장음표시 사용
51쪽
De civitate dei lib. XIIII. cap. 11 - 13.
Qu0d in praeuaricati0ne Adae opus malum 110lunt a Spraecesserit mala. In 0ccult0 autem mali esse c00perunt, ut in apertam in-5 0b00dientiam lab0rsentur. N0n enim ad malum 0pu8 perueniretur, ni Si praeste 88isset u0luntas mala. Ρ0rr0 mala0 u0luntatis
initium quae p0tuit esse nisi superbia 3 Initium enim omnis peccati superbia est. Quid est autem superbia nisi peruersae celsitudinis adpetitus 3 Ρ0ru0rsa enim est celsitud010 desert0 00, cui debet animus inhaerere, principi 0 sibi qu0dam m0d0 fieri adque esse prineipium. H0e fit, cum sibi nimi8 placet. Sibi uer0 ita placet; cum ab ill0 b0110 inmutabili deficit, qu0d ei magis placere d0buit quam ipso sibi. Sp0ntaneus est autem iste d0laetus, quoniam, si u0luntas in am0re 15 Superi0ris inmutabilis b0ni, a qu0 inlustrabatur ut uideret et accendebatur ut amaret, stabilis permaneret, n0n inde ad sibi placendum auerteretur et ex h0e tenebresceret et frigesceret, ut uel illa ersederet uerum dixiss0 s serpentem, uel ille Dei mandat0 ux0ris praep0neret u0luntatem putaretque Se uenia-20 liter transgress0rem esse praecepti, Si uitae Suae 80ciam Π0n desereret etiam in s0cietate pede uti. N0n erg0 malum 0pUS laetum est, id est illa transgr0ssi 0 ut cib0 pr0hibit0 ue80erentur, nisi ab eis qui iam mali erant. Neque enim fieret ille fruetus malus nisi ab arb0re mala. Ut autem esset arb0r 25 mala, ccntra naturam laetum est, quia nisi uiti0 u0luntatis qu0d c0ntra naturam est, n0n utique fieret. Sed uiti0 d0prauari nisi ex nihil0 laeta natura n0n p0sset. Ae per h00 Ut natura Sit, ex e0 habet qu0d a D00 laeta est; ut autem ab 7 Eceli. 10, 13 23 Mi. 7, 182 praebarie. V opus V; ad opus pqQ 3 praecesserit V; praecessit sqv 5 0pus sup. lin. V peruenitur e 6 mala uoluntas v
corr. b; putaui α 9 celsit. est o 12 b0na Vi defecit e 13 ei et i 15 bono I 18 crederet om. e uerum crederet v 20 prae cepto Uy 21 deseret e malum erg0 v 24 esset sus. lin. e
52쪽
00 qu0d est deficiat, ex h0c qu0d de nihil0 facta est. Nee sic defeeit h0m0, ut omnin0 nihil esset, sed ut inclinatus ad
Se ipsum minus e8Set, quam erat, cum ei qui Summe est inhaerebat. Relict0 itaque D 00 esse in semet ips0, h00 08t sibi placere, n0n iam nihil esse est, Sed nihil0 pr0pinquare. Und0 superbi secundum scripturas sanctas alio n0mine appellantur sibi placentes. B0num est enim sursum habere c0r; n0n tamen ad Se ipsum, qu0d est superbiae, sed ad D0minum, qu0d 0st 0b00dientiae, quae nisi humilium n0n p0teSt 088e.
