장음표시 사용
431쪽
6 Semia paras eorum corum et Fontru
tilum quas m personat recipere in uxore & damnatam de adulterio quae tamen poterat recipran concubinam,&multae aliae. f. de eooc in t diximus,sed nunc nulla persona est ille Pitinia ad matrimonium ere illis. Quod si capratur aliqua illarum extra matrimonium, erit, vel incestus, velituprum, vel adulteriunt: de quo olim nihil erat: quia poterat esse concubi natus cum talibus,nec puniebatur qui, per talem concubina- ψλ. - tum. si eo,sed modo aliud est ut patetmina poteste esse matriar imonium cu in ancilla,cum liberta, ut leprosa, aut cum qua fe cit quaestum sui corporii, ut Pater, de niugi seruomni, per c totum Item cum publica meretrice: &no solam licet eammuxorem accipere,sed prodest ad remisionem peccatorum ei
qui aecipit eam. Extra, te sponsi. Inter opera.DA: Secudo: quia apud antiquos ad hoc cy matrimonium esset i' es saltim iudicaretur requirebantur quaedam certae solestiat Blates: ut dotis constituti instrumentum dotale, vel probatioci cs,aut sacra pr(beri nauth.Vt liceat matri&auiae., . quia vero . Modo autem nulla est requisita solennitas ad verum matrimonium sed solus consensus coiugalis mutuus: sicut in principio primae partis nos diximus,ut patet.Extra,de spon. c. cu Apr. - . apud. Etat '.s.c. Sufficiat, Et requisitum est etiam iuxta coarci., 3 cliij Tridentini decretum & proprius Parochus & tcstcs vlla te in appendice. Conosti Ex istis sequitur,cp apud antiquos multae potuerunt coniunxi affectii maritali,& mutuo consensu sussicienti ad matrimorium: qua non haberentur Vt coniuges,eo gi deficeret tales solennitates, sed vocarentur concubinae. sed modo est aliud,qua loqui de constat delegitimo consensu inter personas, quae cotrahere possimi,verum iudicatur matrimonium,etiamsi nul- cla affuerit solennitas:verum est tamen,qi ad hoc; filij habeatur teriti mi,requisitae sunt certae solenni lateS ultra consensum , viqi bana proponatur in Ecclesia.De spon.c. cu inhibitio. At quia in hoc et filij sint legitimi,vel lad,non est periculu animae potuerunt canones ista instituere,sed et mattrimonium sit,uel non sit Verum, vergit in animae periculum: ob id nihil modo positu est ab Ecclesia esse requisitu ad matrimonium, praeter illud,quod de iure naturali & diuino expressum est. s. mutuuconsensum
432쪽
Areiculas. M. Decones.securum.ias mile. 2Ieonsensum ipsoru contrahentium. existentibus legitimis per ibnis, quae perius humanum, determinantusi sicut modo in concilio Tridentinoitimnuli e personae fiant declarat iunt abi A les ad contrahendum ut clandestine contrahentes , dc alij dc quibus dictum est infra in, appendice Et tandem pro complemento quiestionis de pluralitate uxorunt,& pro solutione perfecta ad obi ection ena,quo mo do
in sacra scriptura uxorcs illae vocentur concubince, & quomodo potuerunt esse Verae mores , cum tamen non erant
aequales in dignitate, neque in imperio domus, est notanda doctrina domini Abul.qui ait, quod in matrimonio aliquid est, quod solum .est de iure naturae, vel de diuina institutione. Aliud est, quod prouenit ere humana institutione. Primum est, quod matrimonium per cosensum coniugalem mutuum contrahatur,quod Deus voluit,& ratio dictat. Ci ' ca quod iura humana nihil possunt, instituendo aliu modum contraehcndi matrimonium, eter ictum,subtrahendo,uel ad B dendo,ita quod sine illo non sit matrimonium. Est & aliud de diuina institutione circa matrimonium,quod in conium io ne matrimoniali foemina subdita sit viro: sic Deus statuit in Genes. Sub viri potestate eris.&c. Apostolus etiam iubet mulieres subditates se viris,& non loqui in Ecclesia, sed viros audire in domotic hoc: quia. vir est caput mulieris, sicut Christus Ecclesie quod est de iure naturae, quia vir est firmiolis, Sabundantioris iudicij, quam foeminr:ita ut foemina dicatur non haberc opinionem propter iudici j infirmitatem , ut ostendit Aristo. Et cum sapientis sit regere,fcordi nare,insapietis erit regi,& ordinant ob quod Arist. dicit, quosdam natura liberos, alios natura seruos, in quantum pollent ingento , ut se ipsos, dc alios regere possint:qui domini dicuntur: & alij nopos fiunt se dirigere, sed aliorum regula, de regimine egent, unC de serui dicuntur natura: cuius conditio est imperari de regi, sicut possemus eRcmplum sumemin aliquibus noui orbis,qui conditionis seruilis videntur esse. Quibus tanquam serius dominabantur , qui praestantiores erant ingenio inter eos.
