장음표시 사용
331쪽
S remissa a peculi conu omm.isbs similiter; r nullo modo matrimonium eiit per hoocp iunia diretur, sine signis' sine promistorie,sine aliqua loquimone X. Amr V- etia si in animo habeant conueniendi Vt mari tus,& uxor. Sus uti l F. ficit pro ista sententia esse communem opinionem Theologo
Vlial. de ruiti, emine excepto. Dicere Vero P ad matrimonium suffi- sit am. ceret conserisus interior,es error Vuit cleis damnatus in conetc.as r. lio Conflantiensi. De quo in prima parre, de consensu. alti g. - Licet interior sufficiat qua do praecellit eXterior,Vt supra di
ui ratio Sed tertia pro ista opinione est ratio. Si esset Verum, i, talis
modus contrahendi inter noui orbis homines efficeret matri. monium,quado conuenirent maritali aste tu ,&non fornica 1lo,s quereturq, si post,co trahere int cum alijs,vir cum alia -- minaclum expressione cos elisias,&s miri a Cum alio viro, co-
pellendus csset redire ad prima uxorem , Si Uxor rediret ad BVide La- priorem viru, quod videtur falsum. Et P sequatur patet. Qui pu allem s. si verum fuit primum matrimoniu,ubi Hori fuit expressio m sp. sensus per verba,nec per signa: post secudum contractum non erit ratum,ob i d cogendi sunt redire ad primum matrimoniis. Sed q, hoc sit falsum,eX eo patet: quia certa,non sunt dimitteda propter incerta: sed de secundo constat & est certu: erro no dimitten dum propter pri inti ritiquo d est incertu m ,Sc conflare . non potes .Fateor quidcm si qui conitenerint aspectu mali tali
adinvicem,& suos cognoscerent interiores conceptus , scutangeli se cognoscunt,non esset accesssarius eRprcssus consensus,ut . Mato. in dicit Maio .Sed tamen quia non possunt homines cognoscere,. q. nullo modo per solum interiorem consensum erit matrimo-S . Thop.
ilium,sicut supra dies um est.p. p.ar.3.nota.I. .m Alius erat modus contrahendi satis usitatus, ut quis accipe-tI. . ret foeminam in vXyre, interim dium filia esset nubilis,& post, Ttrao. de cum filia peruenit ad aetatem , iungebantur sine alio conseissu cle mi Covu. de nouo. vel contingebat,si essent duae serores, 'na iam proue Glosi a. ctae aetatis, alia puerilis aetatis,accipiebat in uxorem illam,quies. S. 62. erat prouectiae aetatis spectans infantulam,vim, dum posset conna.JZ. cipere,& eam capiebat sine alio nouo co sensu. De quo videtur dicendum esse verum matrimonium si aflecti, maritali sunge
Notam bantur intcr se vir, S puella, dummodo puella intellixerit e
332쪽
Articulus. III. De diuersis modis contrahendi. sa
mater tradid crit eam illi viro in matrimonium : vel si soror A erat,m sol or. Hoc silc probatur communi argumento Quando Ruso T. est coniunctio aliqua viri dcs minarumqui sunt legitim e persona:,cum expressione consei sus,Verbis,vel signis,ust verum matrinionium,feci in praesentiaruincst talis coniunctio inter legiti imas pellanas, cum eripressione consensus: cum sufficienter exprimi cur quando talia praecesserunt vel ba,scilicet, si mulier habetis filiam puellulam diceret viro: Accipies hanc puellam in uxorem,ciani prouectae fuerit aetatis,dc interim anc habebis velut uxorem,&ipse consentiebat,& posὶ puella iam nubilis intelligit maircuit, eam matrimonio copulasse,& illo a flectu iungitur viro :hase dubi se expressius videtur consensus, ergo erit matrimonium.Et per, inde erit,sive sit mater,sive sororicemina quq matrimonium tractauit,qualidoquidem talis
Secundo. Non possumus melius intelligere talem coniun- mvo.et. B ctionem esse matri moniurii, quam ex usu, & communi intelli Ocntia eorum qui iungebantur, sed (vt nobis cons at ex ipsorum consuetudine per talem modum matrimonium contrahi credebant:sicut si inter se conuenirent' adinvicem se promitterent: creo habendum est tanquam matrimonium, si tali affectu maritali iungebantur, dato id Hon exprimercnt voce, vel aliquo signo. Dixi tam en, si puella intellexit verba, quae precesserunt de matrimoniomam sit nunquam intellcxit ma trem vel sororem loquutam de manimonio:&vir,eo; audiuit verba,iungitur puellae sine noua expressioned et promissione,& puella consentit in copulam,& communem cohabitationcm, ignorans tamen quod aliquid praecessit de matrimonio C inter matrem,& Virum,nunquam erit matrimonium : usq; dii coenouerit verba praecessisse,Vel quid simile inter cognatos,&pos quam sciuerit,libere voluerit Viro cohabitare,tanquam vera vκori&ex tunc matrimonium habet vim .Sed tamen quandiu ipse ignorauit factum,& temere coniuncta est viro, sine ali qua expressione consensus malum erit matrimonium , ut pa-
Sed quid si puella iam sciens factum quod praecessit, liber e Dubium cohabitat viro . sitie consensu interiori,nihil de illo cogitans. solutio.
