장음표시 사용
151쪽
De civitate dei lib. XVI. cap. 1.
An p0st diluuium a N00 usque ad Abraham aliquae 5 familiae secundum Deum uiuentium reperiantur. Ρ0st diluuium pr0 currentis sanctae uestigia ciuitatis utrum c intinuata sint an intercurrentibus inpietatis interrupta tem-p0ribus, ita ut nullus h0minum ueri unius Dei cult0r existeret, ad liquidum seripturis l0quentibus inuenire difficile est, pr010 pterea quia in can0nicis libris p0st N0e, qui cum c0niuge ac tribus filiis t0tidemque nuribus suis meruit per aream unStati0ne diluvii liberari, n0n inuenimus usque Abraham cuiu8-
15 00mmendat, intuens et praeuidens qu0d J0nge fuerat p08t suturum. Unde factum est etiam illud, ut filium suum medium,h00 est prim0genit0 iuni0rem ultim0que mai0rem, qui peccauerat in patrem, n0n in ip80, sed in fili0 eius su0 nep0te maledicoret his uerbis: Maledictus Chanaan puer, famuso lus erit fratribus suis. Chanaan p0rr0 natus fuerat ex
Cham, qui patris d0rmientis nec texerat, sed p0tius pr0diderat nuditatem. Unde etiam qu0d sequius adiunxit benedicti0nem du0rum maximi et minimi filiorum dicens: Benedictus D 0 minus Deus Sem, et erit Chanaan puer illius; 25 lati si est Dous Iapheth, et habitet in d0mibus Sem, si qui ipsa eiusdem N00 et uineae plantati0 et ex eius fructu inebriati0 0t d0rmientis onudati0, et quae ibi cetera facta
19 Gen. 9, 25 sqq. 4 aliquem fg 10 qui αy; qu0d O aei et b 11 uastatione Ubri
152쪽
adque c0nscripta Sunt, pr0pheticis Sunt grauidata sensibus et uelata tegminibus.
figuratum. Sed nunc r0rum ess0ctu iam in p0steris c0nsequi0, quae 0perta fuerant, satis aperta sunt. Quis enim haee diligenter et intellegenter aduertens 110n agn0scat in Christ03 Sem quippe, de cuiu8 Semine in carne natus est Christus, interpretatur 110minatus. Quid autem n0minatius Christ0, cuius 110men ubique iam fragrat ita ut in cantic0 cantic0rum etiam ipsa praecedente pr0phetia unguent0 c0nparetur effus0; in cuius d0mibus, id est ecclesiis, habitat gentium latitud03Nam Iaph stili latitud0 interpretatur. Cham p0rro, qu0d interpretatur calidus, medius N0e filius, tamquam se ab utr0que discernens et inter utrumque remanens, nec in primitiis Israelitarum nec in plenitudine gentium; quid signis eat nisi haeretic0rum genu8 calidum, n0n spiritu sapientiae, sed inpatientiae, qu0 80lent haeretic0rum feruere praee0rdia et pacem perturbare sanct0rum 3 Sed haec in usum cedunt pr0scientium, iuxta illud ap0st0li: Op0rtet et haereses esse, Ut pr0bati manifesti fiant in uobis. Unde etiam scriptum est: Filius eruditus sapiens erit, inprudente autem ministr0 utetur. Multa quippe ad fidem cath0licam pertinentia, dum haeretic0rum calida inquietudine exagitantur,
12 Cant. 1, 2 21 1. Cor. 11, 19 23 Ρrou. 10, 51 in sensibus p 2 reuelata tegminibus, in marg. al. in uisceribus, p4 sguratum fg 7 fuerant Vbpro; fuerunt ae 9αIρ 8 et intelleg. om. ei 9 est om. e 11 ubique, que m. 2 8 . lin. e fraglat Rin marg. e; flagrat estp in canticis p 12 praecedente codd.; praecinente v ungento V 13 quutus V dominibus e 15 callidus abes et sic I. IS. 25 16 primis V 17 lsrahelit. V ab eos significatur g 19 primordia codd. 21 et oin. 9s 23 inprudens e 24 quippe eae quidem corr., U
153쪽
De ei uitate dei lib. XVI. cap. 1. 2.
