Iohannis de Alta Silva Dolopathos : sive de rege et septem sapientibus

발행: 1873년

분량: 127페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

81쪽

Αt iuvonis: Reco, inquit, o rex, Vides Vora osso de uXoro, quo dixi, quo pro solo Verbo ct patrona occultum prodidit et mo mortis sententio mancipavit. Ideo sapientissimus quidam olim filium suum docons, eam maxime, quo in sinu Suo cu-d barot, cavendam besse mandarit, uxorem Videlicet, Vel psoudo- amicum intelligi volons. Cum enim manifesti inimici tacito caveantur, uxor in aut blandum inimicum, qui sumpor incumbunt, nullus vitare potest, quia amorem vehementissimum Oro simulant sit cordo insidias machinantur. Rox autom illo subtili-

rum, necusator A Oius provenit: Vado, inquiens ad ipsum, so-curus sesto patromque tuum, si adhuc virit, non disseras nostris sollemuis exhibere. Doductus ergo senex de specu ob immonsam sapientiam pator urbis patrioque iudox a rogo con-ib stituitur, qui in brovi logos ot iura ad antiquum statum reduxit, ot ovulsit pravos mores, bonos inseruit, discordes re-Vocavit ad pacem multosque morions reliquit virtutum sectatores. Hic ergo meum exemplum finiens atquo discedona

nichil aliud a io, o rox, postulo, quam ut filio hodiernam concedas Vitam, sciens quoddam latoro iudicium, quod si inveneris, set to ab homicidio, et filium ab hoc supplicio liborabit. Huic quoquo sapionti rox vitam filii concedens valo- facto ci cum suo comitatu ad palatium remeavit. Consiliis itorum tota dis ot nocto illa inter principes 2o habitis revolutisquo ex intomo legibus, cum nullum aliud,

quam ignom, remedium Luscinio docernero Viderentur, rox summo mano cum universali illo comitatu ad locum supplicii redit, filium suum ante su duesens. Quom cum iterum nudatum manibusque retrorsum ligatis in ignom vehementor 30 accensum proici iuberet, occe Romanorum quidam indutus toga muloquo sorollo insidens grandevus senex, cunctis qui adorant mirantibus rogi Dolopatos se pressentat. Quem cum officiosissime eum aestantibus salutasset, querit, quis ille elegantis sorino adolescens quodve crimon olus, qui tanti populi 35 spectaculum tantiquo ignis pabulum fieri mororctur. Ad hoc 30 quidamJ rahit Diuili su by Cooste

82쪽

pator sonis Verba. totis super filio eommotus Viscoribus, iustitia tamon rigorequo rogio intimum reprimens animi dolorem: IIctus, inquit, o Venerando sonox, ost iste filius, qui anto hos decem dies a scolis rudiens nescio quomodo obmutuit. Hunc autem rogina intra thalamum suum suscipiens, bdum ei loquelam pollicorsetur, adultorum patomi thori invasorum no 154''Jbis oum mutum nichilominuη rosignavit. Ob tantum sastinus a regibus principibusque nostris talom sen-tontiam sortitus est. Τu ergo, quoniam so huc fortuna adduxit, quid tibi super hoc vidcatur, ut dicas, obsecro, gonu8 10 tuum et patriam mani stans. At ille: Cives, ait, sum Romanus, ut habitus ip8s mseus indicat, unusque do septem ga pientibus dicor, iamque per annos quadraginta orbem circueo, iura, logos, iudicia moresquo et casus hominum invostigans, set nondum similo huic miraculum roppori, ut pator unicum ibfilium flammis oxitialibus condompnasset. Vorum ut quid michi supor hoc videatur insinu0m. puto principes tuos contra logos malo intellectas errasse, ne Socus mortOm et Supplicium quod decorunt filii tui vitam ct romedium omisisse. Quod ita fori potuisset, melius per prolatum Oxomplum in- 20 tolligas; narrabo, quod quondam accidit. Hoc etonim ius

meum est, taloquo tributum regibus ac principibus solvore teneor. ROX autem cum magna aviditato exemplum sapiontis expoctans cunctis ilico silentium imponit, et sapiens Voco utens

