In "Artem medicinalem" Galeni, tabulae et commentarii: per Theodorum Zvinggerum,... Ex quibus medici, longae artis, compendium: Philosophi, cognitionem naturae in corpore humano, tanquam in microcosmo: Logici denique, artificiosam ordinis definitivi

발행: 1561년

분량: 162페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

41쪽

36 CL. GALENI Gisia is tuae morbi secundum cautatem uel meatum.

F. XLIILESi uero & ob 1etio ex eodem genere aegritudinum , quae quidem ex lentis& efassi, humoribus fit, unam & ipsa habens intentionem morbo contrarili: dico autem apertionem. Cauis uero salubres sunt, abstergentia at incidentia medicamina. Quae uero fit a stercore duro, quod intersepit intestinum, primum

quidem habebit duriciei remedium ex humidis pinguibus' clysteribus demum

ex acribus euacuationem exposcet.Quae autem a lapide fit in uesica,& in praesenti quidem transtpositionem requirit, integrae uero sanitatis causa incisionem&em tractionem. Humiditatis autem quae praeter naturam continetur, sanatio in om nimoda evacuatione consistit: quemadmodum etiam in suppuratis. Immodita autem repletio,immodica evacuatione curatur: ut quu sanguis intra uenas redundat. Sic & quibuscunque uel in uentriculo, uel in intestinis, uel arteria aspera,

uel pulmone pus aut sanguis continetur, integra euacuatio est necessaria. Super flui autem cibi aut potus adhuc recetis assumptio abvacuatione corrigitur. Ose cunque igitur in pulmone uel pectore continentur, cum tussi educuntur, aut a medicaminibus extenuantibus. Quaecunque uero in hepate, uel uenis, uel arte riis,uel renibus,aut per urinam,aut Per uentriculum .Sed per urinam quidem, ab his quae uehementer extenuant: per uentrem uerὀ, ab his quae attrahendi aut ape riendi ora vim habent. Quaecunque uero in superiori uentre comprehenduntur, per uomitum: qus autem in inferioxi, per subductionem. Sed quaecunque sub cute, persectionem, uel ignem, aut per medicamina adurentia : sic uerdali quando quaecunque in aliqua naturesi cauitate,ut in thorace.Et,ut summatim di cam,quicquid praeter naturam in aliquibus partibus continet fanationis intentio est ablatio: quae si fieri non possit, transpositio. Quae uero non sunt ex genere praeter naturam, at quantitate damnantur, in his intentio est abuacuatio. At m. uentio eorum cluae ad ipsorum sanatiotiem perducunt,partim quidem ex affectu, plurimum uero ex ipsis affectis particulis sumitur.

Caus currimae morbi in Iuperscis. C

PUT XLIIII.

OVaecunque partes uero ob id quod exasperatae naturalem amiserint habi,

tum, his laeuitas naturalis est restituenda, ossa quidem laevigando, arteriam autem uel linguam leniendo humidis , quae nihil mordeant, 8 c lentorem habe, t. Sed quibuscunque laruitas inest non naturalis , asperitas naturalis est re uocanda medicaminibus,quae sussicienter abstergant, & parum astringant. Gus eurati morbi compositi ex omni morborumgenere.

OVaecunque uero uel obstructiones,uel angustiae meatuum, alias sequam tur aegritudines, illarum curatio prius est perficienda. Ostensum siqui . dem est in libro de Differenti js morborum, quod & inflammationibus, & diris laxisque tumoribus, & siccitatibus, aliquando immodicis, ac praeterea uDtiosis partium continentium figuris, ea quae nuper diximus, saepius adueni. unt: sicuti & quibusdam tumoribus eorum, qui sunt in ambitu corporum. Quod si nonnulla ex proxime dictis inuicem complicentur, uarias habebunt indicationes. Sussiciet autem in uno exemplo habuisse sermonem , quoniam de omnibus in libris De arte curandi plenius sumus exequuti. Suppona ur, cuipiam particulae multitudinem singuinis influi, adeo ut intendantur in ea ue nae, non maiores tantum, sed etiam paritae, quae prius sensum effugiebRnt

