Elementa juris criminalis liber primus libri quarti pars quarta De judiciis criminalibus

121쪽

moverit, aut salsem e sublimi sententIam detonuem rit Cassius; Dig. lib. 42 tis. 2 1 id tamen nec de omnibus, qui crimen lassi sunt, Reis initia

seri minatim tenendi im , nec quamcumqlte eorum Comsessionem indistincte complectitur. Pleni enim sunt libri tristibus illorum exemplis, qui falsa Ponsessi

crimina misere laerierunt. Atque non omnem omnino Reorum consessionem ad condemnandum suffieere cum recta ratio suadet, tum Romani Iuris confirmat auctoritas. Nam sto sapienter edicitur , , con fessiones Beorum pro exploratis facinoribus haberi non op)rtere, si nulla probatio religionem cognoscen

tium instruat Dig. lib. 48 tit. a 8 Leg. a. γ

2. Videamus igitur quando consessis Reis non temere credendum , qualis eorum debeat esse consessio , ut pro convictis iure meritoque habeantur; atque adeo totum istiusmodi de spontanea Neorum

COD sessione argumentum , sua et gravitate, et utilitate praestantissimi in nostro more Pertractare, novoque luce adspergere nitamur. codemomum, Asthenemiumpue iurisprudent;a. Gueid. υ3. l.

Demosthen. in Tymocrat. Sic quoqne alii a Gentibus xeeentiori aevo visum. Capitular. caroL M. Lib. V. cαρ. 75S. cautum Iegimus ,, ut Iudex re Enosum discutiens non ante sententi myrofurci ; quam aut Reus Ose confiter ων, aut Per ira cerae s . at veraces testes macii stius Couνisceretur. -

1 Recentiora quaedam , atque celebriora inter huiuscemodi exempla colle e retulitqile minece. de NI iam Iudicant. cirectrico . cons. I. III. et se . Itaque ab eis hela subuectendis abstia Demus ne videamur aliena scrinia expilare. Diqitiae Coo ale

122쪽

ad condemnatoriam sententiam Judex pervenire pos sit, necessario ei debet de crimine commisso constare. Quod rectissime legibus cautum, moreque reo

plum est Criminalium Iudiciorum. Dig. lib. 29 titis Leg. I. Quis enim nescit non infrequenter contingore, tit vitae taeilio consecti homines, vel impotenti aliquo affecta agitati crimina se patras,e fatea tur, quae nunquam commiserunt 3 Memoriae prodidit Valerius servum M. Agrii Argentarii consessum esse C. Fannii servum occidisse: mox ubi supplicio assectus esset, illum, de cujus nece creditum erat, domum rediisse. Ipse I. C. E ianus refert Primitium seruum homicidium in se conrexisse m tu ad dominum repertendi; Dig. lib. 48 tit. 12 Leg. I adeoque carnificis manu perire, quam inter sa va truculenti Domini imperia, inter laminas con pedes bolas miserum trahere spiritum maluisse.

1 Meminisse huic oportet delicta in iacto permanente Hia, alia vero tu facto transeunte eonsistere ; atque in huius postremi generis criminibus indicia urgentia pro corpore delicti esse ἔ quo-riam tunc istud accuratius per rei naturam investigari non potest ut jam supra cit. Cap- Iv. f. VII. observavimus. v.

123쪽

12g2. Bene autem observat saepe laudatus Matthaeus de criuii ne non constare simul litque de laeto constiterit; sed etiam debere de dolo et caussa laeti IL

enim si confiteatur quis occi lis e Titium , cum potuerit vel dolo tamquam inimicum occidere, vel j re tamquam latronum ; non erit pro consesso habendus ob id, quod occidisse fassus sit, sed quod o eidisse dolo. Quare Prudεnter rerum criminalium Ser, plores Praecipiunt, ut Judex si reus imperitior sit, eum lutcrroget nou solum an secerit, sed etiam carsecurit, et cui bouo.