ut aduersus e0s defendi p0ssint; et c0nsiderantur diligentius et intelleguntur clarius et instantius praedicantur, et ab aduersari 0 mota quaesti0 discendi existit 00casio. Quamuis n0ns0lum qui Sunt aperti88ime Separati, uerum 0mnes, qui Chri-5 stian0 u0cabul0 gl0riantur et purdite uiuunt, n0n absurde p0ssunt uideri medi0 N00 filio figurati; passi0nem quippe Christi, quae illius h0minis nuditate significata est, et adnuntiant pr0stend0, et male agend0 exh0110rant. De talibus erg0dietum est: Ex fructibus eorum c0gn0Sceti S e0S. 16 Id00 Cham in fili0 si10 maledietus est, tamquam in fructu si10, id e8t iu 0pere su0. Unde c0nuenienter et ipse filius eius Chanaan interpretatur m0tus e0rum; qu0d aliud quid est quam 0pus e0rum 3 Sem uero et Iapheth iamquam eircumcisi0 et praeputium, uel Sicut ali 0 m0d0 00s appellat 15 apost0lus, Iudaei et Maeci, sed u0eati et iustis cuti 0gnitaqu0qu0 m0d0 nuditate patris, qua significabatur passi0 Salua-t0ris, Sumente8 uestimentum p 0suerunt supra d0rsa sua et intrauerunt aversi et 0peruerunt nuditatem patris sui, nec
Iudae0rum facinus auersamur. V08timentum Significat sacramentum, dor8a mem0riam praeterit0rum, quia pa88i0nem
Christi 00 scilicet iam temp0re, qu0 habitat Iapheth in d0mibus Sem et malus frater in medi0 00rum, transaetam stelebrat 25 ecclesia, n0n adhuc pr0 spectat futuram. Sed malus frater in fili 0 si10, h00 e8t in 0pere SU0, puer id est seruus est fratrum b0110rum, cum ad exercitati0nem patientiae uel ad pr0uectum sapientiae seient0r utuntur malis 9 Mi. 7, 202 praedicatur 9 4 uerum codd. praeter b; uerum etiam bu 12 interpretatus e quid aliud ρ 13 quam nisi s 14 uel eae et corr. e 16 significantur e 17 supra dorsa V abyestpr ρη; supra duo d0rsa by α; du0 dorsa omisso supra I 27 id est primus in rus. α; du uiuit in
cum ad V α Domb.; cum uel ad by τ; cum enim ad p 28 prouectum
154쪽
b0ni. Sunt enim teste ap0st0l0, qui Christum adnuntiant n0nca Ste; sed siue 00 casi0ne, inquit, siue ueritate Christus adnuntietur in h0e gaude0, sed et gaudeb0 . Ip80 quippe plantauit uineam, de qua dicit pr0pheta: Vinea D0mini Sabaoth d0mus Israel est, et bibit de uin0 eius siue ille calix hic intellegatur, d0 quo dicit: Ρ0 testis
bibere calicem, quem eg0 bibiturus sum 3 et: Ρater, si fieri p0test, transeat calix iste, qu0 suam Sine dubi0 signis at passi0nem; Silae, quia uinum fructus est uineae, h00 p0tius ill0 significatum est, qu0d ex ipsa uinea h0c est ex genere Israelitarum, carnem pr0 n0bis et 8anguinem, ut pati p08set, adsumsit), et inebriatus est, id est passus est, et nudatus est: ibi namque nudata est, id est apparuit, eius infirmitas, de qua dicit ap0st0lus: Et si crucifixus est ex infirmitate. Und0 idem dicit: Infirmum Dei f0rtius ost hominibus, et stultum Dei sapientius est h0minibus. Qu0d uer0 eum dictum esset: Et nudatus est, addidit scriptura: In d0m0 sua, eleganter 08tendit, qu0d a suae carnis gente et d0mesticis sanguitiis sui, utique Iudaeis, fuerat crucem m0rtemque passuruS. Hanc passi0n0m Christi laris in s0110 tantum 110 eis repr0bi adnuntiant; n0n enim qu0d adnuntiant intell0gunt. Ρr0bi autem in interi0r0 h0mine habent tam grande mysterium adque h0n0rant intus in e0rde infirmum et stultum Dei, quia Drtius et sapientius est h0minibus. Huius rei figura est, qu0d Cham
2 Phil. 1, 18 4 Esai. 5, 7 6 Mi. 20, 22 7 ib. 26, 3912 Gen. 9, 21 14 2. Cor. 13, 4 15 1. C0r. 1, 251 enim om. p 2 sed suae V 3 uerba inclusa om. mss.: in b post adnuntietur supe' scriptum est et reiq. 4 ipse quidem p 5 uiuit de
13 nudatus est. id est y 15 ex in y item Vest 18 addit et 20 a iudaeis Vb 22 reprobi g 23 hominem V 24 quia codd.; qu0d v25 regi e
155쪽
Do ei uitate dei lib. XVI. cap. 2.