nunc

42쪽

nunc uer3 iam plenae uisu comprehenduntur, sicuti plerun* in oculis ob tunicae albedinem manifestissimὲ patet. Par siquidem est, qud d&alia uasa quae latent sensum, iam plena distendantur, non tamen & ipsa ob paruitatem adhuc uisui

manifesta. & iam periculum imminet, ne quod ex uasis exuda ad spacia uacutiquae in medio sunt,effundatur: aut ne iam paritum aliquod sit effiisum. Huius quidem affectus fanatio intentionem habebit euacuationem , aut ut manifestio iri uocabulo utamur, Guacuationem. Siquidem morbus erat immoderata paratis repletio. Necessarium igitur est,ut aut superfluitas retrocedens evacuetur,augper ipsam patientem particulam. Retrocedet autem, uel impulsa, uel attracta, uel transmissa, uel horum uno aliquo modorum, uel omnibus. Per locum ueris patientem euacuabitur, partim quidem manifeste& sensibiliter,partim uerdiu uapores resoluta. . Si igitur uniuersiam corpus plus aequo plenum fuerit, per Patientem locum minime euacuandum. Nam si scarificationibus aut sectioni bus sensibiliter euacuabimus, plus ratione excitati doloris attrahemus. Si uer3

calefacientibus dispergere tentabimus, plus erit id quod ut caloris ad partem ata trahetur, quam dispersum. od si in eo elaborabimus, ut quod influxitre

trocedat, corpus quum plenum sit, non admittet. Vt haec igitur ambo fieri pos .

sint,totum corpus euacuare oportet: aut omnino ad contraria loca retrahere,

quod patienti particulae influit: quo perseeto opere prius a parte repellendum, mox dispergendum. Quanto enim per minora fit, tanto expeditior est evacua.co. A patiente uerὀ loco astringendo ac refrigerando repellemus, sed &exina; nita loca attrahunt ad seipsa quaecunque repercutiuntur.Hoc siquidem ostensum est in eo uolumine, in quo de potentiis naturalibus agitur. Et vasa praeterea ui gore ex medicaminibus astringentibus addito, a se ad allia remittent. Si igittin hac uia superfluum omne retrocesserit, bene se res habet: at si aliquid fuerit in parte retentum, coniecturandum erit id lentum ac crassum existere, atque ea ratione

iam coactum atque astrictum, ut cum difficultate solui possit. Fieri autem potest, etiam si non eius naturς sit, ut ad spacia ρος in medio, sit effusum: in quo casti tune ad id ueniendum esse,tempus suade ut hoc ipsum quod reliquum est per patien tem locum euacuemus, imponendo sit pra iacentibus partibus,ea qus influentem humorem repellendi uim habent. Maxime uerd euacuabis, si in achs inter, mediis aliquid contineri coniectura assequeris, & scarificationum auxilio, & me dicaminum quae uim habeant dispergendi. Sed quoniam omnia discutientia

vires calidas habent: eius uer3 temperaturae effectus est, mordere, quando cali ditatis modum excesserint: cauenda ex eis sunt uehementissime calida: ac tum praesertim quum patiens locus inter summa fuerit. Neque enim paruus excitabit

dolor, si prster proprium asseetum insuper mordeaturiomnis prsterea dolor flumones commouet. Quod igitur mediocrem caliditatem obtinet, in his sen, sum doloris non inuehit: atque eo amplius omni dolore uacat, si humidum extis texit. Et quidem quicquid per summa haeret, potens est id medicamen disper gere, quὀd etiam ualidas non habuerit ad dispergendum uires. Quod si sit ming quidem partes omni noxa caruerint,iduerd quod euacuari oporteat, in penitio ribus partibus fuerit, intendendus atque augendus dispergentis medicaminis calori quum dubitandum sit, ne pesus quam profundas alti erit partes, interim

uires amittat. neque tamen ex eo superiores partes aliquem dolorem sentient,

quum omni vacent affectu. Quare nune haec duo simul inuitant ad calidorum pariter atque acrium medicaminum usum,& summς partes quae tolerant, &Profundae quae egent. Haec igitur ex patiente particula indicatio assiimebatur. Deinceps uero,si quid ad sanitatem deficiat,consideremus: neque enim paruum

