장음표시 사용
171쪽
lenonem contributiones exigant, aut Atinsm di ius sibi arrogent, qui eodem penitus desti tuantur e cum majestaticum fit, nec ait 'ri , nisi si singniaris titulus tendatur , convenire pos
Pecunias subditorum in usus publicos colligere, aut inferre in aerarium, ejusque rationes administrare , cum per se ipsum imperans sistud possit, necesse est, ut asios ei negotio praeficiat. Istorurn
munus in se masum non est, neque, eum
poenitentiain in Iudea praediearet Domini praecursor, publieanos sermone commotosos solo suo iussit renunciare; sed id modo admon itet nihil amr th/s, quam quca constitu uni est vobis, faciatis. cI Periculosum tamen, inuitisqvis injustitiae Iaqueis obnoxium id munus esse, experientia docet, de qua re insignis auctor ita disserit : - Qui ex inopi familia ad publieum ,, officium Promyti mox Iautius conviva
172쪽
M ri, delicatius bibere. pretiosius vestiri, se, laxius habitare, impotentius lascivire,
,, immoderatius ludere, avidius possessio. Θ nes concupiscere, superbius honoruni
titulis inhiare , ineptius sua prodigera se deprehenditur ; quis , amabo, sumtus se suppeditare prae sumitur , nisi aerarium publicum ' - - propriae intemperantiae
,, accedit saepenumero arrogantia, et fas-- Stus uxoris, liberorum multitudo, amim eorum copia , parasitorum adulatio: his ,, Omribus, ut ad mens unam immodera-M torum asseetuum satisfiat, non sufficiunt ,, Vulgares artes , nec levia serta. - - - Addit dein ad controversas delapsus quaestio. Des : M Nolo mentionem sacere de ado,, ministratoribus publieam peeuniam ma-
,, lit Ose intercipientibus et retinentibus, a, contra i quos agit lex Iulia de Residuis: ',, ne Ine de aliis non administrantibus . ,, qui publieas pecunias surripiunt, quos ,, persequitur lex Iulia peculatus; sed de ,, iis solum administratoribus loquor, qui ,, nolunt quidem dolose fisco Principis aut
,, aerario publico detriinentum . inferre , ra- tionesque acceptorum et expensorum re ,, dituum aecurate exhibent: nihilominus
se interim , quamdiu pecunias in manibus,, tenent, iis utuntur ad propria commo- ,, da ue negotiando , emendω cen us annuos ,
173쪽
168 Liber ΙΙΙ.- Praedia' ee. ca De liis aecuratius agens sequentia potissimum profert: '
αὶ Leges graviter prohibent; ne collectores pecunias diutius apud se retineant, aut mutuas ex aerario sumant, . aut ad alias necessitates sine sublimium potestatum jussione transserant, nisi malint gravissima severitate suam Ιicentiam coerceri. S ὁ Sunt Administratores : qui pecunias aerario inserendas, vel ad publicos usus et occurrentes necessitates expendendas, semper in promta ratione officii hab re debent. Arine hi, si lucrum quaerunt eX pecunia Prineipis vel rei putilicae, contra gravissimas Ieges ex muneris sui obligationem delinquunt, omnique percepto lucro priVari possunt, praecipue in casu , quo res frugiferae ex hac pecunia sunt emtae; pot8st enim fiscus eas cmn lacris inde provenientibus vindicare vi I gum , qti e millii vel pupillo vel ecelesiae id per inmittunt. Omissa hac vindicatione villas emtas vel annuos census fieri ementis credo ; cum iste plane non praesumatur gerere negotium Principis, nec, ut ponitur, ad Lucrum Principis ex publicis pecuniis quaerendum obstringatur. Igitur Incrum , eπ ejusmodi pecunia quaesitum , inita sor
an societate cum mercatore, Censetur eX pro
pria industria partum, proindeque secundum vulgata juris principia transire in dominium admi, nirtratoris ; qui tamen gravis cuIpae et poenae 'reum se facit ; quia interest reipublicae ejusmodi pecunias semper teneri paratas ob improvisos casus, in quibus vel Princepes ad communem utilitatem iis indigebit; vel administrator impotens reddetur ad eas ex aliis suis facultatibus come ,
174쪽
atis naturas pubiacum. . et O 'Alia est conditio administratorum, 'cea eorum, qui gabellas , aliaque tributa exigunt ,
quique certo et destinato tempore rationes reddunt , et collectas pecunias, quaS interim suo periculo tenent, non ante illud tempus aerario inferunt. Hos, ait cit. Auctor, satisfacere videri, modo statuto tempore id praestent, neque ante id tempus dicuntur esse in mora e: consequenter non obligantur ad interusse quantitatis non so-Intae. Quando autem interesse non debetur, lon-
se minus potest peti lucrum, quod exactor feci ;cum illud suo proprio nomine tantum fecerit, et quidem, si velimus vere loqui, ex pecunia Pr pria. Nam tales exactores videntur obligati ad pecuniarum restitutionem in genere, ita, ut peri culum sit penes ipsos, si aliquo casn periret pecunia. Possunt igitur singulos nummos in specie sumtos , tanquam proprios permutare , et ad' quoscunque contractus impendere, modo facultates illornm eo se extendant, ut destinato tempore solutionem Principi , Vel rei publicae psaestare possint: interim enim non pssunt dici morosi; nam ille , qui habet dilationem a lege , non dicitur esse in mora. 5 ci Luc. m. 13.