exiens h00 nuntiauit laris; Sem uer0 et Iapheth, ut h0c uelarent, id est h0Π0rarent, ingressi sunt, h0e est interius
id egerunt. Haec scripturae secreta diuinae indagamus, ut p08SUIBUS, 5 alius ali 0 magis minusue c0ngruenter, uerum tamen fid0liter certum tenentes 110n ea sine aliqua praefigurati0ne futut 0rum
gesta adque c0nscripta neque nisi ad Christum et eius eccl08iam, quae ciuitas Dei est, esse r0ferenda; cuius ab initio generis humani n0n defuit praedicati0 quam per 0mnia uide- id mus inpleri. Ben0dietis igitur du0bus filiis Ν00 adqu0 un0 in medi0 00rum maledicto deinceps usque ad Abraham de iust0rum aliqu0rum, qui pie Deum c0lerent, c0mmem0rati0ne silentium est per ann08 amplius quam mille. Noe 00s defuisse crediderim, sed Si 0mnes c0mmem0rarentur, nimis l0ngum 15 seret, et esset haed hist0rica magis diligentia quam pr0phetica pr0 uidentia. Illa itaque exsequitur litterarum Sastrarum seript0r istarum uel p0tius per eum Dei Spiritus, quibus n0n80ltim narrentur praeterita, uerum etiam praenuntientur futura,
quae tamen pertinent ad ciuitatem D0i; quia et de h0minibus 20 qui n0n sunt ciues eius, quidquid hic dicitur, ad hoc dicitur
ut illa ex e0nparati0110 c0ntraria uel pr0ficiat uel emineat. Ν0n Sane 0mnia, quae gesta narrantur, aliquid etiam significare putanda sunt; sed pr0pter illa, quae aliquid signis eant etiam ea, quae nihil significant, adtexuntur. 80l0 enim u0mere 25 terra pr0 scinditur; sed ut h0c fieri p0ssit, etiam stetera aratri membra sunt necessaria: et s0li nerui in citharis adqu0 huius m0di uasis musicis aptantur ad cantum; sed ut aptari p0ssint,
ad q0nectuntur. Ita in pr0phetica hist0ria dicuntur et aliqua, quae nihil significant, sed quibus adhaereant quae significant et qu0dam mod0 religentUr.5 congruerent Vi 13 silentium est codd.; silitum est η 15 haec esset magis histor. ο 19 de omnibus e 22 narrentur e 24 non 80l0 g; non solum α 26 et nec g huiuscemodi ο 27 ad cantum om. bl 28 conpaginibus p
156쪽
De generati0nibus trium fili 0rum N00. 00110rati0nes erg0 fili0rum Ν0e deinceps intuendae, et qu0ddo his dicendum uidetur, adtexendum e8t huic 0peri, qu0 ciuitatis utriusque, terrenae Scilicet et caele8tis, per temp0ra pr0 cursus 08tenditur. C0eptae Sunt enim c0mmem0rari a minim0 sti0, qui u0catus est Iapheth, cuius filii 0 et0 110minati sunt, nep0tes autem Septem de du0bus filiis eius, tres ex un0, quattu0r ex alter0; sunt itaque 0mnes quindestini. Filii autem Cham, h0c est medii filii N00, quattu0r et nep0tes quinque ex un0 eiu8 sti0, pr0nep0te 8 di10 ex nep0te un0;st 00rum summa undecim. Quibus enumeratis reditur tamquam ad caput et dieitur: Chus autem genuit Nobr0 th; hie e0epit esse gigans super terram. Hie erat gigans uenat 0r 00ntra D0minum Deum. Ρr0pter hoe dicunt: Sicut Nebr0 th gigans uenat 0r g 0ntra D0minum. Et faetum est initium regni eius Baby-l0n, Oreg, Α re had et Chalem ne in terra Sennaar. De terra illa exivit Assur set aedificauit Ninevenot R0b0th et uita toni et Chalach et Dasem interni sedium Nin quae et Chalach: haec ciuitas magna.
