Speculum coniugiorum

발행: 1572년

분량: 734페이지

출처: archive.org

분류: 결혼법

501쪽

Atalem perquam intendit vel altem inclinare et iidio afficere.Hane

S. O. 2.conclusio.Per contumeliam creato in qua,stinfidelis noet. cove . desistat,matrimonium dissoluitur,intelligitur quodcunq; peccostume catum infidelis fastum coram fideli, per quod vere peiiclita- sit creato tur fidelis. Volo dicere,q, si infidelis peccat,sive illud sit limiuris est j a suo,& eterem omjs,colendo suos Deos,sive sit aliud quodcunq; liber pec- de nouo adinventum in conrumeliam Dei,& fidei christianq, caruiupia si ex hoc ipso fidelis periclitatur,dicitur contumelia creatoris, uelis, per a qua,si noluerit infidclis cessare,potest fidelis,ad alia vota tra- quoi pera sire. Probatur. Matrimonium inter infideles verum de legiti litatur si nium diximus ex intelione Christi, dis Iolui posse in fauorem ;delis. fidei:quia fidelis non est seruituti sublestus,ut ait Paulus,& sic Ratio. nolente infideli,cohabitrure fideli,vel non sine contumelia,dissoluituriquia non tenetur fidelis continermis casu quo inside, hiis per opera sua mala quae operatur in prassentia fidelis, fideliso persciit a tur. Vel distatuitur matrimonium,vel non:si non di soluitur,Vel tenetur manere cum tali periculo,uel potest separari:sed no aliam ducere.Aliquod istorum euenire necesse est,

at quodcunq; dederimus,sequitur si non ditatuirur per talem contumeliamfidelem seruituti esse subiectium. Primo:quia si non dissoluitur,tenetur habitare ei cum tali periculo.Si potest separari,S debet, quia in tali periculo tenetur, Ac non soluitur

matrimonium per talem contum etiam: ergo tenetur contin

tiam seruare sed haec est maxima seruitus,ut quia infidelis,novult desistere a peccato,sidelis maneat ligatus,& ad continentiam obligeturi ergo sequitur illam esse columeliam,aqua nisi

desistat infidelis,dissoluitur matrimonium .Et sic quando infideli ,vult cohabitare fideli,debet sine columelia creatoris, id cest: niane do in infidelitate,nihil agere,quod ostendat fidelem

Puid eon ut periclitetur sides eius:&tuc non soluitur matrimonium. Si rumilia tamen infidelis operetur,etiam sine persuasione aliqua,sed so- creatoris. tum coram si deli aisquid malum,per quod periclitatur fidelis, siue si secundum ritum suum,sue non: est contumelia creato

ris grauissima,& blasphemia eius. od si monit' noquent desistere,fidelis non est seruituti subiectus,poteritq; aliam ducere. Verum quia communiter ita est,ut fideli conuerso non pom

natur

502쪽

musto iculum retrocellioni per illa quae fiunt secudum Aritum antiquum in si delitatis,quena ipse ouersus deseruit(s. dsi periclitatur, debet este propter alias columelias, Vel alia pec feata credi bile est contumeliam creatoris aliud este, quam suae legis iniquae obseruatia m,nec sola ipse blasphemia dicitur,propter quam matrimonium dissoluitur.Si tamen cotingeret, P Nota haec fidelis cohabitans,infideli,periclitatur desidesolum quia vi- dctinfidolem obseruatem ritus antiquos, monitus infidelis , licet non teneatur conuerti ad Chrastum,icia etur coram viro s-deli desistere a tali cotum clia blasphemia creatoris:at si nolit desistere,potest vir fidelis quia isonet seruituti subiectus

