장음표시 사용
221쪽
orum iniuria exerceri non posse ab eo , qui jurisdictione criminali caret. Ex ipsa autem ejus judicii gravitate, in quo do vita et sanguine , de bonis et fama delinquentis agitur, multa corollaria derivari
Possunt: Inquisitio specialis de commisso crimine in personam determinata fieri non potest , nisi eadem sufficientibus indiciis gravata sit. ὁ Probationes pro condemnatione rei, unde petantur, plenae esse debent, et Iuce meri diana clariores. a . a e Torturae sum seu iustitiam passim im- Pugnant , ea ducti ratione , quam dudum attu- Iit S. Augustinus l. XIX. c. 6. de civ. Dei : cum
qu ritur, utrum sit nocens, cruciatur: et innocens uit pro incerto scelere certissimas ρω-
nas , non quia illud commisisse detegitur sed quia non commisisse nescitur ; ac Per hoc ignorantia judicis plerumque est calamitas innocentis. Sed qui usu pollent rerum criminalium , alia doceri se ajunt ab ipsa experientia , optima rernm magistra. Q AEquitas ac sana ratio postulat, ut reo defensionis Iocns detur admissis etiam advocatis , quornm opera ad formandos pro sua innocentia articulos possit riti. Imo Imperator rescripsit ; confessiones reorum pro exploratis imeinoribtis haberi non oportere , si nulla probatio religionem cognscentis instruae. 3 e Quamvis istiusmodi advocatorum omineium non exposcat, ut reos variis artibus in per-
222쪽
Ius naturae publieum. a II niciem reipnblicae a poenis eximant; tamen operam dare debent, ne accusati clientes ipsorum imperitia, incuria, negligentia , ac solertis defectu irreparabita damnum subeant. Non ineptis argumentis a poena ordinaria defendent eum, qna volens occidere Caium , errore improViso occidit Semironium.
An rens in judicio capitali, in quo ci
tra confessionem suam se convinci non posse
videt, crimen suum lateri teneatur , non levis
est disputatio, ex generalibus notionibus juris Rc respondentis obligationis , dein ex principiis juris publici universalis decidenda. Pulandor-fius de poenis ita disserit: Certum est , Iegis na-
, , turalis transgressores paenam manere ' quia D haec legis cujuscnnque . certa comes ῆ et na-
, , tum haud quidquam repugnat, ut, qui ma- , , tum patiatur. Sed illa nimis imperita soret, , illatio , siquis diceret : jus parit obligationem ; ergo qui legem violat , obligatur in foro h
mano 'ad poenam ultro sibi arcessendam. ΑΘ,, gute Hobbesius de cive c. XIV. g. 7. secundati P legis , quin Praenaria appellatur, mari - toria est, et loquitur tantum ad mini3trO3 ρu-M blicos. Non extat in lege hoc praeceptum: tu fur patrato furto ad patibulum ultro ambu-M la ; sed hoc extat et tu magistratus furem Conin D Victum suspendi curato. Ergo non . peccat in D eo sur , si non suspenditur , sed magistratus , se qui proficuam reipublicae animadversionem praetermisit. - - Ex istis porro et hoc colligitur, quemadmodum in tribunali humano sese ipsum nemo duferre , aut de crimine ultrori fateri tenetur; ita iniquum esse, in causisse eriminalibus reo iuramentum calumniae injune
223쪽
1 Lo. D. M aurisdici. Merum est imperium, Iaahere gladii potestatem ad animadvortendum in facilio- rosos homines, quod etiam Potestas appellatur. 23 lo 16. C. de Poenis. l. sin. G. de Probationibus. I. in. ib. si extatiis instrumentis. 3 L a. g. 17ὰ D. de quaestion. O Pinendors de L m et G. t. XIII. c- III. g. εω eons Boc n. tract. do delictis. I. I. Cis I. g. It. an. 3D
PER POTESTATEM LEGISLATIVAM NON MODO HI CIVITATIs IMMEDIATE CONSUL TUR, SED ETIAM NIA MEDIA EIDEM FINI CONSENTANEA IN. ΓsUM DEDGeUNTUR UT ADEO POTESTAS LEGISLATIVA VELUT ANIMA CORPORIs CiVIEis , AC LEGES CEU TOTIDEM OPERATIONES E GSDEM ENEAE SPECTARI DEBEANT.
