장음표시 사용
481쪽
o secunda parsspeculi coniugsinum.
intellii it ibi textum,sic debere intelligi, licui nos supra dixi Absterum, mus. Dato summus pontifex de plenitudine suae potestatis A bisvi a potuerit dispensare in omnibus illis gra cubus, ossit,non in
starite laonestate,non potest fieri dispeirsatio in illis gradibus, jqua in honestatem se mmus pontifex obseruar e habet,dicituri si absolute,non potest dispensare: quia non coniueuit i d facere icut quando duo sunt iuncti in matrimonio,&est impedimentum inter eoS,quo non possunt state, compelluntur simul stare.Et dicitur et etiamsi sententia excommunacationis compellantur,potius debent eam subire, qua carnaliter commisceri: tamen si Papa tunc dispensasset illud praecipiendo,
non est et opus stantentiam excommunicationis subirer quia
ex laocquod summus potifex compelleret simul stare,&praeciperet debitum reddere illis, qui impedimento occulto non B possunt stare,in quo papa potest dispensare,ut es in gradu prohibito a nitatis; vel consanguinitatis, vel qn est impedimetum criminis,uidetur dispensasse. Verum non iudicatur di- spei,sasse:ouia dicitur debere potius subire sententiam exco municationis,quam consentire in redditione debiti: ergo caua arthis sa est uia licet posset dispensate, non consueuit tamen. Et in illis qui non consueuit,quia non expedit , neq; est hon estum dispensare,dicitur quod non potest dispensar e, quia di cul- Solatio. ter id facit: sicut a simili in euangelio dicitui non potest diues intrare in regnu coelorum , idem dissiculter potes Esia non potest papa disposare, ouia disti culter porcst,eo q) non expediat Attamen ego do aliam solutioneni dice do,quod Verbum, potest,intelligitur secundum rigorem: 'tita sit,quod non possit iadispensare papa in gradibus prohibitis iure Diusno,isam tales solum sunt illi,qui & prohibiti sunt iure naturali,ut supra dixi mus,& in illis qui iure naturae prohibiti sunt, no potest summus pontifex dispensares sicut iure diuino,est prohibitus gradus ascendentium & descendentium, in quo no posset de planitudine sui potestatis summus pontifex dispensare: quodsi dispensaretiactum non teneret.Sed ista solutio licet sit bona non est ad propositum: quia ibi in textu quaestio petita erat
482쪽
de gradibus non ascendentium, alit descendentium,sed de. 3. A dec .gradibus coiis anguinitatis,quos constat esse prohibitos soluin rure potitiuo,hac de causa dici potet 3.adtextur in summum Pontificem adduxisse opiniones diuertas circa dispensa Solutio. s. tionem gr3duum,interquas una,quod in gradibus Diuina le- e proh bitis non possit Papa dispensare. Uerum no sunt gradus illi,de quibus quaerebatur, Divina lege prohibiti, scd so- Ium iure humano. Qvicquid autem sit de ratione illius textus quia (sicut supra diximus)ratio diffinitionis Pontificis , qua fg
as Signat,non est necessario tenenda: quia loquitur tanquam h p homo,& non determinat tanquam Pontifex,i deo nihil facit ari,i contra illa que diximus.Tenemus enim eius diffinitivam sen * 'tentiam ibi datam, tamen rationem, propter quam data est, or p* i, non est necessarium tenere, Et nihil contra superius diistae, illo haberi potest amplius,quam si unus alius id dixisset.Ma-B net ergo conclusio firmiter tenenda,nultu gradum Lem. modo obligare insideles Gentiles, nec tunc obliga ili. Itena nulla modo obligare Christianos,nisi quia ab Ecclesia sunt prohibiti. Et ladem in omnibus,sive primus,liue fecundus,potest Papa de plenitudine suae potestatis dispensare , licet non expediat sine necessitate. In quo valde deceptus est Uiguer. qui in suis Theologicis instit.capit.16. . . ver.v. dicit, non 'o si e Gyma ID dispensari in casibus expressis Levi. 18. Et dicit non posse,ut D V bm quis posset cum v Nore fratris mortui sine liberis cuium contra P ud d-rium per Clemen. . diffinium est in matrimonio Regis Angliae,ut dictum est. ED. 2.