mediocri sie incipit: 25

Fuit quondam nobilis vir ot potens castellum munitissimum aliasquo multas possos8ionos habens. Huic filia sola ex uxore rolicta suerat, quam ipse, cum nullum haberet hered m, .liboralibus artibus decrevit imbuendam, quatinus ex artium disciplina philosophorumquo libris sapiontiam, quo molior ost 50 fortitudine mutuarot, per quam paternam sciret heroditatem tueri, quod posse armis aut viribus ei muliebris infirmitas donogarat. Nec fefellit cum in hoc spes sua. Tantam siqui-dom illa, scientiam subtilitatumque ex artibus comparavit ut magicam quoque artem nullo se docento magisto porciperet. 35

83쪽

i55'J Contigit autom post hoc patrem eius sobro acuta corinroptum in lectum decidero, qui insirmitatum so evadere non posso intelligens, filiam ox testumento omnium bonorum suorum designavit horudem, sicque ordinatis robus suiη defunctus 5 ost. Duolla vero heroditato patris potita firmavit in animo, nullum so Recepturam virum, nisi quem sibi ot sapiontia olgonoris nobilitas adequaret. Veniebant autom ad cam quam plurimi nobilium filii, spu cius pulchritudine seu iacultatibus eapti, sollicitabant eam de coniugio, pulsabant precibus, mu-l0 noribus attrahobant, offerentus quidem multa, sod plurima promittontos. At illa, ut orat prudontis animi, nullum spor-nens nulliquo se donegans procantium cuivis sui contubernium os robat, sub tali dumtaxat conditione, ut prima nocte contum argonii marcas solveret. ea prout velles eiusquo amplexi- i5 bus Duoretur, ac d indo mans facto, si altor alteri complacoret, tunc soliompnioros coram amicis nuptias celebrarent. ΙΙac igitur conditi no audita Veniebant multi iuVenes, provectioris quoquo elatis Viri, numerum etpondus marcarum virginiossorontos. Sed Vacui tam ab eius ampleXibu8, quam a po-20 cunia recudebant. Incantaverat et enim illa magica sua arto nocturno strigis ponnam, quam cum capiti socum iacentia supposuisset, κtatim illo somno gravatus usque ad disti sequontis auroram, vel quousque illa pennam tolleret, immobilis pomanebat. Sicque illa multos spolians pqcuniis infinitum sibi 25 congregavit thesaurum, et aliorum dampnis lucrum suum augmontaVit. Inter eos autem, qui ad hoc puteal suas pecunias osse-robant, iuvenis nobilis quidem satis, sed minus lacultatibus

30 gini sub illa conditionc obtulit. Quibus illa suscopiis dio illa cum iuvono multum cibi ot vini sibi f155 l indulgons soroquo

in loetum molliter stratum nudi ambo pariter so collocant penna illa strigis prius iiivonis supposita cervicali. Nec dum autem ille membra lecto, cervicali caput reptaverat, cum ipso 35 obdormions usque ad horam diei primam virginis sucum dormientis oblitus ost. Tunc enim illa surgens pennam abstulit,lo multa, sod plurimal plurima Di multa.

84쪽

illumque ovigilatum confusum mittit ad propria. Vorum iuvenis Ru BAAo delusum dolons, a quodam sorvo divito, cui quondam ipso iratus podoni abcidorat, centum argenti marcas sibi mutuari rogat, volens eas iterum aut perdere , aut virginitatis nomino Virginum spoliaro. Cui sumus accopto liquondam iniurio non immemor, pecuniam sub hoc pacto concedit, ut, si infra annum ipsam non rostituorct, ipso do carno et ossibus iuvonis ad centum marcarum pondus auferret. Quod iuvenis parum curanη concessit, insuperque si curographum suo

munitum sigillo tradidit. Accepta ergo illo pocunia, redit ad iuvirginom, ossori Rrgontum, accipit illa, diomquo lotum advespctrum usquo P ducunt. Sero autem, cum paratum esset