f. CCLV. Ratio ordinis i notio legis. LPT
Infirmitati humanae volantatis, et optinionum inconstantiae ac varietati, et quo maxime hominum vita perturbatur, neglectui officiorum mederi debet societas civilis ac commune imperium , ut ade
224쪽
leges , sive actus, quo istuc imperium se potissimum exerit , instar medicamentorum spectari soleanti Nihil igitur mirum cuiquam videri debet, quod hanc de legibus traetationem quasi ad calcem juris-Prudentiae publieae rejecerimus. Quippe
noeeSse erat, ut interna corporis civilis constitutio , ejusdemque operationes, atque etiam morbi , tum Singulorum membro-vum, Lum corporis universi ante perspirerentur, quam empyrieorum more, nulla praemissa theoria ad notitia medicamentorum procederetur. Nunc igitur a notione Iegis exordiendum est; quae passim dueo S. I homa dicitur ordinatio rationis ad bonum eommune ab eo, qui curam communitatis habet, promulgata. c1 In hac notione , quacum alii , etsi verbis dbserepent , re conveniunt insunt istiusmeis di notae , quae totidem partes sint praeSentis tractationis. Nam essentia Iegis in ordinatione, sive jussu aut decreto sita est: materia in eo, quod rationabile sive rationi consentaneum , et Iini civitatis , nem-Pe communi bono aecommodatum est e Principium actisum, sive causa officiens legum est summus Imperans , qui curam
communitatis habet; cujus juri non potest non obligatio subditorum tanquam effectus respondere, . qui ipsi subjectum Passisum legum vocantur. Dunique forma,
225쪽
xeto Iuber Ιαἷegis in promulgatione communitati saeta consistit. Ex his tolligitur, quid inter Iegem, aliosque affinis actus intersit.
a Paetum inter aequales potis simum initur , eosque consentientes in idem placitnm. Non repugnat tamen , ut Imperans pacto se adstringat subditis quod si respiciat publicum regimen civitatis , relate ad Imperantem rationem pacti servabit, relate ad subditos lex censetur , unde leges fundamentales nomen habent. Universe Iex relationem. Imperantis ac subditi continent, atque in invitos cadit: non item
ιγ Prine eptum quoad obligandi vim a lege
non differt, ut omnis lex praeceptum sit, non contra praeceptum etiam Iex. Illud enim in societate minore , cen herili et parentaIir itemque in commodum praecipientis dari potest; non diem lex. e Statutum communitatis subalternae maxime proprium est. M Consilium et dum magis ad intellectum reseruntur: lex ad voluntatem Imperantis ac si biecti. Ac consilium quidem nullam parendi necessitatem asseri, et superiori quoque suggeritur. Dogma doctrinam fidei ac morum ; ejusque anthenticam interpretationem denotat. e Reseriptum est responsum singniare Rummi Principis datum ad supplicationem subditi , vel consultationem judicis subalterni. J Mandatum pecvliare iussum Imperantis vel iudicis est, ae non tam communitati ,
226쪽
Jus naturae publicum. RRI quam singulis datur. Saepe actum denotat, quo alteri negotium gratis gerendum committitur , et ab hoc suscipitur ; cumque istius consensum poscat; etiam aequali , imo Superiori committi potest. Quo modo apostoli Joannem , et Petrum totius Ecclesiae caput , in Samariam misisse memorantur. ιγ '
g latius patet, ac leX , et non
praecepta duntaxat, sed consilia quoque comis plectitur ; qui legem appellant regulam, Fecundum quam actionus instituere obligamur , legem a praeceptis ac statutis non distinguunt, pro terquam quod ex praecenceptis de natu tali lege et obligatione opinionibus notam quoque su
perioris ex notione legis contra communes re-
Ceptasque ideas expungant. sin
cta est regulam denotat, non quod constitutiones e QIesiasticae vi obligaudi destituatitur , sed quod id nomen antiquis ecclesiae Patribiis ad evitandam Prosano-xum hominum invidiam , suavitatemque ecclesiastici regiminis exprimendam accomodatiua visum sita
Finis ultimus legum civilium, isque
intrinsecus idem est, ac fini civitatis, seu commune bonum et fines Propiores sunt media ad finem ultimum accommodata, ceu informatio Politiae, determinatio or- dinis judiciarii, contributiones etc. ut Proi de universe et ipsa lex medium sit, et deterinjnali mediorum; Re Potestas te
227쪽
gislativa in iure determinandi media ad fi
nem obtinendum necessaria consistat, atquctob hanc causam ex ipso fine ac natura mediorum suos limites nanciscatur. Ea media ad obtinendam tranquillitatem et Securitatem vitae civilis necessaria potissimum in actionibus subditorum consistunt
tum positivis, tum negativis, tum Sim-Plicibus , tum praegnantibus sive talibus , quae ad aliquid praestandum vel efficiendum ordinantur; quales actiones sunt OPerae publicae , contributio etc. Lex igitur circa actiones determinandas , et ad finem civitatis dirigendas tanquam circa materiam Seu objectum versatur, ut , Si adcurate loquendum sit , non idem sit finis Iegis . et materia seu objectum legis. Non enim jubetur fieri quidpiam, vel omitti Praecise , ut fiat vel omittatur, sed ut exactionibus et omissionibus certus civium ac civitatis status resultet, nempe tranquillitas et beatitas vitae. Cum his Principiis cnnnexae sunt complures P0Sitiones ;