333쪽
Oitalido Respon.Viderat virtualiter consensisse.Nam ex quo sciuit edtractum praecessisse' non resau at,nec dinclitat ictetur ap- λ fit probasse secta, quod prscessit: quare habendum esset tanquam
matrimonium. De quo etiam ira prima parte latiuS disputauru uius. Omnes modi ij contrahendi erant in usu inia delitatis teis o dii lium usitatior erat: ut parentet,vel nobiles,seu patres flatilias loquerentur de matrimonio pro iuuenibus,& iu.. Herentur sine aliqua e XPressione consensus,& sinc aliqua caereis moni:i. iit licet alii modi essent in usu, iste tamen frequentior, dc prae manibus habebatur. Ex istis in aperto est,quod a principio probare contendebamus,intor infideles in nouo orbe esse matrimonium,quandoquidem habebant suos modos coniungen di,quibus intelligebant coniundilonem naturalem Viri,&foeminae perfici. ato
in modo, non omneS conuenirent in tota prouincia rimqnec Din uno oppido,quia erant varij modi,tamen ista signorum variatio,non variat matrimonium,dummodo per talia signa eo trahentes intelligerent coniunctionem naturalem miri,& minae velle perficere. Nec mirandum est de hoc , cum constet non eundem modum suisse contrahendi apud. antiquos , sed alium' alium,secundum diuersas nation es, ut ad ducit Floretinus de nuptijs. Apud Cimbuos haec erat expressio consensus,
ci, postquam parentes loquenentur de matrimonio,sposus scinderet ungues,& mittebat in domumsponsae,& sponsa simili. mmclij, ter.Teutonij radebant capita adinvicem sponsus, ct sponsa in A mcli consensu matrimonij. A pud Armenos erat in usu, ut sponsus scinderet aurem dexteram sponsat,& sponsa sinistram sponsi. Elimia, Elamitaehunc seruabant ritum, ut sponsus digitum cordis spo mi is,gladio percuteret' sanguinem lamberet,sic& sponsa. Nu cni, in idiani certum est habent in usu,ut luto facto adinvicem lini Macedom rentur sponsu a sponsa. Ma ce donesper hoc,q, panem gladiones. diuisum degustassetvterq cmuugum .Panonii noua nominii Pano'j, impositione conivugebantur.Galatae contrahebant , qui rem
Galatae, dem poculo vir,& foemina potabant.Thracij,ferro ignit*cha Israc . raeteribus in fronte signavant sponsum, dc sponsam. Tarenti,
'penim nisi sponsus id comederet quod sponta porrigebat ,& sponsabin ibae, quod sponsus , velut coniuges non se putabant. Apud Scythai
334쪽
De III. De Fuersis modis contrahetidi. 32stam rei, p adiistricem se inlituo tangerent sponsus, dc sponsa in A pede,in cruribus,dc manibus,' capite. Et de multis alijs , divarijs modis, admira dis legat,qui voluerit,Alex. ab Alex. Ge Alexamn talium dierum .iab.2.ca. &Ioan .BOemum de moribus sen- Doemus. tium per totum. Et sic non miremur de noui orbis indigenis,ue signa quaedam haberent,dc Vix Verba,quando tam Varius modus apud varias nationes fuit cotrahendi.Et quide apud quosdam Michoacanensis prouinciae, qui sunt altorius idio malis, erat iam mos,* adinvicem se tangerent i ta Cipite sine alio consensu exteriori. Sufficiat tamen, et omnes irationes hanc habent naturalem coniunetionem maris,&foeminae.