cubiculum, pennaquo OX moro pulvillo subposita, illa iuvonomsubsecutura promittit. Qui iuvenis ad lectum protorito noctis venions dolusiono sibi ex locti mollicio contigisso putans, eor- ibricat illud molio romovit, cum quo et strigis sortuito casu Oxcussit pennam. Quo facto membra dimittit lucto, suspondit sursum palpebras, ut somno totis Viribus reluctatur. At illa iuvonom suis iturum artibus magicis obdormisso putans, socura ot nuda iuxta ipsum so collocat. Illo Voro, postquam maliquantulum graviter se dormire si Inulasset, Virginem ad sotrahis, roquirit dobitum. Consusa illa roploinquo stupore vo-hementi , pactum noquaquam negaro potuit. Quid plura pNox illa usquo ad diom deducta ost, mano autem intor se voto ot f 155 J assensu pari concordanios, coram amicis et pro- rapinquis non sino admiratiOno invidiaquo multorum nuptias

colebrarunt.

Porro iuvonis prosperis succedentibus croditoris sui oblitus pocuniam insen torminin constitutum non roddidit, undoloripos illo ulciscondo iniurio oportunitatem se invonisso ga- 30 Visus, rogom, qui tunc temporis regnum tenebat, adit, mouot do iuvone querolam, testem pacti cyrographum profert in modium iustitiam supor hoc seri rogans. Rex autum, utoquissimus, crudele quamquam horeseseret pactum, iuvonem tamen ad so Ventro precepit, Recusatoriη sui responηurum quo- M13 artibiisJ solitim hosti soliti Diuitiaco by Cooste

85쪽

relis. Tunc tandem iuvonis debiti reminiscens. regis auctoritato perterritus, cum amicorum turba maximaque auri et argenti copia vonit ad curiam. Proseri adVorsarius cirographum, recognoscit illo, iussuque rogis dant suntentiam prino cipes, licors scilicet loripodi, agoro quod ei rographum testa-bretur, aut quantam voluerit pro redemptione iuvenis pecuniam accipere. Rogabat orgo rox loripedem quatinus iuveni parcens duplicem reciperet pecuniam. Quod cum illo neganto diebus multis emcoro conaretur, occo uxor illius virili sumpto 10 habitu, vultuquo ot voeo magica sua arto mutatis, anto rogis palatium equo descendit, rogem quo adiit regemque salutat.

dit do ultimis mundi partibus oriundum, iuris legumque pori- tum fore, ac iudiciorum subtilem investigatorem. Gavisusib rex iubot illam, quam putabat militom, consedere Sibi, causamque quo inter loripodem et iuvonom versabatur, illi committit torminandam. At illa vocatis utrimquo partibus: Tibi, inquit, o loripes, secundum regis principumquo sententiam liost docarno iuVenis contum marearum pondus I155' ausores. Sodm in hoc quid lucraboris, nisi mortem sorsitan, si iuvenem interficias p Molius ost, ut pro eo septuplum pecunio aut decuplum

accipias. Illo autem docem etiam marcarum milia so accepturum negavit. Illa autem lintoum candidissimum iubet afferri, iuVenemque nudatum Vosto manibusque sto pedibus ligatum 25 extundi dosuper. Quo lacto: Abcido, ait loripedi, quocum- quo Volueris serramento marearum tuarum pondus. Verum si plus aut minus iusto pondero ad quantitatem cuspidis accus indo tutoris, vel si una sanguinis gutta insucserit linteum, cum sanguis substantia sit iuvenis, scias to continuo millo mortibus 30 perimendum, discorpiumquo in millo frusta foro oscam bestiarum et avium, totumque gonus tuum simili sentcntio subiacebit rosque tuo publicabuntur. Hanc ille horribilem Oxpavo-scens sontentiam: Quoniam, inquit, nullus est hominum excepto deo, qui ita manum modificaro possit, quin plus minusvum Ruserat, huic incerto me submittere nolona iuvonem ab8Olvo

18 principumquoJ principiumquD. 20 mortemJ fortem.