si 4 aliquid

43쪽

aliquid deesse uidetur. Affectae partes,in quibu fluctionis superfluitas retineturi

nonnullae quidem igitur rarae &lmae,& molles nMuraeXistunt: nonnullae autem densae A pressae ac durae. Priores igitur facile euacuantur; reliquae autem acriori, hus euacuantibus, ac prsterea tenuiores partes habentibus egerit,atque eo etiam magis quanto profunctorem situm habuerint. Haec igitur tibi rursus sit indieaiici altera, particulς patientis substantia: alia uerὀlasermatione simul,ac situ.Suppo, natur enim,si ita coligerit,in hepate esse proxime dictum affectum, in angusti, ii, sorum finibus impactis humoribus,qui uel lenti ac tenaces, uel crassi existant, uel superabundent.Non ne in promptu est,primum quidem crassitiem una cum te tore & tenacitate,cibis ac potibus extenuantibus, ad subtiliorum partium substDtiam transferri oportere: Secundo autem loco,non per angustos at inuisibiles.sedlatiores meatus,quicquid infestum existit,esse euacuandum Sunt enim in he,

pate uenae, non minus amplitudine quam numero excedentes. Terminantur au,tem lis quidem in gibbis ad uenam cauam,hs uexd in cauis ad portam:unde haud dissicile tibi futurum, ubicunque pressi ac stipati humores fiserint,eosdem expediteeuacuare, trahendo quidem ad uentrem, cum his quae attrahendi uim habent medicaminibus,quicunque ex ipsis in uenis ad caua hepatis pertinentibus aceruati senti Ad urinae uer3 meatus promouendo per cauam uenam , quicunque in uenis ad eam pertinentibus sunt. Sed praeter supra dictas alia est indicatio ab hepa,

. ipso, ueluti avenarum principio. Nam quum no tantum seipsiam regere natura: aptum sit,ut plexscp animalis partes,sed uenis praeterea uirtutem largiatur: peri, culum imminet,ne si eius uigor madefacientibus ac relaxantibus cataplasmatibus fuerit resolutus, & ipsum primum ad sui opus,atque omnes subinde uenae eius ratione imbecilles efficiantur. Quare in eius curationibus aliqua ex astringentibus medicamini b. miscere oportet. Sed quoniam in profundo admodum loco situm est, bitandum erisine astringentis medicaminis uis debilitetur, nisi ab aliqua es, tera subtilium partium substantia,qualis aromatum est, traducatur. Melius uerdsuerit,si & ipsum astringens medicamen,unum protinus ex aromatum genere fuerit. nam si duas habuerit natura insitas qualitates ac potestates,ualentius operabitur:& quidem evacuetur quod prster naturam in membrum confluxit,seruet autem humorum modum naturae conuenientem. Quare & illa animaduersio a no his est in hoc adhibenda, ne quid ab humoris confluentis qualitate eiusdem me bri temperies sit alterata, si pituitae naturam tenuerit ad frigiditatem : si uerὀ bilis, ad caliditatem, ut hanc ipsam curantes intemperiem sanitati restituamus. Curabimus autem , contraria ex aduerso assieretes qualitatem,quemadmodum in intemperaturarum curationibus diximus: quantum unumquodque calidius aut sigidius fustum est, tantum refrigerantes aut calefacientes. Quare S hic rursus a, gnoscenda est ipsius secundum natura temperies. Nam quo pacto sciemus,quantum in frigiditate ac caliditate a naturae modo recesserit,aut quando a se eiaciendo supersedebimus, si nos latuerit ea quae est secundum naturam caliditasVIta ue/rd &fi frigidius effectum calefaciemus , ignorantes fit ditatis naturalis modum : neque opportune caleiacere, neque in tempore a calefaciendo desistere poterimus. Ue e miliae moruei,secimilum numerum.