13 Gen. 10, 9 Sqq. 4 0peliri, ra eras. , e 6 enim codd.; autem v 8 tris y 9 alio, in marg. altero, e 13 16 nemr0th s 14 sqq. gigans Ube yys; gigas ae 9 v erat gigans om. pr 15 dominum om. bi Propter usque ad Dominum om. abi 17 deum V eius om. e 18 0reg
157쪽
Do ciuitate dei lib. XVI. c a p. 3.
I8t0 p0rr0 Chus, pater gigantis Nebr0th, primus n0minatus ost in filiis Cham, cuius quinqu0 filii iam fuerant c0nputati et nep0tes du0. Sed istum gigantem aut p0st nep0tes Su08 nat08 genuit, aut, qu0d 08t credibilius, s00rsum de ill0 pr0pter 5 eius eminentiam Seriptura l0cuta est; quando quidem et regnum eius c0mmem0ratum est, cuius initium erat illa nobilissima Babyl0n ciuitas, et quae iuxta commem0ratae sunt siue esuitatus siue r0gi0 es. Qu0d uer0 dictum est d0 t0rra illa id sest d0 terra Sennaar; quae pertinebat ad regnum Ν0br0th. 10 exisse Assur et aedisssass0 Nineven et alias quas c0nt0xuit ciuitates, l0nge p0stea factum est, qu0d ex hac 00casi0n0 perstrinxit pr0pter n0bilitatem regni Α8Syri0rum, qu0d mirabilit0r dilatauit Ninus; B0li filius, c0 dit0r Ninquae ciuitatis magnae; cuius ciuitatis n0men ex illius n0min se derivatum 15 est, ut a Nin0 Nineve u0 caretur. Assur adtem, Unde Α88yrii, n0n fuit in sitis Cham, medii filii Ν00, sed in siliis Semreperitur, qui fuit Ν00 maximus filius. Und0 apparet depr0genie Sem exort08 fuisse, qui p08tea regnum gigantis illius 0btinerent et ind0 pr000d0rent adque alias e0nderent 20 ciuitates, quarum prima est a Nin0 appellata Ninquo. Hi ei seditur ad alium filium Cham, qui u0cabatur Mesraim, et 00mmem0rantur qu08 genuit, n0n tamquam singuli h0mines, Sed nati0nes sept0m. Et de sexta, uelut de Sext0 fili 0, gens 00mmem0ratur exisse, quae app0llatur Philistiim; und0 sunt 25 00t0. Ind0 it0rum ad Chanaan reditur, in qu0 fili0 maledietus e8t Cham, et qu08 genuit undestim 110minantur. Deinde usque ad qu0s fines peruenerint c0mm0m0ratis quibusdam ciuitatibus dieitur. Ad p 0r h00 filiis nep0tibusque c0nputatis de pr0genie Cham triginta unus geniti referuntur.
1 primis V 2 eam et sic semper b 10 ee alias V 15 assyri V et 6 110e eae m0ae corr. e 17 n00 l extra lin. l maximus n00s filius V
iill, eae unu corr., b genti b
XXXX Aug. opera Sectio V pars II.
158쪽
Restat c0mm0m0raro fili 0s Sem, maximi filii N00: ad sium quippe gradatim generati0num istarum peruenit a minim00X0rta narrati0. Sed und0 incipiunt c0mmem0rari filii Sem habet quiddam 0bscuritatis, qu0d exp08iti0ne inlustrandum est, quia et multum ad rem pertinet, quam requirimus. Siqenim logitur: Et Soni natus est, et ipsi patri 0mnium filiorum, Heber, fratri Iapheth mai 0ri. Ord0 uerb0rum ust: Et Sem natus est Heber, etiam ipsi, id est ipsi Sem, natus est Heber, qui Sem pater est 0mnium sti0rum. S0m erg0 patriarcham intellegi u0luit 0mnium, qui de stirpe
siue nep0tes et pr0nep0tes et deinceps indid0m 0I0rti. N0nsane istum Heber genuit Sem, sed ab ill0 quintus in pr0g0nit0rum serie reperitur. Sem quippe inter ali0s fili0s genuit Arpha Xat, Arphaxat genuit Cainan, Cainan genuit Sala, Salagenuit Heber. Ν0n ita quo frustra ipse primus est n0minatus in pr0genie ueniente de Sem et praelatus etiam filiis, cum sit quintus nep08, nisi quia uerum est, qu0d traditur, ex ill0
alia p0ssit es 80 0pini0, ut ex Abraham tamquam Abraha0idieti esse uideantur; sod nimirum h00 uerum est, qu0d eXHeber Heberaei app0llati sunt, ae deinde una detrita littora Hebraei, quam linguam 80lus Israel p0pulus p0tuit obtinere in qu0 Dei ciuitas et in sanetis peregrinata est et in 0mnibus
