Athanasii Kircheri e Soc. Jesu Ars magna sciendi, in XII libros digesta : qua nova & universali methodo per artificiosum combinationum contextum de omni re proposita plurimis & prope infinitis rationibus disputari, omniumque summaria quaedam cognitio

발행: 1669년

분량: 525페이지

출처: archive.org

분류: 철학

491쪽

6o ARTIs MAGNAE SCIENDI,

uti respiratio, & inspiratio, quae a pulmonibus originem ducunt. Sed haec tantum insinuasse susticiat.

g. VII. De esseni a Rationalis animae in quantum tum

Acmentarem , tum vegetantem, sentiensemque naturam complicat.

Tanta de hoc argumento vel in primo intuitu philosophandi materia occurrit, ut non dicam paucis hisce foliis, sed nec ma gno volumine comprehendi possint. Ve rum quoniam in Primo Libro nonnulla pa radigmata de Animae definitione & essentia dedimus , hic tantum de effectibus quae dam indigitanda duximus. Anima rationalis est substantia incorporea spiritualis, hominis conjuncta corpori,

i extra vero corpus sine organo corporeo intelligens: ex qua nascuntur innumerae quae-l 1tiones de Anima. V. Gr. De B. M. D. P. S. VΟ. Vi. Ve. G. De . o. a. S. m. II. Min.

B. 4 s Est substantia tametsi incompleta, in quantum est actus co

M. Est exte a in corpore, non localiter aut circumscriptive , sed definit, ve, & consequenter incorporea & spiritualis. D. immortalis, incorruptibilis, immutabilis, quia seipsam perficit, seipsam movet, etiam extra corpus, aeterna attingit intellectu ; quia quod mortale est, immortalia & aeterna intelligere non potest. P. Est substantia potentiam habens, qua omnia fit. S. Intestigii indidisibiliter omnia, unde & intellectus potentialis dicitur. Vo. Habet appetitum in voluntate, quo movetur ad sectanda bona , fugienda mala.

Vi. Habet faciιltates, intellectum, memoriam, voluntatem; tres animae, Anima facultates, quibus Omnia operatur. Ve. Verum a falsiis discernit. G. in summo bono. . ab animabus brutorum, ut incorruptibile a corruptibili. U. Concordat cum iis, quoad moderatur sentientis animae facultates. . Nihil illi quoad se contrarium; cum non habeat, a quo corrumpi possit. ci. Est principium omnium actionum humanarum.

S. Quo mediante Omnia geruntur. . Finis universae creaturae Corporeae , & ad DEI vissionem ordinata.

Non est in uno homine, quam in altero, quoad substantiam. H. c Squales sunt substantialiter omnes animae.

n. Sola differentia est in defectibus, qua una anima majoribus vel tibi donis distinguatur. Ex his iterum de Inielis Iu & Voluntate lpropositiones emanant; de intellectu agen-

te, patiente: de noetico, & dianoetico,

sive de intellectu per rationem dispositivo

re discursvo. gens inιellectus ab omni sensibili re abstrahit, immixtibilis cum corporeis, impatibilis, incorruptibilis, species materiales abstrahit purificat, &Obstacula loci, temporis, figurae, quantitatis , coloris aliaque accidentia non essentialia removet, atque ita illustriora & puriora phantasmata passibili osteri intelle

ctui, non secus ac lumen colores in tenebris positum aspectabiles illustrat. Patiens intellectus, qui & materalis, passibilis & potentialis dicitur, quia omnium specierum intelligibilium imagines sive forimas capere & apprehendere potest; nudus enim est, & instar tabulae rata. lNoeticus intellectus res multas simplices

disponit, quod sit partim componendo, spartim dividendo, unde veritatis & falsitatis judicium consequitur; De quo verificatur illud : nihil est in intellectu, quod non prius fuit in sensu.

Diametici ab uno in aliud discurrit, ataque ex collatione rerum diversarum aliquid colligit, sitque ratiocinando. Ex his

per applicationem nostrorum principiorum novam habebis differendi materiam. V. Gr. B. De necessitate & utilitate intellectus, sine

quo homo non esset homo. M. De extensione intellectus ad omnia. D. De duratione , potentia, sapientia, voluntate, virtute, veritate, gloria.

De f. I. o. . I. S. m. M. Mm. intellectus. De divisione intellectus; de abstractione intellectus a singularibus rebus in ordine ad universalium fabricam. Deveritate & falsitate. De principiis, mediis, fine, intellectus dcc.

Quod

492쪽

Quod si rit Z omnia expenderis, vel ad lsolum intellectum omnem Metaphysicam doctrinam revocare poteris. g. VIII. lDe Voluntate.

Voluntas est animae intelligentis vis, qua ea, quae ab intellectu apprehensa & judicata tuerint, homo vel eligit, vel aversia-ltur; & uti intellectus circa verum , ita voluntas circa bonum versatur. Differt autem rationalis appetitus ab appetitu sensitivo; quia hic circa delectabilia trantum versatur ; ille circa honesta quoque ; hic necessarius, ille liber. Actiones ejus sunt, velle, nolle, Consentire, dissen- xire, &C. quae sunt actiones voluntatis, &lsunt duplices : elicitae & imperatae. Imperata has et sub se locomotivam, in quam voluntas habet imperium despoticum ; ad

voluntatis enim jussa, videmus, audimus, gustam us, Olfacimus, tangimus. In appClitum sensitivum non item; recalcitrat enim subinde , nonnunquam tamen rationis &honesti ductui subditur. In vegetantem vero & naturalem appetitum nil habet imperii voluntas; quia hi agunt secundum naturam , non ex arbitrio; quia homo non potest velle non vivere, vegetari, nutriri, augmentari. Quae omnia per Regulas Amtis quam fusissime deduci positat, uti in

praecedentibus factum est. Verum cum de hisce fuse in aliis hujus Operis partibus & sectionibus egerimus, ad eas Lectorem remittimus, ubi & paradigmata dictorum juxta omnes Artis R gulas disposita reperiet.

f. IX. De Homine , ut Medice considerari

potes. Certum est homini ex infirmitatibus &morbis in integram sanitatem restituendo, universam naturam servire, quod per A tem hanc scite demonstrabis.