QZd quoniam de his sitis diximus, transire iam tempus ad ea in quibus nume/O rus non est secundum naturam. Quum uerd duplex sit eorum disserentia,quiebus quidem aliqua particula deficit, his intentio est alteram essicere submini strando

44쪽

Α R s M E D I G I N A L I s. rastrando naturae, eo quo diximus paulo ante modo. At quibus seperabundat hanc resecare oportet aut scalpello, aut igne, aut medicamine quod urendi uim habet. Haec igitur omnia fanare possibile est: at non aeque omnia generari possunt, ut in libro De semine diximus. Quaedam uerd sunt, quae etsi generari noni possunt, licet tamen pro ipsis alterum efficere, quemadmodum in osse ex toto sublato,alteram stibstantiam in eius sede reponerela carne atque osse differentem. Est enim quae in eius gignitur loco quaedam ueluti caro callosa, uel callus car nosus, & processu temporis magis ac magis ad calli duritiem transfertur, quum ab initio carnis potius imitetur naturam. Qiiacunque uerd parte sublata quum neque eandem secundum speciem substantiam, neque similem est cere possumusaertia nobis intentio, quendam decorem inuenire, quemadmodum inimutilationibus. cause currituae morbi inmignitian . XL DILCommunicat autem hoc genus totum cum eo quod ad magnitudinem per tinet. Nam quodcunque ex eo est secundum naturam, illi propinquum e xistit.Id ured tantum seiunctum est ac separatum, quod inter ea quae sunt e gene. Te non naturali connumeratur.' In quo quidem prima intentio est, ablatio: Si uerὀ haec impostibilis existat, secunda est transpositio: quemadmodum iii suffasionibus. Quaecunque uerd non integris partibus, sed partium tantum modo particulis deficiunt, aut excedunt naturae modum, refectio quidem uel gesineratio in his quae deficiunt, ablatio uer6&abolitio in his quae superabundant. Quare ne in ipsis altera intentio ne medicaminum serma genere diuersia.

Cause curati morbi insitu. XLVIILSEdiam ueniendum est ad reliquum salubrium causarum genus, quod ea corapora emendat quae in situ sunt uitiata: ueluti luxationes, & intestinum in scorato. Fit autem hoc ex uiolenta tentione, atque impulsu et hoc ueris, ex dilatato ac rupto continente. Quare & duplex sanandi modus: Ialter quidem, ad opposiatam partem ei aqua secta est permutatio intendendo atque impellendo: alter uesrd id quod cotinet firmius solidius in reddendo. Quibus uer3 u 3s ac rationibus singula inueniri possint, in libris De arte curandi explanavimus. Giusiae effectristi neutraepra uantes: prim depraes mone corporis neutri deci entiae. C. F. XLIX. Consequens est ut ea omnia exequamur, quaecunque in superiori sermone di cere distulimus. Vocant autem eadem Asseruativa. Est autem horum triplex secundum genus differentia. . Prima quidem, hominis qui integra fruitur sanitate. Secunda uer3,eius qui non integre ualet. Tertia, eius qui aegrotat imi mum igitur genus ad salubrem attinet artem : atque in duas, ut antea diximus, diuiditur partes. Secundum uer3,ad praeseruatiuam spectat: tertium,ad curatiλuam. Hoc autem uniuersum genus circa humores praecipue negociatur, quos neque lentos esse oportet,neque cratas,neque aquosos, neque Plurii nos, neque uehementer calidos aut frigidos, neque mordaces, neque putredini obnoxios, neque ueneni naturae affines. Nam ubi aucti fuerint, generant morbos. Augent uero nonunquam eadem ex causa, quae ab initio generauit. Illud autem plerun accissit, ut sua alteratione inficiant eos qui sunt in corpore humores. lntentiouexd & horm sanationis duplex existit, alteratio & euacuatio. Alterantur igistur, uel ab ipso corpore concocti, aut ab aliquibus atqs facultatibus quae uim me

dicamentosam habent. E quorum numero etiam sunt ea quae exitialium ferarum uenem saduersantur, ac Praeterea Pharmaca quae uenena appellantur, transim dy s tant.