ad alia vota transire. Et licet verum sit quod diximus,commeliam creatoris non solum esse,quando infidelis aliquod pecca B tum operatur,sed etiam quando non sustinet laudes Dei,quas reddit fidelisequia utrunq; blasphisma,& contumelia est,tamen ina. amo.propriexontumelia capituran primo sensu, quando infidelas aliquod peccatum operatur blaspheniando Deum.Tamen in casu,quo infidelis non sineret , sed prohiberet fidelem laudare Deu posset licite fidelis ad secunda vo-ota transire,secus tamen esset, bi infidelis,non prohiberet Dei Iaudes,sed vel seprehenderet,vel tristaretur quando audit,vel displicet verum non prohibet,tuc crediderint,matrimonium 'dissolui hon posse,sicut nec dissolueretur pei hoc. quod infidelis,volens cohabitare fideli,serua ritus suae insidelitatis, tu modo ere illo non scandaliaearetur fidelis ut pertui betur sed tristarun&displicet et,q, infidelis vales Titus oble meip unc enim licet fidelis, non teneatur cohabitare in fideli no vii conuer-ti,non potest ad alia vota tracter quia in casu non soluitur mac trinioni uim

Luid decas uamse pertrabit ad mortale infid iis , et .s Equitur de tertio casu quando infidelis,non uuat cohabitare fideli , nisi pertrahendo elini ad peccatum mortale Et quaeritur, quomodo intelligatur ista pertractio ad mortale, i ytrum

503쪽

virum intelligi debeat' de quolibet peccato mortali : utrum pertrahere, litetigit it fidelem,quia insidetis holeiis contie Aiti, iuit in suo ritu,§a:&fic vivendo, necesse est continuo esse in mortali peccato,& operari sarpissime mortale. Agu. si Videtur quod sit de tali pertractione intelli gendum :nim non potest fidelis,cohabitare infideli,quin si infidelis,mortaliter peccet obseruando infidelitatem fidelis turbctur,scanda ligetur,&pertrahatur ad malunia quia quae videmus fieri, naturaliter mouent nos ad similia facie raeda,praecipue,si delectabilia sunt, licet sint inhonesta. Ergo videtur quomodocunq;, etiam sine aliqua persuasione,vel impulsione,peccatum faciat infidelis,quod fidelis, licetur pertrahi ad mortale, & tunc naatrimonium debet solui. Tribus coclusionibu S respondetur. Et sit prima. et ig. covc . Prima conclusio Ista pertractio ad mortale,propter quam

matrimonium legitimam soluitur non est per hoc,* infidelis RI raetio. mortaliter peccat, de continuc est in mortali peccato. Probatur.Si ita esset,cum per ii de * non tonuertitur insiletis, sem- per si in peccato mortali,sequitur matrimoniain,dissolui posse solu m per hoc,* infidelis non vul conuerti, etiam si vellet cohabitare,sed hoc superius diximus esse salsum' erio sequitur q, non intelligitur pertraetio ad mortale, per quam soluitur malaimonium,perhoc solum,et infidelis, manet in peccato mortali.

Ea . . Secundo.Si pertractio ad mortale intelligeretur solum,quid infidelis peccat mortaliter coram fidelusequeretur', si inside. Iis furaretur,vel adulteraretur manendo cum fidest, solueretur matrimonium,quod est falsum: nam matrimoniu non potest solui, nisi inquantum constat esse de intentione Christi, pr pter verba Apostoli: sed ex verbis eius non collisitur,' pro- qpter mortale peccatum quod operatur infidesis oluatur,si infidelis vult cohabitare,neq doctores sic intellisunt, ego lo modo propter hoc soluitur. . rellc . et. conuusio. Pertractio ad mortale,propter quam soluitur in atrimonium cotractum inter infidele non intelligitur per

hoc,s infidelis suggerat fideli aliquod peccatum, et seadeat. aut moneat ad inhdelitatem , vel a d aliquod aliud peccatum.

504쪽

- , . ram mos . vhobatuit. Noli potest in ahqrum a rasa soliti. matrimonium l. Vt,o. A legitimum,nisi in quo in verbisA est . alventiciis, Cluisti intelligimus debere solutiquis non potes uerum: hcelesia,nisi id a Christo fuerit dispensatum . sed re is ibis beati Pauli Ecclesia in.ca. Qitanto. de druomjs.ct doctores o cti,vt. P.Augustinus, alijintelligunt seloi,quai ido in fide D. Aug. si pertrahit fidelem a eccatum equia tunc non est seruituti subiectus:at ubi est solum suggestio ad peccaraim,de laqso vel monitio,non est pertractio: rgo per solani suggestionem insi- delii non soluitur. Et plane apparet don esse peltra uotactu quia pertractio ex vi millimiquan tu motionem inuolutitariam,& violentiam importare sonat,quae non est, i oluinest suggestio et persuasi

