장음표시 사용
141쪽
probare idem esse dixerunt, ne fidem ite re aliqua, sive facto vel dubio , vel controverso Iustici sacero. Ac sane quae facti sunt, ea solum Iudici ostendi, atque Probari debeni , Etenim illa quae si int iuris Iudicem Probe nosse censendum est. Cod. lib. 2. tit. II. LV.ult. Porro quod spectat ad eriminum Probatio nes , de quibus peculiariter a Nobis disserendum, eae gin aeratim acceptae sunt actus legitimi, quibus admissa a Reis delicta probantur. II. In quem crimina probandi onus incumbat 7 a. Sed antequam ulterius progrediamur quis crimina adversus Reos probandi onere gravetvir h Iestatim quaeramus. Notissima porro est regula illa Juris Romani . qita cartitur actorem, seu accusatorum debere crimen, quod cilicui intendit, probare. Reus enim, si tactum negest, quamquam nihil praestiterit, accusatore non prohante absolvendus est : Qiiii
pe unusqRis tu percipit probandi onus in eum incumbere qui dicit, non qui negat: Dig. lib. 2Σrit. S Leg. 2ὶ nam simplicis negationis per rerum naturam nulla probatio est. At si exceptionem op nat Reus, aut iure iactum defendat; id ipsam pro
eoptione fit I aetor. Cod. lib. 8 fit. 36 Leg. 9.
142쪽
iotu. Ninc vero, ut Bohemerus seribit , c Elem. S. C. Sect. 1 Cast. 12 ῆ. I92 , prout Processus Criam Inalis est uel aceusatorius, uel inquisitorius; atque ille , non hic delatione accusatoris, et executione constat; ita quoque priori casu Accusator pel Ascalis , hoc autem Use Judex, non denuntians, si quis videst , de mediis Neurn conpincendi ex o cio sollicitus esse debet : quamquam quia omnis criminalis Processus a Iudice dirigendus est, ubique circa hoc caput huic suprema in ectio incumbat. III. De Crimine noloris. Cum autem de probandis delictis disserunt rerum criminalium Scriptores , nil ea solum crimina suam cohibent orationem, quae dubia sunt: notoria enim, 2 ut loquuntur, 'probatione non indigero contendunt; siquidem eorum auctores manifesti sunt, et palam noti. V. Farinac. quaest. 2I n. I. et seq. Sed Nos alibi Lib. I. Cap. X lv. f. IV. vulgaris hujus doctrinae meminimus, eamque non levibus
ait Α, non Possumus absoluees statuere actorem εἱmρ r Probar non reum : nam modo me, modo me prohat: quia tamen retu Iarator solet actor fictum aliquod allexure , quo suam D dare in eutroncm Aossit, contrα Dero reus illud nexHe et hinc nata Me re M in actorem , non λ reum onus Probanaei iu-
αὶ Seriptores Criminalea uotorIum erImen appellant , nousolum quod palam et inspectante populo admissum : sed etiam . quod ex actia et insumentis publicis apparet . quod testibua h
143쪽
imi ixi rationibus improbavimus. Verum enim vero si ea s lum i licta pro uotoriis huic aecipiantur , a que trabeantur, quae palam et coram Populo , vel in conspecta Iudicis ot circumStantis coronae perpatrata fuserint, namo diffitebitur in his probandis aliquid re initii posse ex consuetis Iudiciorum soIemniis. Inuis illis enim esse videretur longior illa mora quam ut vidcutius apr are. it quis ne vere sit criminis Reus, otia iiiiim solem uix in obser atio injicit, quando de auctore delicti non solum legitimis probationibus convicto; sed etiam cunctis iam noto dubitari omnino non potest.. Id tamen fieri tunc solum poterit, cum scilicet et codem loco , quo crimen perpatratum CSt, Reus accusetur, et recens sit commissi
sagitii memoria. Nam si jam oli in gestum fueritori men. et alio in loco adversus Reum accusatio iustituatur; hoc casa solemnis undiqrae servandus orit ordo Iudiciorum; tantum abost ut quidquam de Leo ti ero , atque ex dbrupto statui Possit, quem admodum fieri debere criminalium rerum Scriptores
in iudicio pro tum est quod eonsessus fuit Reus. quod fama imvulgus sparsum est. Sed testes. et instrumenta , eum ad proba dum sint parata; non possunt notorium facere id , cujus Pr in balidi caussa prodacuntia. Consessio vero non ides o relevat citionere probandi, quod crimen notorium faciat, sed quod sua is..