Talis enim modus erat s ut audio) principandi , non perlegii rimam succes ionem patris, sed per virtutem naturalem , vel Abu P.
433쪽
e 8 secunda pars specu coniugiorum.
modus suc per prudentiam. Si enim filius prudentiam patris non habe cede diiu ret sed citet insipiens, consuccedebat patri in principatu: illi tim in iste ergo deligebaiarur,qui prudentiores:& (caeteris paribus) fi de iis , mi progenie esset,ille prior erat: at quia generaliter ita cuenit, ut orbis vir prudentior sit foemina, si foemina vellet pneesse,rem con- - . tra naturam ageret: unde Arist.dicit esse peruersum principa Tt .s et tum,si foemina debeat praeesse viro, propter hoc, quod illa sit 'bhuc. ditior, vel nobilior, quem principatum Vocat Oligarchicum, i huleu. qui est de malis. Circa ista in matrimonio nihil possunt iurach, humana mutare, ut scilicet foemina maior sit viro, sed posito foemina sit subdita viro suo, in qua habitudine, dc in quo ordi, si ne se debeat habere ad suum virum , in quanta lubiectione, se potest statui a lege humana.Et hoc in matrimonio est de iureta huma humano. Similiter quando licitum erat olim plures habereo ci uxores sirnul, an omites essent aequales,vel non. Et in qua habi B in b. tudine excessus ViatuS ad aliam de iure positivo crat, cum non esset in eque a Deo, neque secundum naturam, aliqua lex quae illud explicaret. a re vel per consuetudinem,uel per ius scriptum potuit introduci aequalitas vel inaequalitas in pluribus uxoribus: quando licitum crat illas plurcs habere,dctanta,vel tanta ins qualitas.
si plussiundum pontificissententia,quam
et '. pagi, Z Ibenter velim iam finem imponere huic quaestioni de uxorum pluralitate: videor cquidem plus iusto lectorem remorasse, i
cet non plus, quam negotium exigat: ad huc tamen manet scrupulus, quem tacite: preterire non licet. Eueni et forte,ut nos bre- uitati studentes, diligentem lectorem confundamin. siquidem determinavimus VXoium pluralitatem licuisse olim ante Claristia ditentum, Sestoc absque ulla dispefatione proprie dactae ct in contrarium adducentes determinationem
434쪽
nationem Ecclesiarin.c.Gaudemus. Extra, De diuortis, con- A tendebamus Vtrumque saluare, ex hoc quod illa non fuerit determinatio summi Politificis,sed quaedana ipsius declaratio, cui licet contra dicere interdum. Item dc voluimus aliter saluare perlaoc,quod dispensatio intelligeretur solum iniunctus quidam naturae,per quem iudicabatur licitum plures lia .-ta v. bere uxores .Quo dii ponet conuenire iste intellectus verbis P. Rerum textus,sufficere debuisset:tamen(vtibi adduximus do. Abu 3. q. 2.12. len.tam grauis doctor dicit non posse saluari verba icxtus, assent. In quin in aperto sint consta sententiam. B.Augu.& Ambrosj, nycc. 3. ra dc aliorum dicentium licuisse plures habere absquc dispensa- nasse. tione etcuius contrarium dicitur, in textu ob quod affirmat erratum esse ab Innocentio.3.etia si erat summus Pontifex:&sic nisi declarauerimus quomodo potuerit errare,doctore 3 Abulen.virum doctissinium, Schristianissimum damnabit lector,& nos etiam asserentes contra texi um. Ergo operaepre istium erit exacte declarare,quare potius standum sit dictis B. . Augu.quam Pontificis: & quomodo possit esse verum summum Pontificem errare posse,cum sit veritas Catholica, Ecclet P. nota iusiam non posse deficere, nec errare in fide, Christo dicente Hidd ouae suo vicario,non deficiet fides tua:& Vobiscum sum usque ad lup, A consummationem seculi.