Est igitur aliquid humilitatis mir0 m0d0 quod sursum faciat e0r, et est aliquid elati0nis qu0d de0rsum faciat e0r. H0 equidem quasi e0ntrarium uidetur, ut elati0 sit de0rsum et humilitas sursum. Sed pia humilitas faeit subditum superi0ri; nihil est autem superius D00; et ide0 exaltat humilitas, quae saeit subditum D 00. Elati0 autem, quae in uiti0 08t, e0 ip 80 respuit subiecti0nem et cadit ab ill0, qu0 n0n est quidquam superius, et ex h00 erit inferius et fit qu0d scriptum est:
Deiecisti e0s, cum ext0llerentur. N0n enim ait: 'Cum elati fuissent' ut prius ext0llerentur et p0stea deicerentur; sed cum ext0llerentur, tune deiecti sunt. Ipsum quippe ext0lli iam deici est. Quapr0pter qu0d nunc in ciuitate D0i et ciuitati Dei in h0c p0regrinanti saecul0 maxime e0mmendatUr humilitas et in eius rege, qui est Christus. maXime praedicatur c0ntrariumque huic uirtuti stati0nis uitium in eius aduersari0, qui est diab0lus, maxime dominari saeris litteris ed0cetur: pr0Det0 ista est magna disserentia, qua ciuitas, unde J0quimur, utraque discernitur, una scilicet s0cietas pi0rumh0minum, altera inpi0rum, singula quaeque cum angelis ad 80 pertinentibus, in quibus praecesSit hae am0r Dei, hac am0r 8ui.
qu0 b ips0 respuit viss.; ipso quo resp. v 19 deiecerentur e l20 tum V ipsssd quidpe I 22 saeculo peregrin. v 24 huic Sus. lin. l. 29 cum quibus i
53쪽
De civitate dei lib. XIIII. cap. 13.
Manis est0 erg0 apert0que peccat0, ubi laetum est qu0d Dous fieri pr0hibuerat, diab0lus h0minem 110u cepisset, nisi iam ille sibi ipsi plussere c0episset. Hine enim et delectauitqu0d dietum ost: Eritis sicut di. Qu0d melius esse p085 sent summ0 Heroque principi0 c0haerend0 per 0b0edientiam n0n suum sibi existend0 principium per superbiam. Di enim creati n0n sua ueritate, sed Dei ueri participali 0n0 sunt di. Plus autem adpetend0 minias est, qui, dum sibi sufficere deligit, ab ill0, qui ei uere suffieit, d0seit. Illud itaque ma- 10 lum, qu0, cum Sibi h0m0 placet, tamquam Sit et ipse lum0n, auertitur ab eo lumine, qu0d ei si placeat et ips0 sit lumen - illud, inquam, malum praecessit in abdit0, Ut sequereturh00 malum qu0d perpetratum est in apert0. Verum est enim qu0d scriptum est: Ante ruinam exaltatur c0r et ante 15 gl0riam humiliatur. Jlla pr0rsus ruina, quae si in 000 ult0, praecedit ruinam, quae si in manifest0, dum illa ruina essen0n putatur Quis enim exaltati0nem ruinam putat, cum iam ibi sit defectus, qu0 est relictus Excelsus 3 Quis autem ruinam e 88e n0n uideat, quand0 fit mandati quidens ad qu0 indubitata Id transgressi03 Ρr0pter h0e Deus illud pr0hibuit, qu0d eum esset admissum, nulla derandi posset imaginati0ne iustitiae. Et aud00 dicere superbis esse utile cadere in aliqu0d apertum manifestumque pedeatum, unde sibi displiceant, qui iam sibi placend0 ceciderant. Salubrius enim Petrus sibi displicuit 25 quand0 fleuit, quam Sibi placitit, quand0 praesumsit. H00didit et sader psalmus: Inple facies e0rum ign0minia, et quaerent n0men tuum, D0mine, id e8t, ut tu eis placeas quaerentibus n0men tuum, qui 8ibi placuerant qua urend0
diligit αbelpo; ei om. α 11 ei sibi placet i 14 exaltauit e 15 humilatur V 16 sit m. 2 eae est corr. V 18 defectus quo ibi sit relictus quo est relictus V quod i 21 ammissum V possit l24 ceciderunt ab I 27 quaerant α: quer quaerunt) e ut et tu Vib 28 placuerunt av
XXXX Aug. opera Seetio V pars II.
54쪽
De superbia transgre880ris, quae ipsa fuit tran8gressi 0 ne deteri 0r.