Cum enim homo constet ex elementari, vegetante & sentiente natura; prinali, quidquid in elementari, minerali, metallorum que oeconomia est, in usum medicinalem hominis assumi potest. Secundo, quidquid in universo vegetabilis naturae ambitu, herbarum , plantarum , fruticum , arborum , fructuum, seminum est, eidem servire potest. Tertio, quidquid in quadruplici animalium genere existit, hominis necessitatibus pariter, si quandoque in morbos inciderit, usui esse potest , & hoc per occultam quandam analogiam dictarum rerum ad singula hominis membra, uti in Arte Analogica fush ostendimus , quam ut consulas tibi author sum ; Quod enim in herbis sunt succus, lacrymae, caro, radiX, caudex , cortex, rami , folia , flos, fructus, semina; hoc in homine, membra singula tam externa quam interna ; deinde humores, spisitus, & inter humores, san-l guis, bilis atra, bilis flava, pituita, serum, 1 udor, lacrymae, Jec.

Ex quibus prim b propositiones juxta

praecedentem methodum formabis , quas denique per Quaestiones earumque species

examinabis.

Verum quoniam jam in Capite Quarto de Medicina nonnulla specimina dedimus,

illuc Lectorem remittimus: Tabulas quoque de medicamentis juxta omnem Artis combinationem dispositas in nostro Mundo Subterraneo inspicere poterit, ubi quaecunque huc usque dicta sunt, in ordinem redacta reperier. Porrb quaecunque de voluntate & actibus humanis dicta sunt aut dici possunt, ad hominem pertinent, in quantum Ethice considerari potest , eique omnia illa, quae in Capite de Ethicae speciminibus recensita sunt, applicari poterunt; eademque applicari possunt ad hominem, in quantum Theologice consideratur, hoc est, in quantum finis supernaturalis capax esse potest. per intellectum & voluntatem , & per Theologicas virtutes, Fidem, Spem, Cha

ritatem.

ξ E hac Tabula fusius locuti sumus ΛΤ in fine Secundi Libri. Dicimus hanc Pantosopham, eb quod quicquid rerum cognoscibilium est, sub

ea contineatur ; omni Literatorum generi oportuna, & Theologis, Philosophis, Ma thematicis, Iurisconsultis, Ethicis, Concionatoribus, Rhetoribus, Poetis, ingentem in omni rerum genere dicendi, scribendi, quaestionumque faciendarum uberistatem praestat; Quicquid enim in universa Artis nostrae amplitudine continetur, in hac bipartita Tabula combinatum est.

493쪽

IV m Tabulae hic es. Clim nulla quaestio proponi possit de

quacunque tandem illa, materia sit, quae in principiis nostris non contineatur; Diti genter primo attendendum est, ad quos rerminos abstractos tum in perpendiculari Columna, tum in fronte , quaestionis termini revocentur; quos si repereris, tunc unum e latere, & alterum in fronte accipe, de angulus communis, sive utriusque termini concursus dabit locos omnes, ex quibus argumentum propositionis assuinptae ubertim deducere possis. Sit V. Gr. tractandum de tradignitiιdine Bonitatis divinae in genus humamum; accipe Magnitudinem in Iaatere , & Bonitatem in fronte Tabulae, Mangulus communis dabit materiam uberri mam ; In haG enim magnitudo bonitatis elucet: Primb. In Creatione Mundi, quem solius hominis causa condidit; Deinde describes eam magnitudinem ab harmonia, influxibus, virtutibus, proprietatibus, emolumentis Coelorum.

Secundo. In Redemptione humani generis per Christum , ubi infinitam habebis dicendi materiam; praesertim si hanCper 18 Artis nostrae principia deduxeris.

L G. De divinae bonitatis communicatione ad extra, dum hominem induit. De magnitudine talis beneficii. De duratione talis communicationis in totam posteritatem. De potentia divina , quae majus quid essicere non potuit. De sapientia D E 1 in hoc opere. De voluntate seu amore infinito, eum ad id incitante. De virtute DEI in hoc opere elucescente. De veritate mirifica divinarum promissionum circa opus Redemptionis. De gloria inde tum DEO , tum hominibus resultante. Deinde eadem per principia respectiva ampliabis. V. Gr. Per O .i I. S l .

De differenti statu hominum , justorum, & a D Ε o separatorum. De concordantia hominum per hoc beneficium facta; ubi de Ecclesiae unutate a Christo instituta.

De bonorum malorumque conditione. De causis inducentibus D EUM ad tale beneficium. De mediis ad hunc finem necessarris.

De ultimo fine, quem Drus intendit in tam excessivo beneficio. Et sic de caeteris. His deductis, procedes ad ostendendo Magnitudinem bonitatis divinae in Angelorum ministerio, quo omnia in gratiam hominis administrant, dum Coelis, elementis, regnis, urbibus, singulisque hominibus , proprii, tanta cura & sollicitudine praesunt, ab omnibus malis occurrentibus defendunt. Quae per Q aestiones eXaminata , re per a 8 principia denuo deducta innumerabilem materiam suggerent ampliandorum argumentorum. Deinde ad particularia descendens, ad Solem , Lunam , stellasque caeteras: De elementorum mira in mistis constituendis essicacia; Devirtutibus singulis rebus , inditis, divinaque in singulis B. M. D. P. S. Vo. Vi .eve. G. latente. Tandem ad hominis admirabilem compositionem , constitutionem, & fabricam excurres, & sic de caeteris in eadem area occurrentibus locis describendis pro

Ecce Lector, quanta vel in unica areola argumentorum messiis. Hoc pacto in omniabus aliis ordine Columnarum areis tibi procedendum esse scias, 3c certus sis, hanc bipartitam Tabulam loco integrae biblio thecae tibi esse posse, ad innumera instituto tuo argumenta comprobanda oportunae.

Nil amplius dico, Lector ex uno exemplo mentem meam facile intelliget. De nacTabula vide quoque, quae in fine Secundi

Libri diximus. Sequitur TABULA PANTOSOPHABipartita.

494쪽

TABULA L COMBis TOR 11 : Universam Artis&Cognoscibilium rerum epitomen exhibens; Semliac absis lutorum cum absolutis principiis fit Combinatio.

Bonitatis.

Durationis.

Potentiae.

Sapient GDiffusio, largitio. Communicatio, infusio donorum. ilia fluxus supernus tam DEi quam Angelorum. Perfectio, essentia, vita, unitas rerum. Ens secundum totam latitudinem , n cessarium.

Substantia. omnes morales & politicae In δε beneficiorum immensitas. In influxuum&illuminationum frequentia. In S. D a c. influxu avarieta S

in operationum excellentia, quae omnia complectitur. In D statu, potestas coelitus collata. In E statu, bonitas status Mona i cui ei. In moralibus, totalitas&l alitegritas boni.

In δε immensitas, aeternitas.' aeuiternita S.

iii 2 electis gloria aeterna eonstantia in influxibus,

motibus, viribuS.

iii & . vis propagativa

statu haud interrupta conti

nuatio.

Elucet in Creatione Mundi. i Continetur sub hoc Magnitudinis ilia opere Redemptionis, in varietate i principio , quicquid pertinet

conditorum.