Libet haec adduxisse ad probandum inter noui inbis incomlas verum esse matrimonium.Idem apud Mexicanos probam tur Icet alius esset modus contrahendi. Quippe qui talis erat. prum Me Primo inter filios nobilium sic fiebat,ut parentes iuuenis, vel micanos cognati, si non erant parentes,quando iam decreuerant dare tu ut fert DB ueni uxorem,consulebant Astrologos,seu diuinos, de petebat
ab eis,ut viderent per aura,seu signa,virum talis iuuenis cu tali puclla,quam volunt ei dare in uxorem, conuenient bene in
unum. Vtrum pacifice victuri essent simul,& mutuo se perpetuo dilecturi.Et virum filios procreaturi. Tunc Astrologi, seu diuini,aspicientes quibusdam signis,&incantamenti S, Vtrum. Ebene conuenient,nec ne,responso dato quod hora,cessant ab incepto.Si respondebant foeticem exitum, mittebant parenteS, vel cognati iuuenis in domum puellae matronas , petere puellam pro tali iuveni'Parentes vero solebat se excusare quibusdam ambagibus,vel eo q= puella non csset nubilis aetatis,uel ali . quo alio argumento, licentes matronis illis,qi renunciarent parentibus iuuenis,esse valde gratum,qi Voluerint ponere oculos in siliam suam.Haec verba ad literam .Et et lilia sua adhuc nonia poterit commode viro suo ministrare,nec domu regere. Ma- . tronae autem reuertebantur, post, aliquibus diebus praeteritis. Rursus mittebantur in domum puellae,ut renuciarent eis,qua causa non velint dare puella m Et dicur,q, iuuenis,est filius nobilium,& parentes habere diuitias,dc praedia . Et parentes puellae respondebant,rem narraturos per ordinem omnibus cogna
iis,&puellae,& si voluerit,tradent illi iuueni. Et conueniebant
335쪽
nN Secundaparaspeculi coniugiorum.
coinati puellae in ununni si e cernebant eam sponsare , mi tebant ipsi linuliter matronas in domum iuuenis , renunciale Aiam conuentu In esse intereOS,Vt puella, iungatur actolos ceu
ti. Parentes vero adolescentis,Vocabant ipsum,& renunciabjeci velle tradere uxorem talem puellam di monebant vi esset
vir Ic par er familias, &quod comici iant bene inter se,ipse,&puella, quod mutuo se diligant. Eodem etiam modo parente, puella: renunciabant. Similiter hortabantur, ut seruiret viro suo talioqui rolinquet te,& ducet aliam,& DOD bene conuenie tissin via uia. Quibus peractis, signabant diem in quo nuptiae
cran t celebrandae :& certis ercanonici in humeris portabant
puellam in domum sponsi, ubi simul sedcbaiit supra stratuis
paratum coram igne, dc ibidem dua: mulieres diui natrices quadam velle linca ligabant sponsum,& spoiasam Spoliis vero dabat sponse tunicam,& ipsa, sponso vestem,qua ipsi viri Nun.tur Ciboq; posito coram eis, sponsus comedebat per manum Nora quo sponse,& sponsa,per manum sponsi. Et quatuor diebu integris D modo a - manebant,&ibi ardebat ignis in praesentia ipsorum, Scibidemps, i uobis dormiebant illis quatuor diebui: de ad superflua Daturae expe les Affini Jenda non longe progrediebantur, eo q si contingebat spon- canos ma su m,vel sponsam serus egredi illis diebus, dicebant esse si tim, trimo u q, non diligerent se mutuo,vel quid simile.Illis , quatuor die celebraba bus arentes,& cognati omnes egregie bibebant usq; ad ebrie