Secundo.Ratio quare tante pertractionem ad reccatu,ma Irava trinionium soluitur,emquia non est fidelis servituti subierius, Ei ut necessario debeat sustinere violeutiam ad peccandum: ob quod potest discedere,ct alteri coiuungi,sed ubi est solum suus gestio,vel asilo,non patitu rigui nisi elis rurgo sequitur v noli soluitur matrimonium per talum suggestionem. Et cr non patiaturiunc semitutem,patet: quiailla suggestio non coe fidelem,cum nulla sit violeria res scruitus videtur esse,ubiertas plena,& nulla coactio: siquidem Paulus seruitutem ibi intelligit, quandam coactione lan,& violentiam ait faciendam volantatem infidelis,quae si adsit, mat rimonium dissoluitur i Iedlamen quando sola est si gestio, nulla est seruitus: ob quod nori soluitur, si infidelis, lit cohabitare,ellam si suggerat,vel moneat fidelem ad peccatum, tisicsequitur ter-c tia conclusio. s conclusio.Quandocunq- ex parte insidetis, est motio vio s. couc . Ientia, compellens fidelem ad mortale peccatum,quodcunq; sit illud, est pertractio ad morta' propter quam latuitur matrimonium, siue sit pertractio ad infidelitatem tuead'uodcunque malum mortale. Probatun Matrimonium se luitur Iaco

iii siquauit dissoluendum , cum non sit fidelis , seruituti subie- u :sed quandocuit', infideliscompellit,uel cogit eo modo quo ad peccandum homo dicitur cogi, quia non est propria

505쪽

coactis fidelemHuodcunq; ip eccam mortale,seruituti subiectus esset, sin piari insideum; aliam ducere, Aergo tune sol urmati imoruunt nam si non solueretur, cogeretur ad manendum cum animae suae periculo simul cohabitas infideli,vel si separaretur ab infideli quantum ad cohabitatio

Dem,teneretur continentiam seruare,& utroq; modo sem uti subiectus esset:sed dicit beatus Paulus non subiectum seruituti: ergo quandocunq; vehementer compellit infidelis,fidelem ad peccatum mortalesoluetur nitarimoniu, ut si dicerer, Cohabitabo tecum,sed debes ex rapina vitam quaerere,vel debes adulterari.&c. Et tandem quomodocunq; fidelis periclitetur in anima per cohabita tionem infidelis ex peres actione, si infidelis monitus,non velit desistere: dissetuitur matrimonii , si non possit fidelis peccata illa vitaret concede. Sic determina I . . m. tura,B. P. August.lib. cle operibus' habetur.ES q.1.ca. BVxor legitima societate cdiuncta,sini culpa relinquitur, si curiam christiano perthanere nolueris Non attenditur eo modo ea in rectissimu dimisit,si viro suo ditat;Non ero MMors ausi mihi de lat&Rhilo diuilias e greges, aut nisi solita larmcinia quibus domum Dos eum sustentabas, etiam christianuS cxe ceas,aut si quid Miud flagitiosum,aut facinorosum in viro nouera &c. Ii e casus positus a. B. P.Aug.contingit, quando novulctahabitave isi peccet. Secundo modo contingit infidelem,pertrahere fidelem ad peccatum,quasi do impellit, & tanquam cogit ad peccandum si dele aeq- vult desistere.Hoc habetur. 28. .i .c. I dolatria etiadissolui tuis matrimonium. Et ladem circa is uni Vltimum casum tenendum tanquam cerium,quomodocunq- in fidelis,ad peccatum mortale moneat fidelem,si ita est vere,q, fidelis pe

riesitatur ,potest discedere fidelis,inso tenetur, & dissoluitur matrimoni*siue suggestio fiat monitione et violentia:quia quo mo doctauq pcriclitetur fidelis , pertrahi dicitur ad mysta le peccatur Et sic non potest iudicari ista pertracti. v ter respectito,iani una :na quod respectu mius non erit pNota. ctio,se Mevis valde sug gestio: respectu alterius tofirmistos porcst dici pertractio Vnde si bulier sit infidelis,d: vii deis, ad hoc I vir dicatur pertrahi ad mortale ab uxore infideli,