Sed est pei0r damnabili0rque superbia, qua etiam in peccatis manifestis suffugium excusati0nis inquiritur; sicut illi primi h0mines, qu0rum et illa dixit: Serpens seduxit me, et manducaui, et ille dixit: Mulier, quam 40 disti mecum, haec mihi dedit a lign0, et edi. Nusquam hies0nat petiti0 ueniae, nu8 quam inpl0rati0 medicinae. Nam liedi isti n0n sicut Cain qu0d c0mmiserunt negent, adhuc tamen superbia in aliud quaerit referre qu0d perperam Deit:
superbia mulieris in serpentem, superbia uiri in mulierem. Sed accusati0 p0tius quam exdusati0 uera est, ubi mandati diuini est aperta transgressi0. Neque enim h00 pr0pterea B0nfecerunt, quia id mulier serpente suadente, uir muliere inpertiente c0mmisit, quasi quidquam De0, cui uel crederetur uel cederetur, antep0nendum fuit.
D0 iustitia retributi0nis, quam primi h0mines
pr0 sua in0b0edientia receperunt. Quia erg0 c0ntemtus e Si Deus iubens, qui creaverat, qui ad suam imaginem fecerat, qui ceteris animalibus praep08uerat, qui in paradis0 00n8tituerat, qui rerum 0mnium c0piam Salutisque praestiterat, qui praeceptis nec pluribus nec grandibus nec difficilibus 0nerauerat, sed uno breuissim0 adque leuissimo ad 0b00dientiae salubritatem adminiculauerat, qu0 eam creaturam, cui libera seruitus expediret, se esse D0mi-
10 Gen. 3, 12 sq. 2 superuia V transgressoris ri transgressi0nis p et v 7 mecum Ubels)ος mihi α p α I 8 e ligno e et comedi, in mary. et edi, e 10 sic ea in qu0d e 11 alium eo 13 potius quam excusatio om. ly17 fuit mss.; fuerit o 25 honerauerat I 26 obaudientiae V amminiculum dederat I
55쪽
De civitate dei lib. XIIII. cap. 13-15.
num c0mm0nebat: iusta damnatio subsequia est, talisqu0 damnati0, ut h0m0, qui cust0diend0 mandatum futurus fuerat etiam carne spiritalis, seret etiam mente carnalis et, qui sua superbia sibi placuerat, Dei iustitia sibi d0naretur; nee 8ic, 5 ut in sua esset 0mnim0dis p0testate, Sed a Se ipse qu0que dissentiens sub ill0, cui peccand0 c01180118it, pr0 libertate,
quam e0ncupiuit, duram mi Seramque ageret seruitutem, m0rtuus spiritu u0lens et e0rp0re m0riturus inuitus, desert0ra0ternae uitae etiam aeterna, nisi gratia liberaret, m0rteio damnatus. Quisquis huius m0 di damnati0nem uel nimiam uel iniustam putat, metiri pr0fect0 ne seit, quanta fuerit iniquitas in peceand0, ubi tanta erat n0n peccandi facilitas. Sicut enim Abrahae n0n inmerit0 magna 0b0edientia praedicatur, quia, ut 0 edideret situm, res dissicillima est imporata: ita in 15 paradis0 tant0 mai0r inb0edientia fuit, quant0 id, qu0d prae-00ptum est, nullius difficultatis fuit. Et stetit 0b00diontia secundi h0minis 00 praedicabili 0r, qu0 faetus est 0b00diensusque ad m0rtem: ita in0b00dientia primi h0minis 00 d0t08tabili0r, qu0 