In ob Mundi gubernationem SIn luce S. D. In virtutibus rerum. I tu Innii xtortim constitutione admiranda.dst. In homine, similitudine DEI : In P liticis regiminis bonitas; In moralibus, bonitas fidei

ad extensionem, dimensionem quantitatis, S numerum, & implicat quantitatem tam extensi-Vam, quam intensivam, live vir tualem. In δε influxus perennis bonorum , tam spiritualium, quam temporalium

In Mn assistentia & custodia perpetua in Mundi bonum. In Mundo S. D. di c. perennes virium

emanationes.

In duratio potestatis.

In constans virtutum eXercitium.

iii 5 Optim E constitutum Regnum.

Contumax Magnitudo excellentiae in scientia, literis, virtutibus, sandi itate. Posthuma fama monimentis histo riarum comprehensa Ue perpetuitate gloriae Virorum illustrium ex omni antiquitate comprobanda. D. M. in Δ

per Quaestiones discutienda. Bonum regimen honunibus necessa I

gum, Principum. qtiae mala ex ejus defeetu nascantur , ubi de triplici statu: Monarchico, Aristocratico, Democratico. Quae pulchre deduci possunt per si ibiecta universalia;ubi R deEcelesiastico regimine, & de bonitate potentiae Pontificis, Episcoporum, . Scientia homini connaturalis, & scientia universalis hominem decet. De bonitate Artium tam liberali hi, quam illiberalium. De necessitate scientiarum artiumque in statu tam Eccle siastico, citiam politico, Privatoque. oestientia Δ De Astronomia, seu scientia corporum coelestium.&c. per reliqua Lubjecta uniuersalia procedendo, Quaestionesque cxa minando singula. Longa vita optima, ob experientiam, quam homo longae vitae acquirit; attendenda est pnecipub in statu politico, Ecclesiastico, bonorum que Principum. Melius est durare multum quam parum. Deducenda sunt haec per subjecta universalia, ubi de aeternitate Dei, ceviternitate Angelorum & hominum; animalium, vegetabilium,inanimatorum duratione, quae per Quaestiones amplianda. Magnitudo potentiae; uti divitiarum ubertas bona & mala esse potest. Vires corporis. Nagna potestas bonorum Principum non debet facile mutari. Expedit aliquas potestates non esse perpetuam. Quae omnia per subjecta universaliasu suis deducenda, uti de magnitudine potentiae divinae, Angelorum, hominum, caeterarumque

resuta.

Ad Durationem revocantur, quaecunque pertinent ad tempus S conti nuationem , vel ad moram & dila tionem. Mol untatis.

Appetitus bonus est, necessisiusque animali. hinc omnia bonum appetunt. Liberalitas amoris.

De appetitu boni in Δ Ο

De bona appetitu in statu Ecelesia ilico & politico, sine quo conlistere noni ostia iὶ t. Virtutis.

ibuscum.

virtus homini bona&necessaria. Virtus moralis in infidelibus bona ct laudabilis est. De bonitate virtutis Dei.

De bo initate virtutis in statu Ecclesiastico & politico . de Priticipis bonil tale. t Virtutibus imbutus proximam DEt si

militudinem exhibet. Veritas&simplicitas optima est. ' Bonum quietis Nihil veritate in Mundo melius est Alterna quies mortalibus necestaria Nil sine veritate consistere potest. j est. Nemo sine veritate finem ultimum at- Bonum pacis. Delectatio & volit tingere potest. I licita bona sunt; utpote sine

veritus Δ &c. quael quibus homorion operaretur.

per Quaestiones, earumque regulas fusius deducenda. Cognitio & scientia universalis. Nil dulci is, quam omnia scire. Quantum boni adferat scientia Omnium.

Ubi de omni scientia D Ei . Angelorum, hominum.

Ubi & de instinctibus seu instinctiva cognitione 2 quae per

Q stiones ulterius examinanda. Mundi productio;necessariarum rerum subsidium. In earnatio Christi,Redemptionis opus. Justificatio peccatoris. potem lin adeatis potestas. Administratio Mundi. In S. D. 's. facultates in Mundo conservando.

Essentiae bonitas in omnibus. In Princi pe, influxus in subditorum animos. Sapiet

In δε mirus rerum ordo &dispositio

in Mundo. in eo administrando. in Principe Legislatio. Cognitio bonitatis in Surietas Univer 1 alibus. In Politico, & Eeelesiastico Muuda. In beneficiis, quae inde emanant. Vis magnitudinis. Quantitas suppletae sitim perfectionis. Eflectus P. M. ex historii S. De potentia Exercituum, Regum. strage hominum

P.M. Magna quaevis conficit. Cognitio magnitudinis, quantum operetur in hominibus. Intentio mortalium versatur circa omnia ea, quae magnitudinum

cxcellentiam & perfectionem prae se ferunt. Cognitio qua agnoscit quispiam

suam magnitudinem, omnium magnorum causa est. Appetitus boni. Amor sui. Bonum appetitur ab omnibus. Amor incipit a

seipso. Appetitus boni in Subieetis Universalibus in Ecclesiastico S p litico Mundo. Repugnantia hujus sunt , sibi nocere;

uta omnes peccatores sibi nocent. Quae per Quaestiones, earumque regu-ias sh deduci possunt. Inordinatus

sui amor, omnium malorum causa.

Appetitus dilatationis in rebus temporalibus, divitiis, honoribus, dignitate, fama. Appetitus libertatis, & pertin gendi ad finem unicuique prinpositum.

Appetitus ad aliquam sibi famam

parandam per literas, rerum gestarum glori m. Virtuosa bonitas&communicatio. Ubi de Eleemosynis, caeterisque Charitatis ossiciis, a quibus non excipientur Religiosi. Ubi de Zelo animatum in fidei pro ressione elucescente. Beneficentia

omini convenientissima.

Quae omnia per subjecta universalia &Quaestiones fusius deducenda. Q 3od fit verum beneficium 8 Res p. Ini

naicis benefacere. Verus amor pro ximi extensivus sui ad omnes morta les, amicoS, inimico S. Repugnat huic amori: odium, inimici. tiae, injuria sub specie auxilii bene ficium conferens. Quae omnia per subjecta universalia RQuae iones, earumque tegulas Ii vi nitim decluci Pestant Magna vis magnitudinis. tanta ex Geometria&Arithmetica miracula, quanta ex Mechanica resultent incredibilia. De facultatibus globi terreni, coelestiumque corporum miris in fluxibu S. Dpus omniavit virtute magnitu dinis suae infinitae. Continuata potestas bona est. Omnia appetunt diuturnam sui pe

manentiam.