Est notandum circa hoc,praeter illa quae supra diximu8 1-T anie. eouin omnibus Pontificum, vel Conciliorum determinationi- eh. Nbus,aduertedum est,quid fuerit propositu in quaestione: quia es id debet intelligi determinatum, quod firmiter tenendum
est. Oportet &inspicere quq sit determinatio in canone posita, c d quaint rationes,quibus Pontifex mouetur ad determinationem.Nam in rationibus,quibus mouetur ad determinationem,loquitur ut homo,&non ut Papa, determinans autem, asserit velut Papa. Respondeamus igitur ad dubium unica conclusione. Non cst necesse verum esse,quicqui d asserit sum mus Ponti- 'PS. sex.Probaturinam inueniuntur contradictoria determinata q- a duobus Pontificibus ,& simul esse vera implicat: ergo neces meima se est dicere aliquem ipsorum falsum dixisse.Patet.In.c.Litera de
435쪽
so secunda paresspeculi conium tonum.
ras, de restitutione spoliatorum,Et. c.Quanto. de diuortiis.ponuntur opiniones contrariae, quae si mul non possunt in verita Ate stare.cuius ratio haec potest osse: quia licet summus pontis iram et sex imbeat maiorem potestatem a Deo,quam quicunque lio cras di minum, non ideo necesse est habeat maiorem Lognitionem Pu e cori veritatis:ob id alius,qui non est summus pontifex, sed est lio-cisD o nio illus a tus a Deo in cognitione veritatis,potest Veritatem si cis bim aliquam intelligere ex sacra scriptura,Vel aliunde,in elius quarem itur Papa intellcxerit. Nec mirum: quia eius plenaria potestas super onmesu Christo,non est ad veritatem cognostendam,
sed ad hoc, quod polit quam fuerit cognita per studium sacraescripturae,& per doctorcs,quos Deus dedit Ecclesiae suae,summus Potis ex sua plenaria authoritate diffiniat talem veritat c Ad Ebbe tenendaliriquam omnes tenentur acceptare' seruare: quod
.. c br. millus hominum quantucunque doctissimus,&sanctissimusi posset facere, nisi esset summus Ponti feae, in quo nullus error Apotest essetquia potcstatem habeta Cluisto immediate, dissiniendi quid tenendum sit ab omnibus catholicis.sicque.B. Ambro. Hiero. vel . P. Augustino dis finientibus veritatem aliquam intellectam, ex sacra scriptura standum plui est,qua .i Papae,dicenti contrarium elici cx sacra scripturased tamen si is rst: doctores sanisti diffinirent illam veritatem, &statuissent
bis pro seiuandam,S tanquam catholicani ab omnibus,non tenerem i-isei' mur ad illud:quia eoruna authoritas,ad id non se extendit:neque id concessum est eis:quantuncunque polleant sanctitate, S doctrina: vcrum si summus Pontifex,quantulacunque esset ignorantissimus, statueret illam veritatem es Te catholica, ct seruanda, nulli Christianoru liceret aliud credere. Et dato, Aomncs causae fidei deseredae sint ad sedc Petri: ut patet ex ca. Maiores. Extra,de baptismo,& eius es est aequia in talibus de Abu m. tetani inuidis no potest errare. t . . .c. Stiens.tamen intelli ubi s.ora genitu est quantu ad coercendii, &statuendu veritatem fidei ab omnibus tenenda . In inuestigatione autem illius veritatis fidei ,utrum vere fidei illinccne, alius non summus Pontifex potest melius inuestigare,atquc cognoscere,& ex sacra scriptura clarius elicere:quia ista cogniti io est potestatis,sed illustrata onis cuiusda intellcctus, qua potest dare Deus,alicui homini,cui non
436쪽
mini,cui non dedit potestatem Petit Attame talis homo, noA habens potestate Petri, on possct illam veritatem cognitam, statuere tenenda: hoc enim ad solum Petru,& eius successbrespectat.Et isto modo omnes cause fidei,ad iplima spectabant. D, quo se Sem urq; iste modus in diffinie dis aliquibus veritatibus fi- ' osthe,
