ostenditi ille quideindignans innatat undis.hic aute accidia pressus miscetur multitudini. Ne timeas sonatuuludibria. Luctus quippe formidinem nescit: ne' illa agitatur. Quoru mens ueraciter orare didicit: ii domino facie ad facie tanu regi ad

aurem loquuntur.it,autem quoru os orat et eis

similes sunt:qui regi coram omni senatu pro cidunt.qui aute in saeculo moratur: ii in me. dio totius tumultuantis plebis rege obsecrat. Si artem perite didicisti: quod diximus , non ignorabis. In sublimi quoda loco residens teipsum obserua:si tamen facere id nosti:& tunc Pspicies quomodo,quado,qua ex parte,quot, re qui fures irrumpere,ac furari botros ueniat. Cum fatigata fuerit intentio: surgens orabit:& iteru resdens uiriliter priorem Operationexollerabit. Volebat quida staec expertus de his subtiliter,diligentern disserere: sed timuit ne quando pietatis operarios negligetiores face ret:uerborum strepitu currereS atq; alacres terreret. Qui de quiete subtiliter,& diligenter, &summa cum scientia disserinaduersum se dae/