Flaminii Nobilii ... De hominis felicitate libri tres. Ad Pium quartum pontificem maximum. De vera, & falsa voluptate libri duo. De honore liber unus. ..

431쪽

θrἶ co ferre, ipsius pretas non expectantem: grcum feceru, a s non indicare. Fleberri fortasse possunt ad tertiam ante expositam. His enim serum iis, eius tantumgratia, cui benigne fecimus, idebimur illeciti. Illa autem benefiicia flabilem, tutum numi honorem, acgloriam consequentur,quae stabit 'atem, ac*rmitatem quadam habebunt,nec modo conseruari memoria,sed etiam quasi oculis diu cerni poterunt d hunc honorem excipiendum hortabatur Tullius baium Cesarem, cum inceret , nisi Esub.siabilita esset illius consit se, instituti ore ipsius nomen agaretur modo longe,lates, mdem quidem flabilem , stes certum domicilium nomiaberet,iabitura alioqui, si Resub. optimis temperata legibus remansiseri quἰd quoties eam homines intuerentur,toties illius essent mum, ac singui re beneficium visuri, grati ue animis prosequi

turi.

C AE TERSV antequam longius adeamus, quaectioni, quae ex js,quae diximus, extitio icuramus. E aio, c albo, Vm edi a nobώ alibi dissutatum, hac potsimum ratione identur infrre ; quoniam in stetitione semper externa qmeda materies adsit necesse est elaboranda, ac perpoliem Δ, t lignum,marmor,aesialis Pero non exteresa

quippiam sibi propositi m habet , sed ipsius agem

432쪽

tis bonum, sperfectionem. uapropter tacita desac re indicante natura, cum opus aliquod alfabre,

atque antiquo artificio fastum nobis sertur, non tam artificem, quam opus ipsum cupidestetitamus quas in opere, non in artifice bonum omne,perfecti que in si aereat. At cum aliquid prudenter,

tu telortiter actum est, is eum qui egit, oculos, an, mumque conuertim tot eum in quinquennali ilial udorum olympicorum celebritate aduenienti In

mi lan niuersa pener.ecia, qtis i h c conuenerat assurrexit; -m illum contemptis ludu*ectauit, summisque acclamationibus excepit. Ergo si actio am istius qui agit, absolutionem, per siectionemque spectat; Pirtus autem non in efectione sed in acti ne considini mirabitur fortasse aliquis,cur totius sino bis sit inculcatum trtutis omnem dum in eo yraecipue Perii, t humanaesocietati consula atque opem ferat. Da enim qui ex Pirtute agit, non suum ipsius decus,-ornamentum sibi proponere. vletur sed tonum qu pium, hominumscilicersalutem, se rincolumitatem. uaestio haec, nisi fulgor, hoc pacto profligari commode potest. Homo ea ratione, qua homo est, sociabitu ea, 6 se pars q dam humanae communitatis. Ex quo, si hominibus dat salutem, si ciuilem tuetusocietatem, sisum ipsius bonum,persectionemque sibi comparat. Id enim exequitur

433쪽

quod siles naima non modo possulat d etiam fugitat. In essectione Pero non ita res se habet. Igon enim proprium e i hominis,quia homo sit, pingere, aut ae caresed quia pictor sit, aut in cator. 9um gitur in actione bonum hominis, quia homos siquae

Fatur,tu essen e non item e merato actoni agentis . rus bonum, qt amuis aborum etiam Militas inde nascatur,esseribom ero ipsius exterηι operu pes dione propositam esse dicimus. Omnino eriim qua ex Mi tineas, dum homini generi prodesse aumopere ruititur umma sibi parat dignitate, ac sumse decus. eap.8. Bahonos irtistis,ac beneficentiae , t aerimus, Hi praemitιm. Herum aba etiam causa bidemur - adduci ad aliquid honoriudum, excelenti nimirum illius prae tantia. Epicurus sane , qui, Pt satis con Ila Deum nihil agentem induxit,nullam opud molentem,res hasce humanas non modo non procurantem,sed ne curantem,aut ,rdentem quide,eum immen dignum arbitrabatur, qui ob prae lantem naturam nominum pietate coleretur. Vuod atis aqu-anenti Hi ex tilius sententia quidquid ob anquam praefianuam eminei,sitque excella, tametsi nultam erga humanu enus beneficium inde proficiscatur tu ta habere Peneratione . Euod et Platoni placuit,quitu ex Filibro de legibus perspicipotest,et Utit. qui in quarto de moribus ad blichomacum inquis

434쪽

,8 DE HONORE quidquid bono al quo excellit,honore dignatasi esse.