Tributa praestantur securitatis obti-nζudde. Gusa; ea securitas non tantum
175쪽
s7o tibin III. personis subditorum, sed etiam bonis , quibus insidiantur iniquorum hominum manus, d bita est. Quapropter ius imp tantis exigendi tributa, vel providendi hono communi non ita extendi debet, ut omnia bona civium ac doliunia abso
beat, vel quovis boni publici praetextu liberae dispositioni subitetat; cI quasi
relicto subditis tenui victu, ac vestitu cetera ad Principem pertinerent, id quod fini civitatis, ac divinis humanisque Iegibus adversatur, De jure igitur Imperam iis cirea privata subditorum bona sic vis
detur statuendum: a Interest reipublicae , ni a prIvatis bona acquirantur legitime , ut tuta conserventur et si ipsi velint alienare , recte alienentur. IgI-.tur non qnivis injustus , vel periculosus ac fraudibus obnoxius bona acquirendi , retinendi vel conservandi modus serri in civitate potest, reo eteque seruntur leges de forma ae modo con tractuum , successionum , ultimariam voInntatum r prodigis adimitur administratio bonorum rpupillis , minorennibus, suriosis dantur tutore
ὁ quatenns bona subditorum secundum leges civitatis acquiruntur , per easdem consedivantur , ac defunduntur ; eatenus S. Augustinus omnia jure Imperatorum possideri dixit et agit enim contra Donatistas , qui Ieges Imperatorum enIpabant, queis possideri bona ab Haereticis interkrctum fuerat ; recitemus, inquit, k
176쪽
Ius naturoe publieum r7I Ses mPeratorum : vidcamus, si aliquid Mitierine tib hoereticis possideri. Si Donasistete alias Imperatorum leges probant , quibus. 9- . contractus , ac testamenta aliasque vias sona acquirit plurac tenentur ; necesse , ait Au Stinus , esse . iit et illas probent leges , per quas haeretici ab ac qi irendis possessionibus excluduntur.
oὶ Si subditorum hona a furibua ac latronibus tuta esse. Vi legum. debeant potiore iure exigent, nequid a propriis magistratibus , judicibus et praefectis periculi et frandis patiantur. Erit absurdum , inquit Justinianus , 3 si eo quidem , qtii in vilibus oviuntur furtis , . Usi torquebunt, Praesides provinciarum et non primitus quiescunt donec reddant furta ipsi
autem innoxii manserint maximis constituti
Q Siquid ex caussa neeessitatis Vel Publicae atque evidentis utilitatis de honis sub-bitorum .disponi ab Imperante debeat, id non aegre dabunt subditi imperio eminenti , modo incommodum quoque ac damnum , si fieri possit , uti praetensum commodum , dividatur , et
Pommune sat. i) Nihil , inquit Loeserus , salutis vel utilitatis publicae obtentu frequentius , nihil etiam vanius facillimum quippe reperire aliquid , quod saltem' indirecte ad borium Publicum reseratur. Vetns liqc sub DomItiano advocat orum artificium fuit ; nec temere admittendiarn. Eadem facilitate sortassis dicas , salutem publicam poscern , ut tandi omnes privatis erepti fisco ad dieani ur-- si lianc potestatem PrIncipi tribuis , niliandem privatis relinquetur. Non sufficit itaque allega-tμ salutem publicam; audiendi sunt subdIti , probari-- ga necessitas , LRussa cognoscenda. V L. B. de N eii
177쪽
g. CCXXXIII. Necessitas consiliariorum et MAnistrorum in statu civili. Cox IV. Ius misperantis eos iligendi, Ccxxx, . et constituendi ac conferendi dignitates. Coxx'. Obligatio praferendi digniores. CCxastra Variae vim perveniendi ad munera et dignitates. ccxXXVIII. Dimissio O eialium. C 'Ix. Eorum obligationes. Ambitio.