O matrimonium ratum inter inlid les sit
indist olEQVIT VR vltima quaestio huius secundae par
m fili .in quibus casibus matrimonium infidelium dato sit legitimum dissolitatur.N a m ex hoe quod' aliquando disssolui potest apud infideles: po, et aliquis dubitare trum inter insidcles sit ma rimonium, .cum
483쪽
et 8 Secunda pars speculi h orum. non sit omnino indisiolubile,ut apud stae . ob quod oportet latius diseutare. Et primo quarritur . Vim in matrimonium inlid c um contractum,&consummatum inter leg1uatris.'st mas personas fit dissolubile post legem datam a Christo dein dissolubilitate matrimonii. Si enim indis Iombilitatem lisbet in te verum matrimonium , sequUur quod si inci insideles verum est inattimonium ut diximus) nullo modo amplius dissollutosic,quam apud fideles. Et fi dissolubile cst apud in si deles alio modo quam apud sidcles,prouatur Uola est ema-
in ossiunt verum inter infideles,cuius contrarium ostendimus. Quare operaeprctium erit breuiter repetere, unde matrimonium habeat in dissolubilitatem,ut ea coenita , & a quo, intelligere possimus quis dissoluere possit,&quomodo . Pro solutione sit prima concluso, T. conclusoandissolubilitas in matrimonio sue apud fideles, siue apud i ii si deles,non est de iure naturae, sic quod omnes non obseruantes eam peccent, clusa lege aliqua,sed est de iure Diuino Euano eluo,Christo Draecipiente' declarante in-- dissolubilitatem.Probaturrim ut saepe diximus ante aduentum Christi in lege naturi,&in lege scripta , ct tandem 1m Vbia creatione mundi , semper fuit matrimonium , tamen non
fuit in issolubilitas, ut constat, ergo non est de iure naturae.
non enim est credibile, talem in issolubilitatem esse de iure naturae,& quod in statu illo non seruaretur. Probatur ac ' v sumptum:quia repudium (ut diximus fuit statim a princi- , . pion pyr repudium dissoluebatur matrimonium ,& repu- pye d ' Hando oon peecabant,ut supra probauimus : sequitur ergoi P c ii i dissolubilitatem non esse ex iure naturae: alioqui Vel non dissolueretur vere per repudiu, vel si dissolueretur , nullum suisset matrimonium inter Gentcs: quorum utrunque falsum est. Patet quod intulimus . Nam si indissolubilitas deessentia eius est , ubi non suerit essentia, neque illud, cuius essentia est , sicut ubi non erit anima rationalis, neque ii
Matth. s. Secunda pars concitisionis probatur.Nam Christus legislator univcrsalis manifestauit matrimonium indissolubile. ostendens nulla causa licere uxorem dimittere:& modo non dissolub
484쪽
dissolui ir per repudium,ut patet ex Ecclesiae determinatio A ne in c.Gali deum . EN ra, de diuorti j s. ex sententia Christita distiniensis:sequb ur ergo in is solubilitatem matrimoni j solue se ex praecepto Christi dicentis, alios Deus conningit, hom o non separe P. Secunda conclusio.Si in aliquo casu matrimonitam legit i Cunda muni dissoluitur, siue lit apud fideles,stuc apud infideles, solum est ex interpretatione verborum Ch ris hi, in quibus ipse, qui indissolubilitatem matrimonis praecepit, dissolui possc declarauit . Probatur. Matrimonium legitimum, per verba de praesenti ante consummationem Dater fideles contractum vere dissoluitur per ingressum religionis,ut determinatur in y c. Verum: Extraede conuersione conius'. ct inter insi deles per couersionem unius ad fidem: alio nosente cohabitare, vel non,sine conrumelia Creatoris,Vel suae laoc quod fidelem pertrahat ad mortale, ut patet.Extra, de diuortijs.ca .Quanto. tamen nullus potest in lege Christi dispensare et aliquid mutare,ncque tota Ecclesia simu ut diximus,nisi solus C hristus. ergo quandoquidem matrimonium verum dissoluitur, erit per Dei concessionem,qui fecit matrimonium indissolubile Tertia conclusio.Quod matrimonium ratum non con- summatum inter fideles contractum per ingressum religionis dissoluatur soli &ψ consanimatum nullo modo di s hiatur,habetur ex dictis christi. Probatur. Christus Matth.is. indissolubilitatem matrimonij ostendens, diuit . Erunt duo