506쪽

Misi a TXm I. si simuli coba.teneatur m stimplius requiritur, queam sit requisitum, si vir sit infidelis , dc

tiuot sidelis:&pertrahatur ad mortale.Ratio est: quia scenai Ilic, ita cum sit debilis in resisten do,ex minori motivo se periclita Ahilo riri comioscet sc per alii ex quo motivo vir non perta alii dice, rosi finderetur sed solum leuiter moucri a d peccandum .I tem .N eq; eadem potest esse ratio omnium virorum: quia quidam sortiores alijs paratiores ad resistendum Ct, quodno pol si limitari quantitas suggestionis,vel perti actionis cta qualitate cat fae,vel ex modo. Tandein, quomodocunq; fidelis in periculo versetur peccandi mortaliter:quia probabilitcr caenoscit sca-dalum positita,nontenetur persevcrare, 'A- cluna corruat sed

qua do sentit se pertrahi,potes infi d eum iesinquere,&aliam ducere.Tamen si vir sidfidelis,& uxor infidelis:quia vir(cum sit caput sirulieris)poterit ei imperare,& cogere ut desistat ab sis. scandalo et expedit talem virum cohibere uxorein modo quo potest.Quod si non potuerit consequi,di mitti potcst,& solui,

cur matrimoratum.

ARTICVLVS. XXXII.

usiinfidelis uti cohabitarntentatui delis cohabitare. in V AE R ITVR circa praedieta,utrumquἀ- s do infidelis,vult cohabitare si deii,teneatur fide

consilium pietibuisse fidei ad colaabi ta n dit,in quiens.DIdo emo, non domi sti sic nos intelleximus coia silium fuisse de cohabitando ropter spem conuersionis ins 1 telis. C, Pro solutione oportet dis insume inter tempora. Aliud quippe licuit,dc suit necessarium tempore apostoloruim aliud tempores equenti usq; ad nos. Et sic respondetur quatuor conis clusionibus. Prima conclusio. In principio nascentis Ecclesiae, quando T. coneta (a postolis praedicantibus Gentiles conuertebantur,pro Ceptusuit fideli , non discedere ab infideli volenti cohabitare ei sine contumelia creatoris, & sine liocis eunt pextraheret ad moria tale,

507쪽

Rit .L tale. Probatur. Unicuiq; dominus madauit de proximo suo Et quilibet tenetur non scidali eare pusillos. Expedit quidem Mati. 18. tali t mola asinaria suspendatur in collo,ct in profundum maris mergaturi sed fidelis,in exordio nascentis Ecclesiam dimi tens uxorem infidelem volentem cohabitare scandaligare fui. r. . sillos: ergo tenebatur non dimittere. Maior est manifesta em

delis,relinqueret infidelem,sequeretur odium fidei,scilicet,vnollet couerti ad fidem,vel fidem Gentiles abhorrerent,quia viderent coniugia distblui. Item,offendiculum pararetur fidelibus: quia cum tunc temporis fideles erat subiecti dominis in

fidelibus,si conuerteretur.Vxor,& non vir, & illa recederet ob hoc a viro,accusaret eam vir ad poenas legales, de puniretur. Et sic omnes foemiliae coniugatie,qus conuerterentur,p anirentur

legibus Gentilium: sed hoc erat magnum offendiculum fidei nchristianae,& tollebatur,n fidelis non discederet ab infidelivolenti cohabitare : ergo erat praeceptum in illo tempore, stante tali scandalo,non recedere,quanuis alijs appareat fuisse

consilium.