factus est in0b0ediens usque ad m0rtem. Ubi 20 enim magna est in0b0edientiae p0ena pr0p08ita et res a Crea-t0re saeilis imperata. quisnam satis explicet, quantum malum sit 110n 0b00dire in re facili et tantae p0testatis imperi0 et tant0 terrentu supplici03 Denique, ut breuiter dicatur, in illius pedeati p0ena quid 25 in0b00dientiae nisi in0b00dientia retributa est 3 Nam quae h0minis est alia miseria nisi aduersus eum ipsum in0b00dientia eius ip8ius, ut, qu0niam Π0luit qu0d p 0tuit, qu0d n0n p0test
2 mandato I 5 ad se i 9 liberet Vil 10 huiusmodi V damnatione b nimiam animam b 11 iustam putat metiri perfecti0nem scit b 12 in non peccand0 felicitas V 14 quil, a eras. , e 15 tanta magis in0b0ediens fuit quand0 id praeceptum nullus sic) b 17 eo eae
et corr. V; quo eae eo corr. l 17 quod i 18 ita usque ad mortem I. I9 om. αλ ei ita et in0b0ed. V 23 terrente V e ἶ; terrentis p α I; terrenti abn
56쪽
uelit 3 In paradis0 enim etiam8i n0n 0mnia p0terat ante ped-catum, quidquid tamen n0n p0terat, n0n u0lebat, et id00p0terat 0mnia quae u0lebat; nunc uer0 Sicut in eius stirpe c0gn080imus et diuina scriptura testatur: Η0m0 uanitati similis factus est. Quis enim enumerat, quam multa quae n0n p0te 8t uelit, dum sibi ipse, id est u0luntati eius ipse animus eius e0que inferi0r car0 eius, n011 0btemperat 3 Ips0 namque inuit0 et animus plerumque turbatur et ear0d0lot et u0t0r0scit et m0ritur, et quidquid aliud patimur, qu0d n0n pateremur inuiti, si u0luntati 110strae n08tra natura 0mni m0d0 adque ex 0mnibus partibus 0b00diret. At enim aliquid ear0 patitur, qu0 seruire n0n sinitur. Quid interest unde, dum tamen per iustitiam d0minantis Ddi cui subditi seruire n0luimus, car0 n0Stra n0bis, quae subdita fuerat, n0nseruiendo molesta sit, quamuis n08 D00 110n seruiend0 m0lesti nobis p0tuerimus es 80, n0n illi γ Neque 0nim sic ille n0sti 0, ut 110s 80ruiti0 c0rp0ris indigemus, et ide0 110stra est qu0dr0eipimus, n0n illius p0ena qu0d fecimu8. D0l0re8 p0rr0, qui dicuntur carnis, animae Sunt in carne et ex carne. Quid enim ear0 per Se ip8am Sine anima uel d0let uel c0ncupiscit 3 Sodqu0d c0ncupiscere ear0 dieitur uel d0lere, aut ipse h0m0 est, sicut disseruimus, aut aliquid animae, qu0d carnis adsidit passi0, uel a Spera, ut faciat d0l0rem, uel lenis, ut u0luptatem. Sed d0l0r carnis tantum m0d0 0ssensi0 est apimae ex carneot quaedam ab eius pa8si0ne dis Sensi0, sicut animi d0l0r, quae tristitia nuncupatur, dissen8i0 est ab his rebus, quae n0bis n0lsentibus addiderunt. Sed tristitiam plerumque praecedit metus, qui et ipse in anima e8t, n0n in carne. D0l0rem autem carnis 110n praededit ullus qua8i metus carnis, qui 4 Ps. 143, 4
57쪽
De ciuitate dei l l b. XIIII. cap. 15. 16.