in carne una.Itaque iam non sunt duo,sed Vna caro. ps ergo Deus coniungio, homo non separet . Significavit ergo illam indit Iolubilitatem esse propter valitatem carnis et &hec unitas carnis non est nisi per carnalem copulam , ergo voluit determinare Christus , matrimonium consum mac tum esse indisolubile sequitur ergo ex verbis Christi talem indissolubilitatem non et Ie in matrimonio non consum-
mato ergo dissblui potest,& non ob aliud nisi quia ex verbis christi id colligir,&intelligit Ecclesia , ad quam pertinet declarare mentem Christi inscripturaSic Alexander.3. - . in cadi. Uerum dicit cum non fuissent una caro sit nul estem' ' potest unus ad Deum transire,& alter in seculo remanere. Et idem in .c. En publico .eodem ti. dicens.Sane quod Dominus Conc . Martb. y
485쪽
to secuti.P.Speculi Goniugium m. in euanyelio dicit , non licere Viro, ni si ob causa in sor nicatio. ins v Rotem suam di mittere, intelligendum cst secum dum in Aterpre(ationem sacri eloquij, de his,quorum matrimoniu es carnali copula consummatum .Et si no esset cx interpretatione sacri eloquis,in dissolubile manifestans consum matum matrinionium:& solubile in aliquo casu non consummatum, nuouam Ecclelia decreuisset dissolui per ingressum religionis: quia nullo modo posset aliquidcontra Christi praeceptum diffinito:sedeκ verbis ipsius Christi intellexit dissolui posse matrina onium non consummatum.Etquia intellexit per verba Christi consummatum, non posse dissului per ingressum relio ionis,d eclarauitvt pa tet,quia licet intrauerit alter coniugum imonasteriumn professus fuerit,non soluitur matrimonium. Extra, d e conuertione coniugatoru .cap. Verum,Et cap. Vxoratus,vbi dicitur,quod non licet uni sine licentia alterius intrarare monasteriviquod si ingrediatur etia culicetia: non soluitur matrimonium.Conclusio est expressa in cap. Ex parte tua.de conuer.coniuga. Dicitur ibi Consultationi tuae taliter Brespondemus,quod ex quo matrimonium de praeserati inter legitimas personas contrahitur,illis viventibus,in nullo possit casa dissolui ut vivente reliquo,alter ad secunda vota transmigret,etiamsi unus fidelium,inter quos est ratum coniugiit, fieret haereticus,&nollet permanere cum altero sine contumelia creatorismisi forte secus fieret ex reuelatione diuina , qua superat omnem legem:sicut a quibus da sanctis legitur esse factu Hec in textu Ex hoc habetur,nullo modo matrimoninm dissolui,nisi in casu quo christus insinuauit dissoluendum,ex verbis, vel reuelatione facta. Etsi Michael de Medina in suo de coelibatu i. cad.8Z.probare contendit dissolui matrimoniu cratum non consummatum per ingressum religionis solum iure humano. Vide ibi. At quia factum est a quibusdam, qui solum habuerunt sponsas de praesenti, dc nondum cognouem rant eas carnaliter, transeundo ad religionem, qui allegantur in capi. Verum. Et capi. Ex parte tua. ubi summi pontifices in loco Dei positi, cognoscentes voluntatem Dei,d claraueruntex intentione christi suisse matrimonium ratum
non consummatum solui, solii per ingressum religionisinter fideles
486쪽
fideles,consum matum autem non.In quo Socinus consilio.28.