αὶ Impetraus per legos non suum , sed civitatis commodum et Emolumentum spectat, Contra ac in societatis herili sit λ ; quapro- Pter cum per imperium civile bona subditorum securitate gaudere debeant , nequeunt eadem nec ex plenitudine potestatis privatis auferri , nisi communis ac vera nucessitas , aut
228쪽
ans nisum. ρMliciam. uas evidens utilitas publica id exposcat. Hinc generalis est regula , irrita esse reseripta a Principe impetrata in praejudicium tertii, vel, in quibus juri alieno derogatur , nisi expressa istius rei mentio in illis fiat. Et quia per leges ci-riles etiam libertas civilis salva esso debet , nequit dici , eas solum pro exercitio obedientiae Imperanti exhibendae latas esse , sed ad aliam
virtutem csu ad iustitiam, caritatem . tempe rantiam , parsimoniam seu frugalitatem reserenda sunt , ut actio vel omissio legibus determinata in materia necessaria ejus virtutis constitui oem
D Uti alta sunt actiones pertinentes ad Conservandum statum Publicum , et pristinam formam regiminis , aliae ad honum singulorum civium ; ita etiam Ieges , per quas istiusmodi actiones determinantur , aliae dicuntur publicos aliae Privariari Q Sunt quaedam actiones ad bonum commune aut semper necessariae , aut eidem sem
Per repugnantes: aliae pro temporum ratione aliam atque aliam conducentiam habent; ita leges quaedam civitatis sunt immutabiles , alim variabiles. 3 In his non eaedem statui monarchico , at aristocratico vel democratico aut mixto ex . aequo aptatae sunt. Circa leges immutabiles , quae eri natura atque essentia rerum pariter immutabili deducuntur , non uno modo Versatur PO testas legislativa I. Easdem declarando , ad c Sus Iisdem comprehensos applicando ; uti cum Iegi naturali r non occides declaratur annexa prohibitio duelli : vel Ieςi non iurabaris, adjuncta declaratur rapina , damnnm injuria datum , laesio in contraetibus. u. Easdem firmando piamis
229쪽
R24. taber III. Propositis, ac praemiis. Nam Plures Pinnarum
gravitas , quam Dei timor arcere solet a voluntate peccandi. ι Ejusmodi lex dein rationes
edicti seu materialiter censetur naturalis , ratione sanctionis seu formaIiter , positiva ; et hac Parte mutationi subjacet. 3. Lex affirmatica naturalis per positivam determina inr quoad modul D , quantitatem etc. , eea lex de eotendo Deo, praestando tributo. In his igitur inest aliquid Positivum. 4. Officia imperseeta naturae per legem positivam fiunt persecta et coactioni sojiis 'ciuntur et ut cum quis cogitur dare hospitium C lamitosis , vel cum quis tempore inopiae cogitur vendere frumentum determinato juSto pretio. 5. Iura libertatis , aequalitatis etc. in statu civili restringuntur per Ieges positivas. 6. Actus iure naturali validi irritari id est, essectu suo Priori , aut ad certam formam adstringi pos--unt , ut si ad , valorem contractus necessitas
scripturae vel instrumenti judicialis per leges requiritur. 7. Lex humana supplet actus , sino quibus alias , et spectato naturali jure nihil ageretur ; uti cum diuitur pinna ipso jure incorri ine praevia cognitione judicis : actus Um jure irritus sine exceptione, rescissione, restitutioneς haereditas ipso jura acquiri vel transmitti sins Petition et dominium ipso jure transferri sino traditione: donatio per mortem donantis ψεοjure confirmari sine alia declaratione : obligatio P O jure extingui sine remissione : jus quod, dam amitti ipso faeto et jura absque uxpressa
da Ex fine civitatis , natura actionum, ac
temporum seu adjunctorum ratione desumendum
est, quid conducibile sit communi bono , ac per leges determinari do eat. Leges ergo n0R .
230쪽
δus naturae publicum. 225 destituuntur ratione sufficiente , quae tamen multiplex intelligi potest. Rationes intrinseca legum sunt , quae continentur in natura actionum , ac sine civitatis vel absolute , veIsub datis circumstantiis. Quia vero Obtinendo fini plura suppetere media , et actiones hoc illove modo determinatae cum sine con
sentire possunt, idcirco ratio hujus potius ,
quam alterius determinationis sive legis in arbitrio Imperantis sita et extrinseca erit. Id arbitrium cum s:epe nos sugiat praesertim circa Veterum leges , aut quia relatio legis ad finem parum explorari potest ; idcirco non omnium , quin a majoribus constituta sunt , ratio redin potest. 5 Rationes publicis ac politiem legum dicuntur quae ad conservationem statias publici vel jurium Imperantis pertinent. Rationes legum historicos sunt facta historica , quae ad condendam legem occasionem praebuerunt. Sunt alsae rationes justae alim injustoo ; suasoriae , Seu re Psa intentae ab Imperante , et si eas propolaro nunc publica eommunitatis , nunc privata legislatoris utilitas prohibeat his opponuntur justissem , quae eum in finem pilam sunt , nequid sine ratione statutum videatur. Unde inseres , esse aliquando rationes legum σι canas , nec ob id injustas. Denique aliae certoe vel incertae sumetontes,vel insufficientes censendae sunt. Vulgo dicitur: ratio est anima Icos, nempe ad genuinam ejus . interpretationem faciendam, si constat, legem existere ; at si de existentia non constet, illud principium valet e ratio legis nouest lex; uti nec quaevis connexio motivi cum