Quae per subjecta universialia &Quaestiones ulterius amplianda. Si in ista tu naturae, vires & facultates rerum naturalium non durarent, mundum perire necesse foret. Continuatio & consuetudo vim ha

bent maximam. Perseverantia in omnibus omnia vin

i, stuperat, superior evadit. Et ernitas DEi causa omnis potentiae tam divinae quam humanae. Eviternitas in Angelis. In hominibus constantia. Pertinent ad potestat cin omnia quae potentiam sive naturalem sive ci vilem , regimenque& divitias respiciunt. Cognitio durationis. Omnia operantur, ut in esse se conservent, vitam prolongent feliciter. Intendunt enim omnia durationem sui. Hinc parentes se perpetuant in lac cessione filiorum.

Idem de animalibus & vegetabilibus

dicendum.

Signa potestatis sunt tituli grandes; officia honorifica; Insignia, splendor familiae.

Potentia in omnibus se manifestat. Sapientia regentibus necessaria est. Vigilantia superiorum in subditos. Exploratores. Nulla potestas regum sine sapientia consistere potest. Velle sui conservationem, non homi ni duntaxat sed & omnibus animam libus, plantis, inanimatistia est. Propagationis desiderium in omnibus dictis. Famae post mortem cupido.

Amor vitae Qu. aenam sit vera magnitudo.

Reges Mundi sunt servi; servi DEi sunt Reges. Ille vere est magnus, qui omnium visibilium rerum contemptor Ille maximus, qui amore DEI Ο-nanium humillimus est. Ve. M. in DLO. Angelis Virtus ex constantia, fortitudine &magna bona quae inde proveniunt. Non minor est virtus, quam quaerere

parta tueri. Oinnos virtutes tam morales quam naturales exercitio debent conser Virtus quae non durat, frustranea est. Ubi nulla fides, nulla veritas. Sine qua taec Regnum, nec ReX, neque Respubl. ulla potest consistere

aut conservari.

Ubi est justitia, ibi Ve. D. ibi necessa j Do conservantur regna, scandalal tolluntur, & pax inducitur.' Ruina Regnorum aliud initium non habet, quam veritatis deficientiam.

DEx veritas in aeternum Permuiret.

Praemid bonitatis, S illi debitus honor. Immensitas Dκ1. Delectatio ex bonitate. Remuneratio. Gloria Beatorum Cur homines delectentur benefacien do. Beneficentia excellens virtus est, & ideo honorem meretur. Qirae omnia per subjecta universalia&Quaestiones fusi is deducenda. De beneficentia D LI , Angelorum in

omnes. 8 c.

Felicitas ex duratione, sine qua subi sistere non potest. Magnitudo gloriosa Iustorium Ab Antiquitas veneranda. litantium. Qui senectutis. Ille magnus est, qui gloriosa pro Perseveranter in omnibus Dei j DLi honore peragit. l rialia quaerere. Gloria Dei aeterna. t Angelorum aevi terna. Continuatum sapientiae studium , &divinarum rerum meditatio.

Memoriae vis & excellentia. Historiae, Libri. Experientiae utilitas

Duratio sapientum in statu Ecclesiastico & politico necessaria. Qilae per subjecta universalia deducenda. 'elieitientia affectuum tam bonorum quam maloium

Amor D i quam lit efficax APPetitus imo tuum sensibilitum utilis est, a natura homini&animalibus insitus. passionum utilitas. Zelus torquens ob peccata aliorum. Amor DEi erga omnia, isque in Omnibus subjectis universalibus. Magna fiunt industria hominum.

Oculorum vis omnia Coriorum arcana Penetrans.Tubus Opticus Sagacitas in Artibus & scientiis. Inventio m-rum memorabilium. Viseloquentiae. Vis non tum &verborum

Vis sapientiae in Δ- T st a

nimalium, vegetabilium, mineralium, instinctiva cognitione, & viri bus ad se conservandum mirificis.

Ad Sapientiam spectat, quicquid per

tinet ad scientias, Artes, industriam, cognitiones naturales, acquisitas,

l Magna&persecta virtus.' Qui peccat in ea, omnium reus fit., Cavendum a minimis etiam peccatis. I Bonorum virtute praestantium multitui do in subjectis universalibus. Et contra malorum multitudo. iMagnitudo virtutis ex S. scriptura Patrum demonstranda. Communis omnibus verit s. Integra Sperfecta gloria quaenam Optima in Mundo veritas. l gloria coelestis. bona conscientia

Magnitudo veritatis in ta in S. Scri- De gloria Δ εc quibus me.

Mora in amore contrahendo. Constantia amantium. Amor verus

est perpetuus. lContinuatio amoris in pia defunctorum commemoratione.

Fatum Fides servanda Sc promissis standum. Vota servanda , quibus homo Iano perpetud consecratur. Re pugnat hisce, levitas, inconstan tia obstitiatio, pertinacia. Continuatum vir tritis exercitiam. Constans admonitio. Indiget exercitio virtus. Non differendum virtutis stum diu in poenitentia non disterenda. Fortitudo in adversis. Malorum Omnium afflictionumque tolerantia. Constantia Martyrum. Contra repugnat desperatio, inconstantia, πο- stasia, relapsus, & sua ilia. Liberum hominis arbitrium. Fatum non tollit libertatem, Diti praeicientia & praedestinatio non tollunt libertatem, nequ gratiam Dei. Vis amoris, desiderii & orationis. Divinus amor omnia superat. moris unio & transformatio. Quanta operetur amor triplex, divinus, medius, sensualis. Quanti sit vis Virtutis. boni soli sunt liberi. Sapiens ipso contentus. se vitus peccati. Vis&imperium Re ligionis, quod est vincii lum& nexus regiminis. Immunitas Religionis In necessitatibus publicis Ecclesiasti, venit. Vis&potestas pietatis. Sanctorum miracula. DEus parcit malis propter bonos. Cognitio interiorum assectuum. Ana oris, desiderii, orationis ; tacita voluntas. Amor est intelligens εc sapiens, in omnes artes &scientiasse transformat. Latens Voluntas; secreti tenacitas in Principibus. Occultatio seci et rum in omni sta tu bona est. Ambitiosus appetitus donii nandi. Cur tam anxie quaeratur dominatio. Ambitionis mala, ex historiis. Repugnat hisce, dignitates repudiare.

Inviti sunt promovendi ad dignita, tes urgente necessitate. Magna pericula quae ex nimia potentia imminent Regibus&M

narchi

Desiderium selendi omnibus insitum Quanta pericula philosophandi gratia Veteres subierint. Amor sciendi omnia dura & aspera

contemnit, in arduis perpetuo versatur.

