Mathesis Caesarea, sive, Amussis Ferdinandea : in lucem publicam & usum eruditae posteritatis, gratulantibus litteratorum geniis evecta, atque ad problemata universae matheseos, praesertim vero architecturae militaris explicata jussu & auctoritate Au

431쪽

Decaae r 3 'Ornatus est a Columnis,&iis quae ad Columnas pertinent. Romani veteres, & revocata hodie Antiquit eis pretia,caeteris in ea re praetulerunt Inventa Gra corum Artificum.

illis placuit Columnarum ordines quadripartito dividere. Ii sunt Tuscus, DORIcvS, IONICUS,

COR IN THlUS. Compositus eX eorum ornamentis varie permixtis ; Gothicuae, ex illorum erroribus natus est. Columnationum tres sunt partes: FAsTIGIuM, COLUMNA,STYLOBATA.

Tres item partes, in quas earum singulae dividuntur. Fastigii partes sunt: CORONA, ZOPHORUS, EPI-

Columnae: CAPITE LLUM, SCAPUS, BASIS. Stylobatae: SUPERCILIUM, STELA, PES. Fastigia aequant Columnae quadrantem; Sylobatae, Trientem. Columna Tusca aeqnat Basium Altitudines xiv; Dorica xvi, Iouica xv III, Corinthia XX.

Zopbomae ritana cum Epyblio, aequat in Tusca Bases duas & trientem ; In Jonis, duas Bessem; In

Corinthia, tres. Reliquum competit Coronae.

Tophorus aequatur Epistylio, nisi picturatus sit,

aut valde altus.

432쪽

capitella, rasia, & Dorica, aequant Bases , Jonicum, Bessem basis; corinthiis uas bases,& trientem. Pedes, in supercilia Stylobatarum, aequant semi- basim; Reliquum competit Belae altitudini. Projecturae Columnarum sic senti Ima Columna aequat duas bases , Summam vero excedit Sextante, & fit illa d minutio, ex Triente Altitudinis. Capitelli Tusici, ovici proj ectura excedit Basim

sextante, Dorici, & Corinthii, quadrante. Fbinthus excedit imam Columnam, triente Basis.

Stela Plintho perpendiculariter superstat. Et Zophorus supremae Columnae. Superoilii,& Pedu prolectura in Stylobata, a quat Altitudinem.

rum,aequax basim cum Dodrante ; in reliquis binas

Bases.

Projectura EpisTYLii aequat altitudinem Regulae,seu Fasciae suprema columnae rasicae ornatus proprii sunt Quadrae; Doricae, Triglyphi cum Scutis & Melopis ;yonicae, Dentes, & Volutς.

conubia,Mutuli cum foliis Acanthi. Echini

433쪽

Deras x. II

Echini,simς, Regulς, Cymatia, passim permia

scentur,incerto Ordine, nulla religione. gularum ornamenta sunt Strigς, aut Dentiaculi ; Simae autem,& Cym ' soli aut Encarpia.

Ecbini ornamenta sunt ova, distincta Ciliis, &Spiculis.

Bacissorum, Sc A agriorum ornamenta sunt Baccae, aut Uerticilli.

Altitudo quadrae est semissis Latitudinis. Trighpbi Altitudo ςquat Zophorum. Latitudo autem Bes est altitudinis Sculpitur duobus Sulcis, & duobus Semisulcis aequali intervallo distantibus. si pitulum Trigi bi diripitur ex Regula superstante. Infra Teniam vero ex femorum angulis dependent sex Guttae seu Turbines, colligati Regula su perstante. Distant Triglyphi a se mutuo ipsa Tophori La

titudine. Idque spatium duetopas vocant, & scu unt Scutis, aut Taurorum capitibus vittatis. Denticuli habent suae altitudinis semissem, &spissitudinem aequalem Latitudini; omatium vero supra, ex altitudinis sextant Mutusi sunt quasi Simae abruptae; habentque Altitudinem aequalem Latitudini ; projecturam vero

434쪽

31ι Pars II. L mussis Ferdinandea

vero Altitudinis duplum,&Cymatia,seu Capitella ex Altitudinis sextante. Distant a se Magnitudine Abaci,quem sustinent;

ornantur infra Acanthi foliis,Latera autem volutis in se turbinatim redeuntibus. Scapuι Doricae, Jonicae,& Corinthiae columnae, sulcatur 2 Canaliculis, quorum cavitas est ex Mensura Trianguli aequilateri, Sc femora ex Cavitatis semisse. Voluta Jonica est Helix ter in se rediens.Descriptionis modum,& caeteraCapitellorum,aliarumq; partium ornamenta habes in Exemplo, & Tabula sequente Iutem Columnia simplicia, in I sica, Sc Dorica aequant trientem Altitudinis columnaris; in Jonica in Corinthia, quadrantem. Intem columna arcuata Tholum habent sapra

Testudinem, in Tu , & 'onica aequalem Basi; in

Dorica, & Corinthia, duplum Basis. Altitudo Testudinis instra Tholum,cum pulcherrima est, dupla est Latitudinis. Anterides, quae Arcum Testudinis sustentant in Columnis simplicibus aequant semibasim in aliis

totam.

Ornatus Anteridum, est, ut superciliorum Stylobatae; & Tama Arcui Testudinis circumducta ornatur,ut Epistylium superstans. Fenest

435쪽

Decas r

nue , & Porte affectant proportionem Alti-tndinis,& Latitudinis Stylobat ejus ordinis,cujus est Columnatio. Antae Portarum, & Fenestrarum plerumque sentex quadrante Latitudinis. Affectant formam Epistylii, iisque Zophorus, & Corona imponitur, ex mensura Latitudinis,& Legibus ordinis,ad quem descriptae sunt. Diripiuntur interdum utrinque ex Altitudinis sextante. Sed haec certis Regulis praestribi non possunt. Quemadmodum & caetera Architecturae ornamenta brevius clariusque spectabis in hac tabula, & exemplo quatuor Columnarum, quae ex Legibus ex Praeceptis tabulae descriptae sunt.

ARCHITECTURAE CIVILIS,

Brevibin Himeris ad quatuor columnarum

ordines comparata.

vide Ico nis XIV. seque

tem,

Ltitudo basis intelligitur partium 6o; ex qua dimensiones Columnarum institutae

sunt.

Eae partes interdum subdividuntur, in Semio sem S. Trientem T. Dodrantem D. Bessem B.

436쪽

tiρ PARTES FASTIGIL

Regula

Cymatium

Echinus

Cymatium

437쪽

tabium Volutae

Regula

ius ni in

Abacus

Hypotrachelium Saulinhais

Astragalus

Die Sast BASIS COLUMNAE

Stab

asium S

Scotiae

S Astragalus Stabini

aetabum

Regula

IScotiae

Plinthus

i co

438쪽

Regula

Cymatium

Echinus

Astragalus Stab

qRegula aetatis in

s TELA.

Hypotrachelium

Astragalus

Regula

Regula

Astragalus