A volum l.& Decius in.c.Quae in Ecclesiarum .de constitutio.& Erro, dili
nil esror in c. .epistole ad Romanos,qui putat matrimonium ratum non consummatum non dissoliti per ingressum religionis. ut FraciscusTorrensis in lib.de. 6. ynodo idem videtur I sitire cune ais matrimonium ratum non consummatum,non dirimi per ingressum religionis: sed tales sic copulatos, qui cum possent non se Oscuerunt uxoribus,& deinde ad austeritatem vitae Apostolicae se transtulerunt iudicat Ecclesia,& Romanus Pontifex tales in matrimonio non consensisse, &etia ad eundem errorem videtur accedere solennis doctor Henricus quos lib.s.q.3s quado ait,s matrimonium ratum per ingressum rem licitonis non solui: sed vinculum semper manere, q, siquis ob-ijciciat, P manens in secuto,potest alium ducere,' est veru matrimonium:& si primum non cst solutum illa haberet duos viventes viros legitimos: concedit quia non inconuenit duos habere, unum carnalem ,&alium spiritualem,h c Hcnricus de Gaudano: sed tamen male ob id tenendum est,&sentiendum tu.etm.ti.& loquendum At loquitur communis opinio,& modo in Con Z- Fq. r.edio Tridentino diffinitum est sessione.E .canone .6. Vtin. q. Ex ista conclusione videtur omnium Theologorum ( excepto Caieta.& Sylvestro,in verbo Diuortium . .& Catharino, uica. r.3.li. 6.contra Caieta .c.3. Veram conclusionem esse,sunianum PH mplle. tificem non posse dispensare in matrimonio rato, etiam si non
fuerit cosummatum:quia solum dissolui potest per ingressum i Daciaec relicionis, & non per dispensationem Pontificis. Et quidem sit celi nido nos et Papa dispensare,quare &Episcopus no posset in sua dioe in uire races cum non sit ei interdictum Nam omnia quae potest Papa turae etDi in v niuerso, pol est Episcopus in sua dioecos, nisi sit ei interdi- uino po ctum. Et hoc stare in iure naturali,&Diuino.Sic magister I i- te hcto Soto de tu. & iv. li io.q.i.art.i3.Et ante illos Nicolaus de Papa tu Cusa cardinalisli.r.de Concordantia catholica .c.3. Et Abule. Iume o Matth.i 6.q.8 . A d quod est textus A naesciiPIMe.d.r .cap.In orbe.nouo.De quo nos super Paulum ad Romanos. Mulsu
487쪽
g otacti intra speculi conissorum...ebhebi. g. conclusio. I iis idelium matrimonium legitimum,verum myo de & consulminati im dissolui possie in tribat ea ibus positis i. Coia AS. Vicho. rint. .habet Ecclesia ex intentione Christi loquentis per Apo l . i. iecia stolum. Probo. Ecesesia determinauit solui posse matrimoniuera i I. consummatum insideli una,in illii tribuScalibus,ut paroti c. e. I . uato. Extra, de diuortijs,& pro causa,& ratione adducit Paulii nussequitiir ergo,qi sit dissoluitur matrimonium, non est per Ecclesiete praecep tum,sed per dispensationem. Ratio.r. Secundo. Ille solus potest matrimonium verum,legitimum Sc consummarum diuoluere,qui legem dedit de eius in dissolua diti iv. bilitate:sed solus Deus dedit eam,ut diximus in prima conclusione: ergo solus ipse potest dissoluere, dc Ecclesia declarat disse solui in illis casibus,& vcre dissoluitur: sequitur illud esse ex Christi verbis,per se,vel per Apostolu declarantem,seu dispons intem in tali indisio Iubilitate. Alioqui nisi ex Christi et a- Bpostoloruim verbis haberet Ecclesia, non posset dissoluere ma Decepti, tri monium,quod semel suit contractum inter legitimas perso' a. M. nas .IN quo deceptus est Ioan . And. alias pater canoni statu dia et Him. ctus,ob doctrinam in .c. Quod votum. de voto,& vosi redemp. ii n. s.qui asserit,posse Papam instituere,q, per secundum matrimonium consum matum irritetur primum ratum non cosummatum, quem sequitur Panor.in.ca. Ex publico. de conuerso.