Status personae, certis negotiis dare operam, eaque obire peliaeta obligatione adstringitur , murius dicitur , aut officium , utpote quod ex obligatione pro venire intelligitur. os eia vel privata sunt, ceu tutela, curate a etc., vel publica, uti aut privatae rei, aut publicae administrationem contingunt. Publicorum officiorum , genus duplex constitui solet: aliud in consiliis dandis , aIiud in ministerio exhiben-
178쪽
do situm test e, Unde et Consiliari sunt,
et Ministri. . a Rerum etiam privatarum ad singulos p*rtinentium , multoque magis civilium varietas, mriltitudo , gravitas et obscuritas ,:.dein an gustiae infirmitas , ac frequens perturbatio humanae mentis necessit4tem consilii et petendi et suggerendi affert. Nemo enim unus omn8m scientiam mente complectitur ad gerenda ui-Vilia negotia . necessariam , neques sat acuminis
habet pervidendis et extricandis incertis casis bus vel providendis futuris eventibus , neque usu et experientia rerum ita pollet , ut non alii aeque in aliis experti rebus ac negotiis ex praeteritis constituere de suturis saepe possint. Ob hunc , credo , multiplicem usum maxime dictum fuisse: ubi. non est gurirnator, POPutas
eorruet ; salus au m , ubi multa consilia. a Moyses quidem etsi omni abundaret scientia AegFptiorum , aethronis consilia audiit , et sapientissimus regum cor docile efflagitavit a Deo Me suo pertinaciter adhaereret sensui ; et David , cum Prae, quam oportet, indulgeret dolori ob necem Absalonis , consilio doahi paruit ; neo sero, ut aliorum obtemperemus dictis tam necesse est unquam , quam cum ipsi animum dolore, cupiditate, amore vel odio commotum Persentiscimus. Non satis caute axioma a Machiavello traditum nonnulli praedicant i bonum consilium ex ipsius Priscinis mente ac. consitio nasci dobere: non confra , prudentiam Principis ex bono consuto ; si secus Pi inciρum bono consilio uti non posse. , Praeclare quidem
cum populo agitiir , cui Princeps obtigit , alieni
consilii non multum indigus,: at enini, nun quam posse Principem , nisi ex se uno consim
179쪽
i 4 Liber. III. , , .lium capere , ea certe salaa: doctrina , et asscti
lationis plena , et perniciosa et Machia yello digna est.
- bὶ Uti vero nnius hominis mens ,3 ita nec unius manus, oculi, et aures gerendis rebus ac negotiis civilibus pares sunt; quare ministris opus est, quo nomine ii Vulsis Veniunt, quibuscum Princeps praecipuam status Publici cn-ram communicat ; sed quia res diversae etiam mominibus segregand:e sunt, idcirco 'eonsiliariis quodammodo opponuntur ii , qui consilia atques ipsa negotia expediunt. Ministri nempe et ad. ministratoras negotiorum civilium , quales judices inseriores et judiciorum priuside , qui rem aedilitiam , qui politiam civit/tis , qtii te,
rarinm ac fiscum , qui res ad commercia spectantes, qui rem bellicam asst navalem , qui Iiterariam curat, ve, pro negotiis ac jurjbus transeuntibus ad aulas exteras destinantur. Mu ho- - rum fanis , inquiebat de thro ad MOS semregendo populo intentum, ultra Tires tuas Eunegotium i solus illud non poteris Sustinere. a Triplex negotia expediendi ratio . hoc loco in udiuatur. Pramo quaedam reservantur uni Moysi nempe gravissima, divini cultus officia et communicatio cum Deo, qnae singulari modo fiebat in theoeratia, populi hebraei: Esto tu ρο- Pula in lus , qtim ad Deum pertinent, ut romior F., quae dicuntur , ud eum , O tenda que ρο- Pulo ceremonias , est ritum colendi. Secundo
alia delegabantur ministris ao judicibus: Proinde viros potentes et timesntes Deum - - conis
Mittio Iribunor , t eenturiones - qui jussi ut Po-Pulum. Tertio, denique alia reserenda ante ad Μογεῆm erant, quam expediebantur ab inse
180쪽
δus naturae pristicum. 17srioribus i Quidquid majus fuerit, roferant ad te: et Uri minora tantummodo judicent. 3 i Q Saepe fit, ut officia consiliarii ac ministri cumulentur , atque uni plura rerum gerendarum capita committantur : saepe Pro negotiis generis unius instituuntur collegia , et dicasteria , ac ne collegiorum ac ministrorum operationes inter se collidantur, ex praesidibus eorum aliisve consiΙiariis ac ministris formatur supremum consilium status , quod velut centrum unitatis i sit. Hoc modo Darius super Satrapas centum viginti constituit principes tres , ut Satrapa illis redderent rationem. O
1 Proin XI. 34. Exod. XVIII. 27. 3ὶ Cousiliarii ac ministri Davidis regis enumera tur u Reg. OL 16.et ib. XX. 2S. I. Paria. XXV I. Oa. O civies Salomonis III. Reg. Iq. a. si, In his nomia
nantur , qui a commentariis erant , et hodierno stilo Cancellarii censerentur. Jussprat enim Deus , quae 'evmorabilia contigisseni in populo electo , monumentis
consignari. Exod. xHIL a . conss. II. Reg. V III. Ecuher. VI. 1. I. Gar. V. 7. 17. u Dan. VI. E. R.
Ad Imperantem civilem Plena Potestas pertinet adsciscendi consiliarios et ministros , nisi lex fundamentalis ejus arbitrio limites ponat. Νam Per consociationem civilem fit unio virium: in liac unione continentur actiones at Operae Socio
rum : dispensatio et applicatio virium pones Summum imperium est. Unde palam