Comprobanda sunt ex variis illustriumvirorum historiis. Virtus regentium. Princeps legibus non est solutus. Pietas & clementia, liberalitas &munificentia, justitia caeteraeque virtutes decent Regem. Rex, sa

Defectus regentium. Cognitio sui ipsius. praesumptio est cognoscere virtutes & persectiones proprias cum complacentia sui, ut- plurimum nocet. Physiognomia, Metoposcopia Chiromantia, Astrologia, i caeterae divinatoriae artes. Ornatus templorum. Virtutis exemplo aliis praelucere. publica professio si dei. Contra; jactaritia vitanda Ad Voluntatem pertinet quicquid Voltiptatem , appetitus sensiti vos, amorem S passiones, perti irinationesque respicit, omnia appetibilia, pulestra, deliciosa. Scientia juncta pietati & virtuti opti-JVoluntas pro facto. ma est. Scientia cum improbitate Velle amare est ipsum amare. pessima ,& nihil ad salutem confert, estque omnium miserrimus talis. Providentia futuri Providentia in sta tu tam Ecclesiastico, quam politico

Opposita vitia; dissiciliis in regimine Providentia in D Eo. Angelis, anima Probitas. s libus, exemplis probanda.

Dona Volunt a S.Charitatis perfectio.

Quanta sit Virtus Vo. in Δ SpVirtus appetitiva in animalibus. Quae sit vera potestas, & verus Princeps. Regem oportet este veracem in omnibus, dolosis machi nationibus non deditum: non debet aliud habere in ore, aliud in

corde.

Commoda ex veritate potestatis in Principe. De Ve. P. in o. qua nulli injuriam faciti l Quaenam sit vera cognitio. Judieio optimo & vero omnia exequi Juris prudentiae. Legum constitutio ad salutem publicam proscuarum. Repugnant leges contrariae bono communi. Ex aequo judicare merita S demerita Veritas inci . Unde omnia participati vh vera sunt. Quae sit vera Voluntas. Verus amor DEa , Coelestiumque rerum, virtutis, perfectionis Bona & honesta amicitia. Repugnat; amor mundanus, carnalis, fortunae, gloriae terrenae, Omniumque quae a arenter tantum plerumque falsa bona sunt. Veritas Vol. in DEo incarnato Honor; exaltatio, sublimitas; celsi ludo Principum, Bona fama, Vt itutumque luce sparsa acquiruntur.

Principes & Reges, superioresque

maximam famae rationem habere debent.

Quies & recollectio Principibus

subinde necessaria est. Scientiae sublimant ob excellentiam&praemium Sapientibus constitutum. Contemplationis vis N praestantia. Artium praemia. Voluptas, delectatio, i gaudiumque in veritatis inquisitio. ne&inventione rerum. t Voluptas oborta ex inventione verita tis, superat omnes mundi felicitates. Quae per subjecta universalia &Quaestiones deducenda sunt. plura, traditionibus, Ecclesia, Articulis fidei Veritas in Angelis, hominibus; Inscientiis. Veritas naturae in animalibus, Plam iis, mineralibus. diis eam consequi possit. Gloria non consistit in dignitate, ii nore, divitiis, fama, sed in frui tione summi boni. Continuum veritatis studium. Religionis antiquitas; falsitatis Sol resis inconstantia. Leges sint perpetitae , quantum fieri potest Fidei divinae certitudo. Ecclesia infallibilis Contra novitas in religione fugienda. Veritatis duratio in sub ectis unive salibus per aestiones exponenda. Continuatio quietis& pacis publicae. Gloriae Coelestis perpetuitas. Continuatio talis honoris Sc famae. Vis &splendor post mortem. Honor dignitatem renunciantium

amore DE .

Gloria ex scientiis. Militari profensione nascens. Gloria sanctorum. Posteritatis commendatio. Veritas praevalet consuetudini & omnibus aliis. Vis uerbi divini. Libertas veritatis Veritatis amor non habet resiste tiam. Veritatis vis in divini verbi praedicatoribus. Veritatis vis c versione infidelium. Vis veritatis in Sacris literis. Ecclesiae traditionibus. In DEO. Angelis,

caeterisque subjectis universalibus. Quantum possit gloriae cupido. Appetitus gloriae, omnia in Mundo ardua&dissicilia vincit. Quantum Sancti pro gloria Dei la

uorarint.

Quantum laborent cupidi famae ali. cirius inscientia, artibus, profes sione militari, mercatura. Veritas debet manifestari.

Datur cognitio veritatis vis veritatis in cognoscentibu Seam. Veritati cognitae nemo resistere Potest. Veritate cognita omnia salva sunt.

Amor Virtutis S perfectionis. Cur virtus amanda sit, & quanta inde

bonae manent. Motiva ad virtutis amorem. Sine virtutis arnore, DΣυM amare impossibile est.

Exemplis Virtutis amantium virorum sirinanda. Ad Veritatis principi ita revocantur omnia illa, quae ad materiam Virtutum in genere tam moralium quam nataralium pertinent; cujusmodi sunt facultates, vires, Proprietates

rerum.

Quaenam fit vera Virtus. Ex iiecessitate facere virtutem. Dicta lebent concordare operibus. Fides operibus animata. Vera pietas, punias & intentio in oratione. Veram virtutem non tollit infelicitas.

Repugnant hisce; hypocrisis, falsa simititio, falsum virtutis nomen. Hinret orum apparens virtus assectatici irtutis.

Voluptas interna amor:s & prae. Virtu is remuneratio utilis &hortes a. Vimi, hostibus venerabilis. Festa ianctorum. praemium virtutis in Colli S.

Amanti omnia sunt facilia; ardua jucunda, amoena, delectabilia; &unde procedat liaec amoris vis. Amoris dolores, vigores, languores in amore tam divino, quami Pax c voluptas virtutis. sensitivo l Leve & suave jugum Christi. Bona conscientiaepa X. Quies Virtutis post labores; quieta Ssoli taria virtus. Sapiens ait tam fugit. Gloria, gaudium, felicitas omnibus manifesta Praesagia gloriae, victoriae, felicitatis, beatitudinis Signa gloriae patentinus, qui literis, praelard gestis & sanctitate incly.ti sunt. Cognitio gloriae parturit gaudium,

quietem&felicitatem. Amor veritatis. Cor simplex & rectitudinis amaus. Admonitiones in concionibus, homtationibus grato animo suscipiem

Cur ametur veritas, & cur odium pax

riat.

Amor exercitii actionum fidei. Legistationes. Quanta sit veritatis efficacia. Veracitas est virtus laude dignissima.

Quanta inde commoda emanent.