IV. confessἱo factἱ cIrcumstantiis conpenἱat oportet. serique debet de re possibili.

I. Neque vero solum constare In primis de oriamine debet, quod quis sponte consessus est c I. IH. ; sed etiam oportet, ut contissio circumstantiis loci temporis Personae etc. respondeat, quae Iam ex habita generali inquisitione certo oomperiuntur praeces-- sisse delictum , illudque aut condomitatas aut subsinquutas esse. c. v. ρhan. Iur. Crim. lib. S. tit. 17. ἶ. IS. Einnim si mantiastis lacti circumstantiis refragetuae consessio, multoque magis si de re omissa sit inve-

rosimili, ci non possibili, cui scilicet jus et nat

Hinc patet quaenam fides praestauda e fessis Pactaheum Daemone Luita , choreas nocturnas , amplexusque diaboIL- eos, aliaque bis aut Fimilia aut immaniora, quae a Reis vel de ceptis vel decipientibus aliquaudo depromuntur. v. minec. cie. Dissere. ula. σι nostr. da Sortileg. MN. Lib. SMUul. eui

124쪽

ra adver*antur; et Proeul dubio fidendum non erit . Quemadmodum revera fides iis non habetur, qui r ferunt quae vel fieri non possunt, vel parum VorO- similia videntur; ita non magis erodendi in erit Reis talia de se ipsis mentientibus. Recte a. C. Iapolenus confessiones ita ratae sunt, scribit, si id quod in cofessistrem venit, et jus et naturam recipere ρομsit. Dig. lib. II. tit. I. LS. I. 3. Quod si vel maxime vero imilia confitens Reus narra erit; nihilominus explorandum semper sedulo est, an cum omnibus cognitis facti circumstantiis eonsessio illa consentiat. Qua de ro tanto gravius a b monendi sunt Iudices, quanto frequentius solet Usu- venire , ut id negligant aut omittant praestare tum magno Reoru in damno , tum quoque cum dispendio publimo discipliuae. Fit enim non raro, ut hano ob caussam Reorum conse siones in di crimen adit cautur , neque possit in illos, quemadmodum oporteret, animadverti. Itaque obsequi ona uino Judices

debent Ambrosino de Process. Infor. lib. III. cap. 5- , qui opportunissime tradit, quod licet millies

ratescatae essent confessiones Neorum ; semρer tamen periscandae sunt cum omnibus suis circumstantiis.

V. Quid conssessio , et qualis requiratur 3 ubi

de eonfessione erronea, b I: Interea cum nihil sit aliud confessio, quam adseveratio ejus, quod alter ab altero factum admissum-

Venet. 1292. t . Frat . GDe. et iusia r Mend. Tom. U. --iusce uostrae recentissimae Romanae editionis.

125쪽

que esse contem it, qira q1 Dum adsevorat; ne alterius intεntioni confitens suffragatur I hine pat et quales es- Se Oporteat consessiones Beorum, ut hi pro convictis iure, ac merito habeantur V. minec. de relig. dic. I. XXXI. et seq. Nimirum requiritur, ut illae ex certa iacti scientia proficiscantur; tum vero animo fiant se onera nili, tandem iis esserantur signis , vocibusque exprΘmantur, de quorum significatione nemo possit ullatenus dubitare . u. Q aae cum i ta sint , facile intelligitur nullius momenti fore consessionem facinoris, cuias circumstantias indicare Reus non potest; eluti si talentiae se iugulasse Titium, neo dicere tamen possit tibi , quove tempore, quo denique telo id factum sit. Quid enim est aliud consessio scientia destituta , quam aut mendacium , nut insanientis oratio 3 Sic quoque per

errorem emissa consessio Reo nocere nequit : Paria siquidem sunt hoc casu aut millam, aut falsam sa-cti , super quo interrogatus est SeiEntiam habere : um de fit, ut errore detecto quandogumque is possit comsessionem revoeare . Quin immo volunt Guarriri. desens. Reor. lib. 2. cap. 12. n. 7. rerum criminalium Scriptores Reo nequaquam officere consessio.

t) Fateri est simpliciter effari quid factum sit, conG-tori ideri effari ae eonsensu suo probare quod nilus factum esse asseveraa. r. de ling. Lαt. L. b. V. yag. 54. edit. μαIωθ. V de consessio semper ponit duas personas quarum aItera aliquid ab ali xa taetram esse affirmet, tit a censator Iudex ἰ altera idem a stafactam esse coufirmet ἔ adeoque istinclom alteriu4 Pex onuita a scazetur. Disii troes by Corali

126쪽

nem , quam incontinenti revocaverit tamquam err neam , etsi postea de errore nequaquam constiterit. Iγ.

