Apologia cardinalis Bellarmini pro iure principum. Aduersùs suas ipsius rationes pro auctoritate papali principes seculares in ordine ad bonum spirituale deponendi. Authore Rogero Widdringtono catholico Anglo. ..

91쪽

i Iste Austae

ereditur esse P. b.Paris.

di, & alium, oui illa Moere paratus esset,in locum suum substituendi, non satis deci rat haec sententia, sed sub terminis nimis generalibus, nempe in ordine adorituale sonum, in ordine aa finem stiritualem, potestatem hane indistincte relinquit , neque satis explicat,quid per bonum sipirituale intelligi debeat,neque virum propter bonum spirituale conseruandum duntaxat,vel etiaamplifica.dum, neque an propter bonum

uniuersale omnium,seu plurimorum, an

tiam ob particulare aliquorum talis suprema potestas super Principes Seculares in Papa residrat. lues Quapropter non immerito Comes Salisburiensis, nunc Regni Anglia supre- mus Thesaurarius, ut refert P. R. auctor tractatus Anglici de Mitigat. pag.eto. assi

mauit,se iamriu molestis .ectum esse, quod

Graiaqua explicatis ainoritatis Papalisper publicam aliquam; ac definitivam sententiam orthodoxam, cte. hactenus nostincta ex qua scilicet tam Principibus,quam populo Christiano constare pos&t, quantam au

92쪽

72m 'incipes illi, qui istam Superlaritatem . Papalm) agnoscunt,a continuarum prodimonum timoribus,acses ionibus, atque a rementorumas inorum imperitionibuscuri este possint, verum etiam illi Reges, qui talem a ctoritatem non approbant,ob-gnam nihilo οὐ de suis Aubdim opinionem retinere δε piunt, cerro cognoscaηt, quanta duciam m/psorum fidelitate, quod ad -- obedientia attinet,tuto reponere queant, quomodocunquem rebus qua ad conscimtiamspectam, ab eudisiungist consticiant. f3 6 Ita enim non selum Principes Smculares de suo erga Pastorem spiritualem ossicio, sed fideles etiam subditi, praeterquam quod multis periculis, tum vitae, tum bonorum inde liberarentur, de debita utrisque obedientia iure diuino praestanda certiores redderentur. Neque molesta ted potius gratissima & Summo Pontifici, Principibus Secularibus deberet esse eiusmodi declaratio: nam si Pontifex talem ha beat auctoritatem sibi a Christo traditam, Eccle', suae columna & firmamentum est veritatis, quςque in rebus fidei detem minandis,Spiritu sancto ei assistenicierrare nequit, illam Poqtifici dou denegabit, neque

93쪽

ue Principes Christiani, qui colla sita Christi iugo sponte submiserunt,eiusmodi potestatem Pontifici a Christo concessam,& per Ecclesiae definitionem illis patefacta grauate ferent: Sin autem talem auctorit, rem ex Christi institutione Pontifex non habeat, de quo certant Scholamet,ut ait Tr, themiusis adhu b Iudice lis est non est, quod illam sibi arroget in summum Supremorum Principum praeiudicium, qui bin nemo praestantior est , aut simila in rebiuinquit Ignatius in epist. ad Smyrnenses, & quia Deo flecundi D t, o plo Deo mi es, ait Tertullianus ad Scapulam, cap.2. Non habentes parem ustum seu perureamsummitas o caput omnium super te ram hominum inquit Chrysest. hom.2.

ad pop. Antioch. 17 Neque satisfacit Responsio illius Auctoris P. R. qui ibidem dicit: Mamuisistra Canonistas ct Theologos controuersia adhuc sit de modo, quo Papa talem habeat in temporaliam auctoritatem, directescilicet, an indireme, vir que tamen unanimite conissent , christum in Ecclesia talem reliquis auctoritatem temporalem in cassibus magni Ionderis quia auosis Ecclesiamresidii

94쪽

1vRE PRINCIPUM.

tron sufficiebier prostexisset. Et idem plane

Responsum adhibet Matthaeus seu ipse potius, sub Torti nomisse, Card. Auri 'pug.9. Beliarm .ut nonulli opinantur: De qua re,

quidem inter omnes conuenit osse Pontificem Maximum haereticos Principes iure deponere, o subditos eorum ab obedientia liberare Cum hac enim conditione Reges terrae ad Ecclesiam

admittuntur,ut sic ira sua Chri subistiat, orsim ac religionem non euertere , sed protegere, defendere , .non Fpugnare debeant. Od si nolint, sera es illi, qui toti GHem τι- ce Chyimpraeest, eosa communione elium segregare, subditi s interdicere, ne illispar am. Et infra: Neque de hacis inquit, ulu l pag. . sunt inter Doctores Seholasticos controuersiae, alioqui pro erat aduersarim vel unum Catho. tuum Au1ybrem, qui scribat non licere Summo Pontifici Regem, vel Principem haereticum

excommunicare, se populum Catholicum ab eius obedientia libera e.