siuq voce et Indicio Reus eonvive tur; stipue id quidem si crimeri appareat cap. X. f. III. Tandem qui potest fama notorium tacere , cum sit tam ficti Pravique tenax , quam nuncia vexi
144쪽
At suo haec Romae quondam viguit duci plina, ut in manifeStis criminibus , quae alibi commissa fuissent coecis testimoniis ad fidem laetendam opus esset, laudata multitudine , civitate , provincia : Et si Reus negaret, velut in crimine repetundarum , Testes ipsi e provincia erant producendi, nec Patroni de sensiones abjiciebant; immo contigit aliquando , ut Reus absolveretur , quemadmodum de M. ciem ilio Scauro evenisse clater. Max. lib. 8. Cap. 1 memoriae Pro'
IV. Cur adhibendae Probationes, et quales essct debeant
Interea operae praetium erit animadvertere cur potissimum ineunda dilictorum probatio : Et quae dubia quidem Reorum inficiatione videntur esse delicta f. III. ); idcirco debent probari ; ut munifesto innotescant; illorumque auctores appareant certo Ille deprehendantur Bohemer. Ioc. ωρ. cit. q. 189 γQuod si fiat, tuno 'ero meritae de Reis Poenae sumit Poterunt. Cum igitur ut poenae in Reos iure irrogentur criminum probationes suscipiendae sint. ci
Ab exposito probationum fine. quo nnitus gravior esse potust . Sequitur quantopere lutersit publicae privataeque salutis ill iritui vim tiaturain , effectus , species universam denique theoriam nosse enucleare, tradere definire: ne tauti momenti rea in incerto versentur. atque ex arbitraria Iudicum voluntatis Peudeant. Ad haec si animum advertisset Iaudandus aIioqui ΑΠΟ-ν /ιus Auccor latoI. praes r. cdit. Nevol. 17 4. Hoger. 2γο-
e ci l. etc. sistasse sibi temperasset ab audaci illa
145쪽
iri hinc necemario sequitur eas non obscuras, non vaga neque debiles , nutantesque; sed liquidas . es aras, evi. dentes , certas esse omnino debere, Cod. lib. 4 sit. 23s Leg. 25 γ tales lino verbo , iit nullum crimino ei usque auctore dubitandi loci in relinquant. Quin immo fas non erit criminum probationes temere, atque ex arbitrio coagmentare , proponere ; verumtamen juxtati gibus praeseripit m ordinem , receptamque firmam eriminalium Iudigiorum ol ortebit eas conquirere , Pa rare , exhibere , ne ulla fraudis dolique suspicio ori, tur. Quid enim Bois poena gravius potest imminere, qua semper fama fortunaeque saepe liber I aliquando etiam vita in discrimen adducuntur Τ Qaare nonnisi quam liquidis, claris, evidentibusque probationibus de Beorum nagitiis constare debes e alioqui, ut aeqrii 2 sine' edixesuist Romanae , Dig lib. 48 tit. 19 facinus nocentis quam: innocenteni mnari.
Quae modo diximus , ea viam velut aperiunt Vulgari ill P evertendae Probationum divisioni in plenas , et minus plenas, quae ab omnibus serme rerum criminalium Scriptoribus tradita, et laudata.