coniti. Aberrauit enim,quia si per ingressum religionis dissolvitur,eshquia habuit a Christo,& non liab ct quod per aliud co
Et pro debita intelligentia Pauli, ira medio proponamus x. chr. . . eius verba, queast talia surat. Si quis frater uxorem habet in elem,m haec consentit hahirare cum illo,non dimittat illam. Etsi quamuherhabet binum infidelem, hic consentit habitare cum illa,non dis mireat vim m. San E caro istenim vir infidelis per mulierem side
lim, siuelificata es mulierii fidelis per Mirum fidelem. Puod si
fidelis dile it disce dit. Non enim sentituri subsed ius est frater, aut . so: ortu huiusmodi. Haec ibi beatus Paulus. Ex quibus verbis col ,
D. Aug. lis it Ecclesia,ut patet in cap. Quanto. Et pater Augu fhimst omnes alij doctores natelligunt, et matrimonium legitimum,& consummatum, inter infideles dissoluitur in tribus casibus. Q iorum primus esu
488쪽
MOticulas. xx III. . mattantum o. 83 Quando alter infidelium conuectitur,dc infideli rion vult A simpliciter cohabitare fideli,fidelis potest aliam ducere,&dis soluitur matrimonium: quia beatus Paulus illait. Si non isti co
ter,vel moror. Si ergo non est seruituti subsectus si de is, si in fide. sis discedit,& nolit cohabitare,matrimoni uni disssiluitur: iti fidelis potest aliam ducere. Alioqui si non posset aliam ducere fidelis,esset seruituti subiectus.Magna prosccto seruitus esset, si necessario deberet sequi alienam voluntatem,sive iustam,sive iniustam:quia fidelis teneretur (infideli recedente continentia seruare. Cum ergo bcatus Paulus dicat aratremfidelem, Ahomire eruituti non ubiecitam, sequitur per discessum an fidelis nolentis cohabitare fideli matrimi tum dissolui,dc licite si de
Icm,alsam ducere,relicta infideli. Secundus casus est,quando infidelis, vult cohabitare si deli, I et non velit conuerti , sed tamen non vult sine contumelia B creatoris: tunc etiam dissoluitur,na sicut per hoc quod infidelis simpliciter non volebat cohabitare fideli matrimoniu di soluebatur,in isto secundo casu,per contumcisa in creatoris dissoluitur, etiam si infidelis velit cohabitare. Hoc probatur eredictis Apostoli, quia ait. Non es deluseruistis, biectus: quia
non tenetur continentiam seruare,si discedat infidelis ,&non velit cohabitare,sed quando infidelis vult cohabitare,' no sine contumelia creatoris,perinde est,sicut si infidelis recederet de nollet cohabitare: erre cum matrimonium dissoluatur in primo casu,etiam disibi uetur in secundo Tam fidelis tenetur vitare contumeliam creatoris,&potius mortem sustinere.Sequitur quod tenetur prohibere infideli , creatoris contumelia. Quod si noluerit desistere,tenetur ab infideli discedere, ne videatur approbare contum elia creatoris: sed si discedendo , non C posset aliam ducere,seruituti sub dirus esset,sicut si nolente simpliciter cohabitare,non posset aliam ducere.Perinde cst enim non velle simpliciter coli bitare,& velle, sed non sine columelia creatoris Et cum in casu primo dissoluatur ex verbis,B. Pauli,qui dicit,fratrem et soro rem fidelem,non esse subiecta ser- uitul etiam dissoluetur insecudo,quia si non solueretur, esset subditus seruituti fidelis: quia teneretur continentiam seruare,
489쪽
Secunda Dira speculi commotum.