86쪽

mittoquo dobitum, millo oi marcas pro reconciliations superaddens. Sie Orgo iuvonis uxoris prudontia liboratus, lotus ad propria remeavit. Quis hac, o rox, subtilitate iuvonum liborari posse sporoty Vidos quod lare sub eodem puncto more et vita, liboratio et dampnatio fuerit. Te quoque hoc Oxomplo si

monitum es8se Volons, rogo, quatinus moi causa immo tui quoquo comodi gratia, filio usque crastinum prolongus vitam, in-torimquo Romanus rolog logos inuonturus prolaeto cum dampnati no salutom filii continori. Huousquo rex ad verba Sapientis Suspsensus manen8: Quoniam, ait, mirum ut subtilo 10 narrasti Oxomplum, dignum et iustum censeo, tum pro tui ip8ius roVersentia, tum pro inoo commodo tuo I 156'J potitioni obedire. Intorim orgo rex cum filio, eisque, qui aderant, ad palatium remeans sapientoni salutatum dimisit. Ex hoc autem rogina suoquo in malitia suffraganoo, ab malo rospondente sibi canthortata consolentia, doloro motuque

nimio cruciabantur, Vorontos, no malitia, quam orga insontem exorcuerant, in sua capita redundaret. Nee iam cum rogo

dormiebat aut opulabatur rogina, seδ instar hostio humanum sanguinem sitiens, tela et spicula, quibus cottidio a sapienti- 20bus enigmatico confodiobatur, suribunda spPrnons rogona ipsum iniuriis et conviciis afficiobat, dosidom oum os iniustum indignumquo foro, et nomino ut honoro regia clamitans, qui impudentum iuvenem tot iam diobus vivors pormisisset. Verum rex cuneta dissimulans, logos sex int0gro revolvi iussit, sod raspo suo quo dosidorio frustratus est. Interim ergo omnis illa regum et principum prosmiscuique sexus multitudo cum patreot filio ad locum supplicii congrogatur, accenditur itorum Ve- homontor ignis, diffunditur hac illac flamma. non minimum intuentilms probens horrorem. Super omnia Rutem admirabilis madoloscons Luscinius, cum alios flentos, alios subsannantes, flammamque in aera surri vidoret, noc indictum sibi silontium fregit, nec mutavit colorom, sed sempor idem manens sine Voce, sine r luctatione, ut animal mansuetissimum paratam sibi aram intrepidus Oxpectabat. Dum ergo eum pator igni- 35bus tradero sostinaret, occo sonox, habitu vultuquo Ot Otate suprascriptis per omnia similis, do oquo, quo Vehobatur, do-scendens regem eosque, qui aderant, salutat, inquiritque, quo Diuitiam by Cooste

87쪽

crimine teneatur reus, cui tantum proparatum sit supplicium. Cui rex soriatim cuncta, quo filio acciderant, narranη, princ, pumque pandens sentcntium, intorrogat et ipso senum, unde

ossot f 156 J Oriundus. At illo: Civis, ait, Eum Itomanus, unuου- si quo do sopioni sapiontibus dicor. Est aulam mos michi divorsarum linguarum terrarumque portigero regiones, regibus ac principibus divorsa exempla casusque mortalium narrans.

Verum, ut ad presontia transeam, non parum miror, si filius post tantam do matro dosuncta tristitiam privationemque 10 linguo potuerit vol voluserit tantum nuptias porporearo. Videturonim michi inconsoquons, ut aliquis, maximo philosophus, cui sempor do virtutibus studium cst, post tot ot tanta insortunia sub eodem, ut ita di xorim momunto ad tantam libidinomvolit vel possit dofluero. Cum cunctis orgo dubium, immolli prorsuου Voritati contrarium videatur, durom o rox, utilo tibi con8ilium, ut factum cuiusdam iustissimi regis imitans filio

parceres. Quicquid tamen do oo acturus eis. studi rem g Stam. Tunc rex cunctis sub mortis torminationo indicit silentium, et sapien8 narrationem suam his vorbis incipit: m Quidam Romanorum rox, dum aliquando contra hostes, qui iam maximam rogni sui partum Occupavorant, eum ΘXercitu purgoret, configit, ut per quondam transiret riculum. Habobat ibi vidua quodam pauper cum filio unico domum-culam, unam tantum de cunctis, quo in mundo moventur