45쪽

34 C L. G R L E N itant.Euacuantur autem satis calidis medicaminibus, & purgationibus, & clyste, fibuς.& sudoribus,& uomitibus. Hae igitur sunt communes evacuationes. Pro Priar autem,ex locis in quibus coacerumtur, assumuntur: ut in libris De salubet, hus ostendimus, tertio praesertim,ac quarto, in quibus delasSitudinibus egimus. ae reliquis dispositionibus quae lassitudini natura pro imae sinit. Promptiuς e,

nim euacuantur per uentrem, quaecunque in primis uenis continentur superflui,

tales. at autem in his quae in hepate sunt, per urinae meatus. At quae in toto corpore,per sudorem:sicuti quae in capite, uel per palatum, uel per nares, uel per utrunque.Quae uer3 sunt in spachs pectoris laxioribus, per guttur simul cum tus st: qus in renibus sunt, uel uesica,per urinam. At trahendi ex omni loco ad opposi tas partes communis indicatio est, ad quam maximi: distantia, derivatio uerd ad uicina. Quscun* uerd huiuscemodi curant dispositionem, causas salubres appel lamus:sicuti insalubres, eas qus adaugent:& neutras, ρος ne obsunt ne' iuuat. Posset uerὁ quispiam nech omnino causas appellare, quemadmodum maior pars

sephistarum, qui reru quidem differentiam inuenire contemnunt, plurimum ue , vis temporis in nominibus conterunt: cotra quos in aliis uberius disseruimus. At Pars quidem artis praeseruatiua talis est. cause praeseruantes corp-n-mm, leo conualescens. g.

OVae autem reficit atque restaurat, in conualescentibus ac senibus locum ha bet. Qua uerd sit horum disipositio, & a quibus praecipue causis ad naturalem reducatur habitum n libris in quibus De medendi arte tractauimus,abunde explicauimus.Sed nuc per capita dicetur.Dispositio igitur talis est. Optimus qui dem,sed exiguus est sanguis,at una cum ipso spiritus animalis at uitalis. Ipsa uero particuis solids sicciores, & idcirco eorum uires sunt imbecilliores, at ea,

rundem ratione corpus uniuersium frigidius. Causae uerb salubres qus hanc emendant dispositionem,ut uno coprehendam capite, sent,quscun* prssentaneu at securum exhibent alimentu: secundu partem autem, in motibus moderatis, & cibis potibus cp ac somnis consistunt.Sunt uod motus materiar, uehicula, ambula,

tiones frictiones&balnes :&ubi non parum se ex his profecisse senserint, paulatim se ad consueta opera transserant. bos aut assumant in principio quidem humidos,& concoqui faciles,nec stigidos:ac quum progressi fuerint,eos etiam qui

plurimum prgstant alimentu. Potus ueta opportunus est uinum,aetatem quidem habens mediocrem,in substantia aut purum at 3 perlucidu, quod scilicet uel subflauum uel album existat,at y suauiter oles: gustui uerὀ neo aqueu omnino, ne cu aliqua insigni qualitate,aut dulcedine,aut acritudine, aut amaritudine sentiat.

UT autem proxime diximus, de hisee omnib.in libris De arte curandi coscriptis plenius disseruimus. Nunc enim neque omnia particulatim recensere est nostri propositi institutum : sed solum capitum mentionem iacere intendimus, eorum quae in alijs uoluminibus latius explicauimus. Quorum omniu si prius numerum & qualitatem exposuero,finem libro imponam. Diximus ita* pri us,quὀd alter est liber in quo de Constitutione artis medicinae disieruimus. An tecedunt autem eum alii duo, De constitutione artium: sed hi quide una cum hoc cui nunc eXtrema manum adiecimus,seorsum sunt ab aliis libris in quibus plenior doctrina explicatur.Illi uerὰ talem inter se ordine habent. De elementis quide se cundum Hippocratem liber unus. Post hunc aut,tres De temperaturis: ex quib-

quide duo sunt De temperaturis animaliu,tertius uerd De his qui simpliciu medicaminum sunt. Quamobrem & tractatum illum in quo De simplicium medicaminum Potestatibus agitur,nemo recte intelligentia assequi potest nisi prius tertii li