'itio.r. Secudo.Quilibet ex praecepto charitatis tenetur hominem Proser- a morte liberare si potet L Erue eos qui ducuntur ad mortem, bi. et s. & eos liberare ne cesses: si ergo a morte corporali, a sortiori aspiritualu sed si fidelis maneret,& non discederet ab infidelictberabat infidelem a morte spirituali: dc discedendo perire sitiebat: ergo tenebatur non discedere. Patet: quia in illis temporibus cum multitudoGenti uin intrabat, facile conuertebatur insidelis per fidelem. Hac causam tangit Apostolus, dicens in qc.supra allegato,qi non discedat,si voluerit cohabitare, qua doi nfert. P de fetu mucter si virum,uum dies' Ast indescis supsi mulierem fusam facies Hanc etiam causam cohabitandi assi

D. Au T. gnat ex Paulo. B. P. August.28.q. s.c. Iam nunc.Sequitur ergo

ex illis illis temporibus se ille praeceptum fideli cohabitarem, fideli volenti cohabitarc sine contumelia creatoris:& sine hoc Nota. q, ipsum infidelem pertraheret ad mortale. Et sic non solum deli non licebat discedere,' aliam ducere: sedilem etia quo

508쪽

Anticulus. Irata II. IEVtinea. babia illi. sos ad mutuam cohabitationern licebat dimittere insidelem,pro A pter malum quod sequebatur ex discessir: exemplo Pauli,qui poterat iuste,& sancte temporalia metem,quandoquidem spi i.α, . .

risualia seminabat, tamen ne daret offendiculum Evangelio sacro nolebat uti potestate tradita. e. conclusio.In istis temporibus,& ante per mille annos,no 1. concla. est praeceptum fideli conuerso,cohabitat e insideli volenti cohabitare etiam sine contum eli acreatoris: di sime hoc et insidelem partrahat ad mortale: sed potest dicere quantum ad colla d. s . i. bitationem usquedum conuertatur.Probatur ex di elis Pauli, a ita

ubi dicit. Dico ego,non dominus.Si subfratra habet morem ij- ludi ,

delem, hec vincohabium non diminat eam.S equitur ergo Iad M. esse praeceptum cohabitare:alioqui diceret sicut in verbis prae-8. -- B cedentibus. D it dominus, non ego, Morema vim non recedere. Uel saltim sicutsoletin alijs,ponens praeceptum, absolute lo- Ioa. queretur. Uel diceret. Dico reo, pr non adderet. Non dominus. Adiam ex hoc q, addit, Non clominus, aperte voluit ostendere is cloquutum de suo, tanquam consilium practens,& non Praecem ...

- Ptiam dans.

Praeterea. Si fidelis, teneretur cohabitare infideli nolenti R. di . conuerti, sequeretur quod seruituti subiectus esset: at beatus Paulus dat causam discessus,ne sit seruituti subiectus: ergo poterit discedere stante tali seruitute, sed esset magna seruitus,si fidelis , volens continenter vivere , quia non vult infidelis conuerti, teneretur voluntati infidelis deseruirer ergo ex dictis beati Pauli videtur licitum discedere quantum ad cohabi

tationem.

C Confirmatur.Ratio quare in Ecclesia primitiva erat praece Cy rma.ptum non discedendi,quando infidelis, volebat sine creatoris eontumelia cohabitare,erat propter scandalum fidei.& turbationem status christianorum, sed iam nullum sequitur: quia, infideles degentes inter christianos intelligunt bonam esse fidem christianorum. Item: quia cum principes sint christiani, non sequitur inconueniens quod timebatur: videtur ergo et fidelis,non tenetur cohabitare infideli : quia si per fornicationem carnalemmatrimonium dissoluitur quam iam ad cohabitationem: quanto magis per fornicationem spiritualem, per

i , idolia

509쪽

uorti j s. Sed contia duas conclusiones est unum grauissimum argumentum.Si verum es praetceptum fuiste in primmua Ecclesia manendi cum insideli, sicut dixit prima consulio:quomodo bcatus Paulus ere quibus verbis omnia quae in praesenti tractamus sumpta sunt)contrarium dixit in istis temporibus,ubi diriit. Dico go, sociomium.Si ergo ipse,&non dominus tutic di-rii ,nunquam fuit praetepturia cohabi andi fideli,cum infideli : alioqui sicut dixerat, Praecipio nou ego ,sed domIlius, Vnorem, a Viro non recedere, sic etiam conlequenter erat dic u