VI. De Minoribus, et an ii aduersus suam confessI nem in integrum restituantur.

I. Quoniam vero propter infirmitatem consilii animique imprudentiam facile errare, aut etiam salsa rerum specie decipi possunt qui in minori aetato versantur ; idcirco ' voluerunt Leges Romanae, tit si minor sit vigintiquinque anni'. qui interrogatur , et 'rator ei adsit Cod. lib. s. tit leg. 7. . Seous enim confessio, lieet in CriminaIi emissa Iudicio, reputauiada erit nullius momenti. 2. Qtiaerunt heio statim Interpretes, an integrum restitui debeat Minor, si praesente Caratο- re consessus sit. Luculenter Matthaeus probavit Minorem a Maiore nihil hae parto distare . Etenim si Errore inductus Minor consessionem emiserit, proauldubio eam poterit revoeares quemadmodum et Ma ior quoque Nigintiquinque anuis Potest; quin DPassit in integrum restitutione . Illorum porro Seutentia, qui tra siderurit Minorem restitui adversus Suam ma- fessionem, rinac. quaest. 8 I. n. o IS. λ , etsi Ilabrico aetatis So lapsum , nequo dolis circumventum probaverit; omnino abhorret a Romanis Logibus, quibus cum convictas adversus delictum non restituatur; consequens est ut nee consessus restitra

t) Libenter ici hac recenti sima huius operis editione . quid ex memorata Pontificia Constitutione F VII. vel eiandatiuis .

127쪽

as debeat, si non probet se lapsum vel cireumventum esse Cod. lib. 2. tit. 36. Leg. 1. γo. Sed Fori usu non solet Minoribus , quando

interrogantur, curator adjungi, eorumque consessio. Des etiam sine istius interventu ratae hahentur: is

circo fortasse quod ii iam aliquo animi Iudicio γυ

Lant; praesertim ut sibi consulant in discrimine positis, Hunc tamen risum iam expositae Iuris Romani censurae repugnantem ipsi forenses rerum crim natium Scriptores improbare non verentur . I Fieri sis quidem pusse dicunt, ut in criminali quaestione , qua vel annis animoque firmiores .ierrinunt; aetates m a rim. Rei V. Caraviι Inst. Crim. lib. 2. 2.2Seci. a. cv- un. n. 16. nisi Caratoris interventu iuventur , aritim tuis aut terrore aut blandiciis, aut sua etiam animi aevitate ad temere confitendum facile adducantur.

VII. Utriam pulpat eonsessio Furiosi, Irati, Ebria iEorum quoquo consessiones nihil valero quῆ

sorore correpit, vel mento caPti sunt nemo non per-

vel ex intum praescriptum est et xea ordinem Armamque Iudiciorum criminalium , subjicimus ut eadem editio nostratibus uti

128쪽

eipit: quod et tenendum quamvis ocoulta sit hominis vesania, et latitare videatur sub specie inumbratae quietis. Non enim ex certa scientia proficiscitur quidquid Furentes Insani fatentur, quemadmodum foret necesse; I. V. sed mente abalienata dicunt,ao temere effutiunt. I. Sio et illis, qui ira , quae brevis est furor aut qua alia impotenti aestuantes cupiditate, aut m lanchonia oppressi , tetraque hile agitati confitentur, V. Dam Ohouder. Prax. crim. cap. 54. n. m. fides non videtur adhibenda. Etenim impeta assectumn foeviente vix ao ne vix quidem animadvertunt homines

quid dicant, quidve agant Lib. I. cap. V. ῆ. XII. ;