46쪽

A R s M E D I C I N A L I s. bri De temperaturis integram cognitionem fuerit adeptus. Est & alius liber par uus,qui ordine sequitur duos priores alios de temperaturis. Inscribitur autem De inaequali intemperie. Similiter autem & hunc alij duo parui, alter quidem De optima corporis constitutione, alter De bono habitu. Alius uerὰ tra status est, qui tres complectitur libros De potentiis naturalibus et quem si quis legere uelit post librum De temperaturis ,siue post librum De elementis, utrunque erit con sentaneum. Post hunc,in pluribus aliis libris De operationibus animalibus ΔΓ

seruimus. Sed quoniam ad earum demonstrationes non parum conferunt quae per sectiones ostendiatur, in illis exercitari oportet. Est autem maxime inter alios

utilis ille tractatus,qui Desectionu aggressibus inscribitur. Alij autem sunt post eum plures,duo quidem De discordia ieetionis, unus uer3 De se filone mortuo rum: post quos sequuntur hi, in quibus agitur de sectione uiuorum. In aliis uer3

quibusdam particulatim ob eos scripsimus qui introducuntur, De ossibus. Se ctio quoque musculorum 8c neruorum , & arteriarum & uenarum , 5c quaesedam alia huiuscemodi ex eodem numero existunt: &liber etiam in quo quaeri tur, Nunquid in arterris continetur singuis naturaliter Qui uerd earundem partium operationes demonstrant , duo quidem sunt, De motu mustulo γrum : tres autem,De pectoris 8c pulmonis motu. Post quos sequitur liber Decausis respirationis. Post hunc liber De uoce. De principatu autem animae,& de omnibus alijs quae de naturalibus uel animalibus operationibus in quaestionem trahuntur, in longo scripsimus libro, qui De dogmatibus Hippocratis 8c Platonis inscribituro Ad eiusdem generis contemplationem pertinet lober De semine seorsum conscriptus, & amplius De sectione secundum Hippocratem. Quos omnes ordine sequitur tractatio De utilitate partium. Ad dignoscendas autem aegritudines utilis est liber ille, in quo De membrorumpas

sionibus agitur. Itidem ille,in quo De pulsibus scribitur, in quo & praecognitiones edocemus. Librum uer3 De pulsisibus praecedunt alii duo,alter qui De visu respirationis,ct qui De usu pulsuum. Is uer3 De puluibus in quatuor diuidiatur partes: primam, quae eorum differentias: secundam,quae dignotiones: tertia. quae eorum causas: quartam,quae illam quae per eosdem fit,continet praecognitionem.Ex eodegenere est ille qui iis qui introducuntur De pulsibus scriptus est. Acuerd in animo est alium scribere librum,ueluti quoddam omnium istorum com pendium,quem inscribam uel Artem de pulsibus, uel copendium. Ad hanc quo

que iuuant contemplationem,quae a me exponuntur,& simul indicantur in libro

Archigenis De pulsibus. Ad praecognitionem autem plurimum confert liber Decrisibus,id est decretis naturae:quem praecedit alter De decretoriis diebus. Sed liber etiam qui De difficili anhelitu inscribitur,& ad dignoscendum praesentem

affectum, S ad praescienda bona uel mala quae aegrotanti sunt euentura,conduincit. Hi igitur omnes,atque una cum ipsis tra status quidam uno tantum libro

comprehensi,cognitu utiles sunt: sicuti illis qui De praeincipientibus causis inscribitur,& De medicinali experientia, SI De eκtenuante uictu, & qui De uenarum sectione ad Erasistratum,SI qui De tumoribus prster naturam,& qui De multitudine: atque alii praeterea similes. Prae caeteris autem ad curandi scientiam maxime necessarius existit qui De morborum differentiis agit,& De accidentibus: & te tius praeter illos, in quo morborum causas explicauimus. Post quos sunt tres alii qui accidentium causas explanant. Sunt etiam De medicamentorum simpliscium uiribus libri, de quibus supra meminimus. Et qui De medicamento Tum compositione , quos sequuntur libri De arte curandi, his qui De salubribus inscribuntur, seorsum a nobis conscriptis. Quὀd uerd ante hosce omnes prius

47쪽

prius exercitari oporteat,in libriSDe demonstr xione, si mis hanc artem sit eum ratione tractaturus, monstratum est a nobis in libro 'ui De optima inse ibi iiii haeresi. De aliis autem libris & commentationibu nobis scriptis,transigete nunc minime necessarium, quum dehisce Omnibus alibi simus tractaturi.in uno fortassis aut duobus libris,qui ita inscribentur: Galenus de uolumi, nibus ab eo conscriptis.