uaxmbrem se numero egregios etiam artifices, Pt pistores, mi statuarios,quamuis nullum fere be. neficium in nos constrant: nulus nobisset noramus tamen,ω colimus. Hac etiam de causa dixisse potuit ristoteles felicitatem ex eorum n

mero bonorum esse,quae ianore digna sunt, sty eam mentiam,quae de simplicibus ivinisi mentibus pertractat,reliquis omnibus honore,dignitateque ani cessere. Hi enim in animis nostris quasi insitum,m innatum, Ut rerum praestantiam, ac perfecti nem quamuis interdum nobis non fructuosam ad- .8.', a miremur, in honore prosequamur. uamquam selicitas,ac Theologia alia etiam,multos iu boriale causa,quoniam scilicet immensa quaedam no Ira bona sunt, ignissimae sunt, quas honoremus. vere enim, quod nos maxime allicit ad amandum, mcolendum, e i irtutis, r benescentiae opimo,quod eodem quarti Ethici loco,quem modo adduximus, ab Gractotele est a rmatum. Ogtqui sialiquarurerum praeflantiam non fructuosam colimus,idcira colimus,quod saltem iucunda est. Res enim aut pulchritudine,aut arte prae lantes missicam nobis, si minus mitibialom,at certe moluptatem Iasserunt. ita nobis quodammodo bonae punt. Nam Polupe etiam subgenus bonorum cadit. Nec Pero creden

435쪽

LIBER

dum ess, t ΔΓ imus quidam etar credidit, cum inquit e gri toteles honorem irtutis praemium esse, istutis nomine 'entias etiam,stu corporis praeci rum habitum, egregias artes comprehendi .e si loteles enim cum de re aliqua ex proposito, aediligenter agit i tum de honore, Pirtuteque agmiat, evocabulis abuti non solet. Illud igitur spectu uit potius, istutem esse, cui princi Gproprieque, honos, gloria conuenit. Neminem autem mirari

olumus iis hac iuna tracitatione de Ugo honore mentione non facimus, qui aut metu, aut lucriste impi' non raro, ges nesarys hominibus habetur. Hic enim a eri honoris natura longissime reces , potius, i siverius ex Venophonte attulimus, invigna homine seruitvs L. EXT L Icauimus fere omnia, quae ad ricto relicum honoris desinitionem istustrandam faciebat. Nunc antequi reliqua persequamur, nusias alias oces oti tam expositae similes, atque amnes ab re non erit. V. sisntfama,tius,gloria. Nam sicuti dis bene perceptis,optime quia sit honos, integratur: ita si in illis erremus, in honoris quoque intelligentia decipiemur. Fama est, t ex Somologia apparere potest, cum quidpercrebrem multorumque sermone circumfertur, bona quidem si 'mo cum inu, de quo loquimnr,laude coniungatur: mala autem,

a iii

436쪽

D E HON ORE si eiusdem contineat Diu nationem. Utraque a

poetis egregie piriti. indulto dissicili s e i, quid sit

laus,pervidere. Nam quam mersam,m cons Jam i in notionem omnes ferme teneamus nihil enim aliud laus bidetur se, quam oratio quantum in illa re,quam laudamus,seni insit, Iederi multae tamen notionem illam dat enter euoluere conanti occurunt dissicultates. Ararioteles primo Rhetorico,pramos ite libro de moribus ad Nicomacia, laudem ab honore di tingtiens aude ad Drtute pertinere inquit,adpraeclara facta encomtu, ad excelletia quedriac diuina bona,quales in Dij immortales, honorem quinimὸ absur hac ridicus putat eos laudare. Viiod si e I, non bene idem e gristoteles

eode primo rhetorico partibus honoris adnumerami εν ροτροις, νου ανεν μετρον quod tantumdem let, ac laudationes tum carmine, tum soluta oratione

confectus. Nm bene etiam irtutis praemium esse honorem dixit laudem enim potius dicere opporte bat. Adde neque ea in re ipsium sibi con stare, quod aliquandosocias irtutes,quae ad mores pertinet auditas astici dignumputa aliquando autem , t in secundo Eudem ostientias etiam laudibiles ponit. Haec igitur alij alio pacto dissoluunt. Nos, i initio incebamus,nemine reprehedere in lammis nota intumodo sententiam exponemus, qua Alexiam

437쪽

LIBER

stimamus.Homine natura creauis flexibilem, at , mutabilem,ita Pt aeque irtute amplecti,ac Iutidis traderese constringenia queat.βuare t a Piti' declinans ad Pirtute Mendam se couerta a limi lat ribus quide multa Pirtuti praemia, multa atque insignia disjs seupplicia conmtuntur a parentibus aute, et praeceptoribus bonis,landes, et ituperationes adlabem Laudis igitur is eos illat, t ά irin nos rea ceto ad praeclara edenda facinora m&tesi atque impellat: v propterea maxime proprie laudantur istutes, i iliarum pulchritudine,ac dignitate commoti ad ipsia consequendas omni studio feramur.