ante d0l0rem in carne sentiatur. V0luptatem uer0 praecedit adpetitus quidam, qui sentitur in carne quasi cupiditas eius, sicut fames et sitis et ea, quae in genitalibus usitatius libid0 n0minatur, cum h00 8it generale a10cabulum 0mutS6 cupiditatis. Nam et ipsam iram nihil aliud esse quam ulci- seendi libidi qui ueteres definierunt; quamuis n0nnumquam h 0m0, ubi uindictae nullus est Sensus, etiam 1 0bus inanimis irascatur, et male scribentem stilum c0nlidat uel calamum frangat iratus. Verum et ista licet inrati0nabili0r, tamen quae- 16 dum ulciseendi libid0 est, ut nesci , qua, ut ita dixerim, quasi umbra retributi0nis, ut qui male fastiunt, mala patiantur. Est igitur libid0 ulcisc0ndi. quast ira dicitur: est libid0 habendi pecuniam, quae auaritia; est libid0 qu0m0d0cumque uincendi, quae pervicacia; est libid0 gl0riandi, quae laetantia 15 nuncupatur. Sunt multae uariaeque libidines, quarum n0nnullae habent etiam u0cabula pr0pria, quaedam Her0 Π0n habent. Quis enim fastile dixerit, quid u000tur libido d0minandi, quam tamen plurimum ualere in tyrann0rum animis etiam ciuilia bolla testantur γ
De libidinis mal0, cuius nom0n eum multis uitiis 00ngruat, pr0prie tamen 1110tibus 0bsceni cal0ris adscribitur. Cum igitur sint multarum libidines rerum, tamen, cum es, libido dieitur nequ0 cuius rei libid0 sit additur, n0n fere
ad 80let anim0 0ecurrere nisi illa, qua 0bscenae partes c0rp0ri Sexcitantur. Haec autem sibi n011 80lum t0tum c0rpus neq80ltim extrinsessus, uerum etiam intrinsecus uindicat t0tumque 6 Cic. Tusc. III, 5
58쪽
S. Aurelii Augustinie0mm0u0t h0minem animi simul adlaetu cum carnis adpetitue0niunet0 adque permixt0, ut ea U0lupta8 Sequatur, qua mai0r in e0rp0ris u0luptatibus nulla est; ita ut m0ment0 ips0 temp0ris, qu0 ad eiu8 peruenitur eXtremum, paene 0mnis acies et quasi uigilia e0gitati0nis obruatur. Quis autem amicus Sapientiae sanet0rumque gaudi0rum c0niugalem agen8 uitam, Sed, Sicut ap0St0JUS m0nuit, Sciens suum ua Sp0ssidere in sanetificati0ne et h0110re, n0n in 1110rb0 desiderii, sicut et gente 8, quae ign0rant Deum, n0n mallet, si p0880t, sine hae libidine fili0s pr0ereare, ut 0tiam in h00 80rendae pr0lis 0ssei 0 8ic eius menti ea, quae ad h000pU8 creata Sunt, quem ad 1110 dum cetera Suis quaeque 0peribus distributa membra seruirent, nutu 110luntatis acta,n0n aestu libidinis incitata 3 Sed neque ipsi amat0res huius u0luptatis siue ad c0 cubitus coniugales siue ad inmunditias sagiti0rum eum u0luerint e0mm0uentur; sed aliquand0 in p0rtunus est ille m0tus p08cente null0, aliquand0 autem d0stituit inhiantem, et cum in anim0 00ncupiseentia ferueat, friget in e0rpore; ad que ita mirum in m0dum 11011 80lum generandiu0luntati, uerum etiam lasciuiendi libidini libid0 n0n seruit et cum t0ta plerumque menti c0hibenti aduersetur, n0nnumquam et aduersus se ipsam diuiditur e0mm0t0que anim0 in
De nuditate prim0rum h0minum, quam p08t peccat Umturpem pudendamque uiderunt. Morit0 huius libidinis maxime pudet, merit0 et ipsa membra, quae Su0 qu0dam, ut ita dixerim, iure, n0n omni m0d0
59쪽
De ciuitate dei lib. XIlII. c a p. 16. 17.