tantum ab est ut serio atque ex certa rei, de qua qua xitiir, solentia loquantur.3. Tandem frustra profecto ab Ebrio quaesieris certam eorum , quae egerit dixeritque , scientiam : Ubi enim se quis invitavit largius, temulentiaque me tem a sua sede deturbavit, non magis scit quid si-hi velit, quam iis qui furore laborat , vel somno Brutas c. Lauterbach Dissere. de Confess. Par. I. I. 8. est. c Lib. I. Cap. V. I. XI. Ilagas confessionem quam emiserit Ebrias fidem nequaquam merebitur. 1

ius distinetioliis missam asseritiit Romani Iuris fundamentum; neque cote solidam Tationem possunt afferre , euin eadem aem-pex caussa urgeat, cur tu quovis sive levi sive gravi delicto Cu-xator I Uinois adsit, quando interrogatur. 1 Scio equidem nulla magis re loquacἱores homines Eeddi quam vivo ἔ quaque candidius Secreta pectoris aperiantur. Vere Poeta Graeeus cecinit apud Stobaeum sermon. RV M. ---

129쪽

Etsi autem consessio cum notis comprobatisquo delicti circumstantiis conveniat ῆ. IV. γ, atque ex certa scientia proficiscatur I V. ; parum tamen aut nihil in coufitentem operatur, nisi in judicio fiat c Furinacc. quaest. 92. Cai'. I. . Ut enim sua quis conse sione conviugi possit; oportet ut ca animo emi NIatur se illa onorandi g. V. ; quod quidem de comsessione extra iudicium facta nequit intelligi. 1 Quam multi prosecto quotidie fere occurrunt glori si illius Militis similos , qui triginta Sardos , sex sima Macedones, centum Cilices uno die occidissose iactant, atque etiam Elephanto in India pugno

Perfregisse s mur , quos Poena potius quam commiseratione dignos dixerit nemo Τ Ao re quidem vera multa homines in familiari congressu ex joco, multa cyathos inter laetioresque convivas , multa den que ex stolida quadam iactantia in se non tam fatentur, quam fingant, qltae pro exploratis tacinori- s haberi nequeunt, nisi alia urgentissima adsint

S resta Iasentia mento Raeti l νinum. Quisqui g tarmen i ii telii ut confessionem criminis ab Ebrio factam. . quam diseussa Crapula retractavit , alteri ii iion posse ἰ nisi ci x elimStantiarii in veritas concurrat, et exstet coci'Hε delicti et quo casu inlicium non mediocre reinulenti coiis sis praebebit.

130쪽

indicia, atque a Iulubia argumenta. Quam ob rem seite monent rerum criminali lim Scriptores extrajudicialem consessionem pro indicio tantiin, aliquo ve argumonto accipiendam, quod saepe fallere potest,

tu paulo insta Cap. X-ῆ. XIV γ explicabimus . IX. An in uri Iudicio facta prae; udicet in alio tot quid si Reus aliud crimen saleatur Z1. Atque heio Iocum statim habet ea quaestio , quam movent Romuni JariS Interpretes , utrum confessio in lino Iudicio sacta obsit Reo ire alio Jod -- eio. Et non praejudicare in Iudieiia Criminalibus sanior Iuterpretum schola docet. senippe litterrogatio Iure etiam Romano habetur quasi pars substantialis. Judicii Criminalis. Legibus enim interrogavi dicabantur qui accusati essetit: Unde non videtur eo sessionem in alio Iudicio suctam existimari posse idoneam ad condemnan quin e Et Bous si in Civili I uindicio crimen consessas Sit, postea Vero ejusdem Cri. minis accusetur ; multo minus pro eonvicto habendus erit c Alphum. Iur. Crim. lib. IIL tit. II. 9 27. Et i enim iti Civilibus Iudiciis juxta Leges Romanas

consessio in uno Iudi io emissa noceat in altero; re-eto tamen a laudatis Interpretibus traditum est argi mentum a Civilibus. Iudiciis ad Criminalia negative quidem procedere , Usirmatipe non aeque. Criminatis siquidem causae civilibus sunt lange graviores : en