rus ex parte domini: sed statim post illa verba dicit, Dico ego snoes Hominus , si frater fidelis, uxorem habet infideleni.&c.ergo vere ex suis verbis contrarium apparet ad concilisionem primam. au'd si prima conclusio vera est, & non contra beatum Paulum: secunda quomodo poterit stare in veritate cum illa,cum eadem ratio videatur nuco m lucrandi infideleSE Dicendum, veram esse utranque conclusionem. Ad Patia lum vero dicimus, verum dixisse timc , tanquam consilium

sit,non praeceptum fi deli,cohabriare infideli. Et sic modo ( ut

dicit secunda conelusio ) seruatur,ut consiliuni,dc non ut praeceptunaequia non obligatur cohabitare. Verum si beatus Paulus absolute d iceret. P aecipio non ego,' i domiqus, nullo modo liceret fideli discere ab infideli nolenti conuerti. Sed non expediebat praeceptum riti de hoc,sed potius coueniebat pro ctemporibus sequciatibus fidelem discedere, etiam volente in- si dele cohabi tare.E t hoc propter bonum fidei,propter periculum euersionis si delis: nam post obstinati sunt infideIes, famIiulaea,quam G entiles. Si autem non liceret fideli,saltim quantum ad cohabitationem discederemum non esset spes de con- Messione infidelis,propter obstinationem, sed potius de euersione fidelis per retrocessionem , fuisset ab Apostolo declar tum,non indepra ceptuma cohabicare sed consilium,quo uten- opimio:

510쪽

dum esset pro loco,& tepore, pensatis omnibus optimc. Qua A re quando probare quis contendit primam conclu oneni contra beatum Paulum. et te,dicimus non probauimus in primitiua lieclesia esse praeceptum fideli, de cohabi ta do insideli: quia beatus Paulus dicebati sed aliunde habebat vim pnecepti,scilicet,propter scandalum pusillorum,quod iiii, praecepto teriebatut fideles vitare. Et sic illud quod ex verbis beati Pauli consilium crediimas factum es praetceptum,occurrente tali circusistantia temporis. Ncq; hoc est nouum , nam ad aliqua,ad quae tenemur de consilio in aliquo loco, vel tempore, tenemur de praecepto agere propter vitandum scandaluim Verbi eratia. Nos religiosi ordinas eremita in m. S. A ugustini ex con clio patrum omnibus. .fclijs abstitiere tenemur ab esu carisium , sed possumus eas comedere sine peccato. Aliquado tamen potestrum se offerre circunstantia loci,& temporis, E propter vitandum scandalum pusillarum teneamur siti, praecepto non comede re. Sicut ait. B. H. Si cscae scara datigat fratrem metum, Iaon manducabo carnes in aeternu . Et sic possent ere empla quc molarima dari in alijs .. Eodem modo in propolito dici potest, beatum Paulum consilium propo sui sie fidelibus, de non di scedendo ab infidelibus volentibus cohabitare sine contumelia. dcc. Ob quod dixit , IDico ero toti domisus, quia consilium est e cum hoc tamen est verum, in principio nascentis Ecclesiae fuisse praeceptum non discedere, non ex verbis beati Pauli , sed eu naturali neces ita te, & ratione euitandi scanaealtun pusillorum. Et eriam si illo tempore circus isti nila occurrente, esset obligatorium seruare illud,scilicet,non discedere,absolute tamen considerando,maciebatut consilium,sicut modo est, ut diximuri '

Ncc placet respondere sicut quidam doctor alias grauistianus respondct beatum Paulum tunc divisse sub consilio , licet fuisset praeceptum , quia successu temporis debebat cessare precepetum.Non opus certe est tali talutione: quia videmDion conuenire textui, lac pretestat dicere. B. Paul.consultesse Tamen quibusdam consi de ratis,oc occurrentibus, habebat tunc vim pCrcepti,propter vitandum scandalum. Et maxime hoc apparet verum,quia si tunc in principio nascentis Ecclesiae, de

do et

SEARCH

MENU NAVIGATION