Quanta in Δ-sit. Quam falsitas sit odiosa, duplicitas, perfidia, haeresis, schisina.

Ad Veritatem reducuntur omnia ea, quae ad veracitatem , simplicita tem, leges&judicia pertinent, &quae veritatem artium S scientia rum principiorumque evidentiam respiciuΠt. Victoria ex veritate Splendor veritatis sacra eloquentia. sacra psalmodia. Delectatio, gaudium, &voluptas ex

veritate.

y petitus quietis, voluptatis, det elationis, honoris, laudis. Cur homo tam anxid honorem de famam quaerati an in eo sit sita felicitas humana λ pugnat huic, melior contemptus omnium hiriusmodi. Spes beatitudii iis aeternae. Actiones ad ultimum finem factae bonae sunt & meritoriae. Virtus pacis & quietis. Delectationis, gaudii, illecebrarum. Quis sit verus & rectus gloriae, honoris, & famae usus. Virtus summa est, divitiarum, honorumque contemptuS. Quaesit vera pax,quies& desectatio. Vera beatitudo in quo consistat. Bona conscientia. Conscium esse recti. Amor DR1 Sunt Repugnat; omnes delectationes terrenae, sensuales illecebrae,&omnes rerum mundanarum vanitates;

felicitas humana, falsa est, varia, periculosa. Ad Gloriam pertinent omnia illa quae perfectionem, quietem, delectationem, honorem respiciunt.

496쪽

Ti nulla inter humanas scientias in tot partes dividitur, sicuti Mathesis; ita nulla quoque ad innumerabilium rermn inventionem, Arte Combinatoria obtinendam aptior est; sed diverso a caeteris modo , ratione & methodo. Et quamvis non omnia nostra principia Mathesi, quae Circa quantitatem rerum tantum Occupatur, praecise applicari possunt, uti sunt moralia; possunt tamen ad eadem per certam quandam analogiam

Omnia eo modo revocari, ut sussicientissimam de quocunque argumento materiam praebeant.

Primb itaque ostendemus , quomodo Mathesis ad Artis nostrae principia reduci possit; deinde quoque, quomodo omnia quae in Mathesi considerantur, principiis

applicari possint, ad discursum de singulis

formandum. H Gr. B. Ad Bonitatem in Mathematicis revocantur omnes figurae, quantitates, qualitates, uti lux, color, sine quibus homo quidquam recte concipere nori potest; Lucem enim videmus sub forma linearum in orbem diffusarum; Superficies omnis generis triangulorum, quadratorum, circulorum, pentagonorum, in quantum Colore affectae, &per ea Corporum coloratorum superficiem intuemur. Quae omnia bona sunt, utpote sine quibus substantia rei ex se invisibilis spectari non post ei. M. Ad CMagnitudinem revocantur omnes tam continuae, quam discretae rerum quantiutates , in quantum suis superficiebus terminantur; & sine hisce nihil in natura rerum cognosci potest; Cum nihil, teste philosopho, sit in intellectu, quod non prius fuerit in sensu. Hinc visus colores in superficiebus elucescentes dijudicat; hinc auditus haurit sonorum, vocumque discrimen, quae ex corporum quantorum collisione emanant; hinc ex coloribus in herbis, de quantitate humiditatis, siccitatis, caliditatis, frigiditatis sub iis latente judicat olfactus & gustus. Taetus denique sine corpore quanto percipi non potest; totus ergo circa quanti

tatem occupatur.

D. Ad Durationem revocatur Omne quod tempori subest: hora, dies, septimana, mensis, annus, saeculum Sec. Cum nihil sine tempore durare & in suo esse conservari possit. Ad hanc itaque omnes istae disciplinae, quae temporum essentiam exponunt, mensurant, ordinant, disponunt, reducuntur: uti Astronomia, Computus Ecclesiasticus, Chronographia, & similia. P. Ad Potentium revocantur omnia ista, quae Euclides l. p. 8. p. de potentiis, sive delineis ad aliquam figuram constituendam aptis subtili ratiocinio exponit; veluti in omni triangulo rectangulo, is scele, latus subtendens angulum rectum, inpotentia est duplum, ad unum e duobus rectum ambientibus. Et ratio est, quia tale quadratum est aequale duobus reliquis, quae rectum angulum ambiunt, quadratis , & huc revocantur potestates Algebraicae, re potentia seu vis moven tium ad datum pondus in staticis. s. Ad Sapientiam revocantur in Mathematicis principia; Definitiones, Axiomata, Postulata seu petitiones; reductio ad impossibile, & similes modi, quibus infallibili consequentiarum serie per Resolutionem & Compositionem suas propositiones demonstrant. Vo. Ad Voluntatem revocantur omnia ea, quae & admiratione & mirifica voluptato omnes eos, qui similes ingenii delicias, ob infinitam inventionum varietatem experti sunt, assiciunt. Vi. Ad Virtutem revocantur omnes illae Mathematicae facultates, quae ingentem' machinarum vim demonstrant uti Astronomica instrumenta, tubi Optici. Staticae& Thaumaturgicae machinae, nullo non tempore ab omnibus in admiratione habitae. . Ad Veritatem revocantur omnes illae admirandae veritates, quae ex Trigonometria,

Conicis sectionibus, Cyclometria, similibusque quotidie magno steip. emolu

mento eruuntur.

G. Ad Gloriam revocantur omnia illa Matheseos gloriosa studia, quibus aeternam nOminis famam sibi pepererunt tum novi, tum veteres Mathematici.

497쪽

64 ARTIs MAGNAE SCIENDI,

-. Ad revocantur omnia illa, quae ad differentiam figurarum, superficie

rum, corporum, spectant. Adcinoordantiam reVOCantur omnes epharmoses sive transmutationes unius figurae in aliam, & omnium in unam. s. Ad Contrarietatem revOCantur omnia illa, quae circa aequalitatem & inaequalitatem. magnitudinem & parvitatem , Curvam & rectum, demonstrabile, & indemoti

strabile occupantur, uti quadratura circuli, duplicatio cubi, & similia hisce

inventa.