ARTIS ME DI IN ALIS CL. G Α Medicinae mitto,dicillitasse, generatu. cap. et De corporibus in uniuersum. cap. iDesigna in uniuersium. cap. 3 Dad nostica covom optimἡcbnstituti. cap. 4. lita diagnosticaeorporis medi in LDiagnostica sigilla intemperiei implieis Signa diagnostis intemperiei compose Sigiis diagnosticit oculorum temperaturae inrigatis. cap. s. Signa diagnostiea temperaturae Impta

eis ilubris cordis. . cap. I . ligna diurno lica intemperaturae com posite cordis. cap. M.

Signa diagnostica hepatis intemperiei simplicis. cap. 2. Signa diae Uica hepatis intemperiei eompostis . capias. signa diagnostica testium temperaturae alabrissimplicis cap. . Signa diagnosti απφψMiηtemperia ei testium. p. s. Signa di gnostis lasalubria habilia totius corporis in uniuersum. cap.r

tigna diagnoilica intemperiei Dp cis

. Signa diu stiealat periri composi- . signa diagnostica intemperies simplicis

ita uentriculi. cap. to.

. Signa diagnostica intemperiei composilia tae uentriculi. cap.ao.

signa diagnostica intemperati pulmori nis. δερ. aris. signa diu nostica insalubrium m*qm tentem ab optima per solam rem

positionem. cap.3 causae construantes eonstitutionem de flectentem ab optima,per solutione Signa diurnostica cerebri aegri. O.14. Signa di gnostica cordis uri. cap. 1ς. sera diagnostica hepatis aevi. cap.2 signa diagnostici uctriculi aegri ca αν. Signa diagnostica thoracis aegri. O.is. corollarium,pro declarationesignorum

aegrorum. cap. s.

'est te ab optima per folam iurem

ptri . cap.34. Uaeconstruantes constitationem,d in genere,tumiis periri cap.3 causi curatiua iurisin came. c.3M causae ratiuaestueturaeinosci ci.is. causiae ratiuesolutae unitatis in neruo uel tendie. cap. o. causae curat his ulceris. cap. 4 causae Gratiae morbisecvndumonstrmationem. cap. z. causae curatiuae morbi fecundum cauita

tem vel meatum. Cap. 3.

cause euratiuae morbi in puperficie.

usae ratiae morbi compositiex omni morborum genere. cap.4 .causae curatiuae morbi Fecundi; num

rum. cap. G.

causae ex iue morbi in magnitudine. cap. 4' causae curatiuae morbi insitu. cap. Rcausae effectrices neutra praestruantes. Et primum de praeservatione corporis neutri decidentiae. cap.4s.causae praestruantes comin neutrum senileta conualescens. cap. νον

48쪽

gnitio linde petenda a cerebri morbi et symptomata in- corpus humanites iuxta elemen teriarum soluta unitas 's ter se uario modo complicari torum mixtionem uariam ita Authorum scripta genuina quo- possunt. ibid. Has suscipit qualitates is modo a spurijs discerni debe- cerebri symptomata is corpus insalubre ant,&quid in eorundem in cerebri teperatura bona uel in- corpus medium triplicem h λ a obseruandum sit 1 1aIlibris quomodo dicatur be latitudinem ioC a vis, dupliciter sumitur 8 corpus neutra an detur, sic eius. - Alor solus alterari potest, abs Chiruinia reliquis instrumentis dem species ε . qu*bmnorum uitio so praestat 93 corpus neutrum mediu est in- caloris correctio est alteratio so Chylus in uentriculo duplex sue ter duo extrema raCapillo 'm theoria fici Coindicationes 87 corpus optimh constitutum io Capitis figura quid indicet, tam Colorum causae medicae 2s &eiusdem signa unaturalis, quam quae pretierna Compositio bona temperaturae corpus salubre rturam est is quoque bonitatem interdum corpus symmetriim ue itis magnitudo quid indi- argute ii corporis bene quidem constitu