tur. tatem.S nonsus tamen & sponsa ieiunabant,deprecantes De s suos.ut seclix esset con iunctio S bonum haberet exitu in . risectis denique quatuor diebusmiulieres diuinatrices deferebat sponsum, Sc sponsam in lectum ornatum,¶tum.Hi cerat modus coniungendi inter nobiles. Quare nulli dubium est, quin talis modus coniungendi efficiat matrimonium, quandoquidem tam solicite curabant scire virum bene esset conueniendum in unum, existimantes per talem Vnionem perpe-c illa erat tuo manendum in societate,dc qi nullo modo licebat eis diuercombiras tere .lit fere (ut aiunt idem modus seruabatur apud caeteram si et duce plebem hoc uno excepto,* non omΠσs poterant omnes obserbarar abs uare caeremias,propter eorum magnam paupertatem. ConsueCaefc- tumq; crat apud aliquos sine huiusmodi carmenionijs iugi sulpmm . pcqui non se habebant velut vir,& uxor,sed tanqu1m cpcuhi-
336쪽
iuves.se concubinas, At illam, quam temere absq; soleianitate conivnvehunt' ba: &Vxorem , quam cium caepe mon1jSE Si vero contingeret, q= amore caeco iuuenis, cum puella tui meretur,parentibus ignorantibas: postea sacces
nus trunq; apprehendebat sponsum,Sc introducebat in Iocii, ii erat ignis accensus:&cuni ciuium uiaretur ignis,exant nuptiis celebi atae. i.
omnibus ansolum Cum Tna. , UIR apud Mexicanos constat finisse consi c- ludi nere,ut nobiles aliquando unam acciperent
hi ustore emir dine mons is,dc habebant in auinio tam accipeie Uuxorem v cram sed tamet, curti hoc nolunt i, et filii illius iiiiit i eris sita bati e-des,sed firmafit in corde adam reciperh cus is filii succc dant in principatu patarii'. Et dato secundam reciperet, prima ,semper habebatur rati qua in uxor,& dominabatur domi. De illo Dubii . .c inodo eonsun jelidi prisset esse dubiuna e ch quando vi fluit- '
gebatur prim trahebat illiu habi habeto soli rei eam', sed
simul cum en aliam acciperegi ivxo, em eri quoi Pydehir agere contra essemalia matri ipsius: quia fides non poteruientia i . i
bat fecundum ritum ,& morem' suum habebat in animo, si sibi non placeret aliam ducere, vel dato placetet, repudiarer
337쪽
set Secundapariapeculi coniugkmm.
cam ' sumeret alia:an esset verum matrimonium Equidem multuin iuuat scire eg qi incoit noui Oxbis,infidelitatis tempo Are frequenter isto animo iungebantur.Solutio huius dubij viii
declaratio illius modi coiitrasaendi quem proposuimus. imM. Pro solutione oportet primo distinguere et habebant se luna in animo accipere aliam ut non solum habcbant in ani. mo,sed exterius ducebant in pactum. r. concia. Prima conclusio. Insidelis contrahens cum aliqua muliere, iii, animo habens aliam incipere simul cum ea, Verum contra- Ratio. hebat matrimonium cum prima. Probatur. I bi in consensu, inter pei sumas legitimas, ibi est vexum matrimonium: sed iucasu inter illas duas personas e st talis consensus, ergo & matti
Si non esset verum matri momum,ex eo esset,quia habet in animo alia ducere simul,sed hoc non obstat quominus sit matrimoniunn finis enim principalis matrimonij qui est procreet tio prolis,co in mode flat,etiamsi alia ducat:imo melius,quam 3 si unam solam.Finis etiam secundarius,qui est operum comunicatio,non tollitur propter hoc, I fecitdam ducat simul cum prima: ergo dato id habeat in animo,non per hoc tollitur ma
A d idem in c.Gaudemus. Extra de diuortijs. N eopar tur infidelis,cpnuersus ad fidem primam ieci pere, si pluto ha
bu crit.S equitur ergo,qi cum prima, Verrum siuit imatrimonii etiam si animum: habuerit acupere aliam pIalias. r. conclusio. Infidelis concialiens cum aliqua, animo repsediandi quando ei displiceat: contrahit matrimonium. Si non esset matrimonium, maxime quia repudium tolleret essentiam eius:sed stante repudio,stat matrimonium,ergo non tollitur essent ia eius.In.c,Gaudemuis palpi , ubi summus Ponti, sex prccipiti quod infideli conuersus,quam primo repudiauit retineat:sequitur ergo,ir etiam stante repudio in opere,maget matrimoni uim uno e a fortiori etia s solum stet in intentione. Secundo. Illud habitum in intentione non vitiat contractum,quod post exhibitum in exequutione non vitiat:sed repu diu m post sequutum non tollit contractum,ergo nec ei