146쪽
A XX . Clariis qu. XXII. Porro plenos ii esse aiunt probationes , quae tantam fidem sciciunt, si antam ad finietillam eo utrovers iam sit satis r ininus IIenas autem, quibus rei gestae sides aliqua fit Iudi ci; non tam uu tauta, ut eam sellui debeat in sententia dicenda. Sed tacite intelligitur minas plEnas huiusmodi probationes , impares vulgo die uirtut ad eam fidem Iadidi faciendum , quae dirimendae controversiae nec Ssaria eSt, probandi vi prorsuq carere ; ae Propterea neque probationum Domitie posse donari. Si enim, ut uno omnes Ore docent meIHOIahi
Scriptores, probare est fidem Judici iacete f. I. , praetcrea si necessaria halo fides non fit prob. iii Oiit Bus minus plenis; jam oportet ' Omnino Couclii lere eas re ipsa probationes non esse, probationumquo ita ualue perperam donari. ci VI. Expositio uariorum animi statuum quod ad veritatem assequendum attinet. Atque heio non erit inutile , opinor, Varios animi status quod attinet ad 'eritatem sive ideartim ,
sive Teram atque iactorum n,Sequendam, cerne uda u- i Si semit,leriae probationis nomi.ie denotetur solum criminis suspicio; ne fiat 'iriaestio de voce, coutroversia silii ut ii r. Iodex enim crimine haud plene probato persuaderi quidem nunquam poterit; ejus tamen animuS Pote it sit apicione talibui itio .lo leviori, modo velletnentiori , sum alisl ae, etsi iiDu pei luctue ,αdsilit delicti probationes.
147쪽
que breviter intueri. Id enim plurimum tonseret di-Fpillationi . quam agimus, Penit ius intelligendae ,
liberi iis lite illustrandae. Bujiismodi autem status Ouinino surit 'rivruor, ignorauliae , scilicet , dubii, pro-hahilitatis, atque certitudinis. Sed dι ignorantiae sta-
εt rciliocin tu rerum ideas habemus; nostra nihil in- te tegi modo quaerere. Ceterum animus in iis, quae Non omnino ignorat, aut haeret dubius, aut opi Dalrar , aut cerius est. Et dubius quidem est animus, eum neutra ex parte rationes habet, quibus ina-Iellatur ad assensum, quod dιibium negatisum vocant , Vel uum ex titraquc parte habet aequales, quoadubium positiuum nominant. Est enim animUS , 'quoa ad asscisum vil dissensum attinet, lancis instar quae nisi praeponderante cX alterutra porte momento rationis nempe, seu calculi evidentia, nulIam in
sariem declinat, sed perstat in aequilibrio. Con-dillac. Orig. des connois . humain. Statas proba bilitatis, qui velut medius est inter ignorantium et Seientiam, is est, in quo animus alterutram 'Midem in partem flectitur; sed lente, perplexim timide , Deo sine sollicitudine. Quod fit aut cum ex una tantum parte api,arent rationes, quibus inclinatur, quamquam nec certae nec ovidentes; aut quia ex utra que adsunt aliquae; sed ex alterutra tamen graviores , Seu minus obscurae. Plures autem probabilitatis vestuti gradus distingui posse videntur. Nam quo
leviores rationes vel ex utraque , vet eX alterutra Solam parte intercedunt; eo minor quoque est Probabilitas; quanto graviores, tanto etiam m jor Proh Duilitas habutur.