sacrament0 adumbrata. Igitur siti Sem prius 80x 110minantur, deinde ex un0 00rum nati sunt quattu0r nep0tes eius, itemque
159쪽
De ciuitate dei lib. XVI. e a p. 3. 131
alter fili 0rum Sem genuit eius nep0tem, adque ex ill0 itidem pr0110p08 natus est adque inde abnep0s, qui est Heber. Gonuit aut0m Η0bor du0s sti0s, qu0rum unum appellauit Phalecta qu0d interpretatur diuidens. Deinde scriptura subiungens 5 rati0nemque huius n0minis reddens: Quia in diebus, inquit, eius diuisa est terra. Η00 autem quid Sit, p08tea apparebit. Alius uer0, qui natus est ex Heb0r, genuit du0dedimsili 0s; ac per h0c sunt 0mnes pr0 geniti de Sem uiginti sept0m. In summa igitur 0mnes pr0 geniti de tribus filiis Ν00 id ostio quindecim de Iapii eth, triginta unus de Cham, uiginti septem d0 Sem fiunt septuaginta tres. D0ind0 80quitur scriptura didolis: Hi filii Som in tribubus suis secundum linguas suas in regi 0nibus suis et in gentibus suis; itemque d0 0mnibus: Haec inquit, tribus fili 0rum
tes e0rum. Ab his dispersae sunt insulae gentium super terram p0st diluuium . Unde c0lligitur septuaginta
gentes tune fuisse, n0n h0mines. Nam et prius, eum fuis80nt20 00mmem0rati filii Iaph0th, ita c0nelusum est: Ex his segregatae sunt insulae gentium in terra Sua, unusquisque secundum linguam in tribubus suis et ingentib us Sili S. Iam uer0 in filiis Cham qu0dam l0e0 apertius gentes
25 00mmem0ratae sunt, Sicut superius ostendi. Mesraim genuit 008, qui dicuntur Ludiim; et e0dem m0d0 ceterae usque 5 Gen. 10, 25 12 ib. 10, 31 14 ib. 10, 1. 5 20 ib. 10 525 ib. 10, 13
12 secundum region. suis om. e 14 haec Vegs; Hae v 15 secundum generat. Om. ei secundum gentes eorum mss.; in b m. 2 lineola tranSue a delet.; et sec. gent. eorum O 20 c0ngregatae b 21 sua
160쪽
ad s0ptem gente8. Et enumeratis 0mnibus 90stea c0ncludens: Hi filii Cliam, inquit, in tribubus suis secundum linguas suas in regi 0nibus suis et in gentibus suis. Pr0pterea ergo mult0rum filii n0n sunt c0mmem0rati. quia gentibus aliis nascend0 accesserunt, ipsi autem gentes facere nequiuerunt. Nam qua alia causa, cum filii Iapheth 0010 enumerentur, ex du0bus e0rum tantum filii nati c0mm0m0rantur, et cum filii Cham quattu0r 110minentur, ex tribus tantum qui nati sunt adiciuntur, et cum filii Sem 110minentur 80x, du0rum tantum p 08teritas adtexitur 3 Numquid ceteri sine filiis remans0runt 3 Absit h00 credere; sed gentes, pr0pter quas c0mmem0rari digni e 88ent, n0n utique fecerunt, quia stetit nascebantur, aliis gentibus addebantur.
De diuersitate linguarum prinei pi0que Babyl0ni 8. Cum erg0 in suis linguis istae gentes fuiss0 referantur, redit tam0n narrat0r ad illud tempus, quand0 una lingua 0mnium fuit, set inde iam eXp0nit, quid acciderit, ut linguarum diuersitas nas deretur. Et erat, inquit 0mnis terra labium
ront ipsi ab Oriente, inuenerunt campum in terra Sennaar, et habitauerunt ibi. Et dixit h0m0 pr0ximo: V0nit 0, faciamus lateres et c0 quamus ill0s igni. Et facti sunt illis lateres in lapidem, et bitumen erat illis lutum, et dixerunt: Venite, aedificemus 110bi8m0t ipsis civitatem et turrem, cuius caput erit usque
ad caelum, et faciamu8 1108trum 110men antequam
dispergamur in faciem 0mnis terrae. Et descenditD0 minus uidere ciuitatem et turrem, quam aedifica-