338쪽
Item.In pacto positum repudium non viti iri ergo nec in m 3. Ratio. A ten tione. Consequetitia eit bona. E t probatur avi tecedes. Sy aliquis Iu deus duceret uxorem tali pacto, ii posser repud sare quado voluerit,vere cotraheret,quidquid ait dirat. Quia ex omni causa poterat repudiare, ut postea probabimus. Ergo & infidolis oentilis. si id in pactum duceret, contrahebat. Nam si licuit Iu d eo per Dei dispensationem , licebit Gentili per consuetudinem habentem vim legis ut infra dicenius,quando de pluralitate uxorii loquentur in hac. p. ar. II. Ergo sequitur vi etiam infidelis cum tali pacto cotitrahens ere cotrahet. Ergo etiam si haberet id in voluntate,si non exprimeret. Hac sentcnriam tenet Panor.cum multis aliis contra Glo.in .c.Dein fide. te cosang. detis fini. dicens sic. Ex quo lem eorum hoc pennittir ici- G c.
Vstimo.Si aliquid duo facerent contrae ium,&-habe- . RaiIO. B tet in animo post mentem retrocedendi esset verus co tractus, ergo etiam in practentiarum, dato talis habcret in animo relinquere uxorem , cis i matriano tum, si voluit eam ut uxorem accipere, sicut tenet Glossa. bi supra. Et in.cap.vinco. lib. f. de G . sponsa, licens,* conditio contra substantia matrimonii,si suerit in men Uaoii vitiat contiactum. Ita Iplum fatetur innocen Innoc .rius, sicut refert Panor.iti .c. Si condatiougS. de conditio. appo. Pavori
qui dic sq, quando cori litio apponitur contra substantia ma- trina oni j: si unus contradicat,& pro Sin est ad consumma- rionem,non Vitiat cergo a sertiori se solum sie in animo, tu voluntarie illam accepit in uxorem. Hoc etiam videtur affirmare do. Abulen.super Mattia. licen seper. p. Regum sentiat con- mmc . trarium. Ergo consuetudo apud infideles MeRicanos ', unam Matrii'. reciperent ii, uxoxxm cum caci emtimn tamen in animo habe- q.eto .e . l. rent aliam dueere,verurn erat matrimonium; cum prima retia Aq.8. q. C cum tali uiteti eumo existi intactiam fiduceret inpactum. 2i .
Ratio est ia id consuetum erat apud eos. in dii ferrus de- I .Ratio. clarabimus larius. Dato enim iam haec sint confra legem Chri .sti, tamen non cbnstabat his ante diuubstionem. Itaq; apudiit fidelessentiles, nec intentio de pluralitat elaxorum adii iii tenda,iaec de repudiando uxorem umabab mat rimoniuisi, si
aderat allas conteusus , dc non ob aliud, nisi quia Fer consuetudinem
339쪽
ssi se dapar,specu comi 'aerim.dinem illis licebat. A t cum solum isti duo sint, quae viros stilics dubios reddiderunt in hac quaestione:Vtrum 'piid noui Abig infideles csset egitimum, verum marrimonIum, consi-e etates unitatem uxor S este de essentia matrimoni j,ere Clihi sti ota:cepto,simul & indissolubilitatem:aliqui non solum dii bitauerunt de matrimonio. sed in aperro asseruerunt nulluriesie inrer eoq. Quat e duas solennes quaesti Ones: primam de li. L AI l- eeriu dij: secunda uade VXOrum plurali ta te, p roponemus
is e stibus Dinin1 lege prohibitis noui orbis incolae contriaiebatis,u etiam sit ratio, Dominus matrxmonium Aou aleat icq:d illi' o. clarabimus fere omnem huius secundae Pa Itis materiam, illis tribus ab sollitis quaestionibus, .