49쪽

corporis color optimus, in fa

cie potissimiim conspicitur eorporis different ae ratione substanti quantitatis & qualita sint obseritanda Distributhia virtus Doctrina duplex est, ἡ amor ScDolor cur attrahat y3

dolor quid, & eius differentiae

s. so Dubitationum usust teraturi humores primi & secundi so latio est uacuatio

ι humorum aflluxus ad parte quo modo fiat frhumorum eorrectio est conco- 'a yo humorum qualitates uariae

corporis intulistis simpliciterratione eompositionis signa diagnosti ea εό

eorpori j in sola compositione ab opi; me constituto deflectεtis conseruatio gicorporis in solutione unitatis ab optima deflectentis constitutione,conseruatio 3 eo oris medis signa diagnosti-eorporis neutri praeseruatio io . . suseq. eiusdem symptomata corporis optimὲ eonstitui; consentatio . to corpori partium diuisio ircorporis passiones ad actiones

reduci debent ό8 in Corpore qgro duo sunt hostes 76 corpora dupliciter diuidi poni sint:aliter quidem,sol. 7' aliter uerb, tol. socorporum aegrorum signa di

gnosti ea aegr1 6'

corporum in patiendo aut hesiastendo potentia qualis,& quomodo conseruentur atque corrumpantur a causis externis .eorporum iuxta actiones duriis

Correctio a curatione differecuratio differt E correctione. i- euhandi methodus generalis 8 5.8

euratio morborum. uide Moris

cutis adstrictio quomodo fiat,&tollatui syeuti, morbi, ic symptomata D Efinitio ἡ Alae quomodo D eausas definiti contineat

Euacuatio.uide vaeuatio. Excremetorum naturalium sex excremeta secundae & tertiet concoctionis hepatis temperie indicant ono est signum neutrum plurimum aegrum rames quid, & undem ordine resoluti Gileni librorum catalogus iuxta ordinis compositivi serie dispositus io8 Galeni libroru medi eorum diuisio,iuxta triplicem ordinem tGeneratrix facultas 3st generatrix facultas in testibus ita

mul&in hepateresidet si1la nationis symptomata ro Indieatio actionem declarat&distinguit is indieatio dupliciter sumitur. ibidem Ingeniorum differensae atquε

causae iis 1nsalubritatis cognitio reliquas quoque corporis affectiones comprehendit uinsomniorum causae uinstrumenta medica quomodo instrumenta meili ea tApheia=8.

intentio action8m praesensit is

intentio curativa praecipua 88 intentio & indicatio quomodo intentiones curativae generalissimae unde ducantur 8s magis particulares. ibidem

scerum naturam sev habituὲ totius eorporis diagnostica, tum genera

Ibrorum diuisio quibus geL causis fiat libronim inscriptio qualis esse Lienis signa unde petenda&so tu particulariter, opti- 6s me quidem constituti si Limitanua, siue eo nilicationεο deflecteti uert, ab optimὲ e6- curativae s stituto per simplicem intema Luxatio periem a per compositam luxatio morbus est in situ: at que etiam ad solutionem unitatis referri potest io; luxationis curatio. Ibidem

Hepatis aegri signa ι hepatis compositio deprauata quomodo cognoscatur 6όsepatis intemperati signa di gnostica generalia 3ρ &seq. simplicis i & via composi-. x . . .. 3& hepatis morbi & symptomata hepatij temperatium qiuomodo

.aeorde immutari possit 3i Humore aliquo uitiato utpluriamum quoque calor corporis MMAgnitudinis uitiatae curatio

Materia medio quae ri Medicinae definitio 4 εα musdem duplex ej lieario, medicinae definitio generat 1 ter explicatur &6 particulariter, in se usq; ad Epitreum libri Mediciu

SEARCH

MENU NAVIGATION