deuut prius causa pertractetur in cocilio apud graues,&do- crasae istos viros. Veritate vero inuenta, proceditur ad dissiniendu dis Sstatuendu explenitudine potestatis.Sic contingere potcst Ei ii id
summu Pontisce aliquid, asserendo salsum diaere,& decipi, summum quia homo est:&tiae velut homo,cognitione habes loquitur, pontifice. At quia alij sunt,qui licet non sint Potifices, sunt plus a Deo
illustiati, possunt melius intelligere veritatem, dc affirmare
coiitrarium. Et maxime aduertere oportet in pontificu determinationibus, id est quod ipsi ex potestate tradita loquu-tur,dc constituunt: quid insuper loquutur quatenus homines illustrati,sicut caeteri. nam posset summus Pontifex determiB nare absolute,ut in exemplo posito,ist am veritatem. Non li- .cet post aditentum Christi habcre plures; flores:quia id Chii Hstus reprobauit in Evangelio sacro. Et haec est veritas Euangelica,& nulli unquam licuit dubitare de illa,cui omnes teneretur stare determinationi. Attame quia homo est vult in sacra scriptura,vel aliud e suo ingenio investigare rationem, quare moueatur ad determinanda verita te: V t patet in cap. allegato . . Gaudemus .ubi plurimas adducit ex scriptura rationes, quas Pontifex non tenetur dare,cum sufficeret voluntas statuentis,precipue ubi veritas est in aperio:sed tamen non est satis Oia nota fac tismisi rationem adhibeat. Et,quia ratio non erat necessa- da. P ria,ad determinationem, non erit determinatio: neq; proce- ditab ipso. nec adducit ipse, quia summus pontifex est mamea ratione,nullam deberet adducere: ponit tamen rationem,
inquantuin homo est pollens scientia, & cognitionem habens: sicut caeteri habent:& in illis non plus, nec minus stan- dum quia sum mus potifex,quam si non esset, sed tantundem stan du,quantu est veru,& non deceptus in tal1 iudicio. Cu e go cotingat alios esse pentiores sumo potitae,& magis a D eo illustratos in cognitione scripturaru, eueniet, ut tales doeti .
sum mo Pontifici contradicetc d ratione,qua summus Pon
437쪽
3, Serandi par Peculi coniugiomm.tifex adducebat pro sua determinatione, rationabilius to quantur.Sic necesse est summum Pontificem falsu in asseniis sic,non inquantum summus Pontifex, sed inquantum homo, sicut Cetcri Exemplum in proposito. Determinat illam veritatem,Non est licitum modo plures habere uriores, Sc sp una lata vera sit uxoriad quod adducit pro ratione. quia nunquid in aliquo tempore licuit plures habere sitne dispensatione. Quod dissinit verum ei neque aliquis potest contia dicere:ratio tamen ad id falsa est,& alius doctior poterit contrarium diceremam modo non licet plures habere Uxores, non quia nullo tempore licuit,sed quia Christus expresse sic dissiniuit m Euangelio.Et dato olim licuisser, sicut Vere licuit,etiam seclusa dispensatione,quia non erat tunc expressum Dei praeceptum,modo autem quia expressum est a Christo, nullo modo licet plures habere. Ecce quomodo non inconuenit in tali ratione Pontificem deceptum:ob quod melius. B. Lmbro. 532 q. .ca.Di Nit Sarra .Et. B. Hieronymus ibidem .c.Obhciu-tur. Ei.B. P. Au. ut adducitur a Magistro in M.33. qui dicit nullum fuisse peccatum olim plures habere:quia mos erat cotrarius.Dicunt isti sancti contrarium sententiae pontificis,sed tameu non dicunt contrarium determinationi illius. Ipse-nim affirmant nullo modo licere plures habere: quia sic Christus dixit.Contrariantur tamen rationi pontificis,quam adduxit, si1cut homo peritiam habens.Et quia sancti doctores dati Ecclesiae peritiores fueruntInnocentio.3.