c. Ad principium revocantur principia Arit lameticae , Geometriae, Musicae, Astrono mite, Opticae, Staticae, eorumque cauta, modi, rationes. S. Ad UMedium revocantur omnes aequalitates, aequationeS, verbo, omnia quae per subtractionem & additionem, multiplicationem & divisionem in iis expediun tur; in his enim omnibus medium inquiritur; deinde omnia instrumenta Maathematica, Geometrica, Astronomica, Musica, Optica, Statica&c. quae sunt media ad veritatem inveniendam. . Ad Finem revocantur omnia, quae latenti veritati indagandae serviunt; hic enim unicus blatheseos finis est. Jri. Ad hanc revocantur omnia, quae ad majoritatem Corporum C estium, elementariam , aliorumque metiendorum pertinent, ubi de magnitudine motuum Ccelestium. H. Ad hanc revocantur, quae similitudinem vel dissimilitudinem, aequalitatem vel in aequalitatem, uti triangulorum aequiangulorum , superficierumque proportiones assignant, ut; Unam figuram alteri cuicunque aequalem dare ; Inaequalitatem ad aequalitatem reducere, & his similia, quibus plena est Geometria Min. Ad hanc revocantur omnes minoritates Corporis; extractiones radicum , tam cubicae, quam quadratae. In Geometria data figura quacunque eam in quacunque data proportione minorem reddere; omnes denique diminutiones figurarum qualiumcunque huc revocantur; uti sitiat, imaginum per optica instrumenta in minorem vel majorem proportionem reductio , mapparum geographicarum

confectio, & similia, de quibus praetica tractat Mathesis. Subjecta quoque Universalia sibi applicat Mathematica.' De DEo multa ostendit sub analogia quadam figurarum geometricarum; Esleniatiam enim DEI una cum attributis pulchre explicat per circuli mirabiles proprietates ; Sacrosanctam Triadem per aequilaterum, & his similibus, de quibus consule Cardinalem Cusanum in libro de docta Ignorantia, & in libro de Ge metricis figuris. . uti ostendit Scotus per 34. l. 1. elementorum Euclidis , demonstrando per dictum Theorema, quomodo Angelus simul totus in Coelo & Terra esse possSt. Argumentum de Caelo totum sibi vendicat Mathematicus Astronomus. T Hydraulica Elementorum naturam & proprietatem demonstrat. In Corpore humum membrorum omnium ad invicem proportiones, magnitudines juxta geometricas leges Mathematicus explicat, de quibus vide Alberti Dureri

Geometriam. Animalium motum, incessum, voces, avium volatus per machinas mirificas exhibet Mathematicus.. Plantarum naturam 8c proprietates per figuras iis a natura insitas, & per artificia statica explanat Mathematicus, incrementi quotidiani excessum explorat. I Mineralium sedes & loca explorat, in varias figuras crystalla caeterosque lapides pretiosos ad innumeros usus expolit. i - - In Instrumentalitatum denique subjecto totus est Mathematicus. Habes hic Lector brevem quidem eo l contineat, ea consul tb Mathes nostrae rerum , quae juxta Artis nostrae regulas in Ma- servavimus, ubi quaecunque dehisce nair, thematicis explorari possunt,epitomen. Ve-lficis disciplinis desiderari possunt, pulchrorum cum unumquodque hic adductorum artificio exhibita suo tempore, si D E U s vi- argumentorum innumeras propositionesi tam dederit, reperie .

f. I.

498쪽

g. I.

diuomodo ira athesis ad ciniis nostrae principia reduci posst; deinde quoque, quomodo omnia quae in zmathesi conseiderantur, principiis applicari possint, ad discursum de singulis formandum.

M. T.

t Min. De bonitate, perfectione, necessitate, utilitate Matheseos. De diffusione& communicatione Matheseos ad omnes humanarum actionum usius; quae inductione possi int probari ex Arithmetica, Geometria, Musica, Astronomia, Optica, Mechanica, quae sibi invicem ita subordinan tur, ut omnes suas operationes Vel ab Arithmetica, vel Geometria inu

tuentur.

Probabis magnitudinem Operum prorsus admirandorum a Mathematicis vel exhibitorum, vel in hunc usque diem exhiberi solitorum. Operum durabilem permanentiam. De vi & potestate admiranda machinarum Mathematicarum. Demirandis inυentionibm rerum a Mathematicis detectarum. De delectatione, qua summi quivis Principes in Mathematicis versantur. De Ciribus maximis, queis in humani generis negotiatione Mathesis sese

exerit.

De veritate Mathematica infallibili. De gloria, quam acquirunt hujusimodi inventionibus dediti sagaces Ma thematici. De disserentibus scientiis' Mathematicis, ubi universa Matheseos divisio adducitur, quam Secundo hujus operis Libro exhibuimus. De concordantia principiorum Mathematicorum. De oppositionisvi in Μathematicis, aequali, inaequali. De causis & principiis Mathematicis. De mediis ad eam acquirendam necessariis. De Ane blatheseoS. De majoritate, aequalitate, minoritate objectorum in Mathesi occur

rentium.

Habes hic Lector generalem quandam Matheseos ejusque utilitatis descriptionem, per i 8 Artis nostrae principia dispositam. Si porro in particulari unamquamque ex dictis describere libuerit, facies id sine dissicultate eo modo, qui sequitur. B. De bonitate diffusione & communicatione M. De magnitudine seu quantitate, qua sese extendit ad omnia, quae in mundo sunt. D. De duratione & firmitate constantiaque irrefragabili. P. De potentia & miris effectibus. S. De certitudine & evidentia demonstrationum. Vo. De delectatione & gustu quo assiciunt suos sectatores. Vi. De viribus & energia quibus pollent. Ve. De infallibili demonstrandi methodo. G. De gaudio & gloria, qua assiciuntur cultores. De disserentia objectorum. I De concordantia in iisdem principiis. o. De oppositione terminorum, de compositione & resolutione. α De causis de principiis, ex quibus sua demonstrat Scientia; uti Axio.

S De mediis ad demonstrandum assumptis.cio De e scientiarum Mathematicarum. M. De majoritate, qua una alteram dignitate, utilitate, necessitate si-perat.

JE. De simili & dissimili de proportione & di siproportione,pari,impari. Min. De minoritate scientiarum; uti illiberales, mechanicae, quae sua principia deducunt ex Mathematica. Ariti et icte

Geometriae. Musicae. Astronomiae.' Gnomonica . Opticae. Catoptricae. Mechanicae. Staticae. NnnS. II.