ARTICVLVS. V. D libelli repudi, apud Indos manu oceimi primo
de repudio Micboacanorum. Modus repudiandi Michoa-
IRC A repudium in prouincia Michoaca.nensi, ut habui a sacerdotibus idolarum ilite
sunt. daam primu duo coniugati inter se non conuente fiant,renunciabant sacerdoti maiori idolorum,qui vocabatur lingua ipsoru (I niun)&sacerdos admonebat coniugatos,ut inter se bene conuenirent,& diligerent se mutuo :&reprehen
debat illpinqui erat in culpa,& cessabant a querela. Ut u Iecun udo perdurantes erant ira octio,sacerdos riarsus moiicbat dicens. Non vultis desistere ab odio Iam non poterit bene conueniri inter vos Discedite adinvicem. Atq; silc mutuo se repudiabat, virq, aliam ducebat' scemina altu virum. Post sentontia mili licebat secunda repudiare, quam secudo acceperati.sed si d prehenderet in adulterio renunciabat sacerdoti,& adultera interficiebatur.Quod si vir iugebat se aJijs serminis . parentesiae minae auferctat fiIiam de potestate v iri Set causa propolita coram sacerdote,vir qui primo repudiarat, ponebatur in carcere, publico,
340쪽
, case s. V. De libello repum3 apud Iudos. 33s
publico, & s post primum repudium non convcnicbant intcrA se,no permittebatur eis repudiu celebrare,sed manebant lucti inuiti in carcere publico.Hic sunt que illi dixerui. Itaq; si istorum vera sunt disti,probatur veru este mat non tu inter insidete uadoquidem iungebantur animo in perpetuum perseuerandi.Nec facile repudium concedcbatur.Tamen non credo de omnibus vcrunt,quia contrarium constat,cum ser c maiorem partem cxperti sumus repudiasse primas uxores,ac libere sine aliqua sententia,vel iudicio sacerdotum .Et interrogati de causa,quare repudiarunt,dicit, inreliqui eam,quin non me diligebat et quia non coquebat,ac parabat cibum,vel quia noteXcbat vestem.Et mulier similitor repudiabat viru. Caiisam laiciat assignare,quia nimium reprehendebat eam vir suus, v clverberaret eam ct quid simile. Ex quo probabile credo a pudincolas proiunci Michoacanensis Altim apud plebem csse in B vsu repudium,sine aliquo iudicio,vel sentetia sacer dotum, sed solum suo arbstrio. Et imite quod illi sacerdotes dixerunt,erat
verum in ciuitate,quae caput erat prouincite, in qua habitabat qui dominabatur omnibus.Crediderim tamen eos quando iugebantur matrimonialiter,bono animo coniungi ad permanedum,licet postea eontingeret contrari u . Haec de repudio apud MichoacanenseS.
In prouincia de Nicaragua Vt aiunt) ob adulterium repu- Modus redium concedebatur. Et quando sponsam ducebat in existima padia, Atione q, esset virgo,si inueniretur corrupta. Ni Apud Mexica nos ut feriri r vilium erat per senteratiam tamdiua iudicum ad hoc lignatorum, Vel Vt alii referunt,& credo ve- Moduae rerius)id fiebat solum quod aliciuibus inter se male conuenien- audi tibus in matrimonio, denunciabatur quabusdam iudicibus,& ahia M. ipsi admonebantaeos: iuod si seme di bis admoniti,noluissent re canos. acquiescere,ipsis non contradi contibus inter se,coniuges disiugebantur.Ferunt etiam,* pmpter repudium ori ebantur bella, ct dissensiones inter parentes , & confinguineos: dc affirmant quod in prouincia Alexicana, quae satis magna est,rion dabatur sententia diuortij iiiii ciuitate metropoli Alexicaria,vel
in Teacuco,vel in alia quae dieitur Ilacupa,qde sunt prope ci-