Liber de conscribendis epistolis, ac de progymnasmatis...

241쪽

Si qui, vir honestus, ac probus cum

res suas praeclare gestas, vartutesque egregias manifestarit,arrogantiae,atque superbiae periculu timeat, praestantivis illi erit, eadem ratione, si ali iter non possit, virtutum ornamenta contegere, quam in tantum discrimen, atque eadem ipsa amittendi periculum deuenire. Quod qui sentisit non illi quidem ex purissimis sacrarum litteraru fontibus eiusmodi doctrinam hausisse, sed ab ipso menda ieiorum, turpitudinumque omnium mictore, atque parente videtur accem seu pisse. Primum enim quaero,quies et , tam turpiter dicut, cuius auctoritate ducantur cuius nitantur sententia,

atque iudicio , ut tam pestiferam in Remp. opinionem inducanti Noe enim est, ubi non iam de se titnu,sed de animi bonis, atque odi lxi,mentis agitur,non nos imperito- temeritate,sed grauistimonam ho

242쪽

Aiaxmitariones Oratoriae.

minum sapientia,iudicioque moti rii. At qui nemo profecto eorunt, qui probe de religione sentiunt, me dato aliquovti,non esse turpissimuiudicat. Ergo quod in re familiari seruarida tam dilagenter facimus,ut eos

c6sulanaus,qui sanum, ac fidele consilium dare possunt, idemin tuendis animi ornametis negligemus Quae quanto nobis potiora fortunis omnibus esse debeant, qnis vel amentissimus dubitat Sapientium igitur hi Ab lem minum auctoritate detracta, quibus Iesiam opinionem amentes homines, vel ineptias potius persuadere posse confidunt Etenim sic uniuersis hominibus persuasum est, nihil mmis esse necessarium ad commmunem vitam, atque ad humanam X Ietatem conseruandam , quam

ut In omnibus rebus integra fides, inviolataque seruetur, sine qua nul

rum plane inter homines potest esse

commer

243쪽

x Ommerciunt. Quis igitur credet, qui sana mente sit, id non solum lice . re, sed oportere erae linterdu, quod fida m insem de v ita hominuim tollit Et quidem reliqua vitia & si propter turpitudinem sunt honestis homin,

bus odiosa,taine nullum scelus,nul , turn tantum flugitiuesse puto,quod Para inimo im consensu plus ode rint viii uersi homines, quam foed , turpe que medacium. Nam fures,atoue raptores oderunt quidem illi,ad quos at quod dactaniam, incommindumque peruenit: sceleratos, ac flagitiosos homines illi cauent , ac vi tant , aut quoniam honesta ipsi sunt, perditis eorum moribus laedi, dc corrarem nolunt: in quo vero fides noes , hunc honesti viri animo, atque

oculis hunc ipsi improbi homines avrinantur hunc uniuersi ex hominum numero tollendum putativi oui societati communi hominum,

244쪽

Proxercitationes Oratoriae. ri quae fide maxime continetur, nocere maxime videatur. Quibus igitu, tam scelerata opinio probari potes, nisi ijs, qui cum ipsi ex dolis sint me dachsque coflati, eam sibi licentiam

dari laetentur, qua tamen alios abuti minime velint. Audient ergo huiusmodi homines qui fidem aut negligunt,aut vaenalem habent, quibus vero eadem fides cordi essiveritas , non audient. Quod si multi essent,

atque magna auctoritate homines, qui,quod isti docent,confirmarent, tamen qui rem attentius considerarit,id ita esse non posse,contra omnium iudicium, auctoritatemque cotendet. Res enim,'uis non fateatur,

non hominum iudicio,quod saepissime fallitur,sed diuina voluntate, unisque praeceptis esse pende das,'

Nam si quid eritiquod uniuersis ho

minibus placeat,non illud statim laudabile est , si quidem diuinae: repus

245쪽

Promna=mst siue net voluntati. Quid igitur isti ta prae . clarae opinionis auctores t None vi, dent nihil absirditis aut dici,aut e X-

rnere,atq; impudenter estutiunt. Caeenim mendacium Deo Opt. Max. non displicerer docent, ( hoc enim concedant, necelle est, ut res bone-

ha videatur,)illud quidem no obscudocent, lammae illi bonitati flagitium aliquod placere posse: siimplicet illam, diuinamque naturam a dolis,

ae fraudibus non abhorrere: veritatem ipsam turpi aliquando det e stan posse mendacio l O caecitas mentis ineredibilisso inteserabilis demen tia. Quid Deus eritatis mustor mhdacium amabiti Flagitios im aliquid Deoopt. Max .esse poterit non inuitant Fraudulentum aliquid gry tum erit ei, qui simplicibus animis delectatur; versutos,ac fallaces plurimuni oderit Caecus plane est, qui