499쪽

666 ART 1s MAGNAE SCIENDI

De modo demonstrandi in Guathematica, quies per Resolutionem se Compositionem. Quamvis in Secundo Libro, Parte Tertia de Arte Analytica & Syn metica nonnulla ex Mathematicis de puncto & linea paradigmata tradiderimus; ne tamen nihil in hoc capite dixisse videamur, nonnulla quoque de linearum aflectionibus paradigmata adducenda ratus sum , ut modum in Mathematicis procedendi Lector luculentius vi deat. l

Ex Geometria Francisci Patricii. lQuoniam ab uno puncto possunt ducis duae lineae rectae perpendiculares ad invicem , illae necessario conficient angulum rectum. Demonseratur. Quia si angulus rectus non esset, neque es Iet medius, neque a perpendiculari comprehensus. Sed est comprehensus. Ergo angulus re-letus erit. lQuando ergo medius & comprehensus a perpendiculari erit rectus, is nunquam i1itum suum mutabit. Demonseratur. Si enim mutaret situm, non

foret rectus, neque a perpendiculari

comprehensus. Sed est. Ergo. lEt quia rectus angulus situm suum non mu- ltat; ergo neque major neque minor erit. Demonseratur. Si enim major aut minor fo- iret, situm utique variaret. lSed hoc est contra praecedentem. Ergo. Si ergo neque major neque minor est, s m- iper erit aquali S. 1

Demonstratur. Si enim non esset sibi ipsi ar- qualis, esset vel major, vel minor. Sed per praecedentem Constat minorem aut majorem esse non posse. Ergo Si angulus rectus est sbi ipsi aequalis; ergo lomnes anguli recti inter se aequales erunt. Dcmon ratur. Quia si omnes non essent inter se aequales, neque ipse foret sibi ipsi laequalis . lQuod est contra praecedentem. Ergo. lSi ergo omnes anguli recti inter se sunt aequales; ergo angulus, qui recto non est aequalis, angulus rectus esse non potest. Demon ratur. Quia si foret angulo recto aequalis, esset & ipse rectus. Sed ex praecedenti constat , rectum non lesse. Ergo. Si ergo omnis angulus recto non aequalis, irectus non est; eo vel minor, vel major Cric. lDemonstratur. Quia si major aut minor an- lgulo recto non esset, esset aequalis; quod est conita praecedentem. Major erkb vel minor recto est. Si angulus non rectus est major aut minor recto, neque is a perpendiculari comprehendetur.

Demonstratur. Si enim a duabus sibi per

pendicularibus comprehenderetur, eum rectum fore necesse esset, neque majorem neque minorem recto ; quod est contra praecedentem. Ergo a perpendicularibus non comprehendetur.

Si angulus hujusmodi non erit comprehensus a duabus lineis perpendicularibus;

ergo erit comprehensius a lineis vel ac tum vel obtusum angulum constituentibus. Demonstratur. Quia si acutum vel obtusum tales lineae non constituerent, constituerent utique angulum rectum; quod est contra praecedentem. Ergo a lineis acutum vel obtusium angulum constituentibus. Ergo per Resolutionem. Angulus Comprehendetur 1 duabus rectis lineis, vel inclinatis, vel declinatis; Et hoc, Quia major vel minor recto est ; & hoc, quia non est rectus ; & hoc, quia recto non aequatur; & hoc, quia omnes recti sunt inter se aequales; & hoc, quia rectus

semper sibi ipsi est aequalis; 8t hoc, quia

neque major neque minor est seipsd; dc hoc, quia situm nunquam variat: Echoc, quia semper rectus; & hoc, quia medius angulus eit inter acutum & obtusum.

Propositiones de Triangulo remuneo. Si tria puncta non fuerint in directum posita , poterit ab uno ad alterum recta linea

duci.

Demonstratur. Si ab uno ad alterum linea recta non possit duci ; ergo duo puncta non continebunt lineam. Sed hoc est contra definitionem lineae. Ergo ab u

Si ergo ab uno puncto ad alterum linea duci potest, ergo ab unoquoque duae lineae resultabunt.

Demonstratur. Quia si duae lineae non possent duci, ab unoquoque ductae non resultarent, neque una linea a puncto ad punctum duci posset. Sed hoc est contra praecedentem. Ergo. Si ergo ab unoquoque punctorum duae lineae possunt duci; ergo a tribus punctis tres lineae duci poterunt. Et sic de caeteriS. Sed quoniam haec omnia Mathematicae nostrae Combinatae reservavimus: iis immorari noluimuS.CAPUT

500쪽

Orbis n

Yclosophicam methodum appella-ε Amus eam, qua Orbibus compluri A bus Artis nostrae principia conti

i nentibus, sibi invicem implexis propositarum quaestionum veritatem investi sanius; Et quamvis in Tertio Libro in principio Theologiae Combinatae eam descripserimus, quia tamen nonnulla huc pertinentia ibidem omisimus, ea hoc loco opportune adnectenda duximuS. . Uti multiplex ingeniorum est affectus, ita alii alias sibi methodos gratiores arripiunt, utpote naturali genio conformiores; Hinc varias hic methodos tractandae Artis praescripsimus, ut unusquisque eam sibi eligat, ad quam eum insita stimulatione natura reddiderit aptiorem habilioremque; Inter quas & Cyclo phica methodus, quam paucis explicare visum fuit. Et quoniam dissicile eit hujusmodi sibi implexos orbes in plano repraesentare, eos per Tabulas planas commodius exprimendos existimavi. Est autem duplex modus. Prior instituendus est per sex orbes sibi invicem implexos ; hos orbes in plano, hoc pacto exhibe-

Scribe integrum Alphabetum Artis nostrae in sex series rerum distinctarum , uti in principio hujus Libri factum vides, hoc

modo:

Min Utrum.

tum.

Ubi. Quomodo

Cum quo.

Iustitia.

tia.

Desidia.

Principiorum ab lutorum. Principiorum res,ectivo

Quaestionum. Subjectorum universalium. Virtutum. Vitiorum.

Primam transversam Principiorum abstu-iorum seriem describes in primi & supremi& maximi orbis circumferentia. . Secundam transversiam Principiorum respectisorum seriem describes in secundi orabis circumferentia. Tertiam seriem dissionum describes in tertii orbis circumferentia. Quartam seriem Subjectorum universalium describes in quarti orbis circumferentia.

Quintam seriem Virtutum describes in quinti circuli circumferentia. Sextam seriem Vitiorum describes in sexti circuli infimi orbis circumferentia. Quos orbes s sibi invicem innexueris,habebis Rotam C Asophicam paratam. Usem Rotae Luzane. Usus Rotae hic est. Sit tibi describendat Virtus in genere:Primci accommodabis O bes eo modo quem Tabula praesens tibi demonstrat. Deinde a principio absoluto B. incipiendo ages de Bonitate , perfectione, communicatione & diffusione Virtutis. De inde in orbe secundo, primo laco occurrit , quae te ad variam divisionem, distinistio nem Virtutum ducet. In tertio Orbe occumrit, Virum. Unde quasvis de Virtutis perfectione diuisiones institues. In quarto orbe, primo laco occurrit Δ; ex quo colliges Virtutem ditanum quid esse , & a D E o immediate collatum donum. In quinto

Orbe primo inco est Justitia, quae demonstrabit , quam Virtus justa sit, quanta N n n a bona

SEARCH

MENU NAVIGATION