9 Non, inquam, satisfacit haec Responsio, ut partim ex supradictis constat, m Nu.4 de ubi plures tum Theologos, tum Iuriscon- . sultos protulimus, qui aperte negant,talem auctoritatem, non quidem excommuni- E candi,

95쪽

APOLOGIA PRO

candi,& per Censuras spirituales,quae Reipublicae spirituali, eiusque regimini proportionatae sunt, coercendi, de hoc enim inter Catholicos non controuertitur) sed deponendi Principes delinquentes,eosque poenis temporalibus castigandi, qui quoad tales poenas,iuxta sanctorum Patrum,quoso Nu.s. ω supra I retulimus,doctrinam, diuino ex, mini relinquendi sunt, Summo Pontifici ex Christi institutione ullo modo compe-o Nu.33. tere, &, ut ait Trithemius antea Q citatus, Scholisseisi certant, ct a uinab Iudice lis est, an Papa possit Imperatorem deponere: partim ex inha dicendis clarius apparebit,quando p m.1να &-rationes quae a P. R. P, & a Matthaeo seq. Torto ' iam adductae sent, nempe quia Mq Nu 303. Dominus Euhsia neces tat,bus non satis confiuluisset, se quod reges terrae, cum hac conditione ad Ecclesiam admittum tur, ut Sceptrasea Cisso Fabiiciani speciatim respondebimus. Cit Bestis. Quartum argumentum' semitur ex praxi totius Ecclesis abipsis primordi, permulta deinceps secula ; nusquam enim in Scriptura sacra, vel apud antiquos Patres vlla sit mentio de potestate vel Pontificis,

vel populi Christitat,Principes Ecclesiam

96쪽

persequentes aut occidendout principatu priuandi, sed ad crucem Christi tollenda,& . persecutiones pro fide Christi tolerandas, atque ad obedientiam Principibus Gliam infidelibus exhibendam tum Chiistus ipse, tum Apostoli, tum sancti Patres unanimi consensu Christianos passim adhortantur; at si vel Summus Pontifex, vel populus Christianus aliquo legis Euangelicae praecepto tenerentur, quando vires illis suppetunt, Principes Ecclesiam deuastantes e principatu ehcere, piosecto de t Ii praecepto, quod tanti ponderis est, aut

Christus ipse, aut A postoli, aut aliqui saltem ex sanctis Patribus Ecclesiae primitiuς, quorum plurimi singulari tam doctrina, quam. Zelo sunt praediti, pro debito sitio officio pastorali fidelem populum instituis sent; neque verisimile est voluisse Christuimponere fidelibus necessitatem Principibus, qui tunc Ecclesiam perstituebantur, tributa pro temporali suo principatu illis debita soluendi, & necessitatem,qua Christiani obligantur ad auferendum a Principibus Principatum , si vires adsint, tacere voluisse.

niam igitur Christus Domi-

97쪽

nus discipulos suos, quibus tam amplam dedit potestatem infirmos curandi , 'mortuos suscitandi,daemones eijciendi c.mL

sit tamin in orbem terrarum,tanquam O- ues in medio luporum, eosque hortatus est,ut crucem eius tollant,eumque sequantur, ut psrsecutiones & flagella patienter sustineant, neque in persecutores violenter insurgat,sed potius cu persecuti eos fuerint in una ciuitate,fugiant in alia,& si eos percusserint in dextera maxilla, praebeant illis& alteram Moniam etiam sanisti Apostoli: Petrus & Paulus saepius L admonent fideles, ut Hinc ibus etiam infidelibus,& qui . tunc temporis Ecclesiam persequebantur, ubdiu essent non solu propter irased etia: propter conscicntia:& antiqui Patres xide Domini praeceptum saepissime inculcant: - 61 Quoniam inlaper sanctissimus p riter. &i doctissimus Papa Gregorius ut infra lapparebit, aperte fatetur, in sua fuisse potestate, ut Longobardorum Eos qui Romanam Ecclesiam, & totam Itali-- am crudeliter diuexabant) nec Reges, nec . Duces, Hec Comito atque in summa confusione diuisa esset;quia 'men Deum tinebat in mortem alicuius te mil- cero