& magis a Deo illustrati,non in conuenitaffirmare pontifice inquantu homo deceptum in ratione,quam adducit ad veritate illa diffinien dam,& istos doctores sanctos contrariu dicentes,veritate affirmasse,ut pote quia doctiores,&plus a Deo illuminati fueriit in cognitione sacrae scripturae. Et licet in diffinitionibus negoctioru plus standii sit determinationi pontificis, non tamen in assertione cuiuscuq;veritatis:quia in talibus, & in expositione sacrae scriptui, debita intelligentia eiu plus standudo.ctoeribus,quos Deus dedit Ecclesine suae,na sicut dedit Apostolos,dcvnum principc ipsoru, dedit & d tores,ut ait paulus. Hoc assirmat, & bene,Gratianuia vi da. Decretales. Idem innuiturin.c.De libellis.Quippe qturarione volens dare suarudeterminam
438쪽
determinationum decipitur, licet non in ipsa determinatio- Vide MaA nelut patet in. ca. Literas. de restitutione spoliatorum. lui Vo. Io. iv. . d. lens dare rationem determinationis, dicit esse gradus prohibi et s.Is.los cons guinitatis,in quibus Papa non pol et dispessere,& hoc non quirebatur,sed utrum quando obijcitur aliqui S gra dus cos amminitatis Diuina lege prohibitus ei qui petit restitutione coniugis , ani debeat fieri restitutio,vel nomad quod diffiniendum incidenter dicit, esse gradus consanguinitatis, in quibus ipse non potest, Hon quidem erat necesse ad docere rationem, sed diffiniteradduxit tame velut homo habens cognitionem: quare merito ab alijs peritioribus contrarium affirmatur:quia nullus gradus est Diuina lese prohibitus nunc,in quo Papa dispensarenon possit,ut nos diximus inrup.cum ageremuS de cosanguinitateriam illi gradus,qui in Leuitico positi sunt , modo nullam vim habent,eo et lex cessauerit vetus,in datione te a q3gis Euangsicae Translsio quippe sacerdotio,necesse est de Ie- t. 8.gistranslatio fiat. Et sic contingit summum Pontificem dee aia Hm,rpi,non in determinatione Ad In rationibus, quas vult adduce I. Tho.I.:re ad determinationem. q.IO3. t.
Patet etiam Extra, dedecimis i. Parochianos. i dissinit sui NinusPontifex decimas reddendas,dicens exigi posse,quia Thes.f. a Deo instituit quod diffinit est tenendum, sed in ratione fal- d.3. Ac sum dicit.&contra omnium doctorum cateruam et quia deci- satiouere me non sunt instituiq a Christo,nec sunt deiurc Diuino, sed si ga. sunt de alio iure quam humano,sunt de naturali, sed non q, sit Decimae decima .Et tandem ista quota modo non est nccaDeo institu nos iideta in lese noua, nec de iure naturali, sed solum de iure huma- iure Diuino.In Euangelio enim non reperitur; Christus quotam deci no quoad marum instituerit. Neq- elicitur ex illis verbis Christi Mat- quotam. C thata as. dicentis. vobis qui decimatis. Quod late alibi. At quia non est prs sentis negotij id probare, sufficiat falsum dixisse in ratione.Sic omnes doctores affirmant.Et non mirum: quia rationem ad diffinitionem,&statutum apposuit de suo tanquam homo.Et alius Alexandro doctior,& magis illustratus a Deo potuit veritatem cognoscere,quam ipse non cognouit,etiam si erat Pontifex: quia ad summum Pontificem non
pertinet illud,sed ad hominem illustratum a Deo.Possent alia
439쪽
. Secunda m peculi collis Nomm. exempla ijssimilia adduci sed ista sufficiant ex quibus pote tit in i milibus iudicari Nani V erium est. B.Gregorium multa A. dixisse de natura angelica,in quibus repugnat. B. Dionysi dedplus credimus Dionysio im Gregorio Pontalici:quia Gr