25 gallimulam possido . Tran8ounte autem per ante huius domum exercitu, regis filius adolescentulus accipitrom, quem nobilium inoro manu gostabat, ad gallinam vidue iecit, quidum recurvis unguibus miseram suffocaret, viduo filius aviculo Succurrere Volens accurrit, accipitremque susto percussum occi-30 dit. Ob hoc rogis filius indignarus voliomontorquo furona, in ultiono accipitris viduo filium transvorberat ot abscedit. Quid ergo Vidua pauper agorset, filio unico et possessi I 156 J uncula dostituta p cucurrit concita post regem, assecutum quo lacrimis, Voco, singultibues rogat, quatinus filium suum m iniuste occisum vindicaret. Rox vero, ut erat mansueti miserantisque associus animi, gradum figens viduam blando leniterque ammonet, ut reditum eius ab hostibus sustineret: Tunc,

inquiens, filium tuum ut volucris vindicabo. At vidua: Et Diuitiam by Cooste

88쪽

quid fiet, ait, si in bollo occidoris, quis filium vindicabit pMando, Rit, pro to ei, qui michi in regno succodos. Et illa:

Et quam, ait, mercedum accipies, si alius eum vindicaverit. qui to Vivente, te rogitanto, occisus ost8 Nullum, inquit. At vidua: Ergo tu ipso fac, quod alii procopturus os, ut inde lau- bdom ab hominibus, set a diis promium consequaris. Motus reX tam rations Viduo, quam otium misericordia, dilato itorum bollo ad urhom regroditur. Cognito ausona, quod filius suus filii viduo ossot intersector: Gallina, ait, tua Ratis, ut Puto, mortuo accipitro conpensata ost. Cotorum pro filio intorsecto Ndo duobus Optionom do tibi. Aut enim, si votis, filium intor-ficium, aut, si eum Vivere molius docrovoris, do eum tibi loco mortui, ut te colat ut matrem, adorat ut roginam, timeat ut dominam, serviatquo tibi cunctis vite tuo diebus. Illa vero utilius sibi foro iudicans rogis filium vivero, quam mori, Pro ili mortuo illum suscepit, translataquo est do turgurio ad palatium, pannicitos et soniicinitas vestibus murico tinctis commutans. Rex autem post hoc contra hostes prosectus eat pugnaturus. Vido, ο rox, ot imitaro equi simi piissimiquo rogis suetum, considera quomodo ot iustitio rigorem tenuit, ot tamen sua prudentia 20 filium rosorvavit. Et hic certe non suam, sed alterius, non cuiuslibet potontis, sod pauperculis viduo iniuriam vindicavit. Τu orgo otiam huius Oxomplo. filio, licet incostum patrare voluerit, quamquam hoc michi incredibile videatur, parcim, tamen ro 156 lino set puellis suis, quomodo voluerint, satis- 25sacient. Cetorum autem, si principum tuorum sententiam mutari non Vis, Vel hoc saltem impetraverim a te, ut ei huius dici spatium superaddas. Cras enim, sicut et hodio, ligna otimona facito invonios, quibus tuus filius concrometur. Atrox: Bonum, nil, o sapientissimo hominum, probos consilium. 30 Sod cum, quod consulis, sacoro non possim, hoc saltem sa-ciam, quod ultimo rogasti. Dimisso ergo Rapiente reX cum, eis, qui convenerant, regina tamen et puellis suis boluino morosurontibus, ad palatium rogreSSuS PSt. In crastinum autem, sicut prius, cum regum principum- mque ac populorum pompa Ventum ost ad suplicii locum,

89쪽

- 64 acconditur sicut prius ignis iubeturquo Luscinius in ipsum proici concromundus. Sod nullo ponitu8 prosumonto regis

adimplere preceptuin, ecce quidam Vonorando Caniciei senox, Romanorum indutus togae, per modium Virorum ac muliorum si multitudinoni lento gradu, non sinu multorum admiratione transions, nil r gem usque pervenit. Quo cum astantibus r voronter salutato, doceri se Volle uit, quam ob rem tanta congregata foret populi multitudo. Cui rox cuncta, quo do filio

accidorant, sontontiumque ηuper Oum latam patefaciens, intor- 10 rogat ipsum eundem senum, quis osset vol unde, aut cuiua rei causa advorterit. At illo: Unus, ait, Hoplom Rapientum vocor, natus Ox urho Romana, domina orbis, uti etiam spocios moi indicat vestimenti. Porro casus, non ullius rei