246쪽

γrarescerestat resinat, a.

haec non videt: omnino sine meniti qui non intelligit: flagitiosius,ac sceleratus, qui tam perspicuis rebus tenebras ossundat, ipse que ultro os.fendat , dc incurrat. Iam illud quimverum, atque perspicuum est. Felices reru eu enitis a diuina potius providentia , quam ab humana vel prudentia, vel consilio p etendos, ct expectandos esse. Qui igitur conuenit, eodem tempore dc Deu ipsumogendere, dc eius opem implorare,. δ: spem id ipsum obtinenda concipere Ergo qui aliorum ita vel bonis , vel saluti consulunt, ut in eam

Tem orationis vanitatem adhibeant,

ij primum maiorem in se , suaque industria,vel fraudibus potius spem,

. quam in diuino consilio , sapientia , ac bonitate collocant et quod est quidem summae dementiae: dei de diuinam in se iram prouocant,ne ipsorum optatis faueat , dum

A non e

247쪽

Proramnasemata, uehumana commoda diuinis honori bus anteponant,quod extremae impudentiar,atque impietatis est. Magni,inquis,vel nostra, veI aliorum salus aestimanda est. Magni prorsus,ac

pro ea conseruanda omnis cura ashibenda,omnes difficialtates,ac labores suscipitat sunt sed optimus quisque ea mente, atque animo esse debet , ut uniuersorum hominum &corporis, & animi salute deserere,. quam diuinam bonitatem vel mini- ma quidem in re malit offendere. Nam illud valde sene ridiculum est, dicere, sanctissimis viris, ut ostentationis , atque arrogantiae periculum fugiant, ad mendacium,tanquam ad portum licere confugere. asi vero sine scelere atque flagitio retineri virtus , conseruarique non poseu.

Ne illud quidem attendunt praeclari honestatis custodes , tam h estos viam a periculo , quod aut nullum,

248쪽

rrexercitationes Oratoris. Ia o aut minimu est, arcere volui, eosdea se in alterum mulio grauius, I vitari vix possit, impellit Etenigi quis

erit tam probus, tantaque-vntuti; laude conspicuus, qui vel inlevissimo mendacio deprehensus no mamnam imminibus ansam praebeat e istimandi,vita eius totam nini verum

actum, sed quandam quasi conficti esse fabulam: Et quidem si istorum

hominum vera esset sententia , Myquis virtutibus, & recte factis magis excelleret,eo hequentius utendum illi esses, hoc tam parpi metiendi perfugio. Mendax igitur diuinus ille Franciscuti, mendax Hieronymusa mendax Augustinus,mendaces de nique omnes illi viri sanctissimi,qui se ip sos demittere,atque deprimere semper studuerunt, diligentisiimemque curarent atque una hac macula tot pr larissimas virtutes, quibus illi maxim clamerulis cedari,obscu 3 rarique

249쪽

Pro' ut arasus rarique psssi sunt. Quam longi fissi ter , D eus immortalis 2 illi se contramin Daemonis tela mutuerunt: qua inersas ratione illi a se longissim depulerunt: quam alio pugnandi genere eum ipsim infestissimum hostem superarunt. Putabant enim, honestiam virum multo magis decere quae in se ammi bona, atque virtutes agnosceret, ea vel quasi in alio posita contemplari, vel cu sua certe considerant, eadem uni Deo bonorum omnium an ruri acceptareferre,quadus ea inie non esse fingat, ac simulet, animo suo turpem mendacili' bem aspergere, eundoinre. Quae ratio satis esse deberet, maei veritatis aduersari, errorem seu,

ac temeritatem agno*erent.Neque

enim cosiderare solum debetit, quid utilitatis mentiendi licentia afferre possit, (si utilitas censenda est, quae non fit cum honefate eoisiuncta

250쪽

Praeexercitationes oratoris. Iei

sed quantum damni atque incommodi afferat. Demus enim euenire aliquando, ut aliqua mendacium uti id consequatur, ut fortunaruiactura vitetur , yt vitae periculum pellatur ; adeone quae fiagaci, bona, atque caduca sint, diliges sui ea sempiternis an i bonis anteponenda putes ut corporis commodis seruias vel aliorum, vel tuis, iisdem animum tuum grauiter I aedi patieris Si ut animi saluti con-ψlas, corpus ipsum omnibus debet periculis obhcere 3 cuius tamdem consillil , cuius menns est, Ticorpus, ut sortunas, ut res interdum

leuistimas x leare tuu animo in discrimen amrre Animaduertant igitur quid doceant, qui medacu turpitudinem specie quada honestatis contegunt et neque eiusmodi mores in ducant, quibus cluasi laqueis ijdem ipsi