corius loquutus est ut homosse non diffiii iure ut Pontifex,ob Do. sino. Volstitiali uni diccte. Sic InllocentIuS. .iuIt IZ.ipa, condia .cis et dic aliquas decretales ,& ipse vehu eQ in te, non ut Papa Pa cri commentaria fecit super Decretales:atrames Non est necessis t. t i iii in astirmare,vTrum in omnibus diNisI qxu Pontifex erat, mu contra dicitur interdum,& falsum di Nisse in al1qvibus noesi dubius quia loquebatur Vt homo doctus, Salius doctior, rotuit veritatem cognoscere,quam ipse non cognouit.Et quia I nnocentiuS. .Ut Papa, sc ipse Vt homo eiusdem est scientit licet non eiusdem potestatis,tqueZi Vt homst, etiam si estet Pa- upa,decipi potui'- . . . , et Nota. Et sequitur laquam totius dubis epilo also cIrca Inquili- , tionem veritatis, & expositionem sacrq Icripture, magis standum est A mbrosio,Augustino,& Hieronymo,quam Innocentio .vel alicui Potifici ut non fuerit tam peritus in sacris lite risu amen in distinitionabum egotioru quado aliquid prccipitur, vel statuitur velut tenendu,plus standum cuilibet Pontifici quatuncunq; ignaro, quam doctoribus Ecclesie,etiam omnibus simul. Et quia in .c.G audemus annocentius. volens disi-nire,* no liceat plures habere uxores,adduXit quam plurimas rationes ad id:vt costat ibi ex discursu textus,quaS ipse non tenebatur adducere,non ut PontifeX distiniendo,quia illud non erat in quistione, sed ut homo peritus in scii plura,non est necesse affirmare verum dixisse, quado ait non licui sie olim plu-eres hibere uxorcs absq; dispensatione: quia in hoc certe deceptus est' potest dici salsum dixisse,& contrarium Ambroso, jAutus tuo, ct Hieronymo. Neq; per hoc aliquid subtrahitur culi'. potestati Pontificatu quia illa non ut poni ifex dixit sed velut
homo ocritus etiam licet Pontis ex fit,non ranae desinit esse hoecet. mos cut&caeteri.Nec miretur quis Non enim est nouum
440쪽
Nolumus tamen dicere su minum Pontificem posse cri a re mu A sit illiscua: fidei sunt,imo constanter assirmamuS contrarium, e modo faciat quod in se est: quod late disputat,&probat Alber I ci .F. tu, Pi lius Campensis in sua Hierarchia Ecclesiastica. lib. . . trahit s.c.8.& ur recre.li.rsaos. Sc alij,quicquid dicat Ioa.Arbo.L. . Tum BGTheosophiae.c 32.cum alij, De q*O dii 3' . . Dbl Hoc unum tamen adnotare Iibet,non quia Dotificum Epi- Oc crustola sint ab Ecclesiae approbatoe,vel Augia. Ambrosij,aut ali- Vetur cuius alterius doctoris opera,ea omnia,& sin uia dicta debent in me intellini approbata.Dato enim in ca.sancta Romana. d.rs sin t u.c Hieronymi.& August' aliorum multorum doctorum opera mum approbata,sunt tamen aliqua doctorum dicta,quae aio sunt vera, imo sunt falsam approbando doctorem,non probat omnia, sed illa,in quibus non est contra verit atem, quod latc disputat Abulen.in suo defensorio.2.p.a. O.8I. & infra. Ea dem rationen s.ca.Gaudemus.est ab Ecclesia approbatum, non sequitur,&r quicquid ibi ponitur,sit in eodem gradu receptum.
Degna Abus confingumitatis uit tu e prohibitis. VAERITUR de gradibus consanguini talis,dea finitatis, an aliqui fuerint prohibiti Gen Afri s tilibus, ita ut contrahentes in illis, nullum esset etsi, ad
Pro solutione debita oportet in m emoriam reuocare quae diximus in prima parte oquentes de consangui nitate,& assinitate: ubi late disputauimus de gradibus tam cofaneuinitatis,quam affinitatis:& qui sint prohibiti iure natu-.rat,& qui Diuino Euangelico,& qui iure humano E cese se. Modo tamen opera pretium est disputare prout ad infideles spectat.De quo sit prima conclusio. i. Conclis. Prima conclusio.Irafideles,eoni ucti in gradibus consangui Soto deis kitatis per lineam rectam descendentium sq, ad aliquem cer sti.enium. tum gradum, non contrahunt matrimonium ,& conuersi ad lib. I. q.I. fidem disiungi debent. Probatur. Infideles coniuncti in an asse et gradibus