98쪽

cere formidabat, non est credibile aut suminum Pontificem, aut populum Christi num, quando vires illis suppetunt, talem a Christo accepisse potestatem, Principes Ecclesiam persequentes vel dominijs, vel vita priuandi:quin potius si tale praeceptu de eiusmodi Principibus e principatu pe, tendis extitisset, prosecto, cum sit praecein tum tanti momenis,quodque absque summo aeternae salutis periculo a Christianis ignorari vix queat,vel Christus ipse,vel Apostoli, vel aliqui saltem ex antiauis Patribus pro debita illorum cura Pastorali, aliquam illius memoria posteris reliquissent, neque uniuersi illud tam alto silentio praeterijssent. Circa hoc argumentsi vide plura inserius y, & quar. superius* etiam docuit 1m.1Q.

Petrus Damianus qui vixit ante Pontifica. et Nu.D.

tum Gregorij 7. qui, ut testantur Godesridus Viterbiensis, tho Frisii Mnsis ri- ζthemius ,& alij, primus omnium Pontifi- eap.3s.& lib. cum Imperatorem deposuit, & doctrinam I hanc novam, prioribulque seculis meog- eap.r. nitam de potestate Papali Principes depo- ο Supra n nendi in Christianorum scholas inuexit. 63 . Quintum denique argumentum

est: Qui absque sufficienti ratione iugo ab

E 3 terita

99쪽

terius potestatis colla Principum in rebus temporalibus stubijcere praesiumit, nefandum perduellionis crimen incurrit, & m, ximam Principibus irrogat iniuriam, cum ipsi nullum in temporalibus Superiorema αν.ssitae recognoscant,Vt Innocentius 'tertius,alij i; Extra.de ma- plurimi stuperius citati fatentur, at nullatorii. α λς- sufficiens ratio assignari pqtest huius Pon- . Ni &seq. potestatis priuandi Principει suis dominijs temporalibus etiam in ordine ad bonum sipirituale, ergo, &c. Maior ex se constat: ynor autem probatur; nam si qua

esset, maxime essent rationes Card.Bellata quo nemo hoc seculo doctius, nemo accuratius de rebus hodie controuersis scripsit, at singulae eius rationes sunt valde insessic, entes,& ex ipsiusmet principijs facillime Blui possunt,ergo&e.' 64 Pro quorum solutione, &praesentis controuernae maiori dilucidatione dili-- genter obseruanda est doctiiha,quam spars iis liborae. sim i tradidit Card. Bellarm. ex qua singu- sertim sae lae eius rationes facillime euertuntur.3M 'r' Primo igitur docet, potestatem -- ,

. ct Ecclesiastica ege eo duas distinctas gρ

... . qua habeant duim in actus, officia,

100쪽

habeant distinιios Principes , leges, iudicia, is cte. Ut patet' tempore Apsolorum: opse- statem politicam esse η temporalem, aua pros 3 Cap.sane habeat pacem temporalem , Ecclesiasticam vero esse spiritualem, o pro fine habere sis.

te pirituatim animarum; atque veram po- . 'restatem politicampo se consistere kabsque ordine ad verampotestatem Ecclesiasticam, ut patet in Principibus i delibus, quorum δε- minio ciuilifer subiecti erant etiam Pontificin non solum defacto 'ped etiam de lare, ψ Ρ'-Lib., a. ut in S. Paulo, qui AII. cap.2 . cum accusa- Rom Pontiretur seditionis, ct tumultus in populo excitati, ad Caesarem appellauit, eum, Iudicem ag-

uouit.

6s Secundo docet,etiam m Do-Mminum distinxisse actus, asscia, dignitates Ponincis, ct Imperatoris, ne aut Imperator D Lib.s. p. iura Pontifcis,aut Pontino iura Imperatoris a promeret usurpare ct propterea Imperium a Pontificatu absolute 'non pendere , atque non solam Reges Imperatores Christianos ψCU Pnullumsuperiorem in temporalibus recognos a cere, verum etiam infideles non solam antei, rasedetiam ρ UpChristi aduentum esse versis, p Cap. 3. o supremos Principes ' ρuorum regnorum, qquia dominium non se atur in gratia, aut ras