ad arbitrium 110strum m0u0t aut n0n m0uet, pudenda dicuntur, qu0d ante peccatum h0 minis n011 fuerunt. Nam sicut seriptum est: Nudi erant, et n0n 00nfundebantur, n0n qu0d eis Sua nuditas esset ine0gnita, sed turpis nudita 8 110ndum erat, quias n0ndum libid0 membra illa praeter arbitrium e0mm0uebat, n0ndum ad h0 minis in0b00dientiam redarguendam sua in0b0edientia car0 qu0dam m0d0 testim0nium perhibebat. Neque enim caeci
creati erant, ut inperitum uulgus 0pinatur; quand0 quidem et ille uidit animalia, quibus n0mina inp0suit, et de illa 10 legitur: Vidit muli 0r quia b0num lignum tu es eam et quia placut 00ulis ad uidendum. Pat0bant erg0 00uli
00rum, sed ad h00 110n erant aperti, h0c est 110n adtenti, ut 00gn0scerent quid ei8 indument0 gratiae praestaretur, quand0 membra e0rum 110luntati repugnare nesciebant. Qua gratia 15 rem0ta, Ut p0ena recipr0 ea in0b00dientia plecteretur, extitit in m0tu c0rp0ris quaedam inpudens 110uitas, unde esset indecens nuditas, et fecit adtent0s reddiditqu0 00nfus08. Hine est qu0d, p08tea quam mandatum Dei aperta transgressi0ne
ui0larunt, scriptum ust de illis: Et aperti sunt oculiso amb0rum et agn0uerunt quia nudi erant, et c011 SHerunt f0lia fiet 0t sederunt sibi campestria. Aperti
Sunt, inquit, 0guli amb0rum, n0n ad uidendum, nam et antea uidebant, sed ad discernendum inter b0num qu0d ami-80rant et malum qu0 ceciderant. Unde et ipsum lignum, e025 qu0d istam faeeret dign0scentiam, si ad uescendum c0ntra uetitum tangeretur, ex ea re n0men accepit, ut appellaretur lignum sei0 di b0ni et mali. Experta enim m0rbi m0lestia ouidenti0r sit etiam iucunditas sanitatis. C0gn0uerunt erg03 Gen. 2, 25 3, 1) 10 ib. 3, 6 19 ib. 3, 2
1 mouent aut non m0uent a mouentur pudenda, m. 2 super8crist. aut Π m0uent, e; in infer. margine m. vet. e tant: at lib. merit0 et ipsa Inebra quae suo quoda ut ita dixerΙ iure 0mi mod0 ad arbitriu ni im
60쪽
quia nudi erant, nudati sellicet ea gratia, qua fiebat ut nuditas c0rp0ris nulla 008 lege peceati menti e0rum repugnante c0nfunderet. H00 itaque c0gn0uerunt, qu0d felicius ign0rarent, si D00 credentes et 0b00dientes non c0mmitterent, qu0d 00s 00geret experiri infidelitas et in0b00dio ita quidn0eeret. Ρr0inde c0nsu si in0b00dientia carnis suae, tamquam teste p00na in0b00dientiae suae, 00nsuerunt f0lia fici et sederunt sibi camp0stria, id sest suceinet0ria genitalium. Nam quidam interpretes 'succinct0ria' p08uerunt. Ρ0rr0 autem 'campestria' latinum quidem uerbum est, Sed ex 00dietum, qu0d iuuenes, qui nudi exercebantur in campo, pudenda 0periebant: unde qui ita suceineti sunt, campestrat0s uulgus appellat. Qu0d itaque aduersus damnatam culpa in0b00dientiae u0luntatem libid0 in0b00dienter m0uebat, uerecundia pudenter tegebat. Ex h00 0mnes gentes, qH0niam ab illa stirpe pr0creatae sunt, usque ade0 tenent insitum pudenda uelare, ut quidam barbari illas c0rp0ris partes nec in balneis nudas habeant, sed cum earum tegimentis lavent. Ρ0r 0pacas qu0que Indiae 80litudines, cum quidam nudi phil080phentur, unde gymn080phistae n0minantur, adhibent tamen genitalibus tegmina, quibu8 per cetera membr0rum carent.
De pud0re c0ncubitus n0n 80lum uulgaris, Sed etiam e0niugali S. Opus uer0 ipsum, qu0d libidine tali peragitur, n0n 80lum in quibusque stupris, ubi latebrae ad subterfugienda humana iudidia requiruntur, uerum etiam in USu 800rt0rum, quam terrena civitas licitam turpitudinem fecit, quamuis id agatur,
5 quid n0ceret quid in h0c erat b 6 nocerent v I c0ssuerunt U8 succint0ria Ue 10 quidam Vi 13 appellant V 17 balneos l18 tegim. Vel; legum. v 23 sq. ut editur V; uulgari . . c0niugali p st v 26 stuporis V