causa mo tibi obtulit. Soleo onim a iuventuto longitudinem la-15 titudinumquo pora gero orbis, rogibus ae principibus Ino notum iaciens. Et licut unus sapiontissi Inorum crodar, sempor tumon quid discam, sicut quid doceam, invenio. Verum ut de instantibus aliquid loquar, uti sex consequentia tuorum prodere queo Verborum, quod eum sine tui tuorumque iniuria dixerim, 20 nee Verum, nec Verisimilo, immo penitus inconsequons michividotur, filium tuum qompniasse saltem hoc scelus, fi 57'J no dum voluisso dicam. Quomodo enim tantis incommodis, tanta sub eodem, ut ita dicam, puncto continuata libido succedoro posset, cum utiquo ex incommodis doloros, tristitio, mororpam oriri soleant, et ex voluptatibus libido procodoro. Contrariasiquidum sunt, sibi quo inVicona repugnantia, tristitia et gaudium, risus ot meror, libido et philosophia. Cetorum impossibilo philosophum, cuius studium ost Virtutos coloro, Donare vitia, libidini, cum ipsa maximo sit vitium, philosophie magis 30 contrarium, opseram dare. Alioquin philosophus non osset. Undo magis michi vidotur, ut aliquid audontius loquar, poriniuriam aut alicuius iniurio simultatom filium tuum salso accusatum soro, loquo ne principos tuos, quod salva revorontia vostra dixerim, vori similitudino misso dolusos. Noo multum 35 miror, si bonorum prudentia seduci potuit, cum ot malorum intordum nequitas montiatur sibi, et saltatur malitia perve forum. Quod ut tibi evidentius prolato Ostendam exemplo, Diuitiam by Cooste

90쪽

ausculta. Tune cunctis rogis iussu silentio manentibus, Rapiens incipit: Latro quidam sumosissimus divitias sibi surtis, rapinis

et homicidiis congregaro volens, multos huius prave Vis ot perVerae emulos sibi copulaverat, quorum princeps factus non burbium munition , non prosidia instrorum sibi habitaculum posuit, sed remotas solitudines, speluncas et cavernas podiarum Et opaca quoquo et abdita silva I 157 Jrum. Diobus autem ot noctibus incussanter secus dificiliores regalium viarum transitus cum satollitibus suis latitans, transeuntibus insidiabatur 10ot quoscumque sibi fortuna obtulisset MVorsa, cuius umquctossoni conditionis Vel sexus, rebus et vita absquo ulla misericordia spoliabat. In hac ergo malitia tota vita sua usque ad senectutem transacta, cum iam immensi auri et argunti copiis sibi malo acquisitis ditatus esset, sciens nichil inpunitum sors, 15 uichilque quod non roVoletur occultum, quod quo non diutius gloriotur in malitia potona iniquitate, huic tandoni soro pravo ronuntiavit consuotudini, reliquum rite sus in honestate, otomulations virtutum ducens. Erat cunctis miraculo, quod tam reponto pollem mutasset Ethiops, et pardus diversicoloros mmaculas abstorsisAst. Porro cum ad docrepitam pervenisset latom, tros filios suos sex uxore succeptos honostioribus, quam

ipso suissot graditus, disciplinis instruere volens, diversas eis ot multiplices proposuit artes, libertatem tribuens oligendi, sibi, quam quis Vellet cum tertia dumtaxat suo substantio por- rations. Qui socum habito consilio, nullam artem aliam quam

eam, qua pater illo usqu0 Vixerat, Se re ipere uno ore respondunt. Quibus pater: Quoniam, inquit, sic placuit vobis, ut relicta honostato securaquo via ad sinistram, quo ducit ad

interitum, Viam periculis subditam, do qua soro I 157 J nulli sorediro datum ost, unanimos declinaretis, utimini electicino vostra, novas vobis divitias latrociniis cum vito periculo subostu solis hyemisque frigore conquirontos, quoniam harum quas habeo divitiarum nullus vostrum vol quadrantona habobit. Vorumtamon sciatis, quod paucis huius vis sociatoribus selici moxitu gaudero fortuna permittit. Sod illa ammonitiono patris contemtui habita, noctu sequenti equum, quo regina Votiebatur, omni soro prstio incomparabilem hac arto surati sunt. CollebDiuitiaco by Corale

SEARCH

MENU NAVIGATION