148쪽
2. Q narius jam superest animi status certi tu lo. V. Loc Ess. sur Pentend. hum. Lio. IV . Cha 3. XV. Certus est animus, qui de iudicio seu calculo suo, quantumvis velit aut conetur , dubitare nullo Pacto
potest: I Nam si vel minima insit suspicio, vilsollicitudo, certus non est. B ne aut Θm, et Sa Pleuter Philosophi certitudinem non unius generis esse docent. Certitudo enim , quemadmodum et ecid=tia, quae semper illam aut comitatur aut parit, vel intelligentiae est, quae habetur iii axiomatibus aut demonstrationibus purae intellectionis, et metvbaica etiam appellatur; v. l est Physica Seu Seus uuin , quam sensus faciunt, aut intuitione seu sensatione , aut cum principia suppeditant demonstrationi. V. Genoves. Art. LVic. Crit. Lib. III. cv. 2. . Tandem certitudo moralis eadem est cum certitudine fidei, seu quae non fallit, id e,t fere nunquam, ae non nisi quam rarissime fallit: possibilo enim so-ret , ut aliquando de ei peret; unde eum summa maximaque probabilitate confunditur. Et in quaestioni-hus quidem rebusqus facti, Ut sunt delicta , quarum rerum, ut inquit Grotias nulla est certa pereeptio ; non alia quaeri, aut huberi ab homini b us cera
Certitudinis Iudex sua cuilibet est cor scentia, nemini alter. Nam interiorem hunc atii mi statum, nisi Deus. alius ii tuetur nemo. Interea ipsa certitudo vel vera est, vel fallax. Potest enim quis certus esse, interim errare; cellus quidem . 'li dnee dubitet de iudicio stio, nec dubitare sciat ; errare vero , s judicἰum illud inuitis sit rei vel facto conforme ; Iu qito humani InEnii imbecillitas . atque tenuitas et iacet : unde fit . ut non semper , quod nobis eerrum est , idem e iam verum int.
149쪽
titudo potest praeter hane moralem; quam propterea ii sequi in agendo , atque in judicando debent. Ea autem nascitur ex auctoritate humana, hocii i- numque testimonio innititur , et ad quam quoque spectant c de Iir. Deli. et Pac. lib. II. cap. 7. g. 8. quae ex moraliter evidentibus seu certis demonstra tur. i
MVII. Rejicitur probatio sem*lena. I. Iam vero, ut propositae tractationi insistamus, non aliter Iudici fides sit; qaam si ejus domanimus in cortituditiis stata collocetur: qui quidem status Cum tunc solum habeatur, quando nullu3 est reliquus dubitandi locus I. ; hinc sequitur critii iniim Probationes , quae a i Liciendam Iudici
sidem sunt Comparatae, tutos esSe oportere , ut illa de crimine, ejusque auctore omnino certus ni orali
ter sit. Cod. Lib. 9. tit. 47. Leg. 16. Sed qui po-
lerunt imperfectae, ut reruat criminalium Scripto res ni tui, et semiplenae probationes certitudinem ita Judicis animo parere , ac propterea probandi vitia nancisci, cum sua natura certitudiui creandae sint
150쪽
im pares Τ Dubium quippe semper tenent animum ameipitem quo, aut ad summum in Probabilitatis si tu relinquiint. a 2. Restat igitur , ut unum agnoscamus damia Xat genus probationum, sei licet illarum, quae liquidae, clare, evidentesque sunt O. IV. . Hae siquidem solae cortitudinem in Iudicis animum-indu re, et consequenter fidem ipsi sacere possunt, omni vacuam dubio, et cuiuscumque difficultatis expertem. Ut enitri necesse est lancem in libra ponderibus im' positis deserimi: sic, quemadmodum Tullius concludit de natur. Deor. I. animum perspicuis cedere. Neque dedignabimur Nos quoque usui servire, et hujusmodi probationes, ut vulgo si plenas et perfectas appellare. Nam parum refert, quibus utare Vocibus, dummodo re cissentias. et
snii ores doctioresque Interpletes Iuris Itomani Cruacius . Go-t fadus Faber, Corasitis , . fati cus semiplenae I robatic uis si ieciem , qualem vialgo statu urit et fide unius testis , omnino xe-jererrant , velliti neqDRqriam agnitam veteribras Iurisconsilitis. U.
GraνM. Or . Iur. Lib. 2. Pag. 3II. Ceterum , tit acuto est ab aliis receiatioribus IlixIsconsi Itis animadversum; si di vetur semitilena probatio, daretur semiplena veritas, quod stultum est diuere, quia nullum esse potest veritatis , falsitat , qtie dimidium. V. Commini. sur Ie υμr. dos Del. et des Pes . . li.
et Milita super indole et pondere probationum Consarcinavit suo more Thomasias edita Dissert. de Id. aurisdic. Occurret tamen aliquid. Dude qliod Nos Itoc loco innuimus , probo iuus laetur. Sed ferendus oluino nou cst Urissat. , qui u Leor.