Hi ne sinem sit eritis, merito ridiculus habearis , si

Deos laudes, qui in uitia labi non possunt, neque ad irtutem sequendam cohortatione fiunt alacriores. Ogbyurde etiam laudabis felicitatem, ad quam p tiendam cuncti inflammato animo conredimus,neque egemus incitamento. Igitur laudi, si hane Macem proprie γsurpemus,tum relictus est locus, cum eremur,ne quis aut irtutis constequendae dissi Atate deterritus tritum enim illud, virtutem posὰ re Gipudore parandam aut Poluptate ille lus, quam malis rebus, mi itiis , quasi escam Daemonquesidam idetur immiscuisse, istutem desierat, aenunquam ad benefaciendum, animum conuatat.

438쪽

ι DE HONORE Ea autem tum asiquem laudamus , noti propidi quod timeamus,ne ille cupiditati manus det, ac riretita defectat regione ,sed mi obseruantiam, sim diumque quo illum probequimiir, ipsius egregia fa

cta,multraque Pirtutes enumerando, m oratione,

quid ρossemus, illustrando ostendamus, ac prae nobis feramus. Hunc affectum praeclare exprimit tesipho apud rimentium,seummo, texi, timabat, is a fratre A clano accepto beneficio, o mi sch

D ne,o mi germane d ab Pereor coram n os te Iiud D re,amplius ne i assentandi magis,quam quod ha- is beam gratum, facere existimes. Iam enim millo

absente laudando omnem seuperiorem se ampUuerat. Hoc pacto laus, aba quadam notione pars honoris censenda en, ac Di' etiam immortali inis merissime tribui potest, quod e stot es ipse sexto Ethico, malibi etiam prae piebat. Sic flummus il e poeta, diuinoque spiritu afflatus Dauidpraepotentis 'Dia laudes diuinitus cecinit ed nae tu quae Hionem hanc hydrae capiti similem esse dixeris. a enim subluta dubitatione multae exoriuntur aliae. Diximus tum propria Durpari laudis Poc bulum , cum oratio ad cohortandum refertur. It actiones etiam Pirtuti consentaneae,praedaras facinora laudari poterunt, Pt nos ad illa gerenda mittemur. auod autor libelli de Pirtutibus qui uber falso

439쪽

fuso inter e frictotelicos recensitur ) non negat. lnquit enim laudabilia quidem esse honecta, itupermbilia autem turpiat quidem in honestis principem

Iocum obtinere Σrtutes,in turpibus d hia,laudabiles tamen esse , causu Drtutum, constequentia, operaque t arum, Pituperabilia )ero contraria. Atqui in breudo Eudemto inquit Arictote. laudom esse

loratiovem, quae recte fa L uiuerse celebret, em

mium, qui e recte faciti alicuius sigillatim exponat, paulo post irtutem, ipsiusque Nirtutis opera laudanda esse Hirmat. 6ur igitur in ZOetoricis ita enco miu a laude distinguit, t laude ad Dirtutem Nnω-mium ad acita pertinere asserat' Huc accedit locus maxime nobis per endendus qui peripateticam di sciplinam sequimur, in primo libro . iaci

capite tertio; in quo primum e riuoteles νirtutem

latuit bonum honore dignum, deinde bonum laud bile, quoniam a Dirtuti congruentibus iationibus latis emereri;cum tamen bonum laudabile, atque honore dignum tanquam duo diuersa bonorum genera in diuisione ponat. Haec recite explicetur, illud in attendendum, eodem aliquando nomine si Te nus, M'Jeciem appellari. nomen apud beacos omni artisici comune ea; proprirem tamen illius esse tum est, qui carmine imitatur. mor item omnem appetentis animae inducitionem, propen-

440쪽

DE HONORE

sonemque erga bonum,et iucundum significat i prie tamen illam, quae a pulchritudine ea excitata. uinimo idem nomen O in disserentia euenire Porphirius notauit sese communiter, proprie,et maxime proprie sumi potest. Id in re nobis proposita Psu menit. επως, cui praecae oti in Latina limgua illus restode si communitersumatur,ad ea omnia bona pertinet, quae non fortuna,aut natura nobis

largitur,sed quae nobis ipsi nonra industria, ac dilia

gentia comparamus: Sic ex scientjs etiam nos laudem adipisci recitesecundo Eudemio dicebat Arint telis; sin autem non communiter, se proprie; irtutibus tantum,quae ad mores pertinent, atque illarum reginae prudentiae concesit id c Aristoteles pruno μγἀλ- . ικων capite. xxxiii. m sit exto capite n gauerat, prudentem improprie illius natui a nomiam exposita, loco scilicet callidi, solertis accipiens laudis,ocabulum conmenire, sicuti etiam ,-tuperationem sagiti', 'V iti'. Neminem enim imperamus, quodnon sit geometra quod no pictor, sed quιd improbus,intemperans, iniuctus. Ita his mitist opposita irtutes, omninos V es cientia, s rconsequentia ipsarum proprie laudabuntur. Non solum autem proprie, sed etiam maxime proprie acceptae huic moci mirtutes tantum ipse, q- ad mores pertinent, ut primo RSetorico dixit e sinu