cum nullo modo debeat cohabitare cum contumeliam infe
rente creatori' . - . . . . . . . ni re A
Casus tertiles est quando infidelis cohaoitare vult fideis sed pertrahit eum ad peccatum mortale,cu fidelis,non debeat manere, si timet sibi de periculo: quia tenetur sub mortali vitate peliculum peccati mortalis, debet cogere infidele, ut desistita sca dato,& tali pertrae ione,quod si non Vult desistere, debet fidelis discedere,per quem discessum,dissoluitur matrimoniurquia ex. B.Paulo,non est fidelis seruituri subiectus,sed si infideli nolenti desistere a peltractione ad mortale, fidelis qui tenetur disced ere,non posset aliam ducere,psset seruituti subieetiis, quia ad continentiam seruandam obligaretur. Sequitur ergo, quia no est scruituti sub ipeius,quod poterit aliam duc ere,quia ita est, sicut si infidelis.potest conuersionem fidelis,nollet sun-pliciter cohabitare. Et isti duo ultimi casus licet non sint ex pressi in .B. Apostolo,per quos matrimonium dissoluatur : sed B tamen quia primus e Npressus es,&clare positus,& alij duo euidenter sequuntur ex primo,sicut declarat.B.P.Au . Ambro.& Gregorius, consequens est omnes tales casus esse ex sententia Apos holi.Et sic determinatum est in . c. Quato.de diuortib. Non tamen silentio pertranseundu est,quod Ioan . Arboreus. Arbore. 6dib.Theosophiae.c.io. docet tanquam probabile,nullo modo
posse matrimonium dissolui legitimum excepta fornicationis causa: quia relinquit arbitrio legetis,an dissoluatur in supra dictis casibus.Sed quicquid ipse dicat, lubita duni non est,quin dissoluatur in callibus citatis, quia haec est doctiina sanctorum,& omnium scholasticorum.1.Obiere. Antequam procedamus ad declarationem in speciali, est opponendum argumentum, quia videtur non dissolui posse Veliam in illis tribus casibusmam si dissolueretur,maxime quia beatus Apostolus loquetetur ex intentioneChristi dispessam, tis in lege data de in dissolubilitate, in talibus casibus, alioqui apostolus Paulus, nec Petrus, imo nec omnes apostoli simul possciit dispensare, vel mutare legem latam a Christo dela- dissolubilitate matrimonij : sed videtur quod . P. Paulus illa vel ba non dixerit ex intentione Christi : ergo ex illis non potest Ecclesia argumentum sumere ad determinandum matrim
490쪽
Articulus. Nar III. Au matri infide sit indis s
inonium consumatum dissolui in illis casibus. Oh I. ff. Item,quia non est nisi unus ca us solum erepressus in beato Vide Min, Paulo , quorsium extendit Ecclesia ad tres casus hi probo ctase d quod beatus Paulus illa non dixerit ex intentione Christi. Na Ac tua iante illa verba in eodem capit. d ixit. Praecipio non ego ed domi suo de Caenus, monem X viro non recedere.seuhdsi recesserit, maneat innupta. libatu b.s Ecce declarauit indissolubilitatem matrimonii ex intentione Qto 6. Christi. Et subdit. Aliis dico ego, non dominus. Siquis fratrem I .cior.Z. xorem habet infidelem , ethic consentit habitare cum illo,non dimmittar illam. Et liqua mulier. dic. Constat ex contextu liter quando beatus Paulus loquebatur ista,non loqui no inine Christi, neq; de intentione Christi , quia ait. Dico ego,non dominus, cum tamen ante dixerat. Dicit dominus, mou go.Sequimr ergo Doctones
nullo modo dissetui posse matrimonium in isto casu A posto- ess.li. Nam quando nos concedimus dissolui posse,est per hoc, qi Medina B credimus per aliqua verba dicta de intentione Christi, lithen- derecti. e. fatum esse in indissolubilitate matrimonij,sciri dicebamus fie s.casas.
rhqualido matrimonium non est consummatum inter fideles, M.f.
dissolui per proscisionem religionis. At ista verba. B.Pauli ut patet ex litera di ta videntur non ex intentione Christi , sediosus:ergo nullo modo per talia verba ditatui potest, et oportet dicere. B. Paulum posse dispensare in lege C hristi,quod est falsum. Ad hoc dicendum, verum esse. B. Paulum ita in cap.r.Co- solutio.rinthiorum. p. allega. Sifrater fidelis Inxorem haberini Ecetc. dixisse illa verba ex intentione Christi, per quae Ecclesia intellexit matrimonium legitimum consummatum inter infi-C deles, dissolui posse,& determinauit ex eisdem verbis Pauli in cap.Quanto. Extra, de diuortijs. Et quando argumentaba- Abule .mur, talia verba non fuisse prolata a. B. Paulo cx intentione Christi,eo quo d cum primo dixisset. Mulieri nuptae praeceio ho Y.etb. o, sed dominus si viro non recedere. dein do de infidelibus dicit econtrario. Dico ego, non dominus. frater sdelis., dicimus verum esse, talia verba ibidem proposita. Sed dato ipse. B.Paulus dicat, I on dominus , o. non sequitur verba , ex quibus dissoluitur matrimonium,